KLISJEEMANNETJES:
WONINGBOUW UOOPT GOED
ZEGT MINISTER SCHUT
i
Schade vergoeden
aan gedupeerden
van misdrijven
Leven van mannen
steeds korter
„Een avond bewust t.v. kijken en je hebt
op zijn minst weer tien clichés"
Haags duo gaf
gemeenplaatsen
een aureool van
nutteloosheid
Wachttijden
subsidie voor
particuliere
bouwers
Verkeer groot
boosdoener
Jongen bekent
aanranding
doofstom
meisje
DONDERDAG 13 JUNI 1968
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Drie klotsende biljart
ballen, eert handvol clichés en een ragfijn
Haags accentje vormden de bagage van
copywriter Kees van Kooten en radio-
medewerker Wim de Bie, toen ze in 1965
als de twee anonieme Klisjeemannetjes de
vaderlandse ether indoken. Ze deden dat
in VARA's kleunend zaterdagmiddag
magazine „Uitlaat", dat hun begenadigd
gezwets in de ruimte promoveerde tot de
wekelijkse onverbiddelijke uitsmijter. De
uitgesleten conversatie der burgerij, de
prietpraat van dagsluiters, forumleden,
politieke bonzen en seksuele voorlichters
werd door hen tot op het bot afgekloven
en krepg daarmee automatisch het
aureool van volstrekte nutteloosheid.
Daarna volgde een regelmatig gastoptreden in het
televisiejongerenprogramma „Fenklup", waar hun
subtiele aot als een verdwaald koekoeksei tussen de
moddervette beat te kijk werd gezet. „Een kleine
misser", geven ze zelf volmondig toe, ,,maar achteraf
wel begrijpelijk. Als je op een gegeven moment
wordt uitgenodigd om voor de buis op te treden,
dan kan het je niet schelen, in welk programma ze
je zetten. Al is het in een forum over de bosbouw
in Suriname. Dan doe je het nog. „Fenklub" is voor
ons nummer inderdaad niet de ideale entourage, een
hoop gags gaan regelrecht de mist in en het moet
in de huiskamer een vreemd gezicht zijn om ons
daar bezig te zien, terwijl allerlei mensen met béte
gezichten toekijken. Het is dan ook zonneklaar, dat
we er vaak met het zweet In onze handen hebben
gewerkt".
Betweters
De biljartende betweters zijn inmiddels door De Bie
Van Kooten bijgezet in het massagraf van de
herinnering. Waarom? „Nou, dat lijkt ons nogal
duidelijk. Die twee Haagse gabbers waren gewoon
Ve beperkt, die konden we alleen laten smoezen
over de huis-, tuin- en keukenonderwerpen. Het
waren recht toe JjechJ* arm; typetjes, die jèovegal
'n de samenleving aantreft. .Goeie jongens, daar
niet van, maar hun ilTteresse ging qualitate qua
nooit verder dan de deur van het café.
Daarom hebben we ze na drie jaar genadeloos laten
vallen. We wilden ook wel eens over andere groepen
praten, over jonge filmers, jonge dichters,
studentenleiders. In die hoek gonst het ook van
de clichés, die hebben ook een bek vol platitudes
achter de hand. Onze biljarters spraken misschien
•amens negentijg procent van ons volk, maar
toevallig willen we het nou eens hebben over die
andere tien procent, over de mensen, die anderen
verwijten, dat ze clichés gebruiken, terwijl ze er
zelf in verdrinken.
Van de week was er nog een televisieprogramma,
waarin dichters uit eigen werk voorlazen. Man, een
regelrechte gillerDie jongens kwamen eindelijk uit
de ivoren toren, waar ze hun hele leven kneuterig
hebben zitten potverteren. Een nobel streven, maar
wat zag en hoorde het publiek in feite f Een stel
stoffige mannen, die elkaar familiair' bij de
voornaam noemden. „Zeg Wim, wil jij nog een
versje zeggen?" En een ademloos toekijkende zaal
hoorde vervolgens alle gemeenplaatsen, die zo'n
man moeizaam in 1926 heeft verzonnen.
Kijk, zulke poëtische ballonnen zijn ook waard om
doorgeprikt te worden. En daar waren die twee
Haagse mannetjes nou net niet geknipte figuren
voor, die kijken niet eens naar zulke programma's
en maken er dus ook geen woorden aan vuil. Leg
je ze toch zo'n tekst op de smeuiige lip, dan klinkt
het gelijk onecht, vals. Dan span je je eigen paard
aohter je eigen clichéwagen'".
Panklare clichés
De bronnen, waar het duo drie jaar uit heeft geput,
zijn nog steeds in vol bedrijf: „Dat is geen enkel
probleem. Eén avondje bewust naar de televisie
kijken en je hebt er op zqn minst weer tien puntgave
j clichés bij. De televisie is een ongelooflijk en
onuitputtelijk reservoir voor onze act. We slaan om
te beginnen geen Journaaluitzending over. Man, dat
H I
ii Au&uat
Betweterige biljarters
bijgezet in het massagraf
van de herinnering
is adembenemend. Zo'n ernstige nieuwslezer, die de
grootste calamiteiten, de afschuwelijkste rampen
als panklare gemeenplaatsen uitserveert.
En dan natuurlijk de programma's van IKOR, CVK
en niet te vergeten Socutera. Het vervelende is, dat
die mensen de beste bedoelingen hebben, maar de
manier, waarop ze het brengen. Je hoeft er je bordje
maar onder te houden en je hebt gelijk een volle
clichém aal tjjd.
Willem Duys slaan we ook nooit over. Hy is waar
schijnlijk de slechtste interviewer van het westelijk
halfrond, maar de manier .waarop deze man zijn
programma verkoopt, is volstrekt uniek. Duys ver
veelt ons nooit, hij ergert ons wel, maar daar krijgen
we ook wat voor terug. Eerlijk is eerlijk.
Roemloze dood
Het vreemde is, dat de radio ons relatief weinig stof
oplevert. Met uitzondering uiteraard van Hilversum
Hl. De jongens, die daar staan te praten, kunnen
er ook wat van. Vakwerk. De andere zenders zijn
voor ons werk minder interessant. De radio is
gewoon veel meer volwassen dan de televisie.
Televisie heeft ten onrechte nog steeds de image
van onschendbaarheid. Als je daar één keer met je
kop op geweest bent, dan ben je ineens een grote
jongen. Vandaar dat de televisie zich zoveel ongein
permitteert. Je moet je een figuur als Lou van Burg
op de radio voorstellen. Dat kan in 1968 niet eens
meer. Zulk entertainment is indertijd met de Bonte
Dinsdagavondtrein een roemloze dood gestorven.
Maar op de televisie is hij nog steeds de grote, vette
ster. Leve de televisie, leve de clichés".
Obsessie
De teksten voor hun Klisjeemannetjes (tegenwoordig
opduikend in allerlei vermommingen van geacht
forumlid tot geteisterde avamt-gardecineast)
schrijven ze nog steeds razendsnel. „Op het
Daltonlyceum in Den Haag stoeiden we al met
gemeenplaatsen, het is gewoon een tweede natuur
geworden. Of noem het een obsessie. Als we elkaar
aankijken, weten ze al, hoe laat het is. Dat geeft ons
ook de gelegenheid tot pure improvisatie. We hebben
net een langspeelplaat gemaakt, waarvan een half
uur k l'improviste is ingesproken. We hadden alleen
het stramien, een paar trefwoorden als handvat. De
rest borrelde vanzelf naar boven. In een uur stond
het erop".
Uit de verf
En de Klisjeemannetjes, zij ploegen voort op de
vruchtbare akker der gemeenplaatsen. Zij dromen
nu van een volwaardig televisieprogramma, waarin
hun unieke act beter tot zijn recht zal komen. Een
verloren hoekje bij Mies Bouwman misschien? Of
een handreiking van een andere zuil? „We voelen
ons door niets en niemand gebonden", zeggen ze,
„we zijn volmaakt vrije jongens. Het gaat er alleen
om, dat onze mannetjes uit de verf komen. Onze
humor is nu eenmaal kwetsbaar, het is geen
dijenkletser. Je moet er wat voor gelezen hebben,
je moet op de hoogte zijn van bepaalde situaties.
We wachten nu op een figuur, die er net
zo over denkt als wij".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Schut van
Volkshuisvesting vindt, dat de ontwikke
ling van de woningbouw sedert 1 janua
ri 19fi8 geen aanleiding geeft tot het
beschikbaar stellen van een extra-con
tingent met rijksleningen te bouwen
woningwetwoningen. Wel zal het aantal
woningen, dat woningbouwcorporaties
zonder rijkslening in de particuliere sec
tor mogen bouwen, worden verhoogd van
5.000 tot 10.000 of zonodig iets meer. De
woningbouwcorporaties hebben voor de
ze bouw grote belangstelling.
In een nota aan het parlement heeft
minister Schut de ontwikkeling van de
woningbouw in 1968 geschetst. De Twee
de Kamer had hem om een nota ge
vraagd, teneinde te kunnen nagaan of
er dit jaar meer woningwelbouw zou
moeten worden gepleegd. De minister had
namelijk in het bouwcontingent voor dit
jaar (50.000 woningwetwoningen, 50.000
gesubsidieerde particuliere woningen,
25.000 woningen in de vrije sector) het
aantal woningwetwoningen, vergeleken
met 1967. verlaagd ten gunste van de
gesubsidieerde particuliere bouw in de
verwachting, dat er in deze particuliere
sector voldoende belangstelling zou zijn.
Zou dit niet het geval zijn, dan zou het
contingent woningwetwoningen met ten
hoogste 10.000 gulden worden uitgebreid.
De minister stelt nu, dat die uitbrei
ding niet nodig is. Hij zegt in de nota:
de realisatie van de 10.000 gesubsidieer
de woningen, die zijn opgenomen in het
bouwprogramma 1968 verloopt bevredi
gend cn de vooruitzichten voor de ver
dere ontwikkeling zijn gunstig; de on
gesubsidieerde woningbouw (vrije sec
tor) olijft achter bij de raming van
25.000 volgens het bouwprogramma voor
1968. Het verloop van de bouw van wo
ningen in de particuliere sector, die ver
gelijkbaar zijn met woningwetwonin
gen 'substitutiewoningen) is bevredi
gend en de vooruitzichten zijn positief.
Met name deze ontwikkeling maakt, dat
het contingent woningwetwoningen toe
reikend wordt geacht. Het laat zich aan
zien, aldus de minister, dat het aantal
van 10.000 substitutiewoningen zal wor
den gehaald. Ook de te verwachten re
gionale spreiding van deze woningen
geeft een gunstig beeld. Een en ander
wordt mede toegeschreven aan de
nieuwe subsidieregelingen.
De realisatie van htet in het bouw
programma voor 1968 vastgelegde aan
tal gesubsidieerde woningen, is derhal
ve verzekerd, aldus minister Schut. Voor
het toekennen van subsidie voor de 'douw
van particuliere woningen zal zelfs met
wachttijden rekening gehouden moeten
worden. Eind mei was het aantal in be
handeling zijnde aanvragen om subsidie
in deze sector namelijk opgelopen tot
meer dan 43.000. De minister heeft be
loofd, dat hij de ontwikkeling in de on
gesubsidieerde sector nauwlettend «al
volgen en zo nodig regionale maatrege
len in de gesubsidieerde sector tal ne-
De nota werd uitgelokt door liet feit,
dat in de eerste maanden van dit jaar
het aantal voltooide woningen wat te-
leurstelde, waardoor het noodzakelijk
leek h"t „noodcontingent" aan te spre
ken. De minister stelt nu, dat dit ach
terblijven niet onverwacht is gekomen.
Het hangt voor een deel samen met
de tijdelijke inzinking bij het aantal in
aanbouw genomen woningen in het jaar
1966 Voorts is het mogelijk, dat de ver
schuiving van de ongesubsidieerde naar
de gesubsidieerde sector In 1967 van in
vloed is geweest. Uit de statistieken
blijkt dat onder de in aanbouw zijnde
woningen eind april '68 rond 149.500
relatief veel woningen zijn, waarvan
de bouw in de beginfaze is en naar ver
houding minder woningen, waarvan de
bouw in de eindfaze verkeert. Het ligt
volgens de minister daarom in de lijn
van de verwachting, dat in de tweede
helft van dit jaar het aantal gereedge
komen woningen zich weer in opwaartse
richting zal gaan bewegen.
Uit dc ministeriële nota blijkt verder,
dat ondanks het vrij lage cijfer voor
februari 1968 het aantal in aanbouw
nagenoeg gelijk is aan dat van het vorig
jaar, te weten 39.879 in vier maanden
1968 tegen 40.400 in dezelfde periode
1967. „Deze gang van zaken stemt tot te
vredenheid, aangezien bij de wijziging
van de subsidieregelingen, die op 1 ja
nuari 1968 werden doorgevoerd, niet te
voorzien viel, in hoeverre de overgang
op een ander subsidiesysteem tot een tij
delijke stagnatie bij de woningbouw lei
den", aldus de minister.
Gedachte van prof. dr. L. Hulsman
ADVERTENTIE
STAAT MOET
INDIVIDU
BESCHERMEN
TEGEN DELICT
H. C. Hulsman, hoogleraar In het straf
recht aan de economische hogeschool te
Rotterdam, is van mening, dat er in ons
land 'n overheidsfonds moet komen voor
schadeloosstelling van slachtoffers van
misdrijven. Dit fonds zou dc lasten moe
ten dragen, die de delinquent niet of niet
direct kan opbrengen.
Prof. Hulsman zei dit in een inleiding
over .reclassering en conflictoplossing"
op de jaarvergadering van de vereni
ging voor reclasseringsinstellingen. Even
als andere deskundigen op het terrein
van misdaad en straf, is de hoogleraar
van mening, dat er meer aandacht moet
worden besteed aan de slachtoffers (of
gedeputeerden) van misdadig gedrag.
De schade kan later eventueel worden
Prof. Hulsman gaf de volgende argu
menten voor een dergelijk overheids-
Teleloonstoring
Zuid-Nederland
DEN HAAG (ANP) Het telefoon
verkeer in Noord-Brabant en Limburg
is de gehele nacht ernstig gestpord ge
weest. Gesprekken met de rest van het
land waren slechts in beperkte mate
mogelijk, evenals interlocale gesprekken
binnen beide provincies.
Een kabelstoring tussen Eindhoven en
Den Bosch in de buurt van Boxtel waar
door 2000 kanalen buiten werking wer
den gesteld, is de oorzaak van het onge
rief. De PTT heeft 50 procent van de
verbindingen kunnen omleiden.
fonds: het is de taak van de staat om
het individu te beschermen tegen delie-
ten, omdat het individu geen eigen rech
ter mag zijn; het slachtoffer mag niet
opdraaien voor de fouten, die in het be
handelingsplan van dedelinquent even
tueel worden gemaakt: het strafrecht
maakt het vaak onmogelijk, dat er een
schadeloosstelling komt door het opleg
gen van een vrijheidsstraf of/en een
boete; vergoeding van de schade zou
leiden E>t normhandhaving (gunstige tje-
iijvjoeptqjl van het gedrag van de de
linquent); een fonds, dat in eerste in
stantie direct de schade vergoedt, zal
meer ruimte geven voor de behandeling
van de delinquent; schadeloosstelling
door de dader van een misdrijf zal ook
gunstig werken op zijn omgeving (de re-
classerende elementen worden geringer),
In het buitenland, aldus prof. Hulsman
ztjn er reeds dergelijke regelingen, zo
noemde hij Nieuw-Zeeland, Engeland,
en dc Amerikaanse Staten New York en
Californië. De Rotterdamse hoogleraar
meent, dat de reclassering een taak moet
hebben bij het systeem van schadever
goeding aan het slachtofer. De reclas
sering krijgt dan een meer verzoenende
taak, z.o meende hij.
Boze chauffeur
sleept agent mee
AMSTERDAM (ANP) Een hoofd
agent van de Amsterdamse motorpoli
tie wilde woensdagmiddag in de Am-
stelstraat de bestuurder van een bestel
busje bekeuren, wegens overtreding van
een stopverbod. Toen de politieman voor
overgebogen in de cabine stond, pakte
de bestuurder plotseling zijn rijbewijs
terug en reed weg. De beduusde agent
klemde zich aan de zitting vast en werd,
met zijn benen buiten de auto hangend,
tot aan de Amstel meegesleept. Hier zag
hij kans op straat te springen. De wagen
kon later worden opgespoord. De be
stuurder had geen verklaring voor zijn
gedrag, hij zou alleen „wit van woede"
zijn geweest.
(ADVERTENTIE)
'n Goede tip
voor Vaderdag:
zeg het met bloemen!
Met een
royaal boeket.
Of een potplant
vol kleur.
Goed idee!
Hij is er vast blij mee.
UTRECHT (ANP) De kans op een
langer leven voor de mannen neemt
af. Nederland is het eerste land ter we
reld. waar dit merkwaardige verschijn
sel optreedt. Het wordt gesignaleerd in
het jaarverslag 1967 van het Nederlands
instituut voor preventieve gcreeskunde
TNO.
Het sterftepatroon na de tweede we
reldoorlog geeft volgens dit instituut een
buitengewoon merkwaardig beeld te
zien en het instituut constateert, dat
voor deleeftijdscategorie tussen 55 en
64 jaar de sterftekans nu terug is op het
niveau van 1937-1939. De sterftekans
van mannen is thans zelfs 40 pet. hoger
dan die van vrouwen. Opvallend is dat
naast de stijging van ischaemische hart
ziekten, longkanker, cara (chronische a-
speclfieke respiratoire aandoeningen) en
verkeersongevallen er ook sprake is van
een stijging van mortaliteit als gevolg
van pancreaskanker, kanker van nier
en blaas en aneurysma aortae (opzwel
ling van de lichaamsslagader). Ook hier
in is de stijding aanzienlijk groter bij
mannen dan bij
Volgens het instituut voor preventieve
geneeskunde dringt de vraag zich op in
hoeverre er verband kan bestaan tus
sen de stijging van deze ziekten en of
mogelijk deze ziekten een of meer ge
meenschappelijke oorzaken hebben.
De afdeling sociale hygiëne van het
TNO-instituut heeft een onderzoek be
ëindigd naar de restverschijnselen van
ongevallen bij kinderen. Elk jaar wor
den 50 60 per 10.000 kinderen wegens
een ongevalsletsel in een ziekenhuis op
genomen. Rond zes procent van deze
kinderen werd matig tot ernstig gehan
dicapt. Het percentage voor jongens en
meisjes is vrijwel gelijk, maar hoger
onder kinderen dan onder kleuters. In
alle leeftijdsgroepen worden anderhalf
tot tweemaal zoveel jongens als meisjes
getroffen door ongevallen, die verple
ging noodzakelijk maken.
Een analyse van 1950 tot 1966 van de
verkeersongevallen geeft voor alle leef
tijdsgroepen een stijging te zien, doch
de hoogste stijging is die bij mannen
tussen 15 en 30 jaar. Over het algemeen
overlijden er drieëneenhalf maal meer
mannen dan vrouwen door verkeerson
gevallen. Tweeëneenhalf maal meer
mannen dan vrouwen lopen verwondin
gen op. Jonge bromfietsers zijn in hoge
mate bij verkeersongevallen betrokken.
Van de niet gemotoriseerde verkeers
slachtoffers zijn het de kinderen en de
bejaarden, die de hoogste tol betalen.
(ADVERTENTIE)
metallique
1 verwisselbare Kop
moderne vormgeving
en de prijs 9.75 I
(Van
1orrespondent
BREDA De 19 jaar oude F. D. uit
Ulvenhout heeft enkele maanden geleden
In het Van Sonsbeeckpnrk in Breda een
doofstom meisje aangerand. Hij beken
de dit eerst gisteren tegenover de rijks
politie in zijn woonplaats. Deze had hem
dinsdagavond aangehouden wegens open
bare schennis van de eerbaarheid. Van
de poging tot aanranding was nooit eer
der aangifte gedaan. De jongen wist het
meisje 's avonds over tc balen om zich
door hem vanaf een bushalte naar het
station te laten brengen. De jongeman
is overgeleverd aan de gemeentepolitie
te Breda. Vrijdag zal hij worden voor
geleid aan de officier van justitie.
Algebrande
schoenfabriek
ligt twee
maanden stil
(Van onze correspondent)
KAATSHEUVEL Het zal minstens
- 3 maanden durrn voordat de dins
dagavond voor een belangrijk deel afge
brande schoenfabriek „Diana" in Kaats
heuvel de produktle van damesschoenen
weer volledig zal kunnen hervatten.
Tot deze naar zijn mening nog zeer
optimistische slotsom kwam gistermid
dag directeur A. H. van Gils, die de toe
komst voor zijn bedrijf niet bijzonder
rooskleurig inziet. „Ik ben bang", zei
hij, „dat we een groot deel van onze tot
voor de brand gunstige orderpositie zul
len moeten prijsgeven
Voor de bijna 200 werknemers van het
bedrijf, dat, nu de produktleafdelingen
zijn uitgeschakeld geheel stil ligt, heeft
de brand althans In financieel opzicht
geen nadelige gevolgen, aldus do
heer Van Gils. De lonen van alle werk
nemers zullen normaal worden uitbe
taald.
