r
1
'edro
tamirez
azquez
garandeert
i elfs
joed weer
Stadion
met liefst
110.000
zitplaatsen
7
nog „zoveel" dagen wachten en 12.000 postduiven vliegen uit
)ER«
NS
I? 7
tEN
spur
pyze
rmac
Vandaag Is de Nederlandse ploeg naar Mexico City vertrokken. De
atleten en atletes met hun begeleiders zUn op weg naar het
absolute hoogtepunt ln hun sportcarrière, deelnemen aan het groot
ste sporttoernooi dat de wereld kent. Jaren van inspannende
training moeten hun bekroning vinden in de arena's van Mexico
City waar de creme van 's werelds beste sportlieden een meedogen
loze race naar de medailles zal ondernemen. Voor en tijdens de
Spelen zult u alles van, over en in Mexico kunnen volgen. Dit is
de eerste aflevering over een sportgebeuren dat in de gehele wereld
de grootste aandacht krijgt en eens in de vier jaar de bepaald niet
altijd opwekkende kringloop van gebeurtenissen doorbreekt.
|Doi
op 8
Elke ochtend, als de
Mexicaan zijn radio
aanzet, hoort hij:
„Goede morgen, nog
zoveel dagen en dan
beginnen de Olym
pische Spelen". Dat
gaat zo door tot en
met de elfde oktober
als de stem door de
luidspreker zal aan
kondigen: „Goede
morgen, het is de
laatste dag voor het
begin van de Spelen".
Dan zullen de Verenig
de Staten van Mexico
geen zucht van ver
lichting slaken. De
vierenveertig miljoen
inwoners van Mexico
hebben niet anders
verwacht. Sinds in
1963 Mexico werd
aangewezen als land
dat de negentiende
moderneSpelen mocht
organiseren het
eerste land waar
Spaans de voertaal is
rees overal ter'
wereld eensklaps de
twijfel.
kien had geen vertrouwen in de schep-
>ingskracht en de dadendrang van de
Mexicanen, die met een" vriendelijke
[limlach steeds verzekerden dat alles
op tijd en in prima conditie gereed zou
.ijn. De wereld bleef kritisch gestemd
en opzichte van het grootste wereld-
iporttoernooi. En die stemming werd
liet optimistischer toen bleek dat met
iet bouwen van de vereiste accommo
daties geen sneltreinvaart werd ge-
lezigd. Niettemin verklaarde men van
Mexicaanse zijde, nog steeds vriendelijk
glimlachend ondanks alle onbegrip van
.buiten", dat de wereld zich generlei
Het Aztecastadion, waar nie
mand in de zon of eventueel in de
regen hoeft te staan. Alle 110.000
louter zitplaatsen zijn overdekt.
zorgen behoefde te maken: eind augus
tus 1968 zou alles in orde zijn- Tot
stomme verbazing van „die wereld"
werd het slechts enige weken later eer
het enorme complex van (te) ver uit
elkaar gelegen accommodaties piekfijn
uitgedost kon worden overgedragen
"aan het Mexicaanse Olympische Co
mité. Toen de eerste atleten arriveer
den, vonden ze er alles zoals was be
loofd. Pedro Ramirez Vézquez, de voor
zitter van het organisatiecomité, die als
architect onder andere het Azteken
stadion op zijn naam heeft staan,
streek de hand eeris door het rave-
zwarte haar, sloot even de felle, don
kere ogen en mompelde waarschijnlijk
binnensmonds een schietgebedje.
Achter 'een imposant bureau in een
luxueuze kantoortoren, opgetrokken
van glas en marmer en gelegen aan de
„rijke" Paseo de la Reforma, een
boulevard van allure, zit de
onveranderlijk in een donkerblauw
lichtigewichtkostuum geklede Pcdro
Ramirez Vézquez. In zijn onmiddellijke
nabijheid z'n plaatsvervanger Augustin
Legorreta en de secretaris-generaal
van het organisatiecomité, Alejandro
Ortega San Vicente. Aan de muur een
immense plattegrond van 't Olympische
complex, dat om en nabiJ vijfhonderd
en vqjftig miljoen heeft gekost,
waarvan men de helft hoopt terug te
krijgen. Hier en daar op tafels wat
maquettes. Pedro Ramirez Vézquez
en zijn staf kunnen tevreden zijn. Zij
zijn van organisatoren van de ene dag
op de andere huurders geworden.
Het ten zuiden van Mexico City
geprojecteerde complex tien km
van het centrum van de hoofdstad
verwijderd is gefinancierd door de
Officials met een pijnlijke nek,
veroorzaakt door het steeds omhoog
kijken naar polsstokspringers, zijn
er in Mexico niet bij. De „contro
leurs" staan in een soort duiventil.
Banco Nacional de Obras Püblicas,
een „staatsbank". Voor de tijd van de
Spelen huurt het Mexicaans Olympisch
Comité het complex van de Banco
Nacional. Na de 27ste oktober, als op
het grote aankondigingsbord de
woorden „tot ziens in Münehen 1972"
zjjn verschenen, heeft Mexico City er
in elk geval een aantal stadions en
sporthallen by en kan 't olympisch dorp
worden omgebouwd tot woonhuizen.
Dat is de winst die tevoren' al kan
worden geboekt.
TWIJFEL
Op die 27ste oktober kunnen ook de
ovens en machines van de nabijgelegen
papierfabriek weer op volle toeren
gaan draaien. Die fabriek verspreidt
een gemene, dikke walm en om de
atleten het proesten en de aanslag op
de longen te besparen, werd besloten
dat die fabriek zfln activiteiten
gedurende de Spelen maar drastisch
moest intomen. Mexico wil een
opperbest figuur slaan. De Spelen zijn
er niet alleen om de jeugd van de
wereld in de arena tezamen te brengen
maar tevens om de blik van de wereld
te vestigen op het Zuidamerikaanse
land. dat dolgraag ook eens wil
grabbelen in de pot die door toeristen
wordt gevormd. Men heeft, terecht,
gespeculeerd op de publiciteit over de
gehele wereld. Een publiciteit, die al
vroeg op gang kwam, omdat men
twijfelde aan de capaciteiten van 'de
Mexicanen en omdat men allerwege,
nadat men eerst toestemmend had
geknikt by het aanwijzen van Mexico
City als olympische stad 1968, tot de
verbijsterende ontdekking kwam, dat
die stad op 2240 meter hoogte
ligt. Koortsachtig werden medici
Ingeschakeld en men haastte zich
althans een deel om erbij te zijn,
toen in 1965 de kleine Olympische
Spelen werden gehouden. Dat was voor
Mexico een proefballon, voor de rest
240 atleten uit zestien landen,
waaronder Nederland een testbank,
waarop de deelnemers werden gelegd.
Toen het jaar daarop de internationale
sportweek werd gehouden 788
deelnemers uit vijfentwintig landen,
waaronder Nederland had men de
rapporten al deels gereed en was men
tot de conclusie gekomen, dat Mexico
„een ramp voor de atleten zou
worden".
ENIG JUISTE
De omvang van die ramp werd later
drastisch ingekrompen, maar
er niet van overtuigd, dat met Mexico
een juiste keus was gedaan. De heren
van het I.O.C. hadden destijds ja
geknikt zonder te weten waarover zij
spraken. En toen in 1967
derde maal, bij de voor-Olympische
Spelen waaronder Nederland een
bezoek aan Mexico werd gebracht,
men nog wel niet tevreden, maar had
men zich bij het onvermijdelijke
neergelegd en maatregelen getroffen
om het nadeel van de hoogte te
compenseren, te Ujf te gaan en zich
er zo goed mogelijk op voor te
bereiden. Dat was dan ook het enig
juiste dat men kon doen. gegeven de
omstandigheden die na '63 onmogelijk
meer gewijzigd konden worden.
En zo hebben de atleten uit alle
uithoeken van de wereld zich sinds
kort gestort in het gewoel van een
stad met zes miljoen Inwoners, die
enige jaren hebben geleefd in een
omgeving waar werd gebouwd en
gebroken, waar draglines in de grond
woelden en om en nabij tienduizend
arbeiders in een drie-ploegendienst
bijna dag en nacht a raison van
tien gulden loon per dag wegen
aanlegden, woontorens optrokken,
stadions vergrootten of bouwden en
overdekte sportpaleizen uit de grond
stampten. Men had nog 'n kleine hoop
voor de Spelen een ondergrondse te
hebben, maar dat heeft Mexico City
niet gehaald. Het vervoer zal voor een
groot deel moeten geschieden met de
Lweeëntwintlgduizend taxi's die 24 uur
aohter elkaar over de straat razen,
voorzover het immense verkeer dat
toelaat. Met trots kon Miguel Alemén,
direoteur van de Mexicaanse V.V.V.,
verklaren, dat grote opruiming was
gehouden onder de vehikels, die de
enorme stad tweeëndertig kilometer
van noord naar zuid en twintig
kilometer van oost naar west
doorkruisen. Hij kon mededelen, dat
er geen taxi meer zfil rijden, die ouder
dan tien jaar is.
GEEN PANIEK
Miguel Aleman is ook een van de
gelukkigste mensen, die iets met de
Sp k n heeft te maken. Hij heeft
nauwkeurig bijgehouden hoe en wat 's
gereserveerd en kwam tot de
aangename ontdekking, dat Mexico
City tijdens de Spelen geen van de
vierenzestigduizend bedden in de 247
hotels en bij particulieren onbezet
heeft. Vooral uit Amerika, vanouds
het grootste aantal toeristen leverend;
komen veel toeschouwers, die al
maanden tevoren by de Mexicaanse
reisbureaus, die tachtig procent van
de kamers in handen hebben, moesten
boeken. Het werd tenslotte zo druk
aan de bali's, dat soms moest worden
besloten, dat een toerist slechts
maximaal vier dagen in Mexico City
kan verbiyven. Aldus doende hoopt
men in totaal twee miljoen gasten
bij wie de dagjesmensen uit de
omgeving te mogen ontvangen.
Voor Miguel Alemén, die van 1946 tot
1952 president van Mexico was, zyn
de Spelen al geslaagd. En als er
onverhoopt nog meer gasten mochten
komen, dan kan dat ook, want
Mexicanen zijn onovertroffen meesters
ln het improviseren. Zij nemen alles
i-ven rustig en gemakkeiyk op en het
woord paniek komt in hun vocabulaire
niet voor. Daarom ook kon Pedro
Ramirez Vézquez met een gerust hart
verklaren, dat alles op tyd gereed zou
zijn en dat men niet de minste twyfel
behoefde te koesteren. Hij wilde er
zelfs wel by garanderen, dat het mooi
weer zal zijn want het regenseizoen
loopt van juni tot oktober en ook dan
zijn er nooit urenlange buien.
Het Spaans als voertaal, zo bedacht
men. kan een probleem vormen.
Dit riante stadion, een sporthal
van allure, heeft de naam Audito
rium gekregen. Turnen is een sport
die van deze riante hal gebruik zal
maken.
- -
Vandaar dat er vyfduizend studenten
zyn gecharterd, die ten minste twee
talen, behalve Spaans, spreken en
herkenbaar zullen zyn aan banden om
de arm. Voor elke taal een andere
kleur. Bovendien zullen, in hoofdzaak
in en om de olympische complexen,
vyftienhonderd niet van aantrekkeiyk-
held gespeende hostesses rondlopen, die
nu al de naam „zebra's" hebben gekre
gen vanwege het zwartwit gestreepte
kostuum dat zij dragen. Die
wegbereidsters zullen overigens nodig
zyn want de olympische accommodaties
liggen niet bepaald op een steenworp
afstand van elkaar. Als president
Gustavo Diaz Ordaz op de twaalfde
oktober aanwezig zal zyn by de
openingsceremonie ln het olympisch
stadion, gelegen ln de chique wyk waar
koffieplanters en stoffenfabrikanten
hun villa's hebben laten bouwen,
zullen publiek en deelnemers etteiyke
kilometers moeten afleggen om by
meer dan een evenement aanwezig te
kunnen zyn. Er zyn accommodaties,
die tien kilometer van het olympisch
dorp verwyderd zyn en het met een
tropisch klimaat gezegende Acapulco
zeilen ligt niet minder dan
vierhonderd kilometer van 't olympisch
complex. De zeilers zullen er zelf
weinig weet van hebben, want zy zyn
gestationeerd in Acapulco.
VISITEKAARTJE
Toen op 1 mei 1966 werd begonnen
met het bouwen van de accommodaties
stond al vast, dat het Sportpaleis, een
constructie van staal en beton met een
koperen koepeldak, het visitekaartje
van de Spelen zou worden. Overigens
had men toen al een moeilijkheid
overwonnen. Het olympisch dorp moest
anderhalve kilometer „verplaatst"
worden omdat de grond voor de
oorspronkeiyke opzet totaal ongeschikt
was. Er werd een andere plek gekozen
en toen de grond bouwrijp werd
gemaakt, stootte men op drieduizend
jaar oude graven. Van alle kanten
kwamen archeologen aanhollen, die
het zeer oneens werden met de
bouwers die een waterdicht contract
hadden moeten tekenen, dat het dorp
op een bepaailde datum kant en klaar
moest zyn. zy konden dus geen
oponthoud hebben.
Tot verbazing van de wereld, die nog
altijd maar niet geloofde, dat ©r ook
ln Zuld-Amerlka hard wordt gewerkt,
verrees het ene gebouw na het andere.
Vijfentwintig kilometer van het
olympisch dorp legde de Duitse expert
Herbert Schürmann een magnifieke
333 1/3 meter lange wielerbaan neer,
waarvoor het hout, dat ten minste
vijftig jaar meegaat, uit Afrika was
gehaald. Hot Estadio Azteca vormde
al een summum van luxe, een
voor Europese begrippen ongeloofiyk
stadion met 110.000 zitplaatsen, louter
zitplaatsen. De hoogste plaats la
tweehonderd en vijftig meter van de
middenstip verwijderd, maar om die
te bereiken hoeft men niet te lopen.
Men kan er met de auto heen rijden. In
Pedro Ramirez Vazquez
nooit getwijfeld
dat stadion, een van de mooiste ter
wereld er zal in 1970 ook
voor het wereldkampioenschap voetbal
worden gespeeld kunnen meer
gefortuneerden hele appartementen,
compleet met loge, huren. In zo'n
appartement bevinden zich woonkamer
badkamer, telefoon, televisie zodat men
Het bouwrijp maken van de
grond, waarop de olympische ac
commodaties moesten verrijzen,
vergde geruime tijd. Toen kwam
dit „tot stand" en vroeg de hele
wereld zich af of er in nog geen
twee jaar kon worden gerealiseerd
wat Mexico had beloofd. Het kon,
zoals nu is gebleken.
tydens het nuttigen van drankjes en
hapjes op het scherm betrokken kan
blijven -met wat op~Tjet veld gebeurt.
Dat er een eigen parkeerplaats bij !s.
spreekt vanzelf. Maar het stadion
vormt wel een schrille tegenstelling
met de arme buurt waarin het ligt, do
buurt van de krotwoningen, die met)
zo graag had willen opruimen. Maar
waar moesten die mensen dan
eensklaps heen.
IEDER EEN KWART
Een van de fraaiste roeibaneo ter
wereld ligt ln Xochlmllco, dat
„oord van bloemen" betekent. Vier
bouwmaatsohappyen legden de 2200
meter lange, 120 meter brede en twee
meter diepe baan aan. Iedere
maatschappij nam een kwart voor zyn
rekening. Daarmee werd tevens, zy het
ongewild, bereikt, dat oen wedloop
tussen de vier ontstond wie het eerst
klaar zou zyn. Er waren wel enige
moeilijkheden met de watervoorziening
maar ook dat werd opgelost en de
drassige moerasgrond inngs de baan
werd onder een glimmende asfaltstraat
verstopt.
De deelnemers aan dressuur en
ruitersport treden tachtig kilometer
van het olympisch dorp verwyderd
op, ln Oaxtepec, dat gunstiger ligt
voor de paarden. Ook hlerby een
moellykheidje want volgens traditie
worden de Spélen besloten met
ruitersport en daarvan wenste het
I.O.C. onder geen beding af te wtyken,
zodat de aan Oaxtepcchoogte gewende
paarden op de zevenentwintigste
oktober voor de Grand Prix zullen
moeten stryden ln het olympisch
stadion, dat voor zestig procent
overdekt is, natuuriyk ook alleen
zitplaatsen heeft, werd uitgebreid met
onder andere warmlng-uprulmten,
dokterskamers en een speciale loge
voor de president met 72 plaatsen
voor het gevolg Inclusief speciale
telefooniynen, televisie, bar, keuken
en badkamer.
Het overdekte zwembad is eveneens
een juweeltje. Er 1b plaats voor
tienduizend toeschouwers, zoals er in
alle accommodaties volop plaats zal
zyn. De waterpoloërs zullen gebruik
maken van het zwembad op de
terreinen van de universiteit: 5600
kijkers op styi oplopende tribunes.
KOM NOU
Wat Mexico City aan sportaccommo
daties al bézat. Is verfraaid, eventueel
vergroot en van „alle gemakken" voor
zien. De rest heeft men eenvoudig by-
gebouwd. Niemand In Mexico heeft cr
ooit aan getwyfeld dat de zaak niet
voor elkaar zou komen. Dat deed
alleen „de wereld". En als straks
de ongetwyfeld nog pompeuzer ope
ning dan in Tokio er is na do
Winterspelen in Grenoble een com
missie ingesteld om al t© veel bombarie
en luxe te weren maar daarvoor stolde
men ln Mexico de goed-Nederlandse
woorden „kom nou" tegenover, want
er moet via allo televlnlps#chermen ter
wereld ook nog wut reclame worden
gemaakt voor hot land een feit zal
/.yn, zal er niets mankeren.
Het grootste sportte est, dat de we
reld kont, met weer meer deelnemers
dan ooit tevoren, zal twee weken
„woeden". Traditiegetrouw zullen de
duiven worden losgelaten, symbool van
de vrede. De commissie wilde er niet
aan. Maar Pedro Ramirez Vézquez
rekent op twaalfduizend postduiven.
Hy heeft destijds een beroep gedaan
op alle dulvenfokker» om voor dit aan
tal te zorgen. Want ln Tokio waren «r
maar achtduizend
HERMAN VAN BERGEM
