Middelbare
operatie
„het rode
potlood"
Paus ziet kans op
vrede in Vietnam
ONRUSTIGE PASEN IN DUITSLAND
Wilde gevechten om Springers kranten
Sovjetlancering voorbode
voor vlucht om de maan
HAI"
Moord op King
teken aan wand
Kolenlaag bij
aanleg weg
ontdekt
Toestand
Dutschke is
bevredigend
Ontslag voor
50 ouderen
OOSTDUITS
SCHIP Bil
REDDEN VAN
VLUCHTELING
OP ZEE
AANGEVAREN
Pensioenfonds
beoefenaren
vrije beroepen
Eerste poging
wellicht nog
dit jaar
Turk steekt bevriende
echtelieden neer
MAN DIRECT
OVERLEDEN
Dochter NDSM
naar Wierden
DINSDAG 16 APRIL 1968
DE LEIDSE COURANT
WOENSDAG AAN SLAG
(Van onze
onderwaar edactie)'
DEN HAAG Voor het
middelbaar onderwijs gaat
woensdag de examenslag
1968 beginnen. Vanaf die
dag storten ruim 87.500
middelbare scholieren
ruim achtduizend meer
dan verleden jaar zich
fin het schriftelijk examen
en maken examinatoren
en rijksgecommitteerden
rich gereed voor de ope
ratie „het rode potlood".
Veel tijd hebben ze dit
maal niet; in de meeste
gevallen moet een paar
weken na de laatste dag
van de schriftelijke proef
het mondeling examen be
ginnen. Intussen mag ook
niet vergeten worden, dat
ln de eerste weken van
april voor bijna 56.000 jon
gens en meisjes die een
.I.o- of m.u.I.o.-diploma
begeren, de schriftelijke
krachtmeting al heeft
plaatsgevonden.
In de overgangsperiode
tussen „oude systeem" en
.mammoet" wordt het
eindexamen een gecompli
ceerd geval. Naast de bijna
1900 kandidaten voor een
u.l.o-diploma leggen er
2300 een m.a.v.o.-III-eind-
examen af; voor de eerste
maal gaan verder 323 jon
gens en meisjes op voor
het diploma m.a.v.o.-IV;
de 23ste april is op dit
terrein de eerste examen
dag.
Nog interessanter is, dat
voor het eerst een eind-
examen-h.a.v.o. zal wor
den afgenomen en wel in
het geval van ruim 900
leerlingen van experimen
terende scholen; hun exa
men begint op 22 april,
twee dagen vroeger dan
dat van de 6300 leerlin
gen die nog opgaan voor
het m.m.s-diploma „oude
stjjl".
De groei van het aantal
examinandi valt ook te
signaleren bij de moeilij
kere opleidingen: gymna
sium en h.b.s.. Voor het di
ploma gymnasium-A gaan
2724 kandidaten op, enke
le tientallen meer dan vo
rig jaar, voor gymnasium-
B 3118 (2900). Zoals
steeds zijn de aantallen
h.b.s.-kandidaten groter;
voor het A-diploma 7800
(vorig jaar rond 7000) en
voor B 10.550 (10.000).
Pas over een paar jaar
zal blijken, of een beteke
nend deel van de leerlin
gen dit tot nog na het
eerste jaar h.b.s.-waarts
gingen op de weg van het
h.a.v.o. zullen kunnen wor
den geleid.
Het laatst aan bod komen
dit jaar de examenkandi
daten van de handels
avondschool; terwijl het
„schriftelijk" voor de han
delsdagscholen ongeveer
samenvalt met dat van het
h.a.v.o. en de m.m.s. komen
de 4200 abituriënten van
de handelsavondscholen
pas tussen 6 en 15 mei aan
de beurt.
Hoeveel van de ruim
73.500 gegadigden naar
een diploma zullen er dit
jaar kans van slagen heb
ben? Globaal kan me
grond van de resultaten in
vroegere jaren zeggen: brj.
na 85 van de 100. Vorig
jaar slaagden er van de
gymnasiumkandidaten 88
voor h.b.s.-A 87°
voor h.b.s.-B 82%.
m.m.s kwam toen met 91
procent bijzonder goed uit
de bus, terwijl de handels
dagscholen boven de ne
gentig en de handelsavond,
scholen rond de 80 procent
Aanzienlijk lager liggen
deze percentages voor de
kandidaten btf het staats-
schrifteiijk gedeelte gelijk
met dat voor de openbare
en bijzondere scholen
plaats vindt. Ook vorig
jaar bleek weer, dat hier
velen naar het examen ko
men zonder een grondige
opleiding, soms zelfs zon
der precies te weten wat
er op het examen ge
vraagd kan worden.
De' start van de examens
op woensdag 17 april be
tekent niet, dat alle kandi
daten al in actie komen:
het is dan nog slechts „E"-
dag voor gymnasium,
h.b.s.- en handelsdagscho
len met 4-jarige cursus.
Gymnasium-A begint met
Grieks, gymnasium-B met
goniometrie en analytische
meetkunde, terwijl beide
groepen 's middags hun
tanden mogen zetten in
een vertaling uit het
Frans; h.b.s.-B krijgt
's morgens dezelfde opga
ve als gymnasium-B en
's middags tezamen met de
A-kandidaten hun verta
ling Frans, doorgaans iets
minder moeilijk dan die
voor het gymnasium.
H.b.s.-A heeft 's morgens
zijn krachten mogen be
proeven op het eerste deel
van de opgaven boekhou
den en bedrijfshuishoud-
kunde. Voor de handels
dagscholen brengt de eer
ste dag handelsweten
schappen en Duits.
VATICAANSTAD Paus Paulus VI
heeft in zijn paasboodschap opgeroepen
tot beëindiging van de oorlog in Viet-
i, tot verzoening en broederschap in
andere brandhaarden van de wereld, tot
'ersterking van de idealen der Ver. Na
ties, tot een duidelijke erkenning van de
rechten van de mens en tot overwinning
van in egoïsme ingekapselde collectie
ve systemen. Hij sprak zijn boodschap
uit staande op de buitenloggia van de
St.-Pieter, onmiddellijk voordat hij de
zegen Urbi et Orbi gaf. Daarvoor had
hij op het plein voor de St.-Pieterbasi-
liek de H. Mis opgedragen. Ondanks de
regen woonden vele tienduizenden uit
de hele wereld de plechtigheden bij. Zij
hoorden de Paus in 7 talen de paasgroet
uitspreken.
De Paus zei te hopen, dat de kracht,
die uitstraalt van de verrijzenis van
Christus, ook invloed zou uitoefenen op
de zwakheid van het menselijk zijn. Hij
wilde zijn woorden voornamelijk rich
ten op de wensen en verlangens van de
wereld: de vrede, de moeizame vredes
pogingen in Oost-Azië, waar de oorlog
niet aan een einde kan komen en
de wereld bezorgd doet toekijken, be
vreesd als zij is voor het uitslaan van
:n wereldbrand.
Toch meende de Paus enig optimisme
te mogen putten uit de eerste, zij het
nog trage schreden tot onderhandelingen
Vietnam. Hij sprak de hoop uit, dat
a beide kanten de eenstemmigheid mo
ge groeien en uiteindelijk leiden tot een
definitieve oplossing van het conflict. Hij
noemde de oorlog van Israël met z'n na
tuurstaten en de burgeroolog in Nige-
Bn verschrikkelijke slag voor de
wereld in haar pogen om tot een vol-
kereneenheid te komen.
BENTLEY (AP) Honderden paas-
toeristen zijn dit weekeinde amateur-
mijnwerkers geworden, toen ze gratis
kolen vonden op de plaats waar
autoweg moet komen.
De grote rush begon vrijdagavond,
ig« dat arbeiders die een nieuw stuk aanleg
gen van de autoweg M6 bij Bentley,
kolenlaag blootlegden. Nog diezelfde
avond waren er al al 500 man aan
werk, die ongeveer 2,5 meter diep groe
ven in de laag en met tonnen kolen
huls gingen. Sommigen kwamen met pa
pieren zakken, anderen met kinderwa
gens.
Verwacht wordt dat de Britse nationa
le kolenraad een mijnbouwconcessie zal
afpalen.
op dominee Martin Luther King. Het zijn
waarschuwingen om te streven naar de
eerbiediging van de rechten van de
en tot afbraak van collectieve sy
stemen, die ingekapseld in egoïsme de
zwakkeren onderdrukken. Met name
noemde de Paus onder die collectieve
systemen het racisme, het nationalisme,
de klassenhaat en de uitbuiting van
zwakken door de sterkere groeperingen.
De Paus zag er moe uit na zijn druk
ke werkzaamheden in de Goede Week.
De gebruikelijke mis in een Romein
parochiekerk in de vroege paasmor-
was dit jaar van zijn programma
geschrapt. Hij werd door twee functio-
sen geholpen bij het betreden van
het podium waar het altaar was opge
steld onder een troonhemel. Zijn stem
klonk echter helder.
Önder de edelen die de mis bijwoon-
m waren de verbannen koning van
Griekenland, Constantijn, zijn vrouw,
koningin Anne Marie, zijn zuster prinses
Sophie en haar echtgenoot, Juan Car
los Bourbon, de Spaanse troonpreten-
FRANKFORT (AP) In
Frankfort en München zijn onrus
tige paasdagen afgesloten met
felle straatgevechten, toen linkse
studenten probeerden de versprei
ding van dagbladen van de Axel
Springergroep van uitgeverijen
te voorkomen. Aanleiding tot
de onlusten is de moordaanslag
op de linkse studentenleider
Dutschke.
In verband met de wanordelijkheden in
zes Westduitse steden zijn in totaal ten
minste 150 personen gearresteerd.
De grootste straatslag woedde in Frank
fort, waar oproerige demonstranten vrij
dagavond de verspreiding van Springer
bladen vier uur llang opgehouden had
den. Vanavond wachtte een versterkte
politiemacht de 5000 demonstranten op
achter beweegbare barricades en prikkel
draad verperrlngen
Zware gevechten braken uit toen de
politie dwars door de menigte heen een
weg probeerde te banen voor een konvooi
bestelwagens. Zodra het waterkanon aan
het hoofd van de colonne leeg was be
stormden de demonstranten de auto's en
lieten zij de banden leeglopen. De ruiten
werden ingeslagen
Sommigen demonstranten klauterden
tegen een hooggelegen spoorbaan op en
bombardeerden de politie vandaar met
stenen Burgemeester Willy Brundert en
de hoofdcommissaris van politie Gerhard
Littmann zeiden later dat de demonstran
ten ook plasticzakjes met lijm en verf
naar de politie hadden gegooid-
Later marcheerden de demonstranten
naar het centraal station van Frankfort.
Zij verklaarden het laden van de pakken
dagbladen te willen beletten. Toen zij
hoorden dat die pakken naar andere
stations waren gebracht verlieten zij het
gebouw om naar het stadhuis terug te
marcheren. Te middernacht gingen de
resterende 2000 demonstranten rustig uit-
na het ontslag van burgemeester
Brundert geëist te hebben. In Parijs, Lon
en Oslo hadden ook betogingen
plaats voor de Westduitse ambassades.
Van de zijde van het ziekenhuis, waar
Dutschke verpleegd wordt, is meegedeeld
dat de toestand van Dutschke zich „ab
soluut positief" ontwikkelt. De bloedsom
loop is stabiel en er hebben zich
geen ernstige verlammingsverschijnse
len voorgedaan.
UTRECHT (ANP) De directe van
de Nederlandse Stikstof Maatschappij in
Sluiskil heeft 50 oudere werknemers
(allen van 62% jaar en ouder) ontslag
aangezegd. Oorzaak van deze personeels
inkrimping is de thans aanwezige over
capaciteit van de kunstmestproduktie in
de westerse landen. Om aan de toenemen
de concurrentie het hoofd te kunnen bie
den, besloot de NSM in de afgelopen ja
de installaties te vergroten en uit te
breiden, terwijl oude fabrieken werden
stilgelegd, waardoor voor ongeveer 300
werknemers ander werk moest worden
gezocht. De natuurlijke afvloeiing is even
wel niet snel genoeg verlopen. Daarom
besloot de directie het personeelsbestand
op korte termijn te verminderen.
I
ff
BONN (AP-Reuler) Een West
duitse patrouilleboot Is op eerste
paasdag met de 12.442 ton grote
Völkcrfreundschaft, het grootste
Oostduitse passagiersschip, in aan
varing gekomen, terwjjl het uit de
see een Oostduitser oppikte die uit
een patrijspoort van het schip ont-
De Völkerfreundschaft liep bij de
aanvaring in de Fehrmarnbelt met
de 650 ton grootte Westduitse on
derzeebootjager Najade nauwelijks
schade op.
Kort na middernacht zaterdag had
een opvarende van de Najade uit
een patrijspoort van het Oostduitse
schip lichtsignalen gezien. Daarna
zag hij dat een man zich met be
hulp van een touw uit de patrijs
poort ln het water liet zakken.
De Najade zwenkte scherp naar
stuurboord om de zwemmende
man niet uit het gezicht te ver
liezen en kwam als gevolg daar
van in aanvaring. De naam van
de vluchteling is Manfred Sem-
mich uit Saksen.
„Volgens het Oostduitse persbu
reau ADN was de aanvaring het
gevolg van een „ernstige aanval
door Westduitse oorlogsschepen op
de vreedzame scheepvaart". Dc
Völkerfreundschaft was geruime
tijd gehinderd door twee West
duitse oorlogsbodems waarna de
onderzeeboot jager Najade het
Oostduitse schip „opzettelijk ram
de en schade veroorzaakte aan
stuurboord". Er werd niemand ge
wond en de Völkerfreundschaft is
later de haven van Rostock-War-
nemünde binnengelopen. Een
woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft
krachtig geprotesteerd tegen „deze
daad van piraterij".
- aanleiding van de aanslag
op Dutschke, gedurende de paas
dagen zeer rumoerig toegegaan. De
woede richtte zich vooral tegen de
gebouwen, uitgaven en kranten-
wagens van het Springerconcern.
Foto boven: Peter Brandt, zoon van
de minister van Buitenlandse Zaken,
behoorde tot een van de arrestunten
in West-Berlijn. Hij werd later weer
vrij gelaten. Foto onder: elders in de
stad probeert een, om een kruis
geschaarde groep, stand te houden
tegen de aanvallen van de politie
en tegen loaterkanonnen en brand
spuiten.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Roolvink (So
ciale Zaken en Volksgezondheid) heeft
aan de SER verzocht advies uit te bren
gen over een voorontwerp van wet be
treffende verplichte deelneming van be
oefenaars van een vrij beroep in een
beroepspensioenfonds. De raad heeft in
verband hiermede een commissie inge-
gesteld, genaamd commissie wet be
roepspensioenfonds.
De commissie stelt belanghebbende
groeperingen van beoefenaars van vrije
beroepen in de gelengeheid om uiterlijk
tot en met 9 mei 1968, desgewenst
schriftelijk, hun inzichten en opmer
kingen over het betrokken onderwerp
kenbaar te maken. Zij kunnen zich
daartoe wenden tot de commissie, die
eventueel benodigde informatie over
de inhoud van het voorontwerp van wet
zal verschaffen. Het adres van de com
missie is: Bezuidenhoutseweg 60. Den
Haag.
(Van onze ruimtevaartmedewerker
G. J. Plukkel)
DEN HAAG Voor de tweede maal
is de Sovjet-Unie erin geslaagd twee on
bemande ruimteschepen in een baan om
de aarde aan elkaar vast te maken.
Tweede paasdag 's morgens om 11.21
uur werden de dag tevoren gelanceerde
Kosmos 212 en dc gisteren omhoog ge
brachte Kosmos 213 aan elkaar gekop
peld, welke toestand drie uur en vijf
tig minuten gehandhaafd bleef. Daarna
gingen ze weer over in een afzonderlijke
omloop om dc aarde.
Reeds eerste paasdag meldde het Wil
helm Foerster observatorium te Berlijn
de lancering van 'n groot Russisch ruim
teschip dat vermoedelijk bemand was.
Later maakte het persbureau Tass be
kend, dat het de Kosmos 212 betrof, die
bedoeld was voor het uitvoeren van we
tenschappelijke experimenten en het tes
ten van nieuwe systemen voor het ont
werpen van latere ruimteschepen. De ca
bine volgde een baan op een hoogte tus
sen 212 en 239 km en kruiste de eve
naar onder een hoek van 51,7 graden.
Komarov
Gisteren volgde de lancering van de
Op eerste paasdag werden in vele Twentse dorpen en gehuchten de paasvuren
ontstoken. In Enschede liep het uit de hand. Een boerderij uattd vlam en
werd geheel verwoesU
ROTTERDAM (ANP) Gisteren is
de 28-jarige ijzerwerker M. W. Spoor
in zijn huis aan dc Schans in Rotlcrdam-
west door messteken om het leven ge
komen. De dader is vermoedelijk een
30-jarige Turkse gastarbeider, M. Y.,
die een uur later in Rotterdam op sig
nalement werd aangehouden. Tot nu toe
heeft hij alles ontkend. De echtgenote
van de ijzerwerker, de 28-jarige me
vrouw J. A. Spoor-Netten, liep bij de
steekpartij ernstige verwondingen op.
Zij is in het Dijkzigtzlekenhuis opgeno-
De Turkse arbeider was een huisvriend,
die al sinds een jaar geregeld bij de
ijzerwerker en zijn vrouw thuis kwam.
was sprake van een driehoeksver
houding. Gisterochtend, toen Y. het huis
zou verlaten, is er een hevige woor
denwisseling begonnen, gevolgd door een
steekpartij. Uit een reconstructie van
de gebeurtenissen leidt men voorlopig
af. dat de Turk man en vrouw met een
stiletto heeft gestoken. De man werd
dood in de gang aangetroffen. De vrouw
liep steken op in de borst, waarbij de
longen werden geraakt.
De aanleiding tot de steekpartij is
voorlopig vrij onduidelijk, zo deelde de
politie mee. De vrouw, die ernstig ge
wond is, kan als gevolg van haar toe
stand nog niet worden gehoord.
Het oudste kind, een dochtertje van 11
jaar, dat getuige was van een deel van
de gebeurtenissen, verklaarde, dat de
Turkse huisvriend alle relaties met het
gezin wilde verbreken en van plan was
naar Turkije terug te gaan. De ijzerwer
ker en zijn vrouw zouden hem hebben
willen weerhouden. Het is mogelijk, al
dus de politie, dat er door taalmoeilijk
heden misverstanden zijn ontstaan.
Kosmos 213, die enige uren later door
geleiding van de grondstations en com
puters aan boord naar de Kosmos 212
werd gestuurd. De banen van de ruim
teschepen kwamen overeen met die van
de Soyoez waarmee op 23 april van het
vorig jaar de kosmonaut Komarov
werd gelanceerd. Een dag later kwam
deze ruimtevaarder om het leven toen
hij na enkele aan het licht getreden de
fecten in zijn capsule naar de aarde te
rugkeerde en de parachutes van het lan
dingssysteem niet open gingen. Ook toen
stond er een tweede cabine klaar om ge
lanceerd te worden en te koppelen aan
de Soyoez 1. Dit tweede ruimteschip zou
ook bemand zijn, waarschijnlijk door drie
of vier kosmonauten. Het ongeluk met
Komarov hield het echter aan de grond.
Voordien hadden reeds vier onbeman
de Soyoez-capsules met succes een proef
vlucht gemaakt en waren intact op aar
de teruggekeerd. Op 4 juli 1967 werd het
programma hervat door de lancering
van de Kosmos 168. De Russen gebruiken
deze namen altijd als dekmantel voor
divese ruimteproeven. Communicatie,
weer en mislukte maansatellicten wor
den tot deze serie gerekend maar ook
proefvluchten voor later te bemannen
ruimteschepen. De eerste onbemande
koppeling in de ruimte had plaats op
30 oktobei- van het vorig jaar tussen de
Kosmos 186 en 188. Enkele dagen later
maakten ze weer afzonderlijk een zach
te landing op Russisch gebied. Tezelfder
tijd vroeg de Sovjet Unie aan India as-,
sistentie voor het geval een bemande ca
bine op haar grondgebied zou landen.
De Indiase luchtmacht werd hiertoe pa
raat gehouden maar kennelijk durfden
de Russen de lancering toen nog niet
aan. Nieuwe proeven moesten echter uit
gesteld worden als gevolg van het intre
den van de winter waardoor de berging
van de ruimtecabine in Siberië ernstig
bemoeilijkt wordt.
Precisie
Ook de gisteren en eergisteren gelan
ceerde Kosmos satellieten zijn in feite
Soyoez-vaartuigen. Ze werden gelanceerd
vanaf de basis Baikonobr. Het gewicht
bedraagt ruim negen ton. De koppeling
werd vastgelegd op de film aan boord
,van de satellieten en later doorgeseind
naar de stations op de grond. Na dit
nieuwe Russische ruimtesucces ligt het
in de lijn der verwachtingen dat binnen
kort opnieuw kosmonauten zullen worden
gelanceerd. Indien de vlucht met Palen
inderdaad als een generale repetitie heeft
gediend, zal de eventueel dubbel be
mande vlucht reeds binnen een maand
kunnen plaats hebben, zoals ook in het
verleden altijd gebeurde. De koppeling
in banen om de aarde is voor de Rus
sen noodzakelijk voor het in elkaar zet
ten van de ruimteschepen die later naar
de maan moeten reizen. Reeds eerder
is door Westerse waarnemers de moge
lijkheid geopperd, dat de Russen nog
voor het einde van dit jaar een benlan-
de vlucht om de maan zullen volbren
gen. Een landing daar zal echter nog
wel een tot twee jaar op zich laten wach
ten. Tot nu toe hebben de Amerikanen
reeds twaalf koppelingen in de ruimte
uitgevoerd. Dit gebeurde echter alti.
met bemande capsules. Het Russische
succes wijst op een bijzonder grote pre
cisie van de op afstand te besturen ap
paratuur.
(ADVERTENTIE)
Autorijden is duur.
Jawel, maar jij betaalt ooi
bijna s cent per liter te
veel voor je benzine.
Wat betaal jij dan?
Voor supergold: 51 cent.
Oat scheelt elke keer een
paar gulden. Waar tank jij?
Bij de benzinepompen voor
het geboew van de HAI.
ZOETERWOUDSEWEG 11
Leiden - West
FABRIEK AMSTERDAM DICHT
AMSTERDAM (ANF) De Neder
landse dok en scheepsbouwmaatschappij
V.O.F. heeft ter bevordering van de ra
tionalisatie van de produktie van radia
toren voor verwarmingsdoelelndcn, ham-
dochteronderneming de N.V. Veha-Ncdo,
toestemming verleend om haar te Am
sterdam aanwezige produktlemlddelen op
korte termijn naar dc Veha-Ncdofn-
brlek te Wierden over te brengen en
de fabriek te Amsterdam te sluiten.
De thans te Amsterdam ln de radiato-
renfabriek werkzaam zijnde medewer
kers kunnen voor het merendeel naar
andere afdelingen van dc NDSM wor
den overgeplaatst. Slechts een klein
aantal komt voor overplaatsing naar
Wlerden ln aanmerking. De nieuwe ge
rationaliseerde fabriek te Wierden zal
zeker bijdragen tot verbetering van de
werkgelegenheid ln het oosten des lands.
