Pompidou
René Sleeswijk:
„Snip en Snap-revue is de enige show
in Europa die het al 31 jaar volhoudt"
Eerste reserve
Etentje te kostbaar, zindelijkheid te groot, ambtswoning te duui
KWART MILJOEN
AAN POKSTOF
ONVINDBAAR
il DONDERDAG 11 JULI 1968
DE LEEDSE COURANT
AMSTERDAM Op de viei-de etage van het uitgewoonde, communistische bolwerk Fellx
Mentis in Amsterdam zit de meester wijdbeens op een keukenstoel. De zaal Is kaal, witte
wanden, een bruine, uitgesleten vloer, die zacht kreunt onder het vedergewicht der dan
seressen, smachtende pustaklanken waaien over de Keizersgracht, die trilt onder de gesel
slagen van de zon. Het is steeds dezelfde melodie, die aanzwelt en dan midden in een
akkoord wordt afgebroken door de snijdende stem van de meester. Dan stuiven ze als
bange duiven weer naar de wand, de girls In hun gebreide, vele malen gestopte maillots, hij
gend, 't hoofd diep gebogen; de boys, glimmend van het zweet en met stigma van de totale
uitputting onder hun ogen. „Neen, neen. neen", roept de meester, „na die zes maten
moeten jullie niet naar links. Ik heb het gezegd. Allemaal naar rechts. Rechts heb ik gezegd.
Zo." Hij springt op. Doet het voor. In zijn nauwe zwarte trui en zwarte broek lijkt hij een
satyr van middelbare leeftijd. Hij pakt een stok, stampt op de vloer. „Opnieuw", schreeuwt
hij, „en nu goed. Kom aan meisjes. Pompompom pom".
Moeizaam wordt de piano weer tot le
ven gewekt door Jan Neuhüys, die on
dertussen ook onverstoorbaar door
gaat rnet het vermalen van de gewel
dige sneeën brood, die zijn zorgzame
vrouw heeft meegegeven. Hij schudt
zijn hoofd, zegt: „Wat een vak, wat
een vak". Ik zit nou 28 seizoenen bij
die club. Ik verbaas me nog elke dag.
Weet je, wat ik tegen Willy Walden
zei na de première van de dertiende
revue? Hij had zo'n onwijs groot
bloemstuk gekregen met het cijfer
dertien in goed. Ik zei: „Willy, als je
die dingen nou zuinig bewaart, hoef
je ze maar om te draaien en dan kun
je ze weer gebruiken voor de 31e re
vue". Hij kijkt me aan en roept:
„Spaar me asjeblieft. Ik zal blij zijn
als we de 25 halen".
Als een adelaar
Jan Neuhuys knikt. Hij is er inder
tijd bij geweest, toen het beroemde
lied van de ouwe piano geboren werd.
„Gewoon in de bus" zegt ie, „uit pure
verveling. Piet Muyselaar is daar een
geweldenaar in. Die kan in de opper
ste momenten van meligheid de
meest geniale invallen krijgen".
Hij kijkt naar de grijze George Car-
den, de onverbiddelijke meester die
speciaal uit Australië is komen vlie
gen om zijn puur Nederlandse ballet
groep klaar te stomen voor de 31e
Snip en Snap Revue. „Oost west, uit
best". George is een god van een cho
reograaf, zeggen zijn medewerkers,
hij maakt de ketting altijd zo, dat hij
niet kan breken. Hij beult en brult,
maar hij eist nooit het onmogelijke.
We hebben dansmeesters meegemaakt,
die geen noot zo groot als een koe
konden lezen, die stonden maar wat
te klungelen. Bij George krijg je de
kans niet om de boel te laten slabak
ken. Hij is net een adelaar, die boven
zijn buit hangt. Hij ziet alles, hoort al
les. Je moet bij hem ook nooit den
ken: „We springen met twintig jon
gens en meiden voor zijn keukenstoel
en hij kan ons nooit ieder afzonder
lijk in de gaten houden, want dan ver
gis je je deerlijk. Hij heeft een verra-
delijk soort radar, een feilloze neus
voor elke misstap, die gezet wordt".
Pressure-cooker
Bij de piano wil Trea Dobbs de kei
harde kwaliteiten van meester Gar
den wel beamen. Ze is In de afgelo
pen weken in de pressure-cooker van
zijn balletschool razendsnel getranfor-
meerd van schnabbelende tienerster
tot volwaaridige revue-vedette en ze
heeft het geweten. Ze is net in de
wild-westshow dertien keer opnieuw
begonnen, dertien keer kwam ze luid
zingend en schokschouderend op, der
tien keer werd ze door vier dansers
vakkundig gejonast, dertien keer zei
de meester dat het niet was, wat hij
bedoelde.
„Het is me zwaar tegengevallen",
bekent ze hijgend". Je denkt: oh, die
Snip en Snaprevue doe ik effe. Ik
kom op, ik zing een liedje en dan heb
ik het weer gehad. Nou vergeet het
maar. Na elke repetitie heb ik geen
droge draad meer aan mijn lijf. Car-
den laat je werken als een brouwers-
paard, maar hij leert je tegelijk ook
een hoop. Op die schnabbeltour heb
ik nooit anders gedaan dan hard zin
gen. Je wist van tevoren nooit welke
pianist je zou begeleiden, in welke
zaal je moest optreden. Het ene mo
ment stond je op een veilingkist, de
volgende dag verdronk je in een enor
me schouwburg.
Die revue is een enorme ervaring voor
me. Ik had uit voorzorg vast een paar
danslessen genomen, maar dat stelde
achteraf geen fluit voor. Als je nooit
een balletopleiding hebt gehad, dan
sta je tussen die echte danseressen op
een ergerlijke manier te schutteren.
In het begin telde ik steeds de passen,
maar dan vergat ik prompt mijn tekst
weer. Je moet in dit vak je hersens
in tweeën kunnen splijten, je danst en
zingt tegelijk en dat werkt nog steeds
op mijn zenuwen. Goed ik krijg niet
meer een black-out zoals in het be
gin, maar helemaal gerust ben ik er
toch ook niet op".
Morgenavond zal ze weten, of het ge
lukt is. Of ze de sprong van veiling
hal naar theatershow heeft gehaald.
Producer René Sleeswijk zal dan voor
de 3Je keer in zijn leven bij de tou
wen van het wijnrode voordoek staan.
Een eenzame mohikaan in grijze stof
jas, die nog steeds vurig gelooft in
zijn geesteskind, dat hij in 1937 in het
Groningse Palacetheater aan het pu
bliek presenteerde. „Weet je, wat mij
geweldig imponeert," zegt hij," dal
twee artiesten het zoveel jaar met el
kaar hebben uitgehouden, ze hebben
31 seizoenen dezelfde kleedkamers ge
deeld, 31 seizoenen tegenover elkaar
op het toneel gestaan. Ze kennen el
kaar door en door, ze weten eikaars
gebreken en goeie eigenschappen. Je
zou langzamerhand mogen verwach
ten, dat Willy en Plet wel eens wat
anders willen. Nou vergeet het maar.
Toen Willy van vakantie terugkwam,
belde hij gelijk Piet op. Dat doet hij
spontaan, hij wil gewoon weten, hoe
het met hem gaat. Willy probeert ook
altijd de beste witzen voor Piet te vin
den, samen plussen ze alles uit.
TREA DOBBS:
„JE MOET IN
DIT VAK JE
HERSENS IN
TWEEEN
KUNNEN
SPLIJTEN..."
Als zc dat nou al twee, drie jaar de
den, zou ik zeggen: „Het zijn goeie
vaklui, die hebben het wel". Maar
nou staan ze toevallig 31 jaar naast
elkaar op de planken. Dan wordt het
toch wel wat anders. Dan ga je je af
vragen waarom komen die 500.000 Ne
derlanders nog steeds elk jaar naar
deze twee mensen kijken. Dan moeten
ze toch wel een onvoorstelbare good
will bij hun publiek hebben, 'n good
will die echt niet verklaard wordt
door de onderbroekenlol, die sommi
ge critici hen verwijten.
ropa, die het al zo lang uithoudt. Elke
andere^ exploitatie sleept zich met val
len en opstaan naar de eindstreep, ik
weet er zelf alles van. Ik heb Sound
of Music op de planken gebracht, ik
sprong niet eens met mijn hakken
over de sloot.
Maar die gekke revue wandelt maar
verder. Bekijk de grafieken: je ziet
nooit een geweldige piek, maar ook
nooit een afschuwelijke inzinking.
Het is steeds diezelfde lief kabbelen
de lijn. Jaar na jaar, je moet eens
naar de bioscopen kijken, die hebben
de ene optater na de andere gekregen
en liggen op dit moment nog na te hij
gen. Onze revue heeft in diezelfde pe
riode ook heel wat stormen te verwer
ken gekregen. Noem ze maar op. Een
complete wereldoorlog, twee jaar na
de start. Een crisis, een bestedingsbe
perking, de geldontwaarding. Maar
steeds krabbelde hij weer overeind. Je
zou van een revue, die 30 jaar draait,
mogen verwachten, dat hij eerbied
waardig en een beetje stoffig is. Het
tegendeel is waar: onze :fhow is piep
jong en er is geen artiest bij ons,
die niet bereid is om er keihard voor
te werken. Ik heb het tegen een Ame
rikaanse impressario gezegd. Een he
le grote jongen in het vak. Ik vertel
de hem over die 30 jaar en die 500.000
mensen. Hij zei: „Je bedondert me,
dat kan niet waar zijn". Ik heb hem
uitgelegd, hoe Willy en Piet voor hun
vak sjouwen. Ik sta er zelf 30 jaar
met mijn neus bovenop. Bij de pau
ze finale kijk ik altijd naar de zaal
Op het moment, dat Willy en Piet op
komen zie je al die gezichten oplith-
Dansend tussenderusse: Cindy
Peters, de grote ontdekking van <i>
laatste reintes, springt ook in Oost
West „Uit" Bestelekfrificerend op
de voorgrond, zoals hier in een
wervelend Russisch showbeeld.
ten. Het lijkt, alsof die twee de men
sen elektrificeren. Die impressario
zei tegen me: „Wat moeten die twee
mensen ontzettend veel voor hun pu
bliek betekenen
Vreemde vogels
Weet je. wat o<>k uniek is in dit vak?
Dat Willy en Piet nooit geprobeerd
hebben om hun populariteit uit te
buiten ten koste van de show. In die
eerste jaren zijn ze overstelpt met
de meest waanzinnige aanbiedingen.
Er zaten opeens allerlei vogels op het
vinkentouw die dachten „Als we een
jaar met ze optrekken, hebben wij de
centen en kunnen die twee verder
mooi barsten". Willy en Piet zijn daar
nooit op ingegaan, ze zeiden: „We zijn
met z'n drieën begonnen, we zullen
ook met zijn drieën de eindstreep ha
len".
Twee jaar geleden hebben we in
kleedkamer drie in Carré een binden
de afspraak gemaakt. Ik zei: „Als we
merken, dat de belangstelling voor de
revue terugloopt, dan kappen we er
gelijk mee. Er zijn al genoeg zielepo-
ten in dit vak cn ik voel er geen fluit
voor om een zaak alleen omwille van
de commercie voort te slepen". Ze
waren het er gloeiend mee eens, maar
sindsdien is er toch niets veranderd.
Dat kan ook niet anders, want de re
vue loopt nog steeds als een trein,
noem mij een zaak, die dag in dag uit
besproken uitverkocht draait? Wij
doen dat al 30 jaar.
Dagelijkse obsessie
Het wordt wel steeds moeilijker, dat
geef ik toe. Mijn eerste revue kost
te me 5.000 gulden en daar had je al
les voor. Decors, belichting artiesten,
de hele ratteplan. Oost. west „uit"
best heeft nu al een bedrag van 3 ton
opgeslokt en er is nog geen stuiver
mee verdiend. Daar kun je dan ook
nog ons dagelijks budget bij optellen,
dat in nauwelijks drie jaar van drie
mille is opgelopen tot vijfduizend gul
den.
Alleen aan salarissen betaal ik al
voor zo'n twee miljoen per jaar uit.
Geloof me: die kosten zijn voor een
producer een dagelijkse obsessie. We
betalen gemiddeld twintig procent aan
vermakelijkheidsbelasting, dertig pro
cent aan de theaters, 2' procent aan
de Buma. Als daar ook nog eens die
nieuwe BTW-belasting bovenop was
gekomen, zou dat een nieuwe aderla-
ing
zijn geweest van 12'/a procent. Weet
je, wat dat zou hebben betekend? Dat
we voor het eerst in die dertig jaar
met verlies hadden moeten werken.
Natuurlijk, we zouden rustig door
draaien maar ik weet alleen niet, hoe
lang. 'n Gezelschap dat van niemand
subsidie krijgt, kan zich niet lang
permiteren om onder de rode streep
te zitten. Met de BTW zijn we echt
door het oog van de naald gekropen.
Kremlin-roffel
Een kilometer van zijn rigoreus aan
geharkte managersbureau heft
George Carden op dat moment wan
hopig zijn handen ten hemel, „No,no",
roept hij stampvoetend, „Ik heb ge
zegd een, twee, drie, een twee, drie.
Pas bij de vierde tel draai je. Op-
Jan Neuhuys slaat weer een
dreigende Kremlinroffel uit het
mottig ivoor. Boven hem, op
de vijfde etage, luistert de sterk
uitgedunde redactie van ,,De
Waarheid" met begrijpelijk
welbehagen toe. Bij het raam
zegt dirigent Co van der Heide
Wijma: „Die Russische scene
wordt een van de krakers van
de nieuwe revue. Let op mijn
woorden. Dat is het knappe van
Carden. Die man heeft zo'n
ongelooflijke inventiviteit dat
hij elk jaar weer kans ziet
gloednieuwe showbeelden te
componeren. Donald Jones
speelt ook in die scene mee. Ik
heb al tegen hem gezegd: jij
bent tussen al die dansers de
enige Witrus".
PAKIJS Sedert gistermiddag ia Georges Pompidou geen eerde minister meer.
HU is opgevolgd door Maurice Couve de Morville, vroeger minister van Buiten
landse Zaken en sedert kort minister van Financiën. Pompidou is woensdagmid
dag door De Gaulle op het Elysée ontvangen maar dat onderhoud duurde slechU
kort: dertien minuten. Na hem kwam Couve de Murville b(| De Gaulle en dat
gesprek duurde veel langer. BUna een uur.
j~% I opvolger, die straks bij presidentsver
Belastingen gaan I kiezingen door het volk moet
stevig omhoog
Aan het aftreden van Pompidou ging
een briefwisseling vooraf tussen hem
De Gaulle, die in de loop van de middag
bekend werd gemaakt. In zijn antwoord
aan Pompidou schrijft De Gaulle dat
het hem leed doet Pompidou na zes
en drie maanden heen te moeten laten
gaan, maar hij begrijpt dat Pompidou
niet andermaal eerste minister wilde
worden. „Die spijt is mij des te groter",
schrijft De Gaulle, „omdat gij voor di
openbare zaak op leder gebied uitzonder
lijk goed werk hebt verricht, volkomen
beantwoordend aan wat ik van u en
van alle andere ministers verwacht. U
heeft dat speciaal gedaan in de moei
lijke crisismaanden mei en juni en
waarover het volk bij de algemene ver
kiezingen zijn oordeel heeft uitgespro
ken".
De slotzin van De Gaulle's brief ls
het allerbelangrijkste, want daarin laat
hij voor Pompidou alle mogelijkheden
open: „Waar gij ook heen gaat", schrijft
De Gaulle, „weet, beste vriend, dat ik er
prijs op stel met u zeer nauwe betrek
kingen te onderhouden. Ik spreek de
wens uit dat gij bereid zult zijn iedere
opdracht te aanvaarden en iedere vol
macht te accepteren wanneer die door
het volk zouden worden toevertrouwd".
Vooral de woorden „door het volk" wij
zen duidelijk de richting aan. De Gaulle
wijst nu reeds Pompidou aan als zijn
Interpretatie
In Parijs interpreteert men de brief
van De Gaulle als volgt: „Neem beste
vriend een paar maanden vakantie, rust
goed uit en kom terug zodra ik je nodig
heb en ik je roep."
Pompidou was aanwezig in een ver
gadering der gaullistische Kamerfractie,
waar men zich niet bepaald ingenomen
voelde met zijn ontslag en met zijn ver
vanging door Couve de Murville. Maar
de ontevredenen legde Pompidou het
zwijgen op met de vermaning, dat men
zich als een blok behoorde te scharen
achter generaal De Gaulle.
De Fransen zullen bijzonder lanRr ge
zichten trekken als zij na de vakanties
thuis komen MB WW IU het werk
moeten. Couve de Murville heeft een
aantal belastingverhogingen aangekon
digd die nog veel zwaarder zijn dan men
algemeen verwachtte. Om te beginnen
worden de directe belastingen naar Re-
lang van het inkomen met 10 tot 25 pet.
verhoogd. Uitstel van betaling na de
eerste waarschuwing wordt bekort van
2.5 tot 1.5 maand. Voor de zware auto
mobielen wordt de belasting (het zoge
naamde vignette) verdubbeld; verhoogd
worden de zegelbelasting, de belasting
op de identiteitskaart van de auto (de
zogenaamde carte grise) de paspoorten,
de persoonsbewijzen, de jachtvergunnin
gen. de accijnzen, er komt een kapitaal
heffing op het vermogen van de naam
loze vennootschappen, de sigaretten gaan
in prijs omhoog (de Gaulloise met 10
pel.) en er komt een belasting op alle
pleziervaartuigen en de successierechten
worden eveneens verhoogd.
Helper met te
gretige handen
(Van een onzer verslaggevers)
MAASTRICHT. De heer J.
Dem&cker ln wlena graanmolen
te Biesland dinsdagmiddag brand
is uitgebroken, heeft b(J de politie
aangifte gedaan van do ver
missing van honderd gulden. Het
geld moet gestolen zijn door een
van de spontane helpers, die
- hielpen het meubilair uit het hui*
en het huisraad dat dinsdag gered
kon worden de molen weer binnen
te dragen. De recherche stelt «en
onderzoek ln.
Rode leider
op
Javage dood
DJAKARTA (ANP) De leider van
de ondergrondse communistische rege
ring van Indonesië, Oloan lloetapea. is
op 30 juni bU Blitar in Oost-Javu door
de bevolking vermoord, zo is in Djakar
ta vernomen.
Een legerwoordvoerdei deelde mee
it er in het bewuste kalksteengebied,
het voornaamste toneel van ondergrond
se communistische activiteit op Java, te
voren een vuurgevecht was geleverd
toen legereenheden „het laatste bol
werk van Oloan Hoetapea en zijn ge
zellen", aanvielen. De communistenlei
der raakte gewond, vluchtte en werd
daarop door de bevolking Redood.
NVV voorbarig
over loon in 69
DEN IIAAG (ANP) Het verbond
van Nederlandse ondernemingen Is het
niet eens met dc recente uitlatingen van
het NVV over mogelijkheden tot loons
verhoging In 196». Toen de regering on
langs ln haar „loonnota" maatregelen
ren de centrale organisaties van werk
gevers en werknemers het erover eens.
dat pas In het najaar voldoende Inzicht
in de feitelijke soclaal-eronomische ont
wikkeling van dit Jaar kon bestaan om
te bepalen wat In 1969 wel of niet mo
gelijk zal zijn, aldus het bestuur van het
VNO.
Het bestuur acht de interpretatie, die
het NVV geeft nan het cijfer van de in
dustriële produktie voor 't eerste kwar
taal van 1968 onjuist. Bovendien wordt
naar het oordeel van het bestuur in de
gegeven beschouwing geheel voorbij ge
gaan aan de ontwikkeling in andere sec
toren van het bedrijfsleven. In de NW-
publlkatie wordt het totaalbeeld daardoor
aanmerkelijk gunstiger voorgesteld dan
het in werkelijkheid is en worden ver
wachtingen gewekt, die wellicht niet
vervuld zullen kunnen worden. Het VNO-
bestuur handhaaft dan ook ten volle zijn
standpunt dat over de mogelijkheden van
1969 pas in het najaar op een verant
woorde manier kan worden gediscus-
(Voi
mze parlementaire redactie)
DES HAAG De algemene rekenkamer, 't hoog
ste onafhankelijke controle-orgaan op de beste
ding van de publieke middelen, heeft in het afge
lopen jaar weer menigmaal vermanend de vin
ger geheven tegen ministers, die ook al zijn ze
goede bestuurders hun boekhoudingen niet al
tijd in orde hebben, de voorschriften nogal eens
overtreden en de onder hen ressorterende instel
lingen niet helemaal in de hand houden. Als een
terriër zit de rekenkamer overal bovenop, soms
heeft ze pas na jarenlange correspondentie suc
ces. Af en toe lijkt het erop, dat ze door een fa
natisme wordt gedreven. Maar een onloochen
baar feit is, dat ze telkens weer vele duizenden
gulden, vele miljoenen vaak. weet te besparen of
extra weet binnen te krijgen. De eerlijkheid ge
biedt te erkennen, dat de rekenkamer ook ervoor
zorgt, dat iemand, die te kort wordt gedaan, het
hem toekomende alsnog krijgt.
Het jaarverslag over 1967 van de algemene ïe-
kenkamer is weer een staalkaart van kleine en
grotere vergrijpen ten nadele van de staatskas.
Vergrijpen dan niet in de zin van fraudes ten
eigen bate, maar het wat nonchalant omspringen
met voorschriften (door schoolbesturen bijvoor
beeld) of met geld, dat de belastingbetaler
moet opbrengen. Zo kon na uitgebreid onderzoek
op een bepaald ministerie de post schoonmaak
kosten met t 9600 per jaar worden verlaagd,
omdat men het daar allemaal fraaier wilde he-
ben dan elders. En dit zette weer een heel breed
onderzoek naar de kosten van het schoonhouden
van rijksgebouwen in gang. Want dat schoonhou
den kost enige tientallen miljoen guldens per
jaar. Een soortgelijk onderzoek is ook ontketend
naar het abnormaal grote brandstofverbruik en
de slechte onderhoudstoestand van de verwar
mingsinstallaties der rijksgebouwen
Wat wrang is de constatering van 't jaarverslag,
dat het bureau voorbereiding dienst ziektekosten
voorziening ambtenaren zo'n anderhalf tot twee
miljoen gulden heeft gekost. Wrang, omdat de
voorziening aanvankelijk steeds werd uitgesteld
en tenslotte door de Tweede Kamer van de tafel
werd geveegd
De rekenkamer trekt er ook op uit. Daarbij
leek haar, dat de koninklijke luchtmacht dap
per reparaties bleef verrichten aan goederen, die
reeds eerder overtollig waren verklaard. De re
parateurs wisten namelijk van niets. Daarin is
nu verbetering gebracht. Een ander opmerkelijk
geval deed zich voor bij het rijksinstituut voor
de volksgezondheid. Daar bewaart men pokken-
entstof in koelcellen bij een temperatuur van
20 graden onder nul. Het is er zo koud, er is zo
weinig ruimte en er is bovendien zo'n kans op
besmetting, dat in een jaar of tien geen voor-
raadopneming plaats vond. En toen men ging
controleren bleek er voor meer dan een mil
joen gulden minder pokstof in voorraad te zijn
dan de administratie aangaf. De administratie
bleek dan ook nogal wat hiaten te vertonen.
Voor negen ton kon men ze opvullen, maar een
verschil van b'jna een kwart miljoen gulden bleef
onopgelost. De administratie is nu wel beier!
Duur huis
Herhaaldelijk blijkt ook uit het verslag. dat ver
zuimd wordt bij particuliere instanties kosten
In rekening te brengen. Soms ziet men van fac
toren af, omdat er onduidelijke afspraken be
staan. die aanleiding geven tot geharrewar. Mi
nister Luns kreeg voorts een reprimande, omdat
hij ergens in het buitenland in I960 een ambts
woning voor de ambassadeur kocht voor 250.000
gulden en de in 1964 benoemde ambassadeur in
een hotel ging wonen.
Luns' antwoord: „Die woning was qua ruimte en
indeling niet ideaal, zodat van meet af vast
stond, dat de woning ingrijpend erbouwd moest
worden. Het heeft nogal lang geduurd, voordat
besloten werd de drie ton verbouwingskosten niet
uit te geven. Het pand ia nu verhuurd voor 3000
gulden per maand en er is voor 420.000 gulden
een nieuwe ambtswoning gekocht. Die is „alles
zins geschikt" De hotelkosten bedroegen 73.000
gulden—
Interessant ia de kweet* betreffende de AOW-
premie. die het rijk voor zijn ambtenaren be
taalt. Als de ambtenaar nog een andere func
tie heeft of als zijn vrouw ook werkt cn r dus
twee keer premie wordt betaald, krijgt de am-
tenuar restitutie van de belastingdienst van het
te veel betaalde, niet het rijk.dat ls nu dank
zij de rekenkamer veranderd en dat scheelt het
rijk tien miljoen gulden per jaar.
In Utrecht liet de Inspecteur der Domeinen al
bijna anderhalve eeuw lang, wekelijks 28 broden
bakken van rode welt, elk wegende een oud Ne
derlands pond ofwel 2 kg. Volgens-een zeer oude
verplichting moesten deze broden worden uitge
reikt aan 29 Ingezetenen van dc gemeente Utrecht
die werden geacht tc zijn „braaf en behoeftig"
Nu kon Domeinen nog wel mensen vinden, die
„braaf" zijn, maai „behoeftig" in verband met
broodverstrekking is men ook in Utrecht vrijwel
ook niet eens meet afhalen. Omdat het hier een
niet meer. De kandidaten kwamen het brood dan
erezaak gold, werden vervolgens de broden be
zorgd. Dat kostte hei rijk allemaal honderden
guldens per Jaar, terwijl het destijds met de ver
plichting slechts een vermogen kreeg van 384
gulden en dertien en een halve cent De minis
ter van Financiën heeft heel lang zitten dubben,
of hij zich aan de uitreikingsplicht kon onttrek
ken, want beloofd is beloofd. Tenslotte meende
hij, dat de morele plicht In de huidige omstandig
heden niet meer nagekomen behoeft tc worden.
Dat scheelt 2000 gulden per jaar.
Lesgeld
De typistes van een uitzendbureau, werkzaam bij
•en bepaald ministerie, hoorden vreemd op, toen
door toedoen van de rekenkamer werd bepaald,
dat zij niet meer meemogen met excursies van
de andere wel-ambtelljke typistes. Ze mogen dan
al Jarenlang hetzelfde werk doen, de staat ls voor
hen geen werkgeefster. Dat verschil heeft de re
kenkamer dun toch muur duidelijk gemaakt. En
de ambtenaren, die een bijdrage krijgen voor
het nemen van autorijlessen en na het behalen
van het rijbewijs geen opdrachten krijgen, waar
bij een dienstauto nodig Is, kunnen uit het Jaar
verslag vernemen, dat zij het lesgeld moeten te
rugbetalen.
De rekenkamer bemoeide zich met de voorraad
gamma-globullne, met dc uunkoop van vlees als
voedingsbodem voor bacterlënkweck, met ver
bouwingen een ook met de representatiekosten.
De staat mag een goed gastheer zijn, dolle fees
ten mag zij ook weer niet geven. Er zijn dan ook
scherpe tarieven opgesteld. Kr was een tijd, dat
de minister-president voor een diner slechts 40
gulden per couvert mocht besteden. En wat deed
hij? Hij besteedde 45 gulden. „Voor een lunch
had hij 34 gulden mogen betalen, maar neen, hij
bood een hapje van 42,50 gulden per deelnemer
aan. En wat deed mr. Luns? HIJ offreerde een
gezelschap een buffet uan, wuavoor helemaal
geen tarief bestond.
En als hij zich nu maar aan het lunchtaricf van
34 gulden had gehouden, maar neen, hij besteed
de 48 gulden per deelnemer. De minister van
Financiën kon hem niets maken, want die gaf
voor een diner 55 gulden per deelnemer uit, hoe
wel 40 gulden het maximum was volgens zijn
eigen richtlijnen. Maar tenslotte ls er dan altijd
nog de rekenkamer, die de roe presenteert
