Belg bespaart zich voor 10
gulden 'n hele hoop ellende
stijlvol feestje bouwen
met frans en fiet koster
mensen,
wat een
mensen
s
vf:
ei
Nederland verplichte autokeuring?
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
Bankier
doodt
inbreker
Ontsnapte
chimpansee
gedood
ONDERDAG 19 SEPTEMBER 1968
DE LEIDSE COURANT
nht
ij
ichten
ntwikl
BLOEMENDAAL Het feest, dat de Amsterdamse
ex-gymnastiekonderwijzer Frans Koster momenteel ten
behoeve van het Nederlandse volk bouwt, laat de hoedjes
en de neuzen van papier maché konsekwent links liggen.
Sorry mensen, maar er is niks aan te doen. Als u zich straks
in zijn sterk behaarde armen werpt en verwacht, dat hij
met u gelijk een polonaise tussen de schuifdeuren zal
draaien of „een potje met vet" aanheft, zult u evenmin aan
uw folkloristische trekken komen. Laat stra ks de serpentines en de neut maar thuis en bereidt u
ernstig voor op een stijlvol, licht-satirisch avondje uit, waarbij de gein exclusief gereserveerd
blijft voor de artiesten zelf. „Het feest", bkent Koster bij voorbaat, „zit allereerst in ons
optreden zelf. Als dat overslaat op het publiek, dan hebben we ons doel bereikt en is de naam
van het nieuwe programma gerechtvaardigd. Daar heb je geen confetti en toeters voor nodig.
Ik heb deze keer gezocht naar een neutrale naam, waarmee je niet op lange tenen gaat staan.
Het barst in dit land van de figuren, die zich het liefst gekwetst voelen en daar heb je als
cabaretier maar rekening mee te houden. Je zult toch ook van die mensen moeten eten.
Daarom was de titel van ons vorige programma een misgreep. Dat
hadden we „Tussen tafel en bed" genoemd en daar bedoelden we alleen
maar mee, dat al het gesappel in deze wereld zich tussen die twee
attributen afspeelt. Gewoon een speelse naam. waar je niks achter
moet zoeken. Nou vergeet het maar. want wat dachten de kerels, die
over de verenigingskas zitten? Oh. dat is weer de bekende vuiligheid.
Vóór de pauze houden ze nog hun fatsoen en daarna kruipen ze met
zijn allen in bed. Daar hebben we toch mooi een aantal uitkopen
door gemist.
Ze belden ook op. „Meneer Koster,
heeft u ook iets in het programma,
dat het katholieke volksdeel moge
lijkerwijs zou kunnen kwetsen".
Ze bedoelden die scene met twee
paters, die op het toilet zaten. Die
had ik met opzet zo provocerend
geschreven, om aan te tonen, dat
de cabaretiers in Nederland lang
zamerhand alle heilige huisjes in
mekaar hadden getrapt. Ik zei het
er ook bij: „Wat moet ik met mijn
groep nou nog verzinnen om het
volk te kwetsen?" Het was gewoon
een pure pai'odie, waar geen pater
aanstoot aan kon nemen.
„Neen", zei die man aan de tele
foon, „het gaat ook niét om me
zelf. Ik kan er wel tegen, ik zie
dat soort zaken breed, maar ik
heb een bestuur achter me, be
grijpt u en dat wil wat zekerheid
voor de leden. U moet me goed
begrijpen, meneer Koster, het be
stuur bedoelt het niet rot, maar
ja, hoe zal ik het zeggen
TEGEN SCHENEN
Voor mij hoefde-ie dan al niks
meer te zeggen, want het is immers
een duidelijke zaak. Er is de laat
ste jaren zo keihard tegen de
schenen van het publiek getrapt,
dat het gros het woord cabaret
niet meer kan horen. Een Lurelei
heeft op een ongehoorde manier
geprofiteerd van het feit, dat er
icheuren zaten in vrijwel 'alle
taboes en is als een dolleman te
1S<
Kluizenaartje
spelen omwille
van de
inspiratie
keer gegaan. Tegen de monarchie,
tegen het geloof, tegen alles. „Zo
is het" werd gemakshalve ook
maar cabaret genoemd en wat
dachten de mensen dus? Dat caba
ret je reinste vuiligheid is. Ik
geef je de verzekering, dat het
ongenuanceerde cabaret ons veel
kwaad heeft gedaan.
Ik heb het zelf meegemaakt in een
jongerensoos in Beverwijk. Daar
traden we op en in de pauze kwam
er iemand vragen, of we geen
vergissing hadden gemaakt. Hij
had drie keer gelachen en dat
paste toch niet bij een echt caba
ret. Die jongen was er al hele
maal aan gewend, dat een caba
retier hem uitsluitend op zijn
bliksem gaf.
Achteraf vinden ze het dun
vreemd, dat er geen hond meer is,
-die ze pruimt. Dat ze met hun
rotzooi voor lege zalen staan te
werken. Ik vind dat een volkomen
logische zaak: als je er jaar in
jaar uit van uif blijft gaan, dat
het publiek een domme, amorfe
massa is, die hardhandig met
schuttingtaai moet worden inge
peperd, dan komt er een moment,
dat je alleen jezelf nog over hebt
voor je stokslagen.
OUWE KOFFIE
Ik ga ervan uit, dat het publiek
geamuseerd wil worden. Ze doen
hun goeie goed aan, ze spuiten
nog wat parfum achter hun oor
en dan zijn ze UIT. De enige taak,
die de cabaretier heeft is dat ge
voel van feestelijkheid te conti
nueren. Daarom vind ik ook, dat
je moet zorgen voor een fijne aan
kleding, voor goeie kostuums. Het
moet er gewoon lekker uitzien.
Je kunt nou wel volhouden, dat
de mensen alleen voor je teksten
komen en dat het ze een grote
zorg zal zijn, of je in je ouwe
kloffie tegen een zwart gordijntje
aan staat te smoezen, maar ik vind
dat een belediging. Je maakt mij
niet wijs, dat ze daarvoor gekomen
Ja maar, zeggen ze dan, wat wij
brengen is geëngageerd cabaret.
Ook zo'n fijn modewoord. Geënga
geerd. Ga je dan naar ze kijken,
dan zie je ze de hele avond met
hun eigen frustraties worstelen.
Alle problemen, waar ze zelf tot
aan hun strot vol mee zitten,
worden over het voetlicht ge
smeten en dat heet dan geënga
geerd. Terwijl cabaret per defi
nitie alleen de etalage mag zijn,
waarin de frustraties van het
publiek te kijk worden gesteld.
Als het goed is, moet je ze voort
durend een stap vóór blijven.
Ik ga de boodschap ook niet uit
de weg, ik wil ook wel eens mijn
mening kwijt, maar daar blijf ik
dan niet een hele avond "over
mekkeren. Dat doe ik wel in een
conference, gewoon effe tussen
de bedrijven door. Dat is de enige
plaats, waar je de dingen kwijt
kunt, die je per se hardlop wilt
zeggen. Voor de rest moet je er
één fijn feest van maken".
HYGIËNISCH LEVEN
Pendelend tussen zijn weldoor
timmerd huis in Bloemendaal en
een gehuurde woonboot in Wilnis
bouwt Koster nu koortsachtig aan
zijn kleurige droom. „Die rust",
zegt hij, „heb je stomweg nodig.
Als cabaretier kun je je geen uit
spattingen permitteren. Je moet
gewoon fitter zijn dan je publiek,
je moet ze het gevoel geven, dat
het onbegonnen werk is om tegen
zo'n vent iets te ondernemen. Om
die toestand te bereiken ben je
gedwongen een eng hygiënisch
leven te leiden. Je mixt voort
durend je artisticiteit met 't meest
klassieke burgermansbestaan.
Daarom ben ik ook met opzet in
Bloemendaal gaan wonen. Mijn
vrouw en ik komen beiden uit
Amsterdam, maar als je daar
gaat zitten, dan wordt je vanzelf
in de cirkel gesleept. Dan moet
je je vertonen, meczwetsen, mee
drinken. De voorbeelden liggen
voor het oprapen. Allemaal col
lega's. die zich heilig hadden
voorgenomen om het piano aan te
doen en vooral vroeg naar bed te
gaan. Ik ben aan de rand van die
cirkel gaan zitten, omdat ik me
zelf ken. Als ik per se wil door
zakken, dan ben ik binnen twin
tig minuten in Amsterdam. Dat is
de pün dus ook niet.
SPOOKBEELD
Die vrijwillige verbanning heeft
natuurlijk wel consequenties. Je
hoort opeens niet meer bij de
incrowd en komt overal alleen
voor te staan. Daarom duurt het
ook langer, voordat ik mijn doel
bereik. Geen ramp, want ik doe
mijn hele leven al niks anders
dan plannen. Ik heb drie jaar in
Haarlem een eigen theatertje ge
had en toen ik er uitstapte riep
iedereen opeens, dat we failliet
waren. Alsof ik het ooit zover
zou laten komen. Ik ben gewoon
met vijftig mille geleend geld gaan
draaien en met diezelfde vijftig
mille 'opgehouden. In die tussen
tijd heb ik geleefd, in een auto
gereden, vakantie gehouden, noem
maar op. Het werd me alleen te
benauwd, je groeide vast op je
eigen barkrukken en dat was voor
mij een afschuwelijk spookbeeld.
Hel enige, wat ik aan die periode
heb overgehouden, is mijn vak
diploma. Eerst zou Fiet het effe
snel halen, maar die deed er ge
woon te lang over. Toen heb ik
het van haar overgenomen. Ik
wist na zes maanden precies, in
welk slaatje wel augurkjes moeten
en in welke per se niet. Het exa
men was in de Beatrixhal in
Utrecht. Daar zat ik tussen 2000
ex-boksers en wielrenners, die er
geen bal van snapten. Er zakten
er ook prompt 1500.
NORMALE CYCLl'S
Ik heb altijd volgehouden, dat er
na het theatertje wel weer wat
beters uit de bus zou komen. Dat
is de normale cyclus van elk
artiestenbestaan. Het gaat je
slecht, dan gaat het een tijd
minder slecht, dan goed en op
Feestje bouwen met Frans en
Fiet Koster. Van links naar rechts
Maria Lindes, Frans Koster, Mar
tin Slinonis,( Fiet Koster, Dledcrik
Wagenaar en Mathé Verdaasdonk.
Liggend Carla Widschut.
het eind zit je op rozen. Het is
een vak voor lange-afstandlopers.
Dat zie je aan alle groten: Her
mans en Sonneveld hebben er ook
jaren over gedaan voordat ze aan
die top zaten. Maar als je er een
maal zit, als het publiek je om
armt, dan kun Je ook verder doen
en laten wat je wilt. In dat op
zicht is het ook weer een mild
vak.
NIEUWE KICK
De moeilijkheid is alleen, dat de
eisen voor een programma steeds
zwaarder worden. Je hebt nu ten
minste drie keer zoveel tekst nodig
als vroeger en je hoeft ook niet
aan te komen met driemaal het
zelfde refreintje. Dan zeggen ze:
„Dat hebben we al gehad. Hollen
met de geit". Je moet nu een
nummer opbouwen, halverwege
afbreken en weer opbouwen. Als
SATIRE
VERVANGT
FEESTNEUS
EN DE
PAPIEREN
MUTS
je een mooi ding maakt, fijne
tekst, zalige melodie, dan zijn ze
bereid er twee minuten naar to
luisteren. Daarna moeten ze weer
een nieuwe kick hebben. Anders
zeggen ze: „Dat hebben we zondag
ook in de kerk gehoord".
Je maakt nu een programma, dat
vijf keer beter is dan de program
ma's, waarmee de grote Drie tien
jaar terug op de proppen kwa
men. Maar je mag er ook vijf keer
harder voor knokken. Dat is het
verschil.
TIEN KLEINE NEGERTJES
Toch waag ik het erop. Alle caba
retgroepen stoten mensen af of
houden er helemaal mee op. Noem
ze maar op: Jaap van der Merwe,
Lurelei, Sieto Hoving. Het is net
het spelletje van de tien kleine
negertjes.
Ik begin heel eigenwijs met zes
mensen. Omdat ik geloof in dat
idee van een feesle bouwen. Ik
ben trouwens mi) n hele leven
een dwarsligger geweest.
Voor andere programma's had ik
altijd zo'n dertig ideeën en daar
bleven er na de schifting vijftien
over en daar kwamen er op de
drempel dan nog eens tien bij.
Deze keer is het anders gegaan:
ik had maanden geleden het hele
schema al in mijn hoofd, vieren
twintig nummers. Met de volgordo
erbij- En de overgangen. Nu is het
alleen nog een kwestie van Invul
len, van schrijven. De zware
ensemblestukken zijn af en met de
rest ben ik nu bezig. Vandaar die
woonboot. Kluizenaartje spelen
omwille van de inspiratie.
HELE TROOST
Ik heb de tijd tot 1 november.
Dan moet het losbarsten ln do
Kleine Comedie. Er zijn al con
tracten afgesloten tot diep in 1969.
Dat is een krankzinnig idee. ais je
weet, dat de helft nog in je kop
zit. Je weet ook, dat het program
ma moet lukken. Gok ik mis, dan
bon ik ook gelijk vertrokken.
Ik vind dat een hele troost".
ADVERTENTIE
KOMT er in ons land een verplichte perio
dieke autokeuring? De ministers Bakker
(Verkeer en Waterstaat) en Polak (Justi
tie) voelen er wel voor. Dat hebben ze aan de
Tweede-Kamercommissie voor Verkeer en Wa
terstaat laten weten. Maar wanneer het zover zal
komen kunnen ze nog niet zeggen. Verplichte
periodieke keuring, aldus de ministers, heeft geen
zin als er niet voldoende mensen voor beschik
baar zijn. In België werken rond 650 technici en
administratieve krachten dag in dag uit in 54
technostations aan de verplichte keuring. Onze
correspondent in Brussel ging na hoe de keuring
werkt.
:e:
BRUSSEL Ruim anderhalf miljoen
voertuigen van de grootste vracht
knotsen tot de kleinste personemvagen-
tjes ryden ieder jaar tot boven de
werkputten van de stations van de auto-
tuobielinspectie, overal in België. De
motorische eigenschappen van de wagens
laten de technici koud. ZO speuren naar
eventuele afwykingen, die directer met
Je veiligheid van het voertuig te maken
hebben: ophanging, stuurinrichting, rem
men. Op rond 100 punten alhankelOk
van het soort voertuig wordt de con
trole verricht. In tien minuten tyd voor
personenwagens, in vijftien minuten voor
vrachtwagens en autobussen. Kosten van
de keuring ongeveer een tientje.
De verplichte periodieke keuring in
België werd al in 1933 in de wet vast
gelegd. Zij het toen nog alleen voor be
drijfsvoertuigen. Pas in 1947 kwam de
zaak goed op gang en het moest 1960
worden voor dat de bestaande wetgeving
werd uitgebreid tot personenauto's. Bijna
dertig jaar gingen er dus overheen voor
dat de keuring een vrij waterdicht
systeem was geworden, maar het lijkt
waarschijnlijk gezien de steeds zwaar
dere veiligheidseisen die aan auto's wor
den gesteld dat het keuringssysteem
nog wel de nodige aanpassingen zal
moeten ondergaan. De keuring wordt uit
gevoerd door de automobielinspectie, een
privé-onderneming, die echter onder
overheidscontrole staat.
De keuringsverplichting is niet voor
olie pategorieën voertuigen dezelfde. Be-
Bij verkoop van
tweedehands auto
keuring verplicht
drijfsvoertuigen vrachtwagens, bestel-
wagens, taxi's, huurauto's en voor goe- j
derenverkeer gebruikte personenwagens
moeten, hoe nieuw ze ook zijn. iedere
zes maanden aan de keuring onderwor
pen worden Autobussen iedere drie
maanden. Personenauto's moeten jaar- i
lijks gekeurd worden als ze meer dan
vijf jaar oud zijn. Bij verkoop van een
gebruikte auto van welke leeftijd ook is
de verkoper verplicht de wagen te laten
Keuring
De autobezitter krijgt de oproep voor
de keuring ongeveer drie weken voor de
keuringsdatum. Hij moet op een bepaalde
datum en vastgesteld uur in het techno-
station verschijnen. Het inschrijvingsbe-
wijs van de auto en een geldig verzeke
ringspapier moeten geloond worden. De
nummers op deze formulieren worden
vergeleken met nummerplaat, chassis
nummer, motornummer en dan begint
de eigenlijke keuring. Eerst de hele ver
lichting op afstelling en sterkte, het
functioneren van de remlichten en de
richtingaanwijzers. Via een wielslipmeter
rijdt men tot boven de werkput. Een
technicu* op de begane grond, een twee
de in de werkput controleren nauwkeu
rig stuurinrichting, chassis, ophanging,
staat van de benzineleiding en van de
uitlaat. Zij bekijken met geoefend oog
de veiligheid van de remkabels, van de
transmissie, de staat van de banden, de
lagers. Ze speuren naar gevaarlijke roest-
plekken in de chassisbalken en in de
vloer van de auto. Daarna volgt een vol
ledige controle op de hoofdpunten van de
veiligheid. Auto's met dieselmotor onder
gaan nog een controle van de afvoer
v an verbrandingsgassen door middel van
een rookmeter. Voor alle voertuigen ein
digt de keuring op de platenremmeter.
die de chauffeur met een aanzienlijke
snelheid moet naderen om op liet midden
van de plaat boven op de rem te gaan
staan. Een tweede keer mag hij alleen
de handrem aantrekken. Vrachtwagens,
autobussen en bestelwagens worden bo
vendien nog gewogen en opgemeten om
het toegelaten laadvermogen te kunnen
vaststellen, dat gebeurt overigens al een
eerste maai voordat deze voertuigen in
nieuwe, staat voor het eerst de weg op
mogen.
De autokeuring zou natuurlijk weinig
zin hebben als er niet een nauwkeurig
werkende administratieve dienst achter
zat. Elke auto, die in België rondrijdt is
bij de automobielinspectie die daartoe
nauw samenwerkt met de dienst van het
wegverkeer, welke dienst de kenteken
bewijzen uitgeeft. uitvoerig geadmini-
strateerd. Men kan uit die administratie
aflezen wanneer een auto voor de eerste j
maal voor een keuring aangeboden moet
worden. Elk voertuig dat eenmaal ge
keurd is krijgt een dossier, waaruit men
niet alleen kan zien wanneer de vol
gende keuring moet plaats hebben, maar
ook welke gebreken de wagen bij de
vorige keuring had.
Rode kaart
De eigenaar van de auto krijgt na de
keuring op een kaaitbeen precies verslag.
Die kaart hoort bij de autopapieren be
waard le worden. Op elk moment kan
een politieman vragen die kaart te tonen.
De eigenaar van een personenauto, die na
de keuring een groene kaart krijgt
weet., dat de veiligheidsgrens nog niet
overschreden is. Ei staan op die kaart 96
controlepunten vermeld. Een perforatie
achter een of meer van die punten be
tekent laat er eens naar kijken. Een
dubbele perforatie verplicht de eigenaar
zo snel mogelijk de geconstateerde ge
breken te laten verhelpen. De keurings-
Icaart die voor personenauto's normaal
een jaar geldig is. krijgt een kortere gel
digheidsduur en de auto moet binnen die
bepaalde tijd opnieuw gekeurd worden.
Wie een rode kaart krijgt weet bij het
zien van de kleur alleen al, dat hij zijn
auto rechtstreeks van het technostation
naar de garage moet rijden. De auto ver
toont dan zoveel of zo ernstige gebreken
dat men er niet meer mee mag rijden.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL In ccn uiterste poging
tot zelfverweer heeft woensdag de Bel
gische bankier F,. Sauvan met een jacht
geweer de 20-jarige Joego-SIaviër, die
zijn villa in de Brusselse voorstad VVa-
tcrmael-Bosvoordc was binnengedron
gen. doodgeschoten. Hij maakte daar
mee een einde aan het leven van een
beroepsdief, die op zijn nog jeugdige
leeftijd reeds een zeer lange straflijst
had. De Joego-Slaaf was pas tien da
gen in België. Hij was door de Franse
autoriteiten over de grens gezet.
De dief was in het holst van de nacht
de villa binnengedrongen. Hij maakte
Janlne van Parijs, een verzorgster van
gehandicapte dochter van de bun-
kier. wakker, doorzocht haar kamer en
toen hij niets vond bond hij haar han
den met elektriciteitsdraad vast
Terwijl de dief de andere kamers van
het huis ging doorzoeken, slaagde Jani-
erin haar handen los te wringen.
Haar geroep om hulp deed de bankier
uit zijn slaap ontwaken. Hij stortte zich
op de gewapende rover, die in de wor
steling zijn revolver verloor, maar het
volgende moment slaagde hij erin de
revolver weer in -zijn bezit te ki IJgen.
De heer Sauvan sprong achteruit zi)n
slaapkamer In, wist snel zijn Jachtge
weer te grijpen en kreeg de tijd om
het te laden omdat de Jocgo-Slavlcr
beneden gerend was. Toen de ban
kier de slaapkamerdeur opende en op
het trappenhuis toeliep, richtte de dief
het revolver op hepr. Maar de heer Sau
van was sneller. Hij loste een schot,
dat do, indringer in het hoofd raakte en
op slag doodde.
voordat alles weer in orde is. De eigenaar
is verplicht na. reparatie zich vrijwillig
voor een nieuwe keuring te melden. Hij
kan moeilijk anders, want de rode kaart,
waarop met grote letters staat: „voer
tuig niet toegelaten tot het verkeer",
geeft bij elke politiecontrole de doorslag.
Ook al zou de eigenaar alle garagehou
ders van België laten opdraven om te
verklaren dat zij de defecten aan die
auto verholpen hebben. Eerst een nieuwe
keuring om een groene kaart te krijgen.
De ervaringen met de periodieke auto
keuringen in België opgedaan zijn goed.
Wie de oproep om ter keuring te kunnen
naast zich neerlegt krijgt eerst een aan
maning en, als hij dan nog in gebrek»
blijft een verbod om met die auto op de
openbare weg te komen. De wet bepaalt
zelfs, dat niemand zich kan beroepen op
een administratieve fout. Is de geldig
heidsduur van het keuringsbewijs ver
streken en heeft men geen oproep voor
een nieuwe keuring gekregen, dan kan
men twee dingen doen snel naar een
technostation rijden of zijn auto thuis
laten staan. De verplichte keuring, die
zoals gezegd zich niet tot de motor uit
strekt, heeft juist daarom niet kunnen
voorkomen, dat een onlangs in Brussel
opgericht ..Dynamic diagnostic centre"
een volledige elektronische doorlichting
van alles wat los en vast is aan een
auto een steed* grotere klandizie heeft.
LYOM (Reuter) In een park van de
Franse stad Lyon Is gisteren een 12-Ja-
rige chimpansee doodgeschoten, die t«i-
voren de directeur van het nabijgelegen
dierenpark zo ernstig had verword dat
de man wellicht een arm zal .noctcn
De dierenparkdirecteur, dr. Fernet,
werd door het dier in hals, armen en
benen gebeten, toen hij hem een kalme
rende Injectie wilde geven. Het stads
park werd ontruimd om een politicman
de gelegenheid te geven met een ma
chinepistool de chimpansee te doden.
