COMEDIE VAN GOGOL
ALS GROTESKE KLUCHT
[Nederlandse Comedie met „Revisor
Nieuwe benadering
Han Bentz v. d. Berg
TELEAC
hoopt op
derde net
Politieke Prent
inInburgeren
ÜïiF.C. Köln-ADO
op televisie?
RUUD VAN DER MEER
Jong Haags zanger
bouwt aan carrière
PAGINA 2
DE LETOSE COURANT
WOENSDAG 30 OKTOBER 1968
Vrijheid van
onderwijs in
gevarenzone
ste jaren de centralisatieneigingen ge
signaleerd die, bij hun edel pogen om
in Nederland het onderwijs te verbete
ren, het werk van onderwijsexperts en
onderwijsautoriteiten ontsiert.
Het vervelende is, dat men bij een
eerste symptoom hiervan gemakkelijk
over bepaalde bezwaren heenstapt, om
dat de goede zaak wel een concessie
waard is. Maar allengs is het hoogste
tijd geworden dat minister Veringa en
staatssecretari Grosheide eens zorg
vuldig nagaan, waar bij het voortgezet
onderwijs de grens ligt voor dit centra-
de gevarenzone.
Niet alleen de vrijheid welke de mam
moetwet het onderwijs beloofde, blijkt
soms door de overheid uiterst betrek
kelijk te worden toegepast, op sommige
momenten komt zells de in de grondwet
gewaarborgde vrijheid van onderwijs
basis van ons bijzonder onderwijs in
de gevarenzone.
1 onderwijs heeft staatssecretaris Gros
heide in zijn uitvoeringsbesluiten ter
zake van het leerplan reeds bedenkelijk
op de rand van de afgrond gelopen. Hij
heeft toen de letter van de wet welis
waar niet geschonden, maar toch een
praktijk toegelaten, die voor het gods
dienstonderwijs riskant is. Nu wordt er
wel beweerd dat het bijzonder onderwijs
zelf terzake van dit onderricht iets weg
heeft van de dolende in de woestijn.
Dit mag evenwel niet als een argument
tellen, omdat het mede de uitvoe
ringsbesluiten van de wetgever zijn, die
de moeilijkheden vergroten.
Een ander bedenkelijk facet van het
overheidsbeleid hoewel hier de beslis-
worden de
Op het gebied van de herexamen
regeling en onderdelen van de examen
regeling leven er in kringen die de depar
tementale leiding moeten adviseren denk
beelden, die de grootst mogelijke voor
zichtigheid en som» zelfs argwaan wet
tigen. Het accent wordt meer en meer
van de school verlegd, naar centrale or-
Terzake van de herexamenregeling
bij het voortgezet onderwijs gaat men in
het streven naar efficiënty en congruën-
te nonnen zo ver. dat men de indruk
maakt er vrede bij te hebben, wanneer
de vrijheid van het onderwijs alleen
theoretisch nog geëerbiedigd wordt.
Een commissie die voor een bepaald
vak klassieke talen op gymnasium
en lyceum voorstellen heeft ontwor
pen, adviseert de bewindslieden niet al
leen een centraal gekozen stuk (waar
mee iedereen akkoord zal kunnen gaan)
maar ook een centrale correctie buiten
de school om. .Ja zelfs, zou het resultaat
dit schriftelijk werk kandidaat, exa
minator en gecommitteerde dan pas be
kend mogen worden, nadat het tweede
deel van het examen op de school plaats
gevonden heeft.
Wij vragen ons af: waarom adviseert
deze commissie dan niet, consequent,
volledig staatsexamen, zonder meer?
/"VNS voortgezet onderwijs bevindt zich
'■'in dit opzich
de gevarenzone.
En terwijl in universitaire kringen door
studenten en sommige hoogleraren in een
felle actie geprobeerd wordt de macht
van onpersoonlijke systemen te doorbre
ken, cijfers te ontkrachten die helemaal
los staan van een noodzakelijke achter
grond, zou men bij het voortgezet on
derwijs precies de tegenovergestelde
koers gaan bevaren.
Op die manier zouden onderwijsdes
kundigen en politici die uit principiële
overwegingen destijds bezwaar maakten
tegen de mammoetwet, toch in het ge
lijk worden gesteld. De hoogste onder
wijsautoriteiten mogen tegen de mam
moetwet, toch verhoeden dat dit gebeurt.
Maar ze zullen dan wel haast moeten
NEDERLANDSE
Door de grote invloed die Peter Scha-
roff heeft uitgeoefend op het Neder
landse toneel, is voor het spelen van
Russische auteurs hier langzamerhand
een toneelvorm gevonden, die voorna
melijk neerkwam op het tonen van Rus-
siche leefwijzen en gewoonte. De voor
stellingen onder Scharoff, over wiens
grote verdiensten hiermee niets gezegd
wil zijn, van Russen als Tsjechow en
Gogol werden op Stanislawski geënte
reprodukties van het Russiche leven. Na
enkele kleine doorbraken, heeft de Ne
derlandse Comedie met „De Revisor"
van Gogol dit seizoen definitief getoond,
hoe dat Russiche toneel ook op een an
dere, moderne manier benaderd kan wor
den. De ideeën daarvoor zijn ontwik
keld door Han Bentz van den Berg, die
als regisseur over „De Revisor" een
grandioze voorstelling heeft gemaakt,
waarin het stuk met alle kracht die
erin te vinden is. volledig wordt gerea
liseerd.
Er zijn twee essentiële dingen, waar
door de benadering van Bentz van den
Berg volstrekt nieuw is vergeleken met
de Scharofftraditie. Ditmaal wordt er
geen informatie verstrekt over het le
ven in Rusland, er is dus geen samovar,
geen olielamp, geen gerinkel van de bel
len aan de paardentuigen, om enkele
Weg met...
i universi
teitscentra (Amsterdam voorop) „de
straat op wil", maar een kleine minder
heid is, die het uiteindelijk niet om an
dere toestanden bij het hoger onderwijs
Deze minderheid wil de gevestigde orde
omver werpen; vandaag zijn ze tegen
Johnson, morgen tegen Mexico, over
morgen tegen het kabinet-De Jong. Ze
moeten hun camouflage wel keer op
keer veranderen, omdat ook in hun ge
val geldt dat verandering van spijs
eten doet.
Merkwaardig is dat deze op demonstra
ties en protesten beluste groep discrimi
natie, uitbuiting en onderdrukking van
geestelijke vrijheid altijd maar in één
hoek zoekt: die van de tegenstanders
van een links-dictatoriaal regime.
Ze zijn politiek zo gebonden, dat zelfs
een „leve Dubcek" er niet af kan. Het
licht in de macht van de studenten zelf
te voorkomen, dat het deze extreem-po
litieke groep is, die de richting van de
universitaire hervorming bepalen gaat.
Voor hen is deze hervorming alleen
maar een middel om van daaruit met
meer succes de werkelijke democratie
te kunne liquideren.
iyipbilisatietrein
dd l cu'
HOPENLIJK wordt bij de begrotings
behandeling van Sociale en )Eco-
nomische Zaken aandacht besteed aan
oen begin oktober gedane suggestie van
het Nederlands Katholiek Vakverbond:
extra-treinen uit de buitenprovincies in
te leggen naar industriële centra in de
Randstad waar men nog om arbeids
krachten zit te springen. Een nieuw
soort pendelen dus.
Voor spreiding van de werkgelegen
heid blijven we de beste bijdrage vin
den investeringen in de gebieden, waar
een overschot aan arbeidskrachten is.
De overheid moet dan ook niet te snel
erin berusten, wanneer het bedrijfsleven
verkondigt, dat dit niet, of uiterst moei
lijk gaat
Maar er zijn gevallen denkbaar, dat
het uitbreiden of nieuw stichten van ves
tigingen in de Randstad de voorkeur ver
dient boven investeringen in het zuiden.
oosten of noorden des lands. In zo'n ge
val kunnen mobllteitstreinen economisch
de voorkeur verdienen en sociaal min
der onaantrekkelijk zijn dan sommige
alternatieven.
Volgens het NKV zouden de Spoorwe
gen op dit gebied inventief moeten zijn
en moeten werken met een calculatie,
die louter bedrijfseconomisch is, maar
ook gebaseerd op hun maatschappelijke
functie. Garanties van Sociale en Eco
nomische Zaken zouden dan de sluitpost
moeten vormen bij de exploitatie van
dit vervoer.
Maar ook te betrokken bedrijven zullen
dan een belangrijke bijdrage moeten le
veren. Dit vergt in de eerste plaats
rechtvaardige verdeling van lasten. Bo
vendien maakt de overheid het die be
drijven anders zo aantrekkelijk, dat
geen belangrijk bedrijf nog te vinden is
voor vestigngen buiten de Randstad.
ANTENNE
DEN HAAG (ANP) De Stichting
Televisie Academie (TELEAC) hoopt
op een derde televisiekanaal voor edu
catieve doeleinden. Op dit kanaal zou
den ook de Nederlandse Onderwijs Te
levisie (NOT) en de Academische Ra
dio Omroep (ACRO) kunnen uitzen
den. Pa» dan kan vermoedelijk uitge
balanceerde emerjarige program
mering tot stand komen, die voor de
grootste school in ons land. TELEAC,
noodaakelijk ia.
Dit blijkt uit het weekblad van het mi
nisterie van Onderwijs en Wetenschap
pen. Wil TELEAC kunnen beantwoor
den aan haar doelstellingen, dan zijn
uitbreiding van zendtijd, medewer
kers en werkruimte dringend gewenst.
Ons land bezit een aantal bekwame
politieke tekenaars die hun werk pu
bliceren in de dag- en weekbladen. Hoe
worden hun prenten gewaardeerd en
welke invloed hebben ze?
Om op deze vragen een antwoord te
vinden werd door middel van een re
presentatieve steekproef onder het Ne
derlandse vok een onderzoek inge
steld. De belangrijkste resultaten hier
van worden bekendgemaakt ln het pro
gramma „Inburgeren" dat de NTS van
avond uitzendt. Verder komt een aan
tal tekenaars aan het woord, onder wie
Opland, Behrend en Boost.
(Nederland I - 20.30 uur).
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM. De KRO-televisie
onderhandelt met het clubbestuur van
de voetbalvereniging FC Köln en de
Duitse televisie over een rechtstreeks
t.v.-verslag van de returnwedstrüd
FC Köln—ADO. die in verband met
de Europa Cup voor bekerwinnaars
op woensdag 27 november in Keulen
wordt gespeeld.
Aangezien echter op diezelfde dag
Ajnx in verband met de Europa Cup
voor landskampioenen een uitwedstrijd
speelt tegen het Turkse Fehnerbace,
staat de uitzending nog geenszins vast.
Ook de reeds aangekondigde uitzending
van de eerste wedstrijd tussen ADO
en FC Köln. die op dinsdagavond 12
november in het Haagse Zuiderpark
wordt gespeeld, is nog niet zeker. ADO
geeft pas toestemming voor een recht
streeks t.v.-verslag indien in de voor
verkoop minimaal 20.000 kaarten zijn
verkocht.
Guus Rekers
weg bij
VARA-televisie
uiterlijke dingen te noemen. Maar wat
meer is: nergens is de Stanislawskitech-
niek als zodanis toegepast, wel technie
ken die daaruit zijn afgeleid. De acteer
methode van Stanislawski was gebaseerd
op een zeer vergaand naturalisme, waar
door de acteur verplicht werd zich zo
volledig mogelijk in te leven in het uit te
beelden karakter. Daardoor zou een ge
loofwaardige toneeluitbeelding ontstaan.
Die Stanislawskitechniek heeft zijn
voortzetting gevonden Ln Amerikaanse
speltechnieken, vooral die van Lee Stras
berg met zijn „method". Uit die tech
niek is weer een nieuwe regisseurs-be
nadering gegroeid, die zich richt op het
zo volledig mogelijk door laten werken
van alle gegevens in het stuk op alle
scènes. Het effect daarvan is een hevig
toneelmatig gebeuren, waarin het stuk
als het ware doorlicht wordt op zijn
senties.
Deze techniek is door Bentz van
Berg toegepast in zijn regie van
Revisor". Daardoor is hij gekomen op
enkele dingen, die vondsten zouden kun
nen heten, als ze niet waren ontstaan
door logische redenering. Zo wordt de
grote pochscène van de man die voor
de revisor wordt aangezien in het der
de bedrijf logisch gemaakt en uitgediept,
doordat de man zich tijdens een lange
monoloog bedrinkt. De scène wordt
bijzonder sterk door. Het is een vondst,
maar de logische consequentie van een
opmerking die de burgemeester eer
der in het stuk maakt, wanneer hij zegt,
dat hij de revisor dronken zal voeren.
Deze schijnbare details (er zijn er
vele) bepalen in eerste instantie de kwa
liteit van deze voorstelling. Maar ook de
speelstijl draagt daar aanzienlijk toe bij.
Wim Vesseur heeft een decor ontwor
pen. dat voornamelijk bestaat uit een
de zaal uitgebouwd podium.
HILVER81M. - N. d, .ff.ire-Max .Jw„„
YU GUn. die door it V\RA-r.dlo werd j de persone„ vanuit de 7.aal op komen,
geadviseerd zyn functie als chef van -
de reportageafdeling neer te leggen,
zyn er thans moeilijkheden gerezen
met de regisseur-producer Guus Rekers
van de VARA-televisie.
Hem zou te verstaan zijn gegeven naar
een andere baan uit te kijken. Het
schijnt dat zijn t.v.-prestaties niet heb
ben voldaan aan de verwachtingen. De
groepsraad van de VARA verklaart
„verontrust" te zijn over deze gang
van zaken aangezien men de feitelijke
redenen niet kent.
In decor en kostuums bestaat
lijks een gerichte aanduiding van de tijd,
waarin het stuk moet spelen. De acteurs
zijn wit geschminkt, als clowns in eei
circus en dat varieté-aspect wordt ver
sterkt door een dwaas circusmuziekji
van Robert Heppener (trompet en trom),
dat steeds een bedrijf inleidt en sluit,
het publiek niet in staat het
ie burgemeester Bob de Lange
:ijn vrouw Nell Koppen
:ljn dochterAgaath Meuten
;hlestakow Henk van Ulse
■urator v h. gasthuis Wim van den
schappelijke situatie, waarin macht ge
koppeld is aan corruptie. De komst van
de revisor legt de wortels van deze
maatschappij bloot, vooral omdat de man
die voor de revisor wordt aangezet, hem
in werkelijkheid niet is. In deze voor
stelling is het stuk, misschien op het
al te nadrukkelijke moraliserende einde
na. van een enorme zeggingskracht, tot
in elk detail.
In deze prachtige voorstelling, die ook
in de Koninklijke Schouwburg gister
avond, toen hij voor het eerst in Den
Haag kwam, naar de uiterlijke vorm uit
stekend tot zijn recht kwam, is van
prachtig toneelspel te genieten, al |tan
men zich voorstellen dat een wat en
housiaster reagerend publiek de spelers
tot betere resultaten zal brengen. Bob
de Lange zet zijn grote rol als de bur
gemeester geweldig in, met een schitte
rende scène over de corrupte situatie
in het dorp, die op een zo hoog peil
staat, dat hij verderop in het stuk bij
na niet kan halen. Henk van Ulsen,
de gewaande revisor, probeert zijn fi
guur vooral niet sympathiek te laten
zijn, dit in overeenstemming met de
bedoelingen van Gogol. De nare, walge
lijke jongeman die hij speelt,
uitstekende rol.
Onder de vele bijfiguren vallen de
prachtig getypeerde figuurtjes
van Rijn en Wim Kouwenhoven natuur
lijk allereerst op, maar verder zijn
ook uitstekende rollen van Wim van c
Brink. Agaath Meulenbroek. Nell Kop
pen. Jan Hundling, Anita Menist. Will
van Seist, en Paul Brandenburg te zien,
die zich overigens stuk voor stuk op
lossen in een gaaf ensemble
meesterhand van de regisseur duidelijk
herkenbaar is. Gisteravond was het pu
bliek in de Koninklijke Schouwburg te
recht zeer enthousiast over deze boeien-
toonde als realiteit te ervaren. ,,De de voorstelling door De Nederlandse Co-
Revisor" werkt er des te sterker door I medie. Hopelijk kan Den Haag „De Re-
Het stuk van Gogol blijkt op deze ma- v's®" herhaaldelijk terugzien. ki«,„ke mu,iik r N
nier een scherpe analyse van een maat-! .Jan Verstappen. ".M^ActuaUtetten?1"V.%. Ovêi-wêglng
NEDERLAND I
STER
(Reclameuitzendingen o
18.55, 19.03, 19 .56 t
20.16
NTS
•18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in bet kort
19.06 uur:
Scala, magazine
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
Zendtijd Politieke
Partijen (GPV)
20.30 uur:
Inburgeren
21.00 uur:
Storm over Washing
ton, film
23.10 uur:
Stichting Socutera
23.25 uur:
Tweede journaal
NEDERLAND II
STER
(Reclaraeuitzendingcn om
18.55 en 20.16)
NTS
•18.50 uur:
De fabeltjeskrant
19.00 uur:
Nieuws in het kort
NCRV
19.03 uur:
Zo was zeskamp .quiz
NTS
20.00 uur-
Journaal
NCRV
•20.20 uur:
The greatest show on
earth, film
•21.10 uur:
Wie is Jacques
Lipchitz, portretten-
21.40 uur:
Hier en nu.
actualiteitenprogr.
22.00 uur:
Drempels en
vergezichten
NTS
22.15 uur:
Tweede journaal
i aangegeven programma's zijn klpurentelevisieprogramma's.
HILVERSUM I
NRU
20.00—21.05 uur:
Het Omroeporkest
22.40—23.55 uur:
HILVERSUM II
VARA
20.10—20.40 uur:
Het Leids Zolder
Cabaret
23.30—23.55 uur:
Elektronische muziek
RADIO
NIEUWSDIENST
HILVERSUM I
7.30,
8.00. 8.30.
18.30. 22.30, 23.55
HILVERSUM II:
8.00, 11.00, 13.00. 1
18.00. 19.30, 22.30.
HILVERSUM III:
heel uur vanaf 9.0C
PROGRAMMA
RADIO-
Stereo: Omroeporkest en solisten
muziek, (plus minus 21.05-21.15 Spe-
Partij. 18.30 Stereo: VARA's
Popshow. 18.55 Stereo: Licht vocaal en in
strumentaal ensemble met zangslollst 19.30
Nieuws. 19.35 Buitenlands weekoverzicht.
19.45 Klassieke muziek. 20.10 Het Lelds Zol
der Cabaret. 20.40 Vragenvuur- 21.00 Plaats
gevonden: gevarieerd programma. 22.00 VA
RA - Mu-Zl-Ka-Lei-Dos-Koopmuziek uit
vreemde landen. 22.30 Nieuws. 22.40 Actua
liteiten. 22.55 Utrechts Blaaskwintet (opn)
moderne muziek. 23.30 Stereo: Elektronische
muziek (opn). 23.55-24.00 Nieuws.
BRUSSEL NED (324 m) 18.00 Nieuws.
DONDERDAG
HILVERSUM I (402 m) KRO
Mgr. Zwartkruis
over de kwestie
Jos Vrijburg
NOORDWIJKERHOUT (K.N.P.).
Mgr. Th. Zwartkruis van Haarlem heefl
in de KRO-rubriek Echo als zijn mening
gegeven dat één episcopaat of één bis
schop geen beslissing kan nemen als in
de kwestie Van de Amsterdamse studen
tenpastor Jos Vrijburg, die als gehuwd
priester werkzaam wil blijven. Dat is
een kwestie van collegiaal beraad met
andere bisschoppen in de wereldkerk en
met Rome.
Een goede gelegenheid voor beraad
met collega-bisschoppen vindt mgr.
Zwartkruis het bisschoppensymposion
dat volgend jaar in Chur in Zwitserland
zal worden gehouden speciaal over het
priesterprobleem. Ook het overleg met
de parochianen en tenslotte het- Neder
lands pastoraal concilie is hiert>ij van
belang, juist omdat men na het concilie
geen beslissingen meer wil die eenzijdig
opgelegd worden maar op democratische
wijze in onderling overleg worden ge-
e muziekredacteur)
DEN HAAG Onlangs meldde het
A.N.P., dat de zanger Ruud van
der Meer, in 1936 te 's-Gravenhage
geboren op het Concours Internatio
nal Toulouse 1968 een zilveren me
daille had veroverd. En daar hij op
het Concours 1967 te 's-Hertogen-
bosch een bijzonder gunstige indruk
had gevestigd hij verwierf toen
de Toonkunstprijs zochten we con
tact met hem. Waaruit het volgend
stukje autobiografie resulteerde.
Natuurlijk komt zo iemand uit een
muzikaal nest, uit een muzikale fa
milie: vader is docent aan het Ko
ninklijk Conservatorium, en oom is
„oom Jaap", met zijn achternaam
vanzelfsprekend „Stotijn".
Van der Meer sr. stond aanvankelijk
sceptisch ten opzichte van het kiezen
van een muzikale loopbaan, de jon
gen moest in allen gevalle eerst
maar eens zijn middelbare school
opleiding voltooien: wat Van der
Meer jr. deed via het Sint-Janscoi-
lege. Maar moeder Van der Meer
zei tegen haar zoon: ga toch maar
eens met oom Jaap praten. Wat ge
beurde, met het gevolg, dat de
H.B.S.'er hoboles kreeg.
Waardoor, na het slagen voor het
eindexamen, het conservatorium toch
weer aan de orde kwam.
Echter: hobo achtte men een te
smalle basis, met welke opvatting
de zoon het eens was. Hij voelde
bovendien voor het beroep was
het geen roeping? van schoolmu
sicus en ging dus ook de cursus
voigen, in die tijd nog door drs
Jan Sicking en Henri Geraedts ge
leid.
En in de praktijk van muziekleraar
eerst aan het St.-Janslgceum.
daarna aan het Edith Steinlgceum
en de R.H.B.S. te Gouda voelt
hij zich sinds 1957 volmaakt geluk
kig, vooral toen hij, na afloop van
zijn diensttijd alle vereiste diploma's,
èn voor hobo, èn voor schoolmuziek,
had behaald.
En toch... dat conservatorium had
hem zo vele wegen gewezen, waar
aan hij maar bleef denken: koordirec
tie, solozang bijvoorbeeld. En, aan
vankelijk meende hij de ambities hier
gewekt, in zijn onderwijspraktijk ook
te kunnen uitleven: wat elkeen be
grijpt, die hem wel eens met zijn
meisjeskoor van het Edith Stein
heeft zien en horen opereren.
Doch. ergens kruipt het bloed, waar
het niet gaan kan! Met het gevolg,
dat Ruud van der Meer, nu drieën
eenhalf jaar geleden zijn zangstudies
weer opnam, aanvankelijk bij Lucie
Frater, lerares aan het Koninklijk
Vlaams Conservatorium van Antwer
pen, doch te 's-Gravenhage woonach
tig.
..Helemaal niet met het oogmerk
als zanger carrière te gaan maken,
doodeenvoudig, omdat ik het heerlijk
vond. Maar het was Theodora Ver
steeg, die er me later van over
tuigde. dat het ..de moeite u-aard'
zou zijn te werken aan een vocalis-
tencarrière: dat was in 1966'.
Van dat ogenblik af brandde 't vuur
tje goed. Maar Van der Meer over
schatte zijn fysieke en psychische
krachten... kan men zang studeren,
De gelukkige prijswinnaar kreeeg toen
onmiddellijk enkele concerten en
ging in de zomer van dat jaar in
het Salzburgse Mozarteum een cusus
volgen, door Paul Schilhawsky over
„Dat Deutsche Lied" gegeven. En
van Salzburg naar 's-Hertogenbosch,
waar hij, zoals reeds verteld, de
Toonkunstprijs won.
Waarmede hij niet alleen eer ver
wierf maar ook geld. Geld, dat hem
in staat stelde hij kreeg boven
dien een steun in de rug van het mi
nisterie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk* lessen te
gaan nemen bij Pierre Bernac te Pa
rijs, waar hij zijn aandacht op het
Franse lied concentreerde.
Waarna, in het voorjaar 1968, de eer
ste Passionen daagden. Maar hij bleef
studeren.
Want Salzburg trok Salzburg waar
de wereldvermaarde Gerald Moore
een interpetatiecursus gaf voor lied
zangers en begeleidende pianisten. Er
waren 70 sollicitanten, er werden er
23 aangenomen. Ruud van der Meer
behoorde tot de gelukkigen. Hij kreeg
bovendien de kans om, na afloop van
de leergang met Gerald Moore apart
Schuberts Winterreise in te studeren:
een hoogtepunt in zijn jonge leven.
En wat Moore, na afloop daarvan,
zei?
Zoals je weet. verschijn ik niet meer
op het podium. Maar als je kans hebt
op een grammofoonplaat, dan wil ik
je heel graag begeleiden'
En t
i kwa
i het
1 Toi
terwijl men veertig uur per week on
derwijs geeft, een paar koren leidt
en bovendien niet afstand kan doen
van zijn hobo?
De kracht bleef dan ook niet uit, de
man met de mateloze ambitie» stort
te ineen en de medicus schreef zea
maanden volstrekts rust voor.
In die periode, voor mij een weldaad.
kwam ik tot mezelf en ik concludeer
de: ik concentreer me op de zang. En
al heel snel wierp dit besluit vruch
ten af, want op het jubileum concours,
mei 1967 van het Nederlands Impre
sariaat te Amsterdam, veroverde ik
onder de 32 opgekomen vocalisten de
eerste prijs. ik had nog nooit op de
planken gestaan!'
louse 1968: voor Van der Meer
probleem, omdat hij zich, gezien de
korte tijd van zijn studie, nauwelijks
de opera had kunnen voorbe
reiden. En daar vroeg men in de eer
ste plaats 4 opera-aria's in ver
schillende talen bovendien 3 lie
deren en 3 oratoriumfragmenten. Te
beoordelen door een internationale
bekende Franse sopraan Janine Mi-
cheau zitting had.
Er waren 51 deelnemers. 50 van hen
met ..voorkeur opera' komend uit
alle landen achter het ijzeren gordijn
behalve uit Rusland, voorts uit Fran
krijk, W.-Duitsland, Engeland, Span
je-
„En 2 Nederlanders Leeuwe Visser
en ondergetekende. In de finale zong
ik de aria ..Visions Fugitives uit de
opera Hèradiadevan Massenset.
voorts ..Liebeslotschaft' van Schu
ilei resultaat?
Eerste prijs werd niet toegekend
De tweede prijs werd gedeeld tussen
'n Pool en 'n Roemeen... de laatste
was dezelfde, die ook in 's-Hertogen
bosch 1968 tweede was.
,.En Leeuwe Visser en ik kregen resp.
een gouden en zilveren medaille
plus een enveloppe met inhoud".
Dit alles vertelde ons Ruud van der
Leeuw, de Haagse bariton: als een
compleet gelukkig mens met een wel
dadig enthousiasme voor het vak, dat
hij nu definitief gekozen heeft. Tot
slot nog even releverend, dat u Pas
sionen wachten en een tournee van
8 concertrecitals door Zweden.
Doch dat is toekomstmuziek: hier
mee breekt het verhaal af. Er zitten,
zo gezien, pog wel goede vervolgen
in. Als bij een feuilleton...!
Nieuws). 8.30 Nieuws. 8.32 Voor de huls
vrouw. (9.00-9.10 Gymnastiek voor de huis
vrouw; 9.35 Waterstanden). NRU: 10.00 Wat
heeft dat kind?, pedagogische lezing. 10.20
Stereo: Muziek uit de Barok (gr). KRO:
ll.no Nieuws. 11.02 Voor de zieken. 11.55 Me
dedelingen. NCRV: 12.00 Los-Vast: geva-
programma. (12.15^ Boekbespreking:
.dualiteiten; 12.50 Mid-
igpauzedlensl). 14.00 Stereo: Lichte orkest-
12.26 Medec
'ng (gr),
isieke r
istige
ndirfg00 NRU:
15.30 Meer over minder: een programma met
meer Informatie over mensen en dingen die
minder op de voorgrond treden (16.00-16.02
Nieuws). NCRV: 17.45 Sportactualiteiten.
HILVERSUM II (298 m) AVRO: 7.00
Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.20 Stereo:
Lichte grammofoonmuziek. VPRO: 7.54 De
ze dag. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.11 Radiojour
naal. 8.20 Stereo: Lichte grammofoonmuziek.
(8.30-8.33 De groenteman). 8.50 Morgenwij
ding. 9.00 Stereo: Klassieke en moderne
Tsjechische muziek (gr). 9.40 Schoolradio.
10.00 Voor de kleuters. 10.10 Arbeidsvitami
nen (gr). (11.00-11.02 Nieuws). 11.30 Stereo:
Radio Filharmonisch Sextet: moderne mu
ziek. 11.55 BeursberlchtemJ^M Stóiw^Pro-
dedelingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.29
Modern platteland. 12.34
Stereo: 't Muzikantenuur:
moderne muziek. 14.30 't Is historisch: pro-
vensande en Felix Meurders. KRO: 13.00
Nieuws. 13.03 Actualiteiten. 13.08 T.N.T
knalmuziek. ,14.00. Nieuws. 14.03 Popmuziek.
15.00 Nieuws. 15 03 Holster: Pop- en Cdan-s
Van Lubitsch tol Leander, Simon van
Collcms overzicht van de Duitse film
tussen 1918 en 1945, was vooral toe
gespitst op de laatste twaalf jaar van
deze periode, de nazitijd dus. Het was
voor een belangrijk deel samengesteld
uit al eerder in de Oude Draaidoos ge
toonde gesprekken en filmfragmenten,
maar door dc wijze waarop de samen
stelling thans uitviel, kregen we toch
een beter zicht op deze periode.
Dit vooral omdat de heer Van Collem
zich bij voorbaat en met goede redenen
kon excuseren over fragmenten van
films die niet aan de orde kwamen om
dat ze eenvoudig niet beschikbaar wa
ren. Duidelijk werd aangetoond dat
Gobbels en zijn trawanten het grote
belang van de film als propaganda
middel hebben ingezien en daarnaar
handelden.
Duidelijk werd óók dat tot vrijwel het
einde nagenoeg propagandavrye films
gemaakt zijn. Eensdeels omdat die ln
het buitenland deviezen konden verdie
nen. andcrsdeels omdat de makers er
van zich handig tegenover Göbbels op
stelden. Moesten we hun na-oorlogse
uitspraken geloven dan zijn ze vrijwel
allemaal „handig" geweest en. zoals
bekend, pro-nazi was vrijwel geen
Duitser. Tenminste niet na 1945.
Meest curieuze uitzending gisteren:
het VPRO-programma Couture. Het
duurde zes minuten, viel vlak voor de
dure STER-minuten en was gewijd aan
de wijze waarop „de" confectie-
industrie de Parijse haute-couture ver
taalt in draagbare en betaalbare (prij
zen werden genoemd!) modellen. Het
laatste shot toonde de naam van de
(irma waar al die draagbare en betaal
bare zaken te koop zijn.
Die iirma heeft 1
t kocht enkele dagen geleden
1 STER-zendlijd om aan te
tonen welke draagbare en betaalbare
zaken bij te koop heeft. Hij moest
daarvoor bü dc STER het kleine ver
mogen neertellen dat de VPRO. nemen
we aan. voor haar twee minuten méér
niet getoucheerd heefl.
Men begrijpe ons goed: wij gaan er
graag van uit dat niemand bij de VPRO
een cent wijzer is geworden van dit
sterloze filmpje. We geloven niet dal
er veel omroepmensen zijn voor wie
geen bijverdienste-zee te hoog gaat
Maar zo'n geval is minstens opmerke
lijk en draagt bij tot een precederende
mogelijkheid van corruptie bij omroep-
jes of omroepmedewerker» in de toe
komst. Men zou derhalve er goed aan
doen zelfs de schijn te vermijden en zo
nauwgezet mogelijke richtlijnen dien
aangaande uit te geven. Vg
