GANGSTERS VERTROKKEN
MET LAATSTE VLIEGTUIG
Vredige bezetting van Anguilla
Toch ere veld voor
gesneuvelde SS'ers
Kleine helft wil verbod
van kardinaal trotseren
FORCl
)eel bevolking
lij met komst
van Britten
Jan Janssen stond model voor
proefschrift dr. Henk Wesseling
Akkoord van
Britse Ford
goedgekeurd
Tegenbetoging in Stek
Inzet van
drieduizend
rijkswachters
UTRECHTSE STUDENTEN WEIFELEN
Bronkhorst
verdedigt
kardinaal
ONDERDAG 20 MAART 1969
DE LEIDSE CX)URANT
ES
[ffiE
(Van onze correspondent Adam Raphaël)
ANGUILLA De landingsoperatie van
Britse troepen op het rebelse eilandje
Anguilla had meer weg van een alle
daagse vluchtige oefening dan van iets
anders. De verdedigers van het eiland
trokken zich Ijlings in de heuvels terug
en begroeven hun wapens. De enige
slachtoffers waren een Landrover en een
oplegger, die, uit de lucht neergelaten,
ondersteboven terecht kwamen. De sol
daten droegen geladen machinegeweren
en stenguns, maar hadden de opdracht
gekregen alleen te schieten wanneer ze
beschoten werden. Uiteindelijk werd niet
eens een steen geworpen. Binnen een uur
waren de wegen afgesloten en werden
voertuigen doorzocht, maar geen wapens
aangetroffen. Ronald Webster, die zich
zelf tot president van Anguilla had uit
geroepen, vertelde verslaggevers na de
landing, dat hij zijn verdedigingsmacht
opdracht had gegeven geen weerstand te bieden. De invasie noemde hij
egaal, schandelijk en verachtelijk.
regering het eiland in hun
Het vliegveld werd door een detache-
manschappen afgezet. De comman-
van dit detachement zei. dat hij
zwarte lijst had ontvangen met namen
ongeveer twintig mensen, meest
Derikanen. die hij moest tegenhouden
ze het eiland wilden verlaten. Mis-
en was hij al te laat. omdat gister-
rond nog een vliegtuig opgestegen is.
:t is nog niet bekend wie er in dit vlieg-
zaten, maar op de zwarte lijst ston-
in zeker de gangsters, die volgens de
Dure penny
en postzegels
van Anguilla
i zestien postzegels uit
iguilla, in 1967 uitgegeven ter gele-
nheid van de onafhankelijkheid van
door Britse soldaten bezette
andje, bracht 480 pond op.
Hoewel geen van de bewoners van An
guilla heit bewijs kon leveren dat er gang
steractiviteiten waren, waren degenen
van hen waarmee ik sprak toch niet erg
gelukkig met de aanwezigheid van som
mige Amerikanen. De eigenaar van een
klein pension vertelde me: ..Ik ben blij
dat de Engelsen gekomen zijn. De mensen
hier zijn bang dat zijn ze".
Hij vertelde ook dat hij door een Ame
rikaan benaderd was die een stuk land
dat hij bezat wilde kopen. Deze had hem
bedreigd toen hij dat weigerde.
Weinigen waren bereid om zo openlijk
te spreken, maar wel werd duidelijk dat
een betrekkelijk groot gedeelte van de
bevolking blij was dat de troepen waren
geland
Desmond Kerr, de regeringsbestuurder
van de drie eilandjes vertelde mij dat
het plan was dat de para's het eilandje
zouden verlaten zodra de orde volledig
hérsbeld was. De Engelse politie zou dan
op het eilandje gestationeerd worden tot
dat over de toekomst zou zijn beslist. Dit
veertig man sterke politiecommando zal
naar men aanneemt op het eiland
patrouilleren zoals de „bobby" zijn ronde
in Londen doet. De politie zal ongewa
pend zijn en de wet en orde moeten
handhaven. Deze politiemacht maakt deel
uit van de speciale groep van 130 man
Scotland Yard. Deze groep werd in mei
1965 in het leven geroepen en dient als
een mobiele eenheid om op plaatsen waar
moeilijkheden ontstaan hulp te bieden.
Bij Scotland Yard wilde men niet veel
over deze groep zeggen. Het enige wat
bekend is, is dat het allemaal vrijwilli
gers zijn met meer dan twee dienstjaren.
Dit is de eerste keer dat ze buiten
Engeland actief zijn.
Door enkele uitspraken in Amerika
heeft het probleem van de gangsters op
Verrassende illustratie
Toynbee's theorie
men gisteren een ongewone belangstelling voor de wielerkoers
MilaanSan Remo. Er mocht een levensgroot verschil zijn
tussen de ingetogen stemming van de genodigden bjj de pro
motie van dr. Henk Wesseling en de rumoerige tifosi, die op
de oude Via Roma in San Remo op de aankomst van de
renners wachtten, voor één keer had Jan Janssen tussen de
twee totaal verschillende werelden een brug geslagen. Hü
immers was onderwerp van een der stellingen, die de jonge
doctor, Hagenaar van geboorte en woonachtig in Leiden, aan
zijn proefschrift „Soldaat en krijger" had toegevoegd.
Dr. Henk Wesseling: „Die stelling over Jan Janssen heeft
geen enkele betrekking op mijn boek. Hij heeft eigenlijk ook
geen serieus karakter. Het is meer een aardigheid. Wel is er
natuurlijk een zekere band met mijn geschiedkundige studie."
De jonge doctor legde wel uit hoe hij er toe kwam een zo
vreemd onderwerp als Jan Janssen in een stelling aan zijn
proefschrift toe te voegen.
Dr. Henk Wesseling: „Om het maar eenvoudig te zeggen: de
klassieke gedachte over het onstaan van beschaving is altijd
geweest, dat daarvoor gunstige omstandigheden aanwezig
moeten zijn. Nu heeft de Engelse historicus Toynbee daaraan
toegevoegd, dat er daarbij ook een ongunstige omstandigheid,
een belemmering die tot prikkel leidt, aanwezig moet zijn.
Over die stelling van Toynbee is in de jaren 19551960 veel
gediscussieerd, onder andere door de BBC, door Toynbee en
de Nederlandse historicus Geyl. De gedachte van Toynbee, de
uitdaging en het antwoord daarop, kwamen toen sterk in de
belangstelling."
Illustratie
„Mijn proefschrift handelt over de oorlogsverwachting en de
militaire ideeën in Frankrijk tussen 1905 en 1914. De titel
„Soldaat en krijger" moet de tegenstelling uitdrukken tussen
de verwachting en de realiteit. De realiteit bleek het soldaten
leven met al zijn ellende, de verwachting was de romantiek
van het soldatenbestaan. Nu heb ik Toynbees theorie van
„Challenge and Response" (uitdaging en antwoord) in een
stelling aan dit proefschrift toegevoegd en daarbij blijkt, «at
de opmerkelijke triomfen van Jan Janssen, onder slechte
weersomstandigheden behaald, een verrassende illustratie
van Toynbees theorie vormen."
Regen en mist
„Jan Janssen heeft zijn grootste triomfen geboekt als het
regende en het in het algemeen slecht weer was. Hij werd in
Sallanches wereldkampioen. Toen regende het dat het gooi.
Janssen reed een prachtige wedstrijd in de Touretappe over
de Ballon d'Alsace (1967) toen het mistte en de regen bij
bakken uit de hemel viel. Hij won vorige week nog de zware
etappe over de Mont Faron in Parijs—Nice. Toen regende
het vrijwel de gehele dag. Maar diezelfde Jan Janssen draagt
een bril. En die bril beslaat als het regent. Hij kan dan heel
moeilijk zien. Dat vormt een handicap, een belemmering
voor hem. Maar juist die belemmering vormt voor Jan
Janssen een uitdaging, juist omdat hij dan zo slecht kan zien,
is hij geprikkeld en boekt hij prachtige resultaten."
Verzuchting
Dr. Wesseling had graag gezien dat Janssen gisteren bij zijn
promotie was geweest, maar hij reed MilaanSan Remo. Hij
zond Henk Wesseling een brief: „Hartelijk dank voor uw
uitnodiging, maar helaas is op 19 maart de klassieker Mi
laanSan Remo, waarop ik dit jaar geheel mijn zinnen heb
gezet. Ik kan en mag daarbij geen verstek laten gaan. Dat
spijt mij ten zeerste. Misschien is het wel mogelijk, die dag
mijn felicitatie over te brengen door een overwinning."
Toen Jan Janssen in San Remo een geslaagde sprong naar
de kopgroep maakte, groeide in de stijlvolle sfeer van de
Leidse senaatskamer de spanning. Het zou te mooi zijn als
Janssen uitgerekend op de dag van deze promotie een be
langrijke klassieker won. Tenslotte werd Janssen toch nog
achterhaald door het peloton. Dat was voor de jonge doctor
vanzelfsprekend een teleurstelling. Tijdens de receptie ver
zuchtte hij: „Had het maar geregend".
Aankomst van de Britse troepen in
St. Johns (Antigua) vanwaar zij naar
Anguilla Werden overgebracht.
het eiland een extra-dimensie gekregen.
Uit deze uitspraken bleek dat Anguilla
inderdaad het gevaar liep overheerst te
gaan worden door de personen die vroe
ger in Havanna de onderwereld en het
gokken beheersten.
The Guardian
LONDEN (Reuter-AFP) De meer
derheid van de ongeveer 40.000 arbei
ders van Ford Engeland, die meer dan
drie weken hebben gestaakt, zal donder
dag weer aan het werk gaan. Zij beslo
ten dit op een bijeenkomst, die woens
dag in de drieëntwintig over het land
verspreide fabrieken plaats hadden.
Slechts een geringe minderheid verwierp
het eerder tussen de vakbonden en de
Forddirectie bereikte akkoord over het
nieuwe collectieve arbeidscontract, dat
loonsverbeteringen van zeven tot tien
procent inhoudt. De staking heeft Ford
een produktieverlies van ongeveer drie
honderd miljoen gulden gekost.
Rusland dreigt
met kernwapens
naar China
LONDEN (AFP) Volgens de Oost-
europese specialist Victor Zorza van het
Britse dagblad „The Guardian" heeft
Rusland China in bedekte termen met
atoomwapens bedreigd, als China voort
gaat met het provoceren van ernstige
grensincidenten in het Verre Oosen.
De bedreiging was, volgens Zorza, ver
vat in een Chinese uitzending van de
Russische radio, waarin werd gesteld
dat de Russische land-, zee- en lucht
strijdkrachten met kernwapens zijn uit
gerust, terwijl de Chinese militairen
slechts over verouderd materieel zouden
beschikken.
„Uit deze waarschuwing blijkt", aldus
de „Guardian", „hoe ernstig het Kremlin
het gevaar van escalatie aan de Rus-
sisch-Chinese grens neemt".
Enige bewoners van Anguilla heb
ben meer belangstelling voor de
fotograaf dan voor de Britse sol-
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Het ereveld voor oud-
"S'eri in het Oostvlaamse dorp Stekene
k°mt er tóch. De aanvankelijke mede-
deling dat de werkzaamheden zouden
w°rden stilgelegd, was slechts bedoeld
olie op de golven van verontwaar-
•ring te gooien. Dit werd vanmorgen
Wei* een persconferentie in Den Haag
***fedeeld door de heer G. Calle, voor-
van het Aktiekomitee togen bet
*<P»rk voor Oostfrontstrijders te 8te-
Hij citeerde een reeent nnmroer
van het blad van het St.-Maartensfonds,
dat schreef: „Het erepark zal er komen
voor onze gevallen helden". De mede
deling dat de aanleg zou worden gestopt,
was alleen gedaan om burgemeester
Heyse van Stekene „wat op adem te
laten komen", aldus de heer Calle.
De voorzitter van het Aktiekomitee
deelde mee dat zondag 30 maart een
grote betoging zal worden gehouden
tégen de aanleg van het ereveld. „Wij
hebben op 12 januari een aanvraag om
vergunning voor de demonstratie aan de
burgemeester van Stekene ingestuurd.
Tot op heden hebben we noch een toe
stemming noch afwijzing ontvangen. Wel
heeft het St.-Maartensfonds een aan
vraag gedaan voor een tegenbetoging
op dezelfde datum. En het element van
ordeverstoring dat ongetwijfeld in het
samengaan van deze twee betogingen
schuilt, kan de burgemeester die geen
smetteloos oorlogsverleden heeft
tos brengen beide betoging, ook die
tégen het park, af te gelasten. Maar toe
stemming of geen toestemming, betoogd
zal er worden", zei de heer Calle van
morgen. Hij verwachtte dat het aantal
demonstranten tussen de vijf- en tien
duizend zal liggen. Met hoeveel man de
oud-Oostfronlers zullen komen opdagen,
wist hij niet met zekerheid te zeggen.
Wel zei hij te weten dat er zo'n twee
tot di'ieduizend rijkswachters op de be
wuste zondag zullen worden ingezet.
Is er geen wettelijk voorschrift dat
de aanleg van zo'n ereveld verbiedt?
Nee, zei de heer Calle. Slechts één ele
ment in de Belgische wetgeving kan de
aanleg beletten: de ordeverstoring. En
dat is alleen iets dat de burgemeester
aangaat. Maar de burgemeester heeft
een naziverleden en staat tegenover de
aanleg beslist niet onverschillig. De heer
Calle vreesde dat de aanleg van het
veld in Stekene een van de symptomen
is van de heropleving van het nazism
in België, dat „bedenkelijk veel de on
grondwettelijke kant op gaat, vooral i
publikaties die oproepen tot revolutie
en particuliere bewapening".
Waarom heeft u Nederland uitgekozen
om propaganda tegen het ereveld te
maken? De heer Calle: „Juist omdat
Nederland de geest van het anti-nazisi
zo sterk leeft. En in Nederland hebben
dagbladen en weekbladen, radio en tele
visie deze onverkwikkelijke zaak uitge
diept en de achtergronden belicht. Ik
zelf heb eens het oorlogsverleden van
burgemeester Heyse aan de kaak gesteld.
Hij heeft mij een proces wegens eerroof
1 aangedaan. Dat kan nu in België",
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT De Utrechtse studenten-
gemeenschap heeft zich woensdagavond
beraden over de situatie in de parochie,
ontstaan na het verbod van kardinaal
Alfrink, om nog vaker een dominee van
der studentengemeentes in de eucha
ristie te laten voorgaan. Het forum, dat
de discussie leidde, bestond uit prof. dr.
J, C. Groot van de Willibrordvereniging,
prof. dr. A. J. Bronkhorst, hervormd
hoogleraar, Wil Jansen, priester en de
Utrechtse studentenpastores Overdiep en
Leeneman.
een inleidend woord zei studenten
pastor dr. J. Kamphuis dat de gebeur
tenissen in Utrecht niet, zoals hier en
daar was gesuggereerd, uit de lucht
i komen vallen. Hij vertelde
an 1960 af in Utrecht al de univer
sitaire kapeldiensten in de Janskerk be
stonden, waaraan alle gezindten deel-
aen en waar beurtelings avondmaal
eucharistie gervierd werd. Ook vindt
in de Utrechtse studentenparochies al
enige jaren een gemengde huwelijksslui
ting plaats in een gezamenlijke dienst
priester en dominee, waarin de pries
ter de conceoratiewoorden over het brood
de predikant de concecratdewoorden over
de wijn uitspreekt. Soortgelijke diensten
hebben aldus pastor Kamphuis
plaatsgevonden in de studentenparochies
van Amsterdam. Leiden en Eindhoven.
Ook wilde pastor Kamphuis pertinent
tegenspreken, dat het Nederlandse epis
copaat hiervan niet op de hoogte geweest
zou zijn. Met sommige Nederlandse bis
schoppen is er overleg geweest en zij
stonden een en ander stilzwijgend toe.
aldus pastor Kamphuis. Hij zei dat de
resultaten van de discussies van deze
avond mede verwerkt zouden worden in
nota, die donderdag of vrijdag aan
de kardinaal wordt aangeboden.
Pastor Kamphuis deelde tevens mee,
dat op een maandag gehouden vergade
ring van 24 Nederlandse en 6 Belgische
studentenpastores een stemming was ge
houden waarbij 22 vóór het experiment
n en 3 tegen terwijl 5 zich van stem-
ming onthielden; 16 adviseerden zelfs
het verbod van kardinaal Alfrink te
trotseren. Op een dinsdag gehouden ver
gadering van de 10 Utrechtse studenten
pastores en predikanten verklaarden allen
zich voor het experiment. 8 wilden a.s.
zondag gewoon doorgaan, 2 waren voor
uitstel.
Tijdens de forumdiscussie verklaarde
mgr. Groot, dat over de Eindhovense en
Leidse experimenten wel overleg op hoog
niveau geweest was, al was dat niet ge
publiceerd. Maar in het Utrechtse geval
niet. Prof. Bronkhorst vertelde, dat er
pas van uit de jonge Raad van Kerken
een interkerkelijke commissie was opge
richt, die zich zal gaan bezig houden met
het gemengde huwelijk, de intercommunie
en de wederzijdse ambtserkenning. Pastor
Kamphuis zei zich erover te verbazen,
dat dit nu pas ging gebeuren.
Uit de opiniepeiling in de zaal bleek,
dat de Utrechtse studenten zich een
plaatselijke gemeente voelen en hun reeds
bestaande eenheid in een gezamenlijke
viering willen uitdrukken. Zij verweten
prof. Bronkhorst en prof. Groot, dat zij
te veel vanuit de bestaande Kerken dach
ten en te weinig vanuit de eenheid die
er reeds ls. Prof. Groot antwoordde, dat
de bestaande eenheid door de studenten
overtrokken werd en dat de achterban,
waarmee toch ook rekening moet worden
gehouden, nog lang zover niet was. Hij
pleitte er dan ook voor, eerst het klimaat
rijper te maken en de zaak in de Raad
n Kerken en andere overlegorganen
,n de orde te stellen.
Vanuit de zaal werden heftige aan
vallen gedaan op de houding van kardi
naal Alfrink. Mede naar aanleiding van
de gemaakte opmerkingen sprong prof.
Bronkhorst voor de kardinaal in de bres.
Hij zei hem goed te kennen en daarom
te kunnen zeggen: „Kardinaal Alfrink
heeft het niet aan u verdiend, dat er een
algemene hilariteit ln de zaal komt zo
dra zijn naam genoemd wordt. Dit vind
ik unfair. Ik wil geen ander woord ge
bruiken". De zaal bevestigde zijn opmer
king met applaus.
Bij een stemming over het voorstel van
pastor Oo6tvogeL om een bezinnings-
pauze van enkele maanden in te lassen,
stemden 37 parochianen voor, wilden 32
„gewoon stug doorgaan" en waren 2 be
reid het verbod van de kardinaal te aan
vaarden. De rest stemde blanco.
Britse televisiemast. Een 400 meter
hoge metalen televisietoren in het Britse
dorp Emley Moor bij Huddersfield
(Yorkshire) is gisteravond bezweken
der het gewicht van ijzel. Het gevaarte
kwam op drie huizen en een kapel te
recht. Er was niemand in de omgeving.
RECLAME
CAMPAGNE
NODIG OM
KAMER TE
VERKOPEN
(Van
r verslaggevers)
DEN HAAG Het is zeer wel mo
gelijk de bedrijfsresultaten van de Ne
derlandse regering op boeiende, indrin
gende wijze te demonstreren aan de hand
van objectief juiste, kwantificeerbare
verbeteringen in enige vorm van wel
vaart of welzijn van ons land. Een cam
pagne zal duidelijk moeten maken, dat
in het bereiken van die verbetering de
Tweede Kamer een positieve rol heeft
gehad. Aldus mr. A. E. J. Bol, directeur
van de N.V, Van den Bergh en Jurgens
tijdens een inleiding op het congres van
het genootschap voor reclame.
Mr. Bol analyseerde het even tevoren
gepubliceerde, elders in dit blad ver
melde resultaat van het onderzoek naar
de relatie tussen de bevolking en de
Tweede Kamer en benaderde een poging
tot relatieversterking, zoals men dit meL
commerciële artikelen doet: het produkt-
Tweede Kamer moet aan de consument
kiezer worden verkocht. Hij stelde, dat
men in een campagne het produkt niet
meer behoeft te verklaren, want het
marktonderzoek heeft aangetoond dat de
consument dit produkt en deszelfs eigen
schappen wel kent. Duidelijk moet wor
den gemaakt, wat de betekenis van het
produkt betekent.
Sovjetprotest
over affaire
Voronzov
BONN (AP) De Sovjet-Unie heeft
geprotesteerd tegen „het belasteren" van
de op 25 februari bij een auto-ongeluk
omgekomen Russische diplomaat. Deze
man, Voronzov geheten, was hoofd
geweest van de politieafdeling van de
Russische ambassade te Bonn en zon,
volgens berichten in de Westduitse pers,
een belangrijke spion zijn geweest.
Het protest werd mondeling op het
Westduitse ministerie van Buitenlandse
"Zaken overgebracht door de eerste se
cretaris van de Russische ambassade
A. P. Bondarenko. Voronzovs auto was
in de buurt van Keulen op 25 februari
in botsing gekomen met een andere auto,
hetgeen hem het leven had gekost. West
duitse bladen, waaronder Der Spiegel,
beweerden later dat de overledene het
hoofd van de KGB, de Russische gehei
me dienst in West-Duitsland, was ge
weest.
TWEE KVP'ERS
STAPPEN OVER
NAAR PPR
(Van
r verslaggevers)
DEN HAAG. De heren F. Krijns uit
Brussel, voormalig partijraadslid van de
KVP, en W. Coppens uit Leldschcndam
hebben voor het lidmaatschap van de
KVP bedankt en zijn toegetreden tot de
Politieke Partij Radikalen <PPR>.
Als reden voor deze overgang geven zij
op. dat zij teleurgesteld zijn in hun ver
wachtingen dat de KVP zich intern zou
vernieuwen en tot een vooruitstrevende
pluralistische partij zou worden. De heer
Krijns maakte ook deed uit van de groep-
Couwenberg in de KVP. die streeft naar
deconfessionalisering.