S)e£^idóc(3oti/t<mt
Kabinet
staat
op
opening
van oorlogszaken
Verweer Wigbold tegen
oprakelen van desertie
SCHOLIER LEGT
BEKENTENIS AF
Van de
Moosdijk
verliest
geding
Theologiestudenten A
in gesprek met schoolleiding
Nota in Kamer
Commissie
beschrijft
geschiedenis
Doden na
onlusten in
Pakistan
Venrayse moordzaak
Verslagenheid
in woonplaats
Mysterieuze
Chinees naar
Den Haag
DUURTETOESLAGEN
KOMEN NU GOED LOS
JAMIN
Leidse politie
maakt eind
aan grote
autozwendel
PAPENGRACHT 32-LEIDEN
POSTBUS 11. TELEFOON 20935 REDACTIE
20015 en 25594 ADVERTENTIEAFDELING 20826
GIRO 10 30 03 Bank: Amro-Bank N.V., Leiden
DIR.: C. M. DRABBE J. F J. M. KOENS
HOOFDREDACTEUR: L C. J. ROOZEN
KLACHTEN bezorging tel. 33839 (18.00—19.00 uur)
ABONNEMENT (bij vooruitbetaling) p.w. l.io.
p. mnd. 4.70. p. kwart, 14.10; £r. p. post 16.95
ADV. (excl. B.T.W.) 22 ct p. mm. Telefoontjes 2.-
DONDERDAG 30 JANUARI 1969
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
IETS KOUDER
het KNMI geldig tot
Wisselend bewolkt met enkele regen- of hagel
buien. Matige tot krachtige, aan de kust af en toe
aarde tot stormachtige wind tussen zuidwest en
west. Iets lagere temperaturen dan vandaag.
60e jaargang, no. 17.662
(Van een o nier verslaggevers) 4 maanden militaire straf klasse kan best zijn".
te Nieuwersluis z(Jn veroor- hy nu.
I)EN HAAG Volgens „De deeld. Hy zou, wat dc straf- De heer Wigbold
Telegraaf" is opwinding ont- klasse betreft, een maand gra
staan over het feit, dat in tie hebben gekregen.
reageert „onderwereldpraktyken". Vol
gens hem wordt er een spelletje
ingedeeld gespeeld- HU acht bet gewenst,
by de luchtmacht. Hy kwam dat op het ministerie van
niet in aanmerking om naar Defensie wordt onderzocht wie
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De rijkscommissie vaderlandse geschiedenis heeft van de regering opdracht gekregen de offi
ciële geschiedschrijving Nederland-Indonesië vastte leggen over de periode 19451950. De commissie kan voor
dit werk beschikken over alle documenten hierover uit de rijksarchieven. Deze documenten blijven echter in
eigendom van de rijksarchieven. Prof. L. van der Wal van deze commissie is al enige tijd bezig zich in deze
materie te oriënteren. Het werk zal waarschijnlijk enige jaren duren. De opdracht aan de rijkscommissie staat
los van de nota over de militaire gebeurtenissen in Indonesië, die de regering volgende week op verzoek van
de socialistische fractievoorzitter drs. J. den Uyl bij de Tweede Kamer zal indienen.
Wigbold, hoofdredacteur van tydens zyn diensttijd 1946-1948
VARA's „Achter het Nieuws", wegens desertie 7 weken in zaken van de publiciteit rond
die verantwoordelyk is voor voorarrest heeft gezeten en tot
de uitzendingen over oorlogs- 4 maanden Nieuwersluis is ver
misdaden van Nederlandse oordeeld. De desertie bestond
militairen in Indonesië, zelfc hieruit, dat hy, aldus de heer diensttijd heb ik er herhaalde
een militair vonnis achter de Wigbold, enkele keren te laat lyk blyk van gegeven
rug heeft. van verlof is teruggekeerd. Hij scherp tegenstander te zyn
De heer Wigbold zou wegens kon zich niet herinneren, of hy het ingrUpen in Indonesië"
desertie en het overleggen
een valse geneeskundige
klaring tot 7 weken detentii
eroordeling niets met de bewyst volgens de heer Wig
bold, hoe hard de uitzendingen
de gedragingen van Neder- in bepaalde kringen zyn aan-
landse militairen in Indonesië gekomen- En tenslotte: „De
maken heeft. „Ook in myn Telegraaf moet helemaal zUn
bek houden. Toen ik veroor
deeld werd, verscheen De Tele
graaf niet eens. Het blad heeft
verschyningsver-
die gelegenheden De heer Wigbold acht de pu- bod
een valse geneeskundige ver- blikatie in De Telegraaf ver i.v.m.
klaring heeft afgegeven. „Het beneden peil- Hy sprak van teiten tydens de oorlog".
Het Nederlands militaif optreden in
Indonesië tussen 19451950 maakt ech
ter wel een onderdeel uit van de officiële
geschiedschrijving. Het uitzenden van
de eerste Nederlandse oorlogsvrijwilli
gers en de stoottroepen en later het Ne
derlands optreden tijdens de politionele
acties in 1947 en 1948 zijn namelijk een
gevolg van de politieke beslissingen in
Nederland zowel als in het toenmalige
Nederlands-Indië, waar de vrijheids
strijders zich tegenover Nedefland had
den opgesteld. Hierover zijn nq 1950 al
tal van officiële en particuliere publi-
katies verschenen.
Officiële gegevens over deze periode
zijn te vinden in de levensherinneringen
van dr. W. Drees, destijds naast prof. L.
Beel een van de belangrijkste verant
woordelijke politici uit deze naoorlogse
Nederlandse periode. Ook andere politici
hebben hierover verschillende publikaties
het licht doen zien.
Andere, min of meer officiële gegevens
«yn vastgelegd in enkele boeken van dr.
C. Smit. In 1952 schreef deze „De Indo
nesische kwestie" en in 1962 verscheen
van zyn hand „De liquidatie van een
imperium". Het eerste boek van dr.
Smit behandelt de periode van 1945 tot
aan de soevereiniteitsoverdracht in de
cember 1949. Het latere bock gaat hierop
nog dieper in en beschryft ook nog de
kwestie-Nieuw-Guinea, zy het summier.
Dr. Smit heeft voor zijn publikatief
de bronnen vooral gevonden in Kamer
stukken en bij een aantal binnen- en
buitenlandse auteurs, onder wie ver
schillende bekende politici.
De rijkscommissie vaderlandse geschie
denis kan op deze geruchtmakende ge
schiedkundige en politieke periode veel
dieper ingaan. Zij kan namelijk putten
uit de omvangrijke documenten van de
rijksarchieven. Hierbij bevinden zich tal
van geheime stukken over onderhande
lingen in Nederland en Indonesië, notu
len van de diverse ministerraden, ver
trouwelijke rapporten Van Indische be
stuursambtenaren en de hoge commis
sarissen uit die periode, o.m. van Dr. Van
Mook, prof. Schermerhorn, prof. Beel en
de heer Lovink. Ook alleflei vertrouwe
lijke stukken van de verschillende mi
nisters, die met de Indonesische kwestie
le maken hebben gehad, bevinden zich
in de rijksarchieven.
Het is opmerkelijk, dat het kabinet-
De Jong thans een dergelijke opdracht
heeft gegeven. Alle vorige kabinetten
hebben bij voortduring geweigerd de
gegevens uit deze periode openbaar te
maken, ondanks dikwijls hevige
drang uit het parlement.
RAWALPINDI (Reuter) In Lahore
zijn gisteren 3 mensen dodelijk getrof
fen door kogels van dc politie, die vuur
de op 'n menigte politieke betogers. De
menigte was bezig een station te vernie
len op ruim 220 km ten zuiden van Ra
walpindi.
In Pakistan zijn sinds vrijdag tenmin
ste 26 mensen om het leven gekomen
en rond duizend gearresteerd bij vecht
partijen die uitbraken als gevolg van het
verzet tegen het autoritaire bewind van
president Ajoeb Khan.
In vier steden Karatsji, Pesjawar,
Lahore en Dacca heeft men de hulp
van het leger ingeroepen om het verzet
In Karatsji verwacht men dat de pre
sident met zijn tegenstanders zal onder
handelen over de eis tot vergaande po
litieke hervorming.
(Van een onzer verslaggevers)
VENRAY De 15-jarige scholier Paul
uit Venray, die wordt verdacht van de
moord op de 26-jarige verpleegster Her
mine van der Vorst, heeft woensdag
avond een bekentenis afgelegd. De Roer-
mondse officier van justitie, mr. W. Bar-
tels, heeft dit bekendgemaakt. De kin
derrechter van Roermond heeft de jon
gen zolang in een inrichting laten
Echtpaar hield
oude vrouw
jarenlang vast
SAO PAULO (Reuter) In de buurt
van de Braziliaanse stad Sao Paulo
heeft een echtpaar jarenlang een rijke,
nu 82-jarige, weduwe opgesloten gehou
den om liaar haar fortuin te ontnemen.
De zaak kwam dezer dagen aan het licht
toen een poging van de man en de vrouw
om hun schoondochter te laten vermoor
den, mislukte.
Sebastiao en Maria Rodrigues en hun
21-jarige zoon Antonio zijn nu gearres
teerd. Het echtpaar, optreden als huis
bewaarders, had de oude vrouw in een
verlaten huis op haar landgoed opge
sloten en bezorgde haar voedsel door een
raam. Bezoek mocht zij niet ontvangen.
De vrouw, die niet lezen of schrijven
kon, werd gedwongen met een duimaf
druk een document te ondertekenen dat
het echtpaar machtigde tot de verkoop
van stukken land. Toen de 19-jarige
schoondochter de toestand niet meer kon
aanzien en dreigde de politie in te lich
ten. stuurde het echtpaar een gehuurde
moordenaar op haar af. Die verwondde
haar echter alleen maar met een mes,
en ze liep naar de politie. De oude vrouw
is in een ziekenhuis opgenomen.
HONGKONG (A.P.) Volgens het
anti-communistische dagblad Fai Pao is j
een mysterieuze Chinese communist naar j
Den Haag gekomen om een onderzoek j
in te stellen naar de loyaliteit van alle j
in Nederland gedetacheerde Peking- j
diplomaten.
Het blad schrijft, dat de reis van de
communistische onderzoeker een direct
gevolg is van het overlopen van de
communistisch-Chinese diplomaat Liao
Fai Pao schrijft, dat de inspecteur in
het begin van deze week in Hongkong is
geweest en vandaar onmiddellijk per
vliegtuig naar Nederland is doorgereisd.
Hij nam zelfs geen contact op met de
plaatselijke communistisch-gezinde lei-
Fai Pao heeft van betrouwbare zegs
lieden in Hongkong vernomen dat de
mysterieuze inspecteur een belangrijk
man is in de kringen rondom partij
voorzitter Mao Tse-toeng. Zijn naam
werd echter niet genoemd.
plaatsen. Paul zal vrijdag a.s. aan de
officier van justitie te Roermond worden
voorgeleid.
De arrestatie van de jongen heeft op
zijn school diepe verslagenheid veroor
zaakt. Enkele klasgenoten, die in de
schooltijd met Paul optrokken, kunnen
zich niet voorstellen, dat hij tot zo iets
verschrikkelijks in staat is geweest. In
Venray heeft men erg te doen met de
ouders van de jongen, die bekend staan
als keurige oppassende mensen. Aan de
andere kant heerst er in Venray op
luchting over het feit, dat de dader ein
delijk gepakt is. In het psychiatrische
ziekenhuis is men blij, dat geen van de
patiënten de moordenaar is.
Als straf kan Paul als 15-jarige niet
meer krijgen dan maximaal 6 maanden
tuchthuisstraf. Daarnaast zal hij tot zijn
21ste jaar ter beschikking van de rege
ring kunnen worden gesteld.
Geen rehabilitatie
in Voor de vuist weg"
(Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM. „Kruidendokter"
\V. J. A. van dc Moosdijk nit het Bra
bantse Casteren heeft het kort geding,
dat hij aangespannen had tegen televisie-
presentator Willem Duys, verloren. Van
de Moosdijk krUgt geen rehabilitatie in
de „Voor de vuist weg"-uitzending van
de AVRO, naar aanleiding van de uitzen
ding van 13 december, waarin Days de
ctyken van Van de Moosdijk aan d«
Rechtbankpresident mr. U. W. H.
Stheeman, die vanmorgen uitspraak deed,
vond wel, dat het optreden van Willem
Duys in de bewuste uitzending „getuigt
van een ernstig gebrek aan zorgvuldig
heid en fatsoen en van een in het maat
schappelijk verkeer gevaarlijke onver»
schilligheid ten aanzien van de persoon
van een ander en diens belangen".
Van de Moosdijk was vanmorgen bij
üe uitspraak van het geding niet aan
wezig. Willem Duys wel.
In zijn vonnis overwoog de president
dat Willem Duys zijn uitzending begon
met: „Het is belangrijk om dit aan de
kaak te stellen" en daarmee treffend de
sfeer van beschuldiging weergaf waar
in hij de uitzending zou presenteren
waarin het gedrag van de heer Van de
Moosdijk als kruidenhandelaar zou
worden behandeld. Het recht daartoe
komt de heer Duys niet toe, die wegens
zijn onrechtmatig handelen wegens de
heer Van de Moosdijk tot schadevergoe
ding gehouden is. De president merkte
hierbij nog op dat hij voorbij zal gaan
aan betwisting door de heer Duys dat
de heer Van de Moosdijk van de uitzen
ding nadeel heeft ondervonden als aan
het beroep op het algemeen belang.
De verwijzing door de heer Duys naar
de verantwoordelijkheid van de AVRO
voor het gebeurde, is, volgens de pre
sident, in het geding niet terzake.
Van de Moosdijk werd veroordeeld tot
betaling van de kosten van het gedingf
250.—.
Morgen viert de koninklijke familie
de verjaardag van prinses Beatrix
onder de zonnige tropenhemel. De
prinses wordt;31 jaar. Beatrix en
Claus konden het in Kaffawaar
het gezelschap een bezoek bracht
aan een ziekenhuis, goed vinden
met de Ethiopische kleinen, die
daar in de wezenafdeling verzorgd
worden.
Briefwisseling
met kard. Alfrink
en nuntius Felici
AMSTERDAM (KNP) Een groep stu
denten van de theologische hogeschool te
Amsterdam heeft vrydagmiddag een ge
sprek met het bisdom, de leiding van de
theologische hogeschool en de Amster
damse studentenpastores over dc recente
ontwikkelingen in de studentenecclesia.
ZU volgen n.l. in groten getale de zondags
diensten in de kapel van het Ignatius-
college en wensen dat zulks ook in de toe
komst mogelyk zal zyn. Voorts willen zy,
dat Jos Vryburg kan blyven voorgaan in
de prediking onder de diensten.
Bij dit gesprek zijn o.a. aanwezig de
vicaris van het bisdom Haarlem, dr. Kui
pers, de studentenpastor D. van Kils-
donk, alsmede rector prof. dr. J. Groot en
president-curator W. J. de Graaff van de
katholieke theologische hogeschool.
De Amsterdamse theologiestudenten
voelen zich vooral nu sterk bij de studen
tenecclesia betrokkeru „omdat hier waar-
den in het geding zijn als kerkbeeld,
priesterbeeld en celibaat, waarmee hun
idealen en hun toekomst ten zeerste ge
moeid zijn", aldus de studenten in hun
verklaring.
Een vrij grote groep van de Amster
damse theologiestudenten vraagt zich be
zorgd af in hoeverre de inbreng
onderaf wat betreft de onderhavige pro
blemen van enige invloed is op het beleid
van de bisschoppen. Zij hebben sterk de
indruk, dat de bisschoppen zeggen: „Laat
ons maar het beleid bepalen ten opzichte
van het wereldepiscopaat en loop ons
daarbij niet voor de voeten Dit laatste
verwijt richten de studenten trouwens
ook tegen de pastores van de studenten-
ecclesia zelf. Verder stellen de studenten,
dat zij de absolute afwijzing van de bis-
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Van nu al een kleine 40 bedrUven en instellingen met 33.500 werk
nemers zUn bevestigingen verkregen, «lat zij een duurtetoeslag zullen toekennen
van 25 gulden in de maand dan wel 75 gulden per kwartaal.
sn deel van onze oplaag konden wij gisteren al melden, dat in de sector
het vervoer besloten was tot toekenning van een toeslag. Ook de zeelieden en
schippers hebben gevraagd om een tegemoetkoming.
Philips geeft een duurtetoeslag, omdat in de vorig jaar van kracht geworden CAO
een zgn. bijsturingsclausule is opgenomen. Men is overeengekomen alle lonen t»
verhogen met 1.5 procent in verband met de gestegen prijzen.
De beambten bij de Heidemaatschappij ontvangen in febfuari een duurtetoeslag van
50.en in maart en april elke maand f 25.De beambten bij de Grontmij ont
vangen 100.ineens. Besprekingen over een duurtetoeslag voor de ongeveer
5000 handarbeiders zijn gaande.
Bosbranden in
M.-Australië
ALICE SPRINGS (Reuter) De pi
loot van een observatievliegtuig heeft
gemeld, dat uitgestrekte delen van Mid-
den-Australlë door grote bosbranden
worden geteisterd. Branden zijn gemeld
uit de omgeving van Alice Springs, uit
Chilla Well, uit Neshaven Station e
Barrow Creek.
(ADVERTENTIE)
bokkepootjes
2IO gram van 119 voor 105
niet te geloven voor die prijs!
i Haarlem niet overtuigend ach-1
Ten aanzien van de studentenpastores] De Leidse politie heeft onlangs met
vragen zij zich af in hoeverre de studen- de arrestatie van twee kooplieden een
pastores zioh distantiëren van wat zij eind gemaakt aan een omvangrUke auto
endel. De kooplieden, de 30-jarige D.
de officiële Kerk en in hoeverre
zij mgr. Zwartkruis, „vertegenwoordiger
van de officiële Kerk" achten. Over deze
zaken is ook een briefwisseling geopend
met kard. Alfrink en nuntius mgr. Felici.
In het Cunerahuis in Utrecht worden
volgende week twee vergaderingen ge
houden, beide over het vraagstuk van de
huwende priester. De eerste wordt 3
februari gehouden door de studenten
pastores uit de Nederlandse universi
teitssteden samen met een vertegen
woordiging van een commissie van ka
tholieke hoogleraren. Dan zal onder
meer het bemiddelingsvoorstel worden
besproken, dat de commissie van hoog
leraren heeft uitgewerkt voor het con
flict, dat actueel geworden is door het
besluit der Amsterdamse studenten
pastores. De tweede vergadering wordt
donderdagavond 6 februari gehouden.
(Zie ook pag. 9)
V. uit Leiden en zyn 25-jarige broer A.
V. uit Katwyk, waren in juni vorig jaar
begonnen met bet opkopen van „nieuwe"
autowrakken.
Als zij eenmaal de papieren en ken
tekens van de wrakken in hun bezit
hadden, stalen zij in Antwerpen een zo
goed als nieuwe wagen van dezelfde
kleur en hetzelfde bouwjaar. De gesto
len wagen voorzagen zij vervolgens van
„de identiteit" van het Nederlandse
wrak. Op de Utrechtse automarkt werd
voor de wagens doorgaans een hoge
prijs betaald.
De arrestatie van de oudste broer
komt ook de Haagse politie goed uit In
Den Haag werd D. V. al gezocht voor
zwendel en flessentrekkerij op ander*
gebied.
Voor meer bijzonderheden zie pag. 3.
