WAAROM DEZE DWAZE RECORDS? Evangelie van de revolutie Kruipwedstrijd Kinderwagenduwen Levend begraven Humanae Vitae heeft verplichtend karakter Recht eigen geweten te volgen machine bank werkers Heel ons land krijgt centrale t.v.-antenne De veilige manier van sparen Rijkspostspaarbank altijd safe! Moeder wurgt haar vijf kinderen Patiënt telefonisch onderzocht DAGBOEK VAN CHE, VERSLAG VAN 'N FALEN ZATERDAG 31 AUGUSTUS 196Ö DE LEIDSE COURANT AMSTERDAM „Het is xover", verzuchtten gisteren een aantal deskundigen. De feitelijk trieste race om het wereldduurrecord hometrainen heeft een mens in het ziekenhuis doen belanden. Medici hebben al eerder gewaarschuwd voor de gevolgen van zo'n uitputtingsslag. Niettemin is de rage omvangrijker geworden. Met sport heeft het niets uitstaande, maar men begon toch met kruipwedstrijden te houden; kinderwagens over onzinnige afstanden voort te duwen: met de stoel op het dak zitten; te proberen weken niets te eten; zich levend te laten begraven. Waarom die dwaze manifestaties, waar honderden nieuwsgierigen op af komen? We spraken erover met drs. D. H. Grunwald, psycholoog in Amsterdam, die zich een paar dagen per week bezig houdt met de physieke training van de Ajax-topvoetballe'rs. Volgens het bestuur van Ajax met succes. „De psychologie in de sport boeit me verschrikkelijk, maar ik wil wel vooropstellen dat wat er in die café's gebeurt, niets met sport heeft te maken. Wat zich momenteel in Brabant afspeelt rond de hometrainersrage lijkt mij veel eerder een sociaal probleem", aldus drs. t Grunwald. „Bovendien moeten we, geloof ik spreken van een streekfenomeen". Drs. Grunwald zet uiteen, dat de mensen die zich lenen voor het hometrainerswerk in café's geen natuurlijke kansen krijgen hun even natuprlijk agressie te ontladen. „Nog niet zo lang geleden vroeg het agrarisch werk enorm veel energie. Tengevolge van de bevolkingsgroei en het daarmee gepaard gaande onpersoonlijker worden van de maatschappij vergt steeds minder spontane, diepgaande relaties de mens vereenzaamt. Tegelijk echter, zo vertelt drs. Grunwald, wordt de samenleving steeds sterker gemechaniseerd en ingewikkelder. „Voeg daarbij de heersende werkeloosheid, het feit, dat pendelen bijdraagt tot onthechting van de gezinsband en dat men geen vreugde in zijn werk schept (dat werk is overigens ook meestal lopende band werk) en u krijgt een vrij compleet beeld". Waar leidt een en ander toe? „De mensen raken diep gefrustreerd. De mannen kun nen in deze wereld hun manlijkheid niet meer tonen, want het leveren van prestaties hangt niet meer van kracht af. Men kan zich niet meer laten gelden. En juist deze mensen genieten van hun geldingsdrang", zo stelt de heer Grunwald. De sport is (met autorijden) nog een van de weinige uitingsvormen waarbij men zich kan laten gelden. „Nu zijn er twee mogelijkheden. Men gaat een georganiseerde sport beoefenen met een eigen Hometrainersrage sociaal probleem sfeer en een aantrekkelijke structuur. Die moet je gereed schap (leren) beheersen en de moed opbrengen voor een lange periode in een zeker Een wedstrijd, in het kruipen, evenals wedstrijden op home trainers een van die merkwaar dige bezigheden, die niets met sport te maken hebben en voer voor psychologen oplevert. teamverband met anderen op te trekken", aldus drs. Grun- Hij vervolgt: „Sommigen willen dat echter niet. Ze blijven beheerst worden door een routinewereld. Maar toch willen zij zich ook manifesteren Dat is de probleemgroep". Het gevolg van een en ander is dat men zich in een keer helemaal wil leegrijden om uit het grijs van de middelmaat te klimmen. Dat doe je dan met primitieve, gemakkelijke dingen als hometrainers of hometrainerswedstr i j den" „Deze mensen tellen op een andere manier helemaal niet mee, maar voor even voelen ze zich bejubeld door toeschouwers een ijzeren Willem of een Jan Jansen. Ik noem het een soort exhibitionisme", aldus drs. Grunwald. „Een Café is bovendien niet de meest geschikte omgeving om tot sportieve prestaties te komen. Daarom beweer ik eens te meer dat men er alleen zijn frustraties kwijt raakt, even onder het juk van zijn minderwaardigheidsgevoel vandaan komt, en intussen grof geld verdient. Misschien wel om er een protserige auto van de kopen". De heer Grunwald stelt dergelijke recordaanvallen gelijk met wed denschappen om wie het meest vier kan drinken. „Daar verdien je geen geld mee, het hometreinen wel, dus doe je nu dat. Ze zijn slaaf van het even in de belangstelling komen". „Een gezonde sportman probeert zijn prestaties niet op té schroeven uit minderwa; digheidsgevoel. Hij heeft wel zelfrespect". GEBRUIKT Drs. Grunwald is van mening dat de mensen, die op de fietsstelling in een café zijn geklommen „gewoon door de lage commercie worden ge bruikt. „Het is in wezen triest, dat primitief gebruik maken van mensen. Zo van hoe meer tamtam we maken, hoe meer de bezoekers zuipen. Naar mijn mening compromi- teren doctoren en bui-gemees- ters zich die aan dat geld* spectakel hun medewerking geven", aldus drs. Grunwald. De voorstellingen verbieden is niet genoeg. Daar moet iets voor terugkomen. Er zal van onderaf een sociaal opbouwwerk moeten worden begonnen. Heel belangrijk daarbij lijkt mij dat streekziekenhuizen een speciale afdeling krijgen, zoiets als een „aanpassings centrum" aan nieuwe levensom- omstandigheden. Het is n.l. een feit dat er steeds meer mensen tussen wal en schip raken, omdat zij de maat schappijontwikkelingen niet meer kunnen bijbrengen". Volgens drs. Grunwald heeft de hometrainer- rage een positief aspect: „De verdienste er van is dat d e „renner" signaleert hoe ver men in de streek al is afgedaald. Het is feitelijk een uiting van een levensgevaarlijk probleem". BELGISCHE BISSCHOPPEN: (Van onze correspondent) BRUSSEL De Belgische bisschoppen hebben gisteravond na een lange ver gaderdag hun lang verwachte en door velen met zorg tegemoet geziene verkla ring over de encycliek Humanae Vitae uitgegeven. Over hét twistpunt van de encycliek, de afkeuring van bepaalde methoden van geboortenregeling, zoals bet gebruik van de pil, zeggen de Belgische bisschoppen letterlijk: „Deze afkeuring door het opperste kerkelijke gezag houdt het katholiek geweten een gedragslijn voor, waarvan dus niemand het uiter aard verplichtend karakter kan ontken- De Belgische bisschoppen gaan- met hun verklaring lijnrecht in tegen de open brief van ruim 200 katholieke Belgische (ADVERTENTIE) voor onderhoud*- en reparati ©werkzaamheden aan zeer uiteenlopende werktuigkundige apparatuur en installaties. Goede theoretische opleiding en ruime ervaring Leeftijd 25 tot 45 jaar Aanvangssalaris f 10.340,- per jaar, overeenkomend met ca. f 198,- bruto per week in dagdienst. Voor gehuwden, die in Leiden of op grotere afstand van ons bedrijf wonen, komen woningen beschikbaar. HOOGOVENS IJMUIDEN intellectuelen onder wie priesters en beoefenaars van de wetenschap die de pauselijke encycliek hebben veroordeeld zowel op grond van de wijze waarop ze tot stand is gekomen als vanwege de argumenten,, die dé Paus heeft aange- De op het eerste gezicht 9trenge ge- zagsuitspraak van de Belgische bisschop pen die de encycliek „vanzelfspre kend aanvaarden met de passende eer bied en waardering, zoals de Heilige Vader hem geschreven heeft en de zin, die hij eraan heeft gegeven" wordt in de verdere verklaring genuanceerder uitgewerkt, waarbij de nadruk gelegd wordt op de taak van het eigen geweten en de verantwoordelijkheid van de ouders. Vaststellend dat de encycliek geen on feilbare en onherroepelijke verklaring is en dus niemand verplicht tot een on voorwaardelijke en absolute instemming, zeggen de bisschoppen: „Indien iemand, die ter zake kundig en bekwaam is om zich na een ernstig onderzoek voor God een stellig gefundeerd persoonlijk oor deel te vormen wat steeds de nodige informatie veronderstelt op bepaalde punten tot een ander besluit komt, dan is hij gerechtigd in deze tijd zijn over tuiging te volgen. Hij moet nochtans steeds bereid blijven zijn onderzoek en bezinning eerlijk voort te zetten. Duitse bisschoppen Naar de mening van de Duitse bis schoppen is de encycliek in overeen stemming met het tweede Vaticaanse éoncilie. Deze uitspraak is het voornaam ste resultaat van de buitengewone con ferentie van de bisschoppen van de bondsrepubliek, eergisteren en gisteren te Königstein in het Taunusgebergte ge houden. De in de encycliek vervatte leer over de methoden van de geboortenrege ling is geen onfeilbare, aldus de bis schopenconferentie, maar het besluit van de Paus eist wel „een bereidwillige aan vaarding door de christen". Toch moet ook de discussie over de uitleg van „en kele uitspraken" voortgezet worden. Alle katholieken dienen aan deze discussie deel te nemen en hierbij moet men zich niet concentreren op het punt over de methodes van de geboortenregeling. De bisschoppen zullen zelf met de Paus en de episcopaten van andere landen van gedachten wisselen over de encycliek. Minister doet definitieve keus DEN HAAG, (A.N.P.) Minister drs. J. A. Bakker van Verkeer en Waterstaat verkiest het ecntraal antennesysteem (CAS) boven het plan van professor Bor- dewjjk, het zgn etherplan, aangezien het voordelen blijkt te bezitten zowel wat betreft het programma-aantal als wat betreft de storingsvrijheid. De bewindsman heeft deze voorkeur tot uitdrukking gebracht tijdens het jongste mondelinge overleg met de bij zondere commissie uit de Tweede Kamer, die zich bezig houdt met het wetsontwerp van de telegraaf- en telefoonnet. Welis waar biedt het etherplan bepaalde moge lijkheden, zo vatte de minister zijn con clusie samen, het CAS-systeem biedt er meer. Aangenomen mag worden, dat het CAS zestien fm-kanalen en zes tv- kanalen zal geven. Afhankelijk van de ontwikkeling van de ontvangsttoestellen is zelfs opvoering van 6 tot 11 tv-kanalen denkbaar. Het CAS geeft voorts geluid en beeld van een kwaliteit die langs andere weg zelden bereikbaar is. Andere voordelen zijn: de ruimte in de coaxiale netten laat gebruik voor plaatse lijke en/of gewestelijke doeleinden toe Ook kan voor een verdere toekomst gedacht worden aan transmissie van al lerlei data, b.v. ten behoeve van cen trale meteraflezing bij gas, 'elektriciteit en water, waarmee thans proeven wor den genomen in Engeland. Minister Bakker acht verder bepaald financiële voordelen aan het CAS verbonden. De kosten ervan worden immers door mid del van abonnementsgeld verhaald. Er is derhalve geen beroep op algemene middelen nodig, noch verhoging van het luister- en kijkgeld, in dit opzicht al thans. Bij het etherplan zou dit wel het geval zijn. Minister Bakker verschafte een in zicht in de kostenramingen van het CAS voor wat de randstad betreft. Hij ver staat daaronder 25 gemeenten met meer dan 40.000 inwoners of wel 16 agglome raties, gelegen in een gebied westelijk van de lijn, die Alkmaar, Amersfoort en Dordrecht verbindt. In dat gebied bevin den zich ca. een miljoen woningen. Er van uitgaande dat 25 procent van deze woningen al op gemeenschappelijke antenne-inrichtingen is aangesloten zul len zowel in het etherplan als in het CAS-project 136 miljoen gulden moeten worden geïnvesteerd in een haarvaten stelsel, bestaande uit een abonnee- verdeelnet (76 min.) en huisaansluitingen (60 min.). Het CAS-project in de randstad vergt voorts een investering van circa 22 mil joen in een aanvoernet van straalverbin dingen (4 min.) een interlocaal verdeel- net bestaande uit straal- en kabelverbin dingen (6 miljoen) en het intercentrale net bestaande uit coaxiale kabels (12 min.). De overeenkomende kosten voor xover de aanvoer van de signalen be treft, zullen in het etherplan inderdaad wat lager uitkomen, n.l. niet op 22. maar op naar schatting 13 miljoen. Verwezenlijking van het CAS in alle grote steden des land 42 agglomera ties met meer dan 40.000 inwoners en tezamen 1.7 miljoen woningen vergt volgens de minister van Verkeer en Waterstaat door extrapolatie van de eerdergenoemde bedragen in totaal f 270 a f 300 miljoen. Hij zei te menen, dat op basis van het huidige prijs- en loonpeil een abonnement op aansluiting bij het CAS een gulden tot t 1.50 per week zal gaan kosten. Hij deelde mee dat in de VS 5 6 dollar per maand wordt gevraagd. In ons land zullen de kosten voor de particulier niet veel hoger liggen dan wat hij aan zijn an tenne anders zou besteden, namelijk ge middeld 250 elke 4 5 jaar. De tarie ven voor 'n gemeenschappelijke antenne installatie, geëxploiteerd door de huis eigenaar, belopen vaak ca. f2.- per maand. De bewindsman zette uiteen, dat in elk van de drie agglomeraties rond grote steden in de randstad 120 130 man in vier jaar tijds de aanleg van het haar vatenstelsel kunnen realiseren. Voor on derhoud moet worden gerekend op één arbeidskracht per 10.000 aansluitingen. Voor de controle op de naleving van voorschriften door machtFginghouders dacht hij aan een bezetting van 30 40 man in totaal. ADVERTENTIE Er zijn 2200 vestigingon. Op de postkantoren kunt u de hele dag terecht. Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopavond geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte oponingstijden. DÜSSELDORF (D.P.A.) Een moeder, die al enige tijd overspannen was, heeft gisteren in Düeseldorf haar vijf kinderen met nylonkoueen gewurgd. De leeftijden van de kinderen varteerden van anderhalf tot acht jaar. De 35- jarlge vrouw pleegde haar daad toen haar man, een vrachtrijder, naar ztln werk was. ZIJ meldde zichzelf bij de politie. Vrouw wandelde weg met juwelen VAALS (ANP( Uit de woning van de heer W. Zeegers in Vaals heeft een onbekende vrouw voor ongeveer 10.000 gulden aan sieraden gestolen. Dc vrouw kwam het huis binnen via een zelfbedie ningszaak, die onder de woning was ge legen. Via het magazijn ging zij naar de woonkamer, waar zij uit een cassette de sieraden haalde. De inhoud van de cassette vertegenwoordigde een waarde van ongeveer 30.000 gulden. Van de vrouw ontbreekt tot nu toe ieder spoor. (Van onze correspondent) NIJMEGEN Op het wereldcongres van anesthesisten, dat van 9 tot en 13 september in Londen wordt gehouden, zal dc Nijmeegse anesthesist, prof. dr. J. Crul, van de katholieke universiteit te Nijmegen per tclcroon een p* onderzoeken, die op dat moment in het S. Radboudzickcnhuis in Nijmegen wordt verpleegd. Gewone telefoonlijnen zullen langs elec- tronisehe weg de noodzakelijke gegevens, betreffende de patiënt overbrengen het Londense congres, waar zij ten be hoeve van de aanwezige specialisten op een grootbeeldtelevisiescherm worden geprojecteerd. Op deze wijze is het gelijk gebleken een cardiogram en de I bloeddrukgolven van een paiënl door heel Europa te zenden, zodat steeds iedere gewenste specialist onmiddellijk kan worden geraadpleegd. De betref'! ,i- de apparatuur werd ontworpen bij Phi lips in Eindhoven, waar in het binnen- ziekenhuis de eerste geslaagde proeven zijn genomen. Ook werden zo reeds tus sen Nijmegen en Eindhoven gegevens uitgewisseld. niet kan uitblijven. Maar het Icund togen do dcurpoiit op de (Van een onzer redacteuren) Het nieuwe „revolutie evangelie" is zijn zegetocht door de wereld begon nen: het dagboek van dc gueriilalei- der Che Guevara. Na het „Rode Boek je' 'van Mao is 't leerboek uit de prak tijk, 364 pagina's druk, gevuld met da gelijkse aantekeningen cn maandelijk se nabeschouwingen over de ervarin gen, voorspeod en tegenslag die Che en zijn medestrijders in hun strijd in Bolivia hebben opgedaan. Ilct eigenlij ke dagboek van Ernesto Che Guevara zoals hij het schreef met een potloodje in een notitieboekje met een blauwe kaft, ligt Sinds 8 oktober 1967, /Ie dag dat hij werd gevangen genomen in de Boliviaanse hoofdstad La Paz veilig achter slot en grendel bij het leger. Het dagboek zoals het nu wordt uit gegeven door de Cubaanse regering, wordt door de Bolivianen uitgekreten als vervalsing. De Boliviaanse regering zegt het echte te zullen gaan publice ren bij een Amerikaanse uitgeverij. Et- is een complete strijd ontbrand tussen reberlng en uitgevers om de enige echte tekst van Che's dagboek. De rech ten hebben de Bolivianen verkocht aan een Amerikaanse uitgever voor 125.000 dollar. Het dagboek van Che Guevara is een verslag geworden van een mislukte po ging om in de Boliviaanse jungle de revolutie op gang te brengen. De ge tuigenis van het falen van een specia list in guerrillatechnleken die in de steek gelaten werd door zijn eigen mensen en boeren die banger waren voor de soldaten van het geregelde le ger dan voor de guerrilleros. De spe cialist die van Moskou geen steun kreeg en die de lange aanvoerwegen niet korter kon maken. Maar uit het falen van Che is niet de dood van de revolutie af te leiden. Zijn dagboek is welbewust door Castro en de zijnen uitgegeven als leerboek en als aanvu rend geschrift opdat de revolutie over de hele wereld zou doorzetten. Tegen Imperialisme, tegen kapitalisme, tegen de sociale onderdrukking van een mil- joenenlaag in de wereld, vooral in Zuid- Amerika. Wie was deze revolutieheld Guevara? Een Argentijn, arts Ernesto Guevara de la Serna Che is de bijnaam die aan alle Argentijnen gegeven wordt op het westelijk halfrond topleider van het Latijns-Amerikaanse revolutionai re marxisme. Als nummer twee van het Cubaanse regiem werd hij in 1965 naar het vasteland van Zuid-Amerika gestuurd om daar de revolutie die in Cuba was begonnen, te coördineren. Ga naar buiten Maar met deze weinige gegevens Is er niets getekend. Er zijn meer Gue vara's, er is de held, de visionair, de vechter, de fanaticus, de pragmaticus. Allemaal eigenschappen die door en over elkaar liggen. Dan heeft de ene. dan weer de andere de overhand. In zekere zin was hij een typische doe ner, en man die zei: „Als je revolutio nair bent, ga dan naar buiten en maak een revolutie". Maar evenzeer een man met literaire gaven, die in zijn oorlogsherinneringen iets weet door te laten klinken van de nostalgie naar de Sierra. Naar de warme kameraad schap van de gueri Heros. naar de be scheidenheid cn zuiverheid waarmee men zich inzette. Misschien is het ook daarom dat hij, de intellectueel, de re volutie alleen maar als middel zag om hogere doelen te bereiken dan brood en grond alleen. Zijn ideaal ligt dic- per. „Het zoeken naar gewin is geen waardige bezigheid", herhaalde hij telkens. „Een van de fundamentele doel stellingen van het marxisme is de ver dwijning van het persoonlijk voordeel als voornaamste psychologische drijf veer. Wanneer een socialistische sa menleving alleen maar verhoging van het levenspeil betekent, wanneer deze niet zou lelden tot een betere mens, dan Interesseert de revolutie mij niet". En op die wijze werd Guevara een van de sleutelfiguren van onze tijd. Geboren in 1928 in Argentinië in een welvarend gezin, gaat hij zich na zijn urtsenexamen voor politiek interesse ren. Een interesse die een hartstocht wordt. Bij zijn dood, hij is dan 39 jaar oud, wordt zijn naam in een adem ge noemd met die van Trotzky, Lenin of Bollvir, de Zuidamerlkaanse vrij heidsheld uit de vorige eeuw. Reizend Het is allemaal begonnen toen hij rei zend door Zuid-Amerika de schok kreeg van de ontmoeting met het „sombere wanhjpige Amerika" beheerst door ge brek, vernedering en apathie. Na Che's artsexamen volgen vijftien jaar van werken met linkse organisaties. Ze zijn gevuld met complotten, opstanden, teleurstellingen en successen. Hij ver diende er het etiket mee: eerste bur ger van Lntijns-Amerika. Maar de tocht naar die titel was niet gemak kelijk geweest. Of zoals een biograaf over hem schreef: „Che verbleef ln Bo livia en niet als toerist tijdens de revolitie van 1952. Hij was aanwe zig bij de lange doodsstrijd van do om wenteling van Guatemala, hij laadde bananen ln Centraal-Ameiika, hij werk te nis straatfotograaf tn Mexico". En danio, volgt dan de strijd om Cuba waar hij zes jaar lang deel uitmaakte van de regering van Castro en waar zijn aftreden in 1965 veel opschudding veroorzaakte. Was het jaloezie tussen de volksmanager Castro en de denker Che Guevara die het aftreden in de hand gewerkt had? Het lijkt waar schijnlijker dat bij Che alleen maar be hoefte bestond de band terug te vinden die bestaat tussen mensen die hun le ven willen wagen voor een gemeen schappelijk Ideaal. En in oktober 1967 kwam danhet einde met een paar van die mannen die een gemeenschap pelijk ideaal hadden: de dood in het oerwoud. Verlichting De val die de regeringstroepen had den opgezet, daarbij geassisteerd door Noordamerlkaanse adviseurs, was dichtgeklapt. De dood van Che Gueva ra doet „een zucht van verlichting door Latijns-Amerlka gaan, bijna even hoorbaar als een bries die van de An des naar beneden komt suizen", schroef het weekblad Time toen. Inderdaad, de groot-grondbezitters, de maarschalken, de pplitici van Latijns- Amerlka waren'hun nachtmerrie kwijt. Hun bestaan werd niet langer be dreigd Maar de revolutie in Zuid-Ame rika is niet dood en dc ware revolutio nairen beginnen er steed meer de steun van de Kerk te krijgen, Dc Braziliaan se aartsbisschop Helder Camara heeft een rapport geschreven waarin duide lijk staat dat de guerrillastrijd nodig Is. „Laat de Kerk liever de strijders wapens geven dan de armen aalmoe zen", heet het daarin. Over en van de mens Che Guevara is bij de Kritlese Bibliotheek vnn Polak en Van Gennep het boek verschenen „Ernesto Che Guevara, toespraken, brieven, geschriften". Het is een verzameling geschriften van Che Guevara zelf geworden, aan gevuld met een biografietje. Een boek dat de moeite van het lezen meer dan waard is. John F. Kennedy: „Zij die vreedza me revolutie onmogelijk maken, ma ken gewelddadige revolutie onvermij delijk". Che Guevara: „Het einige antwoord op het geweer van de onderdrukker ia het geweer van de onderdrukte".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 7