„Zelden sloeg een bom zo hard in" Geheim dagboek van een soldaat, frutboek van nul en gener waarde De Gaulle besloot niet te devalueren OUDE FRANC NIET DOOD Witteveen: moedig program De Gaulle DAALDEROP mensen wat een mensen LUITENANT-KOLONEL VAN BESOUW „Economische hervormingen moeten toch doorgaan Twijfel aan mammoet-CAO groot-metaal Derde hart kan Amerikaan niet redden V riendinnen van Soekarno in hechtenis Kritiek vakbeweging op ongeorganiseerden lAANDAG 25 NOVEMBER 1968 DE LEIDSE COURANT/, PAGINA 5 serste officier van de koninklijke Landmacht heeft uitenant-kolonel Th. J. van Jesouw (49 jaar) gereageerd t>p het vorige week versche ten „Geheim dagboek van ien soldaat" van Henk de s. Overste Van Besouw bataljonscommandant bij Prinses Irenebrigade in Schalkhaar Overijssel )e overste, die zijn militaire car- in 1938 is begonnen als ienstplichtig soldaat en onder ïeer met de Prinses Irenebrigade leeft deelgenomen aan de landing Normandië, en nadien drie jaar ls compagniescommandant in In- lië heeft gezeten, vindt het een kwalijke zaak dat zo'n boek zo veel aandacht in de pers krijgt. Vooral voelt hij zich gekwetst door de bewering van de schrij ver, dat er in Indië meerderen door ondergeschikten om het leven zijn gebracht. Bovendien haspelt de schrijver, naar de mening van de overste, enkele militaire zaken door elkaar. Zo weet de auteur niet exact wat een „mil-inspec- tie" is. Bovendien is het ondenk baar, zoals in het boek wordt be weerd, dat een commandant een hele compagnie licht arrest geeft. Het straffen in de militaire dienst wordt in het boek te lucht hartig opgenomen terwijl er juist door de militaire legerleiding maatregelen zijn getroffen om ex- sessen te voorkomen. Verder gaat naar zijn mening de schrijver voorbij aan het feit dat er juist de laatste jaren in het leger spra ke is van een toenemende demo cratisering. De groetplicht is afge zwakt en bovendien wordt er wat betreft het straffen op het hoofd kwartier overwogen de cellulaire itraffen geheel af te schaffen. Over ste Van Besouw wijst er met na druk op, dat een kazernecom- naar grootte van de kazerne, ve- danks wil de belastingbetaler mandant geen keuzemogelijkheid le honderden soldaten toegewezen, er een soepel draaiend geheel v heeft zoals in het bedrijfsleven Daar zitten uiteraard vogels on- wordt gesmeed. Een schier onn 't geval is. Hij krijgt domweg, al der van diverse pluimage. Deson- gelijke taak voor de officieren. Het boek in zijn algemeenheid is te negatief. Aan de slechte com mandanten van de schrijver van het boek, zoals Natmans, worden hele pagina's gewijd, terwijl de goede commandant, Mulder, er met een paar woorden af komt. Bovendien vindt overste Van Be souw dat je al niet meer kunt ge neraliseren of er van de drie con- mandanten twee geschikte kerels zijn. Ook heeft de overste het boek met zijn soldaten behandeld, zon der daarbij hun mening over het boek benïvloed te hebben. De re acties van de soldaten waren: kern van waarheid negatief vol sensatie overdreven ver ge zocht. De in het boek opgenomen open brief aan de minister van Defen sie vindt overste Van Besouw zon der meer infaam. Voor hem leidt geen twijfel dat de minister deze open brief voor kennisgeving en misschien dat nog niet eens zou aannemen. Tevens ergerde de over- te zich aan het feit dat de schrij ver een situatie, zoals die zich mis schien voordeed in een omgevink- je, een eskadron bij de huzaren, generaliseert over de gehele Ne derlandse krijgsmacht. Dat een officier om vijf uur naar huis zou gaan is een fabeltje. Dan begint het pas", aldus de overste, die vindt dat door dit boek vele hon derden officieren de sloot onder de gordel te incasseren hebben ge kregen terwijl zij zich moeilijk kunnen verdedigen. Overste Van Besouw, die in het oosten van het land vooral grote bekendheid ge niet, omdat hij veel doet aan de verhouding burger-militair, is van mening dat wanneer iemand acht jaar de tijd heeft voor het schrij ven van een boek en dit is dan het resultaat .de man beter worst kan gaan verkopen bij de Hema om de schrijver maar eens te citeren. Een frutboek van nul en genei- waarde, waarvan de titel een he leboel doet verwachten, maar waarvan de inhoud beslist geen f 12,50 waard is. Tot slot verze kert de overste, dat indien de auteur de moed zou hebben om in zijn kazerne met de soldaten over het boek te discussieren, hij af zou gaan als een gieter. correspondent L. Kleyn) PARIJS Zelden is een bom, figuur lijk gesproken, zo hard ingeslagen, als die van zaterdagavond kwart voor acht Parijs. Met koeien van letters had het woord devaluatie in alle ochtendbla den gestaan. Zo vet over de volle breed- de voorpagina gedrukt, dat de ellebogen van de schone overhemden er ïwart van werden. Het stond zo vast huis: de franc had het tegen de gezamenlijke speculanten uit binnen- en buitenland niet langer kunnen bolwer ken. De radio had ons twee dagen de kop gek gezeurd dat Ortoli, onze minister financiën, het woord devaluatie in {Bonn weliswaar niet had laten vallen, dat hij er wel met zijn wijsvinger had gewezen en dat hadden alle e journalisten in Bonn heel duide lijk gezien. De Duitser Joseph Strauss leloofden we niet. „Daar is het een Duit ier voor", zeiden we tegen elkaar. Maar als wij Ortoli niet meer mogen geloven, een Fransman van ons eigen •lees en bloed, wie dan nog wel?" En zo gingen we de zaterdagmiddag n, met één oor aan de luidspreker van de voetbal- en rugbywedstrijden en met het andere oor bovenop de transistor, rechtstreeks verbond met het Elysée. Daar zat De Gaulle op de eerste ver dieping aan een ovale tafel met een groen kleed erover heen te vergaderen met welgeteld eenendertig ministers en onder-ministers. We zagen ze in onze verbeelding zitten: hier Edgar Faure, en Malraux, daar Couve de Murville en De- bré. Ortoli was er natuurlijk ook, goed uitgerust en helemaal uitgeslapen na al zijn vermoeienissen van Bonn. Daar had den de tien rijkste landen van de we reld vergaderd en Frankrijk \yas er ook bij. Ons hart zwol van trots. Ondanks de franc op krukken. een lange vergadering wor den, daar op het Elysée, zo werd ons uit de doeken gedaan. Ieder van de 31 mocht zijn woordje zeggen en een duit in de zakken doen, want De Gaulle, die nooit een beslissing neemt zonder zijn TSJECHO-SLOWAKIJE PRAAG (Reuter) De leider van de Tsjecho-Slowaaksc communistische Partij, Alexander Dubcek, heeft zater dagavond in een toespraak tot Slowaak- partijledcn aangedrongen op uitvoe- ng van het program voor de economi sche hervorming. Dubcek zei, dat de na januari ingesla gen politieke weg niet tot successen zal leiden zonder consolidatie van de econo mie en dat deze consolidatie niet mo gelijk is zonder economische hervor ming. De Russen hebben dit program voor economische hervorming fel be kritiseerd, omdat het aanstuurt op de centralisatie, waaronder de vorming van arbeidersraden met medezeggenschap bij de produktie. DEN HAAG (ANP-Reuter-AP) Minister Witteveen vindt het programma van De Gaulle een krachtig en moedig programma om het economische even wicht en dat op de Franse betalingsbalans te her stellen. Hu acht het van groot belang, dat niet ge sproken is over een beperkende maatregel op de invoer. „Het programma lijkt op deze wijze, inter nationaal gezien, een goede oplossing, die zelfs in sommige opzichten zekere voordelen kan hebben boven devaluatie", aldus de Nederlandse bewinds in tonkigen van de EEG in Brussel is men de mening toegedaan, dait het programma van De Gaulle om de frame weer een steviger basis te geven kan leiden tot wrijvingen met de EBG-<parfcners. De grote on beantwoorde vraag van het moment is hoe de Franse minister Ortoli de tien machtigste financiële landen kon doen geloven dat de franc gedevalueerd zou worden zonder daartoe een niet mis te vera Lane be lofte te doen. Overigens noemen EEG-diolomaten de rede van De Gaulle gematigd. Financiële specialisten in Engeland, waai- het pond een jaar geleden onder druk moest devalueren, 'zijn van mening, dat De Gaulle alleen maar tijd probeert te winnen. Een hunner zei: „Wij hebben hetzelfde geprobeerd, maar het werkte niet". De Daily Mail schrijft: „Je devalueert niet, je wordt gedevalueerd". De Belgische premier Eyskens verwacht een zekere weerslag van de nieuwe Franse economische politiek op de Belgische buitenlandse handel, maar dacht niet, dat de nadelige gevolgen erg groot zouden zijm. In Frankrijk zelf worden de maatregelen van het staatshoofd door de linkse en rechtse gaullisten toe gejuicht. De conservatieve democraten van Gisoard d'Estaing maken enig voorbehoud, maar zijn niet bepaald afwijzend. Vijandige reacties kwamen uit linkse kringen en uit kringenvan de vakbeweging. De vakbeweging vreest, dat de aangekondigde maat regelen van De Gaulle een hinderpaal zullen vormen op de weg naar een verenigd Europa en dat dé blokkering van lonen en prijzen alleen maar in het nadeel werkt van de arbeiders en de ambtenaren. Het besluit niet te devalueren heeft met name in Engeland woedende reacties verwekt. De Observer spreekt van een „ongelooflijke, niemand en niets ontziende buitengewoon egoïstische houding" van De Gaulle, „om zijn eigen ijdeflheid te strelen laat de Franse president de enige politiek schieten, die Franfcrijks welvaart had kunnen bestendigen". De Duitse opvattingen waren iets rustiger. Minister Strauss zei, dat de kredietmaatregelcn genomen waren in de verwachting dat Frankrijk niet dras tisch zou devalueren. Nu er geen devaluatie plaats heeft „moeten wij de geest van De Gaulle bewonderen en hem alle steun verienen". Minister van Econo mische Zaken Schiller zei, dat geen land van de „groep van tien" devaluatie had geëist. De keuze was geen of slechts een matige devaluatie. naaste medewerkers te raadplegen, gaf iedereen het volle pond om het zijne te zeggen. Pro of contra de devaluatie. Het duurde inderdaad lang. De ver gadering op het Elysée was om drie uur begonnen en om zes uur was er nog al tijd niets. We werden via de radio die natuurlijk aan bleef staan, zoet gehou den met de fopspeen dat de deur van het Elysée al op een kier was gezet en dat de nieuwe franc eraan kwam. Hoeveel procent lichter geworden, dat konden ze ons nog niet vertellen. Maar hij was in aantocht. De oude franc is dood, leve de nieuwe franc. We ston den en zaten klaar om het te schreeu- Om zeven uur zaterdagavond begon het de Parijzenaars te vervelen. De soep stond op het gasstel te verpieteren. Er moesten ook nog boodschappen wor den gedaan voor de komende zondag. Want de winkels gingen onherroepelijk tegen acht uur dicht. Toen de wijzers van de klok op kwart voor acht stonden greep iedereen die een telefoon in huis had, naar de hoorn om het nummer van vrienden of collega's te draaien". Heb je het gehoord? De frank wordt niet gedevalueerd". Van schrik keken wc op de kalender, of het geen 1 april was. En weer zaten we om acht uur alle maal achter de radio voor het Nieuws. Niet voor het officiële nieuws van Ra dio Inter dat we vanwege de gelijkscha keling al lang niet meer vertrouwen, maar voor het nieuws van de twee re clamezenders Europe en Luxembourg, die nog in de reuk van onpartijdigheid staan. En ja hoor, het was zo: geen devaluatie van de franc, maar een speech van De Gaulle zelf zondagavond om acht uur. Niet voor de t.v. maar voor de ra dio. „Waarom niet voor de t.v.", vroe gen we. „Omdat de generaal zijn gezicht niet wil laten zien vanwege de toorn die de aanvallen van het buitenland bij hem hebben opgewekt. Omdat hij bang is voor een staking, net als op 30 mei," meende een ander. Vaste grond Om tien uur zaterdagavond bij hel volgende nieuwsbericht kregen we weer wat vaste grond onder de voeten, want prominente en onvoorwaardelijke gaul listen kwamen ons vertellen, dat De Gaulle als altijd weer historie had ge maakt en zich in dramatische omstan- ADVERTENTIE) digheden voelde als een goudvis in de kom. Als we maar allemaal achter de generaal gaan staan. Van boer via ar beider tot kapitalist, dan kwam het met het eeuwige Frankrijk dik in orde en dreven de paar vuiltjes aan de lucht best weg. Had diezelfde De Gaulle in de benauwde dagen van 1940 niet ge zegd: „Wij hebben wel een veldslag maar niet de oorlog verloren? „Had hij in 1958 Frankrijk niet van de burgeroor log met Algerije gered? Had hij tien jaar later de barricaden in Parijs niet definitief weggeveegd? Had hij de ver kiezingen met juli van dit jaar niet glans en glansrijk gewonnen? Met opgestroop te mouwen gingen we zaterdagavond naar bed en bereidden ons voor op de zondagavond van acht uur als Charles Ds Gaulle zou gaan spreken. Het enige zondagochtendblad „De Journal de Di- manche" schoven we miniachtend ter zijde, want daar stond een defaitistische spotprent in van een schip dat met vol le zeilen op de klippen van de Duitse Marken liep. Met De Gaulle als kapi tein en Couve de Murville als matroos aan het stuur. „Hebben we de wind of niet?" schreeuwde De Gaulle door de HOUSTON (Reuter-) Amerika's langst levende harttransplantatiepatiënt, de 47-jarige Everett C. Thomas, is za terdag in Houston overleden, Thomas, die donderdag voor de tweede keer een ander hart kreeg, overlfeed nadat zich niercomplicaties hadden voorgedaan. Dit is van de zijde van het St. Lucaszieken- huis meegedeeld. Het eerst ruilhart kreeg hij op 3 mei. Ook de Fransman Noël Moissonier, die op 11 november in Lyon een nieuw hart kreeg, is zondag overleden. UTRECHT (ANP) Is het nu wel goed dat er één mammoet-CAO bestaat voor de sector groot-metaal, waar 250.000 werknemers onder vallen? Voor mij ls het de vraag of het wel juist is om de economische situatie van de hele metaal bedrijfstak als uitgangspunt te nemen. We zullen het overigens niet zover moe ten laten komen dat we op sociaal-eco nomisch terrein een lange barre winter krijgen. Dit verklaarde prof. mr. P. Steen kamp, hoogleraar in het sociaal recht aan de t.h. te Eindhoven, in een vraag gesprek in „Echo", de actualiteitenru briek van de KRO-radio. Men zou het zo kunnen stellen, aldus prof. Steen kamp, dat voor de grote metaalonder nemingen aparte ondememing-CAO's worden afgesloten, en dat voor een aan tal vergelijkbare kleine ondernemingen CAO's worden afgesloten, die wat meer zijn afgestemd op de economische situa tie van die bedrijven. Lichaam Katwijker op strand gevonden (Van onze correspondent) BRESKENS Op het strand van Breskens heeft men zondagmorgen het stoffelijk overschot aangetroffen» van de 55-jarige L. van der Meij uit Katwijk. De heer Van der Meij, die op een bag germolen in de Veerhaven van Breskens werkt, was belast met de weekend wacht. De man was gehuwd. Over de oorzaak van het ongeluk is niets bekend. „Het is een schat, een beestje om zo op tc eten", zeggen de ware hondenliejhebbers. En „White Joris van Raneel" is inderdaad een knappe dwergpoedel, een van de vele kandidaten voor een prijs op „Winner '68". EXPOSITIE „WINNER '68" Caspar mooiste van 2311 honden (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM Diverse records zijn ;ebroken bij de 79ste internationale bon dententoonstelling „Winner 1968" van de koninklijke Nederlandse kennelclub „Cy- nophilia", die in het RAI-gebouw in Am sterdam is gehouden. In de eerste plaats waren er 2311 honden uit België. Denemarken West- Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Oostenrijk .Portugal, de Verenigde Sta ten, Zwitserland, Nederland, en voor het eerst ook Tsjecho-Slowakije, die za terdag en zondag tezamen ruim 16.000 liefhebbers naar het RAI-gebouw trok ken, ook al een record. De meest gelau werde hond van de tentoonstelling werd de whippet „Caspar", eigendom van de heer J. B. Klaasscn uit Den Dolder. De ze whippet was namelijk niet alleen de beste hond van deze „Winner", maar tevens de beste zelfgefokte hond (ADVERTENTIE) Bij het kopen van 'n boiler moet u goed op het merk letten. En als u dat vertrouwd in de oren klinkt dan bent u bij dc bovenste beste boiler die er is: een Daalderop boiler. Dag in, dag uit, jaar in, jaar uit zorgt hg voor heet water in huis, waar u maar wilt. 's Nachts doet hij stilletjes zijn werk op goed kope nachtstroom. En omdat 'n elektrische boiler geen afvoer kanalen nodig heeft kunt u hem overal plaatsen. Elke keuken is geschikt voor een elektrische boiler. Of u een 50, 80 of 120 liter boiler nodig hebt, kan uw installateuruvertellen.Daalderop maakt ze alledrie. Of het nu 'n grote of kleine wordt - het belangrijkste blijft dat u het beste van het beste hebt - die ene keer dat u een boiler koopt. En wij maken zo'n bovenste beste Boiler DJAKARTA (AP) Een aantal vrien dinnen van dc gewezen Indonesische pre sident Soekarno. onder wie dc gewezen Indonesische rilmster Babyhocway en vrouw van de vroeger plaatsvervan gende procureur-generaal, zijn gearres teerd in verband met het kwistig per soonlijk gebruik van staatsfondsen toen hij nog aan de macht was, zo is za terdag uit bronnen van dc inlichtingen dienst vernomen. De vrouwen zijn enige weken geleden gearresteerd zo wordt uit bedoelde bron nen vernomen, na Inlichtingen die door de veiligheidsdienst verkregen werden tijdens ondervraging van de particulie re secretaris van procureur-generaal Soegiharto, die twee maanden geleden werd gearresteerd wegens connecties met de communisten. Vernomen is, dat de vrouwen worden vastgehouden In een huis in dc voorstad Kebajornn. Man vergiftigd door kolendamp (Van otkc correspondent)' DEN HELDER De 69-jarige J. G. uit Den Helder, is in het weekend door kolendampvergiftiging om het leven ge komen. Zijn dochter trof hem zaterdag avond bewusteloos in zijn stoel aan. Dc man werd nnar het ziekenhuis overge bracht, waar hij stierf. Een onderzoek wees uit, dat de bejaarde man de kachel geheel had afgesloten, terwijl frisse lucht dc woonkamer niet kon binnenko men omdat ramen en deuren dicht wa- Voor niets toch alles hebben Acties van CAO gericht op reeële loons verbeteri ng UTRECHT (ANP) Ongeorganiseerde werknemers stellen aan de vakbond de hoogste eisen en leveren de meeste kri tiek. Juist zij beperken onze mogelijkhe den door afzijdig tc blijven, maar wel mee te profiteren van het werk van de vakbeweging. Dit zei zaterdag de voorzitter van de bij het N.K.V. aangesloten bond van werk nemers in de industriële bedrijven „Sint- Willibrordus", de heer A. de Groodt, op een vakgroepen vergadering van zijn bond in Utrecht. De heer De heer De Groodt zei dat het in Nederland een doodnormale zaak is dat de vakbonden worden ge dwongen ook voor ongeorganiseerden te werken. Als iemand, die geen lid is van de A.N.VV.B. of het Wit-Gele Kruis, toch uit het lidmaatschap voortvloeiende rech ten wenst, wordt hij voor gek verklaard. Willen wij echter georganiseerden van bepaalde resultaten van ons werk uit sluiten, dan wordt dit als onrechtmatig en aantasting van vrijheid veroordeeld, aldus de heer De Groodt. Het tot op zekere hoogte door de ongc- Bejaarde vrouw overreden RIJSWIJK Omstreeks half twaalf zaterdagmorgen is op de kruising Ge neraal Spoorlaan-Ministcr van den Tcm- pellaan tc Rijswijk bij een verkeerson geval zodanis gewond geraakt, dat zij kort na aankomst in het ziekenhuis Zuid- wal tc Den Ilaag ls overleden. De vrouw stak vlak voor een nade rende bestelauto, bestuurd door een in woner uil Amsterdam, plotseling de rij baan van de Generaal Spoorlaan over- De bestuurder van de bestelauto kon on danks krachtig remmen de vrouw niet meer ontwijken. organiseerden laten meebetalen aan het werk van de vakbeweging beschouwt de heer De Groodt dan ook niet als discri minatie of dwang. De huidige situatie wordt naar mijn mening onhoudbaar. Voor „Sint-Willibrordus" is deze gedach te volgens de heer Oe Groodt niet nieuw, maar voor een plossing van de kwestie georganlserden-ongeoiganlseerden zal een nieuwe impuls nodig zijn. Vier procent te weinig De heer Oe Groodt kondigde voorts aan, dat de komende C.A.O.-acties gericht z.ul- len zijn op een reële loonsverbetering. Compensatie van de op vier procent ge raamde prijsstijgingen acht hij onvoldoen de. Een reële loonsverhoging is nuar zijn mening mogelijk gezien dc; gunstige be richten uit het bedrijfsleven en de te ver wachten stijging van 6,5 procent van de arbeidsproductiviteit in de industrie. Bij zondere aandacht vroeg de heer Dc heer De Groodt voor de laagstbetaalden, werktijdverkorting, verbetering van pen sioenen, verlaging'leeftijdsgrens volwas sen loon en aanpassing van spaar- en winstdelingsregelingen aan dc wettelijke mogelijkheden. „Maanreis is niet gevaarlijk" COCA-BEACII (ANP) „De reis, die de drie Amerikaanse ruimtevaarders Frank Bormnn. Jim Lovcll en William Anders op 21 december rond dc maan gaan muken, Is niet zo zinloos en onver antwoord als dc directeur van het ob servatorium te Jodrell Bank in Enge land. sir Bernar-l Lovcll, enkele dagen geleden heeft gezegd". Dit is althans de mening van dr. Tho mas Paine, hoofd van het Amerikaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart NASA. Tijdens een informele receptie door me vrouw Johnson in Coca-Beach gaf de heer Paine duidelijk te kennen, dut hij de inzichten van sir Bernard Lovcll be paald niet deelde. Hij is er vast van overtuigd dut er voor de ruimtevaai- ders geen direct gevaar bestaat. Er wordt geen enkel risico genomen. De astronauten worden op alle mogelijke complicaties voorbereid

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 5