Nederlands benzinefront
SLIJTAGESLAG OP
l
Roekeloos
rijden op de
MOERDIJK
BRUG
moet aan
banden
gelegd
worden
passeren
ZATERDAG 20 APRIL, 1968
DEN HAAG Op het
Nederlandse benzinefront
is de jaarlijkse slijtageslag
Om de gunst van 1,9 miljoen
welvaartsvaste auto
mobilisten weer los
gebarsten. De tankdivisies
van de grote maatschappijen
hebben zich onder dekking
van een dichte prij zen-
mist in beweging gezet,
de reclamekanonnen zijn
in stelling gebracht. Laat
nou de klant maar komen.
Nederlander houdt van
F een gokje, wij geven hem
de ruimte"
Het eerste salvo werd afgevuurd door
Esso, die zijn verkooppunten in de lage
landen half maart reeds in diep ge
heim had bevoorraad met kaartspel
letjes voor de ouderen en 40.000 para
pluutjes voor de kinderen. Als tegen
prestatie pompte de onverwoestbare
tijger een half miljoen prijzenswaar
dige guldens in zijn actie, waarvan
ruim 25000 cliënten kunnen profiteren.
Esso had aanvankelijk eind maart pas
van start willen gaanmaar kreeg via
zijn informateurs het bericht doordat
Big Brother Shell (3.000 verkoop
punten) op het punt stcmd am de mo
torische jongens van Jan de Witt
ander een prijzenstortvloed van acht
ton te bedelven. In allerijl werd de
Esso-tijger van stal gehaald en de
krantékölammen ingejaagd met de
juichkreet „Leve de tijger". Dat ge
beurde ap 21 maart, precies één dag,
voordat de Shell zijn ,fiupli-kaart"-
actie lanceerde.
Zes dagen daarna kwam Mobil aan het
front met de Indianenkreet „Altijd
prijs". Een slimme uitdaging van deze
kleine derde gezworene, die op zijn
365 verkooppunten de heilspotten tot
aan de rand liet vullen met het slijk
der aarde. Dat „Altijd prijs" sloeg op
het feit, dat iedere klant in de komen
de maanden tenminste twee cent rijker
wordt aan het Mobilavontuur. Heeft
hij meer geluk, dan haalt hij de dui
zend gulden als een eenzame speld uit
deze hooiberg van beloften.
BP (duizend vërkooppunten) deed deze
.keer niet mee. ea zette .na de eerste
prijzenmoesson der concurrenten zijn
anti-gokparaplu op; hiermee hoopt
deze maatschappij zonder al te veel
kleerscheuren uit de strijd te voor
schijn te komen. „Wij geloven niet in
zo'n defensieve politiek", zeggen de
reclame-experts, „de handel in ben
zine is kei- en keihard, de concurren
tie is moordend en het produkt als
produkt is vrijwel onverkoopbaar voor
ons. Benzine heeft nu eenmaal te wei
nig glamour, het is geen zeep, waar je
in een televisiespot de raarste fratsen
mee uit kunt halen. Smeer een mooie
Y,rouw maar eens in met superbenzine
en roep dan met gevoileerde stem
„zachtheid heet. van nu af Boron". Man,
dat kun je niet rnaken. Wij zijn dus
wel aangewezen op de spelletjes, op de
franje. Een Nederlander is een gokker
van huis-uit, die maakt graag een om
weg als er wat gratis te halen valt. Die
prijzenoorlog heeft op hem dan ook een
aanwijsbare psychologische invloed.
Misschien vindt hij het allemaal onzin
en is hij heilig van plan om zich door
geen reclamefuik te laten vangen,
maar op het moment, dat de hartelijke
pompbediende hem zo'n mysterieus
kaartje in de maag splitst, wordt hij
toch razend nieuwsgierig. Dan wil hij
wel degelijk, winnen. Hij gaat zijn
kaartje vergelijken met dat van zijn
collega's op kantoor, in de fabriek. Hij
belt zijn vrienden en kennissen op om
het ontbrekende deel te achterhalen.
En ondertussen blijft hij dat ene ben-
zinemerk op een bijna ontroerende
wijze trouw. Hij zal bijvoorbeeld on
derweg drie tankstations van andere
maatschappijen rustig voorbij rijden,
ofschoon hij donders goed weet, dat
alle benzine uit één grote pot nat
komt. Maar hij wil dat kaartje heb
ben. Hij moet en hij zal winnen. Daar
om zijn zulke acties al bij voorbaat
geslaagd. Ze kosten de maatschappijen
zo'n 5, 6 miljoen gulden, maar die sle
pen ze er dubbel en dwars weer uit.
Allëéti 'lfedit'^ai/ 'de spoeling1 wel erg
dun geWordeh. Het aantal weifelaars
en overlopers is nu eenmaal beperkt en
het zit erin, dat je aan de ene kant
een nieuwe klantenkring binnensleept,
terwijl achter je ruff hetzelfde aantal
naar de concurrent vlucht.
Lege handen
Toch ben je als grote maatschappij
gedwongen om mee te doen aan die
prijzenoorlog: er zit dit jaar naar
schatting zo'n 3 miljai-d liter benzine
in het verkoopvat en die verzuurt on
herroepelijk, als je er niet vlak naast
blijft zitten. Men schat, dat er alleen
voor Pasen al zo'n 40.000 auto's ver
kocht werden. Die hebben ook een tank
en die zal toch echt eerst vol moeten,
wil je weg kunnen rijden. Nou gaat
het er alleen om, wie de eer te beurt
valt om die tank te vullen. Blijf je
rustig in het zonnetje zitten, dan kun
je uiteindelijk met lege handen naar
je eigen pomp lopen".
Dubbel en dwars
Een snelle steekproef bij een aantal
tankstations onderstreept deze stelling
daarna veelzeggend. De concessiehou
ders betalen aan hun maatschappij
voor de actie (tussen de 2 en 3 cent
per prij zenkaartje), maar zij zijn ervan
overtuigd, dat ze die investering er
dubbel en dwars weer uithalen. „Zo'n
actie", zegt één vanhen, „werkt als
een sneeuwbal. In het begin merk je
er weinig van, maar als het eerste
prijsje aan de pomp is gevallen, dan
stijgt de koorts onmiddellijk. Er is ook
geen klant, die zegt: „Laat maar zitten,
ik wil geen kaartje". Overigens is het
effect van zo'n actie alleen merkbaar,
zolang je op de trom slaat. Als straks
de strijdbijl weer wordt begraven, houd
je je nieuwe klanten met geen moge
lijkheid vast".
De benzinemaatschappijen, die niet
deelnemen aan het periodieke lente
offensief, vertrouwen op het oude ap
peltje, dat ze voor de dorst der clien
tèle gereserveerd hebben. Caltex (1900
verkooppunten), die druk bezig is met
zijn naamsverandering het wordt
straks Chevron Gulf (370 stations),
Fina (600 stations) en Total (300 sta
tions) bedelven hun vaste afnemers
onder zegeltjes, bonnen, bouwstenen,
vouwfietsen, opblaasbare boten en ca
mera's. „Het zet weinig zoden aan onze
oliedijk", geven ze zelf toe, „maar zulke
presentjes kosten ons bijna niks. We
spelen Sinterklaas via een contract met
grote verzendhuizen en uiteindelijk be
taalt de klant toch echt zijn eigen
vouwboot. Daarin verschillen we dus
niets van Sinterklaas".
En wat de kosten van de prijzenactl®
der drie maatschappijen betreft. Die 6
miljoen gulden lijken veel, maar ln
feite scheelt het niet eens een slok op
een borrel. Desgewenst rekent de Shell-
expert voor u uit, dat het neerkomt
op één tiende cent per liter. Bij Esso
willen ze niet eens zover gaan en ko
men ze niet verder dan een kosten-
percentage van vijfhonderdste per
liter.
Het is gewoon een kwestie van
prijzen pompen of verzuipen.
LEO THURING.
Alleen
waaghalzen
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Een hoop schroot bleef er enkele
weken geleden over van een pendelbusje met
daarin vijf meisjes en één chauffeur. Tijdens een
inhaalmanoeuvre haakte het achterste rechterspat-
«cherm van het busje achter de bumper van de
vrachtwagen, die werd ingehaald. Als een schar
nierende deur klapte het busje tegen de voorkant
van de vrachtwagen om vervolgens tussen de spij
len van de Moerdijkbrug te worden vermorzeld.
Zes doden werden aan de lijst van slachtoffers van
het verkeer op de Moerdijkbrug toegevoegd
De volgende dag was er geen reactie te bespeuren bij
die duizenden chauffeurs, die over de Moerdijkbrug
trokken. Die avond was de toestand „normaal". Vanaf
uur trok de enorme massa grommende
benzinemonsters van noord naar zuid. Zoals gewoonlijk
baanden zij zich niets ontziend een weg.
Geen meter wegdek werd de ander gegund, op geen
enkel bord of streepverbod noch gebod werd gelet.
Zelfs niet op: „Gij zult niet dodenSlechts een
doel telde: zo vlug en zo snel mogelijk thuis zijn, waar
het eten, vrouw, kinderen en de televisie wachtten
Dood
„Zij rijden alsof ze de duivel op hun hielen hebben, zo
de dood in de armenBurgemeester drs. C. Vlak
van Hooge en Lage Zwaluwe heeft een vijftien jaar
lange ervaring met de chauffeurs op de Moerdijkbrug.
„Elke dag", zegt hij, „zouden er tientallen van deze
ongelukken op de brug kunnen ontstaan. Zij rijden als
gekken. Alleen de vrachtwagenchauffeurs houden zich
aan de snelheidsbeperking. Het fTros van de anderen
besteedt geen aandacht aan borden, snelheidsbeperking
noch witte streep".
De politie kan bijna niets doen. Controle op de drukke
uren is bijna onmogelijk. De radarwagen kunnen de
mensen van de rijkspolitie zo tegen vijf uur rustig
afsluiten. De auto en de radar hebben geen enkel nut. Het
apparaat, dat overtreders van de snelheidsgrens plus
tien procent registreert door een pieptoon, geeft één
twee uur durende piep. Het aanhouden van auto's, die
toch wel overduidelijk alle verkeerswetten tegelijk met
voeten treden, -is wél mogelijk, maar levensgevaarlijk.
De massa reageert traag. Kettingbotsingen, slippartijen
en doden zouden het gevolg kunnen zijn van slechts één
stopteken.
In 1964 vielen op de Moerdijkbrug elf doden.
Burgemeester Vlak diende in samenwerking met enkele
rijkspolitiemannen bij de toenmalige minister van
Verkeer en Waterstaat een verzoekschrift in waarin zij
om drie verbeteringen van de verkeersveiligheid van de
Moerdijkbrug vroegen: 1. verwijdering van de
blokstrepen, die een rijbaan in twee stroken verdeelden;
2. een snelheidsbeperking: 3. verkeerslichten om het
verkeer, als er op de brug iets gebeurde, onmiddellijk
in goede banen te kunnen leiden.
Geen verkeerslichten
De minister gaf opmerkelijk snel aan twee van de drie
vragen van de verzoekers gehoor. Te weten:
verwijdering van de blokstrepen en 'n snelheidsbeperking
tot zeventig kilometer. Verkeerslichten kwamen er niet.
Verleden jaar werd het wegdek van de Moerdijkbrug
verbreed, zodat men twee rijbanen van respectievelijk
twee meter negentig en van twee meter zestig verkreeg.
Breed genoeg klaarblijkelijk om weer ovor te gaan tot
een verdeling van de rijbanen in vier stroken. Inhalen
werd weer mogelijk. Tot op dat moment hadden de
vrachtwagens op het midden van de rijbaan gereden.
Passeren, vooral in de drukke uren, ging niet. Nu
werden de vrachtwagenchauffeurs gedwongen meer
naar rechts te gagn, voor zover hun vrees voor de stalen
wand het toeliet. Die angst leidde en leidt er nog toe,
dat vooral vrachtwagens niet zo ver als mogelijk rechts
houden. Doorgaans rijden zij op de blokband. Inhalen
is toegestaan, maar het passeren van zo'n vrachtwagen
in de spitsuren is levensgevaarlijk, omdat dan de
doorlopende witte streep op het midden van de weg
moet worden overschreden. In de praktijk blijkt dan
ook, dat op werkdagen tachtig procent van de
gebruikers van de Moerdijkbrug in de drukke uren één
Oe vangrail, die zal worden aangebracht wordt niet
allerwegen toegejuicht. De rail maakt de weg smaller
en za' de chauffeurs nog meer naar het midden drijven.
Als de vier rijstroken gehandhaafd blijven zou, aldus de
mening van insiders, de toestand alleen maar gevaar
lijker worden.
Gevaarlijker
Weliswaar wordt het gevaar om tussen de stalen balken
van de Moerdijkbrug beklemd te geraken minder, "manr
daar staat de versmalling van de rijbaan tegenover. Het
gevolg zou kunnen zijn: meer aanrijdingen, waar auto's
elkaar schampen en vervolgens frontaal in botsing
komen met het tegemoetkomend verkeer.
Majoor Van Nijnatten van de rijkspolitie zegt: „Ik ben
een nuchter politieman en ik ben tegen snelle reacties
van de overheid op ongelukken. Dus tegen enkele
snelle verbeteringen en daarna nietd meer. De
Moerdijkbrug is niet zo gevaarlijk als bijvoorbeeld de
dodenweg BredaTilburg en Breda - Roosendaal. Het
ls nadat de zuidelijke oprit verbeterd werd sterk
teruggelopen. Voor zulk soort verbeteringen, die goed
overdacht z(jn, voel ik veel meer".
Zware bekeuringen
Het aantal doden op de Moerdijkbrug kan echter ook
niet over het hoofd worden gezien. Er moet iets worden
gedaan tegen het grote aantal verkeersovertredingen
op de Moerdijkbrug. Controle en een groot aantal zware
bekeuringen is het enige antwoord, dat een direct
„Ze rij'den de
dood in de
armen"
succes waarborgt. Controle, met radar niet doenlijk, ls
mogelijk met de zeer moderne Trafflpaxauto van de
rijkspolitie, die verkeersovertredingen op film vastlegt,
met politiemannen, die simpelweg de nummers van do
overtreders opschrijven. Daar tegenover staan de
volgende bezwaren van de kant van de rijkspolitie.
Om succes te waarborgen is een intensieve patrouille
met de Trafflpaxwagens noodzakelijk. Do vraag is,
aldus majoor Van Nijnatten, of de rentabiliteit van de
zeer dure auto cr op deze wijze uitkomt!
Het bezwaar tegen het Inzetten van politiemannen ls:
we zitten niet rilk in onze mensen. In de pruktyk zul
de automobilist, die vla zijn
opgespoord, altijd ontkennen c
hebben begaan. De rechter zal m
in het gelijk stellen, muar toch Is het in zulke gevallen
beter dat er twee politiemannen tegelijk optreden. Er
is nog een bezwaar: de rijkspolitie vindt deze wijze van
bekeuren niet zo sportlef
icrbord wordt
•cdlng
i ces tal de politieman
„Die
zes miljoen
lijkt veel
maar
in feite
is het
niet meer
dan een
druppel
op een
gloeiende
plaat"