„benfica staat gunstig maar loneel we doen niet of we er zijn Harttransplantatie al ruim halve eeuw oud Boksavond van de royale overwinningen Trainer Otto Gloria: Jaci Zeker 40.000 kijkers rondom terrein in prima conditie Diefstal van Rubens opgehelderd HARTCHIRURGIE IN VOGELVLUCHT (I) EENVOUDIGE MAAR KNAPPE POMP Aad Jansen toch ronde te laat Gevluchte psychopaat Weef gepakt Nederland gaat ook met Caravelle vliegen DINSDAG 18 FEBRUARI 1969 DE LEIDSE COURANT ACTUEEL 1 ■■HP sportredactie) LISSABON Dicht bij de meest westelijke punt van Europa, in het op vijf kilometer van de luxueuze badplaats Estoril gelegen dorp Oeiras, heeft Benfica zich sinds zaterdag teruggetrokken. In alle rust bereidt de Portugese kampioensploeg zich voor op het tweede Europa-Cupduel met Ajax. Zondag werd het verblijf in Oeiras even onderbroken. Benfica moest de competitie wedstrijd tegen degradatiekandidaat Varzim spelen. „Ik had dat liever zaterdag gedaan, maar Varzim wilde van uitstel of vroeger spelen niets weten, kennelijk omdat het hoopte dat Benfica zich zou sparen. Die hoop bleek niet ijdel, maar desondanks werd Varzim met acht oud-spelers van Benfica met 31 verslagen. José Augusto, die de geschorste Torres ver ving, scoorde twee doelpunten, Simoes nam drie minuten na de rust de derde treffer voor zijn rekening. Onmiddellijk na dit doelpunt liet Simoes, die vorige week in Amsterdam geblesseerd raakte, zich vervangen door Praia. Dat was een voorzorgsmaatregel. Simoes moet zich sparen voor woensdag", verklaarde gisteren trainer Otto Gloria. De vijftigjarige Braziliaan ziet de tweede ontmoeting met Ajax niet zonder zorgen tegemoet. De in Amsterdam verworven voorsprong van 31 is volgens hem geen garantie voor een plaats bij de laatste vier. „Ajax kan ons verrassen", aldus Gloria. „Benfica staat gunstig, maar we doen niet alsof we er al zijn. We zouden dan dezelfde fout maken als Ajax in Amsterdam. Wij waren toen niet onfortuinlijk, want Ajax had best twee doelpunten meer kunnen maken". Dat Benfica inderdaad niet in een overmoedige bui verkeert, blijkt uit de bijzonder serieuze voorbereiding. „We mogen geen risico nemen", zei aanvoerder Mario Coluna. „Ajax zal het ons beslist lastig maken. Met een eindstand van OO is Benfica tevreden". Zelfde team Het elftal, waarmee Benfica morgen avond om kwart voor tien de fraaie grasmat van het Estadio da Luz betreedt, principe hetzelfde als in de eerste ontmoeting in Amsterdam, dus met linksbuiten Simoes en centrumverdediger Raul, die toen het einde van de wedstrijd niet haalden. De opstelling is derhalve: Henrique; Jacinto. Humberto, Raul, Cruz; Toni, Coluna; Graza, Torres, Eusebio en Simoes. Ajax bereidt zich voor in Sintra, dat ongeveer dertig kilometer verwijderd ligt van het één miljoen inwoners tellende Lissabon. De ploeg heeft het majestueuze hotel „Palacio dos Cetearls" als verblijfplaats gekozen. Vandaag werd in het stadion getraind. Overdag, want Michels wil niet bij avond trainen. Vanavond zou Ajax een bezoek brengen aan het Casino in Estoril. Niet best Het weer is in Lissabon niet bepaald aangenaam. Het is tien graden boven nul, maar er waait een felle wind bij een aanhoudende regen. Het veld verkeert echter in uitstekende conditie, zodat Ajax onder aanzienlijk betere omstandigheden dan in Amsterdam kan bewijzen wat het waard is. Geloven de spelers zelf nog in een succes? „Het lijkt me wel" voorzitter Jaap van Praag. „Het zou best zijn als dat niet het geval was' Op het vliegveld in Lissabon gisteren iets merkbaar van belangstelling voor het duel. Jeugdige supporters van Benfica gaven door het opsteken van vingers aan, dat Ajax nederlaag van 5—0 tegemoet gaat. „Dat nooit", zei Gert Bals, die morgenavond zijn ploeg voor tenminste veertigduizend toeschouwers zoveel kaarten w gisteren verkocht van de beschikbare zeventigduizend weer als aanvoerder zal leiden. Overpeinzingen, Redden we het wel, redden we het niet. En dan is men geneigd te zeggen: „Je weet nooit". Nietwaar: Tonny Pronk, Henk Groot, Klaas Nuninga, Wim Suurbier, Velibor Vasovic en In je Danielsson? Wereldrecord DAKAR Mohamed Newad pleegt zich per fiets zo snel mo gelijk te bewegen. Behalve giste ren toen de Indiase wielrenner in een stadion in Dakar honderd uur achter elkaar op het zadel zat. „Een wereldrecord", beweert Ne wad, die nog nooit ergens had ge wonnen of zelfs maar aan een wereldrecord had durven denken. Newad heeft gegeten op de fiets, waste zich al rijdend en hanteerde zelfs het scheermes. Enige duizen den toeschouwers juichten hem toe toen hij van zijn fiets stapte. Hij heeft het nauwelijks gehöord want de recordhouder viel on middellijk in slaap. Nederland al in halve tennisfinale PARIJS Nederland is rechtstreeks geplaatst voor de halve finales van het tennistoernooi om de Coupe Galea om dat de Nederlandse ploeg vorig jaar goed voor de dag kwam in het toernooi, dat alleen openstaat voor amateurspelers, e na 31 december 1948 zijn geboren. Nederland komt in de halve finales •69, die van 24 tot en met 27 juli in vier verschillende plaatsen in Europa worden gehouden, in de Spaanse plaats Palma Nova uil tegen Brazilië. Daar spelen eveneens Spanje en Zweden tegen elkaar. De winnaar van de „Spaanse groep" komt uit in de eindstrijd van 31 juli tot 5 augustus in Vlchy (Frank rijk). Atletiekploeg naar Zuid-Afrika BLOEMFONTEIN Naar de inter nationale atletiekwedstrijden, die van 14 tot en met 19 april in Bloemfontein (Zuid-Afrika) worden gehouden, zal een Nederlandse ploeg worden afgevaardigd, die bestaat uit Rijn van den Heuvel (400 m), Maria Gommers (800 m), Tilly van der Made (400 en 800 m), Els van Noorduyn (kogelstoten), Wilma van den Berg (100 en 200 m) en Anneke de Bruin (discuswerpen). LAREN (ANP) De Zandvoortse cherche heeft op verzoek van de Larense korpschef van politie de 26-jarige bar- exploitant H. M. uit Zandvoort aangehou den. Deze bekende in vereniging met de 25-jarige Engelsman P. B„ dameslap- per van beroep op 15 januari jl. uit het Singermuseum in Laren het schilderij ,De gestigmatiseerde Sint Franciscus" 'an Rubens te hebben gestolen, dat een waarde van 2.5 ton vertegenwoordigt. Het schilderij werd aanvankelijk ver borgen gehouden in de woning van M, die het op 10 februari naar Engeland bracht, waar het werd ondergebracht bij de ho telhouder T. K. iTi Brighton. Aan deze was bekend, dat het werk door diefstal was verkregeh. Het doek was gestolen met de bedoeling het te verkopen, maar men had vanwege de exclusiviteit van het schilderij geen kans gezien het eer der aan de man te brengen. Twee Hollandse meesters gestolen LONDEN (AFP) Drie doeken, waar onder een Rembrandt, die geschat wor den op meer dan 800.000 gulden, zijn in het weekeinde uit een museum In Ports mouth gestolen. De Rembrandt is het portret van Har- mensz van Rijn. De andere stukken zijn een guitaarspeler van een lid van de school van Frans van Mieris en een corot. De doeken zijn uit een particu liere verzameling. De Nederlandse Comedie heeft zijn plannen voor de tweede helft van het lo pende seizoen aanzienlijk gewijzigd. In de oorspronkelijke opzet zou het gezel schap een maand lang in theater Carré een groots opgezette voorstelling van Shakespeare's „Koning Lear" spelen. Erik Vos zou de regie voeren en Han Bentz van den Berg de titelrol spelen. Dat gaat niet door. Erik Vos, die dit jaar reeds Bredero's „De Spaanse Brabander" met het Amsterdamse gezelschap uitbracht, zal nu „Biografie" gaan regisseren, een stuk van Max Frisch, dat vertaald is door Gerrit Kouwenaar. In hoeverre de verdeelde ontvangst die de voorstelling van „De Spaanse Brabander" ten beurt viel, mede bepalend is geweest voor de koerswijziging in Amsterdam, blijft een vraag. De reputatie van Vos is er in ieder geval niet zozeer mee gekneusd als die van Johan Greter, die dit seizoen tot tweemaal toe een bok schoot. In Rot terdam met „Romeo en Julia", waarna hij zijn contact met het N.R.T. verbrak; in Amsterdam met Strindbergs „Doden dans". Greter zou bij de Nederlandse Comedie dit seizoen ook nog „Tango" doen. van Slawomir Mrozek, een stuk dat enkele seizoenen geleden bij Studio ging. Maar ook hiervan trok hij zich te rug, zodat de Nederlandse Comedie de Duitse regisseur Hein Engels moest engageren voor deze voorstelling. In „Biografie" gaan onder andere Ellen Vogel, Han Bentz van den Berg en Guus Oster spelen; in „Tango" Elisa beth Andersen, Bob de Lange, Marja Ha- braken, en anderen. Verder heeft De Nederlandse Come die in navolging met wat met enige regelmaat door het N.R.T. en in het ver leden wel eens door de Haagse Comedie werd uitgevoerd. het plan opgevat voor een „Werktheater", dat zijn basis moet vinden in het „Theater aan de Am- stel", de theaterruimte met diverse mo gelijkheden van het Instituut voor Dra matische Kunst van de Amsterdamse Universiteit, aan de Doelenstraat. Leo nard Frank, de progressieve jongeman die in het verleden bij De Nieuwe Kome die „Het lied van de Moordenaar" van Claus bracht en onlangs met studenten I „The Late. Late. Late Show" van Jan Cremer, begint er te regisseren en hij koos een stuk van Peter Weiss, de ac teur van „Marat-Sade": „Gezang van de Lusitaniese Bullebak"; het is eerder Nederland vertoond in een studen tenopvoering. Plannen van Centrum: een nieuw Ne derlands toneelstuk en wel van Gerben Hellinga, van wie De Nieuwe Komedie eerder dit seizoen het debuut speelde: „Lekker Blijven Liggen Maffen". Hel linga heeft in opdracht van Centrum een spel geschreven, dat is gewijd aan de voetbalsport. „AjaxFeijenoord" heet het en het speelt op de tribunes van een stadion, waar die wedstrijd plaats vindt. In Londen is overigens onlangs een der gelijk stuk gespeeld, onder regie van Michael Croft, dat „Zigger Zagger" heet te. Peter Oosthoek gaat „AjaxFeije noord" regisseren. Verder komt Centrum met een stuk van Brecht, een van zijn merkwaardige vroege stukken. „In de jungle van de City" (vertaling Hans Roduin). be schrijft een merkwaardige strijd tussen twee mannen in het Chicago van 1912, waarbij het niet gaat om de motieven van de strijd, maar wel om de manier waarop het gevecht geleverd wordt. Men beschouwt het stuk wel als een voor loper van het theater van Beckett en Ionesco. Hagen Mueller-Stahl, die het vorig seizoen zo verrassend en knap bij Centrum Brechts „Man is Man" deed, regisseert ook dit stuk. Verder valt er nog een merkwaardige uitspraak van de minister van Cultuur Recreatie en Maatschappelijk werk te signaleren. Zij sprak ten overstaan de Tweede Kamer de gedachte uit. dat de subsidiegever een grotere invloed en controle zou moeten hebben op de ge zelschappen. Het hangt er maar helemaal van af, hoe minister Klompé dit bedoel- (Van onzè medische medewerker) De tweede man. die ooit een nieuw hart ontving, zwemt, na ruim een jaar. af en toe in de zee voor de Zuidafri- kaanse kust: de tandarts Philip Blai- berg. Dit resultaat werd bereikt dank /.ij de techniek en, vooral, de durf van Christian Barnard, de immunolo gische onderzoekingen van dr. J. van Rood van dc universiteit van Lei den en een menigte van pioniers, wier namen in het stuk nimmer zullen voor komen, omdat ondank nu eenmaal we relds loon is. De hartchirurgie is nu eenmaal niet begonnen op 3 decem ber 196", toen Wasjkanskl een nieuw hart kreeg en kort nadien over leed. maar al veel eerder. De grote moeilijkheid met hartopera ties in het algemeen is, dat men, in tegenstelling tot veel andere organen (nieren, longen, oren, ugen), in letter lijke zin, niet dubbelhartig is. Men kan een nier wegnemen; de collega- nier zal de werkzaamheden goeddeels kunnen waarnemen. Heeft men te ma ken met een „enig" orgaan als hét hart, dan komt de betrokken genees heer voor het probleem te staan; in hoeverre is het verantwoord te opere ren op een enig orgaan? Het is een „alles of niets". Mislukking betekent onherroepelijk de dood van een pa tiënt. 300 grant Het hart is geen ingewikkelde, maar wel een bijzonder knappe pomp. Het hart van iemand, die zeventig jaar is heeft plm. 2555 miljoen maal geklopt. Gedurende iedere minuut van deze ze ventig jaar heeft het hart drie tot vijf liter bloed door de slagaderen en ade ren gepompt, voor zover men zich in rusttoestand bevond. Zodra krachtsin spanningen verricht worden past het hart zich vanzelf aan door het ritme te versnellen. Het hart van een atleet die de honderd meter loopt, pompt, in een minuut de atleet doet er waarschijnlijk een liele tijd over vergelijkingerwijze dertig liter bloed; dat is zesmaal zoveel. En dat voor een pompje van niet meer dan 300 gram. Het idee van harttransplantaties is niet nieuw. Er is al van het begin van deze eeuw af al mee geëxperimenteerd. In 1905 plantte dr. Alexis Carell (L'Homme, eet Inconnu) het hart van jen hond ovei op de halsstreek van een andere hond. Samen met de Ame rikaan Guthrie publiceerde hij de tech niek van de overplanting. Dezelfde Guthrie plantte, een halve eeuw voor De Azteken hadden de gewoonte om mensenoffers te brengen, om hun goden gunstig te stemmen. Dit beeld stelt een krijger voor, bij wie men het hart heeft uitgesneden. Men vergat toen nog er een ander er voor in de plaats te geven. de Russen, ook de kop Sedertdien zijn er duizenden harttrans plantaties op honden verricht; vaak met gebruikmaking van de methode Carell. Het is namelijk zo. dat men. bij overplanting op de halsstreek de werkzaamheden van het transplantaat veel beter kar volgen, dan wanneer het diep weggeborgen is in de borst holte, zodat afstotingsverschijnselen veel moeilijket te onderkennen zijn. Carell liet naderhand dit onderwerp varen om zijn aandacht te wijden aan andere onderzoekingen. Niettemin kreeg hij in 1912 de Nobelprijs voor zijn transplantatie-ideeën. Toen kwam er een tijd dat de deskun digen meer aandacht gingen wijden aan hartoperaties, in plaats van -trans plantaties. Aanvankelijk beperkten die ingrepen zich tot de buitenzijde van het hart en de grote bloedvaten, die uit het hart ontspringen. Pas na 1948 begon men met succes operaties uit te voeren op de inwendige hartstructuren, met name de hartkleppen. de. Wanneer het haar gaat om bemoeie nis met artistieke zaken van het gezel schap, is haar plan zonder meer uiter mate bedenkelijk, omdat daarmee het principe verlaten zou worden, dat het verlenen van subsidie niet afhankelijk is van repertoirekeuze, vorm van de voorstelling, rolbezetting en dergelijke. Wanneer de subsidiërende overheid daar invloed op zou wensen, zou de gehele gezelschapsstructuur, waarin directies en stichtingsbesturen de verantwoording dragen voor het artistieke beleid, aller eerst op de helling moeten. Maar wan neer de minister bedoelt, dat een zuiver financiële controle van de overheid nood zakelijk is, dan kan men dat tot op ze kere hoogte billijken, vooral ook gezien de bedragen, die vaak gemoeid zijn met salarissen van directeurs en topacteurs en de soms belachelijk hoge sommen die aan voorstellingen worden verkwist. Het is te hopen, dat er spoedig klaarheid komt, over de bedoelingen van de mi nisters. Ondanks weigering auteurs Musicals tóch in Zuid-Afrika PRETORIA (Reuter) Een rechter in Pretoria heeft gisteren bepaald, dat dre Amerikaanse musicals in Zuid-Afri ka mogen worden opgevoerd, ondanks het feit dat de betrokken schrijvers daar voor hun toestemming weigeren. Het gaat om „West Side Story". „Anatev- ka" en „De man van La Mancha". De auteurs hebben geen toestemming gegeven voor de uitvoering in Zuid-Afri ka, omdat voor het publiek de apart heidspolitiek geldt. Sinds enige jaren be staat er echter in Zuid-Afrika met het oog op dergelijke gevallen een wet, waar bij het mogelijk is buitenlandse stukken op te voeren tegen de zin van de schrij vers, mits deze auuteurs toch een re delijke vergoeding ontvangen. Ajax zit in Lissabon. Gisteren ontvluchtte men spoorslags Amster dam, om zich op de eerste plaats te goed te doen aan Portugese zonneschijn en als belangrijkste reden om te proberen (met de nadruk hierop) te redden wat er te redden valt. Johan Cruyff en voorzitter Jaap van Praag op Schiphol. IJSSELMUIDEN (ANP) De rijks politie van IJsselmuiden heeft de 31-ja- rige M. O. uit Zalk in de omgeving van zijn woonplaats aangehouden. O. was sinds zaterdavond voortvluchtig na een schouwburgbezoek. Hij bevond zich in een leegstaand zomerhuisje, waar politie mensen hem slapend aantroffen. De po litie had een tip ontvangen van buurt bewoners, die het vreemd vonden dat in het zomerhuisje de gordijnen dit week end plotseling gesloten waren. Het huis je werd omsingeld, waarna agenten via een stukgeslagen raampje binnendron gen. Ze troffen de man in diepe rust aan. Astrid Suurbeek uitgeschakeld AGAWAM De Nederlandse tennis ster Astrid Suurbeek is in de kwart finales van het damesenkelspel van het toernooi om de indoorkampioenschappen van Nieuw-Engeland (Ver. Staten) uit geschakeld. Zij verloor in twee sets van de Amerikaanse Mary-Ann Eisel: 08 SCHIPHOL (ANP) In de fabriek te Toulouse heeft de directie van dc Fran- i se vliegtuigfabriek Sud Aviation in aan- wezigheid van vele Nederlandse gasten, het eerste Caravall'e straalvliegtuig over- gedragen, dat onder Nederlandse regis tratie (PH-TRM) zal gaan vliegen en 1 wel voor Nederlands derde vliegtuig maatschappij. Transavia Holland. In november van dit jaar zal de char- lerluchtvaartmantsehappij Martinair een Fokker F-28 Fellowshipstraalvliegtuig aan haar vloot toevoegen. Naar Fokker meedeelt hebben bespre kingen tussen Martinairs met de direc tie van Fokker ortoe geleld dat Martin zojuist een fellowship is toegewezen die al vrij ver is afgebouwd, zodat het vlieg tuig reeds het gehele volgende winter seizoen ter beschikking zal staan. ROTTERDAM Het verschil tussen een bokser en een sterke jongen kwam zonneklaar tot uiting in een van de vier araateurpartUen, die het profprogramma omlijstten, waarmee promotor Huizenaar een drie kwart volle Rivlerahal in Rotterdam had getrokken. Molenaar (school Nlcolaas) was de bokser, Schuman (Le Noble Sport) de sterke jongen, opgekweekt door ex-prof Jo de Haan, die meer ziet In de sterke stoot dan in de combinatie met techniek. Schuman won vrijwel al sUn partijen in de eersie ronde. Dan kon hij al op zijn tegenstander neerkijken. Gisteravond moest hü omhoog kijken, want de uiterat scherp op lettende Molenaar Joeg Schuman in de eerste ronde met een flitsende rechtse voor acht tellen naar de grond. In de derde ronde ging Schuman, die ook non een kop groter was, wederom neer. Hü had niets gehad aan zlfn kracht, want zijn techniek was verre van voldoende. Hal (zwaargewicht Molenaar had mei „de hersens" gebokst en royaal gewonnen. Het was trouwens toch de avond van de royale over winningen. Na zijn gruwelijke k.o. in dc tweede rond. legen Billy Seasman, trad zwaarwelter Aad Jansen weer in de ring. Tegenstander was de Belg met d. vreemde naam Palmer Palrem. Hij droeg een zacht geel broekje en wilde daarmee wellicht aangeven dat hij „een zacht eitje" was. Promotor Theo Huize naar hierover: „Je kunt een jongen na zo'n ver schrikkelijke k.o. toch niet iaeens tegen een helt sterke zetten? Palrem is tóch een bokser van dt Uveede serie, Jansen ook." Geen hele sterke, maar dat is wat anders dan een hele zwakke, zoals de Belg. die in de eerste ronde tweemaal neerging en bij dc tweede keer door de gong werd gered, in de tweede nogmaals het canvas opzocht en ln de derde drie keer down ging, zodat volgens de reglementen driemaal in een ronde Aad Jansen winnaar door k.o. was. Winst voor de Rotterdammer: hij begon aggressief en in vlot tempo, gebruikte weer effectief zijn sterke stoot op de lever, waarvan Palrem helemaal niet terug had, maar liet de partij toch nog een ronde te lang duren. Palrem had overigens alleen in de derde ronde ..uit angst" iets terug gedaan. Geen zege om hoera over te roepen. LINKSE HOEKEN Dat was dan de hoofdpartij. Voor het bijwerk zorgde de Utrechtse zwaarwelter Joop Verbon tegen de Fransman Gerard Breton, invaller voor de gebles seerde Jean Pierre Schmidt. Breton had een behoor lijke dekking, maar bokste te afwachtend. Toen Ver bon in de derde ronde stevig doorzette, ging Breton op een rechtse hoek voor acht tellen neer. Toen al was het in feite afgelopen. In de vierde ronde stapte Verbon bij een slagwisseling terug en met een linkse hoek liet hij Breton weer zakken. Het „betere sloop werk" deed toen zijn intrede. Met hangen en klemmen trachtte Breton zich staande te houden, maar twee keiharde linkse hoeken achter elkaar deden hem defi nitief capituleren. Zege voor Verbon door k.o., be haald door geconcentreerd boksen op een tegenstander ■11e meer in zijn mars leek te hebben dan eruit kwam. „ZWAKKE" WINNAAR >at was ook het geval met de Franse middengewicht Janiel Flahaut tegen dc in Rotterdam debuterende \msterdammer Nico Aioserij. Twee boksers die als standbeelden in de ring 'stonden en slechts een enkel doel hadden: met een stoot de partij uit te maken. Van vuistschermen kwam derhalve niets terecht en liet had bitter weinig met de bokssport te maken. In de derde ronde ging Flahaut neer op een rechtse, maar Aioserij bezat veel te weinig techniek en zelf controle om de waggelende Fransman definitief te verslaan. Hij moest zelfs een rechtse Incasseren, die hem voor die ronde de lust tot aanvallen ontnam. Winnaar was hij echter al en daarvan was hij zo >vertuigd, dat hij in de vierde ronde een ongemoti veerde show opvoerde. Door een oogwond ln de vijfde ronde moest Flahaut te strijd staken en werd Aioserij een „zwakke" winnaar. Overige amateurpartijen: De Kok (Le Noble Sport, R'dam) wint door k.o. in de derde ronde van Los (Huizenaar, R'dam); V. d. Poel (Huzenaar) w.o.p, van Van Vliet (DOS, Vlisalngen); Van Setten (Huzenaar) wint door opgave in de derde ronde van Mariniase (DOS, Vlissingen).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1969 | | pagina 7