„GRAFSTEEN MAG NIET PLOFFEN"
2 MILLE VOOR
BOUWVAKKER
Maastrichtse grafschenner gekant tegen vernieuwingen
Bij toeval j)uur speurwerk naar misdadigerdie
tegen lamp /j00„.s£ens gén jaar gevangenisstraf wacht
gelopen jog j
DAALDEROP
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
Bronchi letten
In advertentie:
Aannemer:
„Natuurlijk
flauwekul55
Pakhoed gaat
praten met
Indonesië
Noordwijk luistert met spanning naar
geslaagde lancering van ESRO-1
VRIJDAG 4 OKTOBER 1968
DE LEIDSE COURANT
(Va,
verslaggeveri
MAASTRICHT. „Met een
lucifersdoosje heeft hij mij eens
gedemonstreerd, hoe men geruis
loos een grafsteen omver kan
werpen", vertelt de 18 jarige con
servatoriumstudent S., één van de
intieme vrienden van de man, die
als grafschenner is aangehouden.
„Dat is ongeveer 2V£ maand ge
leden gebeurd. Ik heb een paar
weken met dat vreemde verhaal
rondgelopen en het tenslotte op
aanraden van een kastelein aan
de politie gemeld.
Die liet mij een dag later een hele
reeks foto's van P. S. zien. Daarna hoorde
ik van de politie niets meer. Toen de
kranten vol stonden over de arrestatie in
Duitsland van die zonderlinge man uit
Hasselt, zei P. me op een avond: „Dat is
hem niet. De hele Nederlandse politie zit
er naast. Ze weten er niks van. Ik weet
over de grafschenner meer dan al die
bij elkaar. Ik ben een vriend van de graf
schenner, ik ken hem heel goed, hij woont
in Belgisch Limburg".
De conservatoriumstudent behoorde tot
het clubje van zes, dat iedere zaterdag
in diens huisbar in zijn vrijgezellenwo-
ning een biertje ging drinken. Die huis-
bar was gezellig ingericht. Langs de
muur stonden tal van bierpullen en op
de achtergrond hing een gele vlag met
de Vlaamse leeuw en daaronder met vilt
stift geschreven de spreuk „Leuven
„P. had een enorme verzameling pla
ten. Klassieke muziek, maar ook een
aantal redevoeringen van Hitler met
„sieg heil" e.d.
Ook Duitse soldaten
liederen van onder de oorlog liet hij ii
zijn bar schallen. Wij hebben daar nooit,
bij stil gestaan, wij vonden het gewoon
maar flauwe kul", aldus de student.
In die huisbar werden allerlei „diep
zinnige" gesprekken gevoerd, o.a. over
geloofszaken. „P. was enorm fel tegen
de vernieuwingen in de Nederlandse
kerk. Hij vertelde ons, dat hij in Neder
land nooit meer naar de kerk ging, maar
iedere woensdag de mis gingen zingen in
de abdij van Averbode. Daar hing een pij
-voor hem gereed. In zijn huisbar ston
den als sierraad een kerkkandelaar en
tkee wierookswaten. Daar brandde hij
wierook in. De geur daarvan vond P. zo
lekker. Die kandelaar en wierooksvaten
had hij uit een kerk meegenomen, net als
de bijbel die hij van a epreekstoel
Hasselt had g|estol<
telde zoveel
de
Ach die P. die
Ik weet niet, wat ik
ioet geloven. Hij vertel-
altijd, dat hij bij een Antwerpse
i werkte en 600 mensen onder zijn
toezicht had. Op een Natobouwwerk in
de buurt van Charleroy. Daar werd conti
nue gewerkt en P. ging daar vaker
zoals hij zei die mensen in België eens
P. vertelde ook, dat hij vrjj-
WEERT Met de arrestatie va
ner P. S. is een einde gekomen
speurwerken uit de geschiedenis
criminologie. Sedert doodgrave
sen, in de vroege ochtend van
het kerkhof van het Zuidlimburg!
dertig
In Nederland zijn tal van politic
noom. Zij hebben allen hun eiger
lijkheden en bevoegdheden. Dat n
scheeps onderzoek soms extra m
al in Nederland bijn;
steed aan onko
de Belgische ei
het
Ireust-Eysden
ildekte, is al-
liljoen gulden be-
iporingswerk. Ook
litie hadden handei
uitsluitend met de grafschenner hebben bezigge
houden. Psychiaters en fysiologen, criminologen,
grafologen en schriftkundigen, hebben zich gebo
gen over de dikke stapels dossiers, in een po
ging, ergens het begin te ontdekken van een
draad, die zou eindigen bij de vernieler van graf
monumenten en kladderaar van satansleuzen.
Geen kwajongenswerk
Spoedig na de ontdekking te Breust-Eysden kwa
men er meldingen op tal van politieposten bin
nen over soortgelijke wandaden. Aangezien het
duidelijk was dat het hier geen kwajongenswerk
betrof werd op initiatief van de officier van justi
tie te Roermond, op het politiebureau te Weert
een centrale infomatiepost gevestigd.
Korpschef mr. Th. Ph. van Osta werd met de
leiding belast. Hij zegt thans: „De zaak van de
grafschenner is de grootste geworden van mijn
carrière". Het was een interessante zaak ook,
omdat er gecoördineerd werk geleverd werd door
een groot aantal politieïnstanties in drie landen.
verantwoorde-
eilijk. Om de
reden ging het informatiecentrum te Weert
naderhand fungeren als coördinatiepunt voor het
hele onderzoek. We hebben veel geleerd van deze
werkmethode".
Leusden
De grafschenner breidde z
ger hoe verder uit. Het
Leusden bij Utrecht, het zuidelijkste het Belgi
sche Nevel. De maniak opereerde praktisch in
alle grotere plaatsen van Limburg, Noord-Bra
bant en Zeeland.
Overal tekende hij met de viltstift leuzen als „Sa
tan is onze God", „Satan heil" of „Dood aan
Wiesenthal". Toen eenmaal bekend was gemaakt
dat mr. Van Osta te Weert met de leiding van het
onderzoek was belast, schreef hij ergens in een
overmoedige bui: „Groeten aan Van Osta".
Nooit „werkte" hij op zaterdag of zondag. Tussen
half april 1967 en 12 september van dat jaar liet
hij niets van zich horen. Juist toen men begon te
geloven dat de grafschenner zijn wandaden had
gestaakt, pleegde hij een van zijn 'grootste opera
ties. Op het kerkhof van Leusden vernielde hij
een spectaculair aantal grafstenen.
aangegeve
Tijder
inïerentie werd
aarop de operatieterreiner
schenner stonden aangegeven. Het viel onze ver
slaggever destijds op, dat Maastricht daar niet
bij hoorde. Hij schreef toen: „een ding valt op:
terwijl alle grotere plaatsen in het opeatiegebied
met een bezoek van de grafschenner zijn ver
eerd geweest, is de Limburgse hoofdstad Maas
tricht tot nu toe verstoken geweest van zijn werk.
Reden voor de politie om zich af te vragen of
het misschien een Maastrichtenaar is, wiens
spreekwoordelijke chauvinisme hem er van weer
houdt om zijn vernielzucht in eigen stad bot te
Op de dag dat dit in de krant verscheen belde
een onbekende de verslaggever op met de mede
deling dat deze veronderstelling er glad naast
was. De verslaggever was er toen van overtuigd
de grafschenner aan de lijn te hebben gehad. Het
gesprek werd door hem plotseling verbroken.
Achteraf blijkt deze veronderstelling maar al te
waar te zijn geweest. Mr. Van Osta vertelde, dat
de grafschenners. een geboren en getogen
Maastrichtenaar is, die nog altijd in zijn geboorte
stad woont.
•ren heeft mogelijke verdachten naar voren, die allemaa
operaties nauwkeurig zijn nagetrokken. Bovendien kwame
er via tips van andere zijde nog 450 namen mo
kaart ge- gelijke verdachten binnen, die alle reden gave:
Maastricht cnaa r
Opgelucht
mr. Van Osta de
grafschenner had
n tweeduizend vijf hondertachtig grafstenen om
getrokken op 41 kerkhoven in drie landen. In
irtig kerken kladde hij zijn eigenaardige teks-
„Wij hebben de afgelopen dagen ontdekt, dat
Mr. Van Osta is zichtbaar opgelucht nu hel speur
werk tot een goed einde is gebracht. Het team
van rechercheurs in Nederland bestond de laat
ste tijd uit hem zelf, uit hoofdinspecteur Puntman
van de Bredase recherche, inspecteur Haenen
van de Maastrichtse gemeentepolitie en majoor
Schaafsma van de rijkspolitie te Maastricht
Tot de verschil lende onderzoekmethoden heeft
een enquête onder 3500 politiemensen in Neder
land behoord. Daaruit kwamen 250 namen van
onderzoek. Het heeft
niets opgeleverd. De thans gearresteerde P. S. is
daar niet bij geweest. Pas in september J.I. groei
de de overtuiging, dat de grafschenner weieens
identiek kon zijn met de nog onbekende pleger
van een nog groot aantal Inbraken in Belgische
Fout
„De man heeft een fout gemaakt en dal werd
hem noodlottig", aldus mr. Van Osta. die op dit
ogenblik echter nog niet kan vertellen welke die
fout is geweest. Op weg naar Neerbelt „Ik kan
alleen vertellen dat hij niet in een auto zat al
dus mr. Van Osta is de grafschenner tegen
de lamp gelopen. Dank zij het gecoördineerde
speurwerk in drie landen heeft de Belgische op-
s|x>ringsbrigade hem in de kraag gegrepen. Tot
grote opluchting ook van enkele duizenden politie
mannen üi drie landen, die menige nacht onder
soms barre weersomstandigheden hebben gepost
op kerkhoven en andere onherbergzame plaatsen.
Dit alles om een man te grijpen, die thans voor
zijn grafschennerijen en het schilderen van leu-
zon niet eens zo zwaar strafbaar is. Op vernieling
slaat maximaal een jaar gevangenisstraf.
„Die inbraken in België zijn crimonologisch ge
zien, eigenlijk veel ernstiger misdrijven waarop
dan ook een zwaardere straf staat", zegt de heer
Van Osta peinzend.
Aangezien P. S. een Nederlander is, kan hij in
België slechts vervolgd worden voor de feiten die
hij daar gepleegd heeft. Mogelijk kan hij nader
hand nog worden vervolgd in Duitsland en in
Nederland, voor de feiten die hij in elk van deze
landen pleegde.
R aterig vóór en na do doodlet
Vóór en na het bad Wat »gt O,
heeft n die nare, maar vooral
onnodige momenten- nog? Alk*
wat u ontbreekt is maar één ding:
een gegarandeerd veilige en do
gelüke badkamerkachel van
Daal der op met KEMA-keor én
waterdichtheidsteken. Als a die
koopt hoeft u alleen maar aan t
koordje Ie trekken om in
brede bundel infrarode warmte
stralen te „baden"! Op de jukte
plaats.
Haal 'n folder bij uw winkeBer.
Want D.ialdcrop heeft 3 versiea
van onderstaand model en nog
2 andere typeo.
Voor 41.90 bebt u al een
Badkamerkachel
metselaar was. Hij heeft mij daarvan eens
een kaart laten zien".
Door zijn belangstelling voor de klas
sieke muziek kwam de conservatorium
student ongeveer twee jaar geleden in
aanraking met P. S. In de loop
dat hij een fijne vent was. Ik heb
bandrecorder van hem cadeau gekregen,
ook wel eens geld van hem geleend. Daar
was hij nooit te beroerd voor. Hij zat
goed in zijn centen. Hij was erg tegen
het geloof, tegen de joden en tegen de
negers. In zijn kast stonden tientallen
boeken, ook over geloofszaken. Hij had
twee fouten.: hij kon zijn handen niet
thuis houden en hij kon op de meest
gekke momenten in woede uitbarsten. Als
iemand van ons een verkeerd merk bier
had gekocht, of „Hollands" had gespro
ken. „Hollanders" kon ie wel vreten. Ik
heb meegemaakt, dat hij volle flesjes
bier tegen de muur kwakte, of de stoelen
kapot sloeg. Dan was hij razend. Om
bang van te worden.
Viltstiften
In de vrij gezellen woning van P. S.
war entientallen viltstiften aanwezig.
Daarmee liet hij een 13-jarige jongen, die
ieder weekeinde bij hem kwam logeren.
Ook voor deze jongen was hij evenals
voor zijn andere vrienden zeer royaal.
P. S. gaf gulhartig, bandrecorders, foto
toestellen en een radiootje cadeau. De
buurtbewoners bestempelden S. en zijn
vriende als homofiel.
„Ik weet dat er lelijk over P. werd
(ADVERTENTIE)
Er Bjn 2200 vestiging &n. Op da postkantoren kunt a de bete dag wcht.
n aantal daarvan rs zelfa ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopavond
ADVERTENTIE
Hoestdrank in tabletvorm.95ct
gepraat, n
r ik r
t eerlijk zeggen, het
s nachts contro-
iendelijke en aardige
Altijd gereed om iemand te helpen. Toen
ik dinsdagavond bij hem langs kwam was
de recherche in huis. Ik dacht, dat P. een
beroerte of zoiets had gekregen. Of
schoon. hij moet iets hebben vermoed.
De vorige week zaterdag liet hij door
schemeren, dat er iets ging gebeuren.
Maar, dat hij de grafschenner zou zijn
heb ik toch eigenlijk nooit gedacht. Ach
teraf denk ik daar anders over. Ik zie
hem nog met dat lucifersdoosje demon
streren. Kijk zei h ijtegen me, zo'n graf
steen kun je heel gemakkelijk omduwen,
dan moet je hem langzaam laten zakken,
niet ploffen, want dat kan iedereen horen
En als zo'n steen dan ligt moet je gauw
wat opschrijven. Ik weet alles van die
grafschenner af, maar waag het niet
daar ooit een woord met iemand over te
praten; want dan krijg je moeilijkheden.
Toen dreigde hij mbij kwaad met zijn
vuist", vertelt de student.
„Wij hadden weinig contact met el
kaar. Er kwam vaker bezoek. Jongelui
inderdaad. Maar verder wil ik er niets
over zeggen. Daar laat ik mij niet over
uit.
P. S. wa:
verband r
moest zijn
De huiseigenaresse was dinsdagavond,
toen de politie huiszoeking kwam doen,
niet thuis. „Ik kwam pas om 12 uur,
toen zat de recherche al de boel overhoop
te halen. Heel netjes overigens. Ze heb
ben alles meegenomen. Voor de politie
vertrok, vertelde zij dat P. S. voorlopig
niet meer thuis zou komen.
Toen heb ik nog gevraagd hoe het met
de huur zat. Ik zou die kamers maar ver
huren, kreeg ik als antwoord. Eigenlijk
jammer, want afgezien van een paar
eigenaardigheden was P. S. een stille,
rustige huurder, die trouw op tijd be
taalde".
Dat haar keurige huurder wel eens de
grafschenner zou kunnen zijn en een in
breker lijkt de huiseigenaresse toch niet
helemaal onmogelijk. „Ik wist niet pre
cies waarvoor de politie hem gepakt had.
Toen ik over de radio het nieuws van de
arrestatie hoorde, dacht ik: „inderdaad hij
De moeder van de 13-jarige logeer-
vriend bleek woensdagmiddag niets van
delijke man.... Hij kwam hier vaak
koffie drinken. Per taxi, als hij zijn moe
der ging bezoeken. Hij was gek op die
jongen. Ik vond dat wel vreemd. Die
jongen kreeg van alles van hem. Ik heb
dikwijls gevraagd, doet
vreemde din
„Meer dan genoeg", aldus de heer Ver
hoeve, „zoveel dat ik nu kan gaan se
lecteren". Vergoeding van reiskosten?
Het antwoord: „Dat is verschillend,
De heer Verhoeve zegt al twaalf jaar
in Duitsland als aannemer te zitten. Hij
is nu bezig verschillende grote werken,
onder andere in Keulen
DJAKARTA (ANP) Pakhoed in Rot-
erdam zal van 13 tol 20 oktober met de
Indonesische regering gaan onderhande
len over de opzet van entrepotszones
voor importgoederen, zo heeft de Indo
nesische minister van Handel, Sumitro,
in Djakarta meegedeeld.
De Nederlandse onderneming zal bij
de besprekingen worden vertegenwoor
digd door de heren H. J. E. van Beunln-
gen, lid van de raad van bestuur en G.
H. van Driel, belast met de leiding van
het veem- en stuwadoorsbedrljf van Pak
hoed. Zij zijn vandaag met het vlieg-
vertrokken.
Vervoerbedrijven
gaan fuseren
SCHOONHOVEN (ANP) Tussen NV
Vivavo en de NV Van Eldil
en de NV vervoermaatschi
twee Provinciën" anderzijds i
stemming bereikt over de overname door
laatstgenoemd maatschappij van de ex
ploitatie der lijndiensten Gouda-Lekkei-
kerk Schoonhoven-Utrecht en de stads
dienst Gouda. Daar integratie van het
lijndienstenvervoer gaat in op,l novem
ber 1968.
Frontale botsing:
psychotherapeut
komt om het leven
UTRECHT (ANP) De 50-jarige Psy-
choterapeut dr. E. van der Schoot uit
Utrecht is om het leven gekomen als ge
volg van een verkeersongeluk op rijksweg
22 (de oostelijke rondweg om Utrecht).
Het verkeer wordt ter plaatse over één
rijbaan geleid in verband met de werk
zaamheden voor de nieuwe aansluiting
van rijksweg 22 op de rijksweg Utrecht-
Arnhem. Dr. Van der Schoot raakte om
onopgehelderde reden met zijn wagen uit
de file. die zich met slechts zeer matige
snelheid voortbewoog, en botste frontaal
tegen een vrachtwagen uit tegenoverge
stelde richting. De bestuurder daarvan,
de 19-jarige chauffeur W. A. J. Hoakamp
uit Ammerzoden, heeft volgens de politie
uitstekend gereageerd. Hij week uit naai
de middenberm inplauts
dere
der Schoot werd a
leed bij aankomi
ziekenhuis. Zijn
vaar hij op de
reden. Dr. Van
vond. HIJ over-
t je, r
gehoord. Ben
hebben
MAASTRICHT „W
lander H. Vei
Insiders, die goed op de hoogte van
de Duitse arbeidsmarkt zijn, zeggen:
„Niet serieus, het bedrag van 2.000 is
als blikvanger bedoeld, een truc om
mensen te trekken voor werk, dat in
snel tempo moet worden klaargemaakt,
waarna de arbeiders weer kunnen ver
trekken. Bovendien hoe zit het met de
vergoeding der reiskosten en de pre
mies voor sociale verzekeringen?".
Aannemer H. Verhoeve: „Natuurlijk
is 2000 gulden per maand flauwekul.
Maar in de advertentie staat toch ook
niet, dat ze dit bedrag krijgen. Ik
vraag alleen of ze 2000 gulden willen
verdienen. Van de andere kant
tegelzetter, een lasset
het z
i Toeval
De 45-jarige P. S. is volledig bij toeval
1 tegen de lamp gelopen. S. heeft namelijk,
tijdens zijn laatst gepleegde inbraak in
een school in België, het afgelopen week
einde, een boekje verloren (of laten lig-
J gen?) waarin alle tot nu toe gepleegde!
j tijd stonden genoteerd, evenals de 80
inbraken in Belgische scholen. Boven
dien zal in het boekje de volledige lijst
met „nog te bezoeken objeotcn" hebben
gestaan. O fde naam van de eigenaar ook
in het boekje stond, of dat de politie
gewerkt heeft met vingerafdrukken en/of
handschrift, of dat via de verkoper van
het boekje achterhaald is kunnen worden
wie de eigenaar ervan was, is niet be
kend. In het boekje zou hebben gestaan:
„Woensdag 2 oktober school Nederpelt".
De gezanmenlijke speurders van Neder
land en België, die zich al twee jaar met
het onderzoek naar de grafschenner be
zighouden, hebben toen een plan opge
steld, waarbij een grote hoeveelheid man
schappen de wegen bewaakten en bus
verbindingen en al dat Soort dingen
scherp in de gaten hield. Toen hij om
half zeven uit de bus stapte met zijn tas
vol inbrekerewerktuig, kon hfl direct
woeden aaneehouden
Baby gedoopt
mei champagne
I plotseling hei -
NOORDWIJK Rook- t
Estec ruimteva
Via een direc
met dc Vandci
rootste ruimtevaartlaboratorium i
ielliet de ESRO-1
tussen tien Westeuropese landen, waar
onder Nederland. Ze werd over een peri
ode van vijf Jaar ontwikkeld en getast
toestel in het komende winterholfj,
uitgebreide metingen gaat verrichten
de hogere lagen van de atmosfeer j
v en de Noordpool. In het bijzondi
betrekking tot de nog steeds
selachtige verschijnselen van
derlicht. Even na acht uur gi
ruwweg anderhalf uur voor
de lanceei tijd kwamen de
richten uit Vandenberg binn
zag er tot dan toe goed uit r
stel noodzakelijk zou worden, zoals an
derhalve dag tevoren wel het geval was.
08.45 uur: men is in de aftelling een
minuut voor op hel programma. De di
rect van Amerika naar Darmstadt ge
zonden gegevens omtrent de satelliet zijn
oke bevonden. Nu volgen de informa
ties elkaar steeds sneller op.
08.58 uur: alle volgstations, verspreid
alles goed verloop:
KLOK VOOR
Ier met TwaaIf m,
t raad- I ,.r cven ,eU
Bij I
eigt
wijde.
Amerikaanse Scout-Lanceerraket
ïerator. gaan een paar rode lampjes
branden, 't Defect Is echter snel verhol
pen en de aftelprocedui e blijft ook de
laatste minuten goed verlopen. Nog één
minuut. Nog dertig seconden, en dan
telt project-coördinutor Lagurde de laat
ste tien seconden tot nul en als ledereen
gespannen de adem inhoudt vertelt hij
lakonlek dat zijn klok twee minuten voor
loopt en dat nog even op de lancering
gewacht moet worden. Uiteindelijk is het
dan zover. De eerste, tweede en derde
trap vsn de raket volgen nauwkeurig 't
uitgestippelde traject. Nog even heerste
i spanning, nu moet die vierde trap
I bij de eerste ESRO-sateUlet er Juist op
dat moment een kink in de kabel kwam
on do kostbare lading in de Stille Oceaan
1 plofte. Dan komt de geruststellende mo
ling van Darmstadt door: het sla-
in Johannesburg in Zuld-Afrika heeft
•ld dat do ESRO zich praktisch in
astgesteldo baan bevindt, hetgeen
de directeur van het Noordwijkse
do Duitse prof. Kleen aan
leiding is de champagneflessen te ont
kurken en de „succesvolle baby", zoals
hij de satelliet noemt, ten doop te hou
den. Van nu af zal de ESRO de naam
„Aurora" dragen. Naar de Griekse go
din van de dageraad. Toch zijn er nog
wel een paar onzekerheden. Men heeft
ontdekt dat een van de zenders aan boord
nog niet werkt maar of inderdaad alle*
naar wens Is verlopen, zal pas In de
komende dagen blijken, wanneeer de sa
telliet haar werkzaamheden, waarvoor
ontworpen werd, naar de luisterpo»-
i) op aarde zal dooi zenden.
