Oordeel kardinalen over Nieuwe Katechismus
WIJZIGING NODIG
OP TIEN PUNTEN
Rapport beschuldigt politie
van Chicago van geweld
Voorzitter Mertens:
NKV speelt mee met
schijndemocratie en
is soms kapitalistisch
Aanrander in
hoofdstad al
herkend door
acht vrouwen
MAANDAG 2 DECEMBER 1968
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
VATICAANSTAD In de Acta Apostolicae Sedis van zaterdag is een j
stuk gepubliceerd onder de titel „Een samenvatting van het oordeel der
kardinalencommissie" over de nieuwe katechismus. Het stuk, dat onder
tekend werd door de kardinalen Frings en Jaeger uit Duitsland, Journet
uit Zwitserland, Florit uit Italië, Lefèbvre uit Frankrijk en Browne uit
Ierland, geeft in tien punten weer, welke bezwaren de commissie tegen de
nieuwe katechismus heeft. Hier volgt de letterlijke vertaling van dit be
langrijke stuk, waaruit alleen de aanhalingen en verwijzingen zijn weg
gelaten.
1. Een en ander over God-schepper.
De katechismus moet leren, dat God,
behalve de zichtbare wereld waarin wij
leven, ook een rijk van zuivere geesten
geschapen heeft, die wij engelen noe
men. Bovendien moet worden uiteenge
zet dat de ziel van iedere mens, aan
gezien zij geestelijk is, onmiddellijk
door God geschapen wordt.
2. Over de in Adam gevallen mensen
Hoewel als gevolg van de kwesties
over de oorsprong van het menselijk ge
slacht in zijn langzame ontwikkeling het
dogma der erfzonde heden te dage
nieuwe moeilijkheden oplevert, moet
toch in de Nieuwe Katechismus ge
trouw weergegeven worden de leer van
de kerk over de mens, die in het be
gin der geschiedenis is opgestaan te
gen God met het gevolg dat hij voor
zichzelf en geheel zijn nageslacht de
heiligheid en gerechtigheid verloor,
waarin hij geplaatst was, en een wer
kelijke staat van zonde door voortplan
ting van de menselijke natuur aan allen
doorgaf. Beslist moeten uiteenzettingen
vermeden worden die de indruk kunnen
wekken, dat de afzonderlijke leden der
menselijke familie slechts hierdoor met
de erfzonde worden besmet, dat zij door
hun oorsprong innerlijk onderworpen
zijn aan de invloed der menselijke ge
meenschap waarin de zonde heerst, en
zich zo aanvankelijk op de weg der zon
de bevinden.
3. Over het belijden van Jesus* ont
vangenis uit de maagd Maria. Door
de commissie der kardinalen werd ge
vraagd, dat de katechismus openlijk
zou belijden, dat de heilige moeder van
het mensgeworden Woord blijvend met
de eer der maagdelijkheid gesierd ging,
en klaar duidelijk het feit zelf der maag
delijke ontvangenis van Jesus zou leren
dat met het mysterie der menswording
ten hoogste overeenstemt. En dat er
bijgevolg geen aanleiding meer gegeven
zou worden om dit feit tegen de op
de Heilige Schrift steunende overleve
ring der kerk in te loochenen, met
(ADVERTENTIE)
behoud van slechts een symbolische be
tekenis, bijvoorbeeld die van de uit lou
ter genade voortvloeiende gave, welke
God ons in zijn Zoon geschonken heeft.
4. Over de genoegdoening van onze
heer Jesus Christus. Zonder dubbel
zinnigheid moeten de tot ons geloof be
horende elementen van de leer over de
genoegdoening door Christus worden
weergegeven. Zozeer heeft God de zon
dige mensen liefgehad, dat hij zijn Zoon
in de wereld heeft gezonden, om hen
met zich te verzoenen. ,,Wij zijn met
de ons reeds liefhebbende God ver
zoend", aldus St.-Augustinus, ,,met wie
wij vanwege onze zonden in vijandschap
leefden". Jesus is derhalve, als eerstge
borene onder vele broeders voor onze
zonden gestorven. Heilig, onschuldig,
onbesmet onderging hij voorzeker geen
straf die God op hem deed neerkomen,
maar vrijwillig en met kinderlijke lief
de aan zijn Vader gehoorzamend heeft
hij voor zijn zondige broeders en pis
hun middelaar de dood aanvaard, die
het loon van hun zonde is. Door deze
allerheiligste dood, die in de ogen van
God overvloedig opwoog tegen de zon
de der wereld, heeft hij bewerkt dat
aan het mensdom de goddelijke genade
werd teruggeschonken als een goed, dat
het in zijn goddelijk Hoofd verdiend had.
5. Over het kruisoffer en het misof
fer. Klaar en duidelijk moet gezegd
worden, dat Jesus zich tot herstel van
onze misdrijven aan zijn Vader heeft
opgedragen als een heilig slachtoffer,
waarin God welbehagen had. Immers
„Christus heeft ons liefgehad en zich
voor ons overgegeven als een gave en
offer tot lieflijke geur voor God" (St.-
Paulus).
Het kruisoffer echter wordt in Gods
kerk onafgebroken voortgezet in het
eucharistisch offer. In eucharistische
viering namelijk offert Jesus als voor
naamste priester zich op aan God door
de offerande die de priesters verrichten,
en waarbij de gelovigen zich aansluiten.
Deze viering echter is offer én maal
tijd. Het opdragen van het offer wordt
aangevuld door de communie, waarin
het aan God opgedragen slachtoffer als
spijt genuttigd wordt, om de gelovigen
met zich te verenigen en hen onderling
in liefde te verbinden.
6.. Over de eucharistische tegenwoor
digheid en verandering. Het is nood
zakelijk, dat in de tekst van de kate
chismus zonder mogelijkheid tot misver
stand wordt verklaard, dat na de conse
cratie van brood en wijn het lichaam
en bloed van Christus zelf op het altaar
tegenwoordig zijn en in de communie
op sacramentale wijze worden genuttigd
zodat zij die waardig tot deze goddelij
ke tafel naderen, geestelijk met Chris
tus de Heer gevoed worden. Bovendien
moet worden uiteengezet dat brood en
wijn, wat hun innerlijke (niet fenome
nale) werkelijkheid betreft, door de uit
gesproken consecratiewoorden veran
derd worden in het lichaam en bloed
van Christus, en dat daardoor daar,
waar de gedaanten of de fenomenale
realiteit blijven, op geheel mysterieuze
wijze de mensheid zelf van Christus
verborgen is, verbonden met zijn godde
lijke persoon.
Na deze wonderbare verandering, die
in de kerk de naam van transsubstan
tiatie kreeg, ontvangen de gedaanten van
brqod en wijn wel degelijk een nieuwe
betekenis en een nieuwe bedoeling, daar
zij Christus zelf, de bron der door de
communie mee te delen genade en lief
de, werkelijk bevatten en aanduiden.
Maar juist daarom krijgen zij deze nieu
we betekenis en deze nieuwe bedoeling,
terwijl er een transsubstantiaite heeft
plaats gehad.
7. Over de onfeilbaarheid der kerk en
de kennis der geopenbaarde geheimen
Het bleek, ook nodig dat de katechis
mus zou laten uitkomen, dat de onfeil
baarheid der kerk niet slechts een Juis
te richting aangeeft bij altijd voort
schrijdend zoeken, maar de waarheid in
de te bewaren geloofsleer, welke ook
altijd in dezelfde zin moet worden uit-
ADVERTENTIE)
Nog maar 2 dagen...
dan is het
Collaborateurs
herkrijgen Belgische
nationaliteit
BRUSSEL (AP) Aan het Belgische
parlement is een wetsontwerp ter
goedkeuring voorgelegd om die burgers,
die in de tweede wereldoorlog met de
nazi's hebben gecollrboreerd. de
Belgische nationaliteit terug te geven.
Demonstreren kan ook wel rustig.
Dat was zaterdagmiddag in Amster
dam te zien bij de door de C.P.N.
georganiseerde anti-N AVO-demon-
stratie. De politie behoefde alleen
maar toe te kijken.
gelegd. „Het geloof is niet alleen maar
onderzoek, maar is op de eerste plaats
zekerheid" (paus Paulus). Ook mag
men niet toelaten dat de lezers van de
katechismus de indruk krijgen, dat het
menselijk verstand alleen maar blijft
steken bij de woordelijke of begrippe-
lijke weergave van het geopenbaarde
mysterie. Men moet er veeleer zorg
voor dragen dat zij inzien dat het men
selijk verstand met ijn begrippen „in
een wazige spiegel" en „ten dele", zo
als St.-Paulus zegt, maar toch op zon
der meer ware wijze de geopenbaarde
mysteries kan uitdrukken en bereiken.
8.0uer het ambtelijk of hiërarchisch
priesterschap en over de leer en be
stuursmacht in de kerk. Men moet
voorkomen, dat de waardigheid zou ver
minderd worden van het ambtelijk
priesterschap, dat in het deelnemen aan
het priesterschap van Christus niet al
leen gradueel maar ook essentieel ver
schilt van het algemeen priesterschap
der gelovigen. Men zorge er voor bij
de beschrijving van de taak van de
priesters beter het middelaarschap tus
sen God en de mensen te laten uitko
men, dat zij uitoefenen, niet alleen bij
de prediking van het woord Gods, de
vorming der christelijke gemeenschap,
de bediening der sacramenten, maar ook
en vooral bij het opdragen van het
eucharistisch offer in naam van ge
heel de kerk.
Bovendien verzochten de kardinalen,
dat de nieuwe katechismus duidelijk
zou laten uitkomen dat de leer- en be
stuursmacht in de kerk direct gegeven
is aan de paus en aan de bisschoppen
in hiërarchische gemeenschap met hem
verbonden, niet echter aan het volk
Gods, dat deze dan verder aan hen zou
(ADVERTENTIE)
doorgeven. Het ambt der bisschoppen
is dus niet een hun door het volk Gods
gegeven opdracht, maar een opdracht
die zij van God ontvangen hebben tot
heil van geheel de gelovige gemeen
schap.
Duidelijker moet uitkomen, dat paus
en bisschoppen niet alleen maar samen
vatten en bekrachtigen datgene, wat
heel de gelovige gemeenschap gelooft.
Immers, het volks Gods wordt zo door
de geest der waarheid opgewekt en ge
steund, dat het onder leiding van het
leergezag (waaraan het toekomt de ge
loofsschat authentiek te bewaren, uit
te leggen en te verdedigen) onwankel
baar het woord Gods aanhangt. Op de
ze wijze ontstaat er bij het geestelijk
opnemen van het overgeleverde geloof,
bij het belijden met 'de mond en bij
het uitdragen in daden een uitzonder
lijke overeenstemming tussen bisschop
pen en gelovigen. De overlevering en
de Heilige Schrift die het ene heilige
vastgelegde geloofsgoed vormen en
het leerambt der kerk hangen zo met
elkander samen, dat het een zonder
het andere niet bestaan kan.
En tot slot moet de macht, waarmee
de paus de kerk bestuurt, duidelijk voor
gesteld worden als een volledige, hoogste
en universele bestuursmacht, welke de
herder der gehele kerk altijd vrij kan
uitoefenen.
9. Verschillende punten uit de dogma
tische theologie. Op meer passende
wijze moet gesproken worden over de
drie aanbiddelijke personen in God,
welke terecht de christenen met de
ogen des geloofs beschouwen en met
kinderlijke liefde bejegenen, niet alleen
zoals zij naar voren treden in de heils
economie, maar ook zoals zij van
WASHINGTON (Reuter) Dc Ame
rikaanse nationale commissie ter be
studering van het geweld heeft een
rapport laten verschijnen waarin de
politie van Chicago er van wordt be
schuldigd zonder onderscheid te zijn
opgetreden bij de demonstraties tijdens
de Democratlsohe conventie in augus
tus.
Volgens het rapport konden de on
geregeldheden op sommige momenten
alleen worden omschreven als een „po-
litierel". Het woeste optreden van de
politie ging te ver in verhouding tot de
uitdagingen van de demonstranten, al
dus het 350 pagina's tellende boekwerk.
Toegegeven wordt dat de politie het
doelwit vormde van de provocaties,
maar „het antwoord kwam in vele ge
vallen neer op onbeheerst geweld in
het wilde weg".
Het rapport is op verzoek van de
commissie samengesteld door ongeveer
negentig personen onder leiding van
officier van justitie Daniel Walker. Het
is snel gepubliceerd in verband met
de grote belangstelling van het publiek,
en de commissie heeft er zelf nog
geen commentaar op, aldus dr. Milton
Eisenhower, voorzitter van de commis
sie, die door president Johnson werd
ingesteld na dc moord op Robert Ken
nedy in juni.
Onbeheerst
optreden
tijdens
demonstraties
Het bevel van burgemeester Richard
Dalev om „brandstichters dood te
schieten en de belangrijkste plunde
raars neer te schieten" heeft, ondanks
het feit dat het later werd ge
wijzigd, ongetwijfeld een zekere in
vloed op de houding van de politie
gehad, zo menen de samenstellers. An
ders dan bij andere grote rellen in
de steden, bestonden de gebeurtenissen
tijdens de democratische conventie
niet uit brandstichting en plundering,
maar „in schokkende mate uit veld
slagen tussen de menigte en de poli
tie, waar maar al te vaak grote aan
tallen onschuldige burgers in betrok
ken werden. Ondanks de aanwezigheid
van enkele revolutionairen wilde de
grote meerderheid van de demonstran-1
ten op vreedzame wijze uiting geven i
aan hun afkeuring van de maatschap-
pij in het algemeen of van de Ame-1
rikaanse politiek in Vietnam".
Het rapport is gebaseerd op ver-
klaringen van meer dan 3.000 deel
nemers aan de rellen en ooggetuigen.
Sommigen hadden gezien hoe de agen
ten op motorfietsen mensen neersloe
gen, die tegen een leuning stonden,
anderen hoe belangstellende vrouwen,
die blijkbaar niets met de demonstra
ties te maken hadden, met stokken te
gen de grond werden geslagen en in
overvalwagens weggevoerd.
Burgemeester Richard Daley van
Chicago heelt zondag gereageerd op
het rapport. Hij las op een perscon
ferentie een verklaring voor, waarin
hij zegt trots te zijn op het grootste
deel van de politie van Chicago, dat
„verantwoordelijk heeft gehandeld in
omstandigheden die een buitengewoon
grote uitdaging inhielden". Hij noemde
het rapport een uitstekende studie.
Verder merkte hij op dat tien po
litiemannen geschorst /ijn omdat zij
tijdens de ongeregeldheden geen ster
droegen, het teken waaraan men kan
zien dat iemand van de politie is.
Vier politiemannen zullen mogelijk ont
slagen worden, omdat zij „buitenspo
rig geweld" hebben gebruikt.
Feestneuzen
lieten in
de nacht
klokken
beieren
(Van onze correspondent)
ETTEN-LEUR Behalve in Lim
burg heeft nu ook Etten-Leur sijn
..loeiende klokken". Voorzover
klokken loeien kunnen, hebben ze
dat 'n half uur gedaan in de nacht
van zaterdag op zondag In deze
Westbrabanlse gemeente. Het
meeat wonderlijke was. dat 't bier
ging om de klokken van de Neder
lands Hervormde kerk, die al ja
ren niet meer in gebruik ziln.
Verantwoordelijk voor het gebeier
waren vier stamgasten van een
plaatselijk etablissemenl. De in
houd van een krat bier had, zo
bleek, de spieren (en de geesten)
sterk genoeg gemaakt om het kar
wei aan te durven. Er werd een de
oeg.ing belemmerend ruitje in
stukken geslagen en de torenklok
werd beklommen. Onder hel luiden
door werden toepasselijke liederen
gezongen door de galmgaten heen
zodat de inmiddels te hoop gelopen
buurtbewoners een compleet con-
ert voorgeschoteld kregen. Het
duurde overigens niet zo lang: na
?en half uur arriveerde een politie
patrouille. De klokkenisten wacht
ten evenwel het applaus niet af en
namen de benen. De achtervolgen
de politieagenten raakte het spoor
bijster in de wirwar van straatjes
achter de kerk. Er wordt wel een
nader onderzoek ingesteld.
eeuwigheid bestaan in hun innerlijke le
ven, waarvan wij de aanschouwing ver
wachten. Over de uitwerking der sacra
menten moet hier en daar nauwkeuri
ger gesproken worden. Men moet voor
komen. dat de katechismus lijkt te zeg
gen, dat wonderen alleen maar van
Gods wege kunnen geschieden Inzover-
re zij niet afwijken van de gang der
uitwerkingen, die door de krachten van
de geschapen wereld kunnen worden
voortgebracht. En tot slot: er moet
klaar gesproken worden over de zielen
der rechtvaardigen welke, voldoende ge
zuiverd, reeds onmiddellijk de aan-
schouwmg Gods genieten, terwijl de
kerk-onderweg nog de glorierijke komst
van de Heer verwacht en de uiteinde
lijke verrijzenis.
10. Over enige morele zaken. De
tekst van de katechismus moet niet het
bestaan van morele wetten in het duis
ter laten, die wij zo kunnen kennen en
uitdrukken, dat zij ons geweten altijd en
in alle omstandigheden binden. Oplossin
gen van gewetenskwesties, die niet vol
doende rekening houden met de onver
breekbaarheid van het huwelijk, moe
ten vermeden worden. Met recht wordt
veel belang gehecht aan de zedelijke
grondhouding van de persoon, maar
men moet er voor oppassen dat deze
grondhouding niet te zeer onafhankelijk
gesteld wordt van de daden. De uiteen
zetting van de huwelijksmoraal moet
meer getrouw de onverkorte leer weer
geven van het Tweede Vaticaans Con
cilie en van de Heilige Stoel.
Hoewel de voorgaande aanmerkingen
niet weinige en niet licht zijn, laten zij
toch verreweg het grootste deel van de
nieuwe katechismus onaangetast met
zijn prijzenswaardig pastoraal, litur
gisch en bijbels karakter. Eveneens
gaan zij niet in tegen de lofwaardige
opzet van de auteurs vah de katechis
mus, de eeuwige blijde boodschap van
Christus voor te stellen op een wijze,
die aangepast is aan de denkwijze der
mensen van onze tijd. Juist de grote
kwaliteiten die het werk sieren, vragen
er om, dat de leer der kerk steeds zon
der verduisterende schaduw wordt weer-
Jongeren wijzen
bestaande oude
oprecht af
EINDHOVEN (ANP) „Als dc jonge
ren het Nederlands Katholiek Vakver
bond verwijten dat het z(Jn weerstand en
dadkracht heeft verloren, dat wü ons met
huid en haar hebben overgegeven aan een
kapitalistische maatschappij en dat wU
by het nastreven van onze Ideeën ook ka
pitalisten zUn geworden en bang zijn voor
een wezeniyke aantasting van de be
staande maaUchappelUkc orde, dat w(j
denken, in het westelUkkapitalistischc
denkpatroon en het spel van de schUn-
demcratie meespelen, dan moeten w|j toe
geven, dat wU dit inderdaad vaak doen
en dat w(j nog veel vaker de schyn op
ons laden dat wU dit van harte doen".
Dit verklaarde de voorzitter van het
Nederlands Katholiek Vakverbond, de
heer P. J. J. Mertens, vandaag bij de
opening van het nieuwe N.K.V.-gebouw
in Eindhoven. „WU moeten ons ervan
bewust zijn", zo voegde hij eraan toe,
„dat wij voortdurend „vuile handen" ma
N K.V.-voorzitter P. J. J. Mertens, die dezer dagen in een vergadering van het
departement Amsterdam ran de Nederlandse Maatschappij van Nijverheid en
Handel een nieuw gezelschapsspel introduceerde: het economisch scrabbelen,
kreeg zaterdagmiddag een onverwacht bezoek van Sint-Nicolaas. De Spaanse
bisschop-gastarbeider bracht de heer Mertens een scrabbelspel, waarmee hij
's avonds met zijn tien kinderen horizontale en verticale lijnen door economisch
Nederland kan trekken. De sint zei erbij dat het bijgevoegde aantal letters
rijkelijk voldoende is voor dc vamen van de belangrijkste Nederlandse
ondernemingen, terwijl de heer Mertens voor de namen van de daarbij
behorende commissarissen maximaal tweehonderd mogelijkheden heeft. Het is
niet bekend wie de sint naar de heer Mertens zond, men verdenkt er zijn eigen
NK.V.'ers van.
ken omdat wij geen wegen meer zien,
ook niet geleld door christeiyke of hu
manitaire inspiratie, om de gevestigde
orde anders dan met haar eigen midde
len te verbeteren en te bestrijden".
Volgens de heer Mertens is er nog maar
een klein percentage van de mensen, ook
by leiding en leden van het N.K.V., dat
nog de wezenlijke onrust kent om on
recht, overheersing en geweld. Deze groep
zou kunnen samenwerken met de jonge
ren die oprecht en bewust de bestaande
orde afwijzen. Maar aldus de heer
Mertens dan moet een duidelijk onder
scheid worden gemankt tussen de harde
kern van bewuste jonge mensen, studen
ten newel als werkende jongeren, en de
grote groep die alleen maar een aantal
gemakkelijk, modieuze verschijnselen
klakkeloos accepteert en die het wel fUn
vindt, veel nrmon op de grote hoop van
de verwonnen taboes te gooien, zonder
dnt deze taboes zijn vervangen door an
dere levensnormen waarin de vryheld en
waardigheid van de mens en ook de men
selijke solidariteit tot uitdrukking ko
men.
AMSTERDAM (ANP) Reeds acht
vrouwen, die de laatste maanden in da
zuidelijke wijken van Amsterdam wer
den aangerand, hebben een vrijdag
avond aangehouden 33-jarige classifi
ceerder positief herkend als de man dia
hen aanviel.
De man wordt ook verdacht van de
aanrandingen waarbij herkenning du
bieus is. doordat de aanvaller een sjaal
of de col van zijn trui voor het gezicht
droeg. Hij had bij zijn arrestatie een
sjaaltje in z'n zak, terwijl hij ook een
coltrui bleek te bezitten.
De classificeerder ontkent overigens
zich aan de zedenmisdrijven te hebben
schuldig gemaukt. De zedenpolitie ls er
nog niet van overtuigd dat de man alla
openbare schendingen van de eerbaar
heid van de laatste tijd op zijn gewe
ten heeft Het signalement klopt wel
steeds vrij aardig, maar de werkwijze
vóór en na 6 oktober verschilt.
Volgens de zedenpolitie is de verdach
te een gevaarlijke agressieve figuur met
wie absoluut niet valt te praten. Da
man, die getrouwd ls en twee kinderen
heeft, woonde in afwachting van een
echtscheiding bij zijn moeder. Hij werd
op 1 september uit de g'evangenis ont
slagen waar hij vonnis wegens diefstal
had uitgezeten.
Vloot van HAL
krijgt minischip
ROTTERDAM (ANP) Het nieuw te
bouwen passagiersschip van de Holland
Amerlkaiyn zal een capaciteit voor 400
tot 600 passagiers krijgen. Deze H.A.L.-
meuwcling zal daarmee de kleinste zijn
van de p.issagiersvioot van deze maat
schappij, die op het ogenblik bestaat uit
de „Rotterdam", de „Nieuw Amsterdam''
en de „StatendamDe HA.L.-dlrectle
weet nog niet waar zij het schip zal
Jaten bouwen. Het ziet er overigens naar
uit, dat de inschrijvingsmogelijkheid niet
lot Nederlandse werven zal worden br-
Hct nieuwe passagiersschip zal een
volledig eenklasscschip worden, hetgeen
erop duidt dat het schip voornamelijk
op de cruise vaart zal worden Ingezet.