IK WIL NIET LANGER OVERGELEVERD ZIJN AAN
DE WILLEKEUR VAN EEN GROEPJE MENSEN
LICHT GEBROM VAN BOTWINNIK
I LUIDDE EERSTE OVERWINNING IN
Jan van Dooyeweerd boekte
nog nooit zoveel overwinningen
UCCESVOLSTE PIKEUR VAN 1968
Leven beheerst
door sulky en Ajax
Studie bliksemafleider voor Jorritsma
Schakers begonnen
niet vredelievend
Koersagenda
weer dikker
hENSDAG 15 JANUARI 1969
(Van onze sportredactie
OTTERDAM. „Onherroepe-
jk, wat er ook gebeurt, ik begin
et meer aan de schaatssport,
at voornemen had ik al eerder
Miiaakt. Nu ik niet meer in de
«rnploeg zit, is het definitief,
eter dan ooit had ik me dit
lizoen voorbereid, vooral omdat
Europese kampioenschappen
Inzeil zijn en die baan ligt mij
tijzonder goed. Maar nu, iu deze
ituatie, ga ik me uitsluitend toe-
iggen op de studie M.O. Licha-
lelijke opvoeding. Het schaat
st is voor mij definitief verle-
tijd".
»rrit Jorritsma, 23 jaar, probeert zijn
oorden overtuigingskracht mee te
Hij slaagt daarin maar ten dele.
og minder kan hij het volledig aan-
•melijk maken dat hij heeft bedankt
de landenwedstrijd in Oslo en
■entuele andere wedstrijden voor de
•ploeg, waaronder de vijflandenwed-
Gotenburg.
irritsma zoekt naar argumenten
udie lijkt er een dat doorslaggevend
hij geeft toe dat hij wellicht
ch meegegaan zou zijn als er latei-
de zondagavond rustig met hem was
praat. En er is nog meer. Want als
geen diskwalificatie zou zijn geweest
de 1500 m en -als hij via een nor-
ale prestatielijst bijvoorbeeld op de
:nde plaats zou zijn geëindigd in
Heerenveen, was hij wel meegegaan
Het is een complex van factoren, die
de Rotterdammer van Friese ouders
totzijn besluit heeft gebracht. De stu
die geldt daarbij als een welkome blik
semafleider. Want Jorrit Jorritsma
heeft bedankt omdat hij er niets voor
voelt „nog langer te worden overgele
verd aan de willekeur van een groep
mensen die zich de technische commis
sie noemt en en geen idee heeft welke
inspanningen ik me heb getroost om
juist dit seizoen door te breken".
is toch dwaas als er nog een 10.000
moet worden gereden. Op dat moment
heb ik gezegd niet meer te willen star
ten. Maar omdat Piet Vink dan alleen
zou moeten rijden, ben ik toch maar
gestart. Ik vind zoiets echter wel stijl-
Die 10.000 meter reed Jorrit Jorritsma
geweldig goed. De opvatting dat dit
weieens het gevolg zou kunnen Zijn van
een veranderde instelling, wijst hij ge
decideerd van de hand. „Het lag aan
het bewegingstempo. Voor de 10.000
dig. Het verschil met Karei te Winkel
bedroeg nog geen honderdste punt. Het
verschil met Eddy Verheyen was iets
groter, maar toch ook gering. Als ik
niet die botsing met ftonnie Nooitge-
dagt had gehad, zou mijn 1500 meter
wellicht nog wat sneller geweest zijn
en had ik toch onder dit tweetal ge
zeten. Heeft de t.c. hiermee dan hele
maal geen rekening gehouden. En was
ons niet eerder toegezegd dat leden
van de kernploeg de voorkeur zouden
genieten als de verschillen gering wa
ren? Over Leen Pfrommer niets dan
Dat andere rijders eenzelfde inspan
ning hebben geleverd daar wil hij dan
nog wel inkomen, maar toch: „Gelden
voor mij dan niet de prestaties die ik
in Inzeil heb verricht. Bij de keuze van
Eddy Verheyen worden onder andere
zijn verrichtingen in Zakopane als ar
gument gebruikt. En voor mij geldt
Inzeil opeens niet??"
Stijlloos
heeft Jan Charisius mij geadviseerd
een sneller bewegingstempo te hante
ren dan ik op de 5000 meter deed. Mijn
glijstijl heeft op het ijs in Heerenveen
en met die wind op de baan onvoldoen
de effect. Welnu, het slaagde volledig.
Nog nooit heb ik zo'n hoog bewegings
tempo gebruikt op de 10 kilometer,
maar dat is onder Nederlandse om
standigheden blijkbaar nodig.
Er is nog iets dat Jorritsma bijzon
der hoog zit. „Al na de 1500 meter ver-
lelde de voorzitter van de t.c. me dat
ik geen kans meer maakte op een
plaats in de definitieve kernploeg. Dat
Aanval
Jorritsma doet. een aanval op het kei
harde selectiesysteem, dat gehanteerd
is overeenkomstig de aankondigingen
hierover. „Dat vind ik niet rechtvaar-
goeds, maar het valt me toch tegen dat
hij al bij voorbaat zei moeilijk mijn
plaats in de kernploeg te kunnen ver
dedigen".
Het is duidelijk. Jorritsma vindt, dat
bij oneerlijk is behandeld. „Neem die
diskwalificatie op de 1500 meter. Dat
vind ik gewoon een persoonlijke wraak
van Henny Roos. Als het in de rit tus
sen Ard en Kees precies zo was gegaan,
had hij niet ingegrepen. Maar nooit heb
ik Roos verweten dat hij mij in het
openbaar een waardeloze rijder noem
de. De kans me terug te pakken heeft
hij nu met twee handen aangegrepen.
de kernploeg niet gewacht tot na de lan
denwedstrijd in Oslo? Te Winkel en ik
verdienen toch een nieuwe kans met de
ze geringe verschillen? Ik weet zeker
dat ik in Oslo goed voor de dag zou
zijn gekomen, want in het buitenland
rijd ik altijd veel beter. Dit selectie
systeem was veel te hard
Jorritsma heef dus bedankt. Nu pas
geeft hij toe de 5000 meter want op
deze afstand verspeelde hij zijn kan
sen stom te hebben gereden. Naar
hij zegt is zijn bedanken echter geen
rancune voor de beslissing van de t.c.
Een suggestie van zijn moeder, dat het
toch wel eens de gekrenkte trots kan
zijn die hem tot dit besluit heeft ge
bracht. wuift hij weg. De mogelijkheid
van zijn optreden van zaterdagavond
mede geleid heeft tot het onverdedig
baar zijn van zijn uitverkiezing wijst
hij van de hand. Hij heeft die avond
de tien kaarten voor de wereldkampi
oenschappen, die voor elk van de kern-
ploegleden beschikbaar waren, terugge
geven. Uit kwaadheid op tafel gewor
pen, volgens de verhalen.
„Op tafel gelegd uit teleurstelfing, om
dat ik toen al vreesde niet in de kern
ploeg te komen", verklaart hij nu. Hoe
het zij, de t.c. en Leen Pfrommer na-
men het hem toen kwalijk, zijn ouders,
broers en zusters doen dat nu.
Moeilijke jongen
„En
hebben ze met het aanwij-
Een nieuw teken van de zwakke menta
liteit van Jorrit Jorritsma? „De pers
heeft me de image gegeven van een
kwetsbare mentaliteit Maar het is niet
waar". Waarom dan niet een sportie
ve revanche op zijn plaatsing buiten
de kernploeg? „Die heb ik toch geno
men met mijn 10.000 meter. Toen heb
ik bewezen hoe sterk mijn mentaliteit
is. Maar het werd niet begrepen. Ik
heb geen eerlijke kans meer gekregen.
Voor mij is het afgelopen. Ik stop. Al
mijn tijd ga ik nu aan de studie ba-
steden".
„En ik geloof dat de technische
commissie blij is verlost te zijn
van die moeilijke jongen, dat
vervelende knulletje. Want zo
word ik nog altijd beschouwd"i
moet Michael Botwinnik (links) hebben gedacht, toen hij na zeven uur schaken tegen de zwarte Joego-Slaaf
n licht gebrom liet horen. De oud-wereldkampioen had het bij het rechte eind: enige zetten nadien gaf zijn
tegenstander op Botwinnik heeft zijn visitekaartje afgegeven!
WIJK AAN ZEE De remise in der
tien zetten tussen grootmeester Jan
Hein Donner en Paul Keres is niet de in
leiding geweest tot een vredelievende
openingsronde van het 31-ste hoogoven
schaaktoernooi. Integendeel, na tachtig
denkuren. die de zestien deelnemers aan
de grootmeestergroep in eerste zitting
produceerden, waren er vijf beslissin
gen gevallen en de overige twee partij
en afgebroken. Een beetje verongelijkt
bleef Donner nog uren lang temidden van
dfi slaglcverende collega's rondlopen en
toonde op verzoek bijna verontschul
digend en mopperend op een kranie-
artikel waarin'het allemaal anders had
gestaan twee varianten, waarvan de
een tot winst en de andere tot verlies
had moeten leiden. Het betrof een aan
genomen damegambiet.
Keres zocht de frisse buitenlucht op.
Een gewoonte, die de elegante Estlander,
tegenwoordig hoofd van een schaakschool
en weinig meer bij het intensieve wed
strijdschaak betrokken, naar het uiter
lijk te oordelen, opmerkelijk jong heeft
gehouden. In die dertien zetten hadden
de beid^ grootmeesters de dame. een
lop^r cn twee pionnen van 't bord la
ten -verdwijnen, terwijl op het moment
dat Donner (met wit) remise aanbood
de torenruil aanstaande was.
Tegen het eind van de eerste zitting
vielen de beslissingen. Van Scheltinga
staakte de strijd tegen Ciric. De Joego-
Slaaf achtte de partij van wit zwak ge
speeld de besteedde er weinig woorden
aan. Van Scheltinga ontdekte echter bij
een voorlopige analyse dat hij bij een
achterstand van twee pionnen door een
andere zet van de toren redelijke pers-
spectieven op remise zou hebben gehad.
De Nederlandse kampioen Hans Ree
verloor met wit in 29 zetten van Kick
Langeweg. Hgt was een Nimzo-Indische
partij, waarin zwart een voorsprong in
ontwikkeling yerjyierf om daarna via de
damevleugel en dé "open e-lijn druk uit
te oefenen. Hij besloot het duel met een
aardige combinatie.
Met Langeweg en Ciric voerden ook
Lombardy, Olafsson en Geiler hun eer
ste partijen tot winst. Lombardy liet uit
protest zijn klok bij de eerste zet tien
minuten instaan, omdat rondlopende fo
tografen zijn concentratie stoorden. Te
gen het eind echter had zijn Spaanse te
genstander Medina zolang nagedacht,
dat hij in slechte stelling de tijd over
schreed. Dat gebeurde overigens ook bij
na in de meestergroep bij het duel tus-
(Van c
sportredactie)
•HOOFDDORP. De koersen cn Ajax
;«Ün het voornaamste in liet leven van
Iikeur Jan van Dooyeweerd, de succes-
olste man van de drafbaan in 1968.
let 116 overwinningen eindigde hü
orig jaar op de eerste plaats, drie
verwinningen meer dan Jan Wage-
aar jr., op de koersbaan een „aarts-
ivaal". Het was een best jaar voor
an Dooyeweerd. Op zün entrainement
in Hoofddorp zegt de vierendertigjarige
likeur: „We hebben er alles aan ge-
om Wagenaar jr. te kunnen Ver
laan. De strijd duurde tot cn met de
aatste maand. Ik boekte in een jaar
•og nooit zoveel overwinningen. Van
5 gewonnen koersen waren er
<14 met eigen paarden en maar twee
act paarden van anderen, die bü mij
n training zijn. Dat is ook een verschil
net Wagenaar, die juist met paarden
anderen de meeste overwinningen
■ehaalde. Het was een best jaar voor
aijn broer Stef (27) cn mij We ver-
lienden aan prijzengeld 265.285,-.
lovendien kreeg ik weer meer paarden
n training dan het jaar ervoor".
let is niet de eerste keer dat Jan van
Dooyeweerd de beste man op de sulky
werd. In 1961 hij had zijn stallen
toen nog op Duindigt kwam hij met
83 overwinningen op de eerste plaats,
precies een zege meer dan Jan Wage
naar jr. Een jaar later was Martin
Vergay ongenaakbaar met 106 overwin
ningen tegen Van Dooyeweerd 89 en
Wagenaar 85. Die namen komen steeds
weer in de top van de lijst van succes
volste pikeurs terug. Het succes komt
Dooyeweerd kan niet ontkennen zijn
portie er in voldoende male van te
hebben ontvangen.
Als leerling-pikeur begon hij bij Jan
van Leeuwen. Na drie jaar ging hij
naar Jan de Graaf waar hij twaalf
maanden verbleef om nog eens een
klein jaar naar Nico Bloemsaal te gaan.
Op 1 januari 1956 had hij zijn leer
lingentijd erop zitten en de leeftijd
bereikt om trainer te worden. Hij begon
op Duindigt met drie paarden in trai
ning en van die drie boekte hij vooral
met Oeke en Paul B menige zege. Het
aantal paarden in training steeg. De
jonge trainer-pikeur had zijn naam al
snel gemaakt bij de heren eigenaren
Hij begon te denken aan een eigen
bedrijf en in 1961 werd met hel bouwen
van het entrainement in Hoofddorp
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG. De Stichting
Nederlandse Draf- en Rensport
heeft voor dit jaar een nog groter
programma samengesteld dan in het
succesvolle 1968. Hilversum behoudt
lot
11
het
alleenvertoningsrechtOp
maart gaat Nootdorp open, dat
vijftien koersdagen kreeg toegewezen
waarvan twaalf op een woensdag,
twee op een zaterdag en één op
donderdag 2 oktober. Duindigt start
op zaterdag 22 maart, de eerste van
de niet minder dan zesenvijftig
koersdagen. Voor de overige grote
banen zijn de openingsdata: Alkmaar
16 maart, Mereveld 23 maart,
Groningen 30 maart. Wolvega
23 maart. Het kampioenschap voor
Nederlandse paarden wordt op
dinsdagavond 10 juni te Hilversum
gehouden. Hoogtepunt van het
programma Is het Europees
kampioenschap voor vijfjarige
dravers op 15 juni op Duindigt.
Andere belangrijke evenementen:
Hilversum 22 juni. Gouden Zweep:
Duindigt 29 juni Grote Prijs der
Lage Landen: Duindigt 13 juli
Derby voor volbloedsDuindigt
3 augustus Derby voor dravers:
Duindigt 7 september kampioenschap
van Nederland: Duindigt 28
september NederlandBelgië.
Er zullen in totaal bijna tweehonderd
koersdagen zijn, waaraan Sappemeer.
Baarlo, Drachten. Joure, Emmrloord,
Eenrum, Aduard en Zwolle hun
steentje bijdragen, terwijl er voorts
kortebaandraverijen zijn in Hoorn,
StompwijkVoorschoten, Santpoort,
Heemskerk, Purmerend, Medemblik.
Hillegom, Enkhuizen, Lisse, Schagtn
en 't Zandt.
begonnen. Het werd veel „doe-het-zelf-
werk" en in 1963 was het complex met
ruime stallen, een flink stuk land en
een trainingsbaan bijna ter grootte van
die van Nootdorp gereed.
Indrukwekkend
Een kleine twintig jaar zit Jan van
Dooyeweerd al weer „in de paarden".
Hij zegt: „Ik ben er mijn vader nog
altijd dankbaar voor dat hij me als
kleine jongen meenam naar de stallen
van Willem Geersen, waar hij als eige
naar paarden had staan". De liefde
voor dier en sport had Van Dooye
weerd meteen te pakken. Al zijn vrije
tijd bracht hij door bij Willem Geersen.
Nog jong kan hij al lerugzien op een
indrukwekkende carrière, waarin de
tegenslag hem ook niet bleef bespaard
In de jaren tussen 1964 en 1966 kampte
hij met ziekte onder zijn paarden. In
1966 werd hij door de Stichting Neder
landse Draf- en Rensport voor oen half
jaar geschorst omdat bij één van zijn
paarden doping was aangetroffen en
daarvoor is hij, als trainer, verant
woordelijk. Broer Stef zette het bedrijf
voort. Hij had er alle benodigde papie
ren voor. „Het samenspel tussen ons
tweeën is zonder twijfel mede oorzaak
van ons succes", aldus Jan v. Dooye
weerd, in wiens palmares de strijd om
het kampioenschap op de baan in Hil
versum hoog staat genoteerd.
Zelf kansen
„Met Blazing Song en Satan Hanover
hadden Stef en ik twee ijzers in het
vuur. Het was een zware koers, waarin
o.a. Duchesse Mac startte. Dat is naar
mijn mening de beste draver van het
ogenblik, al toont die topper van Wage
naar wel eens kuren. Ik zat achter
Satan Hanover, Stef achter Blazing
Song maar Satan maakte aan de start
een fout en Blazing Song kwam opge
sloten t« zitten. Ik ben toen met Satan
als een gek buitenom gegaan om te
trachten de zaak voor Blazing Song
loe te weken. Maar ik ging xo snel
koersen is wel een krans waard
dat ik naast Duchesse Mac kwam, die
terugviel waardoor ik meteen zelf
winstkansen kreeg. Met gering verschil
bleef ik Stef voor. En dan natuurlijk
hei kampioenschap van Nederland,
toen ik met Blazing Song op Duindigt
als eerste over de streep ging".
Sportief publiek
Het. leven van Jan van Dooyeweerd is
bont gekleurd van successen. Niet alleen
op de baan. Zijn bedrijf, met tien man
personeel floreert. Jan van Dooyeweerd
mag zich in de gunst, van het koerepu
bliek verheugen. „Meestal, hoewel ik
moet zeggen dat het publiek op de
baan sportief is. Jawel, er valt wel een.*
HaBtoancegt het. mie gaat roet <te
favoriet maar dat hoor je amper. Alleen
in Nootdorp hoor je ze soms hun mis
noegen uiten omdat de baan daar klein
is. Maar ik kom er graag" Jan van
Dooyeweerd heeft er dan ook een flink
deel van zijn 116 overwinningen bijéén
gereden. Toch is en blijft Duindigt zijn
favoriete baan.
En Ajax zijn favoriete voetbalolub „Ik
kan ze niet veel zien spelen want op
zondag moet er gekoerst worden- Die
uitgestelde competitiewedstrijd tegen
DWS heb ik gezien. Laten ze toen net
verliezen".
Overigens trapt Jan van Dooyeweerd
ook zelf nog tegen de bal, met de ploeg
van zjjn entrainement die tegen Duin
digt, Nootdorp, Mereveld of het team
van de stichting speelt. „Om de vriend
schapsbanden aan te balen, of te oar-
sen de Nederlanders Bredewout en Jongs-
ma. Toen beide schakers na in razend
tempo met de ene hand gezet en met de
andere op de klok te hebben getikt
tot bezinning kwamen, waren 47 zetten
gedaan. Zeven meer dan vereist... Het
duel eindigde in remise.
Indruk weekend was de wijze waarop
Olafsson tegen Kavalek met wit de H-
pion liet opdringen naar de zesde lijn.
De 25-jarige Tsjech, die sinds de Rus
sische bezetting van zijn land het ene
toertioó'ina hét andere heeft afgewerkt,
klaagde over vermoeidheid. Een accepta
bel excuus, al kan de opdracht om met
zwart te moeten optornen tegen Olafsson
die vermoeidheid wel in de hand hebben
gewerkt.
In de late avonduren weerlegde Bot
winnik met een magniefieke overwin
ning op de Joego-Slavische meester Os
lo) ic hetgeen hij de vorige dag met over
tuiging had betoogd: namelijk, dat hij
te oud is voor het grote schaak. Zeven
uur lang zat de oud-wereldkampioen
vrijwel onbeweeglijk achter het bord. Van
tijd tot tijd het hoofd wat dieper bui
gend als hij de zetten noteerde. Voor het
overige niets. Niet eens een wandeling
langs de andere borden om te zien hoe
zijn concurrenten het deden.
Toen de gong voor het diner ging, had
hij uit de door Ostojic actief behandel
de tarrasch-variant van het Frans een
licht voordeel gecreëerd. In de tweede
zitting werkte hij nijver verder aan de
uitbouw. Tegen tien uur 's avonds uitte
hij een licht gebrom ten teken dat
Ostojic beter de strijd kon staken. Dat
deed deze enkele zetten later Inder
daad. Hij had geen partij gegeven en
er bijna voor gezorgd, dat de drie pro-
mivendi uit de meestergroep van t vo
rige jaar de eerste confrontatie met de
grootmeesters met een vijftig procent
score hadden afgesloten. Want tegenover
het verlies van Medina tegen Lombardy
kwam winst te staan van de Pool Doda
op Benkoe. De Amerikaan werd na de
hervatting verrast door agressief optre
den van de zwarte dame en verloor.
De uitslagen Luiden
Grootmeestergroep: Benkoe (V.S.)
Doda (Polen) 01; Geiler (Rusland)
Portisch (Hong) 10; Olafsson (IJsland)
Kavalek (Tsi. Slow.) 10; Ostojic
(Joego)Botwinnik (Rusl.) 01; Ree
Ned)Langeweg (Ned) 01; Donner
(NedKeres )Rusl.) li-r1/»; Van Schel
tinga (Ned)—Ciric (Joego) 01; Me
dina (Spanje)W. Lombardy (V.S.) 0
1 (t.o.).
Meestergroep: Hartoch (Ned)Kra
mer (Ned) 'ItBednarsky (Polen)
Kurajica (Joeg) 01 (t.o.); Cortlever
(Ned)Ciocaltea (Roem) '/sVt; Gra-
pindasvili (Rusl.)Ujtelky )Tsj. Slow.)
Westerinen (Finl.)Sandor (Hong)
01; Kozma <T6j. Slow.)Scholl (Ned)
V*'Is; Bredewout (Ned)Jongsma (Ned)
10; Krabbe (Ned)—Honfi (Hong
Manager Manchester United
Matt Busby legt
lunctie neer
MANCHESTER. Sir Matt
Busby zal aan het einde van dit
seizoen zijn taak van manager bij
Manchester United neerleggen. Hij
heeft dan 23 jaar bij Manchester
United als manager gewerkt.
De 59-jarige Matt Busby zal Manches
ter niet geheel verlaten, want hij zal de
algehele leiding over de club krijgen.
Hij begon zijn loopbaan als trainer/coach
in 1945 en bracht Manchester United veel
successen: het werd vijf keer lands
kampioen en won twee keer de F.A.-
Cup. In 1958 raakte hij bij de vliegramp
bij München ernstig gewond en viel zijn
jonge ploeg uiteen. Tien jaar later be
haalde Manchester United als eerste
Engelse club de Europese beker voor
