Uittocht priesters schokt velen HA i Éilf VANDAAG BERAAD OVER GELDCRISIS Er komt een „kerstschip voor Biafra Trouw aan celibaat ambt of christen-zijn j lip .m Ontrouw of dienst aan de Kerk? ra „Zwijgende'' Beatrice praat ineens honderduit Frank en pond uiterst zwak Ben Goerion wil vrede met Arabieren Sociologisch onderzoek wijst uit: MEERDERHEID NIET GEKANT TEGEN OPHEFFING CELIBAAT Huwelijk goede leerschool voor priester Initiatief van Israëlische vredespiloot WOENSDAG 20 NOVEMBER 1968 DE LEIDSE CX)URANT l'AGIMA l> EGELMATIG worden we opgeschrikt door I berichten, dat weer kige belofte (dezer dagen kom ik eeuwigheid" (Hebreeën 7, 17)? eens aan of iets dergelijks) laat Deze uitspraak wordt in de bijbel voor wat ze is, ben ik minder on- strikt genomen alleen gedaan van trouw dan wanneer ik een huwe- Christus: Zijn priesterschap zal lijksbelofte schend of een eed bij nooit een einde nemen. In hoever- ambtsaanvaarding. re het ook voor de ambtelijke priester geldt is een door de Vnnr eeilWl O" Hebreeënbrief niet ontworpen en CCllWl^ dus ook niet beantwoorde vraag. vragen, of het dan nog een echt „merkteken" mag worden ge noemd De vraag, of iemand door het ambt neer te leggen, zich aan on trouw schuldig maakt, ligt dus nogal moeilijk. Natuurlijk is het ambt een opdracht, die trouw moet worden vervuld, en is het zonder Ik» L ceerd, zich aan hem opgetrokken, de meest intieme zaken met hem besproken, op zijn kompas gevaren en nu, ineens, horen zij „dat hij eruit is". Dat kan een klap geven, die hard aankomt. En het is te hopen, dat iedere priester, die de mogelijkheid van uittreden ovei- weegt, met deze omstandigheid wordt toegekend? Of zijn zU nogmaals dermate geobsedeerd door hun persoonlijke problema tiek, dat z(j deze dimensie van hun besluit uit het oog verliezen? Schokbreker |^ET Nederlands episcopaat heeft heeft neergelegd. Hoe bekender die iemand, hoe har der het aankomt. Soms hoor je \Toor een priester die uittreedt is derhalve de beslissende vraag: -» «- 1 roe diep ligt zijn keuze voor 't ambt? iVlerk.teK.en Het kan zijn, dat deze zeer dicht tegen de persoonskern aanzit. Mis- "E^N het eeuwigdurende merk- dracht een vorm van ontrouw, die niet kan worden goedgepraat. Maar of men van ontrouw mag spreken, als in het verloop van een mensen leven de omstandigheden zich kring van zijn vertrouwelingen is. hoe dieper hij zich met hen ge- engageerd heeft, des te zwaarder zijn verantwoordelijkheid. Wordt dit altijd voldoende beseft? Of troffen om priesters in moeilijk heden zo goed mogelijk te helpen. Met name bij hun uittrede krijgen zij alle steun, die zij nodig hebben, en dat is alleen maar toe te juichen. zinkende schip. Waarmee dan bedoeld wordt: de Kerk, al thans het insttuut KerV zoals geworden is. Denken we aan wijding wordt ingedrukt. Daar- Christus zelf, aan de apostelen, aan over bestaat onder de theologen Paulus, die geroepen werd in een nogal verschil van mening. Zij persoonlijk visioen. Voor hen is wijzen erop, dat met de dood het ties worden getrokken, is een zaak, die van geval tot geval moeten worden bekeken. Als het erop aan komt, kan dit alleen door de per soon in kwestie worden uitgemaakt. aan het besluit tot ambtsverlating voorafgaan, eenzijdig naar per soonlijke aspecten van de kwestie gekeken? Dat zijn vragen, die we niet kunnen beantwoorden, maar niet iets gedaan moet worden om de gelovigen te helpen bij het op vangen van de schokken, die zij in serie te verwerken krijgen. Kunnen de bisschoppen misschien laatste benen, het is aangetast door een dodelijke ziekte, de ambtsdragers die het zien aan komen, zorgen zich tijdig uit de voeten te maken. Sommigen zeggen het met een Wat de zaak bijzonder ingewikkeld maakt is de verbinding, die de Westerse Kerk heeft gelegd tussen priestei'schap en celibaat. In veel gevallen van ambtsverlating wenst de persoon in kwestie alleen het celibaat en niet het ambt op te geven. Ook al wordt hij door het huidige kerkelijk recht in een an dere richting gedwongen, voor zijn die we wel mogen stellen. Zij klin ken, dunkt ons, op uit de droef heid en verontrusting, waaraan velen uiting geven als ze in de krant lezen, dat een hun bekende priester „de toog aan de kapstok gehangen heeft". Er is nog zo'n vraag. Betekent neerleggen van het ambt in deze omstandigheden een echte dienst eens een herderlijke brief wijden aan de ambtsverlating en alles wat daarmee samenhangt? Kunnen de priesters die vertrekken hun be sluit en de overwegingen die daar toe geleid, kenbaar maken, min stens aan de „hun toevertrouwde gelovigen"? Kunnen zij daarbij laten zien, dat hun stap bedoeld is als een uiting van ongebroken thans met een volledig begrip voor de feiten. Andepen kunnen het niet zo zien, voor hen is ambtsverlating nog altijd een kwestie van 'ont- trouw. Zij vinden dat een schip in nood door de kapitein niet het eerst maar het laatst moet worden elke verandering van de eerste ambtelijk priesterschap in ieder keuze een ontrouw te noemen. geval ophoudt, omdat het in het Anderen kiezen voor het ambt met andere leven geen zin meer heeft: een laag van persoonlijkheid, die als we God van aangezicht tot aan- minder diep ligt. Ze willen eerst gezicht zien, hebben we geen men- mens, dan christen en tenslotte sen meer nodig, die hem bij ons trouw te zijn gebleven aan het ambt. Zijn enige hoop is, dat de omstandigheden zich spoedig der mate zullen wijzigen, dat hij zijn ambt zonder meer of na een nieuw kerkelijke bevestiging weer kan opnemen. L< W'-"' van de Kei'k. De veel gehoorde uitdrukking over de ratten en het zinkende schip wijst erop, dat een deel der gelovigen de ambtsver lating beschouwt als een ontrouw aan de Kerk. Dat geldt vooral als het over personen gaat, die voor op hebben gestaan in de strijd voor Dat zij de Kerk niet afschrijven, maar haar juist beter willen dienen? Hier en daar gebeurt het, meestal gebeurt het niet. En dan veroor zaakt dc ambtsverlating een schade, die vermeden had kunnen Over de vraag, of ambtsverlating „ontrouw" betekent, is nog maar weinig geschreven. De zaak ligt ook moeilijk, omdat ontrouw zich afspeelt ln de persoonlijke sfeer. Bovendien kent het begrip vele gradaties, omdat de keuze, waar ambtsdrager zijn. Mocht vroeg of deze tijd betreft: het is een onmis- laat blijken dat het ambt hun kenbaar feit, dat de Kerk onder mens- of christenzijn in gevaar bepaalde omstandigheden aan het brengt, dan menen zij het recht ambt van haar bedienaren een te hebben, hun keuze te herzien, einde maakt, bijvoorbeeld als zU Het is de trouw aan de dieper- een priester tot de lekenstand liggende opdrachten, die aan de terugbrengt. Indien het merkteken Ontrouw IS de ambtsverlating ontrouw of niet? Deze vraag moet voorzich- tig behandeld worden. Er spelen i alle mogelijke factoren in mee, die jk en juist, dat ook de andere elovigen zich met de kwestie in- aten. Hun bemoeienis, vaak tot iting komend in ergernis en roefheid, zouden we zelfs positief villen interpreteren. O Trouw aan zijn gemeente, aan zijn ambt in de gemeente, word van de priester geëist. Vertrek ub dit ambt wordt hem door degenen die hem hun vertrouwen hebben geschonken, zwaar aangerekend. vernieuwing. Hun uittrede krijgt bijna onwillekeurig dc betekenis: de Kerk is niet meer te redden, zij staat op instorten, ik wil «r althans ambtelijk niet meer mee te maken hebben. worden. Bisschop Bekkers heeft dat begrepen, toen hl) vlak voor zjjn dood op de preekstoel klom om als schokbreker op te treden voor een parochie, die tegelUk haar pastoor en kapelaan kwijtraakte. Het ware tc wensen dat hU ook van afgeweken wordt, diep of min der diep in de persoonlijkheid kan liggen. Wanneer ik een oppervlak ambtsverlating haar karakter' on- dan voortbestaat, verliest het in trouw ontneemt. ieder geval zijn actuele verwij- Maar hoe staat het met de uit- zingskracht. En men kan zich af alleen de betrokken priesters zelf Zij wijst erop, dat veel gelovigen en hun directe raadgevers kunnen de ambtsverlating van een hun beoordelen. Toch is het begrijpe- bekende priester aan den lijve er- varen en wel als een soort van ontrouw jegens hun persoon. Zij hebben zich met hem geïdentifi- Houden degenen, die uittreden, voldoende rekening met de sym- - boolwaarde, die aan hun gebaar op dit punt zijn navolgers zou vinden. ALFRED v. d. WEIJER VOOR DE RECHTER i (Van verslaggevers) ROERMOND. De 45-jarlge „Kur- /i&us"-exploitante Beatrices, uit Horst begon dinsdagochtend tijdens de zitting van de Roermondse rechtbank met te zeggen dat ze er het zwijgen toe zou doen. zolang rar. A. Messchaert als openbare aanklager fungeerde. Deze was, volgens haar, in niet geringe mate be vooroordeeld, daar zij een klacht tegen hem had ingediend bij het ministerie van Justitie, inzake zijn optreden bij een huiszoeking in Kurhaus „Huize Thomas" te Horst. Hoewel de officier het toneel niet ruimde, roerde de vrouw in rap Duits haar mondje en verdedigde zeer emotioneel haar zaak. Mevrouw B., die zich masseuse noemt, werd donderdag 16 mei door de Venlose kantonrechter veroordeeld tot vijf geldboetes van elk zeventig gulden wegens het onbevoegd uitoefenen van de geneeskunst. Hiertegen ging ze gisterochtend in beroep. Mr. Messchaert had bij haar de zaak verbruit bij een huiszoeking op 16 augustus van dit jaar. Hij zou toen een kast hebben laten openbreken. „Maar ja, ik ben SS-onderzoek gewend. Mijn vader werd indertijd door hen ter dood veroordeeld", aldus verdachte. Mevrouw B. waren tot vijfmaal toe handelingen ten laste gelegd, die alleen door een arts mogen worden verricht. Dit werd door haar bestreden. „Ik heb zeventien diploma's. Ik ben een vrouw van het vak en weet verdraaid goed wat ik mag of niet mag doen. Elke masseur is gerechtigd tot wat ik heb gedaan. Ze ragen me op de knieën of ik ze wil helpen. Ik heb alleen mensen geholpen, die verklaarden dat de doktersbehande ling was afgelopen. Aldus de vrouw, die volhoudt dat ze over een rechtsgeldig artsendiploma beschikt. De officier zei zich niet te willen uitputten om verdachte het strafbare van haar handelingen duidelijk te maken. Hij vroeg een bevestiging van het vonnis van de Venlose kantonrechter. De vrouw zei, dat ze zich bij een vonnis nooit of te nimmer zou neerleggen: „Ik ga naar de Hoge Raad, het ministerie, tot de ko ningin toe. Paus Paulus: werk van Bea wordt voortgezet ROME (KNP) Paus Paulus heeft dc niet-katholieke gasten bij de uitvaart van kardinaal Bea vanmorgen ontvan gen. Namens hen voerde metropoliet Me- liton. afgevaardigde van patriarch Athe- nagoras het woord en zei dat „alle Ker ken zonder onderscheid deze voorvechter voor de eenheid als een der onzen be schouwen". Hjj dankte de Kerk van Ro ti e voor wat zij doet op het gebied van de oecumene. Paus Paulus zei dat het werk van kardinaal Bea voor de eenheid zal worden voortgezet. Aan de ontvangst namen behalve mgr. Meliton, ook deel de afgevaardigde van de Russisch-Orthodoxe Kerk, die van de Wereldraad van Kerken, dr, Visser 't Hooft, van de Anglikaanse gemeen schap van Kerken, dr. Allison en kannunik Findlow, prior Roger Schutz van de monnikengemeenschap van Taizé, opperrabbijn Schuster van de joodse ge meenschap in Amerika en afgevaardig den van de lutheranen, methodisten en anderen, (Van onze correspondent) PARIJS/BONN Bonn is vandaag het centrum van waaruit de ministers van Financiën van de „Groep van tien" de monetaire crisis in Europa zullen trach ten te beheersen. De ministers van de Verenigde Staten, Canada, Japan, Zwe den. Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België, Nederland en Engeland én een vertegenwoordiger van Zwitserland overleggen thans hoe de crisis rond de Franse franc en het Britse pond sterling kan worden overwonnen. In Parijs is vandaag de beurs gesloten, terwijl in Londen en ook in Amsterdam dc valuta markt vandaag gesloten bleef. De bijeenkomst, die op het midder nachtelijk uur werd bekend gemaakt, is het gevolg van twee belangrijke beslui ten. De Westduitse regering heeft beslo ten de Mark niet te herwaarderen, hoe wel de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk dit graag zouden zien. In plaats daarvan zullen enkele belastingen worden verhoogd teneinde andere lan den een betere concurrentiepositie op de Duitse binenlandse en exportmarkten te bieden. Het tweede besluit kwam uit Parijs, waar premier Couve de Murville goedkeuring van het parlement kreeg voor drastische besnoeiingen op de staatsuitgaven. De verzekering van de premier dat de franc onbeperkte inter nationale steun genoot, had tevoren niet tot resultaat gehad dat de vlucht naar buitenlandse valuta, zoals de Mark werd afgeremd. Ook de positie van het pond sterling is bijzonder penibel. Waarnemers in Lon den hebben geraamd dat Groot-Brittan- nië 240 miljoen dollar van zijn schaarse reserves heeft moeten offer enom al thans een lage notering van het pond op ADVERTENTIE Verkoudheid] van neus. keel of borst, snuift en wrijft U weg met DAMPO 2,3835 dollar te kunnen handhaven. De Financial Times verwacht zeer binnen kort maatregelen om de binnenlandse vraag aan banden te leggen. Franse bankiers hebben vanmorgen als hun verwachting uitgesproken dat de bijeenkomst in Bonn zal resulteren in een multilaterale wijziging van de wissel koersen, waarbij gedacht wordt aan een devaluatie van de Franse en Belgische franc en de Italiaanse lire. Een eenzij dige devaluatie in Frankrijk wordt on waarschijnlijk geacht. Het meest waar schijnlijk noemt men evenwel een reva luatie van de Westduitse Mark en andere sterke valuta, zoals de Nederlandse gul den en de Zwitserse frank. Het pond sterling is de zwakke schakel in deze ketting, terwijl ook de dollar in gevaar zou kunnen komen door een aantal koers veranderingen. Het Franse dagblad Le Figaro was vanmorgen sceptisch gestemd. Het noem de de bezuinigingsmaatregelen van de regering ten bedrage van 2 miljard franc ten koste van d>_ overheidssubsidies in de algemene voorzieningen en ten koste van prijsverhogingen voor benzine, tabak en alcohol) niet voldoende. Het blad ver wacht dat de crisis voortduurt en het vreest dat na de winter de expansie in de industrie niet doorzet, omdat deze slechts een gevolg is van bestellingen na de woe lige maanden mei en juni. The Supremes 's werelds popu lairste vocale damestrio trad gisteravond op in het Londense „Paladium" tijdens de Royal Variety Performance. Prinses Anne, die de voorstelling bijwoonde, kwam in de pauze even een praatje maken met de drie Amerikaanse meisjes en complimenteerde hen met hun juist uitgebrachte elpee „Funny girl". TEL AVIV (Reuter) De Israëlische ex-premier David Ben Goerion heeft in een toespraak tot studenten in Tel Aviv gezegd dat vrede en vriendschap met de omringende Arabische landen voor Israël zwaarder moet wegen dan an nexatie van veroverde gebieden. Volgens Ben Goerion is de mening in het land verdeeld tussen beide doelein den. Een vredesverdrag met de Arabie ren moet niet slechts een vodje papier zijn, maar gebaseerd zijn op ware vriendschap en samenwerking op econo misch, cultureel en politiek terrein tus sen Israël en zijn buurlanden. De 82-jarige ex-premier deed ook een felle aanval op de huidige regeringslei der Levi Esjkol en zei dat deze had moe ten aftreden toen hij aan de vooravond van de .zesdaagse oorlog de portefeuille van Defensie moest overdragen aan Mos je Dajan. DEN HAAG (K.N.P.). Een groot deel van de gelovigen zal zich niet ver zetten, wanneer de cellbaatswet voor priesters wordt afgeschaft. Veel gelovi gen vragen zelfs om gehuwde priesters. Dit is één van de conclusies, die prof. F. Haarsma, hoogleraar aan de katho lieke universiteit van Nijmegen, trekt uit de verschillende enquêtes die over dit onderwerp onder de Nederlandse katholieken gehouden zijn. Zijn conclu sies vormen het sluitstuk van een publi- katie in de serie „De Kerk van morgen", die door het Pastoraal Instituut van dc Nederlandse Kerkprovincie en Katholiek Archief is uitgegeven. Uit het cijfermateriaal blijkt onder meer. dat in het aartsbisdom Utrecht en in het Bisdom Rotterdam het aantal voorstanders van opheffing der cele- baateverpllohtóng het grootste is, resp. 66.7 en 64.9 pet.; lager liggen de percen tages voor Den Bosch (41,9 pet.) en Roermond (48.8 pet.). Jongeren tellen procentueel meer voorstanders van op heffing dan ouderen. De bezwaren tegen de oellbaatswet worden groter naarmate de vorming toeneemt. Het meest gehoorde argument tegen het priesterhuwelijk is, dat het huwelijk een belemmering zou kunnen vormen voor de pastorale activiteit. Dit wordt door prof. Haarsma in zijn conclusies van de hand gewezen. Hij wijst er in dit verband op. dat de priester per week 62 uur aan zijn pastorale werk geeft tegenover de gereformeerde gehuwde dominee 66 uur. Prof. Haarsma wijst er verder op, dat de kermis van de feitelijke situatie, hoe belangrijk ook voor een pastoraal beleid, maar één kant van de zaak is; de andere kant ls de boodschap van het evangelie. Men moet daarom voorzichtig zijn en niet al te snel een beroep doen op de authentieke geloofszin van het volk Gods. Wel kan de overwegende mening onder de gelovigen een stimulans zijn om de bestaande opvattingen op nieuw te toetsen aan Schrift en traditie. Winstpunten noemt prof. Haarsma de grotere gevoeligheid onder de mensen voor de persoonlijke vrijheid en de be hoefte om de priesters dichterbij zich te hebben. Op de achtergrond speelt een afwijzing van het klerikalisme en een accentverschuiving ln het priesterbeeld, waardoor minder nadruk wordt gelegd op het sacramenteel-liturgische en meer op het profetisch-dienende van de priester lijke functie. Voor dit laatete Ls een In tensieve communicatie en een uitgerijpt gevoelsleven onmisbaar. Het «huwelijk wordt algemeen beschouwd als een gun stige leerschool voor het uitoefenen van deze functie. (Van e r verslaggevers) AMSTERDAM Het feit doet zich voor, dat via een nieuwe actie geld voor Biafra wordt gevraagd aan het Neder landse volk, terwijl er van de opbrengst van de recente televisiecampagne nage noeg 800.000.- ongebruikt liggen. Be sprekingen. om aan deze vreemde situa tie een eind te maken, hebben tot nu toe geen resultaat gehad. Donderdag vindt er weer overleg plaats. De nieuwe actie heet „Kerstschip voor Biafra" en is een gecombineerd initiatief vari de Israëlische vr edespiloot Abi Nathan en de Nederlandse stichtingen „Luchtbrug Biafra" en „Torre des Hom mes". De bedoeling is, een schip te char teren, het te vullen mek 5000 ton voedsel, medicamenten en andere levensbehoeften (met name fietsen zijn welkom omdat er in Biafra nauwelijks benzine meer is) daarmee naar het eiland Sao Thome te varen en tenslotte voor vliegtuigen te zorgen, die de voorraden kunnen over vliegen naar Biafra. De kosten van dit kerstcadeau aan de uitstervende Ibo- stam worden op twra miljoen gulden geraamd. De goederen hoopt men bijeen te krijgen via grote schenkingen ineens in natura van het bedrijfsleven. Van avond op Nederland II zal de NTS het initiatief steunen tussen zeven en acht uur en het programma Scala een film te vertonen over het leed in Biafra, gekop peld aan een interview met Abi Nathan. Kritische uitlating Van de zijde van Terre des Hommes (deze stichting behartigt momenteel on der' meer de zorg van 1200 Biafraanse kinderen, die naar het buurtland Gabon zijn overgebracht) is meegedeeld, dat men herhaaldelijk geprobeerd heeft, een meer substantieel aandeel te krijgen van de twaalf miljoen, die Nederland onlangs via de televisieactie op tafel heeft ge bracht. Men heeft er achter slechts een ton van kunnen lospeuteren evenveel als prinses Irene voor haar individuele hulpactie, die, aldus nog steeds TeiTe des Hommes, meer bedoeld was om propa ganda te maken voor dc Carlistlsche beweging van haar man dan iets anders. Met de 800.000 gulden, die over zijn, weet men momenteel niet goed raad. Als ze ons gegeven werden, aldus Terre des Hommes, zou de kerstactie van Abi Nathan al bijna voor de helft zijn be taald. Abi Nathan zelf: „Het internationale Rode Kruis doet drie keer minder dan het zou kunnen doen, als het niet ver politiekt was. Maat* er moét Iets ge beuren. Als u ons postgironummer kunt vermelden: graag. Het it „55500". De goederen kunnen telefonisch aangeboden worden ln Amsterdam, ra, „844907", Als de Londense ontwerper Teddy Tinting z'n zin krijgt, zullen de maxijurken en de vaak icat groezelige schorten van de dienster tjes in het horecawezen binnenkort plaats maken voor een totaal andere uitmonstering. Tinling ontwierp een minitoiletje, aan hals en manchetten afgebiesd met een soort taartrand (heel toepasselijk). De schort heeft het veld moeten ruimen voor een soort kanten schild in de vorm t.»an een viool. Maar het zal wel moeilijk worden de aandacht alleen en uitsluitend bij het bestelde geurige kopje koffie te houden Groningen zoekt nieuwe bisschop GRONINGEN (KNP) Alle gelovi gen van het bisdom Groningen is ge vraagd schriftelijk kenbaar te maken „aan welke verwachtingen een bisschop in deze tijd en in dit bisdom zou moeten beantwoorden". Dit is in alle kerken van het bisdom meegedeeld namens het kathedraal kapittel van Groningen, dat na overleg met de diocesane pastorale raad en priesterraad de d.ie kandida ten als opvolger van mgr. P. Nierman aan Rome zal voorleggen. Zoals be kend heeft mgr. Nierman in septem ber aan Paus Paulus om gezondheide redenen ontslag uit zijn functie ge vraagd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 5