5*
RODEJEÜG
I
S
£L
landestiene pers bloeit
:egen verdrukking in
M',
ONDERGRONDS IS ONBEMIND
ATHENAEUM BKKHAN&EL
[KASSA) ^3?
[op van ondergronds blad
AMSTERDAM De Amsterdamse Spuistraat, een fietsbelworp van het Lieverdje vandaan, dat zou zingen,
lis brons zingen kón: „Waar zijn al die provo's heen?" Een jonge agent van politie converseert er met een
ijpe dame op de getuigende toon, die gekwetstheid verraadt een verbale ingezonden brief, waar de toe-
fallige passant al op drie meter afstand kennis van neemt. De rijpe dame heeft ter plaatse een nering in
Kieken en bladen, die op de kaft met blote juffen verlucht zijn, aanzienlijk mooier dan zij. Maar het is niet
ie royaal uitgestalde naaktheid, die de luidkeelse verontwaardiging van de agent heeft opgewekt. De tijd,
lat bloot onder de toonbank werd verkocht, is ongeveer gelijktijdig met de oude katechismus verdwenen.
)aarvoor in de plaats is een nieuwe ondergrondse lectuur gekomen en het bizarre toeval wil, dat de beien-
lende etalage met dit soort geschriften is gevuld. De polemische conversatie tussen agent en rijpe dame
|aat dan ook over „De Witte Krant", „Iets", „De Teleraaf", „Om", „God, Nederland en Oranje", „Kontrast",
,Rode Jeugd", „Hitweek" en „De Volkerenkrant" die openlijk liggen uitgestald.
JOT ONZE SPIJT HEBBEN WE
)E INHOUD VAN HET PAKJE
MOETEN VERBRANDEN"
Athenaeum Boekhandel heeft er een leuke schnabbel
n. Bedrijfsleider A. F. Hogervorst: „Jazeker, je kimt
alle Nederlandse en buitenlandse ondergrondse
aden kopen, die de moeite waard zijn, en dan staan
echt wel eens erger kreten in dan „Johnson oorlogs-
sdadiger". Wat de Nederlandse underground press
treft: dat is een wisselende affaire. Soms komt er van
n blad maar een enkel nummer uit, soms haalt een
ad ook een hele hoge oplage. De gemiddelde oplage
hat ik op 2000 exemplaren. De „Witte Krans" met een
ilage van 6000 1b een uitschieter. Het is dan ook een
vestigd blad geworden".
taat uit de Witte Krant: „Marktonderzoek leert, dat
prijzen van goede hasj en kongo (beide verdovende
Iddelen, red.) de laatste maanden flink zijn gestegen
vergelijking met het prijspeil van bijvoorbeeld vorige
mer. Deed Libanon, Pakistan, India en gelijkstaande
iralitelt toen een 2.50 ƒ3.50 per gram, nu legt de
idersmoker (de Nederlander, die verdovende middelen
bruikt. red.) vaak van ƒ5.- tot ƒ7.50 per gram op
Iel. Op de Amsterdamse witte markt is het aanbod
wisselvallig. Prijzen en kwaliteiten lopen sterk
teen. Aanbod in LSD is zo goed als nihil, maar de
aag lijkt nog zeer levendig. In Rotterdam, dat als
ote havenstad toch een belangrijk doorvoercentrum
valt al evenmin te hopen op een levendige deal.
richten uit Antwerpen echter maken melding van een
ij levendige handel. Antwerpse dealers beginnen zich -
wust te worden van de mogelijkheden, die Nederland
afzetgebied heeft
IS ZONDER BAARD
o ho, niet meteen „leve de Belgen" roepen, want dan
ijgt men het met het eveneens subversieve „Hitweek"
n de stok. Dit blad weet te melden dat iemand de
egang tot België werd ontzegd, omdat zijn baard niet
zijn pas stond. En „Iets", zo mogelijk nog rebelser,
ischrijfl onder de kop „LACHEN, GIEREN, BRULLEN",
ie vijf politiemannen in de Antwerpse boetiek „De
li kei" allerlei ondergrondse bladen in beslag hebben
inomen onder beschuldiging, dat zij storend zouden
or de goede zeden. „De tendens achter deze aan-
igen is duidelijk", aldus het artikeltje. „De zedelijke
aarden zijn slechts een vermomming om hier in
elgië een mentaliteit in bedwang te houden, die, hoe
iniem ze ook is, over de bekrompen hersens van de
estigde orde zweeft. Ge moet weten, dat ze hier in
?lglë minder gewoon zijn dan bij jullie in Nederland",
oor de „stuff" naar Antwerpen, voor de „underground
ss naar Amsterdam. Zo ziet men, wat de Benelux
mag. Hoewelhet uitstekende ondergrondse blad
"he International Times" is onlangs door de marechaus-
te Hoek van Holland in beslag genomen, toen twee
ondense jongelui het wilden invoeren. Argument van
achtmeester Clinge: „Vindt u dit in overeenstemming
et de goede smaak? Zou u dit bij elke Nederlander in
brievenbus willen gooien?" En het Haagse under-
■oundblad „Iets" is al verschillende keren in beslag
en. Hetgeen niet verhindert, dat de Athenaeum
oekhandel ook alle nummers, waartegen de justitie
het geweer is gekomen, vrij en onverveerd verkoopt,
edrijfsleider Hogervorst daarover: „Dat optreden tegen
ondergrondse bladen is een plaatselijke zaak. In Den
aag zijn ze misschien erg moeilijk, maar hier zijn ze
>yaal. Sinds het blad „Provo" verdwenen is, hebben
de politie nooit een opmerking gehad. Ze komen
Jk nooit kijken, wat we verkopen. De BVD? Haha, ik
nooit gezien, maar misschien komen die wel
ermomd als hippies. We worden echt niet als beroeps-
ivolutionairen beschouwd. We worden geaccepteerd,
praat nou over Amsterdam. In de provincie is dat
i anders. Laatst kregen wij het verzoek ergens een
and in te richten met ondergrondse lectuur. Nee, ik
et waar. Ik wil niemand voor het hoofd stoten
ou, daar merkte je een duidelijke afkeer. Je voelde
De Athenaeum Boekhandel (die volgens de cartoonist van een van de ondergrondse bladen duidelijke banden met
Lenin en de Sovjet-Unie heeft) heeft een leuke bijverdienste aan de ondergrondse bladen.
Cartoon uit „God, Nederland en Oranje"
aan, zonder dat er iets demonstratiefs gebeurde of zo,
dat de mensen er niet mee geconfronteerd wilden
worden".
Nogmaals citaat uit de Witte Krant: „Het keerpunt
tussen eb en vloed is bereikt De bezinningsperiode na
de liquidatie van Provo nadert zijn einde. Het kan niet
lang meer duren, voordat een nieuwe vloedgolf van
subversieve activiteiten zal aanrollen op Hollands blanke
duintoppen. Nederland maakt deel uit van een
dubbele plundermachine: de geïndustrialiseerde wel
vaartsstaten plunderen Azië, Afrika en Zuid-Amerika
leeg en in de welvaartsstaten zelf manipuleert een heer
sende klasse de materiële en geestelijke behoeften van
de massa Daarom is Nederland een onderdeel van een
internationale oorlogsmachine, die met geweld bevrij
dingsbewegingen in de plundergebieden moet neer
slaan. Maak een lijst van alle Nederlandse
bedrijven die hun materialen te goedkoop betrekken uit
de plunderingsgebieden". Zo gaat het nog een tijdje
door. De bedoeling is bewijsmateriaal te verzamelen
voor monsterprocessen tegen economische delicten van
de industrie, tegen de Nederlandse staat en tegen het
Nederlandse dagbladwezen.
Auteur van dit sabelkletterende proza is Roel van Duyn
weet u nog?, de geestelijke vader van de Nederlandse
provobeweging, die inmiddels na kort, doch ongeduldig
gediagen lijden ter ziele is gegaan. Ondergrondgrossier
Hogeivorst: „Provo is het beste undergroundblad, dat
we in Nederland hebben gehad. Hoewel de groep er
achter onsamenhangend was, werden de gedachten-
gangen duidelijk geformuleerd. Dat ontbreekt bij de
huidige Nederlandse underground press. Ze hebben te
weinig achterban. Amerika waar het verschijnsel
trouwens vandaan komt is stukken beter. Daar
reageren ze veel sneller en feller op de actualiteit. Ze
gaan er. met uitstekend gedocumenteerde verhalen,
uiterst scherp op in. Provo deed dat ook, maar tegen
woordig zijn we hier niet zo snel als vroeger. Engeland
doet z'n best maar kan niet veel vanwege de censuur.
Ik bedoel niet alleen, wat er uit gaat, ik bedoel ook,
wat er binnen komt Laatst had ik wat Engelse jongens
in de zaak. Kochten boeken van Henry Miller en van
De Sade Dat is hier tegenwoordig allemaal vrij, zelfs in
Nederlandse vertaling. Maar de Engelse douane hield
ze aan cmdat ze er hip uitzagen, onderzocht de bagage
en nam de boeken in beslag. Dat schreven ze me en
ik dacht verrek, zou het echt zo erg zijn? Ik stuurde
de boeken per post op. Wat denk je? Ik kreeg een
keurig briefje van de Engelse PTT, dat ze lot hun spijt
de inhoud van het pakje hadden moeten verbranden".
Ingezonden brief in Hitweek (verkort weergegeven):
„Ik ben van mening, dat Rusland onverwijld alle ont
wikkelingslanden (desnoods met geweld) moet ver
overen en ze 'n streng communistisch systeem moet
opleggen. Dit is de enige vrij snelle manier om deze
landen economisch op ons peil te brengen. Het is een
harde, onmenselijke methode, maar het is dan ook maar
tijdelijk Na 'n vijftig tot honderd jaar moet ook daar
geleidelijk worden overgegaan naar het kapitalistische
systeem (al mag het vooral niet rechts gaan worden,
een rose kleurtje, gemengd socialisme, is dan ideaal)".
Hetzelfde „Hitweek" over West-Berlijn: „Je eet braad
worst, Berlijnse worst, knochels en schinkelstukken,
gebakken vetranden, zwijnepuree, pootstuk met botten-
saus en gekookte knie in warm water. Rochelende oude
wijven en weerzinwekkend glimmende middenstanders
krijsen met opgeheven vuisten naar de lokale kortharige
Vietnamdemonstranten". Dit is wel duidelijk: lees, in
het geurige kielzog van de flower-power, de under
ground press, en je hoort nog wel eens wat, waarover je
op een love-in kimt praten. Hetgeen ons brengt op:
OVER BLOEMEN PRATEN
Een citaat uit „Iets". Onder de kop „waarschuwing voor
gebruikers van verdovende middelen" schrijft dit onder
grondse, maar bij de Athenaeum Boekhandel voor hon
derd sentjens verkrijgbare blad: „De politie is uitsluitend
in staat, de handel in bewustzijnsverruimende middelen
aan te pakken en grote aantallen gebruikers te arres
teren door LOSLIPPIGHEID bij arrestatie. Communi
ceer met de lieve politie door over bloemen te
oraten Wees lief voor de politie; breng ze niet in
de verleiding, dingen te weten te komen, die voor de
politie heel ongezond zijn om te weten. Breng uw mede
mensen niet in GEVAAR. Wees lief voor ze. Als men
u vasthoudt, breng dan de tijd door met meditatie"
Uit ditzelfde „Iets" een advertentie. „45 jaar oude neger
zoekt minnares, blond, goede smaak hebbend, een
glaasje lustend, niet al te preuts, vriendin extra geen
bezwaar
Vraag aan Hogervorst, die Amsterdam in tegenstelling
„ROSE KLEURTJE,
GEMENGD SOCIALISME
HET IDEAAL"
tot Rotterdam een échte „ondergrondse" gaf: „Gaat de
underground press niet een beetje op de sextoer?"
Hogervorst antwoordt: „Dat is een verzinsel. Ze
brengen bijvoorbeeld inderdaad naaktfoto's, maar als
je ze goed bekijkt, zijn die van een speelse koelheid. De
reformatie ligt er niet dik meer op, als Je begrijpt wat
ik bedoel De echte sexbladen zijn in wezen loodzwaar.
Gandalf, door buitenstaanders nog steeds als onder
gronds blad beschouwd een lachertje is er zo een.
Het heeft niets met underground te maken. Die brengen
sexs om te schokken. Het is gewoon vervelend. Tien
jaar geleden had het gekund. Maar nu.... de onder
grondse bladen van nu leggen geen ziekelijke nadruk
op sex. Hun standpunt Is: Je moet het doen of Je moet
het laten, net waar je zin in hebt. Je discussieert er
toch ook niet over, of je al dan niet een kopje thee
zult drinken? Op dezelfde manier behandelen ze ver
dovende middelen. Ze stimuleren het gebruik ervan
bepaald niet. Ze willen alleen, dat de wet veranderd
wordt, zodat er een zinnig onderscheid komt tussen
schadelijke en niet-schadelijke middelen. Ze waar
schuwen zelfs tegen middelen, die op de markt komen,
en die gevaarlijk kunnen zijn. Maar het belang van de
underground press gaat ver boven dit soort zaken uit.
Ze willen vooral kritische vragen stellen over de zoge
naamds democratische vrijheden. De Amerikaanse under
ground press is daar heel sterk in. Daarin zijn ze het
best. De „Teleraaf", nakomertje van Provo, was in dit
opzicht niet de slechtste, als men het pakket van be
schikbare Nederlandse ondergrondse lectuur onder de
kritische loep neemt. Het had verrukkelijke parodische
berichten, toen het nog verscheen. Oordeel zelf.
Cartoon uit „God, Nederland en Oranje'
„Aanstootgevend beeldje verwijderd. De Gemeentelijke
Reinigingsdienst heeft vanmorgen op het Jonas Daniël
Meijerplein ln Amsterdam een beeldje verwijderd op
last van de politie. Desgevraagd deelde de hoofdcommis
saris van politie ons mee: het beeldje (het stelde een
dokwerker voor) werd de laatste Jaren steeds meer een
verzamelplaats voor op rellen beluste demonstranten en
andere herrieschoppers. De buurtbewoners zijn ons
dankbaar voor het weghalen, want nu kan dnar eindelijk
eens werk gemaakt worden van de doorstroming van het
verkeer".
Nog een
Deze zelfde subversieve periodiek bracht een feuilleton,
geschreven door Hitiers rechterhand Martin Bormann
onder de titel „Ik leef, exclusief voor onze bladen". Een
hele goeie, de Telegraaf, voordat hij ter ziele ging.
PIJNAPPELKLIER
Dan hebben we „Om", dat (nog) wel bestaat. Ons trof
daarin vooral het verhaal, dat fluoridering van het
drinkwater niet zozeer mikt op het voorkomen van
tandbederf bij kinderen als wel op het langzaam ver
doven en uitschakelen van de pijnappelklier in de linker
hersenkwab, waar onze individuele vrijheidszin zou
zetelen. „Iedereen, die gedurende een Jaar of langer
kunstmatig gefluorideerd water heeft gedronken, zal
NOOIT MEER MENTAAL OF FYSIEK DEZELFDE
ZIJN", waarschuwt het blad bij monde van een promi
nente Amerikaanse chemicus. Het kan een verzonnen
verhaal zijn, maar in deze tijd van onder meer chemische
oorlogsvoering weet je nooit Het lezen van onder
grondse bladen schudt Je wél wakker. En dat is nou
precies de bedoeling.
„God, Nederland en Oranje" tenslotte, als punt achter
een veel te beperkte bloemlezing, maar wat wil Je?, er
is op de wereld nog meer aan de hand. Daarin een
raadsel, dat luidt: „Ik ben langharig en werkschuw. Ik
knip nooit mijn nagels en kom nooit uit mijn eigen
kleine kringetje. Ik heb een slechte Invloed op wie met
mij omgaat Bleek van het binnenzitten blijf ik altijd
buiten schot, ook al zet ik dikwijls aan tot misdaad.
Gelukkig kom lk ln eerlijke, onbedorven kringen weinig
voor. Wie ben lk?" Het antwoord op de volgende blad
zijde blijkt te zijn: „De Nederlandse leeuw, afgebeeld op
de Nederlandse gulden" Flauw? Dan is het terecht, dat
de politie niet ingrijpt, wanneer de Athenaeum Boek
handel ondergronds blijft wroeten.
NIET OPPERVLAKKIG
Het laatste woord is aan de mol Hogervorst, gang-
berelder der underground press bij de gratie van de
Amsterdamse (niet de Haagse, de Antwerpse) justitie.
Hij zegt: „De ondergrondse bladen ln Nederland worden
voor 80 procent gemaakt door Jonge studenten ln de
politieke en sociale wetenschappen. Of het gedrevenen
zijn? Nalopertjes van de mode? Ik geloof, dat ze echt
wel iet» te zeggen hebben. Ze vinden, dat het moet Ze
beschouwen het niet als tijdverdrijf, zoiets als het
redigeren van schoolblaadjes. De ondergrondse pers is
oen communicatiemiddel, dat zijn waarde echt wel
bewezen heeft De bladen zijn niet oppervlakkig Mensen,
dlc bijzonder inteUigent zijn en een kritische scholing
hebben gehad, schatten de underground press hoger dan
do gevestigde Journalistiek. De makers van de bladen
zijn geen modieuze figuurtjes. Maar een grote groep
bereiken ze niet. Het blijft bij kleine groepjes Het is
geen verschijnsel, dat, zoals de Springerpers, enorme
oplagen zal bereiken".
Dit in tegenstelling tot de boekjes en tijdschriften, die
hun kaften verluchten met blote juffen. De jonge agent
en de rijpe dame kunnen dus hun verhitte discussie
zonder schade staken.
PIET SNOEREN
