GANGSTERS VERTROKKEN MET LAATSTE VLIEGTUIG Vredige bezetting van Anguilla Toch ere veld voor gesneuvelde SS'ers Kleine helft wil verbod van kardinaal trotseren FORCl )eel bevolking lij met komst van Britten Jan Janssen stond model voor proefschrift dr. Henk Wesseling Akkoord van Britse Ford goedgekeurd Tegenbetoging in Stek Inzet van drieduizend rijkswachters UTRECHTSE STUDENTEN WEIFELEN Bronkhorst verdedigt kardinaal ONDERDAG 20 MAART 1969 DE LEIDSE CX)URANT ES [ffiE (Van onze correspondent Adam Raphaël) ANGUILLA De landingsoperatie van Britse troepen op het rebelse eilandje Anguilla had meer weg van een alle daagse vluchtige oefening dan van iets anders. De verdedigers van het eiland trokken zich Ijlings in de heuvels terug en begroeven hun wapens. De enige slachtoffers waren een Landrover en een oplegger, die, uit de lucht neergelaten, ondersteboven terecht kwamen. De sol daten droegen geladen machinegeweren en stenguns, maar hadden de opdracht gekregen alleen te schieten wanneer ze beschoten werden. Uiteindelijk werd niet eens een steen geworpen. Binnen een uur waren de wegen afgesloten en werden voertuigen doorzocht, maar geen wapens aangetroffen. Ronald Webster, die zich zelf tot president van Anguilla had uit geroepen, vertelde verslaggevers na de landing, dat hij zijn verdedigingsmacht opdracht had gegeven geen weerstand te bieden. De invasie noemde hij egaal, schandelijk en verachtelijk. regering het eiland in hun Het vliegveld werd door een detache- manschappen afgezet. De comman- van dit detachement zei. dat hij zwarte lijst had ontvangen met namen ongeveer twintig mensen, meest Derikanen. die hij moest tegenhouden ze het eiland wilden verlaten. Mis- en was hij al te laat. omdat gister- rond nog een vliegtuig opgestegen is. :t is nog niet bekend wie er in dit vlieg- zaten, maar op de zwarte lijst ston- in zeker de gangsters, die volgens de Dure penny en postzegels van Anguilla i zestien postzegels uit iguilla, in 1967 uitgegeven ter gele- nheid van de onafhankelijkheid van door Britse soldaten bezette andje, bracht 480 pond op. Hoewel geen van de bewoners van An guilla heit bewijs kon leveren dat er gang steractiviteiten waren, waren degenen van hen waarmee ik sprak toch niet erg gelukkig met de aanwezigheid van som mige Amerikanen. De eigenaar van een klein pension vertelde me: ..Ik ben blij dat de Engelsen gekomen zijn. De mensen hier zijn bang dat zijn ze". Hij vertelde ook dat hij door een Ame rikaan benaderd was die een stuk land dat hij bezat wilde kopen. Deze had hem bedreigd toen hij dat weigerde. Weinigen waren bereid om zo openlijk te spreken, maar wel werd duidelijk dat een betrekkelijk groot gedeelte van de bevolking blij was dat de troepen waren geland Desmond Kerr, de regeringsbestuurder van de drie eilandjes vertelde mij dat het plan was dat de para's het eilandje zouden verlaten zodra de orde volledig hérsbeld was. De Engelse politie zou dan op het eilandje gestationeerd worden tot dat over de toekomst zou zijn beslist. Dit veertig man sterke politiecommando zal naar men aanneemt op het eiland patrouilleren zoals de „bobby" zijn ronde in Londen doet. De politie zal ongewa pend zijn en de wet en orde moeten handhaven. Deze politiemacht maakt deel uit van de speciale groep van 130 man Scotland Yard. Deze groep werd in mei 1965 in het leven geroepen en dient als een mobiele eenheid om op plaatsen waar moeilijkheden ontstaan hulp te bieden. Bij Scotland Yard wilde men niet veel over deze groep zeggen. Het enige wat bekend is, is dat het allemaal vrijwilli gers zijn met meer dan twee dienstjaren. Dit is de eerste keer dat ze buiten Engeland actief zijn. Door enkele uitspraken in Amerika heeft het probleem van de gangsters op Verrassende illustratie Toynbee's theorie men gisteren een ongewone belangstelling voor de wielerkoers MilaanSan Remo. Er mocht een levensgroot verschil zijn tussen de ingetogen stemming van de genodigden bjj de pro motie van dr. Henk Wesseling en de rumoerige tifosi, die op de oude Via Roma in San Remo op de aankomst van de renners wachtten, voor één keer had Jan Janssen tussen de twee totaal verschillende werelden een brug geslagen. Hü immers was onderwerp van een der stellingen, die de jonge doctor, Hagenaar van geboorte en woonachtig in Leiden, aan zijn proefschrift „Soldaat en krijger" had toegevoegd. Dr. Henk Wesseling: „Die stelling over Jan Janssen heeft geen enkele betrekking op mijn boek. Hij heeft eigenlijk ook geen serieus karakter. Het is meer een aardigheid. Wel is er natuurlijk een zekere band met mijn geschiedkundige studie." De jonge doctor legde wel uit hoe hij er toe kwam een zo vreemd onderwerp als Jan Janssen in een stelling aan zijn proefschrift toe te voegen. Dr. Henk Wesseling: „Om het maar eenvoudig te zeggen: de klassieke gedachte over het onstaan van beschaving is altijd geweest, dat daarvoor gunstige omstandigheden aanwezig moeten zijn. Nu heeft de Engelse historicus Toynbee daaraan toegevoegd, dat er daarbij ook een ongunstige omstandigheid, een belemmering die tot prikkel leidt, aanwezig moet zijn. Over die stelling van Toynbee is in de jaren 19551960 veel gediscussieerd, onder andere door de BBC, door Toynbee en de Nederlandse historicus Geyl. De gedachte van Toynbee, de uitdaging en het antwoord daarop, kwamen toen sterk in de belangstelling." Illustratie „Mijn proefschrift handelt over de oorlogsverwachting en de militaire ideeën in Frankrijk tussen 1905 en 1914. De titel „Soldaat en krijger" moet de tegenstelling uitdrukken tussen de verwachting en de realiteit. De realiteit bleek het soldaten leven met al zijn ellende, de verwachting was de romantiek van het soldatenbestaan. Nu heb ik Toynbees theorie van „Challenge and Response" (uitdaging en antwoord) in een stelling aan dit proefschrift toegevoegd en daarbij blijkt, «at de opmerkelijke triomfen van Jan Janssen, onder slechte weersomstandigheden behaald, een verrassende illustratie van Toynbees theorie vormen." Regen en mist „Jan Janssen heeft zijn grootste triomfen geboekt als het regende en het in het algemeen slecht weer was. Hij werd in Sallanches wereldkampioen. Toen regende het dat het gooi. Janssen reed een prachtige wedstrijd in de Touretappe over de Ballon d'Alsace (1967) toen het mistte en de regen bij bakken uit de hemel viel. Hij won vorige week nog de zware etappe over de Mont Faron in Parijs—Nice. Toen regende het vrijwel de gehele dag. Maar diezelfde Jan Janssen draagt een bril. En die bril beslaat als het regent. Hij kan dan heel moeilijk zien. Dat vormt een handicap, een belemmering voor hem. Maar juist die belemmering vormt voor Jan Janssen een uitdaging, juist omdat hij dan zo slecht kan zien, is hij geprikkeld en boekt hij prachtige resultaten." Verzuchting Dr. Wesseling had graag gezien dat Janssen gisteren bij zijn promotie was geweest, maar hij reed MilaanSan Remo. Hij zond Henk Wesseling een brief: „Hartelijk dank voor uw uitnodiging, maar helaas is op 19 maart de klassieker Mi laanSan Remo, waarop ik dit jaar geheel mijn zinnen heb gezet. Ik kan en mag daarbij geen verstek laten gaan. Dat spijt mij ten zeerste. Misschien is het wel mogelijk, die dag mijn felicitatie over te brengen door een overwinning." Toen Jan Janssen in San Remo een geslaagde sprong naar de kopgroep maakte, groeide in de stijlvolle sfeer van de Leidse senaatskamer de spanning. Het zou te mooi zijn als Janssen uitgerekend op de dag van deze promotie een be langrijke klassieker won. Tenslotte werd Janssen toch nog achterhaald door het peloton. Dat was voor de jonge doctor vanzelfsprekend een teleurstelling. Tijdens de receptie ver zuchtte hij: „Had het maar geregend". Aankomst van de Britse troepen in St. Johns (Antigua) vanwaar zij naar Anguilla Werden overgebracht. het eiland een extra-dimensie gekregen. Uit deze uitspraken bleek dat Anguilla inderdaad het gevaar liep overheerst te gaan worden door de personen die vroe ger in Havanna de onderwereld en het gokken beheersten. The Guardian LONDEN (Reuter-AFP) De meer derheid van de ongeveer 40.000 arbei ders van Ford Engeland, die meer dan drie weken hebben gestaakt, zal donder dag weer aan het werk gaan. Zij beslo ten dit op een bijeenkomst, die woens dag in de drieëntwintig over het land verspreide fabrieken plaats hadden. Slechts een geringe minderheid verwierp het eerder tussen de vakbonden en de Forddirectie bereikte akkoord over het nieuwe collectieve arbeidscontract, dat loonsverbeteringen van zeven tot tien procent inhoudt. De staking heeft Ford een produktieverlies van ongeveer drie honderd miljoen gulden gekost. Rusland dreigt met kernwapens naar China LONDEN (AFP) Volgens de Oost- europese specialist Victor Zorza van het Britse dagblad „The Guardian" heeft Rusland China in bedekte termen met atoomwapens bedreigd, als China voort gaat met het provoceren van ernstige grensincidenten in het Verre Oosen. De bedreiging was, volgens Zorza, ver vat in een Chinese uitzending van de Russische radio, waarin werd gesteld dat de Russische land-, zee- en lucht strijdkrachten met kernwapens zijn uit gerust, terwijl de Chinese militairen slechts over verouderd materieel zouden beschikken. „Uit deze waarschuwing blijkt", aldus de „Guardian", „hoe ernstig het Kremlin het gevaar van escalatie aan de Rus- sisch-Chinese grens neemt". Enige bewoners van Anguilla heb ben meer belangstelling voor de fotograaf dan voor de Britse sol- (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG. Het ereveld voor oud- "S'eri in het Oostvlaamse dorp Stekene k°mt er tóch. De aanvankelijke mede- deling dat de werkzaamheden zouden w°rden stilgelegd, was slechts bedoeld olie op de golven van verontwaar- •ring te gooien. Dit werd vanmorgen Wei* een persconferentie in Den Haag ***fedeeld door de heer G. Calle, voor- van het Aktiekomitee togen bet *<P»rk voor Oostfrontstrijders te 8te- Hij citeerde een reeent nnmroer van het blad van het St.-Maartensfonds, dat schreef: „Het erepark zal er komen voor onze gevallen helden". De mede deling dat de aanleg zou worden gestopt, was alleen gedaan om burgemeester Heyse van Stekene „wat op adem te laten komen", aldus de heer Calle. De voorzitter van het Aktiekomitee deelde mee dat zondag 30 maart een grote betoging zal worden gehouden tégen de aanleg van het ereveld. „Wij hebben op 12 januari een aanvraag om vergunning voor de demonstratie aan de burgemeester van Stekene ingestuurd. Tot op heden hebben we noch een toe stemming noch afwijzing ontvangen. Wel heeft het St.-Maartensfonds een aan vraag gedaan voor een tegenbetoging op dezelfde datum. En het element van ordeverstoring dat ongetwijfeld in het samengaan van deze twee betogingen schuilt, kan de burgemeester die geen smetteloos oorlogsverleden heeft tos brengen beide betoging, ook die tégen het park, af te gelasten. Maar toe stemming of geen toestemming, betoogd zal er worden", zei de heer Calle van morgen. Hij verwachtte dat het aantal demonstranten tussen de vijf- en tien duizend zal liggen. Met hoeveel man de oud-Oostfronlers zullen komen opdagen, wist hij niet met zekerheid te zeggen. Wel zei hij te weten dat er zo'n twee tot di'ieduizend rijkswachters op de be wuste zondag zullen worden ingezet. Is er geen wettelijk voorschrift dat de aanleg van zo'n ereveld verbiedt? Nee, zei de heer Calle. Slechts één ele ment in de Belgische wetgeving kan de aanleg beletten: de ordeverstoring. En dat is alleen iets dat de burgemeester aangaat. Maar de burgemeester heeft een naziverleden en staat tegenover de aanleg beslist niet onverschillig. De heer Calle vreesde dat de aanleg van het veld in Stekene een van de symptomen is van de heropleving van het nazism in België, dat „bedenkelijk veel de on grondwettelijke kant op gaat, vooral i publikaties die oproepen tot revolutie en particuliere bewapening". Waarom heeft u Nederland uitgekozen om propaganda tegen het ereveld te maken? De heer Calle: „Juist omdat Nederland de geest van het anti-nazisi zo sterk leeft. En in Nederland hebben dagbladen en weekbladen, radio en tele visie deze onverkwikkelijke zaak uitge diept en de achtergronden belicht. Ik zelf heb eens het oorlogsverleden van burgemeester Heyse aan de kaak gesteld. Hij heeft mij een proces wegens eerroof 1 aangedaan. Dat kan nu in België", (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT De Utrechtse studenten- gemeenschap heeft zich woensdagavond beraden over de situatie in de parochie, ontstaan na het verbod van kardinaal Alfrink, om nog vaker een dominee van der studentengemeentes in de eucha ristie te laten voorgaan. Het forum, dat de discussie leidde, bestond uit prof. dr. J, C. Groot van de Willibrordvereniging, prof. dr. A. J. Bronkhorst, hervormd hoogleraar, Wil Jansen, priester en de Utrechtse studentenpastores Overdiep en Leeneman. een inleidend woord zei studenten pastor dr. J. Kamphuis dat de gebeur tenissen in Utrecht niet, zoals hier en daar was gesuggereerd, uit de lucht i komen vallen. Hij vertelde an 1960 af in Utrecht al de univer sitaire kapeldiensten in de Janskerk be stonden, waaraan alle gezindten deel- aen en waar beurtelings avondmaal eucharistie gervierd werd. Ook vindt in de Utrechtse studentenparochies al enige jaren een gemengde huwelijksslui ting plaats in een gezamenlijke dienst priester en dominee, waarin de pries ter de conceoratiewoorden over het brood de predikant de concecratdewoorden over de wijn uitspreekt. Soortgelijke diensten hebben aldus pastor Kamphuis plaatsgevonden in de studentenparochies van Amsterdam. Leiden en Eindhoven. Ook wilde pastor Kamphuis pertinent tegenspreken, dat het Nederlandse epis copaat hiervan niet op de hoogte geweest zou zijn. Met sommige Nederlandse bis schoppen is er overleg geweest en zij stonden een en ander stilzwijgend toe. aldus pastor Kamphuis. Hij zei dat de resultaten van de discussies van deze avond mede verwerkt zouden worden in nota, die donderdag of vrijdag aan de kardinaal wordt aangeboden. Pastor Kamphuis deelde tevens mee, dat op een maandag gehouden vergade ring van 24 Nederlandse en 6 Belgische studentenpastores een stemming was ge houden waarbij 22 vóór het experiment n en 3 tegen terwijl 5 zich van stem- ming onthielden; 16 adviseerden zelfs het verbod van kardinaal Alfrink te trotseren. Op een dinsdag gehouden ver gadering van de 10 Utrechtse studenten pastores en predikanten verklaarden allen zich voor het experiment. 8 wilden a.s. zondag gewoon doorgaan, 2 waren voor uitstel. Tijdens de forumdiscussie verklaarde mgr. Groot, dat over de Eindhovense en Leidse experimenten wel overleg op hoog niveau geweest was, al was dat niet ge publiceerd. Maar in het Utrechtse geval niet. Prof. Bronkhorst vertelde, dat er pas van uit de jonge Raad van Kerken een interkerkelijke commissie was opge richt, die zich zal gaan bezig houden met het gemengde huwelijk, de intercommunie en de wederzijdse ambtserkenning. Pastor Kamphuis zei zich erover te verbazen, dat dit nu pas ging gebeuren. Uit de opiniepeiling in de zaal bleek, dat de Utrechtse studenten zich een plaatselijke gemeente voelen en hun reeds bestaande eenheid in een gezamenlijke viering willen uitdrukken. Zij verweten prof. Bronkhorst en prof. Groot, dat zij te veel vanuit de bestaande Kerken dach ten en te weinig vanuit de eenheid die er reeds ls. Prof. Groot antwoordde, dat de bestaande eenheid door de studenten overtrokken werd en dat de achterban, waarmee toch ook rekening moet worden gehouden, nog lang zover niet was. Hij pleitte er dan ook voor, eerst het klimaat rijper te maken en de zaak in de Raad n Kerken en andere overlegorganen ,n de orde te stellen. Vanuit de zaal werden heftige aan vallen gedaan op de houding van kardi naal Alfrink. Mede naar aanleiding van de gemaakte opmerkingen sprong prof. Bronkhorst voor de kardinaal in de bres. Hij zei hem goed te kennen en daarom te kunnen zeggen: „Kardinaal Alfrink heeft het niet aan u verdiend, dat er een algemene hilariteit ln de zaal komt zo dra zijn naam genoemd wordt. Dit vind ik unfair. Ik wil geen ander woord ge bruiken". De zaal bevestigde zijn opmer king met applaus. Bij een stemming over het voorstel van pastor Oo6tvogeL om een bezinnings- pauze van enkele maanden in te lassen, stemden 37 parochianen voor, wilden 32 „gewoon stug doorgaan" en waren 2 be reid het verbod van de kardinaal te aan vaarden. De rest stemde blanco. Britse televisiemast. Een 400 meter hoge metalen televisietoren in het Britse dorp Emley Moor bij Huddersfield (Yorkshire) is gisteravond bezweken der het gewicht van ijzel. Het gevaarte kwam op drie huizen en een kapel te recht. Er was niemand in de omgeving. RECLAME CAMPAGNE NODIG OM KAMER TE VERKOPEN (Van r verslaggevers) DEN HAAG Het is zeer wel mo gelijk de bedrijfsresultaten van de Ne derlandse regering op boeiende, indrin gende wijze te demonstreren aan de hand van objectief juiste, kwantificeerbare verbeteringen in enige vorm van wel vaart of welzijn van ons land. Een cam pagne zal duidelijk moeten maken, dat in het bereiken van die verbetering de Tweede Kamer een positieve rol heeft gehad. Aldus mr. A. E. J. Bol, directeur van de N.V, Van den Bergh en Jurgens tijdens een inleiding op het congres van het genootschap voor reclame. Mr. Bol analyseerde het even tevoren gepubliceerde, elders in dit blad ver melde resultaat van het onderzoek naar de relatie tussen de bevolking en de Tweede Kamer en benaderde een poging tot relatieversterking, zoals men dit meL commerciële artikelen doet: het produkt- Tweede Kamer moet aan de consument kiezer worden verkocht. Hij stelde, dat men in een campagne het produkt niet meer behoeft te verklaren, want het marktonderzoek heeft aangetoond dat de consument dit produkt en deszelfs eigen schappen wel kent. Duidelijk moet wor den gemaakt, wat de betekenis van het produkt betekent. Sovjetprotest over affaire Voronzov BONN (AP) De Sovjet-Unie heeft geprotesteerd tegen „het belasteren" van de op 25 februari bij een auto-ongeluk omgekomen Russische diplomaat. Deze man, Voronzov geheten, was hoofd geweest van de politieafdeling van de Russische ambassade te Bonn en zon, volgens berichten in de Westduitse pers, een belangrijke spion zijn geweest. Het protest werd mondeling op het Westduitse ministerie van Buitenlandse "Zaken overgebracht door de eerste se cretaris van de Russische ambassade A. P. Bondarenko. Voronzovs auto was in de buurt van Keulen op 25 februari in botsing gekomen met een andere auto, hetgeen hem het leven had gekost. West duitse bladen, waaronder Der Spiegel, beweerden later dat de overledene het hoofd van de KGB, de Russische gehei me dienst in West-Duitsland, was ge weest. TWEE KVP'ERS STAPPEN OVER NAAR PPR (Van r verslaggevers) DEN HAAG. De heren F. Krijns uit Brussel, voormalig partijraadslid van de KVP, en W. Coppens uit Leldschcndam hebben voor het lidmaatschap van de KVP bedankt en zijn toegetreden tot de Politieke Partij Radikalen <PPR>. Als reden voor deze overgang geven zij op. dat zij teleurgesteld zijn in hun ver wachtingen dat de KVP zich intern zou vernieuwen en tot een vooruitstrevende pluralistische partij zou worden. De heer Krijns maakte ook deed uit van de groep- Couwenberg in de KVP. die streeft naar deconfessionalisering.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1969 | | pagina 13