PAUS DENKT ER NIET
AAN CELIBAAT EN
AMBT TE ONTKOPPELEN
PARIJS BOYCOT
NU OOK WEU
Spalt
Rijmwoordenboek
van 14.602 woorden
Priester
zou elk
krediet
verliezen
Achterdeur
voor Britten
naar
Europ;
Woelig bezoek
van minister
aan Utrecht
Eenjbloeze
geeft uw garderobe een nieuw geziekt
PAGINA 6
DE LEIDSE COURANT
DINSDAG 18 FEBRUARI 1969
VATICAANSTAD (K.N.P.).
Paus Paulus heeft gisteren in
zijn jaarlijkse toespraak tot de
Romeinse vastenpredikers en pas
toors een krachtig „neen" uitge
sproken tegen de ontkoppeling
van priesterschap en celibaat. Ook
verklaarde hij zich tegen wille
keurige en gevaarlijke pastorele
experimenten, tegen een te ver
gaande aanpassing van de priester
aan zijn omgeving en het over
trokken verlangen naar verande
ring van de kerkelijke structuren.
De Paus erkent, dat de priester in
moeilijkheden verkeert. Hij wijt dat aan
het ontbreken van steun van de kant
van de leken. Zij laten de priester in
de steek. Hij begint zich af te vragen,
wat hij aan moet met een omgeving, die
zo sterk verschilt van de vroegere. Wie
luistert naar hem? Hoe kan hij de men
sen naar hem doen luisteren? Hij be
schouwt zichzelf als een vreemdsoortig,
anachronistisch, machteloos, nutteloos,
zelfs lachwekkend maatschappelijk ver
schijnsel.
En zo, aldus de Paus, ontstond het
dynamische idee: laten we iets doen,
laten we alles op alles zetten om het
volk weer te benaderen, het te verstaan,
aan het volk het evangelie te verkon
digen. Die gedachte op zich is uitstekend.
Maar de Paus maant wel tot voorzich
tigheid. „Ten eerste zijn er nog steeds
gemeenschappen, die een gewone verzor
ging verlangen. Waarom hen in de steek
laten? Waarom voor hen de methoden
van dienstverlening veranderen? En ten
tweede: wanneer de mensen daarnaar
toe komen, waarom daar dan nieuwe en
vreemde vormen van zielzorg uitdenken,
waarvan de resultaten twijfelachtig zijn
en de duurzaamheid onzeker?"
De Paus vroeg zich af, of het mis
schien toch niet beter was de traditionele
vormen van zielzorg te vervolmaken en
in de geest van het concilie tot nieuwe
bloei te brengen, voordat men zich waagt
aan nieuwe, dikwijls willekeurige vormen
van apostolaat. Concreet noemde hij „het
tamelijk verspreide kwaad van de kle
ding, het uitoefenen van een werelds
beroep, het bezoeken van bioscoop en
schouwburg, het opdoen van mondaine
ervaring, het verrichten van sociale en
politieke activiteit en het stichten van
een eigen gezin met afwijzing van het
heilig celibaat". Dit alles met het doel
de priester in het maatschappelijk leven
te integreren. Is dit in overeenstemming
De Paus wees er tenslotte op, dat de
vernieuwing van de Kerk al lang be
gonnen ls maar dat daarvoor geduld en
serieus wetenschappelijk onderzoek nodig
is. Hij zei in genoemde strevingen een
grote gezagscrisis te zien. „Men wil de
structuren veranderen, maar velen die
dat zeggen denken aan de hinder, afkom
stig van het gezag in de Kerk. Men wil
het gezag afschaffen. Men wil het gezag
afleiden van de gemeente en stelt zich
daarbij op tegen de constitutie van d<
Kerk, die door Christus apostolisch ge-
Werkt snel en
afdoende.
te brengen met Christus' woord, volgens
hetwelk de priester wel in de wereld
maar niet van de wereld mag zijn? Hij
heeft van zijn apostelen een totale over
gave geëist en een afzien van het huwe
lijk.
„Wanneer de priester", aldus de Paus,
„zich niet bnderscheidt van zijn omge
ving, dan is de werkzaamheid van zijn
tegenwoordigheid en de stootkracht van
zijn priesterlijk handelen tot nul geredu
ceerd. Hij verliest dan aan respect, omdat
hij in beslag wordt genomen door zijn
wereldse bezigheden en door zijn men
selijke affecties".
De integratie in het maatschappelijk
leven houdt ook voor de priester, vooral
voor de jonge priester gevaren in. Hij
wordt namelijk blootgesteld aan uiterst
discutabele en gevaarlijke stromingen
van een modementaliteit. De ideologische
en praktische meeloperij is een zucht
geworden. De Paus verwees met even
veel woorden naar de meigebeurtenissen
aan de Parijse universiteiten, waar be
paalde studentenpastores blijk gaven er
maoïstische ideeën op na te houden.
De Paus ging ook in op het alom
merkbare verzet tegen de Kerk als
instituut. Hij sprak over „het irreële
gedroom over een onzichtbare Kerk of
de onzinnige hoop de bezwaren en onvol
maaktheden van het kerkelijk instituut
te kunnen uitschakelen ten gunste van
een puur maar vaag opgevat christen
dom of de utopie een Kerk van eigen
maaksel te kunnen opbouwen". Hij ver
wierp deze gedachten zeker wanneer de
structuurverandering begint met de ver
nietiging en niet met de hervorming van
de bestaande structuren en wanneer aan
de promotoren het gezag en de ervaring
voor dergelijke ernstige zaken ontbreken.
(Van onze correspondent)
PARIJS De Gaulle heeft er geen
gras over laten groeien. Hij heeft de
ministerraad van aanstaande woensdag
niet afgewacht en laten weten, dat
Frankrijk niet meer deelneemt aan de
toekomstige vergaderingen van de West-
europese Unie. Hij heeft het afzeggen
verlangd van de bijeenkomst van de
permanente raad, die vandaag in Londen
wordt gehouden. Deze permanente raad
bestaat uit de ambassadeurs van zeven
landen, die lid zijn van de Westeuropese
Unie, dat wil zeggen: Engeland, Frank
rijk, Duitsland, Italië, Luxemburg, Bel
gië en Nederland. De permanente raad
in Londen zal aan dat verlangen niet
toegeven.
De crisis is ontstaan omdat Frankrijk
weigert te erkennen dat de Westeuro
pese Unie zich bezig houdt met de ciVis
in het Midden-Oosten, met de spanning
tussen Israël en de Arabische landen.
Volgens De Gaulle is dat een zaak die
alleen de vier grote mogendheden aan
gaat, namelijk Amerika, Rusland, Frank
rijk en Engeland. Aangezien de perma
nente raad van de Westeuropese Unie
zich verleden week vrijdag toch met de
crisis in het Nabije Oosten bemoeide,
ondanks een waarschuwing van De
Gaulle dat hij daaruit ernstige
quenties zou trekken, nam de generaal
gisteren het plotselinge besluit het tafel
laken met de Westeuropese Unie door te
snijden. De niet geraadpleegde Franse
ministers zullen dat besluit aanstaande
woensdag voor kennisgeving moeten
aannemen. Dat iemand zal opstaan
zijn ontslag aan te bieden, valt niet te
verwachten. Ook de blokkade naar Is
raël kondigde De Gaulle af zonder zijn
ministers te hebben geraadpleegd. Ach
ter de schermen, zonder dat De Gaulle
het kon horen, sputterden sommige
nisters tegen, maar niemand bracht de
civiele courage op om dat de generaal
zijn gezicht te zeggen.
In theorie is de Westeuropese Unie
door het Franse besluit vleugellam ge
slagen, want in de statuten staat, dat
besluiten met algemene stemmen moeten
worden genomen. Blijft Frankrijk weg,
dan is geen enkel besluit meer geldig.
Parijs is des duivels tegen de Britten,
aan wie verweten wordt dat zij door een
achterraam de gemeenschappelijke markt
van Brussel binnen willen klimmen. De
hoop van Parijs blijft gevestigd op de
Duitsers. Met veel instemming werd
maandagavond in Parijs een uitlating
aangehaald van de Duitse minister van
Van onze correspondent)
BERGEN Tot voor kort
liep Petrus J. M. Hopman,
gepensioneerde financieel
ambtenaar van de gemeente
Bergen, mee in het grote
leger van puzzelaars en taal
spelletjesspelers, dat tol het
einde toe doorvecht om ho
rizontaal en verticaal de ko
lommetjes in kranten, dames
bladen en pnzzclboekjes vol
te maken met namen van ri
al, Romeinse goden en
wat dies meer zij. Hjj is er
enige tjjd mee gestopt.
Reden: Hopman wierp zich
en tijdrovend en op het
eerste oog alles behalve fas
cinerend werk, dat moest
resulteren in een rijmwoor-
denlijst van niet minder dan
14.602 woorden.
De tot dusverre algemeen er
kende rijmwoordenzoekers
als Ben Bakema en mevrouw
E. H. Weyl zijn daaraan
nooit toe gekomen.
Hoe komt een mens in vre
desnaam tot zo'n uren ver
slindend, bijna zenuwslopend
karwei als dit? Gepensioneer
de Hopman heeft een een
voudig antwoord: „In de en-
Hobby van
gepensioneerde
Hopman
had met ziekte, vond hij ge
legenheid veel voorbereidend
werk te doen. Toen hij bo
vendien van uitgeverij A. J
Strengholt de mededeling
kreeg, dat men graag eens
met hem zou praten, als zijn
boek eenmaal klaar was. liet
hij de woordenmachine nog
i aantrekkelijk werk, maar
toch wel moeilijk ook", zegt
hij er nu van, als hij de lijs
ten niet zonder enige trots op
a fel legt.
cyclopedic stuit ik op
gegeven moment op hei harder draaien .„Het
woord „rijmwoordenboek"
Hij meldt, dat Witsen Gevs
beek in 1829 het door letter
kundigen algemeen gebruikte
boek had uitgegeven. Ik wil
de het hebben voor mijn
eigen hobby om het puzzelen De zwart gebrilde Bergenaar
te vergemakkelijken. Maar durft zonder schroom tc
het boek te vinden bleek niet stellen, dat zün systeem veel
zo eenvoudig. Pas nadat stads- praktischer is dan die van
archivaris Wortel uit Alk- zjjn voorgangers. „In tegen-
maar zich persoonlijk met de stelling tot de anderen ben ik
zaak had bemoeid, slaagde ik uitgegaan van het gehele
erin het boek in een Amster- ibet. De vindbaarheid van
damse bibliotheek op de kop woorden is daardoor tot
te tikken. Het was naar mijn Vn maximum opgevoerd. Ik
begrippen erg onbeholpen, in heb 12.261 woorden gerang
de eerste plaats bedoeld vQor schikt en daarnaast
2341
dichters. Het was meer
letterkundige dan een prak
tische lijst. Dat heeft me er
toe gebracht zelf een lijst te
gaan opzetten".
Hopman begon in 1962. Om-
werkwoorden. Uitgaande
het „groene boekje" ben ik
overigens in staat een lijst
van 75.000 woorden samen te
stellen. Maar voordat ik
daaraan begin, wil ik eerst
dat hij af en toe te kampen weten hoe de uitgevers te
genover deze uitgave staan.
Ik heb het eergisteren aan
geboden aan Strengholt. H\j
reageerde twee jaar geleden
als eerste".
Hoe moeilijk het vinden van
de woorden soms is gegaan,
toont een werkboekje uit de
eerste periode aan. „Vandaag
geen D's meer kunnen vin
den", „tot vannacht gewerkt
aan da „k", „alfabetische
volgorde mislukt", staan als
deprimerende notities achter
de data, waarop het zoeken is
gebeurd. Maar daar staat
dan tegenover, dat Hopman
de duizenden sinterklaas-
rijmelaars en amateurpuzze
laars straks een enorme taak
verlichting kan geven.
Ondertussen stoeit hij verder
met de taal. Ijsberend door
de kamer van zijn Bergense
woning puzzelt hij over de
uitwerking van een nieuw
taalspelletje in de trant van
het aal-tolletje. Hij geeft er
een uitbreiding door er een
„taaltolletje" van te maken.
De zes vlakken, die het tol
letje telt, geven de speler de
eerste letter of zo mogelijk de
eerste naam van een woord,
dat hij daarmee kan formeren.
Het taaltolletje draait nog
steeds. Hoe het zal vallen,
weet ook de heer Hopman
nog niet. Hij wacht nu eerst
met spanning af of zijn
enorme lijst van rijmwoorden
op de puzzelmarkt zal wor
den gebracht.
Landbouw, die in Brussel zou hebben
gezegd: het lidmaatschap van Engeland
van de gemeenschappelijke markt is een
catastrofe. Donderdag en vrijdag verga
deren in Parijs de parlementariërs van
de Westeuropese Unie. Ditmaal zonder
de Fransen. Daar zal, inParijs, over
Parijs wel een hartig woordje worden
Leopards met speciaal
vuurleidingssysteem
DEN HAAG (ANP) Nederland,
Duitsland en Zwitserland nemen deel aan
een gezamenlijke beproeving van een in
j ontwikkeling zijnd wapensysteem voor
luchtafweer, dat voorzien is van een in
Nederland vervaardigd vuurleidingssys
teem en dat gemonteerd is op het chas
sis van de Leopardtank.
Dit heeft de minister van Defensie, W.
den Toom, geantwoord op schriftelijke
vragen van het anti-revolutionaire Twee
de-Kamerlid Walburg. Het is volgens de
bewindsman nog niet mogelijk enigerma
te nauwkeurig aan te geven welke be
dragen nodig zullen' zijn indien te zijner
tijd tot aanschaffing van dit mobiele
luchtafweermiddel zou worden besloten.
(Van onze correspondent)
UTRECHT Minister dr. G. H. Ve-
ringa van Onderwijs en Wetenschappen
heeft gisteren bij zijn werkbezoek aan
Utrecht de diergeneeskundige kliniek in
de nieuwe universiteitsstad „De Uithof"
in gebruik gesteld. Dit ministeriele be
zoek verliep enigszins woelig, doordat
twaalf Utrechtse studenten van de SVB
en van de anarchistische actiegroep uni
versiteit met geweld een vergadering bin
nendrongen en het gesprek tussen de mi
nister en de curatoren verstoorden.
Voor de studenten stond er een vra
genuurtje op het programma. De binnen
dringende studenten waren het daar niet
mee eens. Zij eisten bij het gesprek met
de minister ingeschakeld te worden. Dit
gebeurde onder de kreet:»„Wij willen we
ten wat hier bekokstoofd wordt".
De vergaderden vingen deze invasie
tactiesch op. De heren namen hun pape
rassen op en zeiden koffie te gaan drin
ken. In een andere zaal werd het ge
sprek voortgezet. De studenten moch
ten hun grieven uiten bij rector-mag-
nificus dr. J. Lanjouw, die in studenten
kringen Jan Lauw heet.
Tijdens dit bezoek werden nog enkele
harde noten gekraakt. De minister zeg
de vijf miljeon gulden toe voor een com
plex voor de tandheelkunde. Met de bouw
hiervan begint men nu nog dit jaar. De
curatoren zijn echter niet van plan op
nieuw de bouwplannen voor de univer
siteitsstad „De Uithof" te veranderen.
Het plan was opgezet voor 7500 studen
ten en werd later enige malen uitge
breid tot 20.000. Neemt het aantal stu
denten nog sterker toe, dan moet de over
heid elders maar voorzieningen tref
fen. Intussen heeft de minister erop aan
gedrongen de wachtlijsten voor de dier
geneeskunde op te schorten.
PARIJS (AP) Bij wijze van proef
zal vanaf 1 april de snelheid op een aan
tel Franse wegen worden beperkt. De
maximumsnelheid zal tussen de 60 en
120 km per uur liggen, al naar gelang
de toestand van de weg. De proef zal
verscheidene maanden duren. De snel
heidsbeperking geldt voor grote ver
keerswegen met een totale lengte van
ongeveer 1500 km.
LEIDEN-ALPHEN
VROOM DREESMANN
Maar goed dat de ene helft
van ons volk nog kolen stookt
dan kan de andere helft
zich nog lekker komen warmen
i
