Odeklonje met
huisnummer
HEM
IN HET SCHOONHEIDSWINKELTJE
Sprookjesachtige etalages
mèt steun van advertenties
Koelkasten voldoen
niet 100 pet aan eisen
Onderzoek
toont weinig
feilen aan
LondenSydney
vier ploegen
met strafpunten
Musici boos
op
NTB
Deskundigen kritisch
liturgie
over nieuwe
Ramp van
Longarone
voor de
rechtbank
MEMISA KAN
4.7 MILJOEN
UITGEVEN
DINSDAG 26 NOVEMBER 1968
DE LEIDSE COURANT/
PAGINA T
Een Keuls bruidspaar ontving
in 1792 van een kartuizer
monnik als merkwaardig huwe
lijksgeschenk het recept van
een geneeskrachtig wonderwater.
De ene bron vermeldt dat de
monnik het recept kreeg van een
familielid uit het Tessiner dorpje
Crana. De andere bron zegt dat
het wonderwater al in 1695 door
de Italiaan Deminis in Keulen
was samengesteld. Hoe dan ook,
de monnik die in de tijd van
kloosteropheffingen en algemene
verwarring een onderduikadres
had gevonden bij de familie
Mühlens in de Glockengasse te
Keulen, meenide dat hij aan zoon
Wilhelm op zijn trouwdag beter
dit recept van „aqua mirabilis"
kon geven dan een traditioneel
geschenkf
Wilhelm was voorbestemd bankier te
worden en schatte met de blik van een
zakenman de grote handelswaarde van
het cadeau....Na zijn huwelijk richt
te hij onmiddellijk een aanvankelijk
bescheiden, laboratorium op en fabri
ceerde het Keulse water, zoals de
monnik het al noemde, niet om het te
laten mengen met wijn en vleesnat
(zoals goed voor de gezondheid werd
geacht) maar om het ter verfrissing
op de zakdoek te laten sprenkelen.
Twee jaar later voerde Napoleons be
zettingsmacht in Keulen de huizennum
mering in. Een Franse soldaat schreef
de nummers in volgorde op de gevels,
Mühlens kreeg nr. 4711. Wilhelm rook
er publiciteit in. Er waren al anderen
die ook Kölnisches Wasser (door de
Fransen eau de cologne genoemd) aan
de man brachten; en hij gaf het huis
nummer als naam aan zijn produkt.
Dit produkt was goed, maar Mühlens
was een uitstekend zakenman en dat
is nog beter. Steeds talrijker werd zijn
klantenkring; in de zomer bracht het
vluchtig reukwater verfrissing, in de
winter verjoeg het muffigheid uit kle
ren en vertrekken.
Mühlens startte in een gunstige tijd.
De Franse revolutie had het hele „Cour
Des Parfums" uit het in élégance toon
aangevende Frankrijk weggevaagd. De
voorliefde voor zwoele haremgeuren
(door de kruisvaarders mee naar deze
gewesten gebracht) en voor roman
tische bloemenbedwelming trok voor
bij. Een zekere Napoleon Bonaparte
die veldtochten hield, van geen rusten
wist en snakte naar verfrissing, be
sprenkelde zich overvloedig met fris
geurende alcohol. Een kwartaalsnota
van parfumeur Houbigant-Chardin aan
de intussen tot keizer gekroonde Napo
leon, vermeldt in 1806: 162 flessen eau
de cologne, die dan wel van een an
der merk dan 4711 waren maar de
mode van het gebruik stimuleerden.
Ook dames en heren in ons land, dat
niet erg parfumminded was (alleen
het doosje lodderein, een verbas
tering van Eau de la Reine de Hongarije
hangt aan de beugeltas
en mejuffer) scheppen voortaan beha
gen in eau de cologne. Later nadat
BRUIDSPAAR
ONTVING
RECEPT ALS
GESCHENK OP
HUWELIJKSDAG
apotheker Boldoot een andere
men zegt de „oudste" reukwaterfabriek
uit Keulen overnam, werd het gebruik
hier algemeen.
De stijgende populariteit van het fris
geurend water, had nog een andere
oorzaak. Elke beschaving is de eeu
wen door van opkomst tot ondergang
vergezeld gegaan van geuren. Eerst
eerbetuigende geuren voor de goden
en de doden, daarna voor de vorsten,
later geuren voor de vooraanstaande
lieden en voor hen die vooraan trach
ten te komen
Deze geuren zijn al naar gelang de be
doeling plechtig of verleidelijk; maar
vooral in het Europa na de middeleeu
wen dienden zij ons onaangename
geuren te overstemmen. Water werd
schadelijk voor de gezondheid geacht,
zeep spaarzaam gebruikt. Voor de on
mogelijk te reinigen brokaatstoffen,
zijde, fluweel en kant waren parfums
noodzakelijk; men verborg delicate
geuren in de bedgordijnen en rozen-
kussentjes in de plooien van het kleed.
Eau de cologne was geen olie, geen
balsem en geen zwaar parfum, maar
een weldadig licht en luchtig gekruid
water. Het mengsel van zuivere alco
hol met etherische bloemenolie, citrus-
aroma en verscheidene andere ingre
diënten ligt opgeslagen in buikige ei
ken fusten, te louteren zoals een edele
wijn rijpt in rust en ideale tempera-
Als Monsieur Mühlens in 1804 voor het
eerst een bezoek bracht aan de Frank
furter Messe, al vanaf de middeleeu
wen de grootste beurs van Duitsland,
was hij allang niet meer de bezitter
van een eenmansbedrijf! Hij had be
halve in Duitsland, al drie vertegen
woordigingen in Frankrijk; later in
Europa tot Rusland en de Balkan toe
Buiten Europa tot aan Bombay en In-
Na de tweede wereldoorlog leidde de
weduwe van een 4e generatie Mühlens
het bedrijf uit de ontreddering- naar
de wederopbouw. Thans, nu 4711 het
175-jarig bestaan viert, ligt de leiding
in handen van de zesde generatie.
Het oorspronkelijke huis in de Glockengasse.
In dc laatste maand van het jaar is
in elke straat van elke plaats het gra
tis schouwspel van sprookjesachtige
etalages te zien. Warenhuizen in we
reldsteden laten achter hun enorme
spiegelruiten grandioze, muzikaal be
geleide sketches opvoeren door me
chanische popjes in fantastische land
schappen, pitoreske stadjes of science-
fictiondecors, al naar gelang de kun
stenaar-etaleurs uitdenken. Drommen
mensen verdringen zich om deze won
deren te zien, er in hun diepste diep
ten van te genieten als kinderen en
het verkeer op te houden.
Déze etalages zijn stunts en dienen
meer als statussymbool voor de fir
ma, dan als aanprijzing voor waren.
Maar de gewone etalages van elke dag
in alle andere maanden van het jaar
(die op een andere, even kunstzinnige,
maar dikwijls meer geraffineerde wij
ze zijn gebouwd) worden ingericht om
de kooplust van het publiek te wekken.
Elke soort etalage is bedoeld als re
clame. In grote zaken wordt op dit
punt niets meer ondernomen zond°r ad
viezen van reclame-psychologen.
Bij het bestuderen van reclameprak
tijken van grote detailhandelsbedrij-
van, zijn deze wetenschappelijke on
derzoekers en waarnemers tot een
merkwaardige ontdekking gekomen. Zij
hebben kunnen vaststellen dat de
meeste voorbijgangers niet of nauwe
lijks met intensieve belangstelling kij-
hoe fraai en
hoe geraffineerd knap ze ook zijn af
gestemd om het publiek te boeien
en geld uit de zak te toveren.
Zelfs geïnteresseerde voorbijgangers
komen er moeilijk toe vanwege de voet-
gangersstroom die voortdurend langs
komt en tegen de kijkers opbotst, door
het straatgewoel en de verkeersdrukte.
Het staat zelfs vast dat de belangstel
ling voor etalages, in vergelijking met
vroegere jaren, terugloopt, ondanks de
steeds hoger opgevoerde etaleerkunst
en de verbazingwekkende technische
hulpmiddelen.
In Duitsland heeft men in dit ver
band nieuwe proeven genomen. De eta
lages waren even decoratief gemaakt
als gewoonlijk, maar men liet er fo
to's van maken om ze als advertentie
in grote dagbladen te plaatsen. Details
en prijzen werden hierin extra onder
de aandacht gebracht. Het effect was
overweldigend: een onmiddellijke stij
ging van de verkoop. Tal van vrouwen
haalden in het warenhuis de betreffen
de advertentie uit haar handtas om
duidelijk te maken welk artikel zij
wilden zien. Even groot was het effect
in omgekeerde volgorde: in rustiger
uren groepten heel wat kijkers voor
de etalages om de artikelen die hen in
de advertenties waren .opgevallen na
der te bezien. Bij een telling kwam
aan het licht dat van de 500 vrouwen
die op een avond tussen 4 en 8 uur de
etalages stonden te bekijken, er 442
kwamen nadat zij er op waren attent
gemaakt door de krantenadvertenties.
Als wij zoveel spreken over
vochthoudende of vochttoevoe-
gende preparaten, komt dit om
dat we de laatste tijd hebben
geleerd dat olie en vet niet alleen
zaligmakend zijn voor een gave
huid. Maar de huid neemt zo
maar geen vocht op, dat ziet u
wel aan de regendruppels die
eraf rollen en aan de schraalheid
van het gezicht door al te veel
regen en nattigheid veroorzaakt.
De vochtinbrengende preparaten (hy-
dratant of hydrating genoemd) bewer
ken dan ook het huidvet opdat het in
staat zal zijn vocht te laten doordrin
gen. Door Max Factor is thans een
produkt op de markt gebracht,
dat niet alleen de genoemde vochtin
brengende werking heeft, maar tevens
als make-up dienst doet. Met Ultralu-
cent cream-make-up dus niet alleen
een flatteus gekleurd laagje dat rim
pels en lijntjes maskeert, maar ook een
heilzaam werkend middel, in één keer
opgebracht.
Bij de make-up MAIA van Payot
vinden wij warme, exotische koper
kleurige tot goudbruine tinten. Fond
de teint Tayane in 10 nuances, zachte
poeder en flatterende rouge enzo
voorts. Maar iets bijzonders is de Base
HYDRATANTE lippenstift (alweer
met vochthoudende eigenschappen)
om overdag onder de gewone lippen
stift aan te brengen ter bescherming
(speciaal in de winter), maar om
's avonds over de stift aan te brengen
want dan leeft de kleur bijzonder op.
Dóór hetzelfde instituut werd in het
voorjaar reeds de crème Noctis gelan
ceerd. Deze voedende crème bevorderd
de zuurstofopname van de huid, waar
door een frissere en stralender teint
wordt verkregen. Om de werking van
de crème nog eens extra te bevorde
ren voegt Payot hieraan thans toe een
masker en een lotion tonique Noctis.
De preparaten zijn geschikt voor eik
huidtype.
In Amerika is alreeds een hele tijd
een badcultus gaande en Revlon heeft
daarbij allerlei heerlijks ontworpen, te
gebruiken IN het bad, en NA het bad.
De fabrikant zegt dat de Moon Drops
Line er is voor de luxueuze vrouw (en
haar echtgenoot) die zichzelf graag
verwent.
Twee nieuwe lotions: Special Skin
Lotion zonder alcohol van Juvena,
voor hypergevoelige en voor coupero-
se-huid. Voorts dc SKIN DEW HERg
BAL LOTION, van Rubinstein, geheel
plantaardig, ter verfrissing en opwek
king van de huid.
Geschenken
voor
Kijk nu eens even alléén naar
die bolhoed en paraplu. U raakt
meteen onder de indruk. Dit zijn
de symbolen van een voornaam
heer. (Ze zijn te koop en kleren
maken de man zoals u weet!)
Wat past bij die heer? Een diploma-
tentas en een documentenkoffertje van
echt leer, al naar u wenst: kalfsleder
of saffiaan. Het is nieuw om dat oer
sterke saffiaan een print te geven
(nerfjes erin te drukken) als van buf
felleder. Het wordt verwerkt in bill
folds, portefeuilles en étuis voor de
persoonlijke documenten zoals paspoort,
rijbewijs, ANWB-papieren en bloed-
groepkaart.
De nanier waarop ons betalingsver
keer is geregeld, wordt weerspeigeld
in de portemonnees die zijn aange
past aan de magnetische eigenschap
pen van kleingeld, en aan de omvang
van de munten die door een veer wor
den platgehouden in een (volle) beurs.
Portemonnees of portefeuilles heb
ben een doorzichtig vakje voor de be-
taalpas, ook voor het giroboekje be
staat er een fraai lederen etui.
Op de werkkamer van de voorname
heer hoort een klok. Wij kunnen er ons
geen voorstellen die beter voldoen in
een zakelijk milieu dan deze sierlijke
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Dc Stichting Verge
lijkend Warenonderzoek heeft vastge
steld. dat de nuttige inhoud van de koel
kasten vrijwel steeds tussen de 14 en
24 liter minder was dan door de fabri
kant was opgegeven. Bi) twee apparaten
bleek dit verschil zelfs 34 en 38 liter te
bedragen. Slechts in één geval was het
verschil te verwaarlozen.
De volgende merken koelkasten werden
in het onderzoek betrokken; alle tafel
modellen met een opgegeven inhoud
tussen 140 en 180 liter: AEG, Bauknecht,
Bendix, Bico, posch, Brown, Erres, Esta,
General Electric* Hoover, Ignis,. Iadeslt,
Linde, Marijnen, PMC, Siemens, Silo,
Vendomatic en Zoppas.
Het koeleffect werd onderzocht zowel
bij een omgevingstemperatuur van 16 gr.
C. als bij 32 gr. C., omdat een koelkast
zowel bij een hoge als een lage omge
vingstemperatuur zijn koeltaak naar be
horen moet vervullen. Dit koeleffect
bleek bij één kast iets minder dan bij
de andere. Onder bepaalde omstandig
heden bleek het koeleffect bij een groot
aantal kasten te sterk en daalde de tem
peratuur in het koelgede^lte beneden het
vriespunt.
Ook de temperatuur in de vriesruimlc
werd gemeten zowel bij 16 gr. C. als bü
32 gr. C. omgevingstemperatuur en wel
bU de koudste stand van de lempcra-
tuurregelaar. Een drietal kasten haalde
daarbU niet de vereiste temperatuur van
12 gr. C. Enkele andere daarentegen
bereikten zelfs lagere temperaturen.
Een koelkast die de twee-sterren-
aanduidlng draagt, moet in de vries-
rulmte een temperatuur van 12 gr. C.
of lager halen, terwijl daarnaast in de
koelruimte een temperatuur van tussen
0 en 5 gr. C. heerst. Vijf van de negen
tien onderzochte kasten voldeden niet
aan deze eis en dragen derhalve onver
diende sterren. Van de overige veertien
haalden er zes de vereiste combinatie
van temperaturen in vries- en koelruimte
maar nauwelijks, de overige acht vol
deden royaal aan de eisen.
De deuren van alle onderzochte kasten
haddeh een magnetische sluiting. De op-
hahging bleek steeds bevredigend. Méér
reden tot kritiek gaven de rekken. Na
belasting met gewichten bleken ettelijke
rekken blijvend vervormd.
Ook dc veiligheid en met name de
elektrische isolatie en de aarding heeft
bU het onderzoek ruime aandacht gekre
gen. BU alle kasten die in het onderzoek
waren betrokken bleken dc getroffen
veiligheidsvoorzieningen goed.
hangklok in leren lijst met leren ban
den. Maar zou hij dan soms misstaan
in een huiselijk interieur van moderne
jonge mensen? Integendeel!
Complete lederen bureaugarnituren lij
ken alleen maar geschikt op bureau's
waar orde heerst, stukken ter onder
tekening worden neergelegd en snel
weer met beleefd gebaar weggenomen.
Niets is minder waar. Een postzegel
doos kan iedereen gebruiken; met een
enkele of dubbele pensteek hoort hel
zoeken naar vulpen, potlood en ball
point tot het verleden.
Aanvullingen voor het bureau: een
lamp met lederen voet en lederafwer
king langs de kap. Waarom alleen voor
het bureau? Is het soms geen fijne
schemerlamp voor elke kamer van het
huis? Met het lederen radioplateau
weet u geen raad? Dacht u dat de
werkende man aan zijn bureau geen
tijd heeft voor radio-luisteren? En de
beursberichten dan (..om van voet
baluitslagen niet te spreken!)?
TURIJN, (A.P.) 94 van de 98 zondag
in Londen gestartte ploegen zijn gister
avond zonder stfafpunten gestart voor
de derde etappe van Turijn naar Bel
grado. Strafpunten kregen de Australi
sche Austin 1800-ploeg van Evan Green
en Jack Murray. De Britse dames Eileen
Gadd, Joan Tudor-Owen, Susan Kemp
en Ann Astell in een Zweedse Volvo 154S
en de Austin 1800 van Rob Eaves, John
Vipond en Frank Bainbildge. Meer dan
een uur na de vastgestelde tijd was de
Russische Moskvitsj 407 van Unda
Aava en Jur Lesovski nog niet aan de
tijdcontrole in Turijn verschenen. De
afstand naar Belgrado moet binnen 21
uur en 12 minuten worden afgelegd.
UTRECHT (ANP) De Algemene
Bond van Kunstenaars, de Nederlandse
Katholieke Bond van Musici en Arties
ten en de Bond van Christelijke Kun
stenaars in Nederland hebben met ver
ontwaardiging kennis genomen van het
feit dat de Nederlandse Toonkunstenaars-
Bond (NTB) na bespreking met de Ne
derlandse vereniging van Grammofoon-
platenlmporteurs en -fabrikanten (NVGI)
haar leden heeft toegestaan weer mede
werking te verlenen aan grammofoon-
platenopnamen.
Ofschoon de N T B. slecht» weinig
misicileden heeft, die bij deze actie zijn
betrokken, zien de drie samenwerkende
bonden deze activiteiten als een regel
rechte aantasting van de door hen ge
voerde boycotactie. Ze zeggen in een
communiqué, flat ze zich dan ook niet aan
de indruk kunnen onttrekken, dat hierbij
zaken in het geding zijn die met de be
langenbehartiging van de musici niets te
maken hebben.
De resultaten van het overleg van NTB
met de NVGI noemen de drie bonden
zonder meer onvoldoende. Zo is de over
eengekomen honorering vrijwel gelijk
aan het tarief dat enkele maatschappijen
reeds aan de musici betalen. Over het ge
bruik van de begeleidingsbanden van de
grammofoonplatenmaatschappijen voor
de begeleiding van artiesten voor de t.v.
bonden, die er op wijzen dat juist de
rechtspositie van de betrokken misici tot
één der primaire eisen behoort.
De samenwerkende organisaties van
musici zullen dan ook de boyootaotie on
verminderd voortzetten totdat onderhan
delingen met de grammofoonplatenmaat-
schappijen zijn aangeknoopt
DOORN (KNP) De commissie voor
liturgie van het pastoraal concilie heeft
gisteren haar eerste ontwerp rapport
besproken met dc nationale en diocesa
ne instanties, die zich met de liturgie
vernieuwing bezig houden. Het ontwerp-
rapporl constateert op vele punten on
duidelijkheden, onbehagen en kortslui
tingen bij dc liturgische vormgeving en
stelt voor, om in overleg met alle be
trokkenen te zoeken naar de voorwaar
den voor een sanering, die datgene wat
groeit niet belemmert. Uiteraard kun
nen hier de verhouding van de kerkpro
vincie lot Rome en de vraag naar plu
riformiteit binnen de kerkprovincie niet
onbesproken blijven.
De deenemers aan het gesprek wa
ren zeer kritisch tei. aanzien van de be
staande situatie en zeer eensgezind in
het streven naar nieuwe organisatievor
men, die een goede begeleiding garan
deren en de noodzakelijke creativiteit
bzevorderen. Uit de vergadering zal een
kerngroep worden gevormd, die een
blauwdruk voor de toekomstige ontwik
keling probeert op te stellen. De bis
schoppen zullen worden uitgenodigd om
reeds vóór de desbetreffende zitting van
het pastoraal concilie aan het gesprek
Een en ander sluit nauw aan bij de
besprekingen, die in het afgelopen week
end te Nijmegen werden gehouden tus
sen liturgische deskundigen, psycholo
gen en sociologen. De bedoeling van dit
symposion, belegd door de Nederlandse
Commissie voor de Liturgie, was dt
zichten van de gedragswetenschappen
ten aanzien van de liturgievernieuwing
te vernemen. Deelnemers waren 85 des
kundigen uit Nederland en België, waar
onder bisschop J. Bluyssen.
Inleidingen werden gehouden door W.
F. C. van Dijk, kandidaat-psychologie
van de universiteit van Nijmegen, die
een situatieanalyse had gemaakt van de
liturgievernieuwing; door drs. J. Peters,
die verslag uitbracht van een sociolo
gisch onderzoek; en door prof. van Hooy-
donk, die rapporteerde over de training
van liturgen.
Algemeen was de overtuiging, dat li
turgische deskundigen alleen niet in
staat zijn een nieuwe liturgie te ontwer
pen maar dat zij daarbij dc hulp nodig
hebben van de beoefenaars der gedrags
wei enschappen.
„Zonder duidelijke inventarisatie van
de gevoelens, ideeën, motiveringen, wen
sen en houdingen, die het liturgisch ge
drag bepalen, zijn we genoodzaakt het be
leid te laten afhangen van gissingen en
in tuïtles, die soms juist en soms niet
juist zijn". Aldus psycholoog van Dijk.
De Prix-Medlcus is dit jaar verleend
aan Elie Weasel voor „Le mendiant
de Jerusalem".
De Prix-Femlna is toegekend aan Mar
guerite Yourcenar voor haai ro
man „l'Oeuvre au nolr",
AQl'ILA. (Reuter) In Aqulla.
Italië, is een proces begonnen tegen acht
geologen en ingenieurs, wie doud door
schuld ten laste wordt gelegd. Op 9 ok
tober 1963 brak ten noorden van
Venetlën een stuwdam door, waardoor
1.899 mensen het leven verloren. Het
promes, waarin 2.500 getuigen zullen
worden gehoord, zal vermoedclUk tussen
de zes en twaalf maanden duren.
Er waren aanvankelijk negen beklaag
den, maar één van hew; een 56-jarige
ingenieur, heeft zelfmoord gepleegd. Drie
van de beklaagden, 72, 67 cn 66 jaar oud,
waren ten tijde van de ramp verbonden
aan het ministerie van Openbare Werken
De vijf anderen, tussen de 51 en 74 Jaar
oud, waren in dienst van de door de
staat beheerste elektriciteitsmaatschappij
ENEL.
De politie heeft een grote menigte die
de rechtszaal binnen wilde, moeten
tegenhouden. Er waren veel mensen uit
het rampgebied bij, woedend omdat zij
hel halve land hadden moeten door
reizen Kr is namelijk in het belang van
de openbare orde besloten het proces ver
van hel rampgebied tc houden.
Het openbaar ministerie voert aan dat
deskundigen tijdens de bouw van de
dam, de Vajont-dam, hebben gewaar
schuwd dat de plaats gevaarlijk was en
voorts, dat ge enaandacht Is geschonken
aan bewegingen in de aardkorst kort
voor de ramp.
UTRECHT (KNP) De Memlsa. de
Medische Missie Actie kan dit jaar 2,6
miljoen gulden besteden voor medische
hulp in ontwikkelingslanden, terwijl voor
de melaatsen 2,1 miljoen gulden toege
weten nl. de opbrengst van de me-
laataenactie 196.-1968.
Dit is meegedeeld op de Memisaver-
gadering te Utrecht. Besloten werd di»
jaarlijkse Memisazondag te houden op
zondag 26 Januari
In 1968 waren 15 door Memlsa uitge
zonden artsen en 36 verpleegsters/analis
ten in de verschillende ontwikkelingslan
den werkzaam. Op kosten van de Mc
misa studeren 37 Jonge mannen medi
cijnen om te worden opgeleid tot
adokters uit eigen volk".