BITTERE SLIKKEN DROGIST KRIJGT georganiseerd intellect „hinken lop twee 5 gedachten' LUSTRUM VOOR te klein voor recept, te groot voor stophoest, nog wel goed voor 'n kater POTJESLATIJN i iA. NEKSLAG VOOR A.N.D.B. VRIJ VERTAALD: AMSTERDAM De image van de Nederlandse drogist zal een danige Bitwijziging ondergaan. Het beeld dat 'de klant zich van „de drogist" heeft -«gevormd, blijkt in de eerste plaats te zijn gebaseerd op het feit dat men bij hem eenvoudige genees- KHl middelen kan krijgen. Deze genees middelen,de sfeer in de zaak (bruine stopflessen met potjeslatijn!) en de '8 persoonlijke behandeling, die mede wordt bepaald door de intieme aard „,|,van een aantal artikelen dat speci- fiek via de drogist wordt betrokken, geven de drogisterij een zeker cachet. De witte jas van de drogist geeft nog eens een extra-dimensie aan dit beeld. Dat geheel dreigt de drogist te ontvallen. Een en ander in verband met het verder in wer king treden van de Wet. op de Geneesmiddelen, waartoe de rege ring al weer enige tijd geleden heeft besloten. Tengevolge van één van de laatste be langrijke maatregelen van bestuur wordt bepaald dat de drogist nog maar heel weinig van zijn vertrouwd pakket geneesmiddelen mag verkopen. Veel medicamenten die nu nog bij hem in hoeveelheden van 100 en meer tegelijk kunnen worden „ingeslagen" zullen straks het predikaat U.A. krijgen. Het geen zoveel wil zeggen als Uitsluitend (U) bij de Apotheek (A) verkrijgbaar. ..De ruim 4100 drogisterijen in Neder- land worden door deze maatregel ge- I dupcerd. Maar In oog veel sterkere mate de vier miljoen plattelands- bewonen die de eenvoudige genees- middelen juist bij de drogisterijen konden halen. In veruit de meeste gevallen ls in kleine gemeenten geen apotheek gevestigd! Men zou kunnen stellen dat de drogisterijen als kerken over heel het land verspreid liggen. Dat kan niet van de 850 apotheken worden gezegd", aldus de vergelijking van de heer J. H. Th. M. A. Erens. directeur van de Algemene Nederlandse Drogis- tenbond (ANDB), In het uitvoeringsbesluit staat onder meer de maatregel vermeld dat de grootverpakking uit de drogisterijen moet verdwijnen. Geen „gezins geneesmiddelen" van 100 per doos meer. De drogist zal de aspirines maar in zeer beperkte hoeveelheden (min der dan 20 stuks) aan de klanten mogen verstrekken. Onverpakte genees middelen zal hij helemaal niet meer over de toonbank mogen aanreiken. Naar de letter van de nieuwe wet zal zuiveringszout, om maar iets onschul digs te noemen, alleen nog maar kun nen worden verkocht met het stempel „alleen voor technisch en huishoudelijk gebruik". De fabrikanten willen de drogist echter niet in de steek laten. Ze hebben al aangekondigd zulke losse medicamenten verpakt te zullen gaan leveren. Ondanks de nieuwe voorzich tige aanpak zullen de gezinsverpakking en de losse geneesmiddelen normaal „vrij" ln de apotheek verkrijgbaar blijven. En wanneer iemand bij de drogist toch 100 Aspro's wil hebben, kan hij bijvoorbeeld wel tien doosjes van elk 10 stuks krijgen, zonder dat de drogist zijn boekje te buiten gaat. gebruik ervan gaat jaarlijks met spron gen omhoog. De situatie, zoals die ln het kader van de nieuwe wetgeving is geschapen, noemt hij „vreemd". Een hinken op twee gedachten. „Voor de inwoners van de grote steden zal er weinig verande ren. De meeste van de apotheken zijn daar namelijk gevestigd. De bewoners van het platteland zullen echter dubbel worden gedupeerd, doordat in de loop der Jaren de apotheekhoudende airtsook zal gaan verdwijnen. Discriminatie; heel duidelijk". Zijn grote vraag: „De apotheker mag dan wel de gezinsverpakking blijven leveren: doet hij het zoveel gewetens voller dan de drogist? Hoe dikwijls is hij in de zaak te vinden? De klanten zijn dan ook maar afhankelijk van zijn assistente!9). De drogist heeft net als de apotheker al is het dan in min dere mate -ook een gerichte opleiding gehad en de drogist kent ook een erecode". Los van de verhouding drogist-apotheek, wordt de consument naar zijn idee vooral de dupe. Belangrijkste oorzaak hiervan is dat de spreiding van de apotheken veel te wensen overlaat. De wetgever zou de drogist de verkoop van alle geneesmiddelen wel willen ontnemen, als hij het maar ln praktijk kon brengen. Men kan lang niet vol doen aan de 'vraag naar HpOthekWk Rekening houdend met de normale bevolkingsgroei zouden er ln de komen de jaren een 1000 apothekers bij moe ten komen. Zo'n groot aantal kunnen de universiteiten nooit leveren. Binnen vijf jaar zouden er nog 2500 apotheken bij moeten komen", zo berekent direc teur "Erens. Wie zijn oor te luisteren legt in de drogisterij wereld, zal bemerken dat het de drogist nogal prikt dat de wet „de drogisterij" als zodanig niet eens kent. De wet spreekt alleen van „verkoop plaats buiten de apotheek". De maat regel van bestuur die waarschijnlijk in de loop van het volgende jaar van kracht zal worden, zal voor de drogist zeer zeker financiële nadelen opleveren. Niet dat er zaken in liquidatiemoeilijk heden zullen raken, doordat de genees middelen hem zijn ontnomen, maai*: „Het zal merkbaar worden. De drogist liad vorig jaar een grotere onïzéfetij- ging dan de andere middenstanders (13%), onze assortimentssamenstelling is namelijk heel gezond. Maar de geneesmiddelen trekken de klanten in het bijzonder naar onze bedrijven...". Naar de woorden van de heer Erens blijken de fabrieken de moeilijkheden van de drogist te willen verzachten. Zij vinden levering aan louter apotheken vooralsnog een te smalle verkoopbasis. De samenstelling van bepaalde medi camenten en preparaten zullen ze zodanig wijzigen, dat de drogist ze kan blijven verkopen. Een milligram meer of minder kan hier wonderen doen. Alles bij elkaar genomen, blijft de drogist straks nog maar weinig over. Een losse greep uit de lange lijsten leert dat bijvoorbeeld abdijsiroop, even als Pleegzusterbloedwijn en Haarlem merolie niet langer in vertrouwde han den worden geacht bij de drogist. filosofie „Dat zijn de eerste inconsequenties", vindt de heer Erens. „Men had de toestand bij het oude moeten laten, met alleen een strenger toezicht op de naleving van alle voorschriften t.a.v. de geneesmiddelen of alles op recept moe ten stellen. Nu wordt de drogist ge discrimineerd. Ze zullen door de nieuwe wetgeving veel klanten kwijt raken". Volgens de directeur van de drogisten- bond is „de hele filosofie van de regering die aan deze voor de drogist ingrijpende wijziging ten grondslag ligt. geen andere dan dat alle stoffen die gevaar kunnen opleveren bij veel vuldig gebruik, naar de apotheek moe ten verhuizen". De overheid is bevreesd dat het gebruik van pijnstillere e.d. een ba grote omvang gaat aannemen. Het BILTHOVEN. Maarten van Rossum liet in 1536 in Zaltbom- mel zijn huis bouwen. Het zou op 23 juni 1883 voor de sloop worden verkocht, maar een dag tevoren werd dit verijdeld. Pre cies 85 jaar na de redding van dit gotische gebouw, viert een van Nederlands meest omstreden organisaties, de vereniging van intellectuelen, „Mensa", er zijn eerste lustrum. Toen oud-marineofficier mr. S. A. l'Honorè Naber de vereniging in 1952 naar Engels voorbeeld oprichtte, barst te er in Nederland een storm van pro test los. Men nam het niet. Mr. l'Ho norè Naber ontving woedende brieven, de telefoon stond niet stil. Men verweet hem snobisme en discriminatie. De kranten schreven smalepd over „su perintellectuelen", „meesterbreinen" en „club van bollebozen" en doorgaans werden de artikelen voorzien van de meest fantastische spotprenten. Bladerend door drie dikke plakboe ken vol vergeelde kranteknipsels, die mr. l'Honorè Naber in die vijf jaar heeft bijgehouden, is het opvallend om te zien hoe de mening zich na een jaar of twee wijzigt De vereniging wordt tuei langer gezien «de gen gevaat «om de Nederlandse samenleving, hoewel men toch nog altijd laat doorscheme ren dat een dergelijke club toch ook niet helemaal normaal kan zijn. Mr. l'Honorè Naber lacht. „Gelukkig is het nu afgelopen met de boze brie ven en wordt er niet langer spottend over ons geschreven. Overigens ben ik wel van mening dat veel mensen ons nog altijd als zonderlingen beschou- Over het eerste lustrum dat de nu hon derd leden tellende vereniging vandaag viert, zegt hij: „In die vijf jaar is ons wel gebleken dat deze vereniging in een behoefte voorziet, Het is ops uiteindelijk in de eerste plaats te doen om het con tract dat wij onderling hebben. Wij stre ven niet naar resultaten. Soms vinden wij geheel nieuwe oplossingen voor be paalde maatschappelijke problemen, maar men zal ons geen brief aan een of andere minister zien schrijven, waar in wi.i hem die oplossing aan de hand1 doen. Dat zouden wij ons bovendien niet eens kunnen permitteren, want daar is ons aantal veel te klein voor". En dan zwijgt hij, zoals hij dat steeds doet. Ie mand die zeer geconcentreerd nadenkt, alvoiens te antwoorden. De uitdrukking op zijn gezicht heeft soms iets weg van iemand die een zwaar examen aflegt. Tenslotte merkt hij op: „Gek eigen lijk dat een meerderheid nog altijd zo belangrijk is. Het is toch veel belang rijker om te weten welke mensen er gens voor of tegen zijn, dan te weten hoeveel het er zijn". Zouden mensen met een hoog IQ bij een stemming meer inspraak moeten hebben dan anderen? Mr. l'Honorè Naber„Misschien wel. ti* san 4a raraa It ui ttnmaal verschillend. Mensen met een hoog IQ komen vaak tot betere conclusies", er wordt een minuut gepauzeerd „hoewel die conclusies meestal verschil len als dag en nacht. Tijdens onze dis cussieavonden is dat wel gebleken. Wij zijn het bijna nooit met elkaar eens". beidfeiifttnooi&toÉzuunl die volgens de test van Catell een 7*3 heeft van 148 of volgens de test van Wechslcr 'n IQ van 133 heeft. Ik zeg dat maar zo, omdat men hot meestal vreemd vindt dat iemands IQ in drie kwartier tijd te bepalen is. Men vergeet dan natuurlijk wel, dat het psycho logen zijn geweest die er jaren aan ge werkt hebben om zo'n test samen te stellen. Wij hebben er wel eens over gedicht om de test te wijzigen, maar zijn tenslotte toch van mening, dat dit onrechtvaardig tegenover de andere le den zou zijn. Bovendien voldoet de test nog altijd uitstekend". één op de tien Slagen alle mensen die zich voor de test opgeven? Mr. l'Honorè Naber: „Tien procent slaagt. Eens ln de paar maanden legt 'n groep kandidaten de taat .ii Som» als wij hen van tevoren al getest hebben, door hen bijvoorbeeld puzzels te laten oplossen, is dit percentage wel wat hoger". Waaruit bestaan de activiteiten van de vereniging? Mr. l'Honorè Naber: WU houden ons bezig met alle denkbare on derwerpen, maar maken ook tochten naar musea e.d. De leden komen bijeen, zo vaak als ze dat willen, en er wordt dan gesproken over politiek, godsdienst, planologie over de toekomst, psycholo gie, noemt u maar op". En dan, fijntjes lachend: „Voor ons bestaat het probleem van vrijetijdsbe steding niet. Wij komen altijd tijd te kort. Verder gaan wij naar lezingen of nodigen hoogleraren uit voor 't hou den van lezingen over bijvoorbeeld het alfabet, de betekenis van kleuren, de confectie, het onderwijs, kunst en cri minologie Heus ik denk niet dat wij ooit uitgepraat zullen zijn". Mr. l'Honorè Naber peinst. „Met intel ligentie moet iets gedaan worden", zegt hij dan. „Men moet intelligente men sen stimuleren om to gaan studeren, om een bijdrage to leveren voor een betere toekomst Weet u dat verkeers slachtoffers ln de gehele wereld ons jaarlijks miljarden kosten? Wat ik nu zo gek vind is, dat bijna niemand be seft hoeveel miljarden het ons jaar lijks kost aan intelligentie die onbenut blljtt". unieke plaats Inneemt. Alleen Zwitser land kent een gelijke situatie. D« andere buitenlandse drogisterijen heb ben helemaal geen geneesmiddelen. Verf en cosmetica sdjn daar bepalend voor het assortiment Ten gevolge van de ontwikkelingen binnen de EEG en de harmonisatie van de wetgeving die daarmee gepaard gaat, Ls te voorzien dat de Nederlandse drogisterij op het nurttyftn de gw#«mlddelenveretrekkiiig hot loodje zal itioeten leggen. Nog meer omstandigheden maken het de drogist moeilijk. Met de komst van de grootwinkelbedrijven ls er een zekere „veralgemenisering" opgetreden ln de middenstand. Op het ogenblik ls men zo ver dat men de mogelijkheid onder zoekt alle vakdiploma's af te schaffen en daarvoor één diploma voor de hele detailhandel in de plaats te stellen. Het spreekt vanzelf dat men de geneesmid delen niet ln die middelmatigheid wil laten ondergaan. Een nog andere factor wordt gevormd door do moderne vestigingsbesluiten, die allemaal in blokvorm worden ge bracht. In verband met de geneesmid delen moest er voor de drogisten echter weer een aparte regeling komen. Dit heeft er allemaal toe bijgedragen dat de overheid rigoureus alle genees middelen bij de „grote broer van de gaper" heeft willen onderbrengen. Voorshands is dat echter niet gelukt. Het ziet er niettemin naar uit dat het beeld van de goeie oude drogist, waar Veel medicamenten zullen straks het predikaat: Uitaluitend Apotheker krijgen. Je na elke aankoop een hoest bonbon» netje gepresenteerd krijgt, na de on vermijdelijke Informatie naar de ge zondheid, aan gruzelementen zal vallen. De drogisterij ls te klein voor recept en te groot voor stophoest geworden om een variant op hei tafellaken en servet te noemen. Toch blijft de directeur van de drogls- tenbond van mening dat de drogist iemand ls die zijn plaats 'ln de samen leving waard blijft „Ik zie hem vooral als de leverancier van de eenvoudige geneesmiddelen. Hij heeft een opleiding gehad die hem er bekwaam voor heeft, gemaakt. Er ls meestal een goede band tussen klant en drogist, dat geeft een vertrouwelijke behandeling en is een waarborg tegen ontsporingen. Hij is een groot adviseur geworden. Dat geldt evenzeer voor de andere artikelen die zijn assortiment maken. Dc drogist van nu is een hygiënisch-verzorger gewor den. Voor het innerlijk van het men selijk lichaam, maar ook voor het uiterlijk. Juist in de tijd van vervlak king gaan de mensen weer meer hech ten aan een goed adviseurschap. Daarom ben ik niet benauwd voor d* toekomst van de drogist", aldus de heer Erens. P1M GAANOfiMBI Voorzitter en oud-marine-offi cier mr. S. A. l'Honorè Naber: „Veel mensen beschouwen ons als zonderlingen". Mr. l'Honorè Naber glimlachend: „Die vraag wordt ons vaak gesteld. Ruzie bfttihna vtj oooifr Een gerelorm, kan hie* rustig luisteren naar wat een atheïst te zeggen heeft, zonder hem naar de keel te vliegen. Verdraagzaamheid en respect voor eikaars mening is een van de meest elementaire aspecten om tot een wederzijds begrip te komen. Con tact tussen de mensen is ons enige stre ven. Dat contact hebben wij misschien uit egoïsme beperkt tot contact tussen intellectuelen. Het is nog altijd zo, dat slecnts twee procent van de Neder landse bevolking voor het lidmaatschap van onze vereniging in aanmerking komt. Dat zijn iets meer dan 200.000 mensen. Men heeft ons discriminatie verweten, maar wij gaan ervan uit, dat wij er dankbaar voor moeten zijn, dat wij intelligenter zijn dan de mees te mensen. Dat wij de betrekkelijkheid van onze eigen intelligentie moeten Inzien en dat wij op den duur moeten proberen de minder begaafde mensen te helnen. Daaraan wil ik wel toege ven dat een van de weinige dingen die mij van de „Mensa" zijn tegengeval len ik had dat bepaald niet gedacht is dat gebleken is dat karakter en intelligentie niets met elkaar te maken hebben. Wij hebben in die vijf jaar le den gehad met een bijzonder hoog IQ die in hun menselijke relaties volko men faalden. Meestal verdwenen die dan ook gauw als ze merkten dat wij niet een vereniging van dure vooraan- alle leeftijden Wat voor leden hebben zij dan wel? Mr. l'Honorè Naber: „Binnenkort treedt er 'n 15-jarlg kind tot onze vereniging toe. Ons oudste lid is ongeveer 75. Wij hebben leden van elke leeftijd en uit alle lagen van de bevolking. Er zijn doctoren, militairen, huisvrouwen, ju risten, uitvinders, kunstenaars, schol le ren en studenten onder onze leden. Jaarlijks betalen zij dertig gulden voor het lidmaatschap. Als zij die niet kun nen missen betalen zij minder. Geld mag nooit een belemmering vormen om lid te worden". Is de test die men moet afleggen om toegelaten te worden in die vijf jaar veranderd? Mr. l'Honorè Naber: „Wij bepalen nog altijd in 3 kwartier tijd of iemand tot de 2 procent van de bevolking behoor^ Wanneer baby ao nodig AD-druppeltjes moet hebben, dan zal moeder ln het vervolg naar de apotheek moeten; het zelfde geldt voor brandzalf, levertraan- capsules, vitamine C-talbletten en Vicks vaporub, om nog wat willekeurige artikelen te noemen. De lijsten ln het Staatsblad vermelden duizenden namen. De dro gist heeft niet voor niets zeker op het platteland een belangrijke plaats ver worven bij de bevolking. De zelfmedicatie, een geliefde bezigheid in het kille Ne derland, is daar niet vreemd aan. Het recht op zelfmedi catie, dat door de overheid nadrukkelijk wordt erkend, wordt door de drogisten als een handzaam wapen ge bruikt in de „strijd om de geneesmiddelenverkoop". „We mogen geen enkele stof die gevaar zou kunnen op leveren, nog langer verko pen. Maar geen enkel geneesmiddel is zonder gevaar. Ook het onnozelste niet. Dat heeft de regering zich toch ook moeten realiseren toen het recht op zelfmedicatie is aanvaard. Men kan met evenveel recht zeggen dat iedere auto levensgevaarlijk ls, maar daarom gaat men nog niet bepalen dat alleen beroepschauffeurs op de weg mogen komen?", altfrra de-heer Er«ne.' 1 Hij voelt duidelijk aan dat men op het gebied van de verkoop van geneesmid delen, hoe ongevaarlijk ook, veel ver antwoordelijkheidsgevoel moet bezitten. Het toenemend gebruik van pijnstillers kan meer ongecontroleerde gevaren met zich meevoeren. De drogist mag de geneesmiddelen, die hij in zijn zaak heeft, niet pousseren. De heer Erens: „De huidige situatie ls echter zo, dat de moderne mens bang ls ergens pijn te hebben. Hij ls neurotisch en boven dien wenst hij geen ongemakken meer te verdragen. Hij rent daarom voor iedere pietluttige pijn naar de drogist". De heer Erens zegt goed te kunnen be grijpen dat een en ander tot ongewens te toestanden kon leiden. unieke plaats De drogistenbond heeft niet. alleen kritiek op de regeringsmaatregelen. Men weet dat de drogisterij, zoals Nederland die kent, ln Europa een vrij

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 9