„MOSES und ARON"
S)e£cidseSoii^cmt 2vfielvoor
Grandioze
uitvoering in
Scheveningen
Jelsma niet,
Poelstra wel
ontslagen
Israëlisch
ballet: nog
geen eigen
gezicht
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
DINSDAG 18 JUNI i*.
Schönbergs
Eigentijds kerkewerk in eigen belang
IfERONTREINIGING van lucht, water
en landschap is een zaak die, vooral
in de dichtbevolkte landen van het wes
ten, de gemoederen wel bezighoudt, zo
als dat heet. Praktisch komt het erop
neer, dat een aantal wetenschapsmensen
zich over de kwestie buigt en dat hun be
vindingen, in boek of krant of via radio
en t.v., nu en dan wat onrust zaaien in
de huiskamer. Intussen probeert de over
heid om de leefbaarheid van het land,
en dan in de meest letterlijke zin, in har
monie te brengen met de eisen die een
groeiende bevolking met haar werkgele
genheidsprobleem en de technische ont
wikkelingen stellen.
De Hervormde Synode in Nederland,
die gisteren een driedaagse bijeenkomst
is begonnen, geeft het gesprek over deze
materie, over de verstoring van het bio
logisch evenwicht in {ie natuur, een di
mensie meer. In een nota „Mens en Na
tuur", die de synode is aangeboden,
wordt met name de nadruk gelegd op
de verantwoordelijkheid van de mens
als rentmeester van Gods schepping. Een
verantwoordelijkheid die zich moet ma
nifesteren in een positieve geesteshou
ding, waaruit de dilemma's kunnen wor
den doorbroken, die ons gesteld worden
door de eisen enerzijds van voeding, ge
zondheid en werkgelegenheid van de be
volking en anderzijds voor het behoud
van de natuur.
De nota, die herinnert aan het werk
van de Unesco en het Wereld Natuur
Fonds, stelt voor dat de Hervormde Sy
node de Wereldraad van Kerken vraagt
zich in positieve zin over deze kwestie
uit te spreken en de urgentie bij de
V.N. te bepleiten.
Liefst samen met de R.-K. Kerk, staat
er in de nota. Dat moet kunnen, dunkt
ons. Niet enkel omdat zo'n project een
goed stuk samenwerking kan opleveren,
ook omdat hier praktisch,
een terrein waar iedereen belangen
heeft.
Discussie over celibaat bevredigde niet
|ÏYE verdedigers van het verplichte
U priestercelibaat in Frits van der Poels
televisiediscussie van gisteravond ston
den voor een hopeloze taak. Het leek
wel of zij in het beklaagdenbankje zaten.
En zij reageerden op een wijze, die men
eerder van een beschuldigde dan van
een getuige verwacht. Tegenover het
geconcentreerde vuur van Meijers, Mijns-
bergen en Van der Poel hadden zij maar
heel weinig in te brengen. Althans in
het oog van de kijkers.
Toch lijkt het een kwestie van eerlijk
heid, niet alleen te kijken naar de ma
nier, waarop mensen die nog nooit
Moeten we niet toegeven,
katholieke opvatting bepaalde
den aan de toelating tot het ambt kun
nen worden gesteld én dat het uiteinde
lijk het wereldepiscopaat is, dat over
de ordening van het ambt heeft te be
slissen? De kerkgemeenschap heeft het
goed recht, de juistheid van deze beslis
sing aan te vechten en voor een groot
gedeelte doet zij dat op het ogenblik.
Het kan zijn persoonlijk zijn wij deze
overtuiging toegedaan dat in dit pro
test de stem van de Geest doorklinkt.
Maar wie zal dat uitmaken? Ieder voor
[zich? Dat zou een snelle ontbinding
de televisiecamera hebben gestaan, hun j de kerkgemeenschap betekenen. Er moet
waar aan de man weten te brengen, maar een gezagsinstantie zijn. die tot taak
ook naar die waar zelf. En dan moeten heeft, de geesten te onderscheiden. En
we toegeven, dat sommige van hun argu- dat is bij ons weten het wereldepisco-
menten het beluisteren waard waren. J paat.
Wat deken Joosten zei over de trouw
aan een eenmaal afgelegde belofte kan
niet zonder meer worden afgedaan met
de opmerking, dat onherroepelijke belof
ten in de huidige mensopvatting geen
bestaansrecht meer hebben. En de op
merking van pater Maltha, dat initiatie
ven die vanuit de Kerk spontaan naar
boven komen uiteindelijk door 't wereld
episcopaat op hun authenticiteit moeten
worden getoetst, kan men niet wegwui
ven met de tegenopmerking dat deze
opvatting berust op een verouderd kerk
begrip.
Mogen wij aan mr, Meijers één vraag
stellen. Vindt hij het onrechtmatig
want dat woord is gebruikt dat de
meeste Protestantse Kerken aan de
vrouw de toegang tot het ambt weige
ren? En als hij dat vindt, durft hij dan
ook de consequentie aan, dat gemeenten,
die het met dit standpunt niet eens zijn,
op eigen gezag een vrouwelijke
dominee kunnen aanstellen? Het zou in
teressant zijn, de reactie van de Refor
matorische Kerken op zijn antwoord te
Het is nu al weer meer dan veertien jaar geleden, dat de onvoltooide opera
van Arnold Schönberg „Moses und Aron" in de publiciteit werd gebracht,
zulks dank zij het initiatief van de Nordwestdeutsche Rundfunk te Ham
burg, die dit werk in concertvorm onder leiding van de voor ons onver
getelijke Hans Roobaud in het voorjaar van 1954 deed uitvoeren. Een
manifestatie, waarbij niet minder dan honderd en vijftig orkestmusici, drie
koren en twintig solisten waren betrokken.
„Moses und Aron" is een onvoltooide
opera, echter met een voltooide, door
de componist zelf geschreven tekst,
gebaseerd op het tweede boek Mozes.
Een tekst, die twee personen tegenover
elkaar plaatst: Mozes, de denker, de
mysticus, die God zéér nabij is en in
zijn diep geloof de Onzichtbare ..be
grijpt" en Aaron, over woord en daad
beschikkend, de representant van het
mensdom, die het bestaan van God
slechts uit tekenen en wonderen erkent.
Op deze tegenstelling is het drama
gebaseerd. Een drama, dat, wat de
muziek betreft, eindigt met het slot van
de tweede akte, waar Mozes na de
verbrijzeling van de stenen tafelen uit
roept:
„Zo ben ik verslagen. Zo tras alles,
ivat ik gedacht had, waanzin, die niet
kan, niet mag gezegd worden! O woord,
gij woorddat mij ontbreekt
„O Wort, das mir fehlt daar
houdt de muziek op. Stilistisch, zuiver
stilistisch gezien, zou dit bij een op- en
uitvoering onder de gegeven omstandig
heden het slot moeten z(jn. Maar daar
mee doet men het wezen van het
drama onrecht. Integendeel: de indruk
zou hiermee immers gewekt kunnen
worden, dat de geest van Mozes de
nederlaag lijdt en die van Aaron over
wint, terwijl juist het omgekeerde het
geval is.
Regisseurs en dirigenten hebben zich
daarom na deze première het hoofd
gebroken, hoe de opera tot haar recht
„MOORD OP RECEPT"
Eerste aflevering
uit nieuwe tv-serie
De NCRV gaat In een periode van vijf
Jaar 40 speelfilms uitzenden, die spe
ciaal voor televisie werden gemaakt
door do Amerikaanse produktlemaat-
achapplj MCA. Het betreft hier
primeur in de wereld van de televisie.
Immers tot nu toe kwamen speelfilms
pas op het scherm, als ze tenminste
veertig maanden oud waren. MCA heeft
hiervoor een oplossing gevonden, door
speelfilms te gaan maken voor de ri
In december 1966 begon MCA met de
produktie. Thans zijn er ongeveer 20
films gereed. Het succes is in de USA
bijzonder groot: drie films behoorden
tot de beste tien programma's in 1967
en enkele films bleken zelfs het begin
van een serie. De produktie gaat nog
steeds door. Het doel is om eind 1971
in totaal zestig films klaar te hebben
Naast de NCRV hebben ook de BBC en
de ORTF een groot aantal films ge
kocht. Voorts zullen de bioscopen
ge films uit deze serie aankopen.
Vanavond zendt de NCRV de e
kleurenfilm uit in deze serie. „Moord
op recept" is de titel van deze thriller.
Het verhaal begint met een grootste
party in het huis van een psychiater.
Op het hoogtepunt van het feest wordt
hij echter telefonisch weggeroepen.
Diep in de nacht, als alle vrienden
reeds lang weg zijn, komt hij weer
thuis. Hij stelt dan zijn vrouw voor
met vakantie te gaan. In werkelijk
heid heeft de psychiater echter geheel
andere plannen. Dit voorstel is de eer
ste stap op weg naar een door niemand
op te lossen moord. Hoewel, er is één
onvoorzien detail.... (Nederland I -
20.45 uur).
(Van o
c omroepcorrespondent)
HILVERSUM Na besprekingen tus
sen dr. K. Rocssingh, waarnemend
voorzitter van de VPRO, de program-
msdlrectie en pater S. Jelsma, is gis
teren besloten het sinds 16 april in
dienst zijnde nieuwe hoofd van de in
formatieve t.v.-programma's te hand
haven. Pater Jelsma, wiens aanstel
ling pas zou Ingaan na een proeftijd
van twee maanden, werkt nog op con
tractbasis.
Daarentegen zal de heer Bouke Poel
stra, plaatsvervangend hoofd van de
VPRO-televisie met inachtneming van
een opzeggingstermijn van een half
Jaar ontslagen worden met ingang van
31 december. Daartoe is bij het ge
westelijk arbeidsbureau een ontslagver
gunning aangevraagd. De heer Poel
stra, die georganiseerd is bij „Mercu-
rius" heeft de juridisch adviseur van
deze bond, mr. Hugenholtz beroep la
ten aantekenen tegen dit ontslag.
Da VPRO zal zijn algemene leden
vergadering zaterdag niet in hotel
Gooiland te Hilversum houden, maar
in de grote Expohal.
Gewoonlijk worden deze algemene ver
gaderingen door slechts enkele tiental
len leden bezocht, maar tot op heden
hebben al bijna 1000 VPRO-leden aan
gekondigd dat zij naar Hilversum zul
len komen. Zelfs oud-leden hebben zich
bij tientallen als lid aangemeld om de
vergadering te kunnen bezoeken.
Zondag laatste
keer „Frédéric'
(Van o
e omroepcorrespondent)
HILVERSUM De NTS zendt zondag
23 Juni de laatste aflevering uit van de
jeugdserie „Frédéric". De titel van
het laatste programma „eind goed al
goed" duidt erop. dat dc moeilijkhe
den die er in de loop van het verhaal
zijn geweest tot een bevredigende op
lossing worden gebracht.
„Frédéric" wordt niet onmiddellijk op
gevolgd door een nieuw vervolgverhaal,
maar wel door „Skippy", de t.v.-serie
die in het afgelopen wintersiezoen in
het programma „Monitor" werd uitge
zonden en waarvan nog zeven afleve
ringen resten. Het laatste deel van de
serie „Nieuwe avonturen van de
drie Musketiers" wordt woensdag 26
juni uitgezonden. Ook de titel var
deze laatste aflevering, „de vrede gete
kend", doet vermoeden, dat de serie
opwindende gebeurtenissen tot een goed
en vredelievend einde komt.
Met ingang van woensdag 3 juli begint
de NTS op hetzelfde tijdstip met de
„Bosbrigadiers", een serie avontuurlij
ke verhalen voor de jeugd, waarvan in
de zomer van 1966 ook al een groot aan
tal afleveringen op het scherm kwa
men. Toen in zwart-wit, nu ook in
kleur. De serie loopt tot en met 25 sep-
Priesterwijdingen
bisdom R'dam
ROTTERDAM (K.N.P.). Zaterdag
6 juli zal de bisschop van Rotterdam,
mgr. M. A. Jansen, in de kathedrale
kerk van de H. Laurentius en Elisabeth
aan de Mathenesserlaan te Rotterdam
om 10 uur de volgende diakens de pries
terwijding toedienen: W. E. F. M. Froger,
J. J. P. M. de Graaf, J. L. Groenewegen,
P. E. A. M. v. d. Lugt, M. E. H Oostdam
en Th J. van Steekelcnburg.
te laten komen. In Hamburg er
de wereldpremière te Zürich in 1957
heeft men zich beperkt tot het presen
teren van de twee complete bedrijven,
maar in Berlijn, in de St&dtische Oper,
deed men twee jaar later iets anders:
daar werd de tekst van de derde akte
gesproken tegen een muzikale achter
grond, gevormd door muziek op band
uit de eerste scene, die gedempt klonk.
Een voorspeleffect dus, dat schade
loos is, wanneer men zich niet reali
seert, wat er in feite gebeurt, dooh dat
afleidend en irriterend werkt, war
men zich bewust wordt, wat er geboden
wordt. Een gelukkige oplossing hebben
wij daarin nooit kunnen zien.
Hoe heeft de Deutsche Oper
Rhein, die gisteravond de première
„Moses und Aron" voor ons land ln het
Holland Festival te Scheveningen
bracht, deze onontkoombare moeilijk
heid nu trachten op te lossen. Wat heeft
men gedaan met de scene, waarin Mo
zes, zijn twijfel overwonnen hebbend er
Aaron vrijlatend tot zijn volk zegt:
Altijd als gij de woestijn verlaten
zult hebben om zonder wensen verder
te levenzal het misbruik van de hoog
ste hoogten u weer terugvoeren naai
de looestijnDaar alleen zult ge onover
winnelijk zijn en uw doel bereiken: ver
enigd met God".
Deze woorden, huiveringwekkend
door him permanent actuele waarde,
hadden hier een muzikale fond ge
kregen. bestaande uit de Prelude
Schönbergs Genesis-Suite, even vooraf
gegaan door een fragment uit het be
gin van de opera.
Waarom hierover betrekkelijk zo
voerig verteld? Omdat juist dat derde
bedrijf in al zijn naaktheid ons in feite
het beste bevallen is: daar klonk de
prachtige spreekstem van Moses (Peter
Meven) vrij en ongehinderd, daar wer
den we met de essentie van de tragedie
rechtstreeks vertrouwd gemaakt.
Daar ontbrak het hinderlijk int er-
medeair van de muziek, die xoe in de
andere akten té v moesten horen:
meer dan het mens oor, de mense
lijke geest nu eenma vatten kan. De
muziek, die, hoe schoon somtijds ook, te
aeëxalteerd was, te overspannen
we vragen ons in dit verband af, of
misschien „Moses und Aron", waarvan
de eerste en tweede akte reeds 1930 en
1932 geschreven werdendaarom niet
voltooid is. Omdat de schepper zelf, na
ivat hij gemaakt had geen verdere ont
plooiingsmogelijkheden meer zag.
Daardoor restte een torso, dat ons in
de opvoeringspraktijk bovenmenselijke
moeilijkheden biedt. Die bovenmense
lijke moeilijkheden is de Deutsche Oper
am Rhein tegemoet getreden: met niet
minder dan vierhonderd repetities,
waarvan, zo we het wel hebben, veertig
ten tonefle.
Resultaat: een presentatie, die feilloos
was, waar de opperste discipline, door
een uiterste nauwkeurigheid bepaald,
volstrekt zegevierde.
We spraken reeds over de prachtige
stem van Mozes: zijn Intensiteit van
spel werd volledig gedeeld door Aron
(Wilhelm Ernest), wiens tenorgeliüd
soms klonk als een koperen fanfare.
Wat daaraan nog toe te voegen? De
bezielde sopraanstem van Jeannette
Zarou. als jong meisje optredend, de
tere voordracht van Ingeborg Lasser,
als zieke? Of Kur Gester in zijn indruk
wekkende rol van Ephraimit? We noe
men er slechts enkelen uit een schare
kunstenaars, die elk op eigen wjjze de
bouwstenen voor een groots werkend
geheel wisten aan te brengen.
Doch zij niet alleen: daar waren de
koren sprekend en zingend die
het onmogelijke tot een levende wer
kelijkheid maakten. Daar was het bal
let, dat zich, speciaal in de orgie rond
om het gouden kalf, ons door zijn won-
dereplastiek en technische volmaaktheid
deed vergeten, dat dit onderdeel van de
opera wel lang, heel lang duurde. Daar
was een toneelbouw, die de zo ge
wenste, onmetelijke ruimte suggereerde,
waarin mensen van onze tijd, zoals u
ik, zich bewogenhoe waren ze
eigenlijk gekleed, vragen we ons nu we
dit alles schrijven af: aanduiding, hoe
ook hier alles aan eengeflxeerde tijd,
een gefixeerd milieu onttrokken bleek
te zijn.
En dhM was tehsldttë 'Ifef orkest!
dat onder Ggther WJgh& uigrst^es-
kundige leiding een maximum aan pre
cisie en slagvaardigheid wist op te
brengen. Als we nog denken aan de
razernij, die in de bak tijdens de offer-
dansen werd losgeslagen., zulks met
klankeffecten ontstaan door met het
hout van de strijkstok op de vioolsnaren
te bewerken, flageoletten aan cel-li en
contrabassen te ontlokken en het koper
Het was allemaal goed, volmaakt.
Griezelig volmaakt zouden we willen
zeggen. Tot 'n wijze, waarop men, na
afloop, de ovaties ln ontvangst nam,
ovaties, die minuten lang duurden. Hoe
aildêrk'Tfan 'bij de Wereldpremière in
-löpl te. £üri<jh. toen» gefluit eiv. ba- en
boegeroep contrasteerden met een
hartstochtelijk applaus van de voor
standers!
Hier, in het Circustheater te Scheve
ningen, waren de duizend aanwezigen
het niet elkaar volledig eens. Over het
werk, over de opvoering, over beide?
Als we dat eens te weten konden
komen
B. R.
Frits van der Poel liet weer mensen
praten gisteren. Na wat losse plei
dooien en een onduidelijk gesprek met
Boerenpartïjer Kroonenburg. kwam het
tot een weliswaar levendige maar ook
bijzonder ondoorzichtige discussie over
het celibaat. Dat ondoorzichtelijke werd
onder meer veroorzaakt, omdat een
pasverschenen boek als basis werd ge
nomen. Daar hadden de discussianten
wèl, maar de kijkers (op 'n heel enkele
na) geen kennis van genomen.
Als kijker voel je je dan een- beetje
in de boot zitten, omdat de toch al
ingewikkelde materie op zo'n wijze
extra moeilijk wordt. Waarde van het
RADIOPROGRAMMA
NEDERLAND I
(STER-
rcclameiiitzendingcn om
18.55, 19.03, 19.56 en
20.16)
NTS:
18.50 uur:
Barend de beer
19.00 uur:
Nieuws in het kort
NCRV:
19.06 uur:
Schipper mag ik over-
19.30 uur: P
Alarm in de bergen,
tv-serie
NTS:
20.00 uur:
Journaal
NCRV:
20.20 uur:
Hier en nu in Latijns-
Amerika, reportage
20.45 uur:
Première, thriller
22.15 uur:
Ds. J. Langstraat
spreekt
HIRO:
22.20 uur:
Dlerenbeschermin g
in de praktijk
NTS:
22.40 uur:
Tweede journaal
NEDERLAND II
(STER-
rcclameuitzendingen on
18.55 en 20.16)
NTS:
18.50 uur:
Barend de beer
19.00 uur:
Nieuws in het kort
19 03 uur:
De Verrekijker,
jeugdjournaal
19.15 uur:
Van gewest tot gewest
19.35 uur:
Holland Festival
Magazine
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
De dubbelspion,
21.10 uur:
Gauguin in- Tahiti
22.00 uur:
Tweeduuster
22.25 uur:
Tweede journaal
Televisie morgen
NEDERLAND I
KRO:
17.00 uur:
De Markies van
Carabas, zangspel
HILVERSUM
AVRO: 18.01
ïuziek, 19.00 Trefpunt: een dlscu*-
ictuele zaken. 19.30 Nieuws. 19.35
ieerd programma.
tag ik mij even
Is Cox, dc-U-clK c-hi"
Fcestoord: gevarieerd programma. 21.50 Oud 8.11 Op Sleept]
plaatwerk: muziek van vroeger (gr). 22.30 automobilisten.
Nieuws, evtl. S.O.S.-berlchten. 22.40 Radio- Operetteklanken
Journaal. NRU: 22.55 Het muziekleven in 10.00 Harmonie-
Nederland van vóór 1940. muzikale lezing. Sphinx: gevarli
23.55-24.00 Nieuws. vrouw, ll.oo NI
HILVERSUM II (298 m) KRO: 18.00
Metropole-orkest: amusementsmuziek. 18.19
Uitzending van de Boeren Partij. 18.30
Nieuws. 18.46 Actualiteiten. 19.05 Licht en
semble en solisten. 20.00 Bezoek rond tien
uur. hoorspel. 20.45 Moderne kameruzlek
derne muziek. 22.00 Kunst: cultureel pro
gramma 22.30 Nieuws. 22.40 Overweging.
zingende Kerk: muzikale lezing.
iek (gr). TROS:
De Heer 'Kant"hcèfl" deneer™!
23.30 Lichte
De met aangegevep programma's zijn kleurentelevisieprogramma's
hoJVERIUM31
Ëxr-v.
WOENSDAG
dag. VARA: 8.00
HILVERSUM I
AVRO:
20.45—21.20 uur:
Mag ik mij even voor
stellen? Mijn naam is
Cox, luisterspel-serie
NRU:
22.55—23.55 uur:
Het muziekleven in
Nederland
HILVERSUM II
KRO:
20.45—21.35 uur:
Kamermuziek
23.00—23.30 uur:
Kontekst, magazine
Radionieuwsdienst
HILVERSUM I:
7.00, 8.00. 11.00, 13.00.
16.00, 18.00, 19.30. 22.30.
23.55
HILVERSUM II:
7.00, 7.30, 8.00, 8.30 12.30.
18.30, 22.30, 23.55
HILVERSUM mi
Fik heel oor vanaf 9.00
Nieuws). AVRO
Actualiteiten. 1.1.06
1u' „emu 'i'-e k,p£.K 1m m
nen: populair verzoek
16.00 Nieuws. 16 03-18 00
machine: licht prograf
17.02-17.05 Actualiteiten).
BRUSSEL NED (324 m
12.03 Lichte muziek. 12.
dedeltngen. programmac
12.48 Lichte pla-
grammofoonmuzlek. 10.50 Voor de
Promenade-orkest
Deense amusementsmuziek. 14.20 Ri
school kooi-wedstrijd 14.30-14.SO Voor
jeugd. Nieuws,) 15.15 Voor de kl
land- en tuinbouw. 12.29 ren. 16.00 Nieuws. 16.03 Beursberlchter
lusementsmuzlek. 13.00 10.09 Jazz
Nieuws. 13.11 Actualtteten. 13.26 Stereo: weerbericht
ar do Jeugd. 17,00 Nieuws,
mededelingen. W.16 Jeugd-
gesprek was hoogstens, dat een enkgle
losse opmerking wat meer zicht op die
materie gaf. De kwestie zelf werd uit-
noch doorgepraat Het succes dat voor
af van het programma van Frits van
der Poel werd verwacht, blijft nog
steeds uit. We vragen ons af of de KRO
er verstandig aan doet het nog langer
aan te houden.
Programmatechnisch was het niet ge
lukkig. dat vervolgens Hans Wortelboer
de mensen liet praten. Over crisis
onder de religieuzen. Een lang gesprek
met dr. H. Goddijn had een vertogend
karakter, dat wil zeggen ongeschikt
voor t.v., omdat zijn argumenteringen
op papier dus herleesbaar, veel duide
lijker zouden zyn dan het vervluchten-
de dat een t.v.-vertoog nu eenmaal
kenmerkt.
Duidelijk was het gesprek mei dr. lex
Alkemade, omdat zij iets persoonlijks
prijsgaf over haar religieus-zijn. Maar
goed werd het programma pas. toen
drie broeders (Neerlandicus, filosoof en
theoloog), een good voorbereid gesprek
voerden waar alle positieve kanten van
het religieus zijn, inclusief het celibaat,
glashelder op tafel werden gelegd. Hier
werd een element ingebracht dat we in
de meer dan levendige discussie in het
programma van Frits var) der Poel
node hadden gemist.
Voorafgaand aan al die pralcry. zond
de KRO „Wittebrood in Itimini" uit,
een programma van Nico Holtrop, dat
aan de lichte kant was en daarom de
zwaarvoetige „humor" al? het spaghet-
tigerecht en dc kwasikomischc ach-
tcrgnndplaatjcs best had kunnen ont
beren. Aan de camera stond Ferenc
Kalman Gall en zijn werk mocht gezien
Woestijnspionnen
in ..Dubbelspion"
Als een heel jong staatshoofdje van
een bevriende mogendheid zijn vakan
tie in Amerika's gok- en pretcentrum
Las Vegas komt doorbrengen, blijken
Alexander Scott en Kelly Robinson weer
de meest geschikte geheime agenten
te zijn om Bashik zo heet het
staatshoofdje te beschermen.
Want ongure elementen zijn er genoeg
in zo'n slechte stad als Las Vegas. En
rondom Las Vegas strekken zich einde
loze woestijnen uit, ongezonde zand
vlakten waar constant te veel zon en te
weinig water is.... Aldus de korte in
houd van „Woe8tstljnspionnen". een
nieuwe aflevering uit de serie „Dub
belspion", die de N.T.S. vanavond via
Nederland 2 uitzendt. Het samenval
len met de eerste aflvering uit de
„Premiere-serie" via Nederland I zal
wel de nodige moeilijkheden opleve
ren. (Nederland II 80.20 uur).
Een fraaie scene uit een van de
balletten, die gisteravond door het
Israëlische ensemble in de Koninklijke
Schouwburg werden gebracht.
Een goede gedachte van Bethsabee de
Rotschild om de jonge staat Israël een
eigen ballet te willen geven. Men zou
dan eindelijk eens kunnen afraken
van de pseudofolklore met uitzon
dering van de Yemenitisehe dansen
en de leemte vullen die Israël op het
gebied van de toneeldans kent. Voor
zoiets is veel geld en misschien nog
meer tyd nodig.
Financieel is er kennelijk geen krimp,
want de Batsheva Dance Company,
die zich gisteravond voor het eerst in
Den Haag in een volle Kon. Schouw
burg voorstelde, had zeer talentvol
dansmateriaal kunnen aantrekken
in Amerika laten opleiden in de Gra-
hamtraditie. Martha Graham, de thans
75-jarige grand old lady van de mo
derne dans, dankt haar carrière aan
Bethsabee de Rotschild, die onlosma
kelijk met pantomine is verbonden en
in plaats van de ledematen, van bek
ken en wervelkolom uitgaat, het plas
tisch medium moest worden.
Daaraan danken wij ook thans deze
kennismaking, want als men zich had
gehouden aan de zuiver academische
ballettechniek, dan ware een interna
tionale tournee na vier jaren zeker
nog niet mogelijk geweest. In de Gra-
hamstijl hebben deze jonge Israëli's
gelegenheid hun onloochenbare geest
drift en oergezonde dynamiek uit tc
leven. Geboden wordt een uiterst vi
tale, open presentatie, vol energie en
dusdanig geladen met plastisch tem
perament, dat het vaak zichtbaar
moeilijk valt aan de Grahamwetlen Ie
gehoorzamen, die immers symbool
stellen in plaats van werkelijkheid en
meer appelleren aan overdracht van
cerebrale associaties dan van levende
gevoelens.
Er wordt barrevoets gedanst; niet ver
fijnd en disciplinair en vooral tech
nisch niet smetteloos. Toch was dc
kennismaking met Grahams „Cave of
the Heart" op muziek van Barber.
..Side Show" van Norman Morriee met
Hindemithklanken, en tenslotte hel
hier reeds van het Ned. Danstheatei
bekende „Mythical Hunters" van Tet-
ley, alleszins interessant. Een danseres
als Rena Gluck en een danser ah
Moshe Efrati blijken zich qua allure
en podiumbeheersing reeds uitstekend
te hebben ontwikkeld
Jammer dat geen enkele eigen cho
reografie werd getoond en muzikaal
strookte het ook niet met de festival -
traditie, dat met behulp van geluids
banden werd opgetreden. Wij zijn er
echter vrijwel zeker van dat in de af
zienbare toekomst al deze wensen zul
len worden vervuld. Martha Graham
betekende voor de Batsheva Dance
Company het begin, maar zal bepaald
het einde niet zijn. Deze Israëli's
hebben thans nog geen eigen gezicht,
maar ook dat zal komen. De scenisch"
welsprekendheid was ook nu al ver
heugend en zij werd bijzonder dank
baar aanvaard.
D-r
