2)e £<2idóe6oti/ta/nt
T s jecho-Slowakije
geheel in handen
van ,rode vrienden'
m
Moskou: Antonin Novotny dé wettige president
INVASIE „HEILIGE
SOVJETPLICHT"
Politieke
leiders
in arrest?
Kosyginen
Gretsjko
ontslagen
Russische verklaring:
GEVECHTEN
IN PRAAG
Radio Praag:
„ST. PIETER"
PAPENGRACHT 32-LEIDEN
POSTBUS 11 TELEFOON 20935 REDACTIE
20015 en 25594 ADVERTENTIEAFDELING 20826
GIRO 10 30 03 Bank: Amro-Bank N V., Lelden
DIR.: C. M. DRABBE J. F. J. M. KOENS
HOOFDREDACTEUR: L. C. J. ROOZEN
ABONNEMENT (bij vooruitbetaling) p.w. 1.04;
p. mnd. 4.45; p. kwart, 13.35; fr. p. post 16.20
ADVERTENTIES 22 ct. p. mm, Telefoontjes 2.—
KLACHTEN bezorging tel. 33839 (18.00—19.00 uur)
WOENSDAG 21 AUGUSTUS
VRIJ WARM
Droog en vrij warm weer met flinke zonnige
perioden. Zwakke tot matige wind uit zuide
lijke richtingen.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
59e jaargang, no. 17527
OOST
DUITSL
PRAAG (Reuter-AP-DPA-
AFP). Tsjecho-Slowakije is
volledig bezet door de troepen
van vijf landen van liet War-
schaupakt: de Sovjet-Unie, Po
len, Oost-Duitsland, Hongarije
en Bulgarije. Volgens deze lan
den hadden de Tsjechische
partijleiders om deze bezetting
verzocht, hetgeen radio-Praag
voor het bezet werd ten
scherpste ontkende. De leiders
in Praag hebben opgeroepen
geen weerstand te bieden, maar
protesteren wel tegen deze in
val, die zij een inbreuk noemen
op de afspraken en een schen
ding van het internationale
MOSKOU (AFP) In een vanmorgen
uitgegeven Russische verklaring over
het militaire optreden tegen Tsjecho-Slo
wakije wordt gezegd dat de troepen op
Tsjechisch verzoek het land zijn binnen
gerukt. Zoals bekend rechtvaardigde de
Sovjet-Unie haar optreden in Hongarije
in 1956 op soortgelijke wijze als nu in
Tsjecho-Slowakije. Indertijd vroeg Er-
no Gero, die de leiding van de commu
nistische partij had verloren, de Russi
sche strijdkrachten de opstand in Hon
garije te onderdrukken.
In de Russische verklaring wordt ge
zegd dat Tsjecho-Slowakije werd be
dreigd door contra-revolutionaire ele
menten die hadden samengespannen met
buitenlandse krachten die het socialis
me vijandig gezind zijn. Deze bedrei
ging raakt de vitale belangen van de
Sovjet-Unie en de andere socialistische
staten en „de steunpilaren van de Euro
pese vrede". De strijdkrachten zullen
uit Tsjecho-Slowakije worden terugge
trokken wanneer hun aanwezigheid niet
meer nodig is, aldus de verklaring.
Hieraan werd toegevoegd dat de ge
nomen maatregelen „tegen geen enkele
staat zijn gericht en in geen enkel op
zicht inbreuk maken op de staatsbelan
gen van wie dan ook". In de Russische
verklaring wordt niet omschreven wel
ke Tsjecho-Slowaakse partij- en rege
ringsleiders om militair optreden van
Sovjet-Unie en haar trouwste bond
genoten zouden hebben verzocht.
Radio, t.v. cn pers in de Sovjet-Unie
hebben vervolgens vandaag de bevol-
PRAAG (D.P.A. - A.F.P.). Bü het I
gebouw van radio-Praag hebben groepen i
jongeren vanmorgen drie Russische tanks
in brand gestoken. In dc buurt van het
Wendelplein kon men schoten horen.
Het gebouw van radio-Praag zou in
brand staan. In dc stad deden zich ook
ontploffingen voor. Rond en in het ge
bouw waar het Tsjecho-Slowaakse pers
bureau C.T.K. is gevestigd, zou ook ge
schoten worden.
Rond 11 uur zouden Russische tanks
langs het gebouw van radio-Praag zijn
getrokken. De menigte voor het gebouw
zou op de vlucht zijn geslagen voor het
vuur uit Russische automatische wapens.
Twee mensen zouden zwaar gewond zijn.
Om kwart over elf trokken Tbjecho-
Slowaakse jongeren, die een met bloed
bevlekte nationale vlag bij zich hadden,
langs het gebouw.
king verzekerd dat de invasie in Tsje
cho-Slowakije een heilige plicht was om
het land te redden uit handen van „im
perialisten" en contra-revolutionairen.
„De imperialisten hebben duidelijk de
Russische tanks en pantserwagens
voor het gebouw van de Tsjechische
communistische partij in Praag.
paraatheid van de broederlijke socia
listische landen onderschat om zich te
kwijten van hun heilige internationale
plicht en hun in nood verkerende klas
sebroeders te hulp te komen", zo schreef
het partijorgaan Pravda vanmorgen,
Radio Moskou zond de volledige tekst
van het hoofdartikel in de Pravda uit
waarin de invasie wordt gerechtvaar
digd. Het was kennelijk geschreven
voordat de invasie was begonnen. Bij
de krantenkiosken in Moskou stonden
de mensen in de rij om het nieuws te
vólkomen
Svoboda, die nog een korte
rede heeft gehouden, is het
laatst gezien, toen hij, begeleid
door onbekende burgers, het ge
bouw van het centrale partij
comité verliet in een zwarte
personenwagen. Hij bevindt
zich op het door buitenlandse
troepen omsingelde Kasteel
van Praag. Op verschil
lende plaatsen in Praag kwam
het tot gevechten tussen
Tsjechen en de binnenrukkende
Russische tanks,'waarbij scho
ten vielen. Volgens radio Praag
wierpen vliegtuigen vlugschrif
ten uit, waarin wordt gezegd, dat
Antonin Novotny, die door
Dubcek als stalinistisch aan de
kant was geschoven, de wettige
president is.
De inval begon kort voor middernacht.
Het eerste alarmbericht was afkomstig
uit Zinnwald aan de grens met Oost-
Duitsland. Grensbewoners belden opge
wonden op naar Praag, dat Russische
pantserkolonnes Bohemen binnentrokken.
Tegelijkertijd trokken troepen van an
dere landen van het Warschaupact elders
over de grens. Verder werden op grote
schaal met vliegtuigen troepen aange
voerd naar de grote steden van Tsjecho-
Slowakije, zodat binnen enkele uren de
belangrijkste centra bezet waren.
Radio Praag verspreidde kort daarop
het eerste bericht over de invasie. Dc
mensen die toen nog in de hoofdstad op
straat waren, trokkenop naar het ge
bouw van het centrale partijcomité, dat
gisteravond juist bijeen was gekomen ter
voorbereiding van het partijcongres, dat
9 september zou beginnen. Honderden
mensen verzamelden zich verder voor
het gebouw van radio Praag. Terwijl bo
ven de stad het gedreun klonk van Rus
sische transportvliegtuigen, speelden zich
in de straten opgewonden tonelen af. Om
zes uur des morgens begon in Praag een
geweldige wedloop op de levensmidde
lenwinkels.
De Rude Pravo, het Tsjechische partij
blad, heeft zich in de editie van vanmor
gen achter Dubcek c.s. opgesteld in een
oproep waarin tevens tot kalmte werd
gemaand. Dit is des te opvallender, om
dat de hoofdredacteur van dit blad,
Oldrich Svetska, een erkend tegenstan
der van Dubcek is.
Voor het overige is het binnentrekken
van de Russische troepen niet overal
i gemakkelijk verlopen. Voor het ge
bouw van radio Praag en op andere pun
ten van de hoofdstad keerde de menigte
zich tegen de Russische tanks. Op het
Wenceslausplein, het centrum van Praag,
beklommen zü zelfs dc tanks om de be
manningen aan te raden het land te ver
laten. Hier en daar z(jn zelfs schoten ge
vallen. De algemene indruk was evenwel
dat de Russen strenge instructies hadden
geen bloed te vergieten.
Niettemin werden vanmorgen tegen
half elf in de omgeving van de Ameri
kaanse ambassade schoten gehoord. Ze
en waarschijnlijk afkomstig van
pistoolmitrailleurs. De Amerikanen kon
den niet zien wat er aan de hand was.
De autoriteiten van de ambassade gaven
toen bevel de hekken te sluiten. Zij wa-
opengehouden om Amerikanen en
andere buitenlanders te ontvangen die er
een onderkomen zochten.
Twee minuten stilte
In de loop van de morgen deelde het
Tsjechische persbureau CTK mee, dat
het vakverbond van journalisten, de bond
van schrijvers en die van toneelartiesten
een beroep heeft gedaan op het Tsjecho-
Slowaakse volk om het werk om twaalf
uur twee minuten neer te leggen, het
vervoer stil te leggen en dc winkels te
sluiten. Tevens werd verzocht om tijdens
die twee minuten de sirenes te laten
loeien en de claxons te laten horen „om
te protesteren tegen de bezetting van het
land en om trouw te betonen aan de
wettelijke vertegenwoordigers van soe
verein Tsjccho-SlowakUc". Aan dit ver
zoek schijnt in grote trekken gevolg te
zijn gegeven.
Alle Tsjechische publiciteitsorganen
hebben zich zonder uitzondering achter
Dubcek gesteld. Zij bleven dit tot het
einde volhouden, totdat de onderschei
dene gebouwen bezet werden en de
diensten overgenomen. Radio Pilsen ver-
ween uit de lucht nadat een man met
(recht. De gehele Tsjecho-
Slowaakse partijleiding be
vindt zich, in feite als ge
vangene van de Russen, in het
presidiumgebouw, dat geheel
door Russische troepen is om
ringd. Er zouden in het ge-
houw „belangrijke onderhan
delingen" plaatshebben.
een Oekraïnisch accent dit verdwijnen
had aangekondigd. Ook de andere Tsje
chische radiostations verdwenen één
voor één. Het persbureau CTK bleef nog
lange tijd onverstoorbaar berichten door
geven, maar de kantoren van Rude
Pravo vielen in de ochtenduren in de
handen van de bezetters.
De Tsjecho-Slowaakse televisie gaf
voorts een bericht door, dal er „belang
rijke onderhandelingen" worden gevoerd
in het bureau van het partfjprcsldium en
in het hoofdkwartier van het partlj-
comitè. Dc gebouwen zijn omsingeld door
Russische tropen. Dc t.v. liet daarbil
doorschemeren dat dc leden van het
presidium in feite gevangenen zUn.
Het presidium van het Tsjecho-Slo
waakse parlement heeft een verklaring
doen toekomen aan de premiers van de
vijf betrokken landen van het Warschau
pact. Daarin wordt gezegd: „Het presi
dium van onze nationale vergadering
heeft een scherp protest uitgebracht le
gen de maatregelen van de geallieerde
troepen die vandaag, zonder redenen,
zijn begonnen do republiek te bezetten.
Dit is de schending van de souvereinitelt
van onze staat, die onduldbaar is voor de
wederzijdse betrekkingen. Wij vragen h
zeer vastbesloten, nu schoten worden ge
hoord in de straten van Praag, on
middellijk bevel te geven alle troepen
van het gebied van onze republiek terug
te trekken".
Advertentie
morgen voordeel
petit beurre
100 gram van 69 voor S9
Lü
hM li
PRAAG (AFP) Volgens radio
Praag zijn de Russische premier
Alexei Kosygin en de minister van
Defensie, maarschalk Andrei Gret
sjko, ontslagen. Van Kosygin was
bekend dat hij een van de voor
standers in de Sovjet-Unie was
van meer liberalisering.
ADVERTENTIE
Praag toeristen flaneerden, ttonden vanmorgen Russische tanks opgesteld.
Inlichtingen en inschrijvingen:
R.-K. HANDELS
Gedurende de maund augustus van
maandag tot en met vrijdagavond
van 19.0021.00 uur, Haarlemmer
straat 32 te Leiden, telefoon 01710-
25367-30077,
Opleiding pralctijkexamcnu.
Het 3-jarig diploma geldt ota
middenstandsdiploma.
AVONDSCHOOL
met 3- en 5-jarige kursus voor
DRS. P. GILDEN o.s.e.
jongens en meisjes.
Dircktcor
