i
BOEING 747
in alle opzichten een REUZENVLIEGTUIG
f
KLM HEEFT
ZES BOEINGS
IN BESTELLING
„Voor
passagiers
en piloot
grandioos
toestel"
Mr. Toxopeus legt banvloek
P.v.d.A. niet naast zich neer
VASTENACTIE
Eén jaar en vier
maanden geëist
in mensen-
smokkelzaak
H
Dominas weer
voor rechter
Dr. A. Zijlmans
weg bij bisdom
VVD aan het woord in Groningen
Haya eerste
vrouwelijke
voorzitter
politieke pari ij
V ijf doden na
opstand in
gevangenis
CA
Gered uit
gekapseisd
schip
IT 196'
VRLJDAG 28 MAART 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL Begin volgend jaar krijgt de
KLM de beschikking over de eerste van de
zes door haar bestellde luchtreuzen, die de
Amerikaanse Boeingfabrieken onder de
naam Boeing 747 op de markt brengen. Het
Vliegtuig, dat tussen de 350 en 400
kan vervoeren en dat inclusief
reserveonderdelen een investering van rond
de honderd miljoen vergt, is na een voorbe
reidingstijd van zeer vele jaren thans zo ver
gereed, dat de produktie over enkele
maanden op gang kan komen. Reeds nu
echter wordt er al wildentlhousiast gerea
geerd op de merites van deze grootste jet
liner aller tijden. Testpiloot Jack Waddell
drukte zich na de eerste proefvlucht op
9 februari aldus uit: „Geredeneerd vanuit
het standpunt van passagier en piloot, is
het een grandioos vliegtuig".
Voor de KLM betekent de komst van de Boeing
747 dat nieuwe studies gemaakt moeten worden
over het toch al gecompliceerde vraagstuk van
de klantenservice. Hoe verlenen we de passagiers
in de Boeing tenminste die service die zij in onze
andere, kleinere toestellen gewend zijn? Dat is
een vraag waarover met name het stafbureau
van de vliegdienst ziah in deze spannende dagen
voor de verschijning van de Boeing 747 op
Schiphol ziet geplaatst. Immers, de van alle
gemakken voorziene jetliner, zelfs twee keer zo
groot als de super DC-8, vereist een misschien
niet geheel nieuwe, maar dan toch zeker een
andere aanpak, speciaal waar het gaat om het
comfort dat aan de passagiers wordt geboden.
Robert Busé, 33 jaar, vliegt als purser op vrijwel
alle KLM-lijnen, maar daarnaast heeft hij in zijn
nevenfunctie als medewerker van het stafbureau
van de vliegdienst de taak zich met alles te be
moeien wat te maken heeft met de cabine van
de vliegtuigen. In deze „Boeing-tijd" houdt hij
zich met name bezig met het normstellen van
opleidingen voor het cabinepersoneel dat de
Boeing zal gaan bemannen. Of om het met zijn
(ADVERTENTIE)
„Wat je die mensen
an de dienstverlening.
Dat komt neer op een zo volmaakt en verant
woord mogelijk gastheerschap. Je moet je daarbij
onderscheiden van
GEFASCINEERD
Robert Busé, voor zün leeftijd lichtelijk gezet,
keurig In het pak met een duidelijke, niet al te
snelle verteltrant, is juist teruggekeerd van een
bezoek aan de Boeingfabrieken in Seattle, waar
de 747 op stapel staat.
„Ik ben door dat toestel werkelijk gefascineerd.
Het cabinepersoneel krijgt in de Boeing 747 een
bijna ideale werksfeer. We zullen ongetwijfeld
nog vele problemen moeten overwinnen maar ik
ben ervan overtuigd dat dat zal gebeuren en
dat we met de Boeing 747 onze naam en faam
verder kunnen uitbouwen. Vooral in een jaar
waarin de KLM vijftig jaar oud wordt, is het
enorm dat je met zoiets spectaculairs kan komen,
met zoiets „jongs™ ook. Je realiseert je daar
door des te meer dat de luchtvaart eigenlijk nog
maar in de kinderschoenen staat. De ontwikke
ling is nog lang niet geëindigd".
De Heerhugowaarder zegt tijdens zijn Ameri
kaanse trip gemaakt samen met een collega
enorm veel ideeën te hebben opgedaan. „In
de fabriek in Renton, dat is dichtbij Seattle, staan
een aantal mock-ups, dat wil zeggen houten en
metalen „voorbeelden". Wat mij in dit toch
ook technisch grootse vliegtuig is opgevallen, is
dat men grote aandacht heeft besteed aan het
interieur en het passagierscomfort. In de mock-
ups waren allerlei mogelijkheden voor interieurs
aangegeven. En wat bijzonder frappant was. de
ontvangst die wij bereid kregen was geweldig,
ondanks dat we geen grote jongens waren die
met checkbooks konden zwaaien. De KLM heeft
de toestellen al besteld, zodat ze zakelijk eigen
lijk weinig belang meer hadden in onze komst.
Maar het bleek dat ze enorm veel waarde hech
ten aan mensen die in de praktijk dagelijks met
de problemen te maken hebben. Onze opmerkin
gen over het interieur, de service aan de passa
giers enz. werden zeer ernstig
MOGELIJKHEDEN
De Boeing 747, bijna tachtig meter lang, een ge
wicht van 350 ton en een vliegbereid van bijna
bijna tienduizend kilometer, biedt voor de pas
sagiers vele mogelijkheden. Busé: „Op de tweede
dag zün we zonder begeleiders gewoon in de
cabine gaan zitten. Ik ben me gaan voorstellen
hoe het in werkelijkheid, als dat ding eenmaal
vliegt, zou zijn met al die mensen aan boord
De problemen die er aan verbonden zijn. heb
ik onderkend, maar ik geloof dat we die kunnen
:n. Nu ik het allemaal met eigen ogen
gezien, is het voor mij veel gemakkelijker
bij de opleiding van de nieuwe mensen de
aangenomen moeten worden. Op het ogenblik
wordt daartoe door de KLM reeds met succes
een advertentiecampagne gevoerd: „We denken
bijvoorbeeld aan studenten. De SAS doet dat
ook al. 's Zomers verdienen ze met dit werk,
doen ze bovendien veel mensenkennis op en
's winters zetten ze hun studie voort. Voor ons
hebben ze de aantrekkelijkheid dat ze in de
winter niet aan het werk gehouden hoeven te
worden. We hebben dan namelijk minder men
sen nodig".
NIEUWE FABRIEK
Terug naar de Boeing, terug naar Robert Busé
in Seattle. Hij zegt: „Het maakt allemaal een
enorme indruk op je. Voor de produktie van dit
toestel heeft Boeing een geheel nieuwe fabriek
laten bouwen. Kosten 225 miljoen dollar.Alles
is er even groots. Neem de uitgang waardoor de
twintig meter hoge toestellen naar buiten moeten
worden gerold. Hij is zo groot als een voetbal-
hier via een computer in. Om te voorkomen dat
de honderdste klap die de man zou geven min
der hard is dan de eerste. Het verplaatsen van
de rompdelen in de fabriek gaat ook via een
computer. Alles is berekend en uitgestippeld".
Zegt vervolgens dat 25 procent van de bevolking
Over de 747 (snelheid 625 mijl per uur), die
hij nu in de zogenaamde mock-ups in „wer
kelijkheid" heeft gezien, is hij wildenthou-
siasft. „Door zijn enorme comfort zal hij bij
het publiek zeer populair worden, daar
twijfel ik niet aan".
Boeing
dingen gaat de KLM
Met
serviceverlening toch
Busé gelooft dat niet. „Al is het
het is toch minder massaal dan v
voorgesteld. Het vraagt natuurlijk
Het cabinepersoneel zal moeten
dubbel d, dat wil zeggen dat wan
een DC-8 zeven mensen beschikb;
1 vijf ti
:al de
Het a,
1. We i
pers
1 pass
i deze klasse 321
een „schicht" langs de zitplaatsen schieten.
Daarom is mijn idee om een functionaris in een
bepaald deel van het toestel te stationeren, zodat
de passagiers niet steeds met verschillende men
sen in aanraking komen. Je moet rust scheppen
in de cabine. Ik kan me voorstellen dat een pas
sagier het niet prettig vindt als hij vijftien keer
moet antwooi-den of hij nu wel of geen suiker
en melk in zijn goffie wil hebben. Dat is een
simpel voorbeeld, maar het illustreert wat ik
bedoel. Als er een man of vrouw in een bepaald
deel van het toestel wordt gestationeerd, gebeurt
iet. Bovendien schept dat de mogelijkheid
MENSENMASSA
Busé bestrijdt de mening dat de lengte en breedte
van het toestel de indi-uk wekken dat er een
mensenmassa opeengepakt zit. „Omdat de cabine
is verdeeld in secties is dat zeker niet het geval.
Er zijn in vergelijking met de huidige toestellen
bovendien veel oneer mogelijkheden voor ont
spanning. De mensen kunnen bijvoorbeeld naar
een film kijken, hebben in de leuning van hun
stoel een ingebouwd knoppensysteem waarmee
ze keus hebben in verschillende zenders die
brengen enz. enz."
Er zullen om de Boeings op de intercontinentale Zelfs
lijnen met personeel te bezetten, nieuwe mensen
Van onze correspondent)
AMSTERDAM „H. verschuilt zich
altijd achter andere namen, eerst achter
ene Vermast en dan ene Löfler, maar
ik acht alle vier tenlastcgelegde feiten
verduistering van paspoorten en uit
lokking daarvan bewezen". Aldus
officier van justitie mr. A. Habermehl
in de zaak tegen de ..man op de achter-
ond" in de mensensmokkelaffaire.
„We hebben hier gewoon te maken
et een keiharde materialist. Hij wist
in Sternau en van Bennekom, dat ze
geen enkele mogelijkheid hadden terug
komen, toen ze in Oost-Berlijn een
papieren hadden afgestaan.
Robert Busé: „Het is een geweldig toestel".
vezen hoofd van
inbrekersbendei
ïeft donderdag
n de berucht-
'est-DuitsIand,
rechtbank in
hardnekkig tegengesproken,
dat hij op 24 augustus 1964 in Lünern
in Noordrijnland-Westfalen de 70-jarige
Albrecht Höhmann en zijn zestigjarige
zuster Lina doodgeschoten heeft.
Dortm
Juwelierswinkels onder r
dam tot 15 jaar gevangenisstraf i
deeld, doch vrijgesproken wegex
ge
brek aan bewijs van de hem ten laste
gelegde moord op de Höhmanns. Het
Westduitse hooggerechtshof heeft even
wel de vrijspraak ongeldig verklaard na
beroep in cassatie van het O.M. Domi
nas heeft donderdag voor de Dortmund -
se rechtbank een nieuw alibi opgegeven.
Hij zou de avond van de moord op de
Höhmanns met Gerlinde Kreuzer, de
dochter van de advocte Marianna Kreu
zer een lid van de Dominasbende
doorgebracht hebben. Daarna was hij
naar zijn gewezen vriendin Betty Russ
gereden en had daar de nacht doorge
bracht. Pas de volgende dag had hij uit
de krant van de moord op de Höhmanns
zijn handlanger Helmut
Balk v
i deze daad verdacht.
aan dr. A. E. A. Zijlmanns, oud-
taris van de bisschop en vice-officiaal
van het bisdom eervol ontslag verleend
in verband met zijn voorgenomen huwe
lijk. Dr. A. E, A. Zijlmanns te 87 jaar oud.
Van o
e parlementaire redactie)
DEN HAAG Na liet PvdA-congres
in Den Haag. de KVP-partijraad in Arn
hem. vandaag en morgen de algemene j
vergadering van de VVD in Groningen.
Er is en blijrt voorlopig politiek veel
werk aan de winkel, ook al Is de Twee
de Kamer dan gisteren voor drie we
ken op Paasreces gegaan. De politici
blijft voorlopig in het gistingsproces der
Nederlandse partijpolitiek weinig rust
congres voor eenzelfde beroerin
zorgen als het PvdA-congres, wc
de echo's nog steeds luid opklinkei
de KVP en de VVD heerst de ru
het kerkhof", zegt links.
KVP-fractieleider dis
heeft daarop al geantwoord, dat het
misschien niet spectaculair is om eens
gezind te zijn, maar dat men dat toch
niet mag verwarren met matheid. WD-
fractieleider Toxopeus zal vanavond met
andere woorden hetzelfde zeggen. En
natuurlijk gaat hij reageren op de ban
vloek, die de PvdA heeft uil gesproken
over de KVP en daarmee naar hel
lijkt tevens over de AR en CHU, die
immers gedrieën hebben gezegd „Sa
men uit, samen thuis".
Mr. Toxopeus heeft er al dadelijk na
het PvdA-congres geen geheim van ge
maakt, dat de uitspraak over het niet-
samengaan met d« KVP de positie
het kabinet-De Jong en ven de WD
beeft versterkt. Hij eel echte» wal geen
NIEUW BESTUUR
In debatten n
collega's-politici
innetje/vrouwtje. Omdat het
gezinsleven een voortgezet Kamerwerk
onmogelijk maakte verdween zij uit
het parlement. Weinigen geloofden toen,
dat zij voorgoed de politieke arena ver
laten wilde. En zie: het partijvoorzit
terschap, dat haar minder ln beslag zou
nemen dan liet Kamerlidmaatschap,
verscheen al spoedig aan de horizon.
Bij gebrek aan tegenkandidaten zal me
vrouw Van Someren-Downer dit week
einde zonder stemming verkozen wor
den verklaard. Dat geldt ook voor de
nieuwe ondervoorzitter mr. H. P. Tals-
ma en voor penningmeester A. W. J.
Caron, die de heer Sydney van den
Bergh opvolgt. Dr. A. J. Vis zal als or
ganisatiesecretaris gaan optreden.
buiten. Het kabinet
'el hun afsf
Toxopeus
gelden voor de afspraak om het
sie-effect n de loon- en inkoir
lasting gedurende deze kabinet:
De VVD-vergadering zal slee
politiek karakter dragen waar
openigsrede van mr. Toxopeus
bespreking van het beleid
de
de
merfracties betreft. Voor het
ditmaal voornamelijk aandacht besteed
worden aan huishoudelijke en organisa
torische aangelegenheden zoals contri
butieverhoging, wijziging van het huis
houdelijk» reglement en van het regie-
Chinese vloot
wacht op
Sovjeteskader
FEROZEPORE (Reuter) Vijf doden
en ruim veertig gewonden vielen er toen
donderdag de politie het vuur opende
op muitende gedetineerden in de gevan
genis van de Indiase stad Ferozepore.
De schietpartij maakte een einde aan
de opstand. Er was de hele dag ge
vochten waarbij de gevangenen de po
litie met ijzeren staven aanvielen en
vanaf het dak met stenen bekogelden.
Meer dan veertig politiemannen raakten
gewond. De gedetineerden eisten de te
rugkeer van overgeplaatste medegevan
genen.
vanavond
hall elf
NED. 1
TV-Film
„Samen
onderweg'
GIRO 5850 UTRECHT
eis daarom
het kon hem niets schelen. Het
ging alleen om het financiële gewin. Ik
gevangenisstraf van l
ïr maanden, met aftrek van
Iq vorder voorts tenuitvoer
legging van het vonnis van drie maanden
aardelijk, dat verdachte onlangs
is een inbraak opgelegd heeft ge
kregen".
PYLOS (AP) Een lid van het g<
apscisde Turkse motorschip is gered i
Irie dagen in een van de ruimen opg.
hij uit het schip waggelde door een gat.
nnen vonden ook de stoffelijke resten
1 drie mannen die deel uitmaakten
de bemanning van 19 koppen die als
•loren beschouwd werd toen de Aycan
maandag in zware zee omsloeg.
Griekse vorstin
in verwachting
ROME (Reuter) Koningin Anne Ma
rie. de 22-jarige echtgenote van koning
Konstantün van Griekenland, verwacht
itober haar derde kind.
t is donderdag op een persconferen-
n Rome meegedeeld door koning
Konstantijn. Het koninklijke echtpaar
vluchtte in december 1967 uit Grieken
land na een mislukte poging om het
door het leger gesteunde Griekse bewind
opzij te schuiven. Het echtpaar woont
sindsdien in een villa ln een buitenwijk
(ADVERTENTIE)
Pols,
i de VVD
ergrijsde ir. K. van
„drukke werkzaam-
bedrijfsleven" te-
ivelijke partij-
hedei
rugtreedt.
wordt zij di
voorzitter in de partijpolitieke geschi
denis van Nederland. Op andere fronten
heelt zij zich de nodige faam reeds ver
worven. Zij was gedurende haar lid
maatschap van de Tweede Kamer
van maart 1959 tot medio vorig jaar
een der meest bekende vrouwelijke par
lementariërs. Die bekendheid dankte zij
vooral aan haar geprononceerde optre
den bij de behandeling van haar speciali
teiten: 't raio- en t.v.-bestel en onderwijs
zaken. Zowel bij de behandeling van de
omroepwet als bij de mammoetwet trad
zij op de voorgrond. Ook schuwde gij
het t.v.-scherm niet, wanneer men haar
de kans gaf daarop te verschijnen.
't Russische vlot
The Star noe
lichtingen over
vlootbewegingei
tact onderhouden met de Chinese mari
ne. Peking zou tot maatregelen zijn over
gegaan, omdat het er steeds meer van
overtuigd is geraakt dat het Russische
eskader inderdaad op weg ls naar Wla-
diwostok, de Sovjetbasis die het dichtst
ligt bij de streek waar da Chinees-Rus
sische grensincidenten zioh hebben voor
gedaan.
Studio, KRO's programmablad,
vertoont komende week:
Wim Sonneveld ('Ik ben helemaal geen zokenman') vertelt over zijn
plannen: een tv-show, een musical, de verkoop van zijn franse huis
etc. e Paul van Ostaijen, 2 pagina s over de virtuoze en experimen
tele dichter o Samaritanen sterven uit, over 400 mens» in Nabloes
die aan hun heilige wetten te gronde goon Pieter en Yvonne Lutz,
gesprek over toneel, radio, tv en cabaret Nutteloze oorlog, Aad
van den Heuvel vertelt over ziin Brandpunt-ervaringen in Biafra
Hoe katholiek is Nederland? - binnen- en buitenlandse reacties op
het Nederlandse katholicisme Het evangelie volgens Matheus,
Wilt u Studio elke vieek in de bus?
Schrijf dan naar; KRO,
Antwoardnc 9% Amsterdam. (Geen postzegel!)
