DYNAMISCHE EN SMAAKVOLLE
SHOW VAN NICKIE TREND
„Ziehier, een vrij man"
EERSTE NICKIE TREND WERD
IN DRIE WEKEN ONTWORPEN
PAT ANDREA
Sterke rollen van
Paul Steenbergen
en Ida Wasserman
Total-looker Frank Go vers
jong, vakkundig en
met persoonlijke stijl
.J A AND AG 2 SEPTEMBER 1968
PAGINA
Unieke en
uitstekend
wisselbare
combinaties
(Van onze moderedactie
Niokie Trend, een half jaar ge
leden geboren als merknaam voor
een beperkte collectie jonge mode
in Total-Look, is al uitgegroeid
tot een Stichting waaraan tien
Nederlandse bedrijven in de
damesmodesector deelnemen.
Van Nickie Trend bestaan momenteel
178 verkooppunten in Nederland. On
danks dit grote aantal gaat 't grootste
gedeelte van de collectie naar het bui
tenland. In Hilton Amsterdam werd de
grandioze presentatie gegeven van
Nickie Trends wintercollectie ontwor
pen en gecoördineerd door Frank Go-
vers onder de naam „Silhouette Byzan-
tique". Het was een Amsterdamse mo
degebeurtenis van de eerste orde. ge
kenmerkt door smaak, zakelijkheid,
vaart, een balletachtige discipline en
bovenal door de Total-Look.
Het modebeeld wordt steeds meer be
paald door op elkaar afgestemde on
derdelen: het ligt dus voor de hand die
onderdelen van de aanvang af bij el
kaar passend te maken. De tien be
drijven van de stichting omvatten de
hele garderobe (van hoed tot schoen en
alles wat daar tussen in hoort) en
zelden zal men zulke unieke combina
ties, die bovendien op talloze manie
ren uitwisselbaar zijn, bij elkaar vin-
Russisch werd Byzantijns
Sjiek gelaarsde mannequins openden
de show met prachtige mantels afgezet
met bont. bekroond door bontmutsen'
zeer Russisch, evenals veel van het
geen bolgde maar wellicht met het oog
op de gebeurtenissen van de afgelopen
weken, snel Byzantijns gedoopt. De
voornaamste kleuren van de collectie:
rood, zwart, wit, paars, abrikoos, geel
en olijfgroen (en dezelfd; tinten in rui
ten) maakten in de zo mooi gesneden
mantels on tailleurs een schitterende
indruk die in bijzondere mate werd ge
steund door de kousen, laarzen en
schoenen in dezelfde kleur van stof of
van bont. De laarzen, hoog gehakt van
glanzend lak of dof nappa met glanzen
de manchet; de schoenen niet vaak 2-
kleurig, bijna steeds met crêpe of hoog
oplopende leren gesp, dikwijls van lak
en ahveer door de eenheid met kous en
erdere kleding, doelbewust mooi. Bij de
tailleurs met la»>g jasje en bij de wollen
jttEkjes rnèp/V^el 'tuniek effcetëri 'hop# 1
de kapelien, feilloos gelijk van tin, de
grote rand vrij streng en recht gedra
gen. Van de nappa leren ensembles noe
men wij het aubergine paars maxipak:
rok en bolero met spijkerbeslag; en het
zwart nappa pakje afgezet met lak bie-
Haagse Comedie opent seizoen
Links: rode flannel mantel met roodvosgarniti
gele tailleur,
Ook de jurkjes kunnen tamelijk streng
•té kort, en hoog gesloten col die wel
eens wijken wil voor de v-hals. De
twee witte modellen die Byzantium in
het beeld moest brengen leken op het
Russische Moejikhemd. met rode boord
en biezen en rood borduursel. Er waren
echter andere borduursels die zo „op
gesmukt" waren dat zij afbreuk deden
dj,ya®vipfgaande grote»^ijl.pelser-
se impnmVs op wollen mouselïne en op
zijde maakten flatteuze middagjurkjes
en flapperende avondp^ama's. Voor
middag- en avondjaponnen werd veel
fluweel gekozen en de pajetten zijn niet
gespaard.
Hier lijken dan eindelijk de juwelen
van keizerin Theodora van Byzantium
in herinnering gebracht!
Ais de t?oec} is afgezet wordt 0e lerp/i
band om het vooYlioofd gedragen die
zowel Parijzerig als Indiaans is en een
groot artikel in deze collectie.
IJle stoffen en struisverenrande-
wuiven tenslotte alle ernst het podium
af zodat er alleen maar feestelijk ap
plaus overblijft voor een zeer geslaag
de produktie van Nickie Trend.
Toen de Haagse Comedie op
1 januari van dit jaar de jonge
Engelse auteur Tom Stoppard in
j ons land introduceerde met het
overal even succesvolle „Rosen-
crantz en Guildenstern zijn dood",
was er reden om verwachtingen te
koesteren voor zijn nieuwe stuk.
Men mocht zijn eersteling immers
hoogst origineel, zo niet briljant
noemen. Maar zoals zo vaak het
geval blijkt, de hernieuwde ken
nismaking beantwoordde niet aan
de gespannen verwachtingen. Het
tweede stuk van Stoppard dat in
ons land wordt gespeeld, „Ziehier,
een vrij man" (in aanleg is het
ouder dan het reeds bekende
stuk), werd zaterdagavond door
de Haagse Comedie in première
gebracht, als openingsvoorstelling
van het nieuwe toneelseizoen.
Ziehier, een Vrij Man is een eigen-
I tijdse Don Quichotgeschiedenis. Het
wordt zowel door auteur als door regis
seur duidelijk gekenschetst s eer konu
I die, hetgeen wat wonderlijk is, gezien
de tragiek die in stuk en voorstelling
op onstuitbare manier tot uiting komt
Misschien is dat ten dele een gevolg van
de omstandigheid dat Stoppard /::.:n fi
guren in dit stuk al te zeer modelleer
de naar karakters uit stukken van Mil
ler, Williams, Inge en andere Amerikaan
se auteurs van het realistische drama
Deze navolging is een grote zwakheid
in „Ziehier, een Vrij Man".
Uitvinder George Riley
Het thema is niet nieme, maar biedt
op zich toch voldoende mogelijkheden:
George Rileg, de hoofdpersoon, leeft in
wereld van schijn en komt daar
door in conflict met de maatschappij.
Hij lost dat op door zich als onverbe
terlijk optimist steeds opnieuw een rad
ogen te draaien. Door deze struis
vogelpolitiek kan hij zich blijven beschou-
als een uitvinder, die prootse din-
gen bedenkt, die uiteraard belachelijk
voor de buitenwereld. Op deze ma-
ontrekt Rileg zich aan de eisen, die
naatschappij stelt: hij werkt niet,
laat zich onderhouden door een dochter,
er natuurlijk t
Steeds keert Riley terug in de pub in
zijn buurt, waar hij temidden van schil
derachtige figuren snoeft over zijn uit
vindingen en waar hij er op los fanta
seert. tot eigen schme <n scha .Ie
leeft volledig in de onwerkelijkheid, ziet
als Don Quichot in de futiliteiten van
zijn leven enorme zaken. Zoals gezegd,
rond hem zijn figuren rungsGi ,ct. die
we op het toneel al heel vaak hebben
kunnen zien. Bijvoorbeeld de begrijpen
de echtgenote, die de eigenaardigheden
van haar man wil aanva'arden (zie
„Dood van een Handelsreiziger"), de op
standige dochter (zie „Omzien in Wrok"),
de barfiguren. Gelukkig heeft Stoppard
in al die figuren volop mogelijkheden
voor sterke speelrollen gelegd, zodat men
bij tijd en wijle bereid kan zijn, de wat
oudbakken thematiek aan het spel on
dergeschikt te maken.
Niet af
Niet alleen het stuk maakt niet zo'n
sterke indruk. Naar mijn idee was de
voorstelling nog m i g
niet klaar voor het publiek. Er waren
nog diverse onvolko 'hc ir rl'n-
loog, spel, tempo cn techniek. Na enke
le voorstellingen, wanneer hopelijk ook
een paar coupures zullen zijn aange
bracht, zal „Ziehier, een Vrij Man"
ongetwijfeld beter op poten staan. On
der deze omstandigheden liet de regie
van Eric van Imen zich •- iw wat
moeilijk beoordelen. De mlse-en-scéne,
nog niet geheel opgelost door enkele ac
teurs, was aan de al te traditionele kant.
de spelleiding had steker en dw>-on
der mogen zijn en de voorstelling had
eonseouenter en gaver «"de', 'lee^ kun
nen worden. Men had 't zer- d hr>' k-
bare decor van de Londense voorstel
ling overgenomen.
Optimisme
Paul Steenbergen speelt de rol van
de fantast Georpe Rileg. Hij bouwt een
heel sterk karakter op, vaak ontroerend
in het hardnekkig optimisme, waarmee
de man de problemen benadert. Deze
rol is vaak zeer verrassend. Op bijna
natuurlijke wijze komt in rijn spel de
tragiek van de figuur oh i t
naar de oppervlakte, waardoor het voor
opgestelde komedickarakter van het
stuk dan wel wordt aangetast. Maar
dan toch zodanig, dal stuk cn voorstel-
Stoppard. verUllni
Guus Verstrac
1 nip er aanzienlijk op winnen. Ook in
de rol van Ida Wasserman, d e Rileg
vrouw even ontroerend en indrukwekkend
speelt, in haar zorgzame liefde, ziet men
dif. Vooral in de gesprekken met de doch
ter. heeft Stoppard mogelijkheden gege-
een, die door Ida Wasserman tot In per
fectie morden benut.
In de secundaire rollen lijken belde
vrouwen verkeerd gecast, een probleem
dat Anne-Marie Heyligers en vooral An-
ne-Wil Blankers met kracht willen op
lossen. hetgeen maar gedeeltelijk lukt
Kees Coolen levert de aardigste bijdra
ge als een een goedwillende matroos
in de bar De vertaling van Max Nnid
klonk vaak wat gewild in het algemeen
tamelijk mat. Het premièrepublick had
zaterdagavond veel waardering voor
stuk en voorstelling, hetgeen zich uitte
in een lang applaus.
JAN VERSTAPPEN.
Philippijnse dansgroep
in Circustheater
DEN HAAG De Phillpijnse dans
groep Baranggay zal op vrijdag 6 sep
tember een enkele voorstelling geven
in het Circustheater te Scheveningen.
De groep, die werd opgericht in 1949.
telt 30 dansers, zangers cn musici die
een kleurrijk repertoire brengen ont
leend aan alle sectoren van het Philip-
pijnse leven. Niet alleen de regionale
cn inheemse dansen die verhalen van
liefhebben, werken, oorlogvoeren, oogs
ten en feestvieren, maar ook de gracieu
ze menuetten uit de tijd van de Spaanse
overheersing.
De nieuwe naam Baranggay door het
gezelschap gekozen, (vroeger heette de
groep Philippine Normal College Folk
Dancing Club), is nog ouder dan dc tijd
van de Spaanse overheersing; het is de
bemanning van de zeeschapen waarmee
dc Malelslërs vóór de Spaanse tijd naai
de Philippijnen voeren.
Dit jaar heeft het gezelschap, aange
wezen door do president Ferdinand E
Marcos van dc Phlllppijnse Republiek,
als culturele vertegenwoordiger van het
land voorstellingen gegeven in Australië
tijdens het Adelaide Arts Festival, In
Honolulu en in de Verenigde Staten van
Amerika.
AMSTERDAM. „Er is hier
een kleine groep die uitstekend
gekleed gaat; een kleine groep,
die zich perfect kleedt; een heel
grote groep die er saai en ver
velend uitziet en een grote
groep die erg slecht gekleed is".
Zo schetst de jonge Amesterdamse
ontwerpei1 Frank Govers (34) 't mode
beeld van de Nederlandse jonge
vrouw. Daar moet nodig wat aan
veranderd worden, vindt hij. En hij
zal zelf niet de laatste zijn om daai
hard aan mee te werken. Integendeel.
Onder de naam Nickie Trend brengt
hij vanaf september zijn mode-ideeën
op de Nederlandse markt.
In de stichting Nickie Trend hebben
zich tien grote Nederlandse mode-
bedrijven verenigd, waartoe, naast
verschillende confectiefabrieken, ook
bont-, leder-, suéde-, kousen- en
schoenfabrieken behoren. Hun doel is
door een intensieve samenwerking een
total-look te creëren voor de jonge
vrouw in de leeftijd van 18 tot 25
Deze total-look omvat mantels, man
telkostuums. japonnen, bontkleding.
Frank Govers: betaalbare total-look voor zelfstandige meisjes.
regenkleding, blouses, rokken, lederen
kleding, tricotage, hoeden, tassen,
sjaals, kousen en schoenen. Maar dat
is nog niet alles In principe blijft de
stichting openstaan voor andere be
drijven, onder andere op het gebied
van strand-, bad- en vrijetijdskleding,
bijouterieën en cosmetica.
De naam total-look doet al snel den
ken aan de vrouw, die in Engeland
dit woord tot een begrip maakte:
Mary Quant, de schepster van de
minirok. Het verschil is echter, dat
zij niet alleen de organisatie, maar
ook de produktie centraal Iaat ge
schieden. De Nickie Trend wordt ver
vaardigd in zelfstandige bedrijven.
Snelle wisseling
Het is de bedoeling, dat er jaarlijks
twee grote (voor winter en lente) en
zes kleine collecties uitgebracht wor
den. Daarnaast zal er genoeg ruimte
en creativiteit blijven bestaan om ook
tussendoor snel te wisselen.
De creatieve geest achter de Nickie
Trend total-look is Frank Govers, die
als „styling supervisor" alle ontwerp-
touwtjes stevig in eigen hand houdt
„Om deze hele produktie te kunnen
ontwerpen moet je een stabiele smaak
hebben", verklaart de zwartharige
ontwerper, „je moet ervaring hebben
met het verwerken van alle materia
len. zowel stoffen voor kleding als
leer voor schoenen. De fout van de
meeste jonge ontwerpers is, dat zc
leuke ideeën hebben, maar dat die
ideeën niet to verwezenlijken zijn in
Ambacht is verouderd
Ik heb een lange aanlooptijd gehad
Van huis uit ben ik toen heette dat
zo couturier. Maar individueel din
gen maken kan niet meer in deze tijd
Dat is een verouderd ambacht. En
.niet alleen he. ambacht is verouderd,
ook het idee. Wat we nu doen is een
nieuwe vorm van styling. Zo vallen
de zwakkere broeders af Dat zie je
ook in Parijs. De kleine couturiers
houden het niet, tenzij ze zich op de
confectie gaan specialiseren".
Hij laat wat modellen uit de nieuwe
collectie zien: eenvoudige soepel val
lende jersey jurkjes met een jeugdige
lijn, maar niet tienerachtig. „Een
•neisje van rond de twintig moet ge
varieerd gekleed gaan. Ze moet zich
zelf ontdekken, genuanceerder leven.
Ze kan heel goed overdag in 'n broek-
pak lopen en 's avonds in fantastische
jurken. De meisjes rijn veel zelfstan
diger geworden. Ze gaan alleen naar
een discotheek, naar theater, film,
restaurants. Daar hebben ze gewoon
kleuren voor nodig".
Betaalbaar
Om de aanschaf
mogelijk
die kleren ook
,11U6tllJ„ maken, moeten ze op de
eerste plaats betaalbaar zijn. Frank
Govers vertelt, dat de jurkjes straks
in de winkels zullen liggen voor prij
zen, die variëren tussen de 40 gulden
en *60 gulden, de laarzen voor onge
veer 40 gulden, maxijassen met bont
afgezet voor ongeveer 130 gulden,
bontjasjes van konijn, haas, lam of
geit tussen 300 gulden en 400 gulden,
fluwelen avondjurkjes met kralen-
borduursels voor rond 140 gulden.
Total-look betekent, dat alle onder
delen van de collectie in kleur en
vorm op elkaar afgestemd zijn. „Als
ie een paarse jurk hebt vind je daar
in exact dezelfde kleur paarse pan
ty's bij, een paarse jas cn paarse
laarzen", aldus de ontwerper.
Als kleuren voor het komend seizoen
ziet hij rood. zwart-wit. paars, oker
en olijfgroen. Kleuren, die ook onder
ling goed te combineren zijn. Dat is
volgens hem ook noodzakelijk: „.Ie
staat soms versteld, hoe vaak jurken
verpest worden door de verkeerde
dingen erbii
De collectie in de winkels zat straks
zeer snel rouleren. Je hoeft ook niet
bang te zijn, dat je in dezelfde stad
veel meisjes met datzelfde jurkje
tegen zal komen, want oen computer
berekend precies hoeveel sinks van
elk model naar een bepaalde zaal:
moeten gaan.
Dat de confectiebedrijven toch aan
alle zaken in Nederland maar enkele
stuks van een bepaald model zullen
(cn kunnen) leveren komt. doordat
Nickie Trend zich ook richt op dc
internationale markt, met name op
Frankrijk, België. Duitsland en di
Verenigde Stalen.
Niet meer leuk doen
Frans Govers. die eigenlijk geen en
kele mode-opleiding gevolgd heeft,
maakte de ntwerpen voor zijn eerste
Nickie Trendcollectie in drie weken
Dat is erg snel. te meer daar die
snelheid geen enkele invloed heeft
gehad op de kwaliteit. „Mijn hele in
stelling is vlug", zegt hij lachend aan
het slot van hel gesprek „Vroeger
kon je. artistiek op een bank gaan
zitten en leuk zitten doen. Maar dat
gaat niet meer op".
Sterke rollen
In de serie Haagse
Ateliers heeft het
enkele kabinetten
vrijgemaakt voor
het werk can Pat
de hrl.ende Haags,
kunstschilder Kees
Vrouw in het gras (19671968).
kunst produkten
dan als oefenings
krabbeltjes en
voorstudies en ook
door enkele vitri
ne» waarin dingen
zijn gepropt die in
Pats atelier slin-
Toch doet men er
wel goed aan spe
ciaal ook die teke
ningen goed aan
te kijken. Ze tonen
dat de jonge (in
'42 geboren) kun
stenaar zijn vak goed geleerd heeft. Dat
hjj de tekenkunst beheerst zoals dat
noodzakelijk is voor Iedere kunstenaar,
die op realistische wjjze wil werken.
Want Pat Andrea Is realia!Co Wes
ter! k was onder meer zijn leermeester
en dat-Is in zijn tekeningen en ln zijn
vroegste doeken duidelijk merkbaar.
Direct al in het eerste werk „Meisje/kat
oinnen/bul ten" (1963), dat overigens een
erg goed schilderij Is.
De laatste twee jaar zoekt hy eigen
wegen. Beïnvloed door pop-art, maar
met een gelukkig teveel aan echt
schilderkunstige inslag om echt pop
artiest te zijn. Hjj blijft ln sommige
werken niet bi) het platte vlak, maar
werkt mot hardboarduitstulpingen, die
de compositie en uiteraard dc diepte
werking .soms heel gelukkig .onder
steunen, Zijn kleurgebruik heeft een
sterkere werking dan de bewuste on
persoonlijke toets die popmensen ken-
erkt.
Daarbij komt dat Pat Andrea over een
subtiel gevoel voor humor lijkt te be
schikken. wat onder meer tot uitdruk
king komt in schilderijen als „Waarover
spreken zij" (1967) en ,,To Russia with
lOVS" (IMS) In da schilderijen van de
laatste jaren Is van de Invloed van ziJn
leermeester alleen nog maar de deugde
lijkheid van diens onderrrlcht te be
speuren die Pat Andrea In staat stelde
een eigen, nagenoeg geheel persoonlijke
weg te gaan. Op die weg heeft hij al
succes geoogst: Jacob Marlsjeugdprija
(1966), Jacob Marisprtjs voor teken
kunst 1007Het zal Interessant zijn
hem op zijn verdere weg te volgen,
Vg.
Kunsthandel Ina Broerse, Nieuwe Spie
gelstraat 57, Amsterdam, exposeert
tot 24 september schilderijen, goua
ches en grafiek van Michel van Over-
beeke en sculptures van Kees Verkade.