Over geboortenregeling geen richtlijnen van het concilie OUDEREN LIETEN ZICH DOOR IEUGD MEESLEUREN IN ENTHOUSIASME Politiewet volledig herzien Steun van Kerk aan revolutie Brit met 18 meerderjarig Ei, ei, wat zit er in een ei? Labour raakt ver achter op conservatieven DONDERDAG 11 APRIL 1968 DE LEIDSE COURANT PAGINA 11 NOORDWIJKERHOUT Twee deelaspecten van het ontwikkelingswerk hebben de vergadering van het pastoraal concilie op de laatste zittingsdag nogal wat hoofdbrekens bezorgd: de steun die de Kerk moet geven aan revolutionaire bewegingen in de ontwikkelingslanden en de houding die zij moet aannemen tegenover de bevolkingspolitiek. De heer Tans uit Groningen had be swaar tegen de term .revolutionaire" be wegingen. Het was misschien beter te spreken van radicale bewegingen. Zijns nziens was het duidelijk dat de Kerk lan de kant van de gevestigde orde nocht gaan staan. Zij moest zich echter iver het probleem van de revolutie d£ de radicaliteit uitspreken, omdat zij inders noodzakelijk de indruk wekt, de van de gevestigde orde te kiezen, tij vond steun bij verschillende afge vaardigden. Kardinaal Alfrink noemde de passage in het rapport, die sprak over steun aan revolutionaire bewegingen, onduidelijk. Wordt ermee bedoeld", zo zei hij, „dat de Kerk de zijde moet kiezen van armen :n verdrukten, dan ben ik zonder meer akkoord. Maar wordt bedoeld, dat de Cerk ook achter alle methodieken van iedere revolutionaire beweging moet gaan staan, dan heb ik ernstige bezwaren. Je cunt niet in een en dezelfde zitting Lu- her King herdenken, die het voor de verdrukten opnam langs de weg van ie geweldloosheid, en de revolutie steu- ;n, die gebruik maakt van geweld". Prof. Janssen, voorzitter van de com missie, verwees naar .Populorum pro- jressio", die in bepaalde extreme situa- VOORZITTER ST.-MICHAEL: DEN BOSCH (ANP) Tijdens een in -Hertogenbosch gehouden driedaags ongres van de katholieke politiebond Sint-Michaël, heeft de voorzitter, de heer W. Weümans, een beroep gedaan op de regering om de huidige politie let volledig te herzien en bij de daar- noodzakeljjk zijnde studie ook het politieapparaat te betrekken. Zowel de handhaving van de openbare Drde als de regeling van het verkeer en ie bestrijding van de misdaad plaatsen de politie bijna voortdurend voor situaties waarop de organisatie niet is afgestemd. Men beseffe toch eindelijk hoe machteloos wij ons vaak voelen, was de hartekreet van de heer Weijmans. Deze wijziging van de politieorganisatie, zo betoogde hij, tóeboeft en mag geen beletsel zijn voor lntërh moderniseren van de" Nederlandse politie. De heer Weijmans vroeg ook aandacht »r de grote groep van de politie, die i«last is met surveillance en algemene atrouillediensten, een groep, die bij de leeds voortgaande specialisatie onder- ewaardeerd dreigt te worden, doch die feite de ruggegraat van het korps Tenslotte besteedde de voorzitter aan- acht aan de disciplinaire straffen binnen iet korps. Het pleitte voor een bezinning op de wijze van straffen en de toe passing van de soorten daarvan. Het ge- iruik maken van de mogelijkheid tot voorwaardelijke straf kan zeker hier daar nog worden verruimd. Pil alleen op doktersadvies van ziekenfonds (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Dr. A. Querido vdA) heeft in de Eerste Kamer er- ior gepleit de anticonceptiepil in het ikket van de ziekenfondsverstrekking i te nemen. Staatssecretaris Kruisin- (Volksgezondheid) zag hiervoor orlopig geen mogelijkheid, omdat ervoor met (je ziekenfondsen nog geen kkoord was bereikt. De pil wordt niet leschouwd als vallende onder de ziek- ekosten. Alleen om medische redenen vordt de pil op kosten van het zieken- onds verstrekt. De staatssecretaris be schouwde de pil als een geneesmiddel, lat op voorschrift van de huisarts moet vorden gegeven. In de praktijk is de til uitsluitend op recept bij de apothe- cer verkrijgbaar. ties het plegen van revolutie goedkeurt. Hij waarschuwde echter voor een onge nuanceerde houding ten opzichte van dit probleem. „Weten we wel wat we doen?" zei hij. „Weten wij wat 'n guerrilla is? Beseffen wij welke consequenties onze uitspraak voor de missionarissen en ont wikkelingshelpers in die landen kan heb ben?". Hij pleitte voor een bezinnings- pauze waarin de bewuste passage van het rapport kon worden bijgewerkt. Kar dinaal Alfrink wees erop, dat „Populo rum progressio" zeer genuanceerd over het probleem van de revolutie spreekt en vroeg de commissie haar formulering bij die van de encycliek aan te passen. Even moeilijk lag de vraag, welke houding de Kerk moet aannemen ten op zichte der bevolkingspolitiek in de ont wikkelingslanden. In het rapport werd de resolutie onderschreven, die op het vorig jaar gehouden wereldcongres voor het lekenapostolaat was aangenomen, na melijk „dat de Kerk zich moet uitspre ken over de zingeving en de waarde van huwelijk en voortbrenging maar niet over methoden en technieken van geboor- tenbeperking". Verder werd in het rap port de mogelijkheid opengelaten, dat de regering in de ontwikkelingslanden in bepaalde gevallen zelf regelend zou ku- nen optreden op het terrein van de ge- boortenbeperking. Hoewel de commissie dit „ingrijpen in de meest intieme le venssfeer van de burgers", niet nader omschreef, zag de vergadering het spook van sterilisatie en abortus reeds opda gen. En daartegen hadden velen ern stig bezwaar. De heer Tans uit Gronin gen adviseerde de passage maar liever te schrappen. Enkele anderen vielen hem daarin bij. In een poging de bezwaren te over winnen, bracht prof. Ponsioen .namens de meerderheid van de commissie, naar voren, dat hier inderdaad om een schen ding van mensenrechten ging. „Wij vin den dat dit een kwaad is", zei hij. „Maar het geboren worden yan veel kinderen in huidige situatie is een nog groter kwaad. Wij moeten van beide kwaden het min ste kiezen. En de morele moed hebben, om (tot ook uit te spreken". Dit oordeel bleek niet doo£ de hele commissie te worden onderschrèven. Prof. Janssen vroeg zich, namens een minderheid in de commissie af, wat het grootste kwaad was: het ingrijpen in de rechten van de mens of het vergroten van de maatschappelijke ellende. Hij ci teerde Oe Thant, die de suggestie van een rechtstreeks staatsingrijpen op dit gebied verwierp. Kardinaal Alfrink zei de uitspraak van het wereldcongres voor het lekenaposto laat te kunnen onderschrijven, wanneer deze in zijn exacte formulering werd overgenomen. Daar staat namelijk dat de ouders moeten handelen op basis van hun christelijk geloof en van medisch of wetenschappelijk advies. Deze uit spraak kwalificeert het gebruik van be paalde geboortenregelingstechnieken als een ethische zaak. En dus als een zaak waarover de Kerk zich mag uitspreken. „Het rapport zegt, dat de Kerk dit niet moet doen", aldus de kardinaal, „maar wij doen het wel. En wij zijn toch ook de Kerk. Dat Is niet consequent". De passage over het rechtstreeks in grijpen van de overheid op het terrein van de geboortenregeling noemde hij te algemeen geformuleerd. „Er wordt geen enkele beperking aangebracht, ook niet ten aanzien van sterilisatie en abortus. Dit kunnen wij niet onderschrijven", al dus de kardinaal. Hij drong aan op be scheidenheid. Wij moeten oppassen niet te vervallen in een geestelijk kolonialis me, dat de ontwikkelingslanden voor schrijft wat zij moeten doen. Stelt u zich eens voor dat een Afrikaans conci lie ons dergelijke richtlijnen zou geven? Zouden wij dat accepteren?" Hij vroeg de tekst zo te amenderen, dat aan zijn bezwaren zou worden tege moet gekomen. Nadat de commissie dit had toegezegd, werd 't rapport-ontwikke lingswerk in zijn grote lijnen door het concilie aangenomen. Op de valreep van de laatste zitting van het concilie werden nog enkele aan bevelingen en resoluties besproken, die waren blijven liggen. Een voorstel om te pleiten voor een bedrag van minimaal één procent van het nationaal inkomen reeds in 1969 aan ontwikkelingswerk te besteden, eventueel ten koste van de De fensie-begroting werd afgewezen. Er wa ren slechts 25 stemmen voor. Een aan beveling aan kerkelijke bestuurders om op 70-jarige leeftijd hun functie ter be schikking te stellen werd naar de ambts commissie verwezen. A. v. d. W. LONDEN (AFP) De Britse procu reur-generaal Sir Elwyn Jones heeft in het Lagerhui^ meegedeeld, dat de Brit se regering besloten heeft de leeftijd waarop iemand meerderjarig wordt, van 21 op 18 jaar te brengen. Binnenkort zal een wetsvoorstel hieromtrent aan het Lagerhuis worden voorgelëgd. Als het wordt aangenomen, zullen achttienjari gen van beiderlei kunne in het huwelijk mogen treden, contracten kunnen slui ten en testamenten maken. De leeftijd van 21 jaar zal echter de stemgerechtigde leeftijd blijven. MANTEL oïrobe- man teaV i bet woord gevraagd. Op (Door dr. Alfred van de Weijer) De tweede zitting van het pastoraal concilie is, ondanks een zwak begin, veer een opwekkende gebeurtenis geworden. Wat dat zwakke begin betreft, enen ons te herinneren, dat ook de vorige zitting daarmee te kampen heeft sehad. Vergaderingen als deze hebben blijkbaar enige t(jd nodig om over de drempel heen te komen. Jeugd aanpak laten meesleuren. Hier ligt een duidelijk winstpunt, dat we graag uit drukkelijk willen noteren. Een ander opvallend verschil met de vorige vergadering was een zekere re serve aan de kant van de bisschoppen, met name bij kardinaal Alfrink. Zij hebben zich ditmaal duidelijk minder in de discussie gemend dan de vorige keer. Wij leggen dit niet uit als een gebrek aan interesse. Waarschijnlijk hebben de bisschoppen, met name de kardinaal be grepen, dat een al te frequent optreden zijnerzijds de discussies te zeer kon be- invloeden. Hij heeft de vergadering de volle vrij heid willen laten om haar standpunt te bepalen. Alleen op ogenblikken, dat het werkelijk nodig was, kwam hij ach ter de microfoon. En dan bleek opnieuw, dat zijn woord van doorslaggevende be tekenis was. Niet omdat hij nu eenmaal bisschop en kardinaal is, maar eenvoudig omdat hij iets doorslaggevends had te zeggen. Gezagsrapport Hoezeer het pastoraal concilie- voor psychische beïnvloeding vatbaar is, bleek nog eens overduidelijk, toen de oecume nische commissie haar aanval lanceerde op het tweede gezagsrapport. Tot ver bazing van degenen, die de overigens wal gefundeerd* kritiek hadden geuit, Reserve in optreden van bisschoppen ging de vergadering ineens dooi- de knieën. Ook de commissie, waarin toch zeer capabele figuren zaten, bleek in eens haar verweer kwijt te zijn. Groot, Bronkhorst en Van Holk hadden immers gezegd, dat het rapport beneden de maat was. En dat moest dan wel zo zijn. Pas toen het allemaal achter de rug was, begon men zich de portee van het ge beurde te realiseren. De oecumenici zei den: „Sorry, zo hadden we het niet bedoeld". En de afgevaardigden verzucht ten: „Waarom hebben we op dat mo ment geen tegenspel gegeven". Een ty pisch voorbeeld van de rol, die de sug gestie op het concilie kan spelen. En een aansporing voor alle deelnemer» om op hun tellen te passen. Overigens heeft deze tweede vergade ring ons nogmaals bewezen, dat het ge zag in deze t(jd nietste verliezen en alleen maar te winnen beeft, wanneer het zichzélf in discussie stelt. Al Is het tweede gezagsrapport dan net als zün voorganger gesneuveld, wat met die rap porten werd beoogd. Is intussen al be reikt. En als het met het pastoraal con cilie op dezelfde voet doorgaat, zullen we straks geen gezagsrapport meer no dig hebben. LONDEN (Reuter) Volgens twee in Engeland gehouden opiniepeilingen zou den de conservatieven, als nu algemene verkiezingen werden gehouden, een overweldigende zege behalen en zeker 400 van de 630 Lagerhuiszetels verove ren. De regering-Wilson is nog nimmer zo impopulair geweest. Volgens een in opdracht van de Daily Telegraph ver richt onderzoek hebben de conservatie ven een voorsprong van 24,5 procent op Labour, vergeleken met 19 procent een maand geleden voordat de „har de" begroting werd ingediend. De Daily Mail geeft de parti] van Edward Heath een voorsprong van 22,6 proaent. Drie allerliefste voorjaarsjasjes die verrassen omdat ze zo luchtig van ma teriaal en vrolijk van tint zijn, dat het wel jurkjes lijken. De fabrikant (Plaz) koos voor de mantel met lage heupcein tuur en asgmetrische sluiting, een gro ve poederkleurige kamgaren. Voor het jasje met hoge, aanliggende taille een bedrukte Finse katoen. Het model dat duidelijk een sportieve mantel wil zijn, en zelfs zeer geschikt voor de reis, is licht klokkend met brede ceintuur, re vers en flinke zakken. Material: Fran se tweed; fabrikant: Plaza. Wij zouden in deze functionele tijd kunnen vergeten dat de oor spronkelijke f unctie van het ei is: een kuiken uit zijn schaal te laten breken. Het is wel goed dat de fantasiekuiken tjes op de paastaart ons daaraan herinneren. Maar van de ruim zes mil jard eieren die in ons land laarlijks geproduceerd wor den, eten we er gemiddeld 206 per persoon op (even tueel verwerkt tot eipoeder waarvau o.a. de bakker weer een lekkernij voor onze tafel maakt, denk maar aan de paastaart). Een niet onbelangrijk deel van de zes miljard wordt uitgevoerd en tenslotte blijven er dan nog wat over voor de broedmachines, die eieren van kippen met zeer geselecteerde stambomen uitbroeden, zodat de nieuwe generatie nóg meer, en voor handel en consumptie nóg geschiktere eieren zal leg- Het eieren eten Het kuikenloze eitje is een ware voorraadkamer van belangrijke voedingsstoffen. Dit zit erin: eiwitten van een hoge biologische waar de, vet (alleen in de dooier), kalk, fosfor- en ijzerzouten, jodium en de vitaminen A, B en D. Vroeger werden vooral in voorjaar en zomer eieren gegeten, eenvoudig omdat ze in de winter schaars waren. We hebben intussen de kippen zo gek gekregen dat ze het hele jaar door regelmatig eieren leggen; de huisvrouw profiteert daar van, want de prijs blijft tamelijk gelijk en de smaak is in elk jaargetijde voor treffelijk. Een ei van gemiddelde grootte staat in voedings waarde gelijk aan circa 35 gram vlees of visvlees. Op het ideale menu (van grote kinderen en volwassenen) staat 100 gram vlees, of een gelijkwaardige vervanging, per dag. Dit kwantum kan over verschillende maal tijden verdeeld worden. Het mag in de loop van de dag bijvoorbeeld zijn: een ei en wat vlees; of tweemaal een ei met aanvulling van kaas; of geen ei en de hele portie als vlees of als vis. Kaas, erwten en bonen kunnen nu en dan, maar niet dage lijks) als vervangers Véf» vlees dienen. Iedere dag een ei is dat wel gezond? Een enkeling krijgt er uitslag van. Dan zal hij helaas wel matig moeten zijn met het consu meren van deze voedzame lekkernij. Maar wie deze gevolgen er niet van onder vindt (en niet om een of andere reden op dokters advies het eitje moet laten staan) mag er elke dag zijn hart aan ophalen, vanaf de kleuterleeftijd tot diep in de AOW-periode. Juist de bejaarde kan veel plezier van eieren hebben: ze zijn gemakkelijk in voorraad te houden (koel en donker be waren niet naast sterk ruikende zaken want ze nemen andere geuren ge makkelijk aan), gauw te be reiden, op allerlei manieren klaar te maken zodat ze passen bij brood- en warme maaltijd. Meieren over eieren Een ei is'eea'Inpol ding, het is zo vol, zfl»-of;'zQ^olmaakt. Het heeft dan ook tal van schilders geïnspireerd; de (geschilderde) eieren van Floris Verster zijn wereld beroemd. De inhoud van het ei heeft die schilders bovendien ge holpen hun doeken en pane len te prepareren en hun verven aan te maken. De inhoud van het ei helpt de vrouw, die werk maakt van „haar schoonheid", haar huid te prepareren voor het succesvol beschilderen met make-up. Voor de droge huid is een eierdooiermasker uitstekend. Het losgeklopte eigeel wordt op het schoongemaakte ge zicht gestreken en mag daar gedurende een kwartier zijn heilzaam werk doen, terwijl de patiënt met gesloten ogen (desgewenst bedekt met watjes gedrenkt in oog lotion) ligt uit te rusten. Daarna afnemen met warm water. De vette huid heeft profijt van een masker waarvoor het eiwit wordt gebruikt. Voeg aan het losgeklopt ei wit een paar druppels ci troen, bestrijk er het gezicht mee, behalve de huid rond om de ogen. Na een goed kwartier met warm water afnemen. Stimulans hoofdhuid Roer een eierdooier aan met een scheutje water (of in geval u last hebt van roos, met een scheutje olijfolie) en wrijf er de hoofdhuid het haar gaat Zelfgemaakte shampoo Drie tot schuim geklopte eierdooiers zijn de basis voor een weldadige shampoo als men er het volgende aan toevoegt: voor droog haar: 'n scheutje olijfolie of wonderolie; voor normaal haar: een scheutje rum; voor vet haar: een scheutje gesmolten honing. Het middel schuimt niet, maar rijk schuim gWan- deert niet dat haurwaszeep goed is. Deze is goed. Het haar moet wel rijkelijk gespoeld worden om het eiluchtje kwijt te raken; desgewenst kan in het laat ste spoelwater citroen of azijn gedruppeld worden. Winterhanden Wie het zo lang kan ont houden zou het kunnen proberen: gesprongen win terhanden vinden verlichting door het inwrijven met ge klutst eigeel. Oma's gedroogde lavendel heeft afgedaan De wasmachine gaat weer op volle toe ren draaien: het seizoen van frisse zomerkleren staat voor de deur. Als alles weer schoon in de kast ligt en hangt, geurt het in die kast vaag naar lentebloemen. De huisvrouw kan blij zijn met de syn thetische wasmiddelen van onze tijd, (detergenten noemt de chemicus ze), of ze kan met heimwee terugdenken aan het sop van „sunlight" en consor ten (en ook vandaag liever vetzure ze pen gebruiken), een feit is dat de mo derne wasmiddelen lekkerder geuren. De frisgewassen lakens van vroeger hoorden bij de glanzend geboende ap pelwangen van dé propere huisvrouw. Mode in geuren Sunlight geurde beter dan groene zeep, het rook naar citronella. En dat is de geur geweest die onze eerste synthe tische wasmiddelen ook min of meer verspreidden. 9 Maar in de afgelopen 10 jaar heeft er een omwenteling in de wasmiddelen parfums plaats gevonden. Er zijn vele nieuwe detergentparfums gemaakt en in de wasmiddelen onder onze neus gekomen. Het waren zoge naamde fantasie-parfums die wel geur den naar bloemen maar toch ook, ge ïnspireerd door de Franse mode, naai de vleug die uit flesjes en potjes met cosmetica zweeft. Met dat al mag deze geur geen af breuk doen aan de schone en frisse in druk die de was moet geven, als de huisvrouw met voldoening haar lin nenkast inruimt. Opbouw van detergentparfums Er zijn meer verschillende syntheti sche waspoeders dan wij in een huis houden kunnen gebruiken. Van alle wasmiddelen in poedervorm dient ca. 90 procent voor de hoofdwas (die we ook wel „witwas" of „kookwas" noe men) en maar ca. 10 procent voor de fijne was. Die voor de fijne was zijn in het bij zonder voor wol of zijde bedoeld, en zij verschillen van de hoofdwasmidde- len vooral door het ontbreken van bleekmiddelen alcallsche zouten Linnenkast geurt naar detergent parfums Het lijkt zo simpel: een scheutje par fum bij het detergent en de fabrikant heeft een geparfumeerd wasmiddel. Maar zo eenvoudig is het niet: lang niet elk parfum is geschikt. De parfu meur weet welke grondstoffen wel en welke niet gebruikt kunnen worden. En hij moet letten op de verschillende stadia Ln het wasproces. Tijdens de voorwas kan er met het parfum weinig kwaad gebeuren. Maar tijdens de hoofdwas, als het wa ter verhit gaat worden tot 96 graden, zal het parfum daartegen bestand moeten zijn. Zo zijn er parfums die bij verhitting van het water een on aangename sterke geur verspreiden, andere die geheel verdampen. Sommige geuren waaruit het samen gestelde parfum bestaat, sullen alch sterk aan textielvezels hechten, andere weer minder sterk. Hierdoor kan na het spoelen de resterende geur geheel naders zijn dan die van het oorspron kelijk parfum. Ook door het verhitte van het strij ken kunnen bepaalde reukstoffen ont- leed worden en onaangenaam gaan geuren. in de linnenkast moet de geur van het parfum nog goed uitkomen, maar het wasgoed mag ook weer niet echt geparfumeerd ruiken. Testen van parfums De fabrikant moet ervan overtuigd zijn dat het parfum van de wasmid delen stand houdt zolang ze als voor raad zijn opgeslagen, en ook dat het niet onaangenaam verandert tijdens het gebruik. Daarom worden' uitgebreide proeven ondernomen zoals wij in de Chemische fabriek Naarden (waar par fums worden ontwikkeld) hebben ge zien. Eerst wordt de houdbaarheid be proefd door de geparfumeerde zeep poeders ln kartonnen verpakkingen 6 weken lang te bewaren bij 'n dag- en nachttemperatuur die schommelt van 45 tot 5 graden C. Daarna ondergaan de tot nu toe goed gekeurde parfums in fabrleksverpak- klng van goede kwaliteit, een test van ca. 6 maanden bij een temperatuur l O M. 40 graden C. en bij kamer temperatuur. Tenslotte worden de aldus behandelde poeders gekeurd op: de geur van het droge poeder; de geur tijdens het was sen; de geur tijdens en na het drogen. Telkens wordt een vergelijking ge maakt met een kersvers bereid mon ster. De geur ln het synthetisch wasmiddel is maar een extraatje, zoals het bloem- metje op de tafel, het kersje op de taart. Het doet aan de kwaliteit van het wasmiddel niets af. Het veraange naamt alleen maar ons leven, mis schien maakt het de wassende huis vrouw wat opgewekter. Het is wel In drukwekkend te zien hoeveel studie, kennis, werk en zorg het vergt, dit kleine extraatje aan ons leven toe le

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 11