„PROGRESSIEVE CONCENTRATIE IS
BELANGRIJKER DAN EIGEN HACHJE
Regering wellicht
gewijzigd door
verhoor Soekarno
DAALDEROP
Radicalenvoorzitter mr. Jurgens
•Pappie van Je§sH*a" met
glans naai* radicale top
Godsdienst
onlusten in
Noord-
Ierland
Midden-Delfland voor
recreatie bestemmen
Kosten
300 miljoen
Vuurvreter
kreeg hik
MAANDAG T OKTOBER 1968
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
PPR kiest voor
Nieuw Links in
Partij v. d. Arbeid
j (Van onze parlementaire redactie)
ARNHEM Drs. P. C. Bogaers,
oud-minister en oud-voorzitter van
de Politieke Partij Radikalen, heeft
zaterdag in Arnhem een dringend
beroep gedaan op de Partij van de
Arbeid, D '66 en zijn eigen partij, de
vooruitstrevende concentratie ook aan
de topvan de partijen te beginnen.
Dit is volgens oud-minister Bogaers
absoluut noodzakelijk, zeker na de teleur
stellende troonrede van het kabinet-De
Jong. „Dit kabinet gaat voorbij aan alle
belangrijke kernvraagstukken van onze
maatschappij. De troonrede geelt geen
duidelijke uitspraken over de vredes
vraagstukken, de ontwikkelingshulp; de
bestaande tegenstellingen in de inkomens-
sfeer, de democratisering van de be
drijven, de woningbouwproblemen. Het
enige alternatief is daarom de progres
sieve concentratie", zei de oud-voorzitter
van de P.P.R. zaterdag op het congres
in Arnhem van zijn partij.
„Als wij P.P.R., D '66, Partij van de
Arbeid, P.S.P. en eventueel de A.R.P.
niet samen één weg vinden naar deze
concentratie, dan gaan we wel samen
terug naar het donkere dal van de tegen
stellingen".
Drs. P. Bogaers verscheen deze dag
voor het eerst na zijn ernstige in
zinking van enige maanden geleden,
weer in het openbaar. Hij deed ook on
middellijk weer een hartstochtelijk be
roep op de progi'essieve krachten om
samen een meerderheid te durven wor
den. „En niet alleen van onder op, maar
ook met een start aan de top door ge
sprekken tussen de besturen. Het oplos
sen van interne partijtegenstellingen is
daarbij van veel minder belang, omdat er
geen tijd meer verloren mag gaan".
De nieuwe voorzitter, de 32-jarige mr.
E. J. M. Jurgens (met overgrote meer
derheid in deze functie gekozen) sloot
zich later op de dag volledig aan bij deze
uitspraak: „Ons eigen hachje is minder
belangrijk dan de progressieve concen
tratie".
Toch liet mr. Eric Jurgens de Partij
van de Arbeid duidelijk weten dat de
Politieke Partij Radikalen de zijde kiest
van de vernieuwers in deze partij:
Nieuw Links dus.
„Onze sympathie gaat uit naar de
rtieuwers in de Partij van de Arbeid.
Ik hoop dat de rechtse groepen in deze
socialistische partij geen voet aar
grond krijgen", zei hij onder daverend
applaus van de honderden congres
gangers.
Hij deelde ook een waarschuwing uit
aan de A.R.P.„die gehaaide Jongens,
die praten met de confessionele overleg
groep van achttien en tegelijk met
die schoten voor de boeg van dit kabinet
geven, maar helaas niet raak schieten"
Achter D '66 staat volgens de nieuwe
voorzitter na het congres in Leiden ook
een vraagteken. „Zijn ze nog steeds de
vernieuwers van de maatschappij, of
Mr. Jurgens, die wil afwachten of hij
in febrtiari opnieuw tot voorzitter van
de P.P.R. gekozen wordt, was overigens
Ons mondiaal denken: „Een uassen neus
(Va
'■r.slag gevers)
ARNHEM Was het opzet dat het tweede congres
van de Politieke Party Radicalen uitgerekend in
Arnhem plaatsvond, de stad waar in de herfst van
vorig jaar de dreigende breuk in de KVP eventjes
werd bügelegd in de vrede van Arnhem? Ilet had er,
zaterdag in hotel Royal geen moment de schün van.
De P.P.R. heeft zich blukbaar volledig losgemaakt
van de K.V.P., niet alleen structureel maar ook emo
tioneel. Er was geen sprake van extra-hard tegen de
KVP schoppen. Integendeel. Mr. Erie Jurgens, de met
veel applaus begroette nieuwe voorzitter (hy moet
alleen nog leren even indrukwekkend voor applaus
te bedanken als Pieter Bogaers dat doet), die in zyn
slotrede een aantal politieke partyen de revue liet pas
seren. IIy deed dat helder, geestig en erg christelijk,
want hy smeet met bybelteksten. Maar de K.V.P.
werd niet eens genoemd
De vergadering van de Radicalen heeft weer eens
duidelijk gemaakt dat we in Nederland niet alleen op
weg zijn naar nieuwe politieke verhoudingen, maar
ook naar een nieuwe politieke stijl. Het duidelijkst
bleek dit zaterdag aan het eind van de inleiding van
Dolf Coppes, die met veel cijfers had aangetoond
hoezeer de regering naar zijn mening te kort schiet in
visie op het grote probleem van onze tijd: het pro
bleem noord-zuid, de verhouding tussen rijke en
arme landen. Coppes veegde de vloer aan met de
troonrede. „Een afstaan in welvaart nadat voor de
eigen economie in onafhankelijkheid is gezox-gd, is
geen ontwikkelingsstrategie, maar strategierigheid
met een schijn van edelmoedigheid en een schijn van
structurele aanpak", zei hij. Hij hekelde de niets
zeggende passages in de troonrede over Nigei'ia en
Vietnam. „Als ik dat lees schaam ik mij Nederlander
te zijn", zei hij woedend, „terwijl toch aan het slot
van de troonrede wordt gezegd dat ik het een voor-
ï-echt moet vinden te leven in een land waar de
creatieve en inventieve kracht van de democratie
overduidelijk blijkt. God beware ons".
WASSEN NEUS
Hij relativeerde zijn eigen boosheid onmiddellijk door
te eindigen met een uitsmijter die in de zaal met een
daverend applaus ontvangen werd. „De beeltenis van
minister Luns staat sinds enige maanden in het Lon-
dense wassen-beeldenmuseum. Het meest opvallend
deel van die beeltenis is dan weer karakteristiek voor
ons mondiale denken: „een wassen neus". Er weid
zaterdag toch veel gelachen in Arnhem. Politieke fel
heid hoeft gelukkig geen belemmering te zijn voor
geestigheid en zelfs spot. Van de 297 stemmen, die er
bij de voorzittersverkiezing uitgebracht werden, wa
ren er 2 ongeldig. Een stem was uitgebracht op
iemand die geen kandidaat was, de andere op de
„papa van Jessica". Dat is Eric Jui'gens, die van diens
vrouw deze steun overigens niet nodig had, wan1
h.ialde het glansrijk.
Zijn maiden-speech mocht er zijn. Terwijl hy aan het
praten was speelde er buiten in de grote vijve^ voor
het hotel helemaal bloot 'n jongetje, dat van een
paar kartonnen dozen een boot gemaakt had en
daarmee in het water rondspurtelde alsof het hartje
zomer was. Hoewel het oa tuur lijk veel leuker is om
daarnaar te kijken dan naar politiek te luisteren
hield Eric toch de aandacht vast. De meeste radicalen
draaiden het jongetje na enkele ogenblikken radi
caal de rug toe. Eric Jurgens heet overigens de be
lichaming te zijn van zowel de sterke kanten van de
P.P.R. (fel, deskundig, geestig) maar ook van haar
grolè nadeel. De P.P.R. demonstreerde zichzelf za
terdag als een typisch intellectuele partij, die het wel
opneemt voor de belangen van de werknemers (de
tweede inleiding van mr. dr. Ivo van Haren was ge
wijd aan de medezeggenschap) maar waarin de ar
beiders zelf weinig vertegenwoordigd zijn. Daar kon
ook de heer Mensen niets aan veranderen, hoe sym
pathiek zijn voorstel ook was om het woord werk
nemer voortaan te vermijden en te spreken over
„laagstbetaalde employés". Eric Jurgens is, met zijn
-nor en nette grijze pak, het prototype van de intel
lectueel. Hij bleef dat ook toen hij de vele pleidooien
voor buitenparlementaire actie ondersteunde. „Maar
we zullen niet anti-parlementair worden. Daarin kan
ik Jacques gerust stellen", zei hij tot Jacques Aar
den. Jacques Aarden, die van zyn voorzitter de raad
kreeg om zich deze week in de Kamer niet zo be
scheiden te gedragen als hij zaterdag deed. „Wees als
loofde gebruik te blijven maken van het advies en
de stimulans van zijn voorganger Pieter Bogaers, die
in Arnhem het hartelijkste van allen gehuldigd werd.
,,Ik groet u zeer", zei Eric toen hy klaar was. En
ook dat was in stijl. Maar misschien zou het voor de
P.P.R. wel beter zijn, als Eric tegen Aarden niet
Jacques zou zeggen maar Sjaak.
Waarschuwing
van kard. Alfrink
tegen emotionele
kritiek op Paus
HILVERSUM (KNP) In de zondag-
avondoverweging voor KRO-radio heeft
kardinaal Alfrink de Nederlandse katho
lieken de vraag voorgelegd of „wO het
recht hebben de door de Heer bedoelde
vreugde van het christen-zUn voor elkaar
te vergallen hetzy door verdachtmakin
gen hetzy door nitdagende nieuwigheden
of al te geprononceerde stellingen".
„De emotionele geladenheid maakt het
samenleven in een Kerk niet altijd tot
«en vreugde", aldus de kardinaal, die als
eerste Nederlandse'bisschop de zondag
avondoverweging verzorgde. De over
weging op de zondagavond zal voortaan
om de beurt door een der bisschoppen
worden verzorgd.
Met name waarschuwde de kardinaal,
dat „bepaalde emotionele uitlatingen over
de persoon van de H. Vader, wiens zor
gen en bezorgdheid we allen zullen kun
nen verstaan, aan het merendeel van
onze geloofsgemeenschap geen vreugde
verschaffen". De kardinaal vervolgde:
„Ik ben geen voorstander van achter
haald byzantinisme, maar ik dacht dat
kritiek als zij waardevol wil zijn
vooral waar moet zijn en waardig, d.w.z.
rekening moet houden met de menselijke
waardigheid zowel van degene, die kri
tiek levert als van degene, die bekriti
seerd wordt. En wat de buurman in mijn
straat van mij verwachten mag. mag
men aan de Paus niet weigeren. Of men
veroordeelt zich=--lf".
Moeten wij niet proberen aldus dc
kardinaal de tegenstellingen, die zich
vandaag aan de dag in de Kerk mani
festeren, in heel de Kerk en niet alleen
in Nederland tot oplossing brengen met
veel geduld, met begrip voor elkaar, niet
door aan te vallen of te veroordelen of
verdacht te maken, maar door te pro
beren elkander te verstaan en door als
gasten van eenzelfde feestmaal met el
kaar te praten in een sfeer van welwil
lendheid, vriendelijkheid en bezorgdheid
voor elkander en heel do Kerk?
CALCUTTA (AP) Bij grote aard
verschuivingen in de omgeving van de
stad Darjeeling aan dc voet van het Hi-
malajagebergte in India zijn zeker 310
mensen om het leven gekomen. De au
toriteiten vrezen dat 't aantal slachtof
fers nog veel groter Is. Uit afgelegen
streken zijn nog geen berichten over de
persoonlijke en materiële verliezen ont-
eerlijk genoeg om ook over de menings
verschillen in zijn eigen partij te spreken.
„Maar wij achten discussies en ook open
hartige kritiek van zeer grote betekenis.
Wij zijn namelijk een echte pluriforme
De P.P.R. kiest, zo bleek op het congres,
bij zijn politieke activiteiten ook voor
buiten-partementaire geweldloze acties.
„Wij beschouwen die acties als neven-
part^fnentaire gebeurtenissen, omdat het
parlement niet voldoende gelegenheid
biedt aan de volledige vrije meningsvor
ming uiting te geven", aldus mr. Jurgens.
Namen# zijn partij zal hij de regering,
de Mexicaanse ambassade en de studen
tenleiders in Mexico laten weten dat de
Politieke Partij Radicalen van Nederland
deze studentenacties voor meer democra
tie volledig steunt: „Wij verklaren ons
solidair met de studenten", aldus het con-
ADVERTENTIE)
£jo'n 80 jaar geleden maakte
Daalderop waterketels. U weet
wel: van die koperen ouderwets
degelijke. Kan het u dan verbazen
dat Daalderop nu de grootste
fabriek van elektrische boilers in
Nederland is? En dat die boilers
modern zijn en even degelijk als
die waterketels-van-vroeger?
Daarom: als u aan 'n boiler
denkt, denkt u da n aa u Daa Iderop.
Zo'n elektrische boiler heeft geen
schoorsteen nodig, werkt op
goedkope nachtstroom, geeft U
volop heet water cn vergt geen
onderhoud. Hij is altijd vol
komen veilig en overal te plaat
sen. Elke keuken is er geschikt
voor. Vraag uw installateur of u
een 50, 80 of 120 liter boiler
moet nemen.
„Wie van dc drie" u ook kiest,
beter kan het niet. En omdat u 'm
maar één keer koopt, koopt u
daarom onze bovenste beste
Boiler
INDONESIË
KATHOLIEKEN
VOELEN ZICH
ACHTERGESTELD
I LONDONDERRY (Reuter) In het
Noordierse Londonderry hebben zich za
terdag en gisteren ongeregeldheden
I voorgedaan. Zaterdagavond vielen ze
ventig gewonden bij felle gevechten tus
sen deelnemers aan een verboden pro
testmars van katholieken, die in Noord-
I Ierland minderheid vormen en de politie.
De mars was bedoeld om de proteste
ren tegen discriminatie bij huisvesting,
onderwijs en personeelswervlng, die
volgens de katholieken in Noord-Ierland
wordt toegepast. De spanningen zijn de
I laatste jaren steeds groter geworden,
waarbij de katholieken klagen het slacht
offer te zijn van „ghettohuisvesting" en
de regerende protestantse partij ervan
beschuldigen geloofsgenoten te bevoor
delen bij het toewijzen van gemeente
woningen.
Inmiddels zijn uit geheel Engeland
klachten gekomen over bruut optreden
waaraan de politie zich bij het versprei
den van de demonstranten zou hebben
schuldig gemaakt. De protestmars werd
door de televisie uitgezonden. De minis
ter van Binnenlandse Zaken van Noord-
Ierland heeft verklaard dat het verbo
den Ierse republikeinse leger, een onder
grondse beweging die streeft naar ver
eniging van het pioteslantse Noord-Ier
land met de Ierse republiek en daarbij
zonodig geweld wil gebruiken, de hand
in de ongeregeldheden van dit weekein
de heeft gehad.
Gisteren was het wedderom onrustig
in Londonderry, waar Jongelui de rui
ten van winkels vernielden.
Paus Paulus heeft tijdens een speciale plechtigheid vierentwintig Koreaanse
martelaren heilig verklaard. Op de foto een wandkleed, in de Sint-Pietm
op gehangen, met afbeeldingen van de vierentwintig martelaren.
Rapport aan provincie:
Soeharto maakt
zich ongerust
DJAKARTA (AP) Het verhoor van
de afgezette president Soekarno en zijn
tweede vrouw Hartini. zal wellicht lei
den tot een reconstructie van de rege
ring op het hoogste niveau, aldus een
hooggeplaatst regeringspersoon in Dja
karta.
Hij deelde mede, dat beiden nog steeds
worden ondervraagd door de geheime
dienst en dat zij tot dusverre vier hoge
regeringsfunctionarissen hebben ge
noemd als medestanders van Soekarno,
betrokken bij hun geheime politieke ac
tiviteit.
Soekarno zou hebben toegegeven, dat
hij in verbinding heeft gestaan met een
organisatie van medestanders sedert hij
het vorige jaar officieel is afgezet.
De zegsman zei verder, dat Soeharto
ziel» in toenemende mate zorgen maakt
op grond van „de resultaten van de ver
horen", en dat hij wellicht spoedig maat
jegelen zal moeten nemen tegen „onder
mijnende elementen" in zijn regering.
Soekarno en Hartini zijn van elkaai ge
scheiden en onder zware bewaking gede
tineerd op onbekende plaatsen in de
hoofdstad.
Beiden worden dagelijks ondervraagd
door ambtenaren van de veiligheids
dienst, die de van hen ontvangen inlich
tingen met elkander vergelijken.
Soekarno schijnt onhandelbaar te zijn
tijdens zijn ondervraging, die maar
langzaam vordert. Du veiligheidsdienst
vermoedde al enige tijd dat Soekarno ac
tief was en kreeg tenslotte het bewijs
via kolonel Djoekardi, de voormalige mi
litaire burgemeester van Bandoeng, die
in augustus van dit jaar gearresteerd
werd in een klopjacht op communis
ten in de Siliwangidivisie.
De Gaulle sprak
over Fiat-Citroën
PARIJS (AP) President Chzrlez de
Gaulle heeft met zijn belanrrijkate mi
nisters vergaderd over de voorgestelde
fusie tussen de Franse automobielmaat
schappij Citroën en de Italiaanse Flat.
De Franse regering zou er tegen zijn.
Wol Is vernomen dat De Gaulle en
zijn ministers de richting hebben uitge
werkt voor «en regeling van het pro-
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Binnen tien jaar zal
de provincie Zuid-IIolland driehonderd
miljoen gulden uitgeven voor de uit
voering van een ontwikkelingsplan dal
Midden-Delfland van agrarisch gebied
tot recreatielandschap moet maken.
„Midden-Delfland" is omsloten door de
bebouwingen van Delft, Schiedam,
Vlaardingcn en Maasluis en wordt aan
de westzyde afgegrendeld door het
Westlandse kassengebied. De grondiynen
voor het ontwikkelingsplan zijn te lezen
in een rapport, samengesteld door de
„Stichting Onderzoek Midden-Delfland",l
dat is aangeboden aan het provinciaal
bestuur.
Het rapport omvat een groot aantal j
punten; velen er van zullen voor de
bewoners van het betrokken gebied
grote soms minder piettige conse-
quentles hebben. Zo zullen bijvoobeeld j
vele boeren van hun bedrijven moeten.
Agrarische bedrijven die blijven, zullen
worden ingebracht ln boerderijen van
circa 45 hectare.
Andere gedachten uit het plan *Un:
Zo spoedig mogelijk moet het gebied
bebost worden. Flats worden in twee
jaar uit de grond gestampt; bomen
hebben vijftien jaar nodig om tot een
„decoratieve" hoogte tc groeien.
Hotels en tweede woningen dienen uil
het gebied geweerd. Wél moet er ruimt®
zijn voor conferentie-oorden en jeugd
herbergen.
Er moeten voorzenlngen komen alsi
vijvers, eilandjes, speel- en zonnewei
den, jachthavens, botenloodsen, horeca
bedrijven, zwcmgelegenheden, auto
wegen, fiets- en wandelpaadjes, herten
kampen en expositieruimten.
Om zo'n 60.000 recreanten te kunnen
herbergen, zal 24 miljoen kublleke meter
bovengrond en 12 miljoen kubieke meter
zand „verplaatst" moeten worden.
Het hele gebied is gevangen in één
plan. Toch wordt er onderscheid ge
maakt tussen het oostelijk deel, dat
voornamelijk voor recreatie bestemd Is
en het westelijk deel, dat agrarisch moet
blijven, evenwel In een andere opzet dan
nu het geval is.
Prinses Christina
naar Montreal
SCHIPHOL (ANP) Uitgeleide ge
daan door koninging Juliana en prins
Claus Is prinses Christina zaterdagmid
dag van Schiphol naar Montreal ver
trokken. De prinses wordt vergezeld door
haar particuliere secretaresse, mejuf
frouw N. M. de Vlieger, en de heer C.
Seslnk, raadadviseur van het koninklijk
huis.
Zoals bekend zal de prinses in Cana
da een zangopleiding gaan volgen aan
het Instituut superieure de la musique
d'Indy in Montreal. De opleiding van de
prinses zal in de eerste plaats worden
toevertrouwd aan de als docent aan het
Instituut verbonden Nederlander Bern-
hard Diamant, van wie zij twee maal
per week zangles zal ontvangen. Voorts
zal zij alle voox-geschreven bijvakken Veel gegev
van de muzikale basisvorming bestude-
I Niet Kedetailleerd
De plannen in het rapport zijn nog
geenszins gedetailleerd. Er moeten nog
veel onderzoeken gedaan en nadere
studies gemaakt worden. Men meende
echter nu met het rapport te moeten
komen, omdat de streek nu al „bedreigd
gebied" Is. Er bestaat gevaar dat ook
Midden-Delfland overspoeld gaat wor
den door de steeds aneller wassende be
bouwing. Nu is er nog ruimte, maar er
zal de komende Jaren alles gedaan moe
ten worden om de ruimte optimaal ln
denst tc kunnen stellen van de vrlje-
tijdsmens. Dit „alles" houdt in: een zeer
ingrijpende reconstructie van het wegen-
patroon. van de waterhuishouding en
van het bodemprofiel. Men dient te
waken tegen de opmars van de steden
in dit gebied. „Niet wachten tot er iets
onderstelbaars gebeurt" zeggen de
samenstellers vnn het rapport", de open
ruimte van Midden-Delfland ls een kos-
elijk gebied om de leefbaarheid van de
Randstad te bevorderen".
BURTON-ON-TRENT (A.P.) - Het
was een slechte avond voor Ranny.
dc vuurvreter. Juist toen hy zyn
mond met benzine had gevuld cn
dc damp in brand wilde steken,
kreeg hy de hik. In plaat: van uit
te ademen inhaleerde hy en vloog
in brand. Met verwondingen werd
hy naar het ziekenhuis gebracht.
Hy zal twee weken niet kunnen
optreden.
Om het rapport te kunnen opstellen
heeft men tal van gegevens moeten ver
zamelen. Het plan moest namelijk tech-
niseh uitvoerbaar, financieel aanvaard
baar en planologisch, wettelijk en sociaal
verantwooi'd zijn.
BOERDERIJEN: Men wil streven naar
bedrijven 'van 45 ha met 70 koelen,
waaronder slachtvee. Vele bestaande
bedrijven zullen aan het plan en offer
vallen. Gepleit wordt voor een soepele
overname van de gronden en een goede
begeleiding bij het vinden van nieuwe
hesuansmogclijkheden voor de betrokken
TUINBOUW: Volgens het rapport een
„probleem". Er moet een halt worden
toegeroepen aan de uitbreiding van het
glasareaal. Bedrijven die niet te liqui
deren zijn, moeten aan het oog worden
onttrokken door beplantingen. Kassen ln
de „open ruimte, tegen het Westland
aan" zijn nog wel aanvaardbaar.
sof I ALE ASPECTEN: Er zal veel aan
omscholing gedaan moeten worden. Ook
de voorlichting acht men zeer belang
rijk. De aamenstellers van het rapport
zijn zich er van bewust, dat do uit
voering van de plannen tal van apan-
nlngen kan opwekken.
UITVOERING: Allereerzt gaan de
Kerkpolder en omgeving „onder het
mes", daarna komen de omgeving van
Vlaardlngen en Schledam-noord aan de
Galerie Krikhaar. Spuistraat 330, Am
sterdam, exposeert van 11 oktober tot
10 november werk van Ruth Fran
cken.