RADIO DONAU NAM AFSCHEID
„Vrije stemmen' zwijgen weer
Zenders
verstopt
of over
gedragen
Geheim protocol
stelt zware eisen
Kroonprins Harald
gehuwd met Sonja
Yietkong roept
op lot aanval
In kathedraal van Oslo
Weer meer studenten
universiteit Nijmegen
Militairen
niet onheus
behandeld
Ambtenaar
geen anonieme
werknemer
Zelf doen geeft dag winst
PTT- verliest race
van Boerenleenbank
MAATSCHAPSVISSERS VINDEN
BEGRIP BIJ MINISTER ROOLVINK
Demonstratie
in Den Haag
gaat niet door
Succes voor
rekeningen bij
boerenleenbanken
VRIJDAG 30 AUCüoiuc
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
De geheime zenders die zo goed heb
ben gewerkt, zijn thans verstopt of
overgegaan in de handen van degenen
die ze zullen gebruiken voor officiële
doeleinden. Sommige sprekers die
veelal met door ontroering verstikte
stem het nieuws omriepen, zullen
niet meer worden gehoord. De ma:
die spraken zijn terug in hun betrek
kingen van voor de crisis. Enkelen zul
len wellicht enige tijd onderduiken.
Het laatst gehoorde station dat zich
nog „vrij en wettig" noemde was de
Slowaakse zender „Donau", die dagen
lang heeft uitgezonden vanuit een ge
heime plaats buiten de Slowaakse
hoofdstad Bratislava.
Het station heeft gisteren in het mid
daguur afscheid genomen, zijn luisteraars
beleefd bedankt voor hun aandacht en
meegedeeld, dat technici en sprekers te
rug zouden keren in hun vroegere be
trekkingen.
Het voornaamste Praagse station heeft
enige tijd letterlkij onder vuur gewerkt.
Enkele uren nadat de troepen van het
Pact van Warschau waren binnengeval
len deelde het dit vanuit zijn studi's
over zijn gewone golflengten aan de
wereld mee. Terwijl schoten kraakten
buiten het in de nabijheid van het Wen-
ceslausplein gelegen gebouw, riep het
de bevolking op, zich trouw te tonen"
jan- premier Oldrich Chei-nik en partij
leider Alexander Dubcek.
Terwijl het gebouw van de radio door
de invallers werd bestormd en bezet,
duurden de uitzendingen met nauwelijks
een onderbreking voort. De microfoons
waren inderhaast overgebracht naar een
geïmproviseerde studio in een naburig
huis. Toen het zelfs daar te moeilijk werd,
bracht men de studio over naar een van
de voorsteden van de stad. Aan het
Tsjecho-Slowaakse leger werd verzocht
het nodige materieel te lenen.
AMSTERDAM (ANP) De Neder
lands-Belgische co-produktie „M. Ha-
wardam" is uitgenodigd voor het film
festival in Londen in november. Hoofd
rollen in de film worden gespeeld
door Ellen Vogel en Hilda Uitterlinden.
De produktie is van Rob Dumee/Park-
film N.V.-Sofidok. Het scenario is van
Jan- Blokker. De regie is van Harry
Kümel.
Dictaat van
Moskou
WENEN (A.P.) De vrije
stemenm van Tsjecho-Slowakije
zijn eindelijk tot zwijgen ge
komen. Hun taak was per slot van
rekening vervuld. Een week lang
hadden zij de wereld verteld wat
in hun land gebeurde, toen weinig
anderen dit konden doen. Gisteren
zijn zij een voor een uit de ether
verdwenen. Van nu af zal Tsjecho-
Slowakije hoogstwaarschijnlijk
met slechts één stem spreken
en wel met een officiële.
Reorganisatie
van regering,
gedwongen
breuk
met Westen
HAMBURG (DPA) Volgens inlich
tingen van welingelichte züde be
staat er naast het communiqué over
de Russisch-Tsjechoslowaakse onder
handelingen in Moskou nog een pro
tocol waarin Tsjecho-Slowakije voor
waarden gesteld zouden zijn. De
Rusen zouden evenwel van de ver
tegenwoordigers van Tsjecho-Slowa
kije geen handtekeningen onder dit
protocol geëist hebben. Wel zouden
de Tsjechen het officiële communi
qué ondertekend hebben terwijl zij
van het bestaan van het protocol
afwisten.
Op grondvan de door DPA verkre
gen inlichtingen, die wellicht nog niet
volledig zijn, zouden in elk geval
de volgende voorwaarden gesteld
zijn:
1. De communistische partij moet
bij de politieke leiding deb oventoon
voeren, waarbij parlement en rege
ring op het tweede plan komen.
2. De regering in Praag moet gere
organiseerd worden. Aangenomen
wordt, dat minister van Buitenlandse
Zaken, dr. Jiri Hajek en vice-pre-
mier, dr. Ota Sik, vervangen moeten
worden.
3. Tegenover collaborateurs mag
niet gediscrimineerd worden.
4. Tsjecho-Slowaïqje moet van elke
financiële steun uit Kapitalistische
landen en van de wereldbank afzien.
De enige economische binding met
het buitenland moet de Comecon
blijven (de raad voor onderlinge eco
nomische steun van de Oosteuropese
landen).
5. Naast opheffing van de persvrij
heid moet een zuivering uitgevoerd
worden onder de Tsjecho-Slowaakse
en in Praag werkzame buitenlandse
journalisten. De buitenlandse journa
listen ln Tsjecho-Slowakije moeten
onder scherp toezicht staan.
0. Er moeten strenge bepalingen ko
men voor het binnenkomen en ver
laten van Tsjecho-Slowakije.
7. Bij het onderhouden van betrek
kingen tussen Tsjecho-Slowakije moet
rekening gehouden worden mbet de
betrekkingen tussen West- en Oost-
Duitsland.
8. Er dient overleg te zijn tussen de
landen van het Warschaupact in alle
kwesties van de betrekkingen met
9. Tsjecho-Slowakije moet zich dis-
tanciëren van Roemenië en Zuid-
Slavië.
10. De Tsjecho-Slowaakse strijd
krachten moeten volkomen onderge
schikt zijn aan het oppercommando
van het pact van Warschan.
HONGKONG (AP) Het Nationale
bevrijdingsfront van Zuid-Vietnam heeft
via radio Hanoi een beroep gedaan
op haar soldaten en aanhangers om in
geheel centraal Zuid-Vietnam „de vij
and aan te vallen, te vernietigen en te
verpletteren in het nieuwe algemene of-
fenzief dat nu op gang komt".
In het bericht werd gezegd dat „hef
tige aanvallen tegen de Amerikanen en
de marionettenvijand (Zuid-Vietnam)
overal in centraal Zuid-Vietnam zijn be
gonnen en de situatie overal zeer gun
stig is voor grote overwinningen".
OSLO. (Reuter) In de driehonderd jaar oude kathedraal vun Oslo is gisteren
het huwelijk voltrokken tussen kroonprins Harald van Noorwegen en de 31-Jarige
Sonja Uaraldscn, dochter van een zakenman uit Oslo. Ongeveer 2800 soldaten
stonden langs de route opgesteld die de stoet volgde van het koninklijk palels naar
de kathedraal en duizenden mensen juichten het bruidspaar toe.
De kroonprins droeg het donkerblauwe uniform van legerkapitein. De bruid was
gekleed in een eenvoudige witte zijden japon, waarvan de driekwartmouweh waren
afgezet met witte parels, diamanten en witte bloemen die overeenkwamen met
haar bruidsboeket van witte fresia's, witte rozen en witte lelietjes van dalen.
Bij aankomst in de kathedraal begeleidde koning Olav van Noorwegen de bruid
naar het altaar, waarna de huwelijksplechtigheid begon. Dc bisschop van Oslo.
dr. Fridtjof Birkeli, zei het bruidspaar dat zij trouw moet blijven aan het motto
van koning Haakon 7 en koning Olav 5: „alles voor Noorwegen
Onder de 850 gasten bevonden zich o.m. prins Claus der Nederlanden, koning
Gustaaf Adolf van Zweden, koning Frêderik en koningin Ingrid van Denemarken,
koning Boudewijn van België en de presidenten van Finland en IJsland.
's Avonds werd in het koninklijk paleis ter ere van het bruidspaar een diner voor
230 gasten gegeven. Er zijn geen plannen bekendgemaakt voor de huwelijksreis,
maar men gist dat de jonggehuwden naar het Caraibisch gebied en Mexico zullen
gaan. De kroonprins zal Noorwegen op de zeilwedstrijden tijdens de Olympische
Spelen vertegenwoordigen.
voorzitter van de Tweede Kamer,
mr. Van Thiel, is met enlcele andere
leden van de Tweede Kamer terug
zijn bezoek aan Indo-
De heer Van Thiel torste als
een kleurige doos met
orchideeën mee.
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN In totaal 1354 nieuwe
studenten hebben zich in de afgelopen
week ingeschreven aan de kath. univer
siteit te Nijmegen. Dit betekent weder
om een stijging van 12 procent, nadat
het vorige jaar een stijging van 10 pro
eent (1208) was te constateren. Hoewel
•lit in feite een onbillijkheid met zich
brengt, heeft het college van curatoren
in verband met het te grote aantal nieu
we studenten in de geneeskunde, zich
genoodzaakt gezien maatregelen te
treffen om het aantal medische studen-
Onderzoek naar
smaadschrift in
ochtendblad
AMSTERDAM (ANP) Dc Amster
damse officier van justitie, mr. W. Ton-
ohens, heeft bij de rcchlcr'-eommissaris
een gerechtelijk vooronderzoek gevor
derd tegen de journalist J P. M. van
Elswijk (Ilicrdcn) en dc adjunct-hoofd
redacteur van Dc Telegraaf, de heer H.
Goeman Borgcsius, naar aanleiding van
een klacht over een artikel in die krant
°P 20 juli j.l. over het rijksasiel „Dr.
S. van Mesdag" in Groningen.
De geneesheer-directeur van dit asiel
de zenuwarts J. A. van Belkum, die in
het artikel beschuldigd wordt van mis
handeling van patiënten, had de klacht
ingediend en de officier verzocht een
strafvervolging in te stellen.
Boven het door de heer Van Elswijk
geschreven artikel stond als kop „meer
cipier dan geneesheer". De heer Van
Belkum werd er in gekenschetst als een
sadist, die zijn patiënten op onmenselij
ke wijze behandelt, Na bestudering van
de processen-verbaal wordt bekeken of
ci' een strafvervolging zal worden inge
steld.
ten te reguleren naar de maximale op
namecapaciteit.
De 1354 nieuwe studenten zijn als volgt
over de diverse studierichtingen ver
deeld, waarbij tussen haakjes de cijfers
van het vorig jaar staan: godgeleerd
heid 44 (85), letteren 141 (142), rech
ten 206 (149), geneeskunde 365 (260)
wis- en natuurkunde 250 (234), sociale
wetenschappen 305 (253), terwijl de ove
rigen zijn verdeeld over kleinere facul
teiten of slechts enige lessen volgen.
De eea6tejaars studenten zijn deze
week bezig aan een intensieve intro
ductieweek. Tal van onderwerpen ko
men aan de orde. zoals sport, studie en
studentenleven, studentenorganisaties,
seksualiteit, maar ook bijvoorbeeld een
onderwerp als „universiteit en gemeen
te". Uiteraard zullen fora en discussie-
bijeenkomsten niet ontbreken.
j Geneeskunde
Op grond van de opleidingscapaciteit in
de verschillende onderwijsfazen van de
studie in de geneeskunde worden absolu
te maxima per jaarklasse vastgesteld.
Op basis van tentamens en propaedeu-
tische examens zal worden bepaald
welke studenten worden toegelaten tot
de practica van het volgend jaar. Op
aandrang van de minister van Onder
wijs en Wetenschappen zullen dit jaar
90 studenten worden toegelaten voor liet
begin van de studie in de tandheelkunde.
Dit gebeurt in goed vertrouwen op de
tijdige realisering van een aantal voor
zieningen, betreffende de omvang van
de wetenschappelijke staf. Gebeurt dit
niet tijdig, dan zullen ook hier aan het
einde van het studiejaar regulerende
maatregelen moeten worden getroffen.
Medezeggenschap
Op tal van debatavonden en forum
discussies werd van de kant van
studenten tegenover de aanwezige leden
van de wetenschappelijke staf, hooglera
ren en docenten de wens geuit in het
begin van dit studiejaar per faculteit 'n
openbare discussie te houden over za
ken als de structuur van de faculteit,
het studieprogramma en de doelstellin
gen van de faculteit. De senatus contrac
tus heeft inmiddels deze gedachte over
genomen en voorgelegd aan de facultei
ten, die alle positief hebben gereageerd
met als gevolg dat tijdens de college
uren en reeds in begin september deze
discussies zullen plaatshebben.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG „Ik wil de uitdruk
kelijke verzekering geven, dat men in
de Nederlandse krijgsmacht voortdu
rend let op het handhaven en bevor
deren van de goede verhoudingen".
Dit heeft minister Den Toom (De
fensie) geantwoord aan het Tweede-
Kamerlid Gransen (P. v. d. A), die
een aantal gebeurtenissen had opge
somd waarbij dienstplichtige soldaten
door meerderen onheus zouden zijn
behandeld. Het Kamerlid vroeg zich
af, .of hierdoor de betiteling van het
leger als autoritair, totalitair en pa
triarchaal niet begrijpelijk werd.
Minister Den Toom zei te menen,
dat het onjuist is incidentele gevallen
als algemene maatstaf te hanteren.
Bovendien had hij de genoemde geval
len laten onderzoeken en was daarbij
tot de slotsom gekomen dat van een
onheuse behandeling geen sprake zou
zijn. De bewindsman vond derhalve,
dat de genoemde omschrijvingen van
het leger onverdiend zijn.
AMSTERDAM (A.N.P.) In hetzelfde
hotel (Krasnapolsky) in Amsterdam, waar
75 jaar geleden de Nederlandse bond van
Gemeenteambtenaren werd opgericht,
heeft deze bond vandaag z(Jn jaarlijks
congres gehouden, dat dit keer een bij
zondere tint kreeg door de jubileumvic-
Nadat in besloten kring vanochtend het
huishoudelijk gedeelte was behandeld,
sprak vanmiddag in aanwezigheid van
vele genodigden de ruim 80-jarige prof.
dr. G. A. van Poelje, erelid van de bond,
de feestrede uit.
Met het oog op de toekomst zei voor
zitter G. Grolleman vanmorgen in zijn
openingswoord dat het beleid van de
bond er op gericht moet zijn te voorko-
dat de ambtenaar gedegradeerd
wordt tot een anonieme werknemer, en
)or te ijveren dat hij zijn eigen ge
zicht, nl. dat van overheidsdienaar, be
houdt. „Daarbij zullen wij er ook voor
moeten hebben dat binnen het kader van
het overheidspersoneel de gemeente
ambtenaar zijn eigen plaats blijft inne-
i, nl. die van dienaar te zijn van de
locale gemeenschap." Deze richtlijnen
gelden volgens hem in versterkte mate
oor de toekomst, omdat in de sociaal-
economische democratie de taak van het
•heidsapparaat groot is en nog steeds
wordt uitgebreid. De opbrengst van het
jubileum fonds is 20.164 gulden, bestemd
een sociologisch onderzoek.
Bank richt eigen
besteldienst op
(Van
be-
EINDIIOVEN Het „eerste
langrijkstc doel van onze eigen post
dienst is de tijdwinst van een dag", al
dus de toelichting van een woordvoer
der van dc Coöperatieve Centrale Boe
renleenbank te Eindhoven op het be
richt dat de CCB met ingang van 1 sep
tember geleidelijk aan zelf de post van
laar de zeshonderd kantoren gaat
bezorgen. „De postbezorging via dc PTT
vergt te vee! tijd van ons bedrijf. Dit is
natuurlijk niet bevorderlijk voor een
snelle afhandeling van zaken", aldus de
CCB.
Het was onder andere bijzonder lastig
voor de enorm toegenomen salarisreke-
ningen bij onze kantoren. De afwikke
ling hiervan vergde in de meeste geval
len drie tot vier dagen. „Als er een week
end tussen zat waren er gauw vijf da-
mee gemoeid. Door het in gebruik
ïen van een eigen postdienst zullen
minstens een dag tijd kunnen bespa-
en daardoor de service tegenover
e cliënten kunnen verbeteren", aldus
het commentaar.
Binnenkort gaan twaalf postwagens
in de Boerenleenbank vrijwel alle over
boekingen en correspondentie van de
kantoren uit het gehele land ophalen.
Dit gebeurt 's avonds op de 55 daarvoor
aangewezen netbanken. Hiermee wor
den door de CCB bedoeld de kantoren
die tot taak krijgen de post te verza
melen van andere kantoren en filialen
binnen een straal van maximaal tien
kilometer. De post gaat dan naar de
Geen revaluatie
Westduitse Mark
FRANKFORT (AFP) De raad van
de Westduitse Centrale Bank, die gis
teren in Frankfort bijeen is geweest,
heeft het denkbeeld van een. revaluatie
van de Westduitse Mark volledig van
de hand gewezen. De Bundesbank heeft
hiermee een einde gemaakt aan de
hardnekkige geruchten over een voor
genomen revaluatie die de laatste da
gen in beurskringen de ronde deden.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De voorgenomen
massale protestdemonstratie van de zo
genaamde maatschapsvissers naar het
regeringscentrum in Den Haag gaat
vrijwel zeker niet door. Dit is het re
sultaat van een bespreking, die een de
legatie van de maatschapsvisscrs gis
termiddag met minister Roolvink van
Sociale Zaken had.
De maatschapsvissers hebben een
unieke vorm van winstdeling, namelijk
dat zowel elk bemanningslid als de
schipper-eigenaar een gelijk deel van de
winst ontvangt. Als er geen winst wordt
gemaakt ontvangt de bemanning geen
geld. Niettemin heeft deze regeling de
maatschapsvissers in het verleden nooit
windeleren gelegd. Hun jaarlijkse inko
men is gemiddeld 100 procent hoger
dan dat van vissers, die onder CAO va
ren. Volgende week dinsdag wordt in
de Tweede Kamer het wetsontwerp mi-
nimumloon en vakantietoeslag behan
deld. Als deze wet wordt aangenomen
worden de maatschapsvissers als werk
nemer en werkgever tegenover elkaar
geplaatst. Dit zou funeste gevolgen
voor het systeem hebben.
De heer K. Hoekstra van de Neder
landse vissersbond, dr. H. A. H. Boel
mans-Kranenburg van de stichting voor
de Nederlandse visserij, alsmede verte
genwoordigers van de IJsselmeervis-
sers en Zeeuwse vissers* hebben gister
middag een gesprek met minister Rool
vink gehad. Zij hebben de bewindsman
uitvoerig het systeem van de maat
schapsvissers uitgelegd en de voordelen
ervan benadrukt.
De delegatieleden waren van mening,
dat de minister begrip heeft gekregen
voor de situatie en gezien deze erva
ring zullen de delegatieleden het hoofd
bestuur van de bonden adviseren de de
monstratie niet door te laten gaan. Men
vertrouwt erop, dat zowel de minister
als de Kamerleden de belangen van
de 3000 maatschapsvissers zal onder
kennen.
Zoals bekend waren de vissersbonden
aanvankelijk van plan met 250 kotters
naar de Scheveningse haven te stomen
om daarna te voet vanaf de haven in
een demonstratieve optocht naar het
Binnenhof te lopen om een petitie te
overhandigen.
Coöperatieve Centrale Boerenleenbank
in Eindhoven. Tijdens de avonduren zul
len overboekingen en dergelijke door
een computer worden verwerkt. De
eigen postdienst zorgt er dan verder
voor dat de afgehandelde opdrachten
voor de volgende morgen om negen uur
weer op de netkantoren aanwezig zijn
die voor een verdere verspreiding zullen
zorgdragen. Direct daarna kunnen de
cliënten over hun geboekte opdrachten
beschikken. Om de post te kunnen ver
werken wordt op de centrale bank in
Eindhoven een sorteerploeg van ruim
twintig man ingeschakeld,
De bezorging van de bankafschriften
bij de cliënten geschiedt ook bij de nieu
we regeling nog door de PTT. In het
verleden zijn diverse banken er even
wel al toe overgegaan zelf de post te
bezorgen bij cliënten die in de buurt
van hun kantoren wonen. Dit ter bespa
ring van de hogere portiekosten.
Postwet
Het probiet
i 250
i tege
lijkertijd een eerste klas maaltijd
voor tc zetten, houdt de vliegtuig-
jabrieken bezig. De laatste weken
lieeft Lockheed allerlei groepen men
sen uitgenodigd voor gratis maal
tijden om gugei;eps te krijgen over
de problemen die zich straks in
grote vliegtuigen gaan voordoen.
Lockliced werkt momenteel aan de
ontwikkeling van een groot drie-
motorig vliegtuigdc L-1011. In die
toestellen zullen over enkele jaren
enkele honderden passagiers bhtm
■olledig
i al-
ebruiken. In
een modelromp werken momenteel
proef stewardessen aan proe/maal
tijden voor proef passagiers. De
proef heeft voorlopig goed gesmaakt.
zorgen dan thans gebruikelijk is. Een
struikelblok zou het posttransport bij de
spoorwegen zijn. De bank heeft toen
zelf een plan ontworpen voor het post
vervoer tussen de Centrale Bank in
Eindhoven en den banken In de rest van
het land. Uit een kostenberekening
bleek dat een eigen postdienst niet noe-
•dlg duurder zou zijn dan die
de PTT,
Volgens de centrale directie van de PTT
in Den Haag is de postdienst van de
CCB, die op maandag 2 september met
200 kantoren gaat beginnen en tegen het
eind van volgende maand op volle toe
ren zal draaien, niet in strijd met de
postwet, waarin monopolies zijn vastge
legd voor het bestellen van brieven door
dc PTT. Evenmin is dc postdienst van
de CCB in strijd met de bepalingen van
het postbcsluit.
kred ietverlen i ng
sterk toegenomen
EINDHOVEN (ANP) Blijkens cij
fers van ultimo Juli zijn de toever
trouwde middelen van de Coöperatieve
Centrale Boerenleenbank te Eindhoven
en de daarbij aangesloten banken het
bedrag van vijf miljard gulden ruim
schoots gepasseerd. Hel totale bedrag
van dc toevertrouwde middelen ultimo
juli beliep 5 -00 11 jnen «lilden.
De sterke toename vun de middelen
in het verstreken gedeelte van 1968 is
vooral een gevolg van het grote succes
dat de gezins- of privé-u it keringen bij de
Boerenleenbanken gehad hebben. Deze
rekeningen worden gebruikt voor de
ontvangst van salarissen enerzijds en
voor betalingen in de gezins- en privé-
sfeer anderzijds.
De concurrentie tussen de verschillen
de bankinstellingen in ons land speelt
zich sedert ongeveer een jaar in hoofd
zaak af op het terrein van deze privé-
rekeningen. De boerenleenbanken heb
ben daarin tot heden toe hun partij blijk
baar goed meegeblazen, zodat zij een
groot deel van deze gelden tot zich heb
ben kunnen trekken. Daarnaast bleven de
traditionele spaargelden bij de boeren
leenbanken in ruime mate binnenko
men. Op het gebied Van spaarrekenin
gen kennen de boerenleenbanken mo
menteel negen verschillende typen reke
ningen met aangepaste voorwaarden.
De kredietverlening van de boeren
leenbanken is eveneens sterk toegeno
men. In de verstreken periode van 1908
zijn het vooral de kredieten ter finan
ciering van hel eigen woningbezit ge
weest, die een zeer sterke toeneming te
zien hebben gegeven. In feite lag het ge
drag van de nieuw verstrekte leningen
ter financiering van eigen woningen op
een niveau dat twee keer zo hoog was
als dat van de overeenkomstige periode
van 1967. De subsidiemaatregelen van
de regering, die in werking zijn getreden
met ingang van 1 januari 1968 zullen
daaraan zeker niet vreemd zijn geweest.
Verder zal de vrees voor een prijsstij
ging van bouwwerken op 1 januari 1969,
als de belasting op de toegevoegde
waarde wordt ingevoerd, zeker ook een
aantal mensen hebben aangezet om nog
vóór deze datum een eigen woning te la
ten bouwen. De vraag naar nieuwe kre
dieten van hel bedrijfsleven in land
bouw en middenstand bleef op hetzelf
de niveau als verleden jaar. Ultimo ju
li beliep de totale kredietverlening van
de Boerenleenbankorgonisatle 3100 mil
joen gulden. De beleggingen beliepen
rond 2100 miljoen gulden.
