Nederland heeft circa vijfduizend stomapatiënten AANPASSING SOMS MOEILIJK ,De mens, een gedicht in bloemen .VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1068 DB LEIDSE COURANT PAGINA 13 Ben partijtje biljarten. Een stoot van Lome Greene roept een (teleurstellende) reactie Pa Cartwright op de Bonanzafarm celibatair hier met zijn onlangs verworven op van zijn vrouw. echtgenote Nancy. Als hij alleen radio-omroeper ras gebleven, had Lorne Ireene in Sherman Oaks niet Eo'n riant huis kunnen laten :etten. De aanschaf heeft een bres geslagen in Greenes maar die is flank zij zijn optreden aJls ,Poh" (Ben Oartwright) in le hier ook geliefde teevee- terie „Bonanza" nog hoog jenoegArchitect William Vorst er ontwierp het verblijf, ■ekening houdende met het 'eaccidenteerde terrein, zodat luize Greene woon-, werk-, en andere ruimten >p verschillend vloerniveau Devat. Het interieur is door pa Cartwright zelve ontworpen n in de ruime bibliotheek heeft lij zijn kunstverzameling en najestueuze stereo-installatie Als Lorne ïreene niet door zijn teevee- arm moet dwalen, onrecht moet lerstellen of zijn zonen tot caimte manen, is hij thuis te rólden, bij zijn (sinds kort) Kshtgenote Nancy en hun >uitse herder Koala. Daar rnmen zij de tijd doorbrengen net een partijtje biljart, dood- ewoon wat zitten of het be- ►ailen van ..wat komt er van- ivond op tafel". Voor die latste bezigheid heeft Greene en keuken laten ontwerpen vaar op elke huisvrouw ter lekke dodelijk jaloers zou ^orden.: En dan kan er altijd een rondje gezwommen rorden in de eigen zwemvijver. Het huis van de Greenes is tegen een berg aangebouwd, waarbij de architect op fraaie wijze rekening heeft gehouden met de omgeving Heeft u wel eens gehoord van de .Harry Baeonclub"? Prof. Ilarry Ba con woont In Philadelphia (V.S.) en is verbonden aan de „Temple Univer sity" als hoofd van de afdeling chi rurgische behandeling van ziekten van colon (dikke darm) en rectum (endeldarm). Tussen haakjes: in ons land kennen we een dergelijk super- specialisme niet; wij zijn (voorlopig?) al tevreden met een specialisme voor „het gehele spijsverteringsapparaat". Prof. Bacon komt door zijn bijzon der specialisme vaak in contact met stoma-patiënten. Het Griekse woord „stoma" betekent huidmondje. Zo'n huidmondje wordt door de chirurg gemaakt in gevallen, waarin de normale afvoer van bepaal de produkten uit het menselijk lichaam is geblokkeerd. Wanneer b.v wegens een kankergezwel de endel darm geheel of gedeeltelijk is wegge nomen, kan de ontlasting niet meer langs de normale weg het lichaam verlaten. Er wordt dan een „stoma" in de buikhuid gemaakt, waarlangs de dikke darm (dus bulten de endel darm en de anus om) zijn inhoud (de ontlasting) kan afvoeren. We spreken dan van een anus praeternaturalis (kortweg „anus praeter", nog korter a.p.). Wanneer wegens blaasafwijkin- gen de normale weg van de urine is versperd, kan ook dan een stoma in de buikhuid worden aangelegd, waar langs de urine kan worden afgeschci- Het zal duidelijk zijn, dat een groot bezwaar van dergelijke kunstmatige uitmondingsopeningen gelegen is in het feit dat deze stomata géén kring spier hebben, zodat de uitscheiding van ontlasting en urine aan de wille keur van de betreffende patiënt is onttrokken. Beperken we ons bij de verdere beschouwingen tot de ..anus praeter", dan constateren we (als een consequentie van het voorgaande), dat de ontlasting (die dus onwillekeu rig wordt uitgescheiden) moet worden opgevangen in een ontvangapparaat (recepti(culym). Dit apparaat zal op een of andere manier aan de buik huid moeten worden bevestigd en op gezette tijden worden ontledigd en ge reinigd. Iedereen zal begrijpen, dat een dergelijke situatie waarbij de betreffende patiënt niet alleen zljr^ ontlasting-afscheiding niet meer naai eigen willekeur kan regelen, maar ook de „macht" over de ontsnappen de darmgassen heeft verloren tal rijke problemen schept, die zowel op het hygiënische als op het zuiver- menselijke vlak liggen. Hygiëne Wat de hygiëne betreft zal er een zo goed mogelijke verzorging van het rè- ceptaculum moeten zijn: deskundige en nauwkeurige bevestiging aan de buikwand (geen lekkage, geen ver schuiving van het apparaat bij veran dering van lichaamshouding), tijdige ontlediging en reiniging van het re- ceptaculum, behandeling van huid-ir ritaties rondom het stoma enz Wat het menselijke aspect betreft: de a.p staat nu eenmaal bij het grote publiek in een (letterlijk en figuurlijk) kwa de reuk, en er dreigt voor de betrok ken patiënt het gevaar dat hij zich steeds minder gaat thuis voelen ii normale samenleving en zich steeds terugtrekken. Hierover ,Voor de open haard, met huisgenoot Koala voc AMSTERDAM (ANP) „De mens... een gedicht in bloemen" in het motto van het 21ste Aalsmeerse bloemencor so dat zaterdagmiddag 7 september vanuit Aalsmeer via Amstelveen, naar Amsterdam komt waar het op De Dam zal defileren voor de autoriteiten en ge nodigden. Het jaarlijkse corso, ditmaal ontwor pen door Frits Vogel uit Vlaardingen kreeg als ondertitel „1968 twintig jaar rechten van de mens". De opstelling van de verklaring hierover door de V.N. hi 1948 wordt dit jaar herdacht. De ontwerper vertelde een thema te hebben gekozen dat de mogelijkheid bood contrast en spanning in de stoet te krij gen, die zal bestaan uit 24 personenau to's en 21 praalwagens. Op de wagen die de gemeente Aals meer aanbiedt en die het motto natuur heeft zal een Zweedse schoonheidskonin- ging meerijden die op miss Holland lijkt. De praalwagenstoet opent met een wa gen waarop het stenentijdpei k wordt uitgebeeld Andere wagentitels zijn: landbouw, ontdekkingsreizen. handel, honger, rijkdom, armoede, angst, heb zucht, discriminatie en strijd om 't be staan. Drumbands, tamboer- en muziek korpsen begeleiden 't corso waarin circ 200.000 bloemen zullen worden verwerkt. Het koninklijk paar heeft een ereprijs ter beschikking gesteld. Ondergrondse kernproef in VS WASHINGTON (Rtr) De Amerikaan se commissie voor kernenergie heeft bekendgemaakt dat zij gisteren in de woestijn van Nevada een ondergrondse kernproef heeft genomen, waarvan de kracht lag tussen de 20 en 200 klloton. Het was de 18e proef van dit jaar «n da tweede in twee dagen tijd. proeter", de tijdelijke de blijvende De tijdelijke a.p. dient als voor-operatie (hulp-operatie) heeft het doel een ziek darmstuk dat later weggenomen moet worden, tij delijk uil te schakelen. Dat zieke darmgedeelte kan dan tot rust komen, de eventuele ontstekingsverschijnse len kunnen worden bestreden en e kunnen maatregelen genomen wor den, die de afloop van de definitieve (meestal grote) operatie gunstig kun nen beïnvloeden. Na deze definitieve operatie wordt dan de a.p. volledig uitgeschakeld en hel stoma gesloten. Natuurlijk moeten bij deze tijdelijke a.p. de bovengenoemde hygiënische maatregelen volledig in'acht genomen worden, doch wat 't /.uiver-menselij- ke, het psychische aspect betreft Is er toch wel een groot verschil, dat duidelijk tot uitdrukking komt in het volgende psychologische rijm zwaarste leed is licht te dragen, als men het eind ervan ziet dagen". Geheel anders ligt de zaak bij blijvende a.p. In de meeste gevallen betreft het een kankergezwel, dat de endeldarm afsluit. Als blijkt (voor of na de operatie) dat deze tumor in- operabel is, zal de a.p. dienen tot lenging van het leven. Het hygiënisch en het psychisch aspect van deze i zal slechts een onderdeel zijn v meerdere grote zorgen van allerlei aard, die bij een dergelijk ernstige ziekte niet zullen uitblijven. Is de tu mor echter wél operabel en blijken er bij de operatie geen metastasen .*1 (uitzaaiing van het gezwel In andere organen) te ^ijn, dan kan de betref fende patiënt volledig genezen en plaats in de samenleving weer gaan innemen, maar....mèt zijn recepta- culum en mèt de bezwaren (hygië nische en psychische) die daarmee samenhangen. Mij dunkt dat alleen hij, die zelf een ontvangapparaat moet dragen, voldoende besef heeft van de grote handicap die daarmee in iemands leven gebracht wordt. Geen wonder dat men lange tijd ge zocht heeft naar 'n methode om deze p'atlënten (waarvan er velen nog groot stuk leven voor zich hebben) be ter te helpen. Men vond de spoel lhode. Zonder af te dalen in allerlei technische bijzonderheden, kan deze spoelmethode het beste karakte riseren als volgt: er wordt een r voir in de dikke darm gevormd, waarin de ontlasting (waaraan veel mogelijk het vocht onttrokken is) zich kan verzamelen; dat darm-r voir wordt op een door de patiënt- zelf vastgestelde tijd (b.v. 's morgens) door het inbrengen van een lavement zodanig geprikkeld dat de ontlasting te voorschijn komt: daarna blijft de patiënt gedurende geruime tijd schoon (soms zal 24 uur) en hij heeft dan geen receptaculum nodig (hoogstens gaasje over het stoma). De spoelmethode kan alleen worden toegepast, als het stoma in een b« paald (het laatste) gedeelte van c dikke darm is aangelegd. Zou het 3 verwonderlijk Zijn. als men bij de plaatsbepaling van een te maken sto ma zo veel mogelijk rekening gaan houden met een eventueel later toe te passen spoel-methode? Zo zijn er talrijke stoma-problemen. Ik kan me voorstellen, dat de ongeveer 5.000 stoma-patiënten in ons land grote be langstelling voor deze problemen heb ben en graag op de hoogte willen blijven van alle „nieuwigheden" op dit gebied. Na al het voorgaande zal iedereen wel begrepen hebben, dat de „Harry Bacon-club" (adres: Wil helm in a-gasthuis, Chirurgische kli niek A, Amsterdam) een vereniging van stoma-patiënten Is en op aller lei wijzen probeert de belangen deze patiënten te behartigen. U kunt daar inlichtingen vragen over a schaffen apparaten en over moeilijk heden bij het gebruik daarvan; een bezoek-dienst waarvan de leden iw moeilijkheden'komen bespreken; er zijn bijeenkomsten, waar u kennis kunt maken met andere stoma-patiën ten en waarmee u van gedachten leunt wisselen over allerlei praktische wenken (een fijngemaakt aspirientje in 't „zakje is vaak een afdoend anti-reukmiddel), over samenstelling van het meest geschikte dieet er is af en toe een tentoonstelling van alle mogelijke apparaten, van u het „wel en wee" wordt uitge legd; er is een tijdschrift, waarin al les over het stoma-vraagstuk wordt beschreven, enz enz. Tijdschrift Over dit tijdschrift is er nog eei dlge bijzonderheid. Men wilde ee glnelo naam voor dit contactorgaan en men vroeg suggesties aan de le den. Spoedig bleek dat de min of n trieste stoma-sfeer heel goed te c bineren was met gezonde humor. Wanneer u bovenstaande beschouwin gen met aandacht gelezen heeft, zult u t' ,:ein kunnen proeven van de in gezonden namen „achterstevoor", „buikspreker", „buitengaats", „weg* omlegging". Gekozen werd: „vooruit gang" (vóór-uitgang). Mijn compli ment voor deze toepasselijke vondst. Huisarts.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 13