„GEHEIM
DAGBOEK
VAN EEN
SOLDAAT
Rob Funcke door
TROS ontslagen
Praagse t.v.
niet genodigd
Staking bij
BRT uitgesteld
Mireille Balin
overleden
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
MAANDAG 11 NOVEMBER 1968
Te loslippig tegen pers
(Van o
i roepcorrenpondent
HILVERSUM Rob Funcke. hoofd
van de afdeling radio-activiteiten bij
de TROS ia zaterdag op staande voet
ontslagen, omdat hij tegen de afspra
ken in inlichtingen heeft verstrekt aan
de pers. Hierbij werd gedoeld op een
artikel In het „Vrije Volk", waarin de
heer Funcke xijn moeilijkheden schets
te die zijn ontstaan rond het nieuwe
programma „Persconfrontatie", waar
in journalisten bekende figuren zou
den interviewen. Vrijdagavond a.s. zou
de eerste uitzending plaatsvinden,
maar een conflict met het TROS-be-
stuur heeft de verwezenlijking van dit
plan reeds in de kiem gesmoord.
De heer Funcke had voor zijn journa
listenpanel aangezocht de heren H
Hansen (Volkskrant), N. van Hees
(Het vrije Volk), L. Hiezelaar (De
Tijd), Gilhuis (Het Vaderland) en M
van Amerongen en J. van Tijn (Vrij
Nederland.
Achteraf bleek dat de hoofdredactie
van de Telegraaf dit plan ter ore was
gekomen en bij de TROS had geïnter
venieerd om een vanzijn journalisten
in dit persforum op ten nemen.
De heer Landré gaf aan de heer Fun
cke opdracht zich in verbinding te stel
len met de hoofdredactie van de Tele
graaf en tijdens dit gesprek werd hem
meegedeeld dat de adjunct-hoofdredac
teur, de heer Goeman Borgesius, zou
toetreden tot de groep interviewers.
VriJ-Nederlandredacteur Martin van
Amerongen weigerde tezamen met de
heer Goeman Borgesius aan de inter
views mee te werken. De heer Goeman
Borgesius van zijn kant nam een zelf
de houding aan. Deze moeilijkheden
werden voluit gepubliceerd en dat was
voor de TROS-leiding voldoende om
de heer Funcke op staande voet te ont-
In een gesprek met Koos Postema in
„Achter het nieuws" van gisteravond
vertelde de heer Funcke, de bedoel
de publikatie reeds gereed was toen
de schrijver van dit artikel hem op
belde om het te verifiëren. De heer
Funcke ontkende met opzet een ..pa
thologische Telegraafhater" als Mar
tin van Amerongen in zijn journalisten
panel te hebben gekozen om de Tele
graaf dwars te zitten. Hij had alleen
maar individuele journalisten aange
zocht, die hem geschikt voorkwamen
voor zijn programma. Tenslotte merk
te de heer Funcke op, dat mocht hij
nog getwijfeld hebben, hij nu beslist
overtuigd was van de invloed die de
Telegraafleiding uitoefent op de TROS-
bestuurders.
In een kort telefonisch gesprek vertel
de de heer Funcke ons nog, dat hij
zaterdagochtend om negen uur door
TROS-secretaris mr. H. W. Minderop
uit Den Haag in do omroepvilla
de TROS aan de Sophialaan te Hilv
sum was ontvangen. De heer Minderop
pakte twee dagbladartikelen uit zijn
tas en zei: „U weet, dat in de CAO
van de omroep een artikel staat w
in liet aan werknemers verboden i;
lichtingen over programma's te
strekken aan derden. In verband met
de door u gepleegde overtreding zeg
gen wij met onmiddellijke ingang het
dienstverband op." De heer Funcke
vroeg aan mr. Minderop of hij iets kon
zeggen over de invloed van de Tele
graaf op de TROS-programma's De
heer Minderop antwoordde dat hij
daar niets mee te maken had.
N'aar verluidt zal de plaats van de
heer Funcke worden ingenomen door
de heer Hftrmen Siezen
Communistische vergadering
PRAAG (AP) De Praagse televi
sie heeft gisteravond bericht dat haar
verslaggevers uitgesloten waren van
de vergadering van de communisten
van de oude garde en dat de enige
perslieden met uitnodigingen „Russi
sche verslagggevers", waren.
„Wij hadden u een verslag van deze
gebeurtenis willen geven, maar daar
had men geen begrip voor. Wij moes
ten evenals andere journalisten buiten
blijven".
In de daarop volgende uitzending wer
den films van het gebouw vertoond en
van de mensen die de vergadering ver
lieten. De vuistgevechten en het uitjou
wen van Russische soldaten dat daar
op volgde, werd echter niet vertoond.
Maigret is terug. En Corry Brokken.
En Eerste man. Het tv-seizoen draait
al volop en we mogen zeggen, mede
na^r aanleiding van een paar perfecte
dramatische produkties van de laatste
weken, dat het bijzonder goed draait.
Onder die dramatische produktie!
kenen we uiteraard ook Maigret. die
in eigen genre wel haast steeds per
fect is.
Zo ook het spel van gisteravond. Mai
gret zet een val, dat we ooit eerder
we menen in een Duitse produktie
op het scherm zagen. Toen, vooi
zover we ons herinneren, getourmen-
teerder, feller, onnatuurlijker. De ver
sie van Otto Dijk en Eimert Kruidhof
was nuchterder, zakelijker en meer
geloofwaardig. Alleen die journalisten-
Dat in Parijs na een vijfvoudige
moord slechts twee onbekwame kran
temensen en een jongmaatje achter de
/.aak aan gaan lijkt ons al te simplis
tisch gesteld. Hetgeen het criminele
plezier om Jan Teulings en zijn me
dewerkenden nauwelijks vermocht te
verminderen.
Metten Koornstrz kreeg van Henk de
By een Signalement dat hij zeker
verdiende. Jammer dat dit Signale
ment een beetje verdronk in het vele
kanaalwater, waarin we Koornstra's
boot alsmaar zagen varen. Zonder dat
er een andere noodzaak leek te zijn
dan de mooie plaatjes, die het op kleu-
renontvangers moet hebben opgele
verd. Zoiets als interludes tussen het
signalement door.
Van veel belang achten we het feit,
dat Achter het Nieuws voortaan ook
op de VAR A-zondagavonden gaat uit
zenden. Te vaak was het een ge
mis dat tijdens de weekeinden de
nieuwsdiensten van de omroepen ver
stek lieten gaan. De eerste aflevering
had op het gesprek met Rob Funcke
na (bij de TROS ontslagen, omdat hij
niet onder 't Telegraaf juk wilde) niet
zoveel om het lijf. Maar het is goed
dat er althans eens in de vier weken
een apparaat klaarstaat als er op
zondag werkelijk commentaar te le
veren valt. En zelfs vaker als dit
voorbeeld navolging krijgt.
Zaterdag misten we Eerste man
voor A star is bom. Dat vonden we
een aardig programma, omdat het zul
ke onvermoede mogelijkheden inhoudt.
Zoals deze keer waarin bijvoorbeeld
'n charmant zangeresje in staat bleek
een Heijermanstekst te acteren op
vrijwel professionele wijze. De zwak
kere broeders onder de zeven werden
er door de jury feilloos uitgewipt. Het
overblijvende kwartet lijkt ons tot
heel wat In staat.
Corry Brokken opereerde tijdens haar
NEDERLAND I
(STER-
reclame-uitzending oi
18.55, 19.03, 19.56 e
20.16)
TELEAC
18.40 uur:
Nieuw systeem voor
omzetbelasting
NTS
18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het kort
AVRO
19.06 uur:
Regio-viziei
CVK/IKOR
19.31 uur:
Kenmerk
NTS
20.00 uur:
Journaal
AVRO
20.20 uur:
De Mounties,
showprogramma
•21.00 uur:
Oekraïens Nationaal
Ballet.
21.30 uur:
Europoort., oliepoort
documentaire
22.00 uur:
Televizier,
actualiteitenrubriek
H.V.
22.3" uur:
Meedoen of niet?
NTS
22.45 uur:
Tweede journaal
TELEAC
22.50 uur:
Cu rsusinf or ma t ie
Export.
23.00 uur:
Meten en vergelijken
NEDERLAND II
(STER-
reclame-uitzendingen
om 18.55 en 20.16)
NTS
18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het kort
NCRV
19.03 uur:
Rinaldo Rinaldini,
t.v.-serie
19.28 uur:
Tom Jones Show
NTS
20.00 uur:
Journaal
NCRV
20.20 uur:
De eerste wereld
oorlog
21.50 uur:
Promenadeconcert in
De Doelen
22.20 uur:
Geloven op maandag
NTS
22.25 uur:
Tweede journaal.
Televisie morgen
NEDERLAND I
NTS/NOT
11.00 uur:
Ontdekkingen in onze
samenleving
11.25 uur:
Grote Europeanen.
aangegeven progrg
zijn kleurentelevtsleprogramn-
NCRV
20.30—21.50 uur:
25 jaar Pro Musica,
concert
22.4023.55 uur:
Tekens bij de lijd.
NRU
20.30—21.30 uur:
Toonbeeld
22.55—23.55 uur:
New Port Jazzfestival
RADIO NIEUWSDIENST
HILVERSUM I
7.00, 7.30, 8.00, 8.30,
12.30, 18.30, 22.30, 23.55
HILVERSUM II
7.00, 8.00, 11.00, 13.00.
16.00, 18.0.0.19.30,22.30,
23.55
HILVERSUM III
Elk heel uur vanaf
9.00.
eerste show in dit seizoen niet in de
studio, maar in het Amsterdamse
Carré. Podium, dat voor haar een beet
je te ruim lijkt. Bovendien v we ken
nen geen stoel of bank, waaronder we
onze waardering voor Corry gestoken
hebben menen we dat haar produ
cers er niet goed aan doen om n com
plete show te maken met allemaal
lieve liedjes met bijwerk dat duidelijk
het oogmerk draagt dat het Corry
niet naar de kroon mag steken.
Waardoor met die lieve liedjes de hele
show staat of valt. Dat is een opgave
die alleen een heel grote vedette aan
zou kunnen. En eerlijk, met alle waar
dering voor Corry, een heel grote ve
dette is zij niet.
Vg.
RADIO
PROGRAMMA
HILVERSUM I (402 m) NCRV: 18.00 StC-
18.19 Uitzending van de Katholieke Volks
partij. Kaarten op tafel. Een uitzending ovei
18.30 Nieuws en weerpraatje. 18.48 Actuall-
BRUSSEL (ANP) Een staking die
voor zondag bij de Belgische Neder
lands- en Franstalige radio en televi
sie was aangekondigd, is op het laat
ste ogenblik uitgesteld.
De vakbonden, die herstructurering
van de kaders en meer inspraak eisen,
hebben besloten nieuw overleg met de
leiding, begin volgende week, en een
vervroegde vergadering van de raad
van beheer af te wachten. De stakings
aanzegging blijft echter gehandhaafd.
19.45 Missieklankbeeld. 20.00 Operakroniek
22.00 Nieuws en berichten. 22.15 De zever
muz. 23.00 Nieuws. 23.10 Muzikale lezinh
23.40 Nieuws. 23.45-0.30 Voor de zeelieden.
DINSDAG
HILVERSUM I (402 m) NCRV 7.01
Nieuws. 7.10 Het levende woord. 7.15 Op he
(Om 7.30^ Nieuw j
astiek voor de huisvrour
9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10
Bijbelse verkenningen, lezing. 10.15 I
Pow. 12.00 Nieuws. 12.03 Zorro: een pr<
ma voor tieners. 13.00 Nieuws. 13.03 EI
gevarieerd platenprogramma. (14.00 N
15.00 Nieuws. 15.03 Er - Jee - Em -
16.00 Nieuws. 16.03-18.00 Mix: licht plat
BRUSSEL NED. (324 m) 12.00
12.03 Lichte muziek. 12.40 Weerbericht.
lichten voor dc schippers. 12,48 Lichte r
ziek. 12.55 Buitenlands persoverzicht.
Nieuws, weerbericht, dagklapper en beui
richten. 13.20 Tafelmuz.lek. 14.00 Nieuws.
16.00 Nieuws. 16.03 Beursberichten. 16.09 1
te orkestmuziek. 16.15 Voor oudere lui
PARIJS (Reuter) Mireille BalitJ
een gevierde Franse filmactrice in dj
jaren dertig, is vrijdagavond ii
Parijs licfdadighcidstehuis overled»
Mireille Balin is bekend geworden
tegenspeelster van Jean Gabin in „F
pe le moko" en „Gueule d'amour". I
ter trad zij op met de zanger Tino Ros
si. De laatste van haar 65 films
in 1946 gemaakt.
Mireille Balin heeft de afgelopen tiet
jaar in een liefdadigheidsgesticht ge
woond.
11.02 Voor de zieken. 1
KRO: 12.00 Van twaalf tot twee: gev
programma. (12.22 Wij van het lan<
Mededelingen t.b.v. land- en tuinbou-
Nieuws: 12.41 Actualiteiten: 13.00
maar14.00 Conclllepoatbus.
Dennert. 17.10 Voor de kinderen.
HILVERSUM II (296 m) - AVRO
naai. 8.20 Stereo: Lichte grammofoonm
(8.30-8.33 De gre
ding. NRU:
herhaling NI
de Mlddelee
AVRO: 10.00 Voor de kleuters. 10.10 Arbeids
vitaminen (gr.).: populair verzoekplaten-
programma. (11.00-11.02 Nieuws) 11.30 Stereo:
Instrumentaal trio: klassieke en moderne
muziek. 11.55 Beursberichten. 12.00 Stereo:
Week van de koorzang: Omroep Dubbel-
kwartet: volksliederen. 12.26 Mededelingen
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.29 Overheidsvoor
lichting. Uitzending voor de landbouw. 12.39
Sportrevue. 13.00 Nieuws. 13.11 Radiojour
naal. NRU: 13.30 Spiegel van Belgié: muziek
en nieuws van onze Zuiderburen. 14.00 Ros
trum of Composers 1968: moderne Japanse
Canta Amerika I: lichte muz.
uit Latijns Amerika. 18.30 Kunstkroni
17.00 Stereo: Big Band Beat: Dansorkest 1
Dirigent overleed
op
afscheidsconcert
GRONINGEN (ANP) Op het al
scheidsconcert dat hem zaterdagavoi»
is aangeboden is de 69-jarige Will va:
Dijk, eredirigent van het GroningsJ
mannenkoor, onwel geworden en
De heer van Dijk had nog juist he
door hem gedirigeerde laatste program
maonderdeel voor de pauze afgewerk
en het applaus in ontvangst genome;
toen hij onwel werd. Hij begaf zich ach
ter de coulissen waar hij ineenzakte
Kort daarop overleed hij. Het tweed
deel van het concert werd afgelast.
NOV A-festival door
prinses geopend
APELDOORN (ANP) Prinses Mar
griet heeft zaterdag in de sehouwbur:
Orpheus te Apeldoorn het jaarlijkse film
festival van de NOVA (Nederlandse Or
ganisatie Van Amateurfilmclubs) geopent
De prinses die vergezeld was van ha
echtgenoot, mr. Pieter van Vollenhovt
werd welkom geheten door de loco-bur
gemeester van Apeldoorn, de heer
Wieten.
Ergernis inspireerde Hagenaar
DEN HAAG Toen minister
Den Toom vanmorgen fris en
monter in zijn grijze defensie
burcht aan het Haagse Plein
de binnengekomen post door
keek zal hij onherroepelijk ook
de Open Brief tegen zijn ge
komen, waarin zijn ex-vazal
Henk de Vos alle grieven tegen
de militaire dienst heeft samen
gebald. Weliswaar trok de
minister niet alle verloven in
en ook de Staat van Beleg-
afkondiging bleef achterwege
maar wel is de veronderstel
ling gewettigd, dat deze lijvige
aanklacht van tien dicht
bedrukte pagina's meer aan
dacht van de excellentie heeft
gekregen dan de doorsnee kan-
kerbrieven, die regelmatig van
uit de parate troepen naar de
ministeriële werkkamer wor
den geschut.
De Vos heeft namelijk resoluut
het breekijzer van de openbaar
heid in de taaie militaire hiërar
chie gezet en zijn brief niet al
leen aan de minister gestuurd,
maar ook naar enkele tientallen
krantenredacties. Tevens heeft hij
hem in extenso laten afdrukken
in zijn boek „Geheim dagboek
van een soldaat", dat vanaf za
terdag In Nederland te koop is.
In deze volgepropte paperback
van twaalf vijftig (uitgever An-
dries Blitz, de ontdekker van on
der meer John O-Mill) heeft De
Vos zijn doorgaans sombere
herinneringen aan 21 maanden
diensttijd
maar op, de kleine pesterijen van
beroepsonderofficieren, de onge
hoorde straffen voor miniatuur-
vergrijpen (zes dagen licht voor
een ontbrekende uniformknoop of
voor een bed. dat niet model is
opgemaakt), het intrekken van
weekendverlof, omdat eei. gegra
dueerde non-valeur toevallig op
zaterdagmorgen bloed aan de paai
wil zien. Het zijn stuk voor stuk
overbekende verhalen, die elke
dienstplichtige Nederlander in zijn
trommel heeft, maar De Vos is
één van de weinige ex-militairen
die zijn gram openlijk in eer.
bock heeft leeggeschud. Hij treedt
daarmee in de roemruchte voet
sporen van Frank van Weezcl
die indertijd op verzoek van zijn
geestelijke vadei A M de Jong
glimlachend alle heilige militaire
huisjes aan puin trapte Welis
waar doet Dc Vos hel mei
minder literaire omzichtigheid
en kapt hij zich vaak met een
botte bijl door het militaire oer
woud Het effect is dan ook niet
zo overdonderend: na 140 pagina's
heeft de lezer het gevoel, dat hij
zijn eigen diensttijd op te grotes
ke wijze geprojecteerd heeft gc-
serene bedoelingen
Wat Hagenaui Vos heeft b.
wogen om zijn „Geheim dagboek
pr:j- L geven aan de gemeen
schap? Is hij een geboren queru
lant. een minna; i van de gebro
ken geweertjes, een linkse rak-
kei die volgens dc inlichtingei
van de geheime dienst vergiftigd
is met pacifistische, c.q com-
Ex-scrgeant Henk de V
munistische ideeën? De Vos zou
het niet denken. Hij komt uit een
familie van geheide Oranjeklanten
en is met volstrekt serene be
doelingen in 's lands wapenrok
gedoken
Hij zegt achteraf „Ik heb niks
tegen tucht en discipline en ik be
grijp donders goed. dat een legei
/.onder die twee elementen niet
kan draaien Maar wat Ik haat is
die volstrekte willekeur, waar
mee het gros van de meerderen
dc soldaten behandelt, de afschu
welijke onmacht, waarmee je als
mindere elke vernedering moet
slikken. Het Nederlandse leger is
een staat in de staat, met zijn
TUSSEN de diensttijd van Hagenaar H. de
Vos en zijn Open Brief aan de minister van
Defensie liggen acht jaar. Voor de formu
leren van een aanklacht is dat ccn opzien
barend lange periode en de vraag is zelfs ge
wettigd, of je met zo'n belegen aanval niet
achter de feiten aanholt Weliswaar onthult
de schrijver, dat hü zjjn „GebHm dagboek van
een soldaat" aan tientallen militairen heeft
laten lezen en geconstateerd heeft, dat ze het
met hem eens z(Jn, maar een dergelijke privé -
opiniepeiling kan door zUn beperkte aanpak
nauwelijks representatief worden genoemd. De
exsoldaat. die de Open Brief en het geheime
dagboek leest zal het op vele punten met
H. de Vos eens zjjn, maar na lezing zal hjj
toch moeten vaststellen, dat hij door II. de Vos
is ingepeperd met dezelfde ongenuanceerde
sneeuwballen, die hij juist in zjjn diensttijd
heeft leren verwachten. Laten we het er daar
om maar op houden, dat het in elk geval de
mening is van welgeteld één ex-sergeant van
de administratie.
eigen wetten en zijn eigen sys-
dat de machtswellust in de
hand werkt. Vanaf het eerste
moment, dat ik in die maat
schappij terecht kwam, heb ik
me geërgerd aan de onredelijk
heid. aan de onzindelijke ma
nier van denken en handelen
Toen we in de kazerne kwamen
kon je nog drie groepen" onder
scheiden: de enthousiaste jongens,
die graag soldaatje speelden, de
onwilligen en tenslotte de onver
schilligen Na twee maanden wa
ren er alleen nog onwilligen over
gebleven. Dat is de schuld van
het systeem, dat de top in staat
stelt om zonder gevaar voor re
presaille naar beneden te trap
pen. Zo vaak en zo hard als men
zelf wil".
papieren bom
De Vos. nu dertig jaar, vadei
van drie kinderen, is in 1960 aan
zijn boek begonnen en het resul
taat was een papieren bom van
bijna 400 pagina's, die in de loop
dei jaren door drie uitgevers
werd geweigerd. „Misschien wa-
Art. 1: De meerdere
heeft altijd gelijk.
Art. 2: Indien de meer
dere abuis is, treedt
automatisch art. 1 in
werking.
ren ze te bang", veronderstelt Di
Vos. „ze wilden zich niet bran
den aan het onderwerp. AchteraI
vind ik het best, dat het zo lang
geduurd heeft: ik ben in februar
van dit jaar pas met eervol ont
slag uit de Nationale Reserve ge
stapt. Als het boek eerder wa
verschenen, had de militaire poli
lia waarschijnlijk nu aJ bij m<
op de stoep gestaan. Dan was ik
nergens geweest, want als dol-
daat heb je Immers geen enkele
rechte positie".
Ter aanvulling: De Vos heeft de
miltaire dienst in feite als ser
geant-administrateur verlaten, wat
volgens hem een waterdicht be
wijs is van zyn loyaliteit tegen
over het leger. ..Ik heb mc ner
gens aan onttrokken, ik heb ook
geen lijdelijk verzet gepleegd. Ik
heb me alleen mateloos geër
gerd. Éénentwintig maanden
lang. In die tijd heb ik meei
onrecht gezien dan in de acht
jaar erna. In de burgermaat
schappij mag alleen de rechtei
straffen, maar zodra je een uni
form aantrekt, kun je in de bak
worden geslingerd door de eerste
de beste officier, die ln de norma
le maatschappij worst zou verko
pen bij de Hema. Zo'n man weet
niets van rechten af, maar hij is
wel tot straffen bevoegd. Hij kan
naar eigen goeddunken mensen
van hun vrijheid beroven, hij kan
ze als wurmen ver een excer-
citieveld laten lopen of dwingen
om de veters ui*, hun schoenen ie
halen. Dat zulke mensen de ex-
voon forceren is een
duidelijke zaak.
Daarom ben ik blij. dat dit boek
is verschenen. Ik heb er geen
enkele andere pretentie
dat het misschien zal bijdragen
tot een snellere democratisi
van het Nederlandse leger. Er
is op dat punt nog geen fluit be
reikt. Ik heb dit boek met erva
ringen van acht jaar terug aan
tientallen jongens laten lezen,
die nu in dienst zitten. Zonder uit
zondering was hun antwoord:
„Het is nog steeds niet veran
derd. Het is nog steeds een rot
deur opentrappen
Is het nu duidelijk, waarom ik
me opgelucht voel? Het is na
tuurlijk leuk om je eigen boek in
een etalage te zien liggen en ei
wat mee te verdienen. Maar het
belangrijkste is, dat ik met dit
boek een deur opentrap, die te
lang gesloten i
dwing de minister nu
te nemen. Laat hem
de brug komen, zeggen, dat
niet waar is. Tegenover zijn sienl
kan ik een kooi van hondeidesl
anderen zetten, dat hem vol lel
dig overstemt.
Het wordt tijd. dat er eens wal
gedaan wordt voor de soldaat I
