SU CeleUe (BoiLïant
Uitbreiding stereo;
nachtuitzendingen
Vlotte luchtreis
voor Residentie-Orkest
DE DOOLHOF VAN DE POEZIE
TELEVISIE VANAVOND
RADIO VANAVOND
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
DINSDAG 7 JANUARI 1969
Dl
-Zege mei
bezwaren
TYE uitslag van het moeizame ka bine ts-
U beraad over de sociaal-economische
toestand is uitgevallen als een zege voor
de vrije loonpolitiek, bij welke zege mi
nister Roolvink zich heeft neergelegd.
Want, ondanks de ernstige bezorgdheid
van de regering over de gevaren die onze
nationale economie bedreigen, wordt er
niet opgetreden tegen de nieuwe C.A.O.
voor de grote metaalindustrie.
Dat er aan deze ontwikkeling proble
men gekoppeld zijn, blijkt al meteen uit
de andere maatregelen waartoe de rege
ring besloten heeft. Het aantal beste-
dingsbeperkende maatregelen al op
gang gekomen bij de kredietverlening
zal nog worden uitgebreid. Met name
zal getrocht worden de particuliere be
stedingen wat in te tomen, ten profijte
TEGEN de beslissing inzake de
„metaal"-C.A.O. kan mèn op zich
zelf geen bezwaar hebben. Feitelijk was
de overeenkomst in het bedrijfsleven al
te ver gevorderd dan dat de overheid
binnen het raam van een vrije loonvor
ming nog zou kunnen ingrijpen.
Wel mag men nu verwachten, dat deze
nieuwe arbeidsovereenkomst geen enkel
gevolg zal hebben voor de prijzen. Want
in dat geval zou de nieuwe C.A.O. niet
alleen een bijdrage kunnen vormen tot
overbestedingen, maar ook tot nieuwe
gevaren voor de betalingsbalans en de
zeer gerechtvaardigde actie van de over
heid om de prijzen op een redelijk
niveau te houden.
Voor het overige blijven we bij onze
mening van vorige week, dat de uit
komst van het kabinetsberaad over de
,,metaal"-C.A.O. vooral betekenis zal
hebben als waarschuwing aan de rest
van het bedrijfsleven om bij loononder
handelingen de economisch-toelaatbare
grenzen niet uit het oog te verliezen.
AF de vandaag veroverde zege ook
een zege voor het algemeen welzijn
is, zal derhalve pas op langere termijn
kunnen blijken. Op het eerste gezicht
lijkt het wel een beetje vreemd, wan
neer mede onder druk van de loonont
wikkeling besloten moet worden tot in
vesteringsbeperkingen, die eerlang een
nadeel voor de werkgelegenheid blijken
Dan zou men wel eens achteraf de
vraag moeten stellen, waarom alle be
trokkenen niet meer aandacht hebben
besteed aan mogelijkheden voor de
werknemer, die economisch minder risi
co's met zich meebrengen. Het spaar- en
investeringsloon bijvoorbeeld!
Dom
HOEWEL van oudsher geprezen als
bakermat van de democratie is
Griekenland lang niet altijd het
voorbeeld geweest van een goede
democratie. Het land, dat niet alleen
politiek van enorme invloed op de
westerse beschaving is geweest, heeft
vanaf Solon en Pericles vanuit
democratisch standpunt gezien zelfs
zoveel en zulke ingrijpende dieptepunten
gekend, dat de stelling „vrijheidszin
groeit tegen de verdrukking in" daar haar
sterkste bewijzen zou kunnen vinden.
Op de ontwikkeling van de Griekse
democratie hebben oligarchie, monarchie
en de klassieke tirannie dikwijls zelfs
een positieve invloed gehad. De
democratie kan immers soms zo ziek
zijn, dat haar tegenpool nodig is om de
kwalen te saneren.
Zelfs bij de kritiek op het huidige
autocratische „kolonelsbewind" zou wel
eens wat minder vergeten mogen worden,
dat de rechtse dictatuur in Athene geen
voeten aan de grond zou hebben
de democratie er
gezond gebleven was en niet ondermijnd
door de trieste praktijk van de echte of
zogenaamde democratische partijen.
Maar zijn kansen op meer nationaal en
internationaal prestige torpedeert het
militaire regime in Athene keer op keer
door domme zetten.
Zo'n domme, zelfs zeer domme zet was
het de Nederlandse parlementariër,
mr. Van der Stoel, de toegang tot
Griekenland als rapporteur van de Raad
van Europa te weigeren. De argumenten,
die de Griekse regering voor haar besluit
aanvoert, zijn schamel. Geen rapport
van de heer Van der Stoel, hoe belastend
ook, zou het wantrouwen tegen Athenes
doen en laten zo hebben kunnen
vergroten, als nu de verklaring doet,
dat verdere reizen van de rapporteur van
de Raad van Europa naar Athene „niet
opportuun" is.
In het verleden hebben Griekse
oligarchen wel eens op meer stijlvolle
manier hun beleid tegenover de
buitenwereld verdedigd.
Verstandig
VOOR mr. Marijnen waren er
aanleidingen genoeg om in zijn
eerste nieuwjaarsrede als burgemeester
van Den Haag de bezorgdheid luider te
laten klinken dan de hoop en om meer
nadruk te leggen op wat de verdere
ont\/lkkeling van de regeringsstad
bemoeilijkt dan op wat een goede
toekomst bevorderen kan.
Dat mr. Marijnen niet zo sprak, vinden
we heel verstandig: terecht wees hij niet
zonder zorgen op het teruglopend
bevolkingstotaal van de Haagse gemeente.
Maar deze constatering kreeg de
belangrijke omlijsting van allerlei
mogelijkheden, die er voor de toekomst
nog resten.
Het „welzijn" en ook de „welvaart" van
grote steden zullen straks niet in de
eerste plaats afhangen van een zo
groot mogelijk inwonertal. Een echte
gemeentelijke welzijnspolitiek hangt op
het ogenblik reeds van heel andere
factoren af en die zullen in de verdere
toekomst nog sterker gaan spreken.
Natuurlijk moet het Haagse gemeente
bestuur nieuwe woongelegenheid schep
pen, waar zulks nog mogelijk is. Maar
tegelijkertijd dienen burgemeester Ma
rijnen o.s. de moed te hebben om van
Den Haag ook een stad te maken, die
onmisbaar is voor het welzijn van
Nederlandse burgers wier woning niet op
het Haagse territorium staat: economisch,
cultureel, recreatief, educatief en be
stuurlijk (denk aan de agglomeratie!)
valt er voor wie hierop het oog gericht
houdt, in Den Haag nog veel belangrijk
werk te verrichten.
We hebben de indruk dat mr. Marijnen
wat dit betreft beslist niet geblinddoekt
aan zijn eerste jaar als burgemeester
Ylissinger in de
nor omdat hij geen
handtekening
wil plaatsen
(Van
i onzer verslaggevers)
MIDDELBURG. In het Huis van
Bewaring te Middelburg zit een 64-jarige
melfeslijter uit Vlissingen reeds 65 dagen
opgesloten. De man wordt gegijzeld
omdat hij hardnekkig weigert zijn hand
tekening te zetten onder een verkoop-
i perceel grond in Dom-
De slijter geniet in de Middelburgse
gevangenis een bevoorrechte behande
ling. Zo is de gegijzelde een afzonderlijk
verblijf toegewezen, overigens ook „op
slot", mag hij 's avonds t.v. kijken en
meer bezoek van familie etc. ontvangen
dan de andere bewoners. De zaak, die
tot deze weinig voorkomende gijzeling
heeft geleid, is in feite reeds elf jaar
oud. Toen is tussen de slijter en de twee
aannemers een voorlopig koopcontract
opgesteld. De grond was bestemd voor
bungalowbouw. Een notariskantoor te
Vlissingen zou zijn belast met het op
stellen van het definitieve contract. Dat
werd echter verzuimd, waarna de melk-
slijter na afloop van de daarvoor ge
stelde termijn, weigerde tot verkoop van
Nieuwjaarsrede mr. Schüttenhelm
(Van a
iroepcorrespondenl
HILVERSUM Stereo-ontvangst in
het gehele land. uitbreiding van het
derde radionet en invoering van nacht
uitzendingen (radio): uitbreiding van
de teevee-zendtijd en vermeerdering
van de uren voor kleurentelevisie plus
voor beide media een gefraseerde in
voering van regionale uitzendingen-
Deze plannen van NRU en NTS wer
den gistermiddag ontvouwd door NTS-
voorzitter mr. Schüttenhelm mede
sprekend namens NRU-praeses mr.
Roosjen. Het was voor de eerste maai
in de omroepgesehiedenis dat de
Nederlandse Radio Unie en de Neder
landse Televisie Stichting gezamenlijk
hun traditionele nieuwjaarsbijeenkomst
hielden.
Mr- Schüttenhelm besteedde veel aan
dacht aan de nieuwe situa,tie, als
straks NRU en NTS gaan samenwer
ken in de Nederlandse Omroep Stich
ting. Het wachten is op de nieuwe
omroepwet, die waarschijnlijk dit voor
jaar in werking zal treden.
Degenen die zich door dit samengaan
AVRO en VPRO hadden het weer goed
voor elkaar gisteren: op dezelfde avond
en voor een gedeelte op hetzelfde tijd
stip werd op „I" een documentaire
over China uitgezonden en op „n" een
programma dat beloofde een analyse
van ontstaan en ontwikkeling van de
strijd in Vietnam te geven. Typisch
dus opnieuw een coördinatiestoornis
waarbij geïnteresseerde kijkers, die
dolgraag van beide programma's had
den willen kennis nemen, op domme
wijze gedupeerd werden.
Wij kozen, tandenknarsend weliswaar
om de Hilversumse minachting voor
de kijkgeldbetalers, voor China. Een
film van de om zijn Maoliefde wat
suspecte Amerikaan Edgar Snow, al
bleek hij het lang niet zo bont te maken
als de Houterige inleiding deed ver
moeden. Zijn film bevatte uniek his
torisch materiaal en fascinerende beel
den van het land dat een kwart van
de wereldbevolking omvat. De al te
propagandistische inslag in sommige
fragmenten liet zich vrij gemakkelijk
onderkennen en werd in een gesprek
met prof. dr. Zürcher achteraf nog ge
corrigeerd.
Een heel boeiende uitzending dus die
we niet gTaag hadden gemist. Omdat
we niet geloven in halve documentaires
hebben we voor de rest van de avond
ook maar voor de AVRO gekozen. We
ondergingen de gemakkelijke humor
van De Mounties voor wat ze waard
was en zagen Keerkwis, het propram-
ma van Fred Oster, waarvan we de
première gemist hadden. De heer Oster
kan meer dan een Vuist maken. Het
spelletje is aardig, geeft kans op mee
raden en heeft als enig nadeel dat de
man die de eerste ronde goed door
komt zóveel routine opbouwt, dat hij
onverslaanbaar wordt.
Die Vietnamdocumentaire houdén we
hopelijk nog te goed van de VPRO.
Bijvoorbeeld als contrastprogramma
tegenover een speelfilm op het andere
net. Daar zou niemand schade bij
hebben en de tandenknarsers van giste
ren zijn met zo'n (hopelijk snelle) her
haling gediend.
Vg.
de grond over te gaan omdat de grond
prijzen inmiddels waren gestegen. De
aannemers brachten toen de zaak voor
de rechtbank. Deze stelde de slijter in
het gelijk. Maar het vonnis werd door
de rechtbank in Den Haag weer vernie
tigd. De melkslijter werd „veroordeeld"
tot verkoop van de grond. En daarvoor
was zijn handtekening weer nodig. Om
het vonnis kracht bij te zetten werd aan
die verplichting een dwangsom van
50.000 gulden gekoppeld. De slijter bleef
echter weigeren en de eisers vroegen
toen om gijzeling van de Vlissinger.
van NRU en NTS onzeker, en zells in
hun levensvreugde en bestaan bedreigd
voelen, verzekerde mr. Schüttenhelm,
dat deze fusie met de grootste omzich
tigheid zou worden geëffectueerd.
Er zijn al enkele diensten samen
gevoegd onder meer op het terrein van
personeel en sociale zaken, zomede de
diensten bedrijfscontrole en laborato
rium. Dat de radiomensen zich achter
gesteld voelen.vond de NTS-voorzitter
begrijpelijk, maar onnodig. Bij de om
roepen staan radio en t.v. reeds lang
onder één leiding. Voor NRU en NTS
heeft het te lang geduurd voor ze,
daarbij in acht genomen de specifieke
taken van radio en t.v., vanuit één
visie geleid worden.
Radio en t.v. zullen straks wat betreft
het gezamenlijk programma van de
N O-S. moeten streven naar samenwer
king. Dat betekent elkaar sportief de
bal toespelen, luisteraar en kijker
wederzijds informeren en samenwer
ken in gelijksoortige programma's.
„Samenwerken is niet doen wat een
ander wil, maar in vrijheid gemeen
schappelijk werken aan eenzelfde taak
namelijk een harmonisch totaal
programma aan de Nederlandse luiste
raar en kijker aan te bieden. Er zal
voorts een einde moeten komen aan
begrippen dat bij de t.v. alles kan en
bij de rdio niets. Radio en t.v. zijn
gelijkberechtigd", aldus de NTS-voor-
Solisten voor
songfestival
gekozen
nroepcoriespondent)
(Van o
HILVERSUM De commissie, die de
voorbereiding voor het Nederlands
Songfestival 1969 ter hand heeft ge
nomen. heeft uit de door de graramo-
i'oonplatenmaatsckappy voorgestelde
solisten het volgende tiental gekozen:
Dave, Linda Ross, Lenny Kuhr, Franky
Luyten, Patricia. Tonny More. Jerry
Rix, Anneke Grönloh. Sandra en Shir
ley. Als reserve zyn aangewezen Rob
de Nys, Anettc Hester man en John
Lamers.
Elke solist(e) zal nu met zijn/haar
teksdichter en componist drie nieuwe
liedjes instuderen. De in totaal dertig
liedjes zullen voor publiek ten gehore
worden gebracht in twee voorstellin
gen, die op 13 en 14 februari in het
Grand Théatre in Amersfoort worden I
gehouden. De Werkgroep Amusement
van de NTS, aangevuld met andere
deskundigen op het gebied van de
lichte muziek, kiest dan de tien liedjes
voor de Nationale Finale, die op
26 februari in het Circus Theater in
Scheveningen wordt gehouden en recht
streeks in kleur wordt uitgezonden.
Het Festivalorkest zal wederom onder
leiding van Dolf van der Linden staan.
De produktie van het programma be
rust bij Rens van Dorth, de regie bij
Tineke Roeffen-
NEDERLAND I
(STER-
reclame-uitzendingen
om 18.55, 19.03, 19.56
20.16)
NTS
18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het kort
CVK/IKOR
19.07 uur:
Kenmerk
KRO
19.31 uur:
De dwaze wereld van
Tommy Cooper,
20.00 uur:
Journaal (NTS)
•20.20 uur:
Black and White
Minstrel Show
•21.05 uur:
Advocaat Judd,
21.55 uur:
Vanavond in Nieuws
poort
22.20 uur:
HIRO-magazine
22.30 uur:
Leprabestrij ding
(HlRO)
22.45 uur:
Tweede journaal (NTS)
22.50 uur:
Pastoraal concilie
Noordwijkerhout -
TELEAC
23.00 uur:
Noten en tonert
NEDERLAND II
(STER-
reclame-uitzendingen
om 18.55 en 20.16)
NTS
18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het kort
19.03 uur:
De vrijbuiters,
t.v.-serie
19.28 uur:
Scala, magazine
20.00 uur:
Journaal
•20.20 uur:
De dubbelganger,
20.45 uur:
In de Caraïbische Zee,
reportage
21.35 uur:
Verbinding met
cultuurprogramma
22.20 uur:
Tweede journaal
Televisie morgen
NEDERLAND I
AVRO
17.00 uur:
Geen woorden maar
daden, jeugdprogr.
aangegeven programma's zijD kleurentelevisieprogramma's.
AVRO
19.35—22.30 uur:
Vanavond,
amusementsprogr.
NRU
22.55—24.00 uur:
Muziek van deze e
luisterspel
23.30—23.55 uur:
Nightwatch,
jazzprogramma
RADIONIEUWSDIENST
HILVERSUM I:
7.00, 8.00, 11.00, 13.00,
16.00, 18.00, 19.30, 22.30,
23.55.
HILVERSUM II:
7.00, 7.30, 8.00, 8.30,
11.00, 12.30, 16.00, 18.30,
22.30, 23.55.
HILVERSUM III:
Elk heel uur vanaf 9.00
Dirigent Willem van Otterloo in
gesprek met gezagvoerder A. G.
Henderson.
Begrafenis prof.
mr. Schoften
DE BILT (A.N.P.). De staatssecre
taris van Onderwijs en Wetenschappen,
mr. J. H. Grosheide, heeft in De Bilt
bij de begrafenis van prof. dr. mr. L. W.
G. Scholten, die vorige week op 70-jarige
leeftijd in Utrecht is overleden, namens
de regering een herdenkingswoord ge
sproken. De belangstelling voor zijn ter
aardebestelling was zo groot, dat velen
tijdens de korte plechtigheid in de aula
van de begraafplaats, buiten moesten
blijven staan.
Prof. Soholten was o.m. hoogleraar in
Leiden, Utrecht en Amsterdam (V.U.) en
aan de KM.A. in Breda en lid van de
Tweede Kamers. Ook vervulde hij hoge
functies bij de justitie.
A/b van KLM-vliegtuig DC 8 Ge
lukkig heeft degene die al eens heeft
gevlogen ervaren dat afscheid nemen
vlugger gaat dan men denkt. Dit gold
altijd voor leden van het Residentie-
Orkest bij eerdere vliegreizen. Bij ons
vertrek voor de tournee van 6 januari
tot 5 februari door de Verenigde Sta
ten van Noord-Amerika lag Schiphol
in dichte mist. Onze machine, de
„Gulielmo Marconi", startte zaterdag
morgen volgens strenge voorschriften
niet eerder of het zicht moest drie
honderd meter bedragen. In plaats
van 10.30 uur v.m. vertrokken we om
12.07 uur.
wachten was niet aan
genaam, zeker niet voor de familiele
den die stonden te verkleumen op het
platform en geduldig naar ons zwaai
den. Inmiddels haddén vele orëkèétl'B-
den -prettige-' inkopen gedaan in de Tax-
Free-Shop (zonder BTW) in surprise
verpakking voor Amerikaanse familie
of kennissen. Sommigen ondergingen
hun luchtdoop zonder angst. Na enige
tijd keek iedereen ontspannen, wat
na de hartelijke verwelkoming door ge
zagvoerder A. G. Henderson en het
andere personeel niet anders kon.
Was het plan om in verband met de
weersomstandigheden eerst naar Mon
treal te vliegen, na zes uur deelde de
gezagvoerder onder hoerageroep
de passagiers mede dat rechtstreeks
doorgevlogen werd naar New-York.
Van Montreal vlogen we naar New-
York, en daarna naar Miami in Flo
rida. Daar begint onze derde tournee
door de V.S., een serie van 25 coi
ten verzorgd door Columbia Artist
Management M.C. in New-York, 165
West 57e Street, waar ook de post
naar toe gezonden kan worden. Maan
dagmiddag repeteren we om drie uui
in West Palm Beach voor de eerste
uitvoering 's avonds in West Palm
Beach Auditorium. Er staan werken
op het programma van Van Otterloo,
Mozart en Franck.
RADIO
PROGRAMMA
DINSDAG
HILVERSUM I (402 m) AVRO: 18.00
dlojournaal. 18.25 Zing met
/olkslledjesprograr
zing. 20.00 Collage 0: Don Quichotte: spel
met muziek en voordracht. 21.15 Het vuur
van Christus, hoorspel. 22.30 Nieuws. 22.40
18. .10 Franse les. 18.32 Grammofoonmuziek.
18.35 Tips voor het verkeer. 18.40 Lichte mu
ziek. 18.45 Sportkroniek. 18.52 Taalwenken.
18.55 Lichtemuziek. 19.00 Nieuws, weerbe
richt en actualiteiten. 19.40 Lichte muziek.
19.45 Syndicale kroniek. 19.55 Lichte muziek.
20.00 Symfonische muziek. (20.45 Boekbespre
king). 22.00 Nieuws. 22.15 De Zeven Kunsten.
22.30 Jazzmuziek. (20.45 Boekbespreking).
22.00 Nieuws. 22.15 De Zeven Kunsten. 22.30
Jazzmuziek. 23.00 Nieuws. 23.10 Amusements-
23.30 Nieuws. 23.35-0.30 Ligging van
zeesqlwpei},,.
ll(rbfl
Johnny Rolf keramiek en Renée Luba-
row etsen, exposeren tot 31 januari ir
kunsthandel Liernur, Zeestraat 63,
Den Haag. Opening: zaterdag 11 ja-
Marinus Fuit exposeert t/m 31 januari
in Kunstzaal Polder, Kleine Kazerne
straat 5, Den Haag. Vernissage: zater
dag 11 januari, 16.00 uur.
Nadere
beschouwingen
van
R. A. Cornets de Groot
Jk wandelde, Ik wandelde alleen, ik wandelde
en sprak tot den Heer", dichtte Guido Gezelle
♦er inleiding op zijn Kerkhofbloemen, hij ge
bruikte zijn gedicht althans als Inleiding. Er Is
nogal veel kritiek geweest op die eenzame wan
deling, Verwey vond het stuk t« opzettelijk,
Westenbroek vond dat Gezelle te ver was gegaan
door gewone Vlaamse woorden in verheven en
ernstige literatuur te gebruiken en Van Duin
kerken of Asselbergs .vond het stuk dubbel
slachtig: het werd geschreven ter nagedachtenis
van een leerling, maar werd een inwijding in een
bepaalde ontvankelijkheid voor leven en kunst.
R, A. Cornets de Groot wijst op deze kritieken
ln zijn nadere beschouwing van de eenzame
wandeling. Hij begint in zijn nieuwste boek
Labirinteck, verzameling van labyrinten dus.
die bij Bakker-Daacien te Den Haag verscheen
het nog een beetje moeilijker te maken, ons
geheel in de doolhof te brengen. Hij neemt aan
dat de wandeling dubbelslachtig is, zoals Van
(Duinkerken opmerkte, maar hij draait de
bewering om: de wandeling is eigenlijk „een
inwijding in een bepaalde ontvankelijkheid vooi
(teven en kunst, maar werd na lange
bedenktijd een mamoria-m zonder dat het
«tuk zijn oorspronkelijke aard verloor". Er
wordt een begrafenis in herdacht en met de
vertelling, merkt Cornets de Groot op, golft
de verteller mee, steeds zich wijzigend om het
onuitspreekbare te tonen. „Het onuitspreekbare",
meent Cornets de Groot, „heeft een zin, maar die
is niet doorzichtig te maken. Die zin Egt dan
ook niet in de wereld, want als die in de
wereld lag, zou die niet onuitspreekbaar zijn".
Het voornaamafca in da wandeling, die een
verbeelde wandeling langs verbeelde paden ls,
al hebben ze parallellen in de realiteit, ligt
buiten de realiteit, het gaat altijd over iets
anders ln het gedicht als Nyhoff het uitdrukte:
er staat niest wat er staat, „kunstenaars,
metafieici en filosofen hebben zich altijd moeite
gegeven een wereld te scheppen, los van deze
waarin een zin gefantaseerd wordt".
Het (antastikon
Cornets De Groot noemt die wereld in navolging
ean Perigrini en Hocke, het „fantastikon" en
het is voor hem Hocke geweest, die gewezer
heeft op de labirintachtige weg, die zich in he
fantastikon slingert naar een bevrijding, di'
alleen in de schepping van niet-niimiese kunst ti
bereiken valt. In de wereld van de mimesi
heerst de rede, de ogica, in het fantastikon di
magie, de paradox. De drager van die magn
noemt Cornets de Groot de kosmische metafooi
„In het fantastikon is het leven een doolhol
Daarboven schittert de ster waarmee wij on
verbonden weten en waar wij ons door latei
leiden: uit de chaos naar de volheid, o
omgekeerd eventueel".
Het Ls voor ons de vraag of men een zo scherp
scheiding tussen mimische en nlet-mimischi
kunst kan maken als hier geschiedt, maar dat
daargelaten ia het aannemen van een
lablrintaohtig fantastikon en een symbool van
de verlossing, een „kosmische metafoor", niel
zonder zin en zeer bruikbaar bij een nadere
poëziebeschouwing. Cornets de Groot bewijst Willem Elsohota Doodsber
Gerrit Achterberg
i E/lburg, Luceberts Orakel
Anthonle Donkers Davoa, Remco Camperta
dat ln zijn Labirinteek, ln zijn beschouwing
Staring» IaraüLLtitohe Leverhu^ de Heks van Lullaby flor a bebop baby, Hjj doet dat nog n
in zijn «beschouwing over Nyhoffs Awater,
waarin hjj zeer genuanceerd te werk gaat om
te laten zien hoe in Nyhoffs „fantastikon" deze
wereld en de andere wereld dooreengevlochten
zijn, hoezeer Nyhoff wordt aangetrokken door
Awater, die tevens Mozes is, maar hoe hij hem
tenslotte afwijst evenals, aan het eind van het
gedicht, de Oriënt Express.
Dat is verhelderend en dat zijn eveneens de
nadere -beschouwingen van Herman Gorters
spelen op een gedachteharp en Cornells Cruis
nieuwe Ikaros, een droom van een labirint.
Hoe kom je eruit?
„Een labirint1 Wat is een labirint T Het ia een
symbool dat tal van uitleggingen verdraagt,
uitleggingen die elkaar niet. zelden tegenspreken
en elkaar desondanks blijven verdragenHet
probleem is natuurlijk niet hoe raak je erin.
maar hoe kom je eruit. Het labirint is volgens
■én van de verklaringen die dr. Brede
'Cristensen geeft, een afbeelding van liet
lodenrijk: je komt er niet bV- Te" zlJ pe"
Theseus de minotaurus, een Christus die satan
tverwint".
-Iet gaat ln de wandeling van Guido Gezelle
bij Cornelia Crul, bij Awater inderdaad over
lood en dood ten leven. Daarom vormen deze
labirinten, die tegelijk in hoge mate een spelen
met woord zijn, die alle iets rederrjkers-
ichtiga hebben, een bijzondere goede Inleiding
op de laatste vier beschouwingen over hel
labirint van Gerrit Achterberg.
Zo bij iemand dan komen dood en dood ten
leven bij hem voortdurend aan de ,orde. Men
bevindt zich bij hem vrijwel steeds in een
doolhof en men volgt de pogingen van de
dichter om ln zijn „fantastikon" uit die doolhof
Le geraken, wat telkens schijnt te gelukken en
telkens op het uitersts punt toch weer mislukt
Cornets de Groot zet ln zijn Labirinteek zijn
opvatting uiteen, dat de poëzie zich afspeelt
buiten de wereld ln een andere wereld, dat
poëzie bedrijven, evenals het bedrijven van
wetenschap of filosofie een metafisisohe bezig
heid is. Niet deze wereld, maar een andere
wereld is er het onderwerp van. Bij Achterberg
is dit Inderdaad het geval, men kan zijn poëzie
bij uitstek metafisisohe poëzie noemen ln deze
zin. Het opmerkelijke is daarbij, dat weinigen
als hij, tevens in die andere wereld deze wereld
zo hebben laten zien. Hij is een meester in de
nuchtere constatering, de werkelijkheid ont
vluchtend ,,op wilde jacht", tekent hij ze on
vergetelijk in strofische gedichten of in de
sonnetten, die hij naar eigen zin en bedoeling
hanteerde.
Wilde jacht
Cornets de Groo^ is hier even genuanceerd als
bij Nyhoffs Awater en hij toont duidelijk aan
hoe dit bij Achterberg reeds in Afvaarl het
geval wa.s. Het kosmisch karakter van de
.wilde jacht" komt wellicht het duidelijkst naar
voren in het „dubbelesseej" over hel sonnet
Dwingelo, het verlosslngsmoment het meest in
de twee gedichten een vroeg, een laat
Zinnespel en Elokerlyc, waarin men Achter-
bergs „rederijkerij" op verschillende wijze ziet
toegepast.
Deze besohouwingen van Cornets de Groot zijn
niet uitputtend, maar zij laten sommige as
pecten van het werk van Achterberg, zo rijk
aan aspecten, duidelijk zien, zij tonen tevens
een ontwikkeling van romantiek naar nuchtere
bezinning en didactiek Men ervaart naar aan
leiding van Achterberg ook veel over de doolhof
van de poëzie in het algemeen, de constante
kenmerken van het „fantastikon". Poëzie
liefhebbers zullen Labirinteek een boeiend boek
vinden.
JOB S ANHUIJSEN
WOENSDAG
HILVERSUM I (402) VARA: 7.00 Nieuws
rhtendgymnastiek. 7.20 Socialistisch striid-
ar--
_in
t it 8 20 St A: 8'0" Nlel
ziek. (8.30-8.35 Van alle markten thuis, praat
je voor de huisvrouw). 9.00 Stereo: Seml-
klassieke orkestwerken (gr). 9.35 Waterstan-
Stereo: Hoogtepunten t
van Thomas (gr). 12.21 Voor net
Q2.26 Mededelingen t.b.v. land-
i Gesproken portret. 14.00 Voor
Nieuws: 9.00-9.10 Gymnastiek
vrouw). 9.40 Voor de kleuters. 9.55 Stereo:
Klassiek pianoconcert (gr). 10.30 Voor de
vrouw. 11.00 Nieuws. 11.02 Discogram: muzi
kaal wedstrijdprogramma. 11.45 Actualitei
ten. KRO: 12.00 Van twaalf tot twee: geva
rieerd programma. (12.22 Wij van het land;
12.26 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw;
12.30 Nieuws; 12.41 Actualiteiten;
13.00 Raden maar....; 13.15 Ondernemend;.
NCRV: 14.00 Stereo: radio Philharmonisch
orkest: semiklassieke muziek. 14.35 Stereo:
Kamerorkest met solisten: klassieke mu-
"0 In 't zilver: programma voor oude-
17.15 Zing je mee? Nederlandse en Vlaamse
volksliedjes. 7.30 Stereo: Licht instumentaal
zangsolist._ Overheidsvoorlich-
•nderwijskundi-
ting: 17.50 o en W - H
'oor de gehandicapte jeugd i
r. - an de h00fdinSpec_
n lager onderwijs. N.
ïrland. Een gesprek
Y. Vlietstra met Nico van Vliet.
HILVERSUM III (240 m en FM-kanalen)
NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02 Zing, zing, zing:
lichte vokale muziekjes. 10.00 Nieuws. 10.03
Mengelmuzenieuwe langspeelpl .met com-
40yBig .Band en So/t Swing uit
internationale nieuws op het,
lichte muziek. (12.00 Nieuws).
USA. NRU:
AVRO: 13.00 Nieuws." 13.
•lijk piatenprog"]
iRUSSEL NED (324 m) 12.00 Nieuws
2J?^arieerde muzlek' 12'40 Weerbericht,
dedelingen. programma-overzicht en SOS-
berichten voor de schippers. 12.48 Gevarieer-
ïuziek. 12.55 Buitenlands persoverzicht.
Nieuws, weerbericht, beursberichten en
dagklapper. 13.20 Tafelmuziek. 14.00 Nieuws
14.03 Gevarieerde muz. 14.30 Voor de leued"
14.50 Koorzang (15.00-15.03 Nieuws). 15.1®
°»o"?ng' IS IS Voor de kinderen. 16.00 Nws.
13 Beursberichten. 16.09 Volksmuziek. 17.00
fuws, weerbericht en mededelingen. 17.IS
Wedstrijd
chansonteksten
van BRT en NRU
(Van c
oepcorrespondent)
HILVERSUM De Belgische Radio
en Televisie (BRT) en de Nederlandse
Radio Unie (NRU) schryven een wed
strijd uit voor Nederlandse chanson-
teksten. Het gaat om oorspronkelijke,
nog niet gepubliceerde teksten. Er
worden 3 prijzen uitgeloofd te weten:
725,—, 550.— en 360,
De inzendingen worden door de BRT
en NRU op muziek gezet. Tot 15 april
kan men zijn bijdrage (hoogstens 3)
zenden aan: BRT, literaire en drama
tische dienst, E. Flageyplein 18, Brus-
sel-5. Een reglement is verkrijgbaar
bijNRU-programmadienst, postbus 150
Hilversum. De jury bestaat uit de
heren: Marcel Colle, voorzitter; Paul
van Dessel; Jos de Haes; Gerard Huls
hof en Leo Nelissen-
