Vorig jaar bestelde ik mijn kolen toch al in april? Of ®a£eidócSotirta/nt Meer controle op Radio gebruik peppillen programma LONEN aangekondigdweest aldus Luns kom, laat ik mijn kolenman 'ns bellen. Per slot van rekening PAGINA 2 DE LEIDSE COURANT DINSDAG 23 APRIL 1968 Het scheppen PROF. M. Rooy. een van de paar top deskundigen op het gebied van pers en andere communicatiemiddelen waar over eNderland op wetenschappelijk ni veau beschikt, heeft vorige week in Scheveningen de stelling verkondigd, dat de massamedia nog alijd meer fungeren als spiegel dan als krachtcentrale van meningen. Globaal genomen kwam de mening van prof, Rooij erop neer, dat ondanks de veel genoemde invloed van de communicatiemiddelen in onze maat schappij krant, radio en televisie in feite geen scheppers, maar slechts vertolkers van meningen zijn. Die stelling kan met bewijzen gestaafd worden; men kan trouwens teruggaan naar de allereerste functie van de media en dan herhalen, dat demedia het nieuws niet maken, maar slechts zorgen voor een communicatie tussen het nieuws en de lezers, kijkers of luisteraars. Maar de stelling van prof. Rooij kan misverstand wekken, wanneer men haar al te eng interpreteert. Waar is, dat de communicatiemiddelen maar zelden rechtstreeks de loop der gebeurtenissen beïnvloeden. Maar ons ïykt even moeilijk te weerleggen, dat in veel gevallen de loop der gebeurtenissen toch, indirect maar daarom niet minder belangrijk, plaatsvindt onder druk van opinies en stemmingen op het tot stand komen, waarvan de commupicatiemedia grote invloed hebben gehad. OM te beginnen is er dank zij de com municatiemedia veel minder tjjd no dig om een feit of een mening onder de aandacht van de grote massa te bren gen. Inde vorige eeuw was soms een oorlog al bijna geëindigd vOór elders ter wereld de mensen gelegenheid kregen om hun teleurstelling of afschuw uit te spreken over het feit dat men met bloed, vergieten begonnen was. Vandaag an de dag spreekt de hele wereld er schande over, wanneer ergens ter wereld een Europees land of deVerenigde Staten met hun verantwoordelijk een daad moe ten dekken en soms komt de reactie al binnen éénetmaal los, in enkele geval- i len zelfs vóór de eigenlijke feiten vast- j gesteld zijn. In kwantitatieve zin zijn de commu nicatiemedia derhalve wel van het groot ste belang voor de opinievorming, al thans zeker voor de opinievorming van de grote massa. Wij geloven zelfs, dat ln bepaalde gevallen dit niet alleen het ge val ln kwantitatieve, maar ook ln kwali tatieve zin. Formeel biyft waar dat de pers en de via de ether werkende massa media het nieuws niet scheppen; maar de w|jze waarop persorganen, radio en televisie als tolk tussen nieuws en rece- piënt fungeren, sluit bij herhaling ook in, dat ze meningen scheppen. Om dicht bij eigen huis te biyven: zou het politieke bedrijf thans zo sterk in beroering gekomen zijn, wanneer niet de kranten, de microfoon en de camera de Nederlandse burger Indringend en frequent geconfronteerd hadden met de gebeurtenissen in kabinet, volksverte genwoordiging en politieke partijen in een mate als de laatste twee jaar is ge beurd Door het onmiddellijk op het nieuws te zitten en dat nieuws dan snel en bijna chirurgisch te ontleden hebben de mas samedia naar onze vaste overtuiging bij menigeen meningen los geslagen. IN die zin komen we, anders dan prof. Rooy, tot de conclusie dat de pers wel in staat is om ontwikkelingen in de hand te werken. Een voorbeeld dat we in dit verband zeker niet graag zouden laten passeren, ls de druk via commu nicatiemiddelen vanuit de publieke opi nie op de kerkleiding, waardoor de ver nieuwingsgedachten na het Vaticaanse concilie van Paus Johannes ln een voor deKerk ongewoon snel tempo terrein hebben kunnen winnen. Wie stelt, da het dan toch maar de Paus van het aggiomamento geweest is, die de sneltrein in beweging heeft ge bracht. moet ons inziens zich ook de vraag stellen, ln hoeverre de vorige Paus wellicht niet onder druk van wat hem via de communicatiemedia ter kennis kwam, in zyn daden beïnvloed is. Het scheppen van meningen Mjkt ons een meer pluriforme zaak dan een enge interpretatie van prof. Rooijs woorden misschien suggereert. In „Tweeduuster" raakt de aarde uit zijn baan In dc nieuwe aflevering van de serie „Tweeduuster", getiteld „Midder- nachtszon", is te zien wat er gebeurt ais dc aarde uit zün baan raakt. In „Tweeduuster" is dat door een nog niet verklaarde oorzaak het geval en dc aarde komt nu elk etmaal dichter bij de zon. De tropische streken zijn al onbe woonbaar geworden door de steeds Rroter. wordende hitte. Er zijn grote volksverhuizingen naar de polen, waar dè temperatuur nog dragelijk is. Norma Forest en haar buurvrouw zijn nog in hun New Yorkse flat geble ven. New York is nu een verlaten stad, waar een ondraaglijke hitte heerst, een plaats waar het normale leven bezig is over te gaan in een an dere wereld, die van het tweeduster. En dat slechts omdat één enkele voor waarde van ons menselijk bestaan uit zijn evenwicht is geraakt: de warmte van de zon. (Nederland II - 22 uur). „'t Winkeltje" voor NCRV-t.v. De NCRV-t.v. brengt voor de tweede maal dit seizoen een programma uit ,,'t Winkeltje" van Ansje van Bran denberg. Dit café-chantant, van 1964 tot midden 1966 aan 't Haringvliet en sinds september van dat jaar in „De Doelen", wordt thans druk bezocht: er zijn al meer dan 150.000 bezoekers ge weest. Behalve Ansje werkt ook haar echtge noot, de acteur Steye van Branden berg, dikwijls mee. Dit jaar voor het eerst zijn er ook regelmatig andere gasten. In dit programma zingt Ansje v An Brandcnbergf- begeleid door Ru- dü; Pieters, liedjes, van Tpny van Ver re, Josephine Soer,*' Alexander Polrt van zichzelf. (Nederland I - 21.55 uur). (Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Staatssecretaris dr. R. J. II. Kruisinga van Sociale Zaken en Volks gezondheid heeft maatregelen aangekondigd om stimulerende middelen onder dezelfde beperkende bepalingen te brengen als verdovende middelen. Meerdere feiten vormen de begrypeiyke achtergrond van de door velen gevoelde noodzaak nog verdere maatregelen te treffen ter beperking van het gebruik of het misbruik van de stimulerende middelen (wekaminen), zo verklaarde de staatssecretaris gistermiddag by de opening van het farmaceutisch centrum van de Koninklüke Maatschappij ter Bevordering van de Farmacie aan de Haagse Alexandcrstraat. 7| M~ t 1 begin aan den lijve heeft mogen volgen. I i f t f t /VD ÖVD C) 77 Het heeft ook nut gehad voor het lands- IfJ-LltlLl tsQtïltst i> belang, want mijn man is in die periode nog nooit zo vroeg op het ministerie ge- Die „meerdere leiten" zijn volgens de staatssecretaris: dat het simulerend effect van de stimulerende middelen bijvoorbeeld ver schillend en onbetrouwbaar is, daar de reactie afhankelijk is van de individuele persoonlijkheidsstructuur en van de om standigheden waaronder de toediening plaats vindt; dat er ten aanzien van bepaalde ef fecten, zoals eetlustonderdrukking, snel gewenning optreedt; dat er na gebruik, met name bij toe diening met regelmatige tussenpozen, tijdelijke krankzinnigheid kan optreden; dat het gebruik het beoordelings- en waarnemingsvermogen zodanig in on gunstige zin kan beïnvloeden, dat de ge bruiker zichzelf en de samenleving aan grotere dan normale risico's blootstelt, zoals bij voorbeeld in het verkeer. De staatssecretaris wees voorts in zijn toespraak op de verantwoordelijkheid van de apothekers. „Door de snelle ont wikkeling op het terrein van de genees middelen komen steeds meer en gevaar lijker produkten ter beschikking. Het zwaartepunt zal voor de apotheker steeds meer komen te liggen op de af levering en op de bereiding van het ge neesmiddel. Ook zou de apotheker meer en meer als adviseur van de arts en van het publiek kunnen gaan optreden, mits hij daarvoor de nodige kennis verwerft en aanvult", aldus de staatssecretaris. Last voor Luns Na de rede van de staatssecretaris, die in de Ridderzaal werd gehouden, volgde de officiële opening van het nieuwe cen trum van de apothekers in Den Haag, door de echtgenote van minister Luns. Zij mocht de openingshandeling het inmetselen van een speciale marmeren steen verrichten, omdat zij als buur vrouw van het centrum zoveel last had ondervonden tijdens de bouwwerkzaam heden. Ietwat ironisch zei zy dan ook „verheugd te zijn nu het resultaat te kunnen zien van hetgeen zij vanaf het Organisatrice Hanneke MeUer had gis teravond met veel kennis van zaken en veel feeling voor het onderwerp een hele studio vol mensen bij elkaar ge baald. Mensen die onder leiding van Frits van der Poel wel 'ns wilden pra ten, ditmaal over een heet hangijzer als het „engagement van de student". We geloven dat dit programma om 'ns een cliché te gebruiken in een behoefte voorziet. Men kan zijn hart luchten bij Mies of Willem, maar dan is er vrijwel nooit kans dat er een fraai vuurwerk ontstaat. PARAMARIBO (ANP) De Neder landse regering heeft haar goedkeuring gehecht aan het plan om een nieuwe overzichtskaart van Suriname te ma ken. Met dit karteringsproject, tnet de uitvoering waarvan op korte tet-mijn eetl begin zal worden gemaakt, is een be drag gemoeid van 12 miljoen gulden. Het karteringswerk zal worden verricht door KLM-Aerokcarto. Dat ontstond gisteravond wél. Frits van der Poel was eigenlijk minder gespreks leider, dan de werper van de knuppel ln het ibezette hoenderhok. Hij liet de mensen praten, fel, geëmotioneerd. En dat leverde een heel levendige uit zending op. We hebben 't idee dat Frits van der Poel er goed aan gedaan heeft, zo weinig mogelijk in te grijpen. Had hij dat wél gedaan, dan was ons een brok kostelijke televisie ontgaan. „Momentopname van een beweging", een documentaire over de curiehervor ming leverde een aantal onthutsende beelden, fraaie uitspraken en een forse dosis kritiek op. Voor andersdenkenden zal deze blik binnen de Vaticaanse mu ren wel de nodige verbazing hebben op geleverd. Voor ons eigenlijk niet min der. Bijzonder opmerkelijk vonden wc het interview met de hoofdredacteur van de Osservatore Romano, die het had over de vrijwillige censuur vai journalisten die aan het blad w verbonden; de stukken, commentaren gaan naar bet secretariaat en daar worden dan dc aanmerkingen gemaakt. Censuur? Welnee. Beetje censuur? Ja. En we herinnerden ons een uitspraak Een beetje censuur is hetzelfde als eer beetje zwangerschap. En voor het overige werden we gesterkt in onze mening dat we de hervorming daar in Rome wel met een paar korrels zout .pioeten nemen, ondanks de uit spraken van ene biséchöp Van Licrde en van een „bijdetijdse" man als kardi- haal Felici, die'de verslaggevers irt het Latyn te woord stond. A, I. i 19.05 Licht orkes solistsemi klassieke en oude mu lo Kunst: cultureel dinsdagavond- na. 22.30 Nieuws. 22.40 Overweging. zingende kerk: muzikale lezing, eizaam vernieuwen, documentaire hervorming van de Romeinse Curie operettemuziek. BRUSSEL NED. (324 m) 18.00 Nieuw 18.03 Voor de so" AM slagen. 18.30 Era 18.35 Tips les. 18.32 ■rkeer Lichte muziek. 18.45 Sportkroniek. 18.52 Taai- wenken. 18.55 Lichte muziek. 19.00 Nieuws, weerbericht en radiokroniek. 19.40 Lichte mu ziek. 19.45 Praatje. 19.55 Lichte muziek. 20.00 Koormuziek. (In de pauze: boekbe king). 21.35 Lichte muziek. 2: en berichten. 90-22.15 Nleux Niet 9 Het 1 ■nde luzlek. 7.30 Nieuws. 7.32 Actualiteiten. 7.45 Stereo: klassieke dan sen (gr.). 8.00 Nieuws. TROS: 8.11 Lichte grammofoonmuziek en praatje. (8.30 Nieuws.). 9.10 Van heinde en verre: muziek uit Zuid Afrika. 9.35 Waterstanden. 9.40 Voor kleuters. 9.55 klassieke grammofoonmu- programma r de Sphii tntsprogi 11.00 Nieui 11.50 c Uui Actualiteiten, e. gevarieerd Wij van het NEDERLAND I (STER- reclameuitzendingen om 18.56, 19.03, 19.56 en 20.16 uur) NTS 18.50 uur: 'Pipo de clown 19.00 uur: Nieuws in het kort NCRV 19.06 uur: Twien, tiener- programma NTS 20.00 uur: Journaal NCRV 20.20 uur: Hier en nu, actualiteitenrubriek 20.45 uur: Spel zonder einde, 21.50 uur: Dr. O. Jager spreekt 21.55 uur: Café-chantant B't Winkeltje", cabaret HILVERSUM I Het Omroeporkest 23.30—23.55 uur: Zin, amusements programma H1RO 22.20 uur: Water met of zonder NTS 22.40 uur: Tweede journaal 22.45 uur: Sluiting NEDERLAND II (STER- reclamcuitzcndingen om 18.55 en 20.16) NTS 18.50 uur: Pipo de clown 19.00 uur: Nieuws in het kort 19.03 uur: De Verrekijker, jeugdjournaal 19.15 uur: Van gewest tot gewest 19.35 uur: De 21ste eeuw, t.v.-serie (kleuren-t.v.) 20.00 uur: Journaal HILVERSUM II AVRO 20.00—20.40 uur: Hou je aan je w< literair spel NRU 22.55—23.55 uur: Muziek van deze 20.20 uur: Dubbelspion, t.v.-serie (kleuren-t.vJ 21.10 uur: Denkbeeld 22.00 uur: Tweeduuster, NTS 22.25 uur: Tweede journaal 22.30 uur: Sluiting Televisie morgen NEDERLAND I VPRO 17.00 uur: Konijnen die niet het haasje werden, kindermusical 17.25 uur: Kabouter Kandelaar 17.35 uur: Sluiting RADIONIEUWSDIENST HILVERSUM I: 7.00, 7.30 8.00, 8.30, 12.30, 18.30, 22.30, 23.55 HILVERSUM II: 7.00, 8.00. 11.00, 13.00, 16.00. 18.00, 19.30, 22.30, 23.55 HILVERSUM III: Elk heel uur vanaf 9.00 land. 12.26 Mededelli bouw. 12.30 Nieuws. 12.41 Ondernemend, praatje.) NCRV: 14.00 Moder hoorspel. 15.44 17.15 Recht op en neer: cabaretprogra ma. 17.30 Stereo: Lichte grammofoonmuziel 17.50 Overheidsvoorlichting: Mens en samer leving. Drs. Herma M. van den Berg van d in de Betuwe. HILVERSUM II (298 m) VARA: Nieuws enochtendgymnastiek. 7.20 Soci Nieuws - ziek.^(7.30-7.35 11.40 Stereo: Orgelcocert: klassieke muziek. 12.00 Stereo: New Yorks Filharmonisch or kest: klassieke en moderne muziek. 12.22 Voor het platteland. 12.26 Mededelingen voor land- en tuinbouw. 12.29 Promenade-orkest: uit de Donau- e 15.25 Pianorecital: moderne muziek. 16.00 Nieuws. 16.02 Stereo: Operettemuziek. 16.50 StereoVARA's Popshow. 17.20 Voor da jeugd. HILVERSUM III (240 m en FM-kanalen) NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02 Lichte vocale muziekjes. 10.00 Nieuws. 10.03 Nieuwe lang- Muzigk-Boetlek. 15.0 beursberichten r de kleu- NRU: idio. 14.30 Voor de jeugd. 14.50 Koorzang. 5.00 Nieuws). 15.15 Voor de kinderen. 16.00 leuws. 16.03 Beursberichten. 16.09 Jazz voor jeugd. 17.00 Nieuws, weerbericht en mede delingen. 17.15 Tophit: Défilé en Pipo op 30 april in kleur HILVERSUM (ANP) In het natio nale programma van de N.T.S. dat op koninginnedag via Nederland 1 wordt uitgezonden is weer een rechtstreekse reportage opgenomen van het défilé in de tuin van paleis Soestdijk. Deze reportage wordt dit jaar voor het eerst in kleur uitgezonden. Hij komt op het scherm van 10.20—11.30 uur. Van 19.35 tot 20.00 uur wordt op Nederland 2 een samenvatting uitgezonden. Ook het kleuterprogramma Pipo de Clown wordt op deze dag in kleur uitgezon- (Vervolg uan de voorpagina) De vereiste verbetering van de be talingsbalans door meer uitvoer en min der invoer, zal van de handel moeten komen. Dit stelt hoge eisen aan de inter nationale concurrentiepositie van ons land, die overigens vorig jaar is ver beterd. De uitvoer was trouwens ook bevredigend. Dr. Zijlstra acht het verwijt mis plaatst, dat aan een verbetering van de betalingsbalans de voorkeur wordt gegeven boven een verbetering van de werkgelegenheid. Wie de werkgelegen heid wil beschermen, zegt hij, moet voor «lies vermijden, dat verdere stappen op de weg naar fundamentele, onevenwich tigheid van de economie worden gezet Dit eist allereerst terugdringen van de bestedingen. Met name de sanering van de overheidsfinanciën door matiging zal geleidelijk moeten gebeuren. Een stap in de goede richting is de rijksbegro- ling voor dit jaar. De mate waarin de economie zich zal verbeteren hangt voor een belangrijk deel af van de vraag in hoeverre de stijging van de overheids uitgaven in toom wordt gehouden. Over de suggestie om een deel van de deviezenvoorraad in te zetten ter be strijding van de werkloosheid zegt dr. Zijlstra dat zo'n maatregel de bestedin gen alleen maar doet oplaaien. Een verder terugdringen van de loon- inflatie zou dan veel moeilijker worden dan nu al het geval is en na verbe tering van de betalingsbalans moet het als een tweede eis van het beleid worden gezien dat de forse loonstijgingen wor den afgezwakt. Voor Nederland is een keuze tussen loonshoogte en werkgelegenheid veeleer dan een keuze tussen betalingsbalans on werkgelegenheid, het actuele pro bleem, aldus dr. Zijlstra. Eigenlijk was er vorig jaar van een duidelijke economische teruggang alleen voor de werkgelegenheid sprake. De verminderde werkgelegenheid ging ech ter gepaard met een belangrijke ver betering van de arbeidsproduktiviteit Waarschijnlijk voor het eerst sinds 1964 zijn de winsten niet verder gedaald. De met-inkomens stegen meer dan de lonen Bouwvakkers in België staken BRUSSEL (AP) Ongeveer 30.000 bouwvakarbeiders hebben in België het werk neergelegd om kracht bij te zetten aan hun eis van een loonsverhoging van acht procent, zo heeft een woordvoerder van hun vakbond bekendgemaakt. In totaal zijn in België ongeveer 265.000 bouwvakkers. In Renaix brach ten stakers bussen tot stilstand die bouwvakarbeiders naar het werk brach ten. In Antwerpen is het werk aan dc Europese verkeersweg gedeeltelijk ge slaakt. ZAKKEN... HALEN... Gistermiddag kregen gymnasium en h.b.s. de vertaling Duits gepre senteerd, zoals steeds geenszins een peuleschil. De vertaling Duits, „Thomas Mann als politischer Schriftsteller", waarmee de eindexamen kandidaten van het gymnasium geconfronteerd werden, mag vrij pittig worden genoemd. Het was een literaire tekst in het typisch weten schappelijke Duits. Gymnasiasten hebben natuurlijk in de loop van hun opleiding altijd van dit soort teksten kennis kunnen nemen. Deson danks blijven ze voor de gemiddelde leerling moeilijk te vertalen. Begrippen als „die Gultigkeit dieser Behauptung", „Versicht auf die Politik" zullen ze niet zonder meer weten te vertalen. De nodige moeilijkheden leveren ook weer de hulpwerkwoorden op. Bijvoorbeeld ..man mag geteilter Ansicht sein" en „die Betrachtungen mochten noch hingehen". Trouwens, hoe vertalen we hier het werkwoord hingehen? De kandidaten mochten voorts een bewijs leveren van wat ze over de conjunctivus weten, want die ontbrak geenszins in het beslist niet gemakkelijke vertaalstuk. De Duitse vertaling bracht een stuk over Grzimeks Tierleben. Wie bij deze titel aan een psychologisch boek denkt, dat zich met het animale leven van de heer Grzimek bezighoudt, heeft niet alleen een be nauwde, maar ook een nutteloze middag met examenwerk doorge bracht. Het betreft hier namelijk een handboek der dierkunde, ver sohenen van de hand van de grote dr. B. Grzimek, thans directeur van de Frankfurter Zoo. Het stuk was van vrij algemene aard, mis schien qua inhoud meer op de b-afdeling geënt, maar in de literaire aspecten had de a-kandidaat dan weer een voorsprong. Leerlingen met een goede idioomkennis zullen tot een behoorlijke vertaling zyn gekomen, hoewel enkele woorden enig nadenken vereisten. U mag zelf eens nadenken over de vertaling van de titel „Technisierte Welt, in mehrfacher Hinsioht, Mittler zwichen Tier- und Menschenwelt, mit Fug und Recht, volkstümliche Dartstellung, zoölogisches und tier- psychologisches Wissen, groszzugig angelegtes Werk. viel Gestaltig- kelt", om eens de moeilijkste passages te noemen. Ook in dit geval dus weer een pittige opgave Duits voor de h.b.s.'ers. Samenzwering in ..De Dubbelspion" Een geheimzinnige senor Munoz houdt zich in Mexico bezig met het ronselen van Amerikanen. Het is duidelijk dat de vrienden Kelly en Scott in „De Sa menzweerders", de nieuwe aflevering uit de serie „Dubbelspion", daarmee de nodige moeite krijgen. Senor Munoz wil namelijk met hulp van de geronselde Amerikanen een „vrijheidsoorlogje" op touw zetten te gen een nabij gelegen staatje waar van de bevolking onder een dictatoriaal bewind zucht. Het liefst betrekt senor Munoz die Amerikanen bij zijn zaak, die in de Verenigde Staten enige be kendheid genieten. Dat zal straks, als de namen bekend worden van de men sen die aan zijn invasie deelnemen, de nodige opschudding verwekken! De naam van tenniscrack Kelly Robinson komt senor Munoz goed van pas en Kelly voelt wel iets voor dit politieke avontuur. Maar alvorens opgenomen te worden in de groep ders, moet hij een test afleggen, hoogst onaangename. (Nederland II - 20.20 uur). „SPEL ZONDER EINDE" Schets van een vrouwenleven De NCRV brengt vanavond een een akter uit van de Nederlandse schrijf ster Marie Louise Doudart. Dit spel werd in opdracht van dc NCRV ge schreven. Toen mevrouw Doudart op uitnodiging van een Amerikaanse uit gever in New York verbleef, ontstond de idee voor een televisiespel, dat zij later „Spel zonder einde" noemde. In 1966 heeft de NCRV overigens reeds een televisiespel van mevi Doudart uitgezonden. Dit droeg de ti tel „Verlaat gesprek". In „Spel der einde" wordt men geconfronteerd met een intellectuele vrouw, doctor in de chemie, die de dood van haar i niet heeft kunnen verwerken. Zij heeft li haar werk in de steek gelaten, is aan de drank verslaafd geraakt en heeft nergens meer moed voor. „Ik doe ik doen wil", zegt ze tegen haar vrien din, die haar na lange tijd komt op zoeken. Intussen zijn dan de feiten, dat ze niets meer doet.behalve drin ken. Haar tweede man kan haar niet uit de misère helpen: hij is een klep tomaan, een levensvreemde man. Aan het einde van het stuk schijnt er ech ter een uitweg, een weg naar een der leven. (Nederland I - 20.45 uur).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 2