Gehuwde priester
mag ambt niet
studenten wil meer uitoefenen
URK IN TILBURG
NEERGESTOKEN
Hoogleraar in parapsychologie 75 jaar
Levenswerk van prof. Tenhaeff
wordt na miskenning voortgezet
Politie actief bij
de begrafenis van
vermoorde vrouw
In voorjaar grote
scholierenacties
Pastor Leidse
gaan
trouwen
N
Vliegramp bij
Los Angeles
Zaak wordt
met Rome en
bisschoppen
nog bekeken
Universiteit
van Tokio
ontruimd
In hoofdstad
2 gezinnen
zonder huis
In dit vak
geen brood te
verdienen
FOTO'S VAN
AANWEZIGEN
GEMAAKT
KRANT EN
REGIONALE
DISCUSSIES
DE LEIDSE COURANT
ng zt
Kardinaal Alfrink betreedt de aula
van de Utrechtse universiteit, waar
hij met enkele honderden studenten
de eucharistie vierde en een 'preek
hield over de omstreden kwestie van
het priesterlij!celibaat. Onder de
aanwezigen was studentenpastor
Jeroen Gooskens, die zich onlangs
verloofde en zijn ambt wil blijven
uitoefenen.
Kardinaal Alfrink tol studenten:
(Van onze correspondent
LEIDEN. Ook de Leidse studenten-
apclaan drs. H. van Breukelen wil
uwen. Na zijn collega's J. Gooskens
Utrecht en Jos Vrijburg in Amster-
n, heeft nu ook hij het voornemen
Burgt|>neekondi8d in het huwelijk te treden,
deeld
Namens hem heeft pastoor J. van Wel
de studentenparochie gisteren de
ilgende mededeling gedaan: „Reeds
ime tijd heeft het celibataire leven
or mij niet meer de betekenis, die ik
vroeger aan toekende. Ik vind dat
iesterschap en celibaat niet noodzake-
i elkaar gekoppeld behoeven te
ik heb dan ook hoop mij op een
welijk te kunnen en mogen
Overleg met mijn collega-pastores
'enkele andere vrienden en het onder -
(d met de bisschop hebben mij doen
/uiten, mij een jaar terug te trekken
mij een jaar terug te trekken
\verf?T^ oi*A de* m"»ge41)fchêid te
bben mij meer rustig te kunnen oriëri-
•en op mijn toekomst. Ik hoop dat de
gelijkheid bestaat, dat ik aan het
de van dit jaar mijn werk onder u
kunnen hervatten. Het is niet mijn
loeling mijn ambt te verlaten en ik
ook niet onmiddellijk huwen".
>rs. Van Breukelen hoopt straks als
toraal werker in de Leidse studenten-
ochie te kunnen terugkeren.
d en re
le gron
aenselijl
(Van onze correspondent)
UTRECHT Kardinaal Alfrink heeft verklaard, dat dc bisschoppen in geweten
niet kunnen instemmen met het verlangen van de Utrechtse studenlcnparochie, om
haar pastoor Jeroen Gooskens ondanks diens voorgenomen huwelijk zijn priester
ambt tc laten uitoefenen. Kardinaal Alfrink zei dit in de predikatie die h(J zondag
hield tijdens een eucharistieviering in de Utrechtse studentenparochie. De eucharis
tieviering waarin de kardinaal voorging, vond plaats in de afgeladen aula van de
Utrechtse rijksuniversiteit. Naar schatting waren er 500 studenten aanwezig-
OS ANGELES (Reuter) Een Boeing
7 van de Amerikaanse luchtvaart-
ntschappij „United Airlines" met 36
ttenden is zaterdagavond kort na het
tijgen vanaf 't vliegveld van Los An-
s in de Stille Oceaan gestort. Er wa-
geen overlevenden.
Ook de studentenpastor Jeroen Goos
kens bevond zich onder de aanwezi
gen. De kardinaal' begon zijn predikatie
met te zeggen dat hetgeen hij ging zeg
gen, misschien voor wijdere kring dan
deze parochiegemeenschap van beteke
nis kon zijn. „Wij zijn hier dacht ik niet
als tegenstanders, ook al zijn we het
misschien samen niet eens De kardi
naal zei, dat hij zeker dingen zou gaan
zeggen waarmee zijn gehoor niet zou
stemmen. Maar hij riep op om ero1
na te denken. „Ook samen denken
een vorm van dialoog".
Kardinaal Alfrink constateerde, dat de
discussie rond het celibaat vaak meer
emotioneel geladen is dan theologisch
onderlegd. Hij sprak over de positieve
zin van het celibaat als gelegen in eer
onbelemmerde dienstbaarheid en als te
ken van offervaardigheid. Het celibaat
wordt in het evangelie voor priesters
■niet geëist maar het ligt wel in de schrift
verankerd. Het verlangen om priesters,
nadat ze van hun celibaatsverplichting
ontslagen zijn, toch volop in de Kerk als
priester te laten functioneren, vond de
kardinaal begrijpelijk. Hij wees er ech
ter op, dat het hier om een zaak gaat,
waarin een lokale hiërarchie alleen
I ILBURG In een pension i
VI urgse Goirlestr., waar 'n groot aan-
jurken zijn gehuisvest, vond de' poli
alarm van een der bewoners,
Al 7.#»gmorgen omstreeks 4 uur het ont-
:011.6 le lichaam van de 28-jarige Turk
,00gastarbeider in Den Bosch.
VEE
3.70-5.1
'rfla 8,3
ren 113
0-545, 4
264-2
10, wort
200-21
trunderi
bijzond
rhinderi
pfung.
plaats,
kunnen
•ugzien.
(Van onze correspondent)
dc
man bleek met een scherp voor
in de hartstreek te zijn gestoken,
loop van de zondag werd de 46-
Turk A. B. aangehouden en inge-
sloten. De vermoorde Odabaz was naar
Tilburg gekomen om daar oude makkers
op te zoeken uit de tijd dat hij zelf nog
in Tilburg werkte. Enkele van hen wa
ren kort na vakantie in Turkije naar Ne
derland teruggekeerd. Bekend is, dat
Odabaz op een kamertje op de boven
ste verdieping in gesprek is geweest
met drie landgenoten. Een van hen ver
zocht hij hem terug te willen rijden naar
zijn kosthuis in Vlijmen, maar de man
durfde de late rit niet meer aan. Daar
op is Odabaz in gezelschap van de an
dere twee naar beneden gelopen waar
A. B. naar buiten ging en de andere thee
ging zetten. Toen Odabaz daarna naar-
buiten kwam moet hij zijn opgewacht
door B. Daar ook moet de fatale steek
zijn toegebracht. Odabaz, alleen achter
gelaten. heeft vervolgens op de deur van
het pension geklopt, werd binnengelaten
en is zonder dat zijn gastheer er erg in
had, op bed gaan liggen. Deze ontdekte
nauwelijks 10 minuten later dat Odabaz
'KIO (Reuter-DPA) De Japanse
die zaterdag 9.000 man inscha-
m de door studenten bezette en
ricadeerde universiteit van Tokio
i. is gisteren na gevechten,
n volle dag duurden, in haar op-
erdag bezette de politie negentien
de twintig bezette gebouwen, de dag
H. J. >p het hoofdgebouw van negen ver-
ite bewtjngen waai- om elke meter werd ge
len. De studenten, die onder meer
elijke p#n tegen de Japanse defensiever-
medew ai met de Verenigde Staten riepen,
i. In plai gelden van achter hun overal opge-
ke van e barricades de politie met rook-
operet nen, molotovcocktails, stenen, meu-
de pai r en flessen met zuur. Tot op het
lielden zij stand. Tenslotte moesten
burj ageveer 400 met stokken gewapen-
ioden b!( "gelui de ongelijke strijd tegen de
die onder meer van waterka-
en traangas gebruiktmaakte, op-
FATALE KACHEL
kan handelen in contact en in
overleg, collegiaal met het gehele we
reldepiscopaat e met de Paus als hoofd
het wereldepiscopaat. „Er moet plu
riformiteit zijn in de Kerk, maar niet
ten koste van het principe der colle
gialiteit", aldus de kardinaal.
Kardinaal Alfrink onderstreepte, dat
de priester die bij zijn wijding beloofd
heeft, ongehuwd te blijven, door de
Kerk van die belofte ontslagen kan wor
den maar dat de Kerk van haar kant
dan kan vragen, het ambt niet verder
uit te oefenen. Hij verwees naar situa
ties in de maatschappij, waar verplich
tingen-die men in het publiek 'op zich
heeft genomen eveneens een blijvend
karakter dragen, waarvan men zich niet
eenzijdig kan ontdoen.
De kardinaal achtte het idee „dat per
sonen worden opgeofferd aan structuren"
niet juist. „Ieder samenzijn met men
sen vraagt de bereidheid van mensen,
om zich in de gemeenschap in te pas
sen. Dit geldt voor vriendschap en hu
welijk, voor werk- en leefmilieu en ook
voor samen-Kerk-zijn".
Hij besloot met te zeggen: „Het is
voor u, hoop ik, duideijk, dat de bis
schoppen bereid zijn, alle zorg te heb
ben voor de priester, niet alleen voor
de vier a vijf procent, die zijn uitge
treden, maar ook voor de 95 procent,
die hun woord gestand willen doen".
(Van t
UTRECHT De hetze tegen prof. dr.
W. H. C. Tenhaeff is wel voorbij. Er
wordt nu over de gehele wereld op we
tenschappelijk niveau „aan parapsycholo
gie gedaan" en in Nederland staan de
regering zowel als het curatorium van
de Utrechtse rijksuniversiteit achter zijn
„Ik heb er recht op, dat mijn le-
iswerk wordt voortgezet". Zaterdag is
de strijdvaardige pionier van het weten
schappelijk onderzoek naar paranorma
le verschijnselen 75 jaar geworden. Bin-
afzienbare tijd kan eindelijk de be
noeming van een opvolger worden ver-
■acht. een gewoon hoogleraar in de pa
rapsychologie.
Het zal een buitenlander zijn, hoewel
•n Nederlander het (harde) spits heeft
afgebeten. Er valt met parapsychologie
nu eenmaal geen brood te verdienen, ten
zij dan als hoogleraar. Maar Tenhaeff
is de enige en zijn vele geïnteresseerde
leerlingen hebben zich niet gespeciali
seerd. „Dat vind ik wel jammer", zegt
de professor, die wij heel hoog op een
grote zolderkamer in het instituut voor
parapsychologie van de universiteit aan
de Utrechtse Springweg eenzaam aan
treffen. Hij doet zelf de deur open:
„Iedereen hier is ziek", zegt hij. Ten
haeff, vitaal en krachtig, ziet er niet
uit, dat zelfs de Hongkonggriep hem
klein kan krijgen.
Normaal
,Waar ik m'n leven lang op gewezen
heb: de verschijnselen, die ik onderzoek,
zijn normaal. Er zijn alleen graduele
verschillen. Al hebben honderdduizenden
nooit iets van gemerkt, telepathie en
helderziendheid zijn gewoon-menselijke
eigenschappen. De een heeft ze sterker
dan de ander. De parapsychologie, die
ik bedrijf, is een van de vele zijtakken
de experimentele psychologie. Het
is de zijtak, die de paranormale ver;
schijnselen onderzoekt, zoals telepathie
i helderziendheid in ruimte en tijd"
Prof. Tenhaeff behoort zelf allerminst
tot de pragnosten (helderzienden). „Ik
heb wel eens een spontane telepathische
ervaring gehad", zegt hij, „maar dat
mag geen naam hebben. Ik ben eigen
lijk een kleurenblinde, die kleurenzien-
den onderzoekt". Tenhaeffs vader was
een Rotterdamse reder. „Hij vond mijn
belangstelling voor parapsychologie idi
oot. Hij was een Duitser van Zeeuwse
oorsprong en schold me in het Duits uit:
„Ein Tüchtiger solist du werden", want
hij vond dat je in de scheepvaart meer
kon verdienen en daar had ie beslist ge
lijk in. Bij professor Roels in Utrecht
ging ik psychologie studeren Latei-
werd ik diens assistent, tot in 1942 moest
onderduiken".
Hetze
Prof. Tenhaeff kan barre staaltjes ver
tellen van de hetze, die tegen hem ge
voerd is. Al voordat hij privaatdocent
i bepaalde ziekte on-
mens7met-een-ziekte,
in geen paranormale
Prof. W. H. C. Tenhaeff tot op hoge leeftijd strijdbaar voor de parapsychologie.
werd in 1933, moest hij zowel van binnen
als van buiten de universiteit beschuldi
gingen aanboren. Als hijzelf al geen
kwakzalver werd genoemd, dan zou hij
de kwakzalverij toch wel bevorderen,
christenen vonden dat hij de mogelijk
heid van het wonder ondergraafde, niet-
chrlstenen dat hij het wondergeloof uit
de donksterstc middeleeuwen juist weer
oprakelde. Hij en zijn bekendste proef
persoon. de Utrechtse paragnost G. Croi-
set. waren bedriegers en oplichters.
Nu de parapsychologie over de gehele
wereld als volwaardige wetenschap
kend is, nu men ook in het buitenland 't
Nederlandse voorbeeld heeft gevolgd er
er overal officiële leerstoelen voor de pa
rapsychologie zijn ingeruimd, nu rege
ringen geld geven voor de onderzoekin-
en zelfs de politie (maar nog steeds
niet officieel) gebruik maakt van
diensten van paragnosten, kan alleen nog
maar een duisterling hier of daar vol
houden, dat „het allemaal van de dui
vel" is. „Ach", zegt Tenhaeff, „er zijr
ook altijd nog mensen, die geloven dat
de aarde plat is".
Het grote publiek denkt, dat een pa
ragnost kan zien wat voor weer het met
Pasen wordt en op welk lot de hoofd
prijs valt in de staatsloterij. Toch zijn
er i,nder(l^ad wel „lotdyomeis". Daar heb
ik pas nog een merkwaardig geual mee
beleefd. Ik werd door het bureau van de
staatsloterij benaderd, omdat er.i/een
tandarts was, die hemel en aarde had be
wogen om een bepaald lot te kunnen
kopen. Het was al uitgegeven en hij won
ook niets, maar op dat lot viel inder
daad een prijs"
Verklaring
„Ik kan zoiets voorlopig alleen maar
constateren. Ik verbind er geen conclu
sies aan. In de eerste plaats gaat het
om het verzamelen van zo exact moge
lijke gegevens. Daar heb ik er duizen
den van. De verklaring moet je niet in
de eerste plaats in de verschijnselen zoe
ken. maar in de mens. Ik ben begonnen
met een psycho-analystische benadering
van de proefpersonen. Geleidelijk
aan ben ik een antropologische (antroo-
pos is het Griekse woord voor mens) pa
rapsychologie opgebouwd.
Zo heb ik bij Croiset ontdekt, dat zijn
helderziendheid ten aanzien van verdrin-
kingsgevallen te maken heeft met een
jeugdtrauma. Toen hij acht jaar was
is hij zelf bijna verdronken. Zijn telepa-
tische aanleg ontwikkelde zich daardoor
trie niet langer eer
derzoekt, maar een
zo ook ondei-zoek
verschijnselen, maE
zulke verschijnselen zich voordoen.
Voor mijn colleges is er altijd veel be
langstelling geweest. In de studentenwe
reld is er zelfs een steeds toenemende
belangstelling. Vaak doen ze parapsy
chologie als bijvak na hun kandidaats-
psychologie of culturele antropologie
Men specialiseert er zich niet in, omdat
je er je brood niet mee kunt verdienen.
Toch ben ik ervan overtuigd, dat het een
|l basiswetenschap is, dat dit vak van enor
me betekenis wordt. Later zal het zo n
vlucht nemen, dat men zal zeggen
„Nou ja. die Tenhaeff heeft wel een ba
sis gelegd, maar dat is ook alles". Dat
vind ik niet erg. ik ben dan toch een
schakel geweest. Ik wil me niet verge
lijken met Newton, maar zonder New
ton was er geen Einstein mogelijk ge-
Oost en West
Ik ben er zo van overtuigd, dat we on*
in een kosmos bevinden, die aan alle
kanten te groot is en die we benaderen
met begripsmiddelen, die aan alle kanten
te kort schieten. Ik ben zo bescheiden
geworden in dit vak. De wereld zit heel
wat gecompliceerder in elkaar dan we
denken. Je krijgt wel een bepaalde kijk
op mens en wereld en die kijk kan niet
materialistisch zijn. De ziel kan geen af
splitsing zijn voor de parapsychologie.
Het tast hun materialistische mensvisie
aan. Ze hebben het vak desondanks In
gevoerd. omdat ze ervan verwachten,
dat het hun te pas kan komen bij hun
spionage. Ja, werkelijk.
De paragnost doorbreekt de ruimte en
lijdsbarrière en dat wijst op geestelijke
achtergronden. Ik geloof, dat de toene
mende belangstelling in het Westen voor
de parapsychologie te maken heeft met
een verdwijnend dogmatisme in 't chris
tendom. De jeugd komt los van de dog
ma's, maar is er zich van bewust, dat
er toch meer is tussen hemel en aarde
dan materialistische mensbeschouwin
gen ons voorhouden.
De Westerse mens heeft zichzelf tech
nisch ontwikkeld. Paranormale verschijn
selen zijn bij ons atavismen geworden,
regressieverschijnselen. Naarmate de
mens meer individu wordt, meer verra-
tionaliseert raken deze vermogens ver
der op de achtergrond. En in de toe
komst? Ik heb enkele contacten met
Oosterse yogi's. Die hebben een andere
paranormale begaafheid dan onze pa
ragnosten. Bij hen is er veel meer spra
ke van een bewuste ontwikkeling van
deze vermogens, apals wij onze techni
sche verstandelijke vermogens sterker
ontwikkeld hebben. Ik geloof dat ook bij
ons in de toekomst deze vermogens zich
sterker zullen aandienen, maar anders
dan bij de primitieven. Er kan 'n synthe
se komen van intutïe en intellect. De yo
gi's kunnen de voorlopers zijn van een
nieuwe cultuur.
We moeten er wel kritisch tegenover
blijven staan, maar Oost en West kunnen
wederzijds van elkaar leren. Er is een
ineenvloeiing mogelijk van Oosterse en
Westerse culturen. De structuur van de
mensheid verandert. De mens hoeft niet
aan zijn verintellectualisering ten onder
te gaan. Ik ben een optimist.
Het Reina Prinsen Geerlings Fonds heeft
weer haar jaarlijkse prijsvraag uitge
schreven voor auteurs die op 24 no
vember 1969 de leeftijd van 20 jaar
hebben bereikt en niet ouder zijn dan
25 jaar. De prijs bedraagt f 220,In
zendingen (proza, gedichten of toneel
stukken) moeten vóór 1 juli worden
gezonden aan het secretariaat: Ko
ninginneweg 121 Amsterdam.
Johan Kaart was als erelid van de
Knoerissen uit Uden het middelpunt
van het elfstendencarnaval van de
Bossche Bambergers. De zuiderlingen
beginnen weer op dreef te komen.
VENRAY. Politiemensen in burger
mengden zich zaterdag in Venray tussen
de talrijke aanwezigen b(| de begrafenis
van de vermoorde verpleegster Hermine
van der Vorst. Politiefotografen schoten
tientallen filmpjes om alle belangstellen-
acties) den op de gevoelige plaat vast te leggen.
vaker voorgekomen, dat de moor-
de begrafenis van zijn
kUken. Met die moge-
AMSTERDAM (ANP Bij het aan
steken van een nieuwe, nog nooit ge
bruikte flessengaskachel op de derde
etage van een huis in Amsterdam-Oost
deed zich zaterdagmiddag een explosie
voor, waarbij brand ontstond De derde
verdieping brandde geheel uit. De bewo
ners werden dakloos. Ook een gezin op
de tweede verdieping kon wegens de
grote waterschade niet in de woning
blijven. De rampendienst van de ge
meente zorgde voor onderdak ban beide
gezinnen
AMSTERDAM (ANP) Op het beslo
ten congres van ca. 100 onderwijsactivis-
tcn uit het middelbaar, hoger beroeps-
en wetenschappelijk onderwijs, het afge
lopen weekend in Amsterdam gehou
den, is besloten voortaan intensief samen
te werken. Er waren activisten, zowel
leerlingen als leraren, uit bijna het ge
hele land. De congressisten waren leden
van de socialistische jeugd Nederland,
de SVB, de scholierenkerngroepen, de
scholierenbelangenorganisaties en voorts
vertegenwoordigers van allerlei plaatse
lijke actiegroepen van scholen.
Plannen werden gemaakt om in het
I gehele land meer discussies en acties
met betrekking tot de onderwijsstruc
tuur op gang te brengen. Daartoe zal
in februari een discussiekrant in een op
laag van minimaal een half miljoen
exemplaren worden verspreid onder alle
betrokkenen.
Voorts werd besloten in het voorjaar
regionale bijeenkomsten te organiseren,
waarop diverse op het congres naar vo
ren gekomen zaken nader ter discussie
zullen worden gesteld.
Op het congres brachten de diverse
actiegroepen verslag uit over gevoerde
acties. Daarbij kwain duidelijk de ge
meenschappelijke achtergrond naar vo
ren waaruit deze acties noodzakelijk ge
bleken zijn. Als gronden
werden onder meer genoemd ondemo
cratische bestuursstructuren van het ge- f denaar
'hele onderwijs, gebrek aan rechtszeker- slachtoffer kw:
heid voor scholieren en studenten, en hel lykheid hield de politie zaterdag reke
I feit dat schoolparlement en overlegor- ning.
gaan geen garantie blijken voor demo-'
•atie.
Voorts wordt naar de mening var
de activisten de inhoud van het onder
wijs bepaald door de maatschappelijke I
structuren in plaats van door persoon-1
lijk interessen en capaciteiten, d.w.z.
leerlingen en leerkrachten worden ge
dwongen om te voldoen aan eisen, die
ze niet zelf hebben gesteld. De inhoud
van het onderwijs blijkt uitermate ge
schikt tot het kweken van een apoli
tiek bewustzijn. De onderwijsinstituten
worden gekenmerkt door gebrek aan
communicatie en verantwoordelijkheden,
een apatisch gedrag van leerlingen en
leraren, overheersing van indoctrineren-
de tendenzen van het onderwijs (bijv.
het vak geschiedenis), positieve waar
dering van de gevestigde machten en
daarmee gepaard gaande negatieve be
oordeling van tegenstromingen.
Alle op de begrafenis „vastgelegde
gezichten zullen de komende dagen
vkeurig worden bestudeerd Collega's
Hermine droegen de kist om elf uur
de stampvolle „Vredeskerk" binnen,
waar pastoor W. Geerits de uitvaart
dienst leidde. Na afloop werd een gram
mofoonplaat gedraaid van de Venrayse
zingende Zusters van Liefde van het
psychiatrisch ziekenhuis „St.-Anna".
waar Hermine van der Vorst negen jaar
lang als verpleegster heeft gewerkt.
Lijk van vrouw
Zondag tegen het middaguur vond de
politie in een sloot in het Venrayse
gebied „De Hiept" het lijk van do 64-
jarige mevrouw Maria van B. De vrouw
had vrijdagmiddag haar woning in Ven
ray in overspannen toestand verlaten.
Zij moet door verdrinking om het leven
zijn gekomen. Een verband tussen haar
dood en de moord op Hermine van der
Vorst acht de politie uitgesloten. De
opsporingsactie werd geleid door Venrays
burgemeester Schols en de districts
commandant van de rijkspolitie. Een
leger rijkspolitiemensen uit Noord-Lim
burg en veertig militairen uit Oirschot
hielpen zoeken. „We zijn aan de bevol
king verplicht de vrouw zo vlug moge
lijk te vinden, om de gedachte, dat haar
verdwijning iets heeft te maken met de
moordzaak, weg te nemen. Een paniek
stemming moet worden voorkomen",
aldus de burgemeester van Venray.
Zondagmiddag vond men de vrouw ten
slotte.
Belgische ontvoerder
Interpol-Brussel heeft zaterdag de
aanhouding verzocht van de 27-jarige
Marcel S. uit de Belgische plaats Molen
beek'St-Jan. S. wordt van meerdere
misdrijven verdacht en ontvoerde vrij
dagavond het 9-jarig meisje Liliane Fo-
belets uit het Belgische Jeppe. De Belg
(blond haar, snor en wipneus) verdween
per auto over de Nederlandse grens cn
heeft zich dit weekeinde vermoedelijk
in Brabant of Limburg opgehouden. De
politie betwijfelde ten zeerste dat de
Belg bij de moord op Hermine van der
Vorst is betrokken.
Droogbonquetten van Marijn Eschau-
zier, wandkleden van Hieke de Jong
en collages van Johan Schweitz wor
den van 18 januari tot 7 februari ge
ëxposeerd in kunsthandel Ina Broer-
se, Nieuwe Spiegelstraat 57, Amster
dam-C.
