Bart van Beinum Porgy and Bess S)zQaidó<z(SoiViard Kremlin voor groot dilemma Voor „Club der Taaien Militair met noten op zijn zang wil record, lang zingenverbeteren Dwaas of Dirigent Gewestelijk Orkest telg uit muzikaal geslacht Kees Stolwijk verlaat het Residentiekoor Heintje krijgt Gouden Leeuw sportief? anders dan andere SUGGESTIE VAN ECHTE OPERA-OPVOERING IN DOELEN TVorgels piano's hifi installaties nibssei+ versteege PAGINA 2 DE LEIDSE COURANT VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1968 TUSSEN de wolken van rampspoed waarin Tsjecho-Slowakije gehuld is, De Russen staan geconfronteerd met een techniek, die zij zelf met zoveel suc ces ontworpen, gepropageerd en gebruikt hebben: tegenover een vastbesloten en solidaire volksmassa, staan tanks, ka nonnen en troepen tamelijk machteloos. En dit nu moet de Russen en hun part ners in grote verwarring hebben ge bracht. Zij zijn er zelfs niet in geslaagd een hun welgevallige marionettenrege ring samen te stellen. Zelfs zij, die even tueel wel zouden willen, aarzelen de ri sico's op zich te nemen. UET is geenszins vermetel te veron- derstellen, dat het Kremlin voor een bijzonder moeilijk dilemma staat. Met kleine straal weliswaar, maar naald scherp: de Russen en hun partners zijn niet in hun eerste opzet geslaagd. Zij hebben geen kans gezien om hun, zorg vuldig opgestelde, pionnen, die koningen schaakmat kunnen zetten, efficiënt te gebruiken. Deze pionnen zitten vastge- metseld in het geweldige blok beton van het geweldloze verzet, dat de Tsjecho- Slowaken partijleiding, partijleden en niet-parttjmensen gestort hebben. jyiEN kan niet aan de indruk ontko- '"men, dat de Tsjecho-Slowaakse lei de geweldige macht, die de Russen kunnen opbrengen, is het natuurlijk mo gelijk heel Tsjecho-Slowakije onder de voet te lopen. Maar ook Rusland kan zich de golf van kritiek die over het optre den in Tsjecho-Slowakije is losgeslagen, niet veroorloven. De kritiek uit het Wes ten, zal het Kremlin een zorg zijn; met de kritiek uit andere (ook communisti sche) landen en van communistische partijen ligt het anders. Het prestige verlies van Rusland als „voorvechter van de onderdrukte wereld" is evident en lijkt voorlopig onherstelbaar ders terdege rekening hebben gehouden met de mogelijkheid van een bezetting en dat zij hun gedetailleerde plannen klaar hadden. Hoe is het anders te ver klaren, dat op het moment van de be zetting en in de moderne overrompe lingstechniek is het beheersen van de publiciteitsorganen en verbindingsmid delen een zaak van overwegend belang allerwege radiozenders in de lucht kwamen, waarop de bezetters niet, maar de partijorganen op de een of an dere manier wel vat hebben. UOE is het anders te verklaren, dat onder de ogen van de bezetters een jyiAAR de weg van de intimidatie ver- laten is eveneens een riskante zaak. dit kan het einde betekenen van de car rière van de vertegenwoordigers van de harde lijn, die het in Rusland (Brezjnev en Soeslov), Polen (Gomoelka), Oost- Duitsland (UIbricht) en, in mindere ma te in Hongarije en Bulgarije voor het zeggen hebben. Want in al die landen staat een jonge en eerzuchtige genera tie klaar om de zaken over te nemen, als de oude harde mannen uitgeblust zijn of op een andere manier hun taak moeten neerleggen. Zeker is wel, dat in dien Tsjecho-Slowakije deze, vooralsnog partijcongres gehouden wordt, waarop lieden gekozen worden, die de Russen juist niet gekozen hadden willen hebben. ongelijke strijd wint, het communisme in Oost-Europa een ander aanzien zal krijgen. DEN HAAG De pas benoemde diri gent van het Gewestelijk Orkest voor Z.- Holland, de heer Bart v. Beinum, geb. op 28 oktober 1929 te Haarlem, is een telg uit een muzikaal geslacht. Zijn eerste muziekonderricht kreeg hij van zijn ou ders, de dirigent Eduard van Beinum en de violiste Josepha van Beinum-Jan- Na gymnasiumopleiding zette hij zijn inmiddels aangevangen vioolstudie voort bij Oskar Back en Jan Daamen. Als bij-instrumenten koos de heer Van Beinum trompet en uiteraard pia no. Zijn trompetstjudie werd, hegeleld door Theo Laanen; zijn S'ioolstüdie rond de hij af met het behalen van het •taatsexamen viool. Hij begon zijn carrière als vlolist, on der andere bij het Residentie Orkest en het Concertgebouw Orkest. Vervolgens aette hij zijn studie in orkestdirectie voort bij Wolfgang Sawallisch, dirigent van de Keulse Opera en de Hamburger Philharmoniker, en in Wenen bij pro fessor Hans Swarowski, dirigent en do cent voor directie, verbonden aan de Akademie ftir Musik. Bart van Beinum rondde in ons land dit gedeelte van zijn opleiding af door het volgen van de cursus, die de heer Jaap Spaanderman, muziekpedagoog en hoofdleraar in de vakken directie, en semble en piano aan het muziekly- ceum te Amsterdam leidt. In Salzburg aan het Mozarteum en bij de Nederland se Radio Unie volgde hij dirigentencur sussen. Als gastdirigent was de heer Van Bei num regelmatig werkzaam bij het Con certgebouw Orkest (waarbij hij eenmaal inviel voor de dirigent Carl Richter), het Utrechts Stedelijk (thans: Sympho- nie) Orkest, het Limburgs Symphonie Orkest, het Gelders Orkest, het Noord hollands Philharmonisch Orkest, het Radio Omroep Orkest en het Radio Ka mer Orkest. Met het Gelders Orkest, het Noordhollands Philharmonisch Orkest en het Utrechts Stedelijk Orkest verzorgde hij jeugdconcerten, die ten dele ook door hem werden toegelicht. Hij leidde tevens het Amsterdams (Studenten) Sweelinck Orkest. Inmiddels hebben de heer Van Beinum enkele uitnodigingen bereikt tot het diri geren van buitenlandse orkesten: in (Van onze kunstredactie) DEN HAAG In verband met zijn benoeming tot adjunct-directeur van het Conservatorium te Rotterdam heeft Kees Stolwijk gemeend zijn functie van direc teur van het Redisdentiekoor te moeten neerleggen. Hij acht deze niet verenig baar met de omvangrijke taak die hem te Rotterdam wacht. Desgevraagd deelt het bestuur van het Residentiekoor ons mede dat men zich omtrent zijn op volger beraadt. Een beslissing dienaan gaande zal zo speodig mogelijk vallen. Kees Stolwijk, thans 15 jaar dirigent van het koor, verklaarde dat hij in elk geval aanblijft tot het bestuur erin ge slaagd is om met zijn medewerking een opvolger te vinder*. (Van een onzer verslaggevers KERKRADE Heintje Simons (12) uit Kerkrade krijgt 5 oktober zijn eer ste Goldene Löwe, een onderscheiding die Radio Luxemburg hem zal uit reiken tijdens een feest in Essen. De jongen krijgt de onderscheiding op grond van zijn successen op de Duitse hitparade van de Luxemburg se omroep. Van „Mama" zijn in Duitsland 250.000 exemplaren verkocht, samen met 350.000 langspeelplaten. De immer waakzame platenmaatschappij heeft ook al opnamen gemaakt voor een kerstplaat. De „Herdertjes" lig gen al in de magrzijner.. verband met zijn huidige functie en de verplichtingen, die daaraan zijn verbon den, wordt thans nagegaan, of deze uit nodigingen op de door de betrokken or kesten gewenste data kunnen worden aanvaard. De uitnodigingen kwamen van het Honolulu Symphony Orchestra, het Los Angeles Philharmonic Orchestra, het Royal Philharmonic Orchestra, het London Philharmonic Orchestra te Lon den en de Bayerische Rundfunk. In Gelderland berustte bij de heer Van Beinum de instructieve leiding van de dertien amateurorkesten, die deze pro vincie telt. Vóór zijn benoeming tot diri gent van het Gevlèételijk Orkest voor Zuid-Holland leidde hij het Toonkunst koor Zutphen en het Nederlands Ma drigaal Koor te Soest. De heer Van Beinum toont grote be langstelling voor hedendaagse muziek. In Utrecht introduceerde hij het werk van de Pool Witold Lutoslawski en in het na jaar dirigeei-t hij het Radio Omroep Or kest, dat onder meer een werk van Giör- gi Ligety ten gehore zal brengen. LEOPOLDSBURG, België Record pogingen op alle gebied komen tegen woordig dagelijks voor. Het feit, dat wij in een recordtempo door de sei zoenen ijlen, heeft tot gevolg dat een nieuw evenement zo onopvallend voor bijgaat als 'n puur Nederlandse zo mer. Elke recordpoging heeft ergend iets dwaas, daar ze gedragen wordt door IJdelheid. Ze heeft ook iets groots omdat de aanvaller zich verplicht al les en nog wat te geven, ofwel om de tijdsduur van 'n prestatie met 'n frac tie te verminderen men spreekt dan van een sportief record ofwel om 'n bepaalde handeling langer dan een ander vol te houden men spreekt dan van dwaasheid. Het zo gezegde sportieve en het dwaze re cord hebben wel ergens een raaklijn: de afstand. Of is er geen zekere gelijkenis tussen de skiër, die van de springhaan vliegt en de stunt man. die onlangs een 62 meter-duik- sprong in het water uitvoerde? In Lcopoldsburg nu woont Eduard Breu* kers, zanger, muzikant, showman en beroepsmilitair. Enige weken terug kondigde hij aan het wereldrecord zin gen momenteel op naam van Michel Sablon uit Asse-Terheide aan te vallen. In tegenwoordigheid van een deurwaarder, zodat ot'fficieel erkend zou kunnen worden door de „Club der Taaien" uit Brussel. Wat echter aan vankelijk beschouwd werd als een olij ke grap. schijnt thans zeer ernstig aangepakt te worden. Want Eddy War- co de artiestennaam van genoemde Eduard Breukels staat niet alleen: de vroede vaderen hebben 't project ter hand genomen. Met andere woor den: Leopoldsburg gaat er een ere zaak van zaken. Naar we ergens lazen, was er in 1938 of 1939 reeds 'n Rus, Vladimir Sibirs- ky, die zijn vokale talenten wilde ten met de tijdklok. Het moet in vooroorlogse Rusland een evenement zijn geweest, dat 't nu nog ter sprake komt. Vladimir raakte uitgezongen na vier volle uren, smeerde zijn schorre stem met een glaasje vodka en sloeg nadien nog een onvervalste hurkdans uit de knieën. Hij was op slag even beroemd als een 128-jarige vegetariër uit de Kaukasus. Na de oorlog schijnt de Russen het zingen vergaan te zijn, want de annalen maken geen melding van hernieuwde pogingen. LIEVER LANG DAN MOOI Enige jaren geleden oordeelde een Brusselse zanger, Frankie Bodin het meer dan tijd om dat belachelijke Rus sische record in zijn zak te steken. Hij liet verzameling blazen bij een twee tal orkesten, kuchte even veelbelovend en zong in één ruk het Russische record naar Siberië. Na vier uur en zever dertig minuten besloot hij met een wat schorre „Vlaamse Leeuw" en bleef vervolgens twee dagen onverstaanba re klanken uitstoten. Zijn landgenoot NEDERLAND I (STER- reclameuitzendingen o 18.55, 19.03, 19.56 CD 20.16) NTS: 18.50 uur: Barend de Beer' 19.00 uur: Nieuws in het kort TROS: 19.06 uur: Mr. Ed, tv-serie 19.30 uur: The Munsters, tv-sei NTS: 20.00 uur: Journaal TROS: 20.20 uur: Honey West, tv-serw 20.45 uur: ZonZin, amusementsprogr. 21.45 uur: Big Valley, tv-western NTS: 22.40 uur: Tweede journaal NEDERLAND II (STER- reclaraeuitzendingen om 18.55 en 20.16) NTS: 18.50 uur: Barend de Beer 19.00 uur: Nieuws m het kort 19.03 uur: Week journaal voor gehoorgestoorden 19.25 uur: Open oog, signaleringsprogramma 20.00 uur: Journaal NCRV: 20.20 uur: Corrine en de zeerob, tv-spel 21.20 uur: Hier en nu, actualiteitenrubriek 21.45 uur: Tête Ted, amusementsprogr. 22.15 uur: Mensen van de weg, bijbelwoord NTS: 22.20 uur: Tweede journaal Televisie morgen NEDERLAND I NTS: 15.15 uur: Bloemencorso Eelde 16.00 uur: Journaal KRO: 16.02 uur: En n wij, jeugdprogramma 16.55 uur: Skelteren De met aangegeven programma's, zijn kleurentelevisieprogramma's. Michel Sablon vond het allemaal maar een kleinzielig gedoe en trommelde te Asse-Terheide luttele dagen later vrien den en magen bijeen om een nieuwe aanval op het kersverse record te doen. Ten behoeve van de „Club der Taaien" nam hij een deurwaarder in de arm, liet de perswereld weten van zijn poging en startte vervolgens zijn tijdrace per stem. De Rus zong hij op één been naar de kolchozen, ging op het andere staan en lapte Frankie Bo din al jodelend met ruim drie uur. Na zeven uur en negenenveertig minuten lieten zijn totaal overspannen stemban den hem in de steek. Slechts het woord je „pap" kon er nog af. toen zweeg hij in alle talen. Evenals trouwens de „recorders", die met stomheid gesla gen waren. 15 SECONDEN BONIFICATIE Eindelijk is er weer een Belg, die de handschoen durft op te rapen: Eddy Warco uit ïreopolasburg. Van middag om pregies vijf uur zingt hij zijn eerste noten de lucht in. „Tegen één uur vannacht ben ik een record rijker. Maar dan ga ik nog wel een uurtje door om eventuele liefhebbers na mij af te schrikken". Zijn zelf verzekerdheid is imponerend. Maar hij staat niet alleen. Iedereen, de vrienden bij de fanfare, de ganse ge- No recordverbreking ga ik nog wél een uurtje door. Om andere lief hebbers af te schrikken meente en de mannen in de kazer ne zijn kapitein incluis zijn er rotsvast van overtuigd, dat hij die acht uurtjes wel aankan. „Volgens het regelement mag ik tussen twee uitvoeringen dertig séconden rust hou den. Kan ik die op vijftien brengen, dan tellen de overige vijftien na af loop als bonificatie". Eddy heeft het allemaal rustig overlegd. Een maand lang staat hij al onder dokterstoe- zicht geen bier en geen sigaret ten en traint hij dat horen en zien vergaat. „Op d e laatste jaarmarkt heb ik op de planken gestaan van 11 uur 's morgens tot diep in de nacht. Dat was wel niet aanhoudend zingen maar het vergt toch heel wat van je stembanden". Op zijn repertoire staan 74 liedjes, waarbij natuurlijk „De feestneus", een eigen bewerking van „Klein kleu tertje" en „Je bent niet hip". De Belgische radio en televisie heeft toe gezegd de nodige aandacht aan het festijn te besteden en miss Bel gië komt persoonlijk de nodige zweet druppeltjes afwissen. Als dat niet hip HILVERSUM I VARA: 21.00—22.30 uur: NBC-Orkest 22.55—23.55 uur: Prettig weekend, platenkeus HILVERSUM II NCRV: 21.00—21.40 uur: De marmeren pendule, luisterspel TROS: 23.15—23.45 uur: De nachtwaker, relax-programma RADIONIEUWSDIENST HILVERSUM I: 7.00—8.00—11.00—13.00— 16.00—18.00—19.30— 22.30—23.55 HILVERSUM II: 7.00—7.30—8.00—8.30— 12.30—18.30—22.30— 23.55 HILVERSUM IH: Elk heel uur vanaf 9.00 RADIO PROGRAMMA HILVERSUM strumentaal ensemble oude muziek. Uitdaging: De arbeider in de huidige sa menleving, lezing. VARA: 21.00 N.B.C. HILVERSUM II (291 Kerkorgelconcert: se telten. 19.00 Wereldpar :aat.ie. 18.46 Actuall- pendule, hoorspel. 21.40 le Maand-Show. 23.15 Lichte grammofoon- nuzlek. 23.45-24.00 Actualiteiten en nieuws. BRUSSEL NED (324 m) 18.00 Nieuws. 8.03 Voor de soldaten. 18.28 Paardesport- ïltslagen. 18.30 Romantische muziek. 18.35 rips voor het verkeer. 18.40.Lichte muziek. 8.52 Taalwenken. 18.55 Grammofoon! 19.30 Gevarlee listlsch strijdlied. 7.23 Stereo: Lichte gram- mofoonmuzlek. VPRO: 7.54 Deze dag. VARA: 8.00 Nieuws. 8.11 Van de voorpa- 8.15 Z.O. 135: gevi (ADVERTENTIE) caballero constante kwaliteit Toneelspeler en TV-acteur Jeroen toabbó 25 STUKS f 1.80- EEN LAURENS PRODUKT Het Residentie-Orkest heeft in deze zomer een wel heel bijzonder initia tief genomen: profiterend van het feit, dat de Koninklijke Zangvereniging „Ar- ti Vocali" te Anwerpen (120 zangers en zangeressen) onder leiding van haar jonge dirigent Hendrik Rijcken 'n reeks integrale concertuitvoeringen van Geor ge Gershwins opera „Porgy and Bess" organiseerde, inviteerde het de Bcne- luxvrienden, compleet met de door hen geëngageerde solisten, hun medewerking te verlenen aan een reeks voorstellingen in concertvorm in Nederland, resp. Rot terdam, Amsterdam en 's-Gravenhage. Gisteren hebben wij er de première van in De Doelen mogen meema ken. Een volle zaal en een vol podium. Een vertolking, die wellicht aanvan kelijk ietwat moeizaam op gang kwam, doch langzaam maar zeker de allure van een oratorium verloor om de sug gestie van een echte opera te krijgen. Een manifestatie, waarin, toen alle partijen elkaar beter leerden kennen, niet meer uitsluitend „gezongen", doch echt „gespeeld" werd, waardoor ook de instrumentalisten zich vrijer, schijnbaar Erik Vos in artistieke leiding Ned. Comedie AMSTERDAM (ANP) Regisseur Erik Vos is benoemd in de artistieke lei ding van de Nederlandse Comedie, waar van ook deel uitmaken: Han Bentz van den Berg. Bob de Lange en Guus Oster. In verband met de aanpak op grond van het nieuwe toneelplan is het aantal regisseurs, dat uitsluitend als zodanig werkzaam is, uitgebreid met Erik Vos, Johan Greter, Adrian Brine en Walter Tillemans. Andere regisseurs zijn Han Ben'van den Berg. Bob de Lange en Lo van Hensbergen. Peter van Rooij is regie-assistent. Het artistieke beleid zal bij de Neder landse Comedie worden gevoerd door een team, dat gevormd wordt door de artis tieke leiding, de regisseurs en de drama turg Theun Lammertse. Het beleid be doelt een veelzijdiger en duidelijker ge richt repertoire op te leveren alsmede een boeiende realisering ervan, aldus de directie, die gevormd wordt door Guus Oster en Han Bentz van den Berg. Binnen het kader van de Nederlandse Comedie en binnen de Stadsschouwburg wordt voorts een werkgroep opgericht. In deze groep krijgen de jonge regisseurs de gelegenheid hun ambities aan de praktijk te toetsen, en de leden van het gezelschap de kans mee te werken aan het zoeken naar nieuwe vormen. meer improviserend in deze soms uiterst fascinerende muziek gingen bewegen: de uitvoering leek een opvoering te wor- Wuf niet in de laatste plaats te dan ken was aan het aantal (vijf) uitsteken de solisten, die men zich had weten te assumeren; team, waarvan de leden met 't uitstekend zingende koor ver trouwd was en met Het Residentie-Or kest vertrouwd werd. Het kwantum „open doekjes" was dan ook niet van de lucht, waarbij de mez zo Debria Brown haar waren de rol len van Maria en Serana toevertrouwd favoriet bleek. Maar ook haar colle ga's kregen meermalen luide betuigin gen van erkentelijkheid: de tenor Wil liam Dupree - Sportin' life - Gershwin- specialist bij uitnemendheid, bracht het auditorieum tot een staande ovatie en William Pearson en Grace de La Cruz wisten de luisteraars als Porgy and Bess meermalen diep te ontroeren. In dit ge zelschap paste de bariton William Shi res, die achtereenvolgens Crown, Jim en Jake verbeeldde, volkomen. We zijn blij, dat we u omtrent dit concert, dat geen concert was, reeds enigermate hebben kunnen informeren. We zijn nog blijer, dat de laatste van de reeks voorstellingen in het Haagse Houtrust gegeven wordt: dan zijn de partijen natuurlijk nog meer op elkander ingespeeld. Ge moet daar zeker heengaan maar dit advies is eigenlijk overbodig. Want iedereen kent George Gershwin's „Porgy and Bess", zo niet van de ope ra, dan van de film. En niet te ver geten van de grammofoonplaat, die in verschillende versies een enorme ver spreiding heeft gekregen. (ADVERTENTIE) betere .45 Met C bekroond: lichte granimofoonmuzlek. 11.02 Stereo: Lichte orkestmu .25 Oosteuropese kroniek. 11.45 Kla- VARA-Varia. 13.15 Tiji Uitlaat, programma Radio Jazz Magazine. NRU: 15.00 Tot be- sus muzleklulsteren. lezing). 16.00 Radioweekjournaal. 17.55 S.O.S.- 7.45 Stereo: Mo le. 9.30 Verzoekprogramma iziek (gr). 10.30 Stereo: F 12.16 Overheldsvt 12.26 Mededelinf v. 12.30 Nieuws. HILVERSUM II (240 r KRO: 9.00 Nieuws. eerd programma. (10.00 i t.b.v. land- 17.00 HIRO: NCRV: 13.00 Niet 12.03 Sklvatoon: in ïuwe langspeelplaten 13.03 Licht instrumen :ten. 13.30 Zuidzee-se s. 14.03 T(w)leneram; Country en Western muziel 16.03 Actualiteiten. 16.07 Li gevarieerd muzlekprogramm S.O.S.-berichter 'erzicht. 13.00 Tsjecho-Slowakije werd ook gisteren het best behandeld in het NTS-jour- naal, dat beschikken kon over beelden die door Tsjechische filmers uit het land gesmokkeld waren. Maar de sa menwerking van de nieuwsrubrieken van de omroepverenigingen leverde thans heel wat beter materiaal op dan tijdens de rommelige uitzending daags tevoren. We kregen de indruk dat men beter ingespeeld was op de situatie, wat on der meer bleek uit het feit dat alles wat uitgezonden werd ook de moeite van het uitzenden waard was. We wil len, na onze kritische kanttekening van gisteren, bovendien nadrukkelijk stellen dat we begrip hebben voor de zwaarte' van de taak die de t.v.-redacteuren op gelegd kregen. Tenslotte zijn er door de vakanties al bezettingsmoeilijkheden, terwijl bovendien het best geëquipeerde team Brandpunt ploegen aan het werk heeft in Indonesië en Colombia. Het team in Colombia kwam gisterer op het scherm met een reportage die een goede begeleiding vormde voor per satelliet overgeseinde beelden het bezoek van Paus Paulus aan Bogo ta. Het commentaar erbij vonden we overigens wat te erg aan de kritische kant. Misschien was dat gerechtvaar digd, maar dat kan pas blijken als het eucharistisch congres achter de rug is. Voorshands zouden we een wat ge nuanceerder Instelling geprefereerd hebben. Voorts zagen we „Concert voor jonge mensen", geen beter muziekprogram ma denkbaar dan dit programma, en óók bij de VPRO, het portret dat Si mon van Collem tekende van de Ame rikaanse t.v.-komiek, Jerry Lewis. Voor de minnaars van Lewis' genre (wij behoren daar niet bij) een onge twijfeld aardige uitzending, ondanks 't feit dat Simon er tal van zaken bijhaal de die met de film niets te maken heb ben. We zouden graag ook commentaar ge ven bij Gust Gils' eenakter „De mui zen" maar we moeten schaamtevol be kennen dat het stuk ons niets te zeg gen had. Het was absurd, maar of er een diepere betekenis aan absurditeit ten grondslag lag, hebben we niet kun nen doorgronden. In hoeverre regisseur en spelers de bedoelingen van de au teur weergaven zullen we nooit weten. Enorm vervelend was het wèl. Vg

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 2