Bijzondere school
krijgt minder geld
dan de openbare
DAALDEROP
Van concilie komt
niet veel terecht
vlees eten is verantwoord eten«.
Kritiek op
begroting
Spiro Agnew
in conflict
met N.Y.T.
YS-schip bij
Hongkong
beschoten
r
Italiaanse
socialisten
in gevecht
CONCILIECOMMISSIE OVER NIEUWE ZEDELIJKHEID
Mens op weg naar vrijheid schept eigen normen
Scheepsbrand
in Keulen
Limburgs beraad over
taak gehuwde priester
Executies in
Indonesië
Kardinaal Suenens ongerust
Rome zet
klok terug
Humphrey valt
Nixon aan
Dominicanen
staan achter
Schillebeeckx
DINSUAG 29 OK'iÜlSüjh 1968
DE T.ETDSE (X)URANT
x-aoiNA 9
DEN HAAG (ANP) De leden
de onderwijscommissie van de Tweede
Kamer hebben een uitvoerige brief ont
vangen van de Nederlandse katholieke
schoolraad (NKS) over de onderwijsbe
groting van minister dr. G. H. Veringa.
Volgens de NKS laat de samenwerking
van de overheid met de organen vai
onderwijs zelf te wensen over- Er is
voorts een groeiende financiële achter
stelling van het bijzonder onderwijs bij
het openbare geconstateerd. De NKS
dringt ook aan op een beleid tot perma
nente vernieuwing van het onderwijs. Hij
acht voorts de regeling van de scholen
bouw onbevredigend.
In de NKS is 40 het Nederlands on
derwijs, buiten het universitaire, ver
tegenwoordigd door de landelijke orga
nisaties van zowel schoolbesturen,
schoolleiders, docenten als oudere, als
mede door het episcopaat
Met name voor gemeenten schijnen
overheidskassen beschikbaar te zijn
allerlei noodzakelijke voorzieningen
het onderwijs, zonder dat ook het bijzon
der onderwijs in staat wordt gesteld die
voorzieningen te treffen. Hierdoor dreigt
de financiële gelijkstelling van het
derwijs in gevaar te komen vindt de
NKS-
Volgens de NKS is de vernieuwing
van het onderwijs geen eenmalige zaak.
Zij moet gericht zijn op het doorbreken
van verstarringselementen in het onder
wijs en op het verbeteren van de be
schikbaarheid van onderwijsvoorzienin
gen. Democratisering en vernieuwing
het onderwijs grijpen in elkaar. De NKS
PASADENA (Reuter) De Republi
keinse kandidaat voor het Amerikaan-
vice-presidentschap, gouverneur Spl-
Agnew van Maryland, heeft veront
waardigd de beschuldigingen van de
New York Times tegengesproken, vol
lens welke hij onfatsoenlijke financiële
paktijken zou hebben bedreven.
Hij noemde het bewuste hoofdartikel,
irin werd gezegd dat hij ongeschikt
i voor de op een na hoogste rege
ringspost „de grootste stommiteit uit de
campagne". Het kwam neer op laster,
dat bleek duidelijk uit het feit dat het
blad tot een week voor de presidentsver
kiezingen had gewacht met het doen van
deze onjuiste beschuldigingen, zei gou-
verneur Agnew.
De New York Times had enkele da
gen geleden onder andere geschreven dat
Agnew eens met enkele andere zaken
een stuk grond had aangekocht waar-
?r mogelijk en weg naar een brug
komen te lopen. Als gouverneur had
hij de route over dat land goedgekeurd,
naar onder druk van de publieke opinie
ater zijn aandeel van de hand gedaan.
Iet blad verweet hem ook dat hij gou
verneurschap had gecombineerd met het
directeurschap van de Chesapeake Na-
ional Bank.
WASHINGTON (Reuter) Een Chi-
kanonneerboot heeft het Ameri-
ise koopvaardijschip „Thunderhead"
met raketten onder vuur genomen toen
it door 't Lima-Kanaal de haven van
Hongkong binnenvoer, zo heeft de woord-
ïoerder van het ministerie van Buiten-
Bndse Zaken in Washington, Robert
IcCloskey, meegedeeld. De „Thunder-
lead" negeerde een order om bij te
Iraaien en slaagde erin de haven vei-
lg binnen te komen.
wijst in dit verband op de te hoge leer
lingenschalen, de te hoge basistabellen
voor het voortgezet onderwijs en de
voldoende bij schol i ngsmogelij kheden
voor docenten. Een beklemmend gebrek
aan ruimte voor eigen creativiteit blijft
bestaan door het huidige systeem tot fi
nanciering van de scholen bouw. Ook
hierin spelen de gemeenten een rol
ADVERTENTIE
E en Daalderop elektrische ra
diator is geweldig om grote ver
trekken in de winter bij-te-ver
warmen 'en keuken, kinder-,
studeer- en slaapkamer geheel
te verwarmen. Zo'n radiator is
doelbewust niet met water of
olie gevuld. Daardoor verwarmt
hij ook eerder, sneller, vlugger.
Denk niet dat hier sprake, is van
1 radiator. Daalderop maakt
maar liefst 10 typen voor u om
uit te kiezen.
Verplaatsbare en muurradiato
ren. Hoge en lage modellen.
Van 500-2000 Watt Met of
zonder regelschakelaar. Desge
wenst door 'n thermostaat te
bedienen. Mogelijkheden genoeg
zoals u ziet. En de prijzen?
Verrassend laag: van ƒ54.- tot
ƒ159.- 't Is eigenlijk geen geld
voor zo'n degelijke Daalderop
Radiator
ROME (AP) Op het congres van
de Italiaanse socialisten partij zijn af
gevaardigden gisteravond slaags ge
raakt. Pro-communistische afgevaardig
den, die stukken uit het strijdlied „De
Rode Vlag" zongen, probeerden het
spreekgestoelte te bestormen en zich
meester te maken van de microfoons.
Zij werden door politie en andere afge
vaardigden weggesleurd.
Het congres heeft nu reeds vijf dagen
tevergeefs gezocht naar een formule om
weer toe te treden tot een regeringscoa
litie van het centrum met links. Het
wordt door een kleine duizend afgevaar
digden bijgewoond in het Romeinse con
grespaleis.
Aangezien het uitgesloten wordt ge
acht dat het congres nog overeenstem
ming zal bereiken over een compromis
zal een besluit over de toekomstige hou
ding van de partij waarschijnlijk ver
schoven worden tot na het congres van
de christendemocraten dat 6 november
begint.
Het congres heeft nu reeds vijf dagen
tevergeefs gezocht naar een formule om
weer toe te treden tot een regeringscoa
litie van het centrum met links. Het
wordt door een kleine duizend afgevaar
digden bijgewoond in het Romeinse con
grespaleis.
Aangezien het uitgesloten wordt geacht
dat het congres nog overeenstemming
zal bereiken over een compromis zal een
besluit over de toekomstige houding van
de partij waarschijnlijk verschoven wor
den tot na het congres van de christen
democraten dat 6 november begint.
De pro-communistische groep in de
partij, die onder leiding staat van Ric-
cardo Lombardi, wil onder geen beding
herstel van de regeringscoalitie met de
christen-democraten
NATUURWETTEN
TEGENNATUURLIJK
(Van onze correspondent)
UTRECHT De Kerk heeft de verplichting, zich
opnieuw op de zedelijke beginselen te bezinnen
en aansluiting te zoeken bij het moderne levens
gevoel. Daarbij moet zij zowel de zedelijke auto
nomie van de mens als zijn evangelische vrijheid
benadrukken. Concrete gedragsregels zijn nodig,
om de afstand tussen gr andinspiratie en concrete
omstandigheden te helpen overbruggen. De wijze,
waarop de vele vormen van gezag functioneren,
dient nader te worden onderzocht.
de vderde concüiecomrmiissie. diie
staat van prof. dir. R. C. Kwant, augustijn.
Het rapport begimit met de omwen telling te s
oorlog als „bepaald door een theologisch berede
neerd systeem van idealen en normen, opgelegd
door een autoritair leergezag en gericht op het
behoud van de kerioelijke en burgerlijke orde,
alsmede op het bevorderen van een individuele,
vergeestelijkte heiligheid". De nieuwe morele ge
zindheid gaat uit van de werkelijkheid en van
de eigen ervaring, laait ruimte voor de langzame
verwerkelijking van het goede, voor experiment,
voor zwakheid en falen. Zij laat zich niet meer
leiden door voorschriften en reglementeringen,
maar door de evangelische inspiratie. Zij streeft
niet zo zeer naar het heilige als wel naar het
humane, is meer mensgericht dan Godgericht,
heeft een gemeenschapskarakter en is sterk ge
richt op het goede van deze wereld.
Het rapport meent, dat het geloof niet in strijd
is met een gepast zelfbewustzijn, integendeel „de
betekenis van het geloof is juist, dat het ons
insprireert tot vertrouwen in eigen kracht, tot een
verwerkelijken van menselijk kunnen, waaraan,
omdat het >im genade goddelijk kunnen is, uitein
delijk geen grenzen zijn gesteld". Het geloof is
in strijd met de vrijheid, integendeel,
deze wordt de gelovige juist geschonken „als cre
atief venmogen om zelf de wetten en normen te
ontwerpen, waarmee wij het ons beloofde hedl, de
vrijheid der kinderen Gods, kunnen verwerke
lijken".
Het rapport erkent geen absolute, sacrosancte
wetten, waaraan ieder mens In elke situatie zich
zou moeten onderwerpen. „Het absoluut, voor
altijd en overal geldig stellen van onze Inzichten
ls juist het meest tegennatuurlijke, dat wU mensen
kunnen doen". Met name In de sexuele ethiek zijn
in het verleden, aldus het rapport, zogenaamd
absolute normen gesteld, die door de moderne
menswetenschappen als gedeeltelijk onjuist zijn
onderkend voor de situatie waarin w(J nu leven.
Het zedelijk ideaal van de moderne mens staat in
het teken van die area/taviteit. „Zijn hart openen
voor wie men ontmoet, het steeds weer maken
van een niieuw begin, het gaan staan aan de
noden die men bespeurt, het kwaad vergeven
waar verhoudingen kunnen worden hersteld, daar
bij een strikte eerlijkheid vinden omtrent zichzelf
en desondanks hot schijnbaar onmogelijke voor
mogelijk blijven houden: ddt zijn opgaven van
verlossing en zeLfwarding, die het uiterste kunnen
vragen".
Is dit een specifiek Christelijk ideaal? Het natpporl
noemt deze vraag volstrekt onbelangrijk en geeft
er een negatief antwoord op. Het zriot het evan
gelisch ethos alls een ethos van menswaardigheid,
dait gelijkelijk voor allen geldt en door allen
wondt nagestreefd. Indien Christenen en niet-
Christenen in hun zedelijk oordeel van elkaar
verschillen, zal de christen „bij zichzelf te rade-
móeten gaan of hij de bijbelse boodschap niet
verkeerd heeft verstaan, zoals in het christendom
reeds zo dikwijls het geval is geweest".
De moderne mens laat zich bij zijn morele oriën
tatie meer door spontaan aanvoelen leiden dan
door redeneringen. „Maar dat existentieel aan
voelen heeft \-oortdurend steun, aanvulling «n
correctie nodig van concrete regels, die op een
gezamenlijk verantwoorde redexie berusten en
door een gezamenlijk erkend gezag worden ge
sanctioneerd In deze normen zit een gestadige
ontwikkeling. Sommigen worden afgebroken, an
deren kamen op. Men is steeds me<r gaan twij
felen aan de volstrektheid van een aantal zede
lijke regels. Hot geweten zal ieder de eigen weg
moeten wij zen-
De Kerk moet, aldus het rapport, „ophouden met
de prediking van een verouderde en ontmoedigen
de moraal en daar tegenover de waardigheid van
de mens en de wogen tot heil in een helder licht
stellen". Zij zal ook orde moeten brengen in eigen
huis. door alles uit te binnen wait met menselijke
vrijheid en waardigheid in strijd is. Zij zal niet
alleen woorden, maar ook doden moeten laten
Het rapport noemt dan de belangrijkste opgaven
van deze tijd: samenwerking tussen de volkeren,
hulp aan minder ontwikkelde gebieden, bevor
dering van de mondigheid van alle mensen, hulp
aan vereenzaamdenoplossing van het rassen
probleem, verbetering van de volksgezondheid,
strijd tegen de consumptiementaliteit in onze
welvaartsstaat en bevordering van een gezond
gezinsleven.
Doorlichting van
geheime diensten
in Duitsland
BONN (AFP-Reuter) De Westduit-
bondskanselier Kiesinger en vice-kan-
selier en minister van Buitenlandse Za
ken Willy Brandt zullen persoonlijk deel
nemen aan het onderzoek naar de spio-
nageaffaires, die de laatste tijd aan 't
licht zijn gekomen, de zelfmoorden van
hoge officieren, en de werking van de
geheime diensten.
Binnenkort zal over deze zaken tij
dens een persconferentie een standpunt
worden kenbaar gemaakt, Dit heeft re
geringswoordvoerder Konrad Ahlers be
kend gemaakt. Kiesinger en Brandt zul
len als eerste stap een ontmoeting heb
ben met de hoofden van de contra
spionagediensten. „Tot nu toe is niet ge
bleken dat al deze zaken verband met
elkaar houden", aldus Ahlers.
WG-KRUIS
TEGEN
ZEDENPREKEN
UTRECHT (ANP) De nationale fe
deratie „het Wit-Gele Kruis" (r.-k.) heeft
een circulaire opgesteld, bestemd voor
alle verpleegsters en functionarissen, met
betrekking tot de gezondheidsvoorlich
ting over huwelijk en gezin. Hierin
wordt gesteld, dat uit de voorlichting,
die de functionarissen van het Wit-Gele
Kruis geven, duidelijk moeten blijken,
dat iedere vorm van angst of dwang
voorkomen moet worden en dat de na
druk bU die voorlichting moet liggen op
de vrijheid bij het nemen van een per
soonlijke beslissing.
Degenen, die om informatie of advies
vragen, moeten zo betrouwbaar mogelijk
worden ingelicht, over de medische en
ethische zowel als over de geestelijk-
hygiënische aspecten. De voorlichters
moeten op dit terrein bijblijven. Volgens
het Wit-Gele Kruis houdt dat in, dat ze
nu in hun informatie ook de encycliek
Humanae Vitae moeten betrekken, even
als de reactie van de Nederlandse bis
schoppen daarop, waarin o.m. wordt ge
wezen op de vele factoren, die naast de
encycliek het persoonlijk geweten bepa
len. Voorschrijven of zedepreken moet
worden vermeden.
KEULEN (DPA) Een scheepsbrand
heeft de afgelopen nacht in Keulen voor
miljoenen schade aangericht. Kort na
middernacht was door onbekende oor
zaak brand uitgebroken aan boord van
het passagiersschip „Frieden" van de
Keulen-Düsseldorfer Rijnscheepvaart
maatschappij. In korte tijd breidde het
vuur zich over het hele schip uit. Toen
de brandweer arriveerde laaiden de
•lammen al hoog op. De brand zelf was
ia andrhalf uur bedwongen. Twee an
dere schepen van dezelfde maatschappij
langszij gemeerd, hebben ook aanzien
lijke schade opgelopen.
Een van de nieuwste snufjesdie zijn te zien op Fiarex 1968 in de RAI in
Amsterdam te deze draagbare video-bandrecorder en cameraset. Voor 5900
gulden kan men met dit draagbare appaaat dat t kilo weegt beeld, en
geluidsopnames maken.
Gelijke rechten
van vrouw op
priesterambt
i correspondent)
ROERMOND Op de begin decem
ber te houden eerstvolgende vergade
ring der 24 pastoor-dekens van het bis
dom Roermond, onder voorzitterschap
de bisschop, mgr. P. Moors, zal de
tekst worden besproken van een resolu
tie uit de westelijke mijnstreek die de
volgende vier punten omvat:
1. Het openen van de mogelijkheid dat
gehuwden priester kunnen worden.
2. Het scheppen van mogelijkheden tot
het behouden van huwende priesters
geschikte pastorale taken.
3. Een duidelijke en meer positieve op
stelling van het bisdom tegenover het
part-time-priesterschap.
4. Een duidelijke erkenning van gelijke
rechten van de vrouw op het ambt van
priester.
De tekst van deze resolutie is opge
steld tijdens een voorbespreking, waar-
hebben deelgenomen: deken Breukers
uit Susteren, deken Frissen uit Geleen,
deken Keulen uit Schlnnen, alsmede de
iervoor uitgenodigde theologen-pastors,
P. Heggen en dr. P. van den Baar.
is de bedoeling dat deze resolutie
nt als basis voor het gesprek van de
pastoor-dekens van het hele bisdom
toermond.
In deze vergadering komt het onder
werp „priester worden In de Kerk van
morgen" aan de orde. De dekens der
westelijke mijnstreek zijn van mening
dat theoretiseren of theologiseren over
dit onderwerp vrij zinloos is na alles wat
hierover reeds op zo voortreffelijke wijze
is gezegd en geschreven. Zij menen
dat de eerstvolgende dekensvergadering
een duidelijk plan van handelen met
betrekking tot de priester van morgen
moet opstellen. Het liefst zouden zij zien,
dat de vrgadering zich in een stemming
over de vier punten en resolutie zou uit
spreken en dat ze zo tot een reëel werk
plan van het bisdom zou worden.
Drie jaar cel
voor ontvoerder
van politieagent
ROTTERDAM (ANP) De 24-Jarlge
Rotterdamse lithograaf Rudolf Th, K.
die op 1 juni dit jaar een Rotterdamse
politieman in diens eigen politieauto ont
voerde is door de rechtbank te Rot
terdam veroordeeld tot een gevangenis
straf van drie Jaar met aftrek van voor-
DJARKARTA (Reuter) In Indone
sië zijn vier voormalige communistische
leiders en een generaal voor het vuurpe
loton terechtgesteld, so hebben militai
re kringen in Djakarta meegedeeld.
De vijf mannen waren ter dood ver
oordeeld wegens hun aandeel In de mis
lukte staatsgreep van 1965. De- Russi
sche president, Podgorni, had op het
laatste moment nog een beroep op pre
sident Soeharto gedaan de levens van
twee van hen te sparen, maar het Indo
nesische staatshoofd gaf daar geen ge-
GRAZ (KNP) Kardinaal Suenens.
aartsbisschop van Mechelen en primaat
van België, heeft tijdens een rede, die
bij voor het Katholieke Vormingswerk te
Graz gehouden heeft, zijn onvrede uit
gesproken met de toestand die op en
kele wezenlijke gebieden In de naconci-
liaire tijd binnen de Kerk heerst. Een
van die punten is de uitoefening van 't
leergezag in de Kerk.
Daarover zei kardinaal Suensens:
„Niemand zal de beslissende rol aan
vechten, die de Herder van Rome en in
de Kerk uitoefent. Maar men moet ln de
20ste eeuw wel degelijk de vraag stellen
of het welzijn van de Kerk in deze tijd
niet vraagt om een veel grotere zelf
standigheid van de bisschoppen en op de
goede gang van zaken ln de Kerk niet
veel meer gebaat zou zijn met een sys
teem, waarbij de bestuursmacht bij de
bisschoppen komt te liggen en niet uit
sluitend in Rome geconcentreerd is".
Naar aanleiding van de strakke gren
zen, die de Paus onlangs aan individuen
en bisschoppenconferenties stelde met T
oog op de liturgievernieuwing in de
Eén bond van
katholieke
middenstanders
DEVENTER (ANP) De aartsdiocesa
ne katholieke middenstandsbond, die In
de Deventer schouwburg zijn CO-Jarig
Jubileum vierde, besloot met algemene
stemmen tot opheffing van de bond en
opgaan In „het Nederlands katholiek
onderncmingsverbond-noord" door het
aangaan van een fusie met de Interdio
cesane katholieke middenstandsbond in
de bisdommen Haarlem en Rotetrdam.
Het NKOV-noord zal na 1 januari 1969
de enige organisatie van katholieke mid
denstanders zijn boven de grote rivieren.
Voorzitter G. F. Boere toonde zich geen
voorstander van het samengaan met de
algemene organisatie-
AKRON (AP-AFP) Hubert H. Hum
phrey heeft de laatste week van zijn
campagne geopend met de beschuldi
ging, dat de republikein Richard M. Ni
xon „een toenemende mllltalrisering
van het Amerikaanse leven en de Ame
rikaanse buitenlandse politiek bepleit".
De steeds optimistischer wordende
Humphrey sprak in Akron, het centrum
van de autobandenfabricage ln de staat
Ohio, die rijk is aan klesmanstcmmen,
maar zich volgens vele opiniepeilingen
ln het Nixon-kamp bevindt.
Humphrey zei dat zijn tegenstander
een spel bedrijft met de nationale vei
ligheid. Nixon zou aandringen op een
krankzinnige verscherping van de kern
bewapeningswedloop, en een toenemen
de milltairisering van het Amerikaanse
leven en de buitenlandse politiek beplei
ten.
De negerpredikant Ralph Abernathy,
de opvolger van Luther King, heeft ln
Baltimore bekendgemaakt dat zijn orga
nisatie voor gelijke burgerrechten zich
achter de kandidatuur voor het Ameri
kaanse presidentschap van Hubert Hum
phrey zal stellen. Abernathy zei dat de
democraten de verkiezingen zouden kun
nen winnen als „de armen" op grote
schaal hun stem op deze partij uitbren
gen.
Kerk, stelde kardinaal Suenens als vraag:
„Ligt het belang van de Kerk niet Juist
hierin, dat van boven af steun verleend
wordt aan veelheid en verscheidenheid
van riten en gebruiken? Meer nog, dat
men ook ln kerkrechtelijke bepalingen
verscheidenheid toelaat, zo lang het niet
gaat over dogmatische grondkwestles?".
Ontevredenheid sprak vervolgens uit
hetgeen kardinaal Suensens opmerkte
over het contact Paus-bisschoppen. Dat
moet volgens de nieuwe normen gelegd
worden via de bisschoppensynode. Hij
herhaalde de kritiek, die na de eer
ste synode van 1967 algemeen gehoord
werd: de bisschoppen moeten bij de
voorbereiding actief betrokken worden.
Het mag niet een zaak zijn, die weer
alleen ln handen van de curie is. Er moet
eens een eind komen aan de zich voort
slepende alleenspraken van het centrum.
Kardinaal Suenens, die pleitte voor
nieuw overleg binnen de Kerk en zelfs
dacht aan de voorbereiding van 'n nieuw
concilie, vond het nodig, dat bij een
nieuwe bisschoppensynode de curiekar
dinalen geen stemrecht meer zouden
krijgen. Hij zeide dit kennelijk met het
oog op de voorbereidingen, die voor een
nieuwe synode worden getroffen.
Ontevreden tenslotte toonde kardinaal
Suenens zich over de positie van de le
ken in de Kerk.
Wij hebben in Vatikanum II de fout
gemaakt, dat wij de nieuwe leer over de
plaats van de leek in de Kerk zelf niet
onmiddellijk ln praktijk gebracht heb
ben.
Over het probleem van Kerk en Jeugd
waarover do Paus onlangs verscheidene
malen het woord voerde en waarin hij
de jeugd vooral verweet te rebelleren te
gen gevestigde normen en tegen het wet
tige gezag, stelde kardinaal Suenens een
positief beleid voor. „De Kerk die zo rijk
is aan charismatische gaven binnen het
godsvolk moet met grote vastberaden
heid de jonge mensen tegemoet treden.
Zij dient met de generatie, die aan het
jaar 2000 bouwt, te gaan praten en
haar gevoelens en ervaringen te leren
kennen.
(ADVERTENTIE)
RIVER FOREST (KNP) Het gene
raal kapittel van dc dominicanen, dat ln
River Forest In de Ver. Staten bijeen la,
heeft zich In een verklaring achter orde
genoot prof. dr. E- Schillebeeckx ge
schaard. I)e verklaring volgt op het
adres, dat bijna 300 dominicanen uit Ne
derland. Duitsland. Vlaanderen en En
geland onlangs aan het grncraal kapittel
hebben gericht tegen de geheime be
schuldigingen van binnen en bulten de
orde tegen prof. Schillebeeckx.
Het kapittel heeft nog een aparte ver
klaring uitgegeven over de vrijheid van
onderzoek voor alle ordegenoten. Hierin
wordt de oversten geadviseerd niet te
aarzelen die paters aan te moedigen en
te steunen, die met wijsheid en voorzich
tigheid proberen In het licht van het
evangelie, moeilijke kwesties, die zich
ln deze tijd voordien, op te helderen.
(ADVERTENTIE)
»vva w ^>en ZQ jekkerj
