LENNAERT NIJGH
de duiven zijn gelost
Ontzild
zand
uit
bodem
Noordzee
„WIJ LEVEN IN EEN HEERLIJKE TIJD,
WIJ KUNNEN WEER MENS WORDEN
Saai?
Vergeet
het maar!
Tot over de oren
in het werk zitten,
dat is fijn
HET ZOUTLOZE VISITEKAARTJE
VAN BOS EN KALIS
DB LETDSE COURANT
HEEMSTEDE „Als je in je leven geen risico's durft te nemen kun
je beter met warme sokken aan en een valhelm op in bed blijven
liggen. Dan bestaat er een gerede kans dat je niets overkomt. Ik kan
dat niet. Ik neem graag risico's. Ik had misschien wel coureur kunnen
worden". Lennaert Nijgh kijkt peinzend en een beetje smalend uit het
raam van zijn kamer in de prachtige witte villa van zijn ouders aan
de Van Merlenlaan in Heemstede. Hij is dynamisch, energiek en
levenslustig. Hij heeft medelijden met de mensen die zoals hij
zegt om zes uur 's avonds hun werk met hun jas aan de kapstok
hangen en die wachten op het moment dat ze 65 zijn en die dan een
klokje krijgen dat niet loopt. Drieëntwintig jaar geleden werd hij in
Haarlem geboren en reeds nu heeft hij zich ontwikkeld tot een van de
beste tekstschrijvers voor liedjes, chansons en songs, die Neder
land heeft.
LENNAERT NIJGH
risico durven nemen
Lennaert Nijgh vertelt: „Het gaat my
erg goed. Ik heb werk naar myn zin
en wat wil je dan nog meer!" Toch
heeft hy in zyn nog jonge leven al
enkele grote teleurstellingen moeten
verwerken. Toen hij zijn middelbare
Bchooltyd („Vier jaar gymnasium en
daarna h.b.s.-A Een ideale opleiding.
Er zou zo'n soort school moeten be
staan") achter de rug had, vertrok
hy naar de filmacademie in Amster
dam. „Ik ben er twee jaar geweest,
maar het eindexamen heb ik om rede
nen van zeer persoonlijke aard niet
gedaan. Ik ben toen toch gaan filmen
en dat had ik misschien beter niet
kunnen doen.
Film: „Oil!"
Het werd een fiasco. Ik kan niet uit
leggen waarom, maar ik heb er ken
nel yk niet de nodige taaiheid en geest
drift voor. Ik ben er toen ook voor een
halve ton ingestonken. De film heeft
namelijk geen cent opgebracht. Niet
één. Helemaal niets. Nihil. Dat was
een enorme zeeperd. Maar ik heb nooit
veel om geld gegeven. En ik denk er
dan ook maar niet meer aan terug.
Het enige commentaar dat je er nu
nog op zou kunnen geven is: „OU!"
Ondanks deze tegenslag is Lennaert
Nygh niet by de pakken neer gaan zit
ten. De mislukking is voor hem meer
een persoonhjk dan een financieel
verlies geworden. „Ik heb het willen
proberen, maar het ging niet", zegt hij.
„Trouwens het zal hier in Nederland,
met al dat geharrewar nooit gaan, als
films maken niet op eenzelfde basis
gebeurt als toneelspelen. Het moet een
door de overheid volledig gesubsidieer
de zaak worden, anders lukt het nooit.
Er is talent genoeg, maar het komt er
niet uit. Ook a' niet omdat er geen
goodwill is by het Nederlandse publiek
en bovendien omdat de concurrentie
met het buitenland moordend is. „De
Vyanden" van Hugo Claus was een
aardige film, maar Amerika spuugt
er jaarlijks zo'n 400 van dat soort de
wereld in en wat wil dan nog?"
Tekstschrijver
Lennaert Nijgh heeft zyn filmavon-
tuur de rug toegekeerd. De grote be
kendheid die hij als tekstschryver van
Boudewijn de Groot heeft gekregen,
heeft hem een andere weg doen in
slaan. „Voordat ik ging filmen had ik
al teksten geschreven en dat ging lek
ker. Ik heb het echter altijd beschouwd
als een bijverdienste. Dat is het nu
eigeniyk ook nog steeds. Ik maak nu
de teksten voor Boudewijn, Liesbeth
List, Lia Dorana en Adèle Bloemen-
daal. Maar als dat het enige zou zyn,
zou ik absoluut een kroegloper wor
den. Ik moet tot over myn oren in het
werk zitten, dan gaat het pas fyn. Ik
heb twee dingen nodig om me fyn te
voelen: tydgebrek en een soort dwang
buis. Daarom ben ik begin van dit
jaar ook begonnen als manager, (van
Boudewijn de Groot, Rikkert Zuider-
velt, Elly Nieman en Joost Uissl) en
ik heb een theaterbureau opgericht!"
Het is gevestigd bij Lennaert thuis,
heeft de naam „Intertroubadour" en
is het eerste kleinkunstenaarstheater-
bureau in Nederland. „Tot nu toe heeft
nog niemand zich speciaal met dit
genre beziggehouden", vertelt Lennaert
Nijgh. „Er zijn in Nederland zo'n 700
theaterbureaus, maar die verschillen
hemelsbreed met dat van my. Iedere
dag als er een nieuw orkestje wordt
opgericht komt er ook een theater
bureau bij en dat geeft natuurlyk een
geweldige rotzooi. Myn bureau is an
ders van opzet. Ik breng alleen zuivere,
goede kleinkunst. Voor iedereen. Dat
niemand er zich eerder mee bezigge
houden heeft komt gewoon, omdat ze
dachten dat je er nog geen broek aan
je gat mee kon verdienen. Dat kan wel.
als je het maar doet op een commer
ciële basis. Idealisme is leuk, maar Je
verdient er geen Jroog brood mee
Trouwens ik ben nog steeds idealist
Of is het opbouwen van een behoor
lijke zaak soms geen idealisme?"
Heerlijke tijd
Lennaert N'Ugh is een jongeman, die
de zaken reëel bekykt. Hy weet wat hy
doet en hij bekykt de dingen om zich
heen met een kritische blik. Hy zegt
geen aanhanger van partyen, systemen
of richtingen te zyn, maar hy volgt
alle ontwikkelingen met grote nauw
keurigheid. Hy zegt: „Wy leven in
een heerlijke tijd Een soort „renais
sance". Alleen gaat alles nu veel snel
ler dan enige eeuwen geleden.
Kyk, het tydperk van de Beatles heeft
een grote omwenteling teweeg ge-
TEKSTSCHRIJVER
EN
LEIDER
THEATERBUREAU
bracht. De zwartgeklede. Sartrelezende
jazzspelende, atoombange vyftiger ja
ren zijn erdoor veranderd, en verdre
ven. We leven nu weer in een tijd
waarin we ons willen uitwerken onder
de drang van de bangheid. De stuip
trekkingen van de stervende oude tyd
zijn steeds duideiyker aan het worden
We kunnen weer mens worden met de
benodigde en de noodzakeUjke arrogan
tie. Dat ligt mij erg goed. De ben zelf
bewust en geneigd tot hooghartigheid."
Deze laatste twee kenmerken doen
Lennaert Nygh veel verschillen van
zijn grote vriend Boudewyn de Groot.
Hij zegt: „Boudewyn is introvert, in
zichzelf gekeerd en melancholisch in
de oude betekenis van het woord. As
trologisch is hij een stier en daar lykt
hij ook veel op. Hy heeft een neiging
tot argwaan en voorzichtigheid. Artis
tiek is hy meer een auteur dan een
artiest. De dorst naar applaus ligt hem
niet. Hij maakt ook veel liever gram
mofoonplaten, dan dat hij optreedt voor
een zaal. Daarom zijn zijn platen ook
artistiek zo byzonder goed. Maar dat
wil niet zeggen, dat het niet nog beter
kan. Je moet blijven verbeteren, bhj-
ven evolueren en biyven groeien. An
ders is het afgelopen".
Italië en katten
Lennaert Nygh heeft het dus druk.
Een onderhoud met hem wordt her-
haaldeiyk onderbroken door telefoon
gesprekken. Lennaert heeft voorlopig
dan ook nog maar één ideaal: zijn
zaak „Intertroubadour" zo snel moge
lijk zo groot mogelijk maken. Voor de
rest zyn er nog maar weinig dingen
waar hy warm voor kan lopen. „Op de
eerste plaats voor myn, ja hoe zeg Je
dat hè, vriendin of verloofde. Toch
zijn er op korte termyn nog geen
trouwplannen, alhoewel lk geen solist
ben. Het vrygezellenbestaan heeft me
altyd problemen opgeleverd", vertelt
hy. „Verder ben ik weg van Italië. Dat
is een heerlf'c land. Ten derde myn
eigen Haarlem hè, de fynste stad die
er in Nederland is en tenslotte ben Ik
kapot van katten. Heeriyke beesten
Katten worden door my dan oolf overal
en onmiddellijk bevrejen".
HANS VAN REIJSEN
De duiven zyn gelost te Roosendaal
om 8.15 uurDergelijke berich
ten zijn in het weekend gedurende de
zomermaanden regelmatig via onze
radio te beluisteren. Als bet ln Ne
derland, België, Frankryk en Duits
land goed weer is, (geen regen en
vooral geen mist), worden in 4 minu
ten alle lossingsberichten van de op
die dag te houden postduivenwed-
vluchten voor ons opgesomd. Enige
dagen later staan wat uitslagen van
deze vluchten in de krant. Een en an
der wekt de indruk, dat de postdui
vensport een vrij saaie sport is, waar
weinig werk en tijd mee zyn gemoeid.
Niets is echter minder waar; de or
ganisatie van de concoursen vereist
een groot aantal mensen, die voor en
tijdens het vliegseizoen vele werk
zaamheden verrichten. Ook de dui-
venhouders besteden het grootste ge
deelte, om niet te zeggen al hun vrije
tijd aan hun sport.
Om het houden van de wedvluchten
mogelijk te maken, worden in de win-
(Van een onzer verslaggevers)
Na de tweede wereldoorlog heeft
de ontwikkeling van de bagger
techniek een grote vlucht ge
nomen, Twintig jaar geleden
trok men verbaasd en wantrou
wend de wenkbrauwen op, toen
er stemmen opgingen een zand
zuiger van 1500 m3 inhoud te
gaan bouwen. Nu worden mil
joenen guldens geïnvesteerd in
projecten, waarbij miljoenen ku
bieke meters zand worden ver
plaatst om Nederland aan de
toekomst te kunnen laten bou
wen. De automatische revolutie
is de deur van de baggerwereld
niet voorbij gegaan. De zand
zuigers van 1968 worden gerang
schikt onder het hoofdstuk „drij
vende fabrieken" die ineens 9000
m3 zand kunnen verplaatsen.
Deskundigen buigen zich over de te
kentafels om aan de hand van bereke
ningen hei maximale profijt uit een pro
ject te halen. Wordt wekeiyks op elke
kubieke meter kostbaar zand één cent
gewonnen, dan betekent het dat, zoals
dit jaar 22 kilometer bulten de kust van
Hoek van Holland gaat gebeuren, op
350.000 m3 zand per week 3500 gulden
word' verdiend. En de drijvende zand-
zulgfabrieken zullen in 2' j jaar 70 mil
joen ra3 zand moeten verplaatsen om
Rotterdam bereikbaar te maken voor de
mammoettankers.
De image van de baggerwereld is hard
aan het veranderen Er worden geschool
de, technisch bekwame arbeiders ge
vraagd die op de zandzuigers overweg
kunnen met vernuftige machine». De
man met smurrie laarzen en vuile overal
en met smerige handen ia verdwenen
De man, gestoken ln een kraakhelder
termaanden onder meer vele zaken
geregeld. Allereerst moet het vlucht-
programma voor het komend seizoen
worden vastgesteld. Hierin worden de
plaatsen vermeld, van waaruit en op
welke data de duiven zullen worden
gelost. Hierbij moet met verschillende
factoren rekening worden gehouden.
De organisatie, waarbij de meeste
postdulvenhoudersverenlgingen zijn
aangesloten, de N.P.O., stelt 'n vlucht-
programma op met meerdere lossings
stations op 1 datum, waaruit de onder
afdelingen hun keus kunnen maken.
Aan de hand van dit keuzeprogramma
wordt dus het definitieve programma
bepaald. Hierbij moet ten eerste reke
ning worden gehouden met de wens
<eni van de betrokken duivenhouders,
voorts met de mogelijkheid om geza
menlijk met naburige afdelingen de
duiven naar de lossingsplaatsen te
vervoeren. Dit laatste drukt de on
kosten. waardoor dus goedkopere
vrachtprijzen in rekening kunnen
worden gebracht.
In Noord-Holland wordt de kortste
vlucht, die meetelt voor de kampioen
schappen enz. meestal vanaf Breda
of Roosendaal gehouden, de langste
vlucht vanaf Bordeaux (Pr.). De lan-
ge-a f standvluchten („fond vluchten")
worden in nationaal verband gehou
den. Omdat, evenals alle atleten, de
duiven korte vluchten beginnen, en
de te vliegen afstand langzamerhand
wordt opgevoerd, moet het vluchtpro-
gramma zijn aangepast aan data en
afstanden van de rondvluchten.
Het vervoer van de duiven gebeurde
vroeger per trein, in een soort over
gangsperiode gedeeltelijk per auto,
gedeelteiyk per trein, thans worden
praktisch in geheel Nederland de dui
ven vervoerd met speciale dulvenwa-
overhemd is er voor in de plaats ge
komen. De kapitein van de dryvende
fabrieken kon het gehele zandzulgpro-
cédé overzien op de panelen ln de
stuurhut.
De duwboten zijn met een lengte van
86 meter de grootste in Europa en wor
den gebruikt voor het Noordzeeproject.
8 tot 20 kilometer buiten de kust van
Umuldeo. Elk heeft een inhoud van
1800 m3 zand.
Een grondzuiger perst bet zand vla een
leiding naar een complex met spoel- en
ïndikinstallatle» Hier wordt het grootste
deel van bet zand van zeewater ont
daan. De installaties zijn ontworpen
gens, containers genoemd, waarin al
les aanwezig is om het verblijf van de
duiven in deze wagens zo aangenaam
mogelijk te maken. Er ls een speciale
dAnkwatervoorziening, airconditioning,
en een speciale Inrichting, die het
mogelijk maakt ln enkele seconden
alle duiven tegelijk te lossen, zonder
dat dit aanleiding geeft tot veronge
lukken van duiven door botsingen enz.
De wintermaanden worden gebruikt,
om de wagens grondig na te zien,
schoon te maken en eventuele gebre
ken en defecten te herstellen.
De afstanden tussen lossingsplaatsen
en de diverse hokken dienen nauw
keurig te worden bepaald, omdat an
ders geen eerlijke uitslag van de con
coursen ls te berekenen. Met behulp
van coördinatenboeken, samengesteld
door ingenieurs en landmeters van de
Rijksdriehoekmeting en Topografische
Dienst is het betrekkelijk eenvoudig,
om de afstand van plaats tot plaats
te berekenen. Omdat in de duiven
sport niet kun worden volstaan met
deze plaatselijke afstand, wordt de
berekening nog geperfectioneerd door
voor alle dulvenliokken de coördina
ten te bepalen, waarna tot op de me
ter nauwkeurig alle afstanden kunnen
worden berekend. Het feit. dat ook de
aankomst van de duiven tot op de
seconde nauwkeurig wordt vastge
steld, waarborgt een correcte uitslag
van de wedvluchten.
De rekenaar zorgt voor de uitslagen
van de wedvluchten. HU wordt voor
de aanvang van het vliegseizoen be
noemd, meestal voor meerdere jaren
en van hem wordt verwacht, dat hU
zo spoedig mogeiyk de uitslag gereed
heeft, zo veel mogelijk controle op de
ingeleverde gegevens uitoefent en
uiteraard ao weinig mogelUk fouten
maakt.
De verenigingsfunctionarissen hebben
tot taak de belangen van de leden
van hun vereniging te behartigen.
Eerst by het inmanden voor de vlucht
van de duiven, later na de vlucht bij
het vaststellen van de door de duiven
gemaakte tijden. Het feit, dat fouten
op dit gebied gemaakt oorzaak kun
nen zUn van fouten in de uitslag of
diskwalificatie van de declnemer(s),
benadrukt de noodzaak, dot de ver
enigingen hier tijdig aandacht aan
schenken en trachten de juiste man
op de juiste plaats te krijgen, wat
door de reseurch-af deling van Bos en
Kalis Het ontzilte zeezand wordt met
de duwboten naar de hoofdstad vervoerd
waar de ingedikte massa door bakken-
zuigers wordt opgecogen en na een
laatste spoelbehandeling met gewoon
kanaalwater op de plaats van bestem
ming wordt gespoten.
Ontzilting van het water ls noodzakelijk,
omdat het zoute water in 't zand, wan
neer dit opgespoten wordt, de grond zou
verzitten. Verzllting van de grond be
tekent een groot gevaar voor de om
ringende tuinbouw- ep landbouwgron
den. Boa en Kalis levert hiermee een
primeur op het gebied van ontzilting
meestal met wat passen en meten
wel lukt.
Welke rol speelt de postduivenhouder
in dit alles?
Hij is in zeker opzicht te vergelijken
met de trainer/ploegleider in andere
takken van sport. Het is in de duiven-
sportwereld een bekend feit, dat als
er ook maar iets aan de verzorging
mankeert, de beste duiven niet in
staat zijn redelijk goede resultaten
op de wedvluchten te boeken.
De serieuze postduivenhouder moet,
wil hij wat bereiken op dit gebied,
op zijn minst voldoen aan de vol
gende voorwaarden:
Hij dient te beschikken over een goed
hok. Een hok, waarop de duiven zich
thuis voelen, goed droog en goed te
ventileren.
Hij moet het gehele jaar door zijn
duiven op de juiste manier verzor
gen, dat wil zeggen aangepast aan
de omstandigheden. Een grondregel
hiervoor ls: niet vliegen en niet
kweken weinig arbeid verrichten
weinig eten. Veel werkelijk goede
duiven komen nooit tot enige pres
tatie doordat ze te vet zijn.
Voorts zijn goede duiven onontbeer
lijk voor goede prestaties. Het lezen
van vakboeken en tijdschriften, studie
van de gedragingen van de duiven
op het hok, trainen van de duiven,
het zijn allemaal puntjes die op de i
gezet kunnen worden, nodig om de
top in de duivensport te kunnen
Wat krijgt de duivenhouder ln ruil
voor al zyn moeite?
Onder meer: volop spanning vóór en
tydens de aankomst van de duiven.
Elke vlucht weer Is het „zenuw
slopend" afwachten of de eigen dui
ven vóór die van de concurrentie het
hok zullen bereiken. Volop gezellig
heid tydens vergaderingen en ten
toonstellingen, bij het inmanden van
de duiven en bij het vergelijken van
de tijden na de vlucht, waar hy vele
sportvrienden ontmoet.
En voor sommigen aan het eind van
het seizoen: de bekroning van al hun
inspanningen in de vorm van de ge
wonnen kampioenschappen en prijzen 1
naar de op te hogen gebieden te
van zand. De installaties kosten 't bag
gerbedrijf een investering van bUna 50
miljoen gulden. Toch zal de kostprijs
van een kubieke meter zand niet dras
tisch worden omhoog geschroefd.
Boe en Kaus. een van de grootste bag
germaatachappUen in Nederland, neemt
ook deel ln het project van de Euro
poort, het graven van een geul voor de
komst van de mammoettankers- Tweeën
twintig kilometer bulten de kust van
Hoek van Holland zul de nu bij Gusto
ln Schiedam ln aanbouw zynde sleep -
zuiger „Pruis der Nederlanden" samen
met een tweede zuiger wekeiyks 360 000
m3 zond moeten gaan winnen om Rot
terdam zijn mammoettankers te gun
nen De Prins der Nederlanden wordt
de grootste sleepzulger ter wereld: een
laadruimte van 9000 m3 zond (1300
vrachtwagens met een laadvermogen
van 7 kubieke meter) Het schip u 136
meter lang. 22 meter breed met een
diepgang (geladen) van 9 meter. Kosten
33 miljoen gulden, l mei zal deze reus
ondei de zuiger» in dienst worden ge
ilet zand. afkomstig van de Noordzeebodem wordt in hakken gespoten om
worden vervoerd.
