MET OPEN OGEN"
experiment met kinderboek
remmen
Landelijke actie
„duurtetoeslag"
een groot succes
Staatscommissie
denkt verdeeld
over het kiezen
vlees oten Is vw«m«wo<>rd
ABO ZET 24-UUR
STAKING DOOR
OPVOEDING
TOT VREDE
to
Uitbreiding
van stakingen
in Spanje
Vijf jonge artiestenéén Poez
Alleen een
„neen' van het
kappersbedrijf
Burgemeester
verbood lezing
Paardekoper
Minister Luns
over Spanje
en de EEG
Ontslag Devid
ingetrokken
Reisbureaus
niet geschokt
door bank-
vakanties
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA T
DEN HAAG „Voor staa.tsliedcn is
■en goed kinderboek". Dat is de
reactie van Eduard, een zesde klasser,
na het lezen van het nieuwe kinderboek
„Met open ogen". Verder zegt hy, „Ik
vond het erg, nu ineens oorlog te be
grepen, maar toch ben ik er biy om".
Niet alleen staatslieden en kinderen
kunnen content zyn met dit boekje van
An Rutgers van der Loeff, maar ieder
zinnig mens zal gelukkig zün met deze
poging om via dit geschrift te komen
en stuk opvoeding tot vrede. Kre
ten als „Johnson moordenaar" schynen
veel mensen klaarbiykeiyk een
simpele verklaring van een zekere oor
log te zyn. Men kan hen deze onnozel
heid nauweiyks verwijten, omdat zU
ler zün ingelicht over de diepere
oorzaken van de oorlog. Met een boekje
als dit wordt een gezond begin gemaakt
opvoeding tot vrede in het onderwys
te bouwen-
Er wordt gezegd dat Bismarcks oorlo
gen gewonnen zijn door de Pruisische
schoolmeesters, die hun leerlingen tot
felle militairisten hadden gevormd. Die
invloed heeft doorgewerkt tot in de
tweede wereldoorlogen hoe waren
(zijn?) onze geschiedenislessen .op de
scholen? Ook via tv en film worden we,
groot en klein, volgegoten met zwart
wit tekeningen over helden en schur
ken. De spannende verhalen over veld-
•n, veroveringen, kapseizende
schepen, brandende steden, Michiel de
Ruyters, en Piet Heins (tot in het sta
dion toe) mogen dan een compensatie
gefrusteerd sadisme in ieder mens
men kan niet zeggen dat ze een
gezond denken bevorderen.
De vrede (aldus de toelichting van A-
Oldersma) zou gewonnen moeten wor
den door een generatie van opvoeders,
die weet wat er nodig is, om werkelijk
vrede te bereiken. Die in staat is een
vredesgezindheid te kweken. Een vre
delievend klimaat weet te scheppen,
rin geen plaats is voor: die rotlui
hiernaast, dei vervelende kinderen
uit de andere klas, die akelige protes
tanten, katholieken etc. Een klimaat
in ook geen plaats is om in cliché's
te denken over mensen uit andere lan
den, steden, dorpen en straten, over
andere godsdiensten, beroepen, te den
ken in elkaar vijandig gezinde blokken.
De wetenschap van oorlog en vrede is
de geordende kennis van oorlog en vre
de in oorzakelijk verband. De bedoe
ling is door mèèr te weten van oorlog
en vrede bij te dragen ot het terug
dringen van de oorlog en het bevor
deren van de vrede.
SPANNEND
An Rutgers van der Loeff heeft dit
„oorlogsboek" geschreven vanuit de
fictie met de realiteit van dit ogen
blik kan invullen. Er is sprake van een
thuisfront (wie heeft dit woord be
dacht?, waarbij uiteraard kinderen een
belangrijke rol spelen of ondergaan-
Het is voor de schrijfster een uitda
ging geweest een „spannend" boek te
in te gaan op de vraag
t oorlog"? Kinderen zien
momenteel via tv en krant zoveel van
oorlog, dat ze deze waarschijnlijk even
„gewoon vinden" als de geschiedenis
sen van Suske en Wiske, Thunderbirds
en, andere stripverhalen.
Hij is een vrij spannend verhaal voor
en door kinderen geworden, waarbij de
oorlog aan het echte" front en het
thuisfront tussen de kinderen van de
klas en de bloemen-, vis- en patatkoop
lieden op de vismarkt elkaar afwissel
en. De opzet is origineel. Ruuds vader
Dolf de Wit gaat (met zijn vrouw) als
oorlogscorrespondent naar een strijd
toneel (weer zo'n woord!) De artikelen
van Ruuds vader vormen gespreksstof
in de klas en worden zorgvuldig inge
plakt in het plakboek van Ruuds inva
lide vriendje.
Ook de post voor Ruud persoonlijk van
vader en moeder, waarin zij vooral
vertellen over de getroffen kinderen,
spelen een rol. De berichten slaan
reacties en acties onder de kinderen
los- Daarbij spelen de drie genoemde
kooplieden een rol, ruizemakend en
helpend. Zowel de onderscheiden kin
deren als de volwassenen zijn uiteen
lopende typologieën van mensen, zoals
we ze rondom ons ervaren in hun reac
ties op oorlog en vrede. Onopvallend
wordt er een dosis informatie aan de
kinderen verstrekt. Onder de kinde
ren bevindt zich ook een Jan Ivens,
die het zijne zegt- Een bewust grapje
van de schrijfster?
WERELD ROND KIND
Het verhaal op zich is niet zo belang
rijk, maar toch voldoende boeiend om
de kinderen gespannen te houden. Be
langrijker is dat ze, al lezend, geac
tiveerd kunnen worden, geactiveerd in
het denken en het doen. Een boek om
te laten reageren. Om betrokken te
raken met datgene wat ze misschien
als te gewoon zijn gaan ervaren. Af
en toe wat reacties van (en voor) vol
wassenen. De kindertaal klinkt soms
wat erg wijs, maar dat komt meer
voor, zelfs bij kinderenDe schrijf
ster heeft er zo ongeveer „alles" in
verwerkt, wat de kinderen rondom
zich horen en zien.
Aleid: „Mijn oom loopt in optochten
mee, in Amsterdam en Den Haag, voor
de vrede, maar het helpt niet, zegt ie,
want de politiek is een gemeen spel-
Onderwüzer Elzendoorn: „Het duurt
niet zo heel lang meer of jullie zün ook
stemgerechtigd Dat is een dik woord,
waar je nu nog een beetje om lacht-
Maar het betekent, dat je zult moeten
kiezen wat je wilt in de politiek. Alle
kiezers samen maken uit welke poli
tiek het land gaat voeren. Hoe en tegen
welke prys je een oorlog kunt voor
komen, daarover mogen de meningen
uiteenlopen, iedereen heeft het recht
daarover van mening te verschillen,
maar nieman heeft het recht er onver
schillig tegenover te staan".
An Rutsgers van der Loeff heeft met
dit boekje „met open ogen" (een uit
gave van N. Samson N.V. Alphen aan
den Rün) een belangrijke poging on
dernomen het onderwas, en met name
het geschiedenisonderwüs in een po
sitieve zin om te helpen buigen. Zü is
een weg ingeslagen, die verdere navol
ging verdient. H.E
De Amerikaanse ruimtevaarder Frank
Barman rechtsdrukt de hand van
Jean-Jvles Verne, de kleinzoon van
Jules Verne, die met zijn Reis naar
de maan veie aspecten van de
huidige ruimtevaart voorzag.
Borman maandag
naar Den Haag
BRUSSEL (ANP) De Amerikaanse
astronaut Frank Borman wordt morgen
ochtend na zijn bezoek aan Parijs, met
vrouw cn kinderen in Brussel verwacht
voor een bezoek van drie dagen. Maan
dag reist hij doo" naar Den Haag.
Tijdens zijn bezoek aan Brussel zal
Borman deelnemen aan een conferentie,
die wordt voorgezeten door de Belgische
minister van Buitenlandse Zaken, Har
mei, en diens collega voor het Weten
schapsbeleid, Lefèvre. Zondagavond bie
den koning Boudewijn en koningin Fa-
biola aan Borman en zijn vrouw een
diner aan op het kasteel van Laken.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Automobilisten
moeten in deze maanden (regen,
mist, ijzel, sneeuw, vorst enz.) elk
moment rekening houden met ver
hoogd slipgevaar. Tijdig en geleide
lijk remmen, niet te dicht achter
een voorrijder kruipen, geleidelijk
naar links gaan bij het inhalen,
het niet te snel naderen en ingaan
van bochten, zijn stuk voor stuk
punten, die het slipgevaar reduce
ren. E.-tra-advies is nog om indien
men op een gladde weg een zgn.
noodstop moet maken b.v. in files,
het aan te bevelen is pompend en
in cadans te remmen. Door pom
pend het rempedaal in te trappen
worden de wielen niet constant ge
blokkeerd waardoor de kans op
doorglijden beduidend wordt ver
minderd. Gaat de wagen toch in
een slip dan aan de volgende regels
denken: 1. nooit remmen, 2. ont
koppelen (debrailleren), 3. bijstu-
Over het bijsturen nog het vol
gende: door de slip ggat de auto
een andere koers dan men wil. Met
het stuur moet de bestuurder dus
zoveel mogelijk de richting corri
geren. Maar dit mag nooit abrupt
of bruusk gebeuren. Onthoudt dat
u a 11 ij d stuurt in de richting die
u wenst. We zeggen er echter bij
dat het corrigeren van een slip niet
zo eenvoudig is. Voor het onder de
knie krijgen van de techniek is
eigenlijk maar één advies goed: be
zoek een anti-slipschool.
In samenwerking met de Centrale
Politie Verkeerscommissie heeft het
Verbond voor Veilig Verkeer zijn
eerste actie afgestemd op het slip
gevaar onder het motto „gladde
weg, pompend remmen". Later in
dit kwartaal zal aandacht aan het
„inhalen" worden besteed.
MADRID (Reuter) De stakingen te
gen het afkondigen van de uitzonderings
toestand hebben zich in Spanje uit
gebreid tot Bilbao waar naar schatting
14.000 arbeiders het werk neerlegden
De overheid sloot de locomotievenfa-
briek van Babcock Wilcox waar de 3000
arbeiders symbolische stakingen hielden.
De op een na de grootste staalfabriek
van Spanje, Altos Horhos, met 4000 ar
beiders in Bilbao is sedert maandag al
gesloten en de 4.000 arbeiders op de ma
rinewerven in Bilbao legden gisteren het
werk neer.
55
UTRECHT (ANP) „Dit is een van
de meest geslaagde acties die we de af
gelopen jaren heben gevoerd", zei de
algemeen secretaris van de Algemene
'bedrijfsgroepen Centrale (NVV). De
heer L. van Ilattum, nadat hij (met
een rekenmachientje) had zitten becij
feren, hoeveel ondernemingen in de in
dustriële sector hun werknemers nu of
ficieel een duurtetoeslag hebben toege
de bonden een officiële toezegging gedaan
met betrekking tot de extra-uitkering.
Daarvan behoorden er 108 tot de che
mische industrie (57.810 werknemers), 62
tot de voedings- en genotmiddelenindus
trie (16.425), 199 tot de sector steen, ce
ment, glas, beton en aardewerk (13.249)
en 3 tot de papier- en kartonindustrie
(8.050). Verder was er een gloeilampen
fabriek bij met 339 werknemers, terwijl
bij de bijna 98.000 werknemers-met-duur-
tetoeslag ook nog 4000 schoenherstellers
zijn". In verreweg het grootste deel van
de gevallen ontvangen de volwassen werk
nemers een extra-uitkering van 25 gul
den per maand en de jeugdigen 15 gul
den. Totnutoe heben de bonden nog
maar één definitief „neen" te horen ge
kregen en wel van het kappersbedrijf.
Geen reactie
Zeventien bedrijfstakken en 100 onder
nemingen waarmee de industriële bon
den CAO's afsluiten die na 1 januari in
gaan, hebben nog helemaal niet op het
In 't Shaffytheater gaat tekstdichter
Lennart Nijgh vanaf dinsdag
11 februari zijn programma „Poez"
presenteren. „Poez" wordt door Nijgh
een „Sjansonspektakel" genoemd,
een mengeling van gezongen poëzie,
cabaret, film en satire, waaraan
vijf jonge Nederlandse artiesten
meewerken. V. I. n. r.: Rikkert
Zuiderveld, Ellj Zuiderveld-Nieman,
Jost Nuisll, Astrid (Nijgh) en Sylvia
Alberts.
verzoek om een duurtetoeslag gerea
geerd. Daarbij zijn onder meer de wit-
wasserijen en chemische wasserijen, de
drankenindustrie, de golfkartonindustrie,
de koffiebranderijen, de betonwarenin-
dustrie, de graanbedrijven, de aarde
werkindustrie, de glazenwasserijen en de
schoonmaakbedrijven.
Bij de actie waren uiteraard niet de
35 ondernemingen en 11 bedrijfstakken
betrokken waarmee de industriële bon
den CAO's afsluiten per 1 januari.
Conrad Hilton
overleden
LOS ANGELES (Reuter) Conrad
Hilton, de 42-jarige zoon van de stich
ter van het Hilton-Hoteïconsortium, is
gisteren aan een hartaanval overleden.
Hij is de eerste echtgenoot van de film
ster Elizabeth Taylor geweest.
(Van onze correspondent)
KOEWACHT Burgemeester G. Die-
rick van Koewacht heeft verhinderd, dat
gisteravond in een plaatselijk café een
bijeenkomst zou worden gehouden waar
dr. P. C. Pardekoper uit Eindhoven,
op uitnodiging van de Zecuws-Wasekring
zou spreken over het onderwerp „er zijn
geem Belgen". De heer Dierick deed
dit omdat hij vreesde vóór ongeregeld
heden tussen Vlaamse extremisten, die
ereveld willen aanleggen bij Stekene
- gevallen oostfrontstrijders, en hun
tegenstanders. Beide groeperingen had
den naar Koewacht willen komen om de
mening te horen van dr. Paardekoper
'er het erepark bij Stekene.
De rijkspolite in Zeeland had in sa
menwerking met de Belgische rijkswacht
uitgebreide voorzorgsmaatregelen getrof
fen tegen eventuele botsingen in Koe
wacht. Dr. Paardekoper kwam echter
niet in café De Anjer, waar hij zou spre
ken, want op verzoek van de burgemees-
r was de deur op slot gedaan.
Een groot aantal in Koewacht patrouil
lerende politiemannen bleek overbodig.
Er waren slechts enkele tientallen
nieuwsgierigen op straat. Verder mensen
die niet wisten dat dr. Paardekoper ver
zocht was niet te komen. Zij lieten daar
over hun verontwaardiging duidelijk blij
ken. Het bestuur van de Zeeuws-Wase
kring dat teleurgesteld is over de maat
regel van de burgemeester, zal probe
ren dr. Paardekoper alsnog te laten spre
ken op een andere plaats.
PUBLICATIE
UITGESTELD
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De staatscommissie-
Cals-Donner is in drie groepen uiteen
gevallen in haar opvattingen over eer
doorslaggevende wijziging in het kies
stelsel. Als gevolg hiervan heeft minis
ter Beernink van Binnenlandse Zaken de
nadrukkelijk verzocht geen
tussentijdse rapporten meer te publice-
1970. De drie groepen binnen
die ieder voor zich een
andere wüziging voorstellen zün gesplitst
in een confessionele groep, een progres
sieve groep en een liberale groep.
De progressieve groep is voorstander
van een tweede kiesronde, wanneer zou
blijken, dat hij een eerste ronde geen
meerderheid van een aantal samenwer
kende partijen behaald is. In deze kies
ronde moet de grootste groepering een
aantal extra-zetels kunnen verkrijgen.
Dit wijst erop, dat de progressieve con
centratie reeds in de staatscommissie-
.CalsrDonoet-daik- wil-uitoefenen op alle
politieke partijen om nog voor de ver
kiezingen kleur te bekennen over een
eventuele samenwerking.
De commissie heeft medio vorig jaar
reeds een tussentijds rapport uitgebracht,
waarin de meerderheid zich uitsprak
voor het afschaffen van de opkomstplicht.
Uit dit rapport kon men reeds verschil
van mening opmaken over enkele nog
niet afgeronde voorstellen. Nadien is ge
bleken, dat de staatscommissie volstrekt
verdeeld is over een van de belangrijk
ste wijzigingsvoorstellen in de kieswet;
de manier namelijk hoe gestemd moet
Thans liggen er drie verschillende op
vattingen: de confessionele groep (2
K.V.P.. 2 A.R., 2 C.H.U.) bestaande uit
zes leden pleit voor verkiezingen volgens
een districtenstelsel. Hiertoe moet Ne
derland in twaalf districten verdeeld wor
den. Bovendien is deze groep voorstan
der van één kiesronde.
groep (4 P.v.d.A., 1
K.V.P.'er die dicht b« de
P.P.R. staat wil zOn nodig twee kics-
ronden ingevoerd zien om aldus te ko
men tot een volgens deze groep nood
zakelijke samenwerkingsvorm tussen di
verse gelijkgezinde partijen. Deze groep
denkt daarbij aan een progressieve sa
menwerking en een confessionele sa
menwerking al of niet met de V.V.D. De
zes willen daarmee de politieke partijen
in twee grote groeperingen Indelen.
Vijf andere leden van de staatscom
missie (3 V.V.D.'ers, een K.V.P.'er, een
G.V.P.'er) willen geen wijziging in het
kiesstelsel, die het voor kleine partij-
DEN HAAG (ANP) Minister Luns
heeft op 18 januari jl. de Spaanse
bassadcur ingelicht over een onjuiste
vertaling van door hem gegeven ant
woorden aan een journalist van he'
Spaanse blad „La Vanguardia".
Dit heeft de bewindsman geantwoord
op schriftelijke vragen van
Tweede-Kamerlid drs. J. den Uyl, die
had geïnformeerd naar de juistheid
van een publikatie in genoemd blad,
waarin minister Luns zou hebben opge
merkt dat „er geen enkel bezwaar, po
litiek noch economisch, tegen de toetre
ding van Spanje tot de EEG is". Naar
minister Luns meedeelt heeft hij vol
staan met een herhaling van het steeds
ingenomen Nederlandse regeringsstand
punt en daarbij gewezen op de thans te
Brussel lopende onderhandelingen, die
zoals bekend, gericht zijn op het slui
ten van een economisch akkoord tus
sen de EEG én Spanje. De Spaanse an
bassadeur deed de toezegging deze rei
tificatie aan zijn regering door te geven.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
en onmogelijk maakt aan de verkiezin
gen deel te nemen.
Volgens politiek Den Haag zijn de
ningsverschillen over deze belangrijke
wijziging in het kiesstelsel zo groot, dat
zij niet overbrugd kunnen worden. Zij
geven namelijk duidelijk aan hoe de op-
vattingen van de politieke partijen op
dit ogenblik reeds zijn. Als gevolg daar
van kan voor geen van de twee belang
rijke wijzigingen (een districtenstelsel of
twee kiesronden) een meerderheid in het
parlement verkregen worden. Dit is
meent men, ook de reden, dat minis
ter Beernink van Binnenlandse Zaken
dringend verzocht heeft met een rapport
te wachten tot eind 1970, na de verkie
zingen voor de gemeenteraden en de
Provinciale Staten dus. Hij kan dit doen,
omdat de staatscommissie een op
dracht van de regering ontvangen heeft.
Minister Beernink heeft gisteren een
langdurig gesprek gehad met de leden
de staatscommissie. Hem is daar
bij gebleken, dat de standpunten on
overbrugbaar zijn en dat over deze wij
zigingen een zeer verdeeld tussentijds
rapport samengesteld zou worden. Hij
heeft hieruit zijn conclusies getrokken en
gisteren nog de dringende aanbeveling
gedaan voorlopig niets meer openbaar te
maken.
Vakmanschap
is
meesterschap
Bierkenners
vragen
Ondanks rede Pengel
PARAMARIBO (ANP) Het hoofd
bestuur, de vakgroepsbesturen en de af
delingsbesturen van de Algemene Bond
van Overheidspersoneel heeft bekend
gemaakt dat „als gevolg van de rede
van de minister-president Pengel de
eerder overwogen staking ingaat, en
wel voorlopig voor de duur van 24 uur.
In een half uur durende toespraak
voor de Surinaamse televisie had pre
mier Pengel gisteravond onder meer
gezegd, dat de regering besloten heeft,
om met ingang van de dag waarop de
stakende leraren hun werkzaamheden
hervatten, de schorsingsresolutie buiten
werking te stellen. Verder heeft de Suri
naamse ministerraad besloten de ovcr-
plaatslngsresolutie van de leraar ir. B.
Devld in te trekken, terwijl de regering
voorts in overweging heeft, naar de
ken zich verder ontwikkelen, op
daartoe gedaan verzoek de geschorste
leraren alsnog over de stakingsdagen
verlof buiten bezwaar te verlenen. De
pi-emier sprak de hoop uit, dat hiermee
een einde zal zijn gekomen aan
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Nederlandse pas
sagebureaus zijn niet bijzonder ge
schokt door de plannen van de Coöpera
tieve Centrale Boerenleenbank in septem
ber dit jaar naast bankzaken ook vakan
tiereizen van de cliënten te gaan behan
delen én uit te voeren.
Deskundigen op het gebied van va
kantiereizen blijven van mening, dat per
soonlijke service, die door de reis- ei:
passagebureaus aan de klanten wordl
gegeven, van doorslaggevende aard blij
ken te zijn. Adjunct-directeur van reis
bureau „De Magneet" in Alkmaar: „In
zekere zin betekent de oprichting van el
ke nieuwe zaak in onze branche meer
concurrentie. Als zodanig juich ik er niet
om. Maar ik leg ook niet mijn hoofd
in mijn schoot. Misschien zou de lol er
wel afgaan, als er helemaal geen con
currentie meer was".
rampzalige affaire van de AMS en de
kweekschool.
Leerlingen van het AMS-lyceum in
Paramaribo hebben besloten om niet
naar school terug te keren, ook al zou
de school weer worden geopend. Zij
stellen dat de terugkeer van de leraar
Devid slechts één van hun verlangens
was, terwijl nog niet alle andere wen
sen zijn ingewilligd.
Nina Simone
naar Nederland
(Van eeh onzer verslaggevers)
DEN HAAG In het kader van haar
Europese tournee zal de Amerikaanse
zangeres'pianiste Nina Simone thans
op de eerste plaats van de Nederlandse
hitparade met .Ain't got no, I got life"
uit de musical „Hair" een drietal con
certen geven in Nederland.
Nina die begeleid wordt door haar
eigen kwartet en een vocaal trio geeft
vrijdagnacht 14 maart een concert in
het Amsterdamse Concertgebouw, zater
dagnacht 15 maart in de Rotterdamse
„Doelen" en zondagavond 16 maart In
het Haagse Congresgebouw. De Neder»
landse tournee wordt georganiseerd doo»
het Haagse Organisatiebureau Paul Ao«
ket.
