Lau
van Ravens
BORIS STENIN
imiteert
Nederlandse schaatstraining
NOTEER
BIJ
DE RADIO
ZATERDAG 14 DECEMBER 1968
„lk sta er vrijwel altijd met mijn neus bovenop."
20 JAAR
SCHEIDSRECHTER
10 JAAR
IN DE TOP
DEN HAAG Het duel tussen ADO en
Sparta, zondag in het Zuiderpark ge
speeld, was welgeteld zijn 658e wedstrijd.
Het staat, keurig bijgehouden, in het
kleine, grijsgetinte notitieboekje, dat na
enig vergeefs zoeken te voorschijn komt
uit de hoge, bruinlederen aktetas die hij
van de Italiaanse voetbalbond ten ge
schenke heeft gekregen. Aan het aantal
van 658 wedstrijden hecht hij nauwelijks
enige betekenis, ofschoon de niet veel
vuldig geregistreerde kwantiteit niet valt
weg te cijferen. Niettemin gaat achter de
simpele constatering een door hem voor
de buitenwereld goed verborgen mijlpaal
schuil, een dubbel jubileum, waar
van slechts enige intimi op de hoogte
waren. Het werd zeer onlangs dan
ook in uiterst beperkte kring gevierd: Lau
van Ravens, 20 jaar scheidsrechter, 10
jaar topscheidsrechter.
De weg naar dé top was lang. Eind november 1948 floot
hij zijn eerste wedstrijd in de Rotterdamse Voetbalbond,
op enige weken na tien jaar geleden ontving hij zijn
definitieve aanstelling als scheidsrechter betaald voet
bal en weer tien jaar later is Lau van Ravens een van
de meest gevraagde scheidsrechters in het Britse eilanden
rijk en op het Europese continent. Lau van Ravens, fel
en eerlijk hetgeen niet allerwege wordt gewaardeerd
heeft dit nimmer kunnen dromen. „Want", zegt hij,
„wie was ik en wie ben ik eigenlijk. Een vent van zeer
eenvoudige komaf en met een doodeenvoudige maat
schappelijke positie zoals duizenden bekleden. Hoe dan
ook, het scheidsrechteren was een uitdaging voor me.
Voetbal is een teamsport, het leiden van wedstrijden is
een puur individuele aangelegenheid. Voetballers krij
gen vóór de wedstrijd, in de rust en tijdens de wedstrijd
wenken, tips en instructies van velerlei kanten, een
scheidsrechter is aan zijn lot overgelaten, moet alles
zelf opknappen. Dat heeft mij altijd sterk aangetrokken.
Desondanks realiseer ik me dat eerzucht en wilskracht
zelden voldoende' zijn om de top te bei-eiken. Je streeft
uiteraard het hoogste na, maar dat ik het ooit zo ver
zou brengen, is voor mij lange tijd een illusie geweest".
En heel veel geluk
Toch heeft Lau van Ravens de hoge drempel overschre
den, geheel op eigen kracht. Een recept daarvoor is niet
te geven, het is een geheim dat zich nauwelijks laat
decoderen. Ten hoogste kan Lau van Ravens enige aan
bevelingen doen, maar ook bij opvolging daarvan zal de
sprong naar de top in de meeste gevallen in een nie
mandsland eindigen. „Een scheidsrechter", aldus Lau van
Ravens, „die wil brachten carrière te maken, moet in
ieder geval een persoonlijkheid zijn, over een uitsteken
de conditie beschikken, vanzelfsprekend een goede ken
nis van de spelregels bezitten enheel veel geluk
'hebben". En na een lichte aarzeling: „Nee, ik heb nooit
gedacht persoonlijkheid te hebben. Als u mij vraagt
„wat heb je eraan gedaan", moet ik zeggen: nee, niets.
Pas de laatste jaren ben ik er eigenlijk achter gekomen
dat ik persoonlijkheid heb. Ik heb er nooit over nage
dacht, maar onwillekeurig ga je het wel merken. In de
kleedkamer hoor je wel eens iets, je vangt af en toe
eens wat op van collega's en als je een bestuurskamer
binnenkomt, voel je als het ware dat je er bent".
Ruim drie jaar geleden werd voor Lau van Ravens het
uiterst smalle pad geplaveid, dat naar internationale
roem zou leiden. Op 11 juni 1965 ontving hij van de
hoofdscheidsrechterscommissie de zorgvuldig in zijn
plakboek bewaarde brief, waarin hem werd medege
deeld dat hij op de internationale scheidsrechterslijst
was geplaatst. Op 27 april van het volgende jaar ont
ving hij de uitnodiging om zijn eerste A-interland te
leiden: Oost-DuitslandZweden. Sindsdien volgden de
-invitaties elkaar snel op. Hij verbleef ongeveer veertig
maal in het buitenland, floot in totaal zeven officiële
landen wedstrijden en tien wedstrijden voor het Europa-
Cuptoernooi van landskampioenen.
„Dit jaar is onbetwist mijn gloriejaar geweest", zegt
Lau van Ravens. Dat is niet te ontkennen: op 24 fe
bruari kwam eerst de interland SchotlandEngeland.
„Ik geloof dat dat de beste wedstrijd is geweest die ik
ooit heb gefloten. Het was een zeer belangrijke wed
strijd, beslissend voor de kwalificatiewedstrijd tegen
Spanje voor de Europa Cup voor landeteams. De wed
strijd werd gespeeld in het machtige Hampden Park in
Glasgow. Ik had er veel van gehoord, 134.500 toeschou
wers, enorm. Na tien minuten al keurde ik een doelpunt
van de Schotten af in verband met onreglementair aan
vallen van de Engelse doelman. Had je ze moeten horen.
Ik vergeet het nooit meer. Een moeilijke wedstrijd ook,
want ik moest me geheel omschakelen. Ik heb er erg
veel toegelaten en ik ben naar niemand toegelopen. Heel
anders, de mentaliteit daar. Men accepteert veel meer
van elkaar. Zondags erop heb ik het ook in Nederland
geprobeerd, bij SpartaDWS. Het resultaat was twee
officiële waarschuwingen. Als men in Nederland een
keer fors getackled wordt, is men veel sneller op ran
cune uit".
Kleine teleurstelling
op 4 mei-HongarijeRusland, op 1 juni DuitslandEn
geland. Toen kwam hét finalotoernooi van de Europa
Cup voor landeteams in Italië. Eerlijk gezegd is dat een
kleine teleurstelling voor mij geworden, omdat ik twee
wedstrijden grensrechter ben geweest en geen enkele
wedstrijd scheidsrechter. Vervolgens op 18 september
Manchester CityFenerbahce. Dat was precies op mijn
verjaardag, maar die heb ik twee dagen later gevierd.
En tenslotte op 27 november Spartak Trnava tegen de
Finse kampioen".
„Overigens heb ik erg veel te danken aan mijn werk
gever. Ik ben vertegenwoordiger van een bierbrouwerij
in Breda speciaal belast met het rayöri Den Haag
en omgeving maar ik moet door ai die reizen nogaJ
eens wat extra-vrije dagen hebben. Gelukkig ondervind
ik van die zijde erg veel medewerking. Als ik het alleen
van mijn vakantie zou moeten doen, zou ik absoluut
niet in de gelegenheid zijn alle invitaties te accepteren".
Mexico halen
En dan, nuchter maar niet zonder enige overigens
begrijpelijke trots: „Zeer belangrijke wedstrijden al
lemaal, een groot aantal in korte tijd en allemaal goed
verlopen". Ten bewijze daarvan komt het dikke album
op tafel, waarin bedankbrieven van clubs en buiten
landse voetbalbonden, rapporten van de waarnemers
van de UEFA met goede tot lovende kwalificaties. Lau
van Ravens acht, wat hem betreft, het einde nog niet in
zicht. Nochtans: hij is 46 jaar en volgens de letter dei-
Nederlandse scheidsrechterswet zal het volgende seizoen
zijn laatste zijn. Dan zal hij de leeftijd van 47 jaar
hebben bereikt, wat betekent dat hij zijn loopbaan zal
moeten beëindigen. Eén groot verlangen staat hem in
die periode nog voor ogen: dat is „Mexico halen" waar
in 1970 de wereldkampioenschappen worden gehouden.
Lau van Ravens: „Ik zal mijn uiterste best doen dat te
bereiken, ik zal alles doen om mijn conditie te bewaren.
Maar zoals ik me nu voel, denk ik nog wel drie of viei
jaar te kunnen doorgaan in deze top".
Waarna, als uit een.katapult geschoten: ,,Als ik echtei
zoü moeten kiezen tussen Mexico en dan ophouden, oi
doorgaan tot mijn vijftigstê de leèftijd die in de
meeste landen geldt als grens waarop internationale
scheidsrechters hun carrière moeten beëindigen zon
der in Mexico te zijn geweest, kies ik het laatste. Ik
vind scheidsrechteren nu eenmaal een geweldige hobby"
Met neus bovenop
Een liefhebberij waarin Lau van Ravens (1.79 m lang
en 79 kg licht) zich graag uitleeft. Naar de mening van
sommigen tè graag, tè enthousiast. Te impulsief zelfs.
Scheidsrechter Van Ravens erkent de bezwaren, heeft ei
begrip voor. Anderzijds berust deze image meer op een
overlevering, want sinds zijn doorbraak naar hel inter
nationale voetbal dus in de laatste jaren heeft zijn
optreden op de vaderlandse en buitenlandse voetbalvel
den een wezenlijke verandering ten goede ondergaan.
Hij heeft zich' ontegenzeggelijk rustiger lefe
Lau van Ravens (links): „Een paar jaar geleden
had ik meer moeite om de spelers in toom te hou
den. Ik heb veel meer zelfvertrouwen gekregen.''
Noodzakelijk om aan de top te komen, want, zo
zegt Van Ravens: „Een scheidsrechter die carrière
wil maken, moet in ieder geval een persoonlijkheid
zijn, over een uitstekende conditie beschikken, na
tuurlijk een goede kennis van de spelregels hebben
en heel veel geluk hebben."
is minder opvliegend als vroeger. Wat hem doet opmer
ken: „Ofschoon ik tot voor die tijd nooit erg zenuw
achtig ben geweest, heb ik uiteraard veel meer zelfver
trouwen gekregen. Het is nu wat gemakkelijker voor
me. Een paar jaar geleden had ik inderdaad meer
moeite om de spelers in toom te houden. Men kan me
nu tijdens een wedstrijd dikwijls zien lachen, of in het
voorbijgaan een gezellig praatje zien maken met een
speler. Je moet beslist niet met de instelling het veld
in komen van ik-ben-de-baas. Dat neemt niet weg dat
ik weet dat ik aggressief ben. Ik ben er haast van over
tuigd dat het door mijn conditie komt. Wat er ook ge
beurt: ik sta er vrijwel altijd met mijn neus bovenop.
Je zjet? alles, jé' hoort alles. Dan vlieg ik ernaar toe.
Soms wilde ik wel daL ik er tien meter vanaf stond. Of
zoals in het buitenland, waar je niet alles kunt verstaan.
Overigens blijf ik van mening dat de mentaliteit van
zowel de voetballers als de toeschouwers in het buiten
land, vooral in Groot-Brittannië, beter is dan van de
Nederlanders. Ook, of wellicht wel juist doordat men er
de spelregels beter kent. Het is net als een spelletje
kaart: je moet de spelregels kennen. De mensen zouden
veel meer genot aan het spel hebben als ze de regels
zouden beheersen".
Lau van Ravens: „Maar wie ben je als internatio
naal scheidsrechter. Een directeur van een groot
bedrijf, daar neem ik mijn petje voor af. Een goede
maatschappelijke positie vind ik veel belangrijker."
,Als we over
twee jaar terug
zijn, mogen
jullie bij ons ook
komen kijken"
HEERENVEEN Boris Stenin
moet het antwoord waarschijn
lijk al ettelijke keren hebben ge
geven, zo snel had hij het gereed.
Omdat de Hollanders zulke
vriendelijke mensen zijn", ver
taalt zijn vrouw. De Russische
schaatscoach, gedurende een
week op bezoek bij de Nederlan
ders in het trainingskamp in
Heerenveen, heeft deze woorden
pasklaar op de vraag waarom
hij juist en uitsluitend naar Ne
derland komt in zijn streven
internationaal beter georiënteerd
te raken in trainingsmethoden.
Zonder het achterste van zijn tong te
laten zien, wil Stenin er dan ook nog
aan toevoegen dat naar zijn mening
Nederland de meeste vooruitgang
heeft geboekt in dit opzicht. Vandaar.
Boris Stenin drinkt koffie om de kou
te verdrijven die door een stevige
zuidooster d\yars door bontjack en trai
ningspak in zijn lichaam is gejaagd
Het klinkt ongelooflijk, maar de Rus
sische schaatscoach vindt het en
dit Duitse woord kent hij op zijn duim
pje „kalt" ln Nederland. „Niet kou
der dan bij ons, maar een andere kou,
scherper", licht zijn vrouw toe.
Stenins spiedende blik aan filmop
namen van de rijders hecht hij wei
nig waarde dwaalt naar de baan,
waar Stien Kaiser juist met gemak en
een hand op de rug de laatste meters-
van een snelle 1500 meter voltooit.
„Nee, onze dames zullen voorlopig
nog niet terug zijn in de voorste re
gio icn", mompelt Stenin.
Boris Stenin, wereldkampioen 1960.
midden in een periode van Russische
schaatstriomfen, staat voor een moei
lijke taak, indien het al geen opdracht
is. De Russische schaatsbond verlangt
naar de tijd van de Shilkovs, Gontsja-
renko's en Kositsjkins. "Naar de perio
de, dat de Russen gevreesd werden
Dat lijkt al lang geleden. In 1966
kwam voor het laatst een Rus op het
erepodium als afsluiting van een inter
nationaal kampioenschap. Derde werd
toen Valery Kaplan bij de Europese
titelstrijd in Deventer. Op de andere,
hogere treden stonden Nederlanders:
Ard Schenk en Kees Verkerk.
Failliete boedel
Op dat moment realiseerde Boris Ste
nin zich eerst goed waar Rusland had
gefaald. Hij besefte dat hem een fail
liete boedel in handen was gegeven
met een te oude Ants Antsson, met een
afgetobde Matusevitsj en met de onvol
doende getalenteerde Kaplan. Boris
Stenin vernam toen met verbazing dat
Nederland gecentraliseerde jeugdtrainin-
gen kende en stelde nuchter de oor
zaak vast: er is in Rusland nooit ge
dacht aan vroege selectie, aan de op-
leid'ng van een nieuwe schaatsgenera-
t:ie.
Boris Stenin vroeg en kreeg verlof om
in de herfst 1966 de conditietraining
op het CIOS in Overveen te bezoeken.
Schaatscoach Leen Pfromnier
lacht breeduit als hij de tijden ziet
die zijn pupillen op de stopwatch
van de Russische coach Boris Stenin
(links) hebben gebracht. De lach
van Stenin is minder uitbundig. De
reden „Nee, onze dames zullen
voorlopig nog niet terug zijn in de
voorste regionen."
„Dat was in november. Nu ben ik be
wust in de eerste helft van december
gekomen, zodat ik geleidelijk een af
gerond beeld krijg van uw trainings-
opbouw".
Jeugdtraining
14- en 15-jarigen geselecteerd. En al
is een wekelijkse centrale training van
de top niet mogelijk door de grote af
standen in de uitgestrekte Russische
republiek, toch komt de selectiegroep
regelmatig bijeen voor een trainings-
kamp'van enige weken.
Nog meer veranderde Boris Stenin. De
wonderbaan van Alma Ata werd ver
wijderd uit het trainingsprogramma
dal Boris Stenin zelf samenstelt en
waarvan hij de uitvoering aan trainers
en rijders overlaat. Geen geflatteerde
tijden dus, maar reële cijfers van de
baan in Sverdlovsk, waar de omstan
digheden beter vergelijkbaar zijn met
die in hel westen.
Niet in buitenland
Rusland is afgestapt van zijn eigen
trainingsprogramma, dat destijds suc
cessen bracht. Stenin imiteert Neder
land en hoopt daarmee terug te komen
aan de top. Om te laten blijken dat hel
hem ernst is, laat hij enige tijden val
len die zijn pupillen dit jaar al heb
ben genoteerd. Kaplan reed de 3000 me
ter in 4.39.2, Tsjegulajev had 0.6 se
conden meer nodig. „Bij twintig graden
vorst", licht Stenin achteloos toe, De
23-jarige nieuweling Muratov reed on
der gunstige omstandigheden de 500
meter in 39.6.
Zoals de 34-jarige Stenin vermijdt ui1-
gebreide bespiegelingen te houden
over de mogelijkheden voor dit seizoen
zo zal zijn kernploeg zich buiten dc
kampioenschappen om ook nauwelijks
vertonen in het buitenland. Na de se
lectiewedstrijden zullen tweeëndertig
rijders elkaar het Russische kampioen
schap evenals in Nederland op 11
en 12 januari betwisten. Vijf dagen
voor de Europese kampioenschappen
gaan de eerste vijf naar Inzeil. Van
daar weer onmiddellijk terug naar
Rusland om zich vervolgens bij de we
reldkampioenschappen in Deventer te
presenteren.
Selectiegroep
De selectiegroep bestaat uit acht man:
Antsson (30), Kaplan (25), Lavroesjkin
(23), Kirtsjenko (22), Maligin (21),
Tsjegulajev (22), Muratov (23) en Le-
gotkinen (21). Boris Stenin vergelijkt
de leeftijden van de Nederlanders en
constateert dan dat hij ook op dit punt
dezelfde lijn volgt, te meer daar hij
ook jeugdrijders heeft van wie hij veel
verwacht.
Straks zal hij met de heer Doz Vol-
kow, ambtenaar op het bureau voor
lichaamscultuur en sport in Moskou,
die momenteel ook in Heerenveen ver
blijft, zijn bevindingen op schrift stel
len en verder gaan met het navolgen
van de Nederlandse manier van wer-
hi de auto informeert Stenin belang
stellend of deze lucht- of waterkoeling
heeft. Hij neuriet een Russisch lied en
mijmert: „Nee, dit seizoen riog niet,
maar over twee, drie jaar zullen we
weer helemaal meetellen". Zijn ogen
twinkelen achter de goudomrande bril-
leglazen. „Dan mogen de Nederlan
ders desgewenst best komen kijken hoe
wij onze schaatsers trainen".
Rusland is de KNSB fiu al dank
baar.
BEN KLAASSEN
TOTOVVEDSTRIJDEN
FC Twente—NEC
Holland Sport—MVV
YolendamDWS
DOS—PSV
SpartaGVAV
NAC—Go Ahead
DFC—FC Den Bosch
VitesseHeracles
RCH—SVV
Helmond Sp.Volcwijrkcrs
Blauw WitHaarlem
Roda JCGooiland
Fortuna VI.Heerenveen
EREDIVISIE
TelstarFe(jcnoord
AjaxAZ '67
Fort./Sitt. Comb.—ADO
EERSTE DIVISIE
WageningenWillem II
VcendamRBC
SC CambuurHVC
EindhovenElinkwijk
TWEEDE DIVISIE
Zwolse BoysDe Baronie
AGOVV—De Graafschap
Hernies DVS—FC VVV
EDOLimburgia
ZFC—Velox
ExcelsiorSC Drente
NOAD—PEC