Irving Berlin 80
Radio
S)a£cidóeSou^cwit
Geert
wil je
een stuk
kaas*
uit het
vuistje
programma
IN 1970 GAAT HISTORISCHE AFDELING WEER OPEN
Nieuwbouw Rijksmuseum in vergevorderd stadium
WELVAART BRACHT
PROBLEMEN MEE
'AGINA 2
DE LEIDSE COURANT
DINSDAG 7 MEI 1968
Groter lang niet
altijd ook beter
EEN gemeentebestuur zou zijn eigen
bestaan niet waard zijn. wanneer het
naliet om het welzijn van zijn burgers zo
goed mogelijk te bevorderen. Een van de
louten die veel gemeentebesturen, en in
elk geval vele gemeentebestuurders, maken
is: hierbij uit te gaan van de foute ver
onderstelling dat de omvang van een ge
meente en het totaal van liet aantal ge
meentenaren ln hoge mate beslisten over
het welzijn van de burgers
Dezelfde fout wordt ook wel bij andere
Instanties en instellingen gemaakt: bij
voorbeeld bij scholen. Jammer genoeg
heeft bij laatstgenoemde instellingen de
mammoewet bij sommige directies en be
stuurders de onjuiste opvatting doen post
vatten, dat hel belang van hun school
uitbreiding met een zo groot mogelijk aan
tal leerlingen vergt.
BIJ de gemeentebesturen is net als
bij de scholen de waarheid wel een
beetje andere. Natuurlijk Is een bepaald
minimum aantal burgers noodzakelijk om
tot een redelijk welzijn te geraken, ja
zelf6 om te kunnen blijven voortbestaan.
Maar er zou alles voor te zeggen zijn
wanneer men zich ln de gemeenten en
op de scholen goed ervan doordrong
dat bestuur en onderwijs toch andere za
ken zijn dan ln het industriële bedrijfs
leven: de rentabiliteit houdt bepaald niet
zoveel verband met de omzet als in het
zakenleven het geval pleegt, te zijn.
Er zijn burgemeesters en gemeentera
den dte wel streven naar een noodzakelijke
expansie van hun gemeente, maar die
daarbij een verstandige maximale begren
zing ln het achterhoofd hebben Tegen
over hen staan echter anderen, die maar
moeilijk tot het Inzicht kunnen worden
gebracht dat groter niet altijd indentlek
ls met beter.
Hierbij denken we niet eens in de eer
ste plaats aan economische factoren: op
een bepaald moment kan overlgenB ln een
bepaalde situatie een verdere uitbouw
dermate hoge investeringen vergen, dat
men zich wel driemaal moet bedenken en
bezinnen alvorens te beginnen.
Veel belangrijker is, dat een te grote
uitbouw ten koste gaat van de mogelijk
heid om tot een echte gemeenschapsvor
ming te geraken.
DE laatste tientallen Jaren hebben we
in onze krant vaak stelling genomen
tegen bepaalde annexatieplannen, wan
neer het ons voorkwam dat de betreffen
de overheid (of het nu een kabinet dan
wel een gemeentebestuur betrof) wél de
groteie grenzen wist te schetsen, maar
zelfs niet bij benadering de manier, waar
op men met een redelijke kans op succes
erin zou weten te slagen de mensen bin
nen die ruime grenzen tot een gemeen
schap te laten opgroeien-
Er hebben ln Nederland meer dan eens
annexaties plaatsgevonden, terwijl het be
treffende gemeentebestuur nog nauwelijks
toegenomen was aan het begin van de
noodzakelijke decentralisatie van zijn be
stuurlijk apparaat, hoewel Intussen ge
bleken was. dat daaraan de grootste be
hoefte bestond.
Het zijn op dit moment een aantal
middelgrote gemeenten in Nederland,
vooral bulten de Randstad ,dle ervan dro
men een stad van een paar honderddui
zend inwoners te gaan worden. Soms
droomt men zijn luchtkastelen harop,
terwijl het meer zinvol zou zijn nacht
merries te krijgen, wanneer men de reali
teit wist op te brengen om zich voor te
stellen voor welke problemen de eerst
komende generatie, al kan komen te staan.
IN het belang van de toekomstige Neder
lands burgers zal het zijn. dat de over
heid bij haar ruimtelijke ordening de trek
naar meer binnen redelijke proporties zal
weten te houden. En sommige gemeente
besturen. die nu een mineurstemming op-
dringea wanneer ze een verminderde
groellust of zelfs absolute vermindering
bij hun bevolking constateren zouden er
goed aan doen te bedenken, dat het wel
zijn van de burgerij bij deze ontwikke
ling gebaat kan zijn. Wanneer de over
heid er maar samen met. de particulieren
zorgt dat de kwalitpit van het
economisch, sociaal, cultuur en vooral
algemeen maatschappelijk ieven verbe
terd wordt
Die kwaliteit hangt lang niet altijd met
kwantiteit samen.
ANTENNE
schreef meer populaire
muziek dan wie dan ook
NEW YORK. (A.P.).
Irving Berlin, die op 11 mei
80 jaar wordt, Is duizend
songs en miljoenen dollars
verwijderd van de brood
magere, jonge kelner, die
omstreek» de eeuwwisseling
voor zijn avondeten zong
In ©en Newyorksc bar. Ber
lin. die een levende legen
de kan worden genoemd,
heeff meer populaire mu
ziek geschreven dan wie
anders ook.
Zes decennia lang hebben
overal mensen zijn melo
dieën gezongen en geflo
ten, gedanst en geflirt, op
zijn muziek en zich laten
opzwepen tot patriottische
vurigheid of tot lachen
door de inspiratie van zijn
liederen.
Berlin schrijft nog altijd
liederen en hij is nog even
wakker en actief als een
man, die 20 Jaar jonger is.
De Jaren zijn buitengewoon
vriendelijk voor hem ge
weest en Irving draagt
succes even gemakkelijk en
nonchalant als zijn oude
geliefde vissershoed.
Hij ls nooit iemand ge
weest, die publiciteit zocht,
maar kort geleden heeft
hij een zeldzaam interview
gegeven, omdat Ed Sullivan
en C B S deze week een
speciale tv-uitzending van
anderhalf uur zullen ver
zorgen ter ere van de man,
die onder veel andere din
gen „God bless America",
„White Christmas" en het
onofficiële volkslied van 't
schouwburgbedrijf „There's
no business like show
business" heeft geschreven.
„Mijn talent als ik
talent heb moet deel
uitmaken van mijn tijd"
zei hij. „Ik schrijf over
hetgeen ik persoonlijk voel.
En als je een gevoelsmens
bent. en dat ben ik
wordt je ontroerd door oor
log en vrede en zelfs door
iets dat voorkomt in een
geschrift, dat iemand je
heeft overhandigd".
„Er bestaan slechts twee
soorten muziek", zegt Ber
lin: „goede en slechte. De
jonge mensen van vandaag
schrijven meer als toon-
Grootste succes:
White Christmas
kunstenaars. Zij hebben
gestudeerd, en sommige
van hun liederen bij
voorbeeld „Yesterday" van
de Beatles zitten goed
in elkaar en zijn goed van
ritme. „Als je beroeps
musicus bent. komt de
muziek nog al gemakkelijk,
maar de teksten daar moet
Je op werken en werken".
Toen hij pas begon te
componeren, schreef hij
„alles wat ln zijn hoofd
opkwam en dat had een
hoop verschrikkelijke songs
tot resultaat". „Maar be
halve die verschrikkelijke
dingen kwam ook „Alexan
ders" Rag Time Band te
voorschijn" vervolgde hij.
„Tegenwoordig schrijf ik
songs als er een reden
voor is als er een tekst
is, die moet worden ge
toonzet, als ik vind dat er
ln een show plaats is voor
een ballade of een lied
over 'n actueel onderwerp".
Hij is van mening, dat een
goed lied precies op de
juiste tijd ontstaat. „White
Christinas" ontstond in de
tweede wereldoorlog, toen
duizenden Amerikanen
vochten in het zuiden
de Stille Oceaan en
werd ofschoon dat niet.
de bedoeling van Berlin
was geweest een nostal
gisch klaaglied van zowel
de soldaten als van hun
gezinnen thuis.
Rus van geboorte
De kleine, aardige man,
die op 11 mei 1888 in Rus
land is geboren als Isidore
Baline, is op vijfjarige
leeftijd naar de V.S. ge
komen. Hij begon te wer
ken na niet meer dan
twee jaar vormelijk onder
richt. Hij en zijn 43-jarlge
vrouw, de vroegere Ellin
Mackay, hebben drie ge
trouwde dochtere en zeven
kleinkinderen.
Berlin wil graag één ding
recht zetten: „Wat mijn
pianospelen aangaat", zei
hij. „Ik ben echt een
slecht pianist en ik speel
echt maar in één sleutel.
Maar het is niet waar, dat
ik met één vinger speel.
Ik speel erg slecht, maar
ik gebruik al mijn vin-
Marga v. Arnhem
opvolgster van
Eugenie Herlaar
Scheveningen als zomermuziekcentrum
WAT reeds geruime tijd bekend was, is
de laatste dagen wederom op min of
meer sensationele wijze in de publiciteit
gekomen: in het seizoen 1968 zal men nie
meer van de Scheveningse Kurzaalcon-
certen kunnen profiteren. Een einde is
dus gekomen aan een traditie, waa
symfonische ensembles als de Berliner
Philharmonikcr, het Parijse Lamoureux
en Het Residentie-Orkest vorm en ge
stalte hebben geschonken.
We willen allerminst sentimenteel zijn,
al moet het ons van het hart, dat het ons
leed doet, dat hiermede Scheveningen als
muzikaalcentrum ophoudt te bestaan:
vergeten we niet. dat de Kurzaal jaren
lang voor eminente dirigenten als brugge-
hoofd gediend heeft om in het hart van
muzikaal Nederland binnen te dringen.
Enkele voorbeelden: Carl Schuricht en
Ernest Ansermet vóór, Antal Dorati en
Hans Rosband nó de tweede wereldoor-
Doch laten we ons liever tot het heden
bepalen en de vraag stellen: was dit
nodig geweest? Was dit besluit onvermij
delijk?
We weten het, de laatste jaren was het
bezoek teruggelopen, in 1967 aanzienlijk
zelfs. Boekhoudkundig leverden de Kur-
zaalconcerten een nadelig saldo op. Boek
houdkundig: men kon de verliespost ook
onder reclame brengen. Waardoor deze
manifestaties voor de parel van de Ne
derlandse badplaatsen een „chic visite
kaartje" warenom een term van de
vroegere directeur van de E.M.S., M. A.
Adema Zijlstra te gebruiken.
Maar goed. onder het huidige bewind
huldigt men deze opvattingen niet meer,
kan men ze kennelijk niet meer huldi
gen. Bij de E.M.S. stelt men zich commer
cieel op het standpunt, dat men de zaal
kan huren.
De exploitatie van de zomerconcerten
moest hierdoor tot een zorg voor Het
Residentie-Orkest worden, dat als gesub
sidieerde instelling terecht meent dit
soort risico's niet te mogen nemen. Men
is dus bij de gemeente 's-Gravenhage te
recht gekomen: waar men, om het maar
eens heel duidelijk te zeggen, nul op het
rekest gekregen heeft.
Wat we oprecht betreuren. Want we
menen, dat handhaving van de Kurzaal-
concerten, de voortzetting ervan, ln welke
vorm dan ook, van het hoogste belang is
om de standing van Scheveningen op ni
veau te houden, daarmede o.m. vermij
dend, dat onze „parel" tot een grote „pe-
tatfrietkraam" wordt.
De gelden daarin te steken: ze waren ir
alle opzichten verantwoord, zelfs gebo
den. De bedragen? Aanzienlijk minder
dan de subsidies verleend aan reizen ln
het buitenland van Nederlands Dansthea
ter en Residentie-Orkest.,..
Maar afgezien hiervan: hebben insi
ders zich wel. alvorens met de gemeen
te overleg te plegen, voldoende bezonnen
op initiatieven, die een prikkel hadden
kunnen vormen tot een hernieuwd con
certbezoek? Hebben zij niet met een t<
grote gelatenheid het onheil, want dat is
het, aanvaard?
Om een idee te lanceren: sinds jaar
dag stellen de Spoorwegen, van welke
plaats in: Nederland ook, biljetten be
schikbaar, waarop men behalve de trein
reis, ook de Amsterdamse tram en entree
tot de zaterdagmiddagconcerten vai
Omroep in het Concertgebouw betaalt.
Daarvoor bestaat grote belangstelling.
Het coördineren van bepaalde krach
ten, waardoor men het binnenlands toe-
risme(!) bevordert, zou zulks het Sche-
venings muziekleven niet nieuw lever
kunnen inblazen? Hoeveel duizenden
vreemdelingen bezoeken Madurodam, het
Vredespaleis, de „onvolprezen Schev
ningse Pier", zoals we lezen in de gids
van de N.S,-Vakantiedagtochten 1968....!
Zou deze Pier niet met Kurzaalmatinee
kunnen worden gecombineerd? Een ma
tinee, dat niet te lang moet duren, waar
door tevens de badplaats ook bij min
der goed weer aantrekkelijk zou blijven.
De tijden zijn voorbij, dat zoals zestig
jaar geleden, de hertog Von Arenberg
met gemalin, geboren prinses de Ligne
en de erfprins Von Salm-Salm met gema
lin, geboren aartshertogin van Oostenrijk
naar Scheveningen reisden, om in het
Kurhaus enkele weken te resideren:
daarvoor zijn de dagjesmensen geko
men, met bus en trein, of met eigen wa
gen.
De dagjesmensen, die men, ook in de
Kurzaal, zou moeten opvangen. Met con
certen van een diverterend karakter, ech
ter op hoog peil staande. We weten niet,
waarom dit eigenlijk niet zou kunnen....
En voor deze, geheel nieuwe opzet,
zou ongtwijfeld de gemeente 's-Graven
hage zich (ook financieel) interesseren.
Kans op vervolg
van Jeroen Bosch'
DEN BOSCH (ANP) „Het stich
tingsbestuur Jeroen Bosch" stelt een on
derzoek in naar de mogelijkheden van
een grote expositie van beeldende kunst
verwant aan de wereld van Jeroen Bosch,
te houden in 's-Hertogenbosch in het
voorjaar van 1969. In verband daarmee
verzoekt het bestuur de indertijd voor
de tentoonstelling verleende subsidie
van 50.000 gulden te
nieuwe activiteiten.
Pulitzerprijs '68
voor G. S. Kennan
NEW YORK (Rtr) George S. Ken- I
nan. voormalig Amerikaans ambassa
deur in Moskou, heeft de Pulitzerprijs
1968 voor biografie gekregen voor zijn
„memoirs 1925-1950". De romanprijs ging
naar William Styron voor zijn boek „The
confessions of Nat Turner" en de poë
zieprijs naar Anthony Hecht voor zijn
bundel „The hard hours".
De prijs voor een toneelstuk werd dit j
jaar niet uitgereikt. De prijs voor het
beste historische werk kreeg Bernard
Baylyn voor „The ideological origins of j
the American Revolution" en de muziek
prijs ging naar George Crumb voor
„Echoes of time".
De prijs voor internationale verslag
geving is gewonnen door Lafred Firend-
ly van de Washington Post voor zijn
reportage van de oorlog in het Midden-
Oosten in juni van het vorig jaar.
.Confessions of Nat Turner" is geba
seerd op de enige slavenopstand in de
Amerikaanse geschiedenis die wat heeft
uitgericht. De opstand werd in 1831 ge
leid door Nat Turner, een negerpredi
kant in Tidewater. Styron is een blan
ke uit het zuiden die later naar New Eng
land is verhuisd.
De bekroonde orkestsuite werd voor
a van hun leven besteed aan hun mo
numentale uit tien delen bestaande ge
schiedenis der beschaving.
De bekroonde orkestsuite werd door
het eerst 26 mei 1967 uitgevoerd door het
Chicago Symphonie orkest.
ADVERTENTIE
voedzaam
gemakkelijk
lekker
AVRO brengt
boksen op t.v.
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM Maandagavond geeft
de AVRO-televisie van 22.15 uur tot
23 uur op Nederland 2 een boksreporta-
ge uit de Haagse Dierentuin. Men kan
getuige zün Van enkele finaleparttien
in het kader van het internationaal
bokstoernooi. dat door de Nederlandse
boksbond wordt georganiseerd.
Met het oog op de Olympische Spelen
in Mexico hebben liefst veertien landen
ingeschreven. Onder de deelnemers zijn
zeven Europese en twee olympische
kampioenen. De mogelijkheid is groot
dat de Nederlandse zwaargewicht Rudy
Lubbers tot de finale is doorgedron
gen. Commentatoren zijn Koen Verhoeff
en Theo Huizenaar. De cameraregie
heeft Bob Bremer.
(Van onze correspondent
HILVERSUM De 27-Jarige radlo-
omroepster bjj de AVRO, mej. Marga
van Arnhem, treedt met ingang van
1 september a.s. in dienst van de
redactie van het NTS-journaal. ZU
wordt daar de opvolgster van mevrouw
Eugenie Herlaar, die vorig jaar in het
huwelUk trad en zich geheel aan haar
gezin gaat wijden.
Mej. Van Arnhem die in 19fi» te
Muarssen (U.) werd geboren, verhuisde
al jong naar Rotterdam. Nadat zij in
de Maasstad haar h.b.s.-diploma had
behaald was zij aanvankelijk drie jaren
werkzaam als privé-secretaresse. In die
periode werd zij ook lid van de jeugd-
omroep „Minjon", afdeling Rotterdam.
Via de AVRO-jeugdserie „Eigen weg"
belandde zij in 1962 als omroepster bij
het radiobedrijf van de AVRO.
Vorig jaar werd mej. Van Arnhem
regelmatig ingeschakeld voor repor
tagewerk, terwijl zij eveneens werd
opgenomen in het redactieteam van het
satirisch radioprogramma „Gonk".
Mej. Van Arnhem gaat eerst de pre
sentatiecursus van de NTS volgen en
zal zeker niet in september direct voor
de journaalcamera's verschijnen. Bui
ten beeld zal zij de journaalonderdelen
van een toelichting voorzien.
Dank zü de Canadian Film Board is in
Canada een groep documentaristen
gevormd, die lal van indrukwekkende
werkstukken heeft opgebouwd. De
Canadese t.v. heeft daarvan kunnen
profiteren, omdat zij terug kon grijpen
op een „school" die in het vak door
kneed was. De Canadese methode: zo
realistisch werken als maar mogelijk
Is, zonder enscenering en óók zonder
Alan Kings „Warrendale", gisteren
door de KRO uitgezonden, was zo'n
programma. Het behandelde 'n nieuwe
therapievorm voor geestelijk ontspoor
de kinderen en het was in zijn zonder-
gêne-methode soms afschuwelijk. Dit
iemeer, omdat het zo voortreffelijk, zo
indringend, gefilmd was.
Ondanks die indringende verfilming
werd ..Warrendale" echter géén docu
mentaire. Omdat ze wèl een therapie
ln werking Het zien, maar geen ach
tergronden van bet gestoord-zijn toon
de, evenmin als een feitelijk resultaat.
Onze leke-mening was. dat een patiënt
in „Warrendale" na een verblijf van
NEDERLAND I
(STER-
reclameuitzendingen om
18.55, 19.03, 19.56, 20.16)
NTS:
18.50 uur:
Pipo de clown
19.00 uur:
Nieuws in het kort
TROS:
19.06 uur:
Mr. Ed, tv-serie
19.30 uur:
The munsters, tv-serie
NTS:
20.00 uur:
Journaal
TROS:
20.20 uur:
Moment, magazine
20.50 uur:
De Marinierskapel,
concert
21.10 uur:
Danger man, tv-serie
22.00 uur:
Jim Clark coureur,
documentaire
HILVERSUM I
AVRO:
19.35—20.35 uur:
Tot uw orders,
programma voor
militairen
NRU:
22.55—23.55 uur:
Signaal, muziek van
eigen tijd.
NSMH:
22.20 uur:
Caux trefpunt voor de
wereld
NTS:
22.30 uur:
Tweede journaal
22.35 uur:
Sluiting.
NEDERLAND II
(STER-
reclameuitzendingen om
18.56 en 20.16)
NTS:
18.50 uur:
Pipo de clown
19.00 uur:
Nieuws in het kort
19.03 uur:
De verrekijker,
jeugdjournaal
19.15 uur:
Van gewest tot gewest
19.35 uur:
De 21ste eeuw, tv-serie
(kleurentelevisie)
KRO:
19.45—20.55 uur:
Nederlandse
Muziekdagen 1968
23.00—23.30 uur:
Kontekst, magazine.
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
De dubbelspion,
tv-serie
(kleurentelevisie)
21.10 uur:
Levend water,
documentaire
22.00 uur:
Tweeduuster, tv-seria
22.25 uur:
Tweede journaal
22.30 uur:
Sluiting.
Televisie morgen
jeugdprogramma
17.30 uur:
Sluiting.
Radionieuwsdienst
HILVERSUM I: 7.00, 8.00,
11.00, 13.00, 16.00, 18.00,
19.30, 22.30, 23.55.
HILVERSUM II: 7.00,
7.30. 8.00, 8.30, 12.30,
18.30. 22.30, 23.55.
HILVERSUM II (288 m) - KRO: 18.01
Nieuws. 18.10 Radiojournaal. 19.25 Promena'
de-orkest, Radiokoor en solisten: amuse'
mentsmuzlek. 19.00 Trefpunt: de dlscussleru-
militairen. 20.35 Stereo: Dar
21.00 Stereo: Ballroomorkest. 21.
trum. 22.00 Gonk: satirisch proi_
Nieuws. 22.40 Radiojournaal. NRU: 22.55
Signaal - muziek van eigen tijd (opn). 23.55-
- i.OO Nieuws.
HILVERSUM II (298 m) KRO: II
de volksmond: volksliedjes. 18.19 Ultz.
ding van de Boeren Partij. 18.30 Nieu'
18.40 Actualiteiten. 18.05 Licht instrumentual
ensemble en solisten. 19.40 Concillepostbus.
1945 Nederlandse Muziekdagen 1968: Heden
daagse muziek (opn.). 30.55 Gespr*
eel dinsdagavondprogramma. 22.
,js. 22.40 Overweging. 22.45 De -zlngern
kerk, muzikale elzlng. 23.00 Kontekst: maga-
slna waarin op de dingen wordt doorgepraat.
22.30 Zin: lledjwsprogramma. 23.55-24.00
BRUSSEL NED (324 m) - 18.00 Nieuws.
18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paardesport-
ultglagen. 18.30 Franse les. 18.32 Grammo-
fcionmuzlek. 18.35 Tips voor het verkeer.
18.40 Grammofoonmuzlek. 18.45 Sportkro
niek. 18.52 Taalwenken. 18.55 Grammofoon-
muziek. 19.00 Nieuws, weerbericht en radio-
kronlek. 10.40 Gramn.o,, ,onmu lor.
Syndicale kroniek. ÉÊjt
WOENSDAG
licht).' VPRO: 7.54 Deze dag. VARA: 8.00
Nieuws. 8.11 Actualiteiten. 8.20 Lichte gram-
mofoonmuziek. (8.30-8.35
terstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00 Lichte
grammofoonmuziek. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Nieuws. 11.02 Voor de vrouw. 11.40
Stereo: Orgelconcert: oude muziek. 12.00
Stereo: PhUharmonla-orkest: amusements
muziek. 12.22 Voor het platteland. 12.26 Me
dedelingen IHÉH j
orkestmuziek. 13.45 Gesproken portret.
Voor de kinderen. 15.00 Nederland
dagen: Hedendaagse opnamen. 1«
Muziek-
i0 Nieuws.
klanken. 16.50 Stereo: VARA's
Popshow. 17.20 Voor de jeugd.
HILVERSUM II (298 m) NCRV: 7.00
Nieuws. 7.10 Het levende woord. 7 is
Stereo: Klassieke grammofoonmuzlek. 7.30
Nieuws. 7.32 Actualiteiten. 7.45 Stereo: Klas
sieke dansen. TROS: 8.00 Nieuws. 8.11 Lichte
grammofoonmuzlek en praatje. (8.30 Nieuws).
varleerd programma. 11.50 Actualiteiten.
KRO: 12.00 Van twaalf tot twee: gevarieei
VolkNimizlek (gr,),
iinble. 17.50 Over
heidsvoorlichting: 2
over onze sociale verzeiceringen.
HILVERSUM III (240 m en FM-kanalen)
NCRV: 9.00 Nieuws. 9.112 Zinc, zing, zing':
lichte vocale muziekjes. 10.00 Nieuws. 10to.'i
Mengelmuze: nieuwe langspeelplaten. 10.30
Ramblers Radio Reprises. NRU: II. 00
Operetteklanken. (12.00 Nieuws.) 12.30 Musi-
igmenten. AVRO: 13.00 Nieuws. 13.03
illtelten. 13.06 Zei 'm op: vrolijk platen-
programma. 14.00 Nieuws. 14.03 Muzlek-Boe-
tlekgevarieerd muziekprogramma met Ne
derlandse artiesten. 15.00 Nieuws. 15.03 Ar-
'itamlnenpopulair verzoekplatenpro-
na. 16.00 Nieuws. 16.03 Poptopnonstop
;kplatenprc
BRUSSEL NED (324 m) 12.00 Nieuws.
_j.03 Lichte muziek. 12.40 Weerbericht, me
dedelingen, programmaoverzlcht en SOS-be-
rlchten voor de schippers. 12.48 Lichte mu
ziek. 12.55 Buitenlands persoverzicht. 13.00
Nieuws en muzlekwedstrljd Koningin Elisa
beth 1988. 13.30 Tafelmuzlek. 14.00 Nieuws.
14.03 Schoolradio. 14.20 Voorproeven van de
wedstrijd Radioschoolkoor 1968. (14.30-14.50
de Jeugd. 15.00 Nieuws.). 16.15 Voor de
ren. 16.00 Nieuws. 16.03 Beursberichten.
16.09 Jazzmuziek. 17.00 Nieuws, weerbericht
mededelingen. 17.15 Tilt.
KRO-presentator Ad Zonneveld had ni
afloop een gesprek met een Neder
lands deskundige, dr. Grewel, die
zacht gezegd nogal kritisch stond te
genover de „Warrendale"-methode.
Omdat die zo intrigerend gepresenteerd
werd, zou het ons spijten als de KRO
het hierbij zou laten. Deze omroep
heeft destijds voortreffelijk werk gele
verd over het zwak-begaafde kind.
„Warrendale" kan misschien inspireren
tot eenzelfde programmareeks over het
Niet verantwoord pacifisme
PACIFISTEN zijn dikwijls sympathie
ke mensen. Zij hebben nog idealen
en zij geloven er in. Soms zijn het ook
gevaarlijke mensen, namelijk wanneer
ze, in de vervoering om hun idealen, de
werkelijkheid niet meer zien. Tot dezul
ken behoort, vrezen wij, de oud-legor-
predikant Diekerhof.
Onze vrede en vrijheid zijn op het
ogenblik gebaseerd op het militaire
machtsevenwicht tussen Oost en West.
Dat kan geen hechte basis zijn voor al
le tijden. We moeten af van de bewape
ningswedloop. Anders gebeuren er on
gelukken.
De heer Diekerhof wil door zijn pro
testdienstplicht eenzijdige ontwapening
afdwingen. Om wille van de vrede moe
ten we risico's durven nemen, zegt hij.
Naar zijn mening zal de communistische
wereld daarvan geen misbruik maken.
Ook wij zijn van mening dat de wes
terse wereld om wille van de vrede enig
risico moet aandurven. Verantwoord ri
sico. Zo lang echter de situatie in Rus
land zodanig is, dat een man als Die
kerhof daar ogenblikkelijk achter de
tralies zou worden gezet, kan het voor-
stel-Diekerhof niet als een verantwoord
risico worden aangemerkt.
Duurdere melk geen oplossing
HET vetgehalte van de melk wordt
verhoogd. Dat betekent een prijs
verhoging want vettere melk is duurde
re melk. Heeft de consument om vette
re melk gevraagd? Beslist niet. Een ver
hoging van het vetgehalte maakt de
melk immers niet gezonder. Eerder i6
het tegendeel het geval. Waarom dan
deze ingreep? Omdat er een overpro-
duktie is van melk, die niet als (dure)
boter is weg tc werken. Nederland wil
(of kan) geen dure boter eten en moet
daarom nu het overtollige vet in de
Deze maatregel is onjuist. Het pro- I
bleem van de overproduktie wordt er
niet door opgelost. Waarschijnlijk zal
zoals bij eerdere prijsverhogingen is ge
beurd het melkverbruik verder da
len. Dat la schadelijk voor de volksge
zondheid.
De oplossing van minister Lardinois
(Landbouw) is een makkelijke voor hem.
Maar het is geen oplossing die het zui-
velvraagstuk oplost. En daarop zit Ne
derland toch met stijgend ongeduld te
wachten. De overproduktie in de zui
velsector kost al jaren miljoenen.
Mevr. Wallace
overleden
MONTGOMERY (Alabama) (AP)
Gouverneur Lurleen B. Wallace van Ala
bama is vanmorgen in haar slaap over
leden. Familieleden en artsen waren bij
het sterfbed aanwezig. Zij was reeds
2 jaar ongeneeslijk ziek.
Mevrouw Wallace (41) werd in 1966
tot gouverneur van Alabama gekozen als
opvolgster van haar man, die krachtens
de wetten van de staat geen nieuwe
ambtstermijn meer kon aanvaarden.
In haar ambtstermijn deed mevrouw
Wallace veel voor de uitbreiding van
Alabama's instellingen voor geesteszie
ken en voor de scholen voor bijzonder
lager onderwijs. Wat het rassenbeleid
betreft, volgde zij het voorbeeld van
haar echtgenoot, die een krachtig voor
stander van rassenscheiding is. Oud-gou
verneur George Wallace heeft zich kan
didaat gesteld voor het presidentschap.
AMSTERDAM (ANP) De oudere generatie Am
sterdammers kan zich waarschijnlijk nog heel goed
herinneren dat het een attractie was om onder het
Rijksmuseum door te lopen in die tijd mochten er
zelfs nog auto's onderdoor en te kUken naar de
vaandels en harnassen die men door de ruiten van
de historische afdeling goed kon zien. Dat is zo'n
dertig jaar geleden. In 1970 krijgt hel Rijksmuseum
die historische afdeling weer terug. Of al die vaan
dels van de slag bij Waterloo enz. dan ook weer
te zien zullen zfin hangt af van de conditie waarin
zij verkeren. De luchtverontreiniging die in die dertig
jaar een grote rol is gaan spelen en zelfs in het air
conditioned museum zün sporen nalaat, heeft mei
name aan deze vaandels veel kwaad gedaan.
In 1970 komt een over bijna '20 Jaar uitgestrekt
bouwprogramma van het museum klaar en is een
reorganisatie tot stand gekomen, die het museum tot
een werkelijk modern museum van oude kunst
maakt.
De verzameling van hel Rijksmuseum dateert uit
1808. Het huidige gebouw kwam in 1875 klaar. Het
was voor zijn tijd een kolosaal gebouw dat ook een
werkelijk kolossale verzameling herbergde. Alles wat
het museum bezat was te zien; en dat was zóveel dat
de bezoekers last kregen van wat men in volkskrin
gen noemt museumvermoeidheid.
Geen stapelplaats
Dr. Schmidt Degener, die in 1925 tot hoofddirecteur
werd benoemd, begreep dat een museum geen stapel
plaats van kunstvoorwerpen mag zijn maar dat ieder
schilderij en ieder stuk een kans moet krijgen zo
gunstig uit te komen dat zijn waarde werkelijk kan
worden herkend. Hij was de eerste hoofddirecteur die
door selectie en herplaatsing de rijke verzameling
werkelijk een kans gaf en plannen ontwierp om door
een betere indeling het museum te moderniseren.
De oorlog met de daaraan gepaardgaande evacuatie
van de kunstschatten belemmerde deze plannen maar
zijn opvolger jhr. Roëll onderwierp de verzameling
aan een strenge selectie en zocht wegen om te komen
tot een forse uitbreiding van de expositieruimte.
Het Rijksmuseum was oorspronkelijk gebouwd rond
twee binnenplaatsen, die als lichthallen functio
neerden. Deze lichthallen hebben sinds het museum
uitgerust is met zo'n 2000 neonbuizen geen functie
meer en jhr. Roëll ontwierp het plan in deze licht
hallen expositieruimte te scheppen. Eerst werd in de
westelijke lichthal een „nieuw museum" gebouwd
waarvoor met name de kunstnijverheidsafdellng en
de afdeling beeldende kunsten met 30 zalen kon wor
den uitgebreid, waarvan ook het prentenkabinet
meeprofiteerde en daarna werd begonnen aan een
zelfde uitbreiding in de oostelijke lichthal.
Tweede uitbreiding
Deze tweede uitbreiding is nu in ruwbouw gereed.
De afwerking zal nog twee jaar in beslag nemen en
dan kan de van oudsher zo aantrekkelijke historische
afdeling weer worden ingericht.
Jhr. Roëll is inmiddels als hoofddirecteur opgevolgd
door dr. Van Schendel maar omdat beiden als con
servator onder de heer Schmidt Degener al aan het
museum verbonden waren en met do uitbreidings
plannen als het ware zijn opgegroeid had deze wis
seling van leiding geen principiële invloed op de
plannen.
Ook bij de oostelijke verbouwing is men uitgegaan
van het ontwerpen van drie lagen, die aansluiten op
de verdiepingen van het oude museum. Een van deze
lagen wordt de historische afdeling, een wordt ge
bruikt voor uitbreiding van de schilderijenafdeling
en de derde onderste-l3ag wordt de studieafdeling
niet toegankelijk voor de gewone museumbezoeker.
Hier is een groot deel van het niet-geëxposeerde
sehilderijenbezit bijeengebracht dat voor studenten
in de kunstgeschiedenis, veilingmeesters en andere
betrokkenen als studiemateriaal van belang kan zijn.
Bovendien bevat deze nieuwe afdeling tentoonstel
lingsruimte, waar, wanneer er niet geëxposeerd
wordt, ook restauratiewerkzaamheden kunnen wor
den vericht, ruimte dus die voor het goed functio
neren van het museum dringend nodig is, maar die
al geruime tijd er niet meer was.
Trouwens ook na 1970 blijven er ruimtelijke wensen
over. De bibliotheek bijvoorbeeld, waaraan jaarlijks
zo'n 12 strekkende meter boeken wordt toegevoegd,
is te klein. Het prentenkabinet zou graag uitbreiding
willen hebben. Het museum heeft behoefte aan ruim
te voor de educatieve dienst. Een televisiekamer van
waaruit belangrijke kunstwerken, die het museum
niet mogen verlaten, geprojecteerd zouden kunnen
worden, is ook een wens.
De rol die een museum als het Rijksmuseum nu in
het maatschappelijk bestel speelt is een totaal an
dere dan die in 1875 toen Kuypers het gebouw ont
wierp. Het bezoekersaantal is geweldig toegenomen
Het aantal aparte tentoonstellingen bedraagt 50 tol
80 per jaar. Er is 300 man personeel, maar men komt
70 man te kort, dat is bijna 25 procent.
Het Amsterdamse Rijksmuseum dat tot de mooiste
en rijkste musea van West-Europa mag worden ge
rekend, probeert zeer beslist ook al beperkt het
zich tot „klassieke" kunst de grens tussen het
Rijksmuseum en het museum van jonge kunst, het
nabijgelegen Amsterdamse Stedelijk Museum ligt
rond 1860 een modern museum te zijn. En dat
vereist ruimte, meer ruimte dan men een eeuw ge
leden kon voorzien dat nodig was. Dit probleem is in
1970 goeddeels overwonnen.
Gevaarlijke lucht
Belangrijk intussen blijft een ander probleem dat al
even is genoemd namelijk het probleem van de lucht
verontreiniging door o.m. het sterk toegenomen auto
verkeer en de uitbreiding van de industrialisatie.
Veel van bet beeldhouwwerk in en rond het Rijks
museum is uitgevoerd in Frans kalksteen. In de
laatste tien jaren blijkt de erosie sterk te zijn toe
genomen, doordat dit koolzure kalkgesteente onder
invloed van een toenemende zwavelig zuurgehalte in
de lucht omgezet wordt in zwavelzuurkalkgesteente
en dat is gips, wat niet weerbestendig is. Veel van
het beeldhouwwerk versponst dus ook en gaat op
de duur verloren. Ook in het museum doet het toe
genomen zwavelgehalte in de lucht geen goed. Het
vreet de kunstvoorwerpen aan en men is druk bezig
afdoende afweermiddelen te zoeken. De welvaart en
de tand des tijds gaan in dezen hand in hand
Maar de staf van het Rijksmuseum zou graag eien
dat zij hun macabere dans elders botvierden.
VARA's Achter-het-nieuws-aan ver
toonde historisch filmmateriaal over
de zaak Enoch Powell met onder meer
wat uitgebreidere reportage van Wil
sons 1-mei rede, die we al een aantal
malen op het scherm zagen. „De jonge
onderzoekers" leverde een levendig
programma over Drente op. waarbU
we overigens niet de indruk kregen,
dat de hardwerkende leerlingen van
het Winkler Prins Lyceum te Veendam
met resultaten op de proppen kwamen,
die wetenschappelijke betekenis had
den. Hetgeen toch eigenlijk de opzei
van dit programma is. Maar een goed
t.v.-programma zat er wèl in.
Vg.
Weer kort geding
Zeist-YARA
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM Vrijdag 10 mei dient
voor de Amsterdamse rechtbank een
nteuw kort geding tussen de gemeente
Zeist en de VARA.
Opnieuw zal dan de t.v.-reportage over
de omstandigheden rond de dood van
de heer Verhagen uit Zeist aan de orde
komen. Zoals bekend werd onlangs de
VARA-televisie veroordeeld openlijk
rectificatie te geven op het beeldscherm.
De gemeente Zeist is van mening, dat
deze rectificatie op onjuiste wijze is ge
schied cn geen genoegdoening verleent.
Talensprijs voor
W. de Kooning
(Van onze kunstredactie)
DEN HAAG De Talensprijs Inter
nationaal zal voor de eerste, maal wor
den uitgereikt aan de kunstschilder
Willem de Kooning.
De Kooning, in 1901 in Rotterdam ge
boren, werkt sedert 1926 in de Verenigde
Zijn oeuvre omvat abstracte, figura
tieve en expressionistische werkstukken.
Zijn meest indrukwekkende abstracte
werk „Excavation" werd geëxposeerd
op de Biennale van 1950 in Venetië.
Van zijn figuratieve stukken is het
schilderij „Woman I" opgenomen in de
collectie van het Museum of Modern Art
in New York.
Willem de Kooning staat sterk in de
belangstelling, vooral bij de jongere ge-