HEEFT JUAN CARLOS EEN KANS?
Voor
hetzelfde
geld
DE GAULLE VANDAAG
NAAR 'T VERRE WESTEN'
Zorgvuldig opgeleid voor stroman
P.v.d.A. DOET STAP
IN RICHTING KVP
Verlangen naar
zelfstandigheid
Bretagne vol onrust
WEER EXPLOSIE
GEELZUCHT IN PUTH
Pater Pire
overleden
Nieuwe aanpak
ziekte van
Parkinson
acht
CAFÉ CRÈME
VRIJDAG 31 JANUARI 1969
DE LEIDSE COURANT
(Van o
e correspondent)
PARIJS Vandaag is De Gaulle voor 3 dagen
naar Bretagne vertrokken, dat minister Debré
In een onbewaakt ogenblik eens „het verre wes
ten" heeft genoemd. De generaal gaat er 3 rede
voeringen houden, in Rennes, Brest en Quimper.
De Brotonse boeren hebben besloten dat bezoek
aan Quimper te boycotten, omdat de generaal in
zijn gezelschap naar Bretagne wel de minister van
Landsverdedignig meeneemt, maar niet de mi
mister van Landbouw, om hun protest kracht bij
te zetten, hebben Bretonse boeren voor de deur
van de ontvanger van de belastingen bij Quim
per zakken aardappelen uitgestrooid. Zij gaven
daarmee lucht aan hun verontwaardiging over de
concurrentie van aardapelen uit Nederland.
De Gaulle zou de Bretonners over de kuif strij—
i zo vriendelijk zou willen zijn af
paar woorden in het Bretons te
zeggen. Hij sprak Spaans in Mexico „manos in
Duits in Bonn en Russisch in Moskou,
ook geen Bretons in Bretagne. Na
poleon de derde, toen hij in 1858 een spoorlij k
opende, sprak Bretons, maar sedertdien is Frans
Bretagne officieel voertaal geworden in het be
lang van de nationale eenheid. Al die honderd
jaar hebben Bretonners hun eigen taal, waarvan
vreemdeling geen woord verstaat, bemind als
hun oogappel.
Hoe De Gaulle in Bretagne zal worden ontvan-
;n, is een groot vraagteken. De Bretonners hou
den niet van Parijs. Parijs is in hun ogen een
koloniale mogendheid, die Bretagne uitbuit als
onderontwikkeld gebied en als kolonie behan
delt.
De algemene klacht is, dat Parijs niet voldoen
de geld in Bretagne investeert en dat er voor de
kleine boeren die werkloos worden geen uitwijk
mogelijkheid is in Bretonse industrie. Zij moeten
óf emigreren naar Canada óf de wijk nemen naar
Parijs, waar geen huisvesting voor hen is. De
Bretonners voelen dat als een grote onrechtvaar
digheid, want zij zijn het die op de slagvelden
van de eerste en tweede wereldoorlog de meeste
doden hebben achtergelaten. In de eerste wereld
oorlog heeft een kleine minderheid gecollaboreerd
met de Duitsers in de ijdele hoop op een onafhan
kelijk Bretagne. De separatistische leiders heb
ben dat met doodstraffen moeten betalen, waar
aan vele zich bijtijds onttrokken door naar het
buitenland uit te wijken, onder meer naar Ierland.
Het opkomende geslacht is die collaboratie verge
ten, maar het verlangen naar een zelfstandig
Bretagne is gebleven. Een minderheid wil dat se
paratisme afdwingen met geweld. Zij nemen als
voorbeeld Algerije, dat zich heeft vrijgevochten.
Nederland, dat door organisatie en industrialisa
tie met Rotterdam de grootste haven van de we
reld heeft, Israël dat van woestijngebieden vrucht
bare gronden heeft gemaakt. Wat die drie landen
hebben gepresteerd, kunnen wij ook, zeggen de
Bretonners en als het niet goedschiks kan. dan
maar kwaadschiks. Een minderheid is dus bereid
tegen Parijs de wapens op te nemen en geweld
te gebruiken. Geweld heeft zich in de afgelopen
jaren gedemonstreerd door boerenbetogingen
omzagen van telefoonpalen, versperringen op we
gen en spoorwegen en dynamietaanslagen tegen
kazernes van de gehate CRS (mobiele politie).
Het grof geweld van de minderheid wordt dooi
de meerderheid van de bevolking in Bretagne af
gekeurd, maar desondanks is er voor al die ille
galen een stille sympathie. Tot dusver heerste bij
de Bretonners de mening, dat al die illegalen on
der de verzamelnaam van FLB (bevrijdingsfront
voor Bretagne) verspreide eenlingen waren, maar
uit meer dan 50 arrestaties van SFLB-leiders is
gebleken, dat diezelfde illegaliteit wijd en zijd
verbreid is en leeft onder alle lagen van de be
volking, onder boeren, stedelingen, onderwijzers,
architecten en zelfs onder geestelijken, die wa
pens verborgen èn van wapendepots afwisten. Al
die arrestanten komen binnenkort voor het staats-
gerechtshof en zullen dan verdedigd worden door
advocaten, die over het verwaarloosde Bretagne
zullen spuien wat zij kunnen spuien.
De politie helt over naar de mening, dat met
de 50 arrestaties de meeste FLB-leiders achter
slot en grendel zitten en dat dus voor De Gaulle
tijdens het komende weekend geen enkel gevaar
dreigt. Bovendien zal de generaal ditmaal bijzon
der goed worden beschermd.
De Gaulle heeft overigens aangekondigd er
speciaal een Bretonse reis van te zullen maken.
Hij wil ook praten over de buitenlandse politiek
en het referendum voorbereiden, dat in maart zal
worden gehouden o* :r de afschaffing van di
naat en decentralisatie. Dat zijn twee onderwer
pen, waar de meeste Fransen niet heet of koud
van worden. Tofch wil De Gaulle van die volks
stemming, waar de kiezers alleen maar met ja
of nee op mogen antwoorden, een plebisciet ma
ken, een uitspraak voor zichzelf; een massale ont
houding van stemmen, kan hij niet hebben er
daarom begint hij nu alvast in Bretagne de grote
trom te roeren. De toestand in het Midden-Oosten
is ditmaal dramatisch genoeg om extra-hard op
de trom te slaan. Dat is de generaal wel to<
trouwd.
Vele inwoners
onder de wol
;e kerkdorp Puth heeft een geelzucht-
•xplosie plaatsgevonden. Niet alleen vele
ónderen van de twee lagere scholen lig
gen met „gele verf' in bed, ook talrijke
volwassenen. In heel wat gezinnen liggen
meerdere personen met geelzucht in bed,
erwyl in één huis zelfs het complete ge-
tin door deze besmettelijke ziekte is aan-
;etast. Aldus burgemeester A. Kurvers
Schinnen.
Opmerkelijk is, dat verleden jaar ook
kleine geelzuchtepidemie in Putth uit-
>rak „Er moet volgens mij in het dorp
Tgens een haard zijn, van waaruit die
eelzucht verspreid wordt", aldus de heer
ns, hoofd van de jongensschool.
Op school hebben we alle voorzorgs-
matregelen genomen; we prenten de
Wgd telkens maar weer in de handen
oed te wassen, maar de handen niet te
|pgen aan de handdoek". Burgemeester
[EN
99.75
R
119.
54.75
74.75
79.50
58.50
65.—
49.—
gnis
iden
Vragen in Kamer
jver nieuwe tanks
DEN HAAG (ANP) Indien de le-
lerleiding interessen heeft voor Leo-
ardtanks, die twee miljoen gulden per
tuk zouden kosten, houdt dit dan ook
dat de aanschaffing van een aantal
an deze tanks zal wordén overwogen,
ldus heeft het Tweede-Kamerlid T.
falburg (A.R.P.) de minister van De-
nsie gevraagd.
Mocht geen afschaffing worden
verwogen, dan is het tonen van ïn-
door de legerleiding, zoals blijkt
m verklaring van de technisch
eur van het Kraus-Maffeiconcern
lat de tank vervaardigt, zinloos, aldus
Ie heer Walburg.
Hij informeert voorts of wordt over-
rogen in de nu bestelde nieuwe tanks
•en stabilisatje in te bouwen zodat tij-
ens het rijden het kanon op het doel
ericht blijft.
Kurvers-van Schinnen deelde mede; ..Hoe
wel ons nog geen gevallen van geelzucht
gemeld zijn uit Schinnen zelf. hebben we
toch besloten ook de bevolking van Schin
nen de gelegenheid te geven zich tegen
geelzucht te laten Inenten. Hoe makkelijk
slaat deze ziekte Immers niet over? We
hebben overleg gepleegd met het provin
ciaal bestuur, of er een speciale pot was.
van waamit wij de kosten van deze mas
sale inenting kunnen bestrijden. Die
schijnt er niet te zijn, zodat de gemeente
wel voor de kosten moet opdraaien. In
het belang van de volksgezondheid menen
we echter deze kosten zeker te moeten
maken"
BRUSSEL (ANP) De Belgische do
minicaner pater, Pire (58), die interna
tionale bekendheid verwierf door zijn
naoorlogse werlf. ten behoeve van vluch
telingen. is gisteren in het academisch
ziekenhuis te Leuven overleden.
Pater Pire, die in 1958 werd onder
scheiden met de Nobelprijs voor de vre
de, was dertien dagen geleden voor een
operatie in het academisch ziekenhuis
te Leuven opgenomen. Na de operatie
ontwikkelde zijn toestand zich aanvan
kelijk gunstig, doch in het afgelopen
weekeinde deed zich een embolie voor
en dinsdagnacht geraakte hij in een co-
Hij organiseerde na de oorlog een in
ternationale hulpactie voor vluchtelingen,
die leidde tot stichting van een aantal
..Europese dorpen", waaronder een Anna
Frankdorp in Noorwegen.
Dominique Georges Pire werd in Di-
nant geboren en trad op 18-jarige leef
tijd in het dominicaner klooster van La
Sarte te Hoei. Van 1932 tot 1936 studeer
de hij theologie in Rome. Tijdens de
tweede wereldoorlog was pater Pire al-
moezenier van het Belgische geheime
leger en agent van de inlichtingendienst
voor de geallieerden. Hij ontving ver
scheidene onderscheidingen voor zijn
verzetswerk.
NIJMEGEN (ANP) Een psycholo
gische benadering van patiënten, die
aan de ziekte van Parkinson lijden, heeft
meer succes dan elke andere wijze van
behandeling. Uit een onderzoek is ge
bleken, dat door een diepe sympathiek-
menselijke verstandhouding met deze
patiënten, zij zich beter kunnen bewe
gen. Hersenafwijkingen vormen welis
waar een basis, maar zijn echter niet
een uiteindelijk dwingende oorzaak voor
het optreden en de intensiteit van de
ziekteverschijnselen.
Tot nu toe werd deze ziekte voorna
melijk bestreden met medicamenten en
physiotherapie. Deze doorbraak in de
bestrijdingswijze van deze ziekte is de
conclusie van dr. J. J. Korten in zijn
proefschrift „enkele aspecten van de
ziekte van Parkinson", waarop hij in Nij
megen is gepromoveerd. Reeds eerder is
in een soortgelijk- onderzoek deze ge
dachte ihiar voren gekomen
In liet proefschrift wordt nèt ^iekteL
beeld beschreven, dat al sinds 1817 be
kend is.'Over wt'TiTgemeeh zijn de voor-11
naamste verschijnselen van de ziekte
van Parkingson bevingen, stijfheid van
ledematen en een algemene bewegings
armoede. De praktijk leert echter, dat
de ernst en de aard van de ziektever
schijnselen wisselen met invloeden uit
het milieu, waarin de patiënt leeft.
Dr. Korters schat, dat in Nederland ca
25.000 patiënten voorkomen, die echter
niet allen onder doktersbehandeling zijn.
Als er dan toch niemand op je verjaardag komt; als Bert de buldog, Petra
de poedel en Hein de herder het laten afweten, moet je als éénjarige zelf
maar aan je één-kaarstaart beginnen. Erg vrolijk hoef je er met al die
afwezigheid niet bij te kijken
Gissingen over doel
van Franco's besluit
(Van i
■espondent)
lden bij
NV
MADRID Er zijn Spanjaarden,
die zich afvragen of de noodtoestand
die generaal Franco heeft afgekon
digd soms bedoeld is als een ouvertu
re op 'n vernieuwd koningschap. Een
paar uur voordat het decreet werd
afgekondigd vloog prins Juan Carlos
van Madrid naar Brussel, voor een
„privé-bezoek" aan koning »*«»ude-
wijn en zijn Spaanse gemalin Fabio-
la. Het is niet heel waarschijnlijk dat
de prins niets geweten heeft van de
komst van de het decreet. En het is
niet onmogelijk, dat zijn uitstapte
wel eens geadviseerd zou kunnen zijn
door de regering.
Het decreet was vrijdag vrijwel voor
geheel Spanje een verrassing. En de
inhoud evenzeer. Met name de passa
ge dat het land in gevaar zou zijn dooi
activiteiten die vanuit het buitenland
gesteund zouden worden. Een merk
waardige rechtvaardiging voor een
maatregel, die de Spanjaarden alles
wat hun nog restte aan vrijheid, met
een pennestreek ontnam. Vrijwel alle
buitenlandse waarnemers zijn het
erover eens, dat het land aan de voor
avond van de revolutie zou staan. Na
tuurlijk kan niemand ontkennen dat
de regering-Franco de laatste maan
den binnenslands van verschillende
zijden is aangevallen, en dat haar ver
moedelijk nog de zwaarste crisis in
haar bestaan te wachten staat. Maar
de toenemende protesten kwamen uit
zoveel uiteenlopende bronnen dat
men daarin moeilijk een rechtvaardi
ging voor zulk een maatregel kan vin
den; daarvoor waren de activiteiten
veel te ongecoördineerd, en dus in hun
totaliteit te weinig effectief.
Veel intelligente Spanjaarden hadden
het gevoel dat de regering geen open
kaart speelde en zij vroegen zich af
welke verborgen motieven nog mede
in het geding zouden kunnen zijn. De
betogingen waren alle bepaald niet
erg verontrustend: de studentenonlus-
len bijvoorbeeld waren wel marxis
tisch van aard. maar bepaald rustig
vergeleken bij die in Tokio. Mexico
en Londen. En de protesten van de
arbeiders tegen het regime en de ver
ticale structuur van de vakbonden,
die onder staatscontrole staan, wek
ten niet de indruk dat zij de autoritei
ten uit de hand zouden lopen. Ook de
nationalistische activiteiten van de
Basken en Catalanen vormden geen
bedreiging voor de Spaanse staat. En
de illegale oppositie, de socialisten en
de christen-democraten, waren wel
wat actiever dan voorheen, maar der
gelijke slecht georganiseerde groepe
ringen waren niet bij machte om de
regering omver te werpen.
Wat kan dan in 's hemelsnaam
Franco bewogen hebben tot deze in
grijpende stap? Sommigen denken
dat hij de baan vrij wil maken voor
een vreedzame opvolging. Theoretisch
kan hij slechts worden opgevolgd
door een regent of een koning Heel
de wereld weet dat Franco's kandi
daat voor de troon prins Juan Car
los is. een aardige jongeman, die
zorgvuldig is opgeleid voor de func
tie van stroman. Onlangs verklaarde
hij dat hij de troon zou aanvaarden,
zelfs al zou hij daardoor in conflict
komen met zijn vader. Don Juan de
Bourbon Parma. de officiële preten
dent. Twaalf dagen voordat dit
nieuws in Spanje gepubliceerd werd
was het al bekend aan de buitenland
se pers. Men beweert dal dit zo ge
arrangeerd zou zijn om het effect te
toetsen in binnen- en buitenland.
Maar dat effect was vrijwel nihil.
Er is nog een andere poging tot ver
klaring van Franco's beleid: de uit
wijzing van prins Carlos Hugo, met
zijn familie, ruim een maand geleden,
zou erop duiden dat Franco inderdaad
prins Juan Carlos op de Spaanse
troon wenst. Op deze uitwijzing rea
geerde het land nauwelijks, maar
toch was er een bepaalde spanning
waarneembaar. Men kon bij Spaanse
kennissen een zekere aarzeling waar
nemen, als men hun vroeg welke ont
wikkeling thans te verwachten was.
En er circuleerden tal van geruch
ten in de hoofdstad: bijvoorbeeld dat
de ultra-rechtse monarchistische ge
neraals een militaire staatsgreep zou
den beramen, een soort paleisrevolu
tie dus. En men fluisterde ook dat be
paalde ministers hun congé zouden
krijgen. Hoe dan ook. er waren veel
uiteenlopende geruchten, maar men
was het erover eens. dat er ingrijpen
de veranderingen voor de eur ston-
Onder.tussen meldde het Amerikaaan-
se persbureau UPI dat de politie in
Madrid mevrouw Josefa Camacho,
echtgenote van een vakbondsleider
zou hebben gearresteerd. Zij had
twee sit-in-stakingen in de hoofdstad
De politie weigert te zeggen hoeveel
personen zij heeft gearresteerd. Tij
dens de noodtoestand mogen de poli
tie en 't militaire gezag vrijwel onbe
perkt huiszoeking doen en arrestaties
verrichten. En mensen kunnen voor
onbepaalde tijd in arrest gehouden
worden, zonder dat zij recht hebben
op rechtskundige bijstand.
Het regeringsgezinde blad ..Arriba"
verklaarde dat Franco van talloze zij
den felicitaties heeft ontvangen, toen
hij zijn decreet had afgekondigd. „Ar
riba" kan dit gemakkelijk lanceren,
want na 34 maanden is weer heel de
Spaanse pers onder censuur
Concurrentie
voor Eifeltoren
PARIJS (AP) De internationale rage
van draaiende restaurants op hoge torens
heeft tenslotte Parys bereikt. Een stu
diegroep heeft donderdag plannen ge
publiceerd voor een toren, die tweemaal
zo hoog zal worden als de Eiffeltoren.
Bovenop de nieuwe toren zouden niet
alleen een draaiend restaurant komen,
maar ook winkels, een club en conferen
tiezalen. Het gehele complex zou een
vloeroppervlak van 4500 vierkante meter
krijgen. Het project zal 72 miljoen gul
den gaan kosten.
De top van de toren zou 750 meter
boven de aarde komen te liggen. Het
bouwwerk, dat uit particuliere midde
len zou worden gefinancierd, zou vol
gens de plannen komen te staan op het
Rond Point de la Defense, een groot
verkeersknooppunt ten westen van Pa
rijs. Daar staan reeds een moderne ten
toonstellingshal en andere moderne ge
bouwen.
(ADVERTENTIE)
«IrtiM o
rookt u
20 geurige Café Crème
sigaartjes.
(ware grootlef
Fijne geselecteerde tabak, verwerkt tot
slanke, gave, geurige sigaartjes.
Café Crème, van Henri Wintermans.
Twintig van die geurige sigaartjes gaan er
in een elegant aanbied-blikje.
't Is maar hoe u uw rook-geld besteden wilt
HENRI WINTERMANS
20 VOOI'
~W ~WMï5bnlün:dbl ao
sbnsro/fsd fiö
fasiJaissV .aiurllia
Voorkeur
gaat uit
naar linkse
eenheid
DEN HAAG De PvdA is niet van
plan om voor eeuwig een eventuele
samenwerking met de KVP af te wij
zen. Daarom heeft de congrescommissie,
die zich met de voorstellen voor het
maartcongres van de PvdA moet be
zighouden, geadviseerd dergelijke rigou-
p uitspraken af te wijzen. De com
missie staat op het standpunt, dat men
in de politiek het woord „nooit" niet
kan'gebruiken.
(ADVERTENTIE)
Verschillende afdelingen hebben het
congres namelijk voorgesteld om hetzij
met de KVP. de CHU en VVD hetzij
alleen met de KVP niet als regerings
partner in zee te gaan. Het partijbe
stuur houdt nadrukkelijk vast aan de
pogingen om een progressieve concen
tratie te vormen met D'66, de PPR en
de PSP en eventueel ook met de ARP.
sluit als gezegd andere mogelijkhe-
t uit.
De vraag is. of deze politieke breuken
en samenwerkingsvormen op het socia
listische congres duidelijk uitgesproken
kunnen worden. De afgevaardigden ko
men van 6 tot en met 8 maart in het
Congresgebouw te Den Haag bijeen om
190 voorstellen met 250 amendementen
te behandelen. Het partijbestuur rekent
op meer dan duizend congresgangers.
Zeker 700 afgevaardigden en 300 gasten,
waaronder vertegenwoordigers van de
KVP, de WD, de AR, de CHU, D'66,
de PPR en de PSP.
Politici verwachten tijdens dit con
gres een stórm van discussies tussen
aanhangers van Nieuw Links en woord
voerders van het zogenaamd Democra
tisch Appèl, tegenstander van Nieuw
Links. Dit komt vooral tot uiting in de
debatten over de nieuwe partijstructuur
van de PvdA en in de verkiezing van
het nieuwe partijbestuur. Een stroom
van kandidaten voor de 21 bestuurs
functies is binnengekomen. De congres
gangers kunnen kiezen uit meer dan 100
kandidaten, waaronder elf kandidaten
voor zet functies in het dagelijks be-
Australië is
wellicht markt
voor F-28
SCHIPHOL (ANP) Nederlands
nieuwste straalvliegtuig. de twee-
motorige F 28 ..Fellowship", is volgens
de heer H. H. van Doorn, Fokkers direc
teur voor marketing en verkoop, ge
knipt voor het binnenlands luchtverkeer
in Australië. Zich aan een conservatieve
schatting wagende voorspelde hy dat in
Australië en Nieuw-Zeeland een markt
ligt voor veertig Fellowships.
Over een week sturen de Fokkerfa
brieken het derde prototype van de F 28.
dat de toepasselijke registratie PH-MOL
heeft gekregen, met in vlieger A. P. Moll
aan de stuurknuppel op een demonstra-
tieries naar Australië, Nieuw-Zeeland
en een aantal kleine eilanden in de Stille
Oceaan. Het vrachtruim heeft voor deze
eelegenreid een ingebouwde extra
brandstoftank gekregen, zodat het toe
stel een verhoogde actieradius heeft ge
kregen van circa 3800 km. Er gaat een
Fokkerequipe mee bestaande uit 12 per
sonen, onder wie leden van de verkoop
staf, technici voor het onderhoud op de
grond, een co-piloot en twee van Mar-
linair geleende stewardessen.
