Protest tegen deskundig gepraat
van al te deskundigen op concilie
RAPPORT OVER ONTWIKKELINGSWERK
100 GULDEN
STEMMING OVER
LANDBOUWSCHAP
GING DE MIST IN
Staalproject bij
Rotterdam nodig
r-v
Jongeren
doen concreet
voorstel
Binnenkort
demonstratie
Jonge intellectuelen
ministers in Praag
Uitspraak in
hennepaffaire
Turken willen
eigen fabriek
van zakken
gaan bouwen
AMERIKAANS-
EUROPESE
INTERESSE
HEEL KILO
DIKKE
VLEE5KRABJES
159
Valsemunters
handelden „in
opdracht van
ambassade'"
Israëlische
inval in
Jordanië
Natuurlijk
KAMP HOUTRUST '68
DINSDAG 9 APRIL 1968
DE LEIDSE CuURANT
NOORDWIJKERHOUT Vanmorgen is de vonk
dan toch nog in het concilie geslagen. En het was
een jonge vrouw, die het wonder verrichtte, mej.
Kooke, docente aan de volkshogeschool te Ber
gen. „Wü zoeken", zo begon zü haar betoog,
„naar een sprankje vuur en een sprankje werke
lijke bewogenheid. Vinden wij dat In de Kerk,
akkoord. Vinden we het daar niet, dan gaan wü
elders. Laten wij niet verzanden in theologisch
gepraat of in Romeinse prudentie, zoals we dat
gisteren hebben gedaan".
Vervolgens deed zij het zeer concrete voorstel
een groots vormingsprogramma op te zetten, om
zo de „onbekendheid met het ontwikkelingswerk
bij de grote massa van ons volk weg te nemen".
„De meeste mensen weten er geen snars van",
zei ze. „Er gaapt een kloof tussen het zeer des
kundige rappport dat wij hier bespreken en het
geloof van het kerkvolk. Ontwikkelingswerk
wordt nog veel te veel gezien als het opzetten
van een aantal kleine projecten in noodgebieden.
En bij het woord missie denkt men nog te veel
aan een man die in een armzalige hoek van de
wereld het geloof staat te preken, dat moeten
wij niet langer accepteren".
Zij stelde voor,- dat alle organisaties en vereni
gingen in de komende winter een concreet vor
mingsprogramma over ontwikkelingswerk zullen
lanceren. Hetzelfde zou moeten gebeuren op alle
katholieke scholen, kweekscholen en theologische
scholen.
„Wij moeten snel handelen", zei zij, „hier ligt
de toetssteen waaraan men het pastoraal concilie
zal beoordelen. Men moet niet zeggen (en hier
zinspeelde zij op wat kardinaal Alfrink gisteren
naar voren had gebracht): Wij moeten eerst ge
zond zijn om de anderen gezond te maken. Het
tegendeel is ook waar: Wij moeten zelf gezond
worden door ons het lot van de anderen aan te
trekken".
Met haar inbreng bracht zij het concilie meteen
op een niveau, waarop met vermijding van alle
mogelijke procedurekwesties en theologische dis
puten, zaken konden worden gedaan. Enkele
sprekers, die toch nog in de oude fout dreigden
te vallen, werden door de voorzitster, mej.
Berden en door de vergadering tol de orde ge
roepen. „Laten wij ingaan op hetgeen mej. Kooke
heeft geformuleerd", zei mevrouw Govaart-
Halkes uit Breda. En prof. Janssen, voorzitter
van de commissie, die het rapport had samen
gesteld, verklaarde zich met deze suggestie vol
komen akkoord. Wel stelde hij, dat men het rap
port niet zo maar te moeilijk mocht noemen. „Er
moet op gestudeerd worden", zei hij, „maar dat
is dan ook noodzakelijk. Want alle projecten zijn
vruchteloos als ze niet worden ingepast in het
kader van de totale structuurproblematiek".
De vergadering stelde zich graag achter
de suggestie, het vormingswerk over de
ontwikkelingsproblematiek in de komende
winter groots aan te pakken. De noodzaak
hiervan werd onderstreept door de heer Weima,
die namens de conciliepostbussen verklaarde,
dat deze problematiek bij de massa niet Jeeft.
„Van de tweeduizend brieven, die wij binnen
kregen, hebben er maar tachtig dit vraagstuk
aangeraakt en dan nog zijdelings".
Kardinaal Alfrink beloofde namens het
episcopaat op korte termijn een pastorale brief
over het ontwikkelingswerk te zullen schrijven.
Ook kondigde hij de oprichting aan van een
nationaal orgaan Justitia et Pax.
Het pastoraal concilie heeft gisteren de tanden
gezet in het rapport over het ontwikkelingswerk
en het bleek er een hartige, misschien wel te
hartige brok aan te hebben. De deskundig-en
bespraken details, die de meeste afgevaardigden
blijkbaar niet goed konden verwerken. Een en
ander tot kennelijke ergernis van drs. C.
Verhaak, lid van de Bossche delegatie. Hij
stelde voor, onmiddellijk spijkers met koppen te
slaan en „niet te wachten tot de studeerkamer
klaar zou zijn". Het ontwikkelingswerk moest
centraal staan: daarover hoefde naar zijn
mening niet te worden gepraat. En het
katholieke volksdeel zou er offers voor moeten
brengen. „Er moet een eenvoudig, maar toch
groots plan komen", zo meende hij en wekte
een ogenblik de indruk, dit plan in de zak te
hebben. Dit bleek bij nader toezien niet het
geval te zijn. Hij .had alleen maar willen
protesteren tegen het al te deskundig gepraat
van al te deskundige lieden.
Deze reactie was wel te begrijpen, na de intro
ductie van het stuk door prof. L. H. Janssen,
voorzitter van de commissie, en de commenta
ren, die door Geert Ruygers en Daniël de Lange
waren geleverd. Prof. Janssen stelde, dat het
concilie de besprekingen over ontwikkelingshulp
en over het missiewerk gescheiden moest hou
den, hoewel er een overlapping is van de pro
blematiek; hij vreesde, dat gelijktijdige bespre
king tot verwarring zou leiden en de eigen
problematiek van het missiewerk in het gedrang
zou komen. Geert Ruygers maakte enkele detail
bemerkingen bij het rapport namens de com
missie voor oorlog en vrede. Hij besprak o.a. het
probleem van de wapenhandel en noemde het
oen volstrekt absurde situatie, dat de wereld 160
miljard aan defensie besteedt en maar 10 mil
jard aan ontwikkelingshulp. Daniël de Lange
plaatste namens de oecumenische commissie en
kele opmerkingen van politieke aard, o.a. over
de steun die zou moeten worden gegeven aan
revolutionaire bewegingen in de ontwikkelings
landen.
Al spoedig bleek, dat de meeste afgevaardigden
over te weinig detailkennis beschikten om zich
met succes in de discussie te mengen, Geert
Ruygers had daarop trouwens gezinspeeld, toen
hij zich bereid verklaarde de vergadering in te
lichten over zijn ervaringen, opgedaan tijdens de
wereldhandelsconferentie in New Delhi, „Ik
vrees dat wij ons zonder voldoende informatie
over deze gebeurtenis in een onwezenlijke dis
cussie zullen storten", zei hij. Niettemin werd
hem in de middagvergadering geen tijd gegeven
om deze informjftie te verstrekken. Hij heeft
gisteren na het avondeten een uur toegemeten
gekregen, om althans het meest essentiële aan
de afgevaardigden mee te delen.
Alvorens tot de debatten over ontwikkelings
hulp over te gaan. heeft de vergadering met
grote meerderheid de resolutie aangenomen, die
pleitte voor een groter decentralisatie in het be
stuur van internationale religieuze gemeen
schappen en voor het laten groeien van een
groter pluriformiteit in hun wijze van leven.
In het begin van de middagvergadering werd
besloten, het tweede gezagsrapport terug te ver
wijzen naar de concllieraad. gezien de felle
kritiek, die het van de afgevaardigden te ver
duren had gekregen. Kans om het nog tijdens
deze zitting te herschrijven, zag de vergadering
niet. Een en ander ontlokte aan de voorzitter
van de verantwoordelijke commissie, de heer Th.
Verduin, de uitlating, dat hij zich teleurgesteld
voelde over de gang van zaken en bijzonder over
de laatdunkende wjjze, waarop sommigen over
het rapport hadden gesproken.
DR. AJOTRED VAN DE WE1JER
Belastingvrije spaarpremie
van 20% voor deelnemers aan
het Premie Spaarplan tot een
maximum van f 100,- per echt
paar of f 50,- per persoon
per jaar.
Spaarvormen (evt te combineren):
effectenbewljzen
levensverzekeringen
spaarkasinschrijvingen
hypotheekaflossingen
spaarbewijzen
garantiekredietaflossingen
Nadere inlichtingen bij Spaarbanken,
Boerenleenbanken, Raiffeisenbanken,
Postkantoren. Banken, Borgstellings
fondsen, Hypotheekbanken, Bouwfond
sen, Spaarkassen, Levensverzekering
maatschappijen, assurantie-tussenper
sonen en de Sociale Verzekeringsbank.
Of Vraag per briefkaart aan Premie
Spaarplan. Postbus 51, Den Haag, vrij
blijvend de brochure over dit nationale
(Van onze correspondent)
RODEN „Het zijn allemaal ambte
naren, die aan hun bureaus alleen maar
massa's geld verspillen en statistieken op
stellen, waar niemand baat bij heeft".
Aldus de heer S. Boonstra uit het Drent
se dorp Roden over het nut van het
Landbouwschap.
„Wij zullen binnenkort ook een grote
demonstratie op touw gaan zetten om aan
te tonen, dat minstens 98 procent van alle
agrariërs tegenstander is van dit schap".
Met de term „wij" bëdoelt de heel- Boon
stra het comité „toetsing onwenselijkheid
landbouwschap",' dat enkele njkanden ge
leden al een grote actie is begonnen,
waarin alle gemeentebesturen van Neder
land zijn benaderd met het verzoek om
medewerking te verlenen aan een gehei
me stemming. Volgens de heer Boonstra
heeft een tiende deel van de gemeen
ten besloten de aanvraag in te willigen,
400 hebben toegezegd stemmateriaal be
hoeft gisteren de nieuwe regering onder
leiding van Oldrich Ccrnik beëdigd.
Plaatsvervangende premiers zijn dr.
Peter Colotka, Frantisek Hamouz, dr.
Gustav Husak, dr. Ota Sik en dr.
Lubomir Strougal. Tal van posten in
het nieuwe kabinet worden bezet door
jonge intellectuelen, die bereid zU>* dc
door partijleider Alexander Dubeck be
loofde hervormingen uit te voeren.
Veel waarde wordt gehecht aan de be
noeming tot minister van Binnenlandse
Zaken van generaal Josef Pavel, die
onder het stalinistische bewind jaren-
ang in de gevangenis heeft doorge
dacht.
nieuwe minister van Buitenlandse
Zaken is dr. Jiri Hajek. Deze hoog-
is ambassadeur in Engeland en
loofd van de Tsjecho-Slowaakse V.N.-
nissie geweest. De benoeming van
Uiroslav Galuska tot minister van Cul-
tuur en Voorlichting wordt gezien als
een concessie aan de schrijvers en in
tellectuelen van het land. Galuska moet
een oplossing vinden voor de delicate
kwestie hoe volledige vrijheid te geven
aan de schrijvers zonder de verant
woordelijkheid voor de communistische
ideologie te ondermijnen.
Dr. Ota Sik, een van de vijf vice-
premiers, geldt als de meest vooraan
staande econoom van het land. Hij heeft
alleen het nieuwe economische stelsel
van het land ontworpen en die door dik
en dun tegenover de oude partijleiders
verdedigd. Twee van de vice-premiers
zijn Slowaken: dr. Peter Colotka en dr.
Gustav Husak, die tot zijn arrestatie
in 1951 hoofd van de regering was. In
1954 werd Husak als „titoïst" tot levens
lang veroordeeld. In 1963 werd hij ge
rehabiliteerd.
Zestien van de zesentwintig leden van
het kabinet Lenart hebben hun porte
feuille verloren. Onder hen is de minis
ter van Volksgezondheid, de priester dr.
Frantisek Plojhar.
schikbaar te stellen, terwijl de overige
400 van oordeel waren, dat een derge
lijk besluit niet op de weg van de ge
meente ligt.
Als alles volgens plan was verlopen,
had gisteren (maandag) deze stemming
moeten plaatsvinden. Er is niets van ge
komen. Zelfs de gemeenten, die hun me
dewerking hadden toegezegd, hebben
geen afzegging ontvangen. „Er is nog een
aantal gemeentebesturen dat geen ant
woord heeft teruggezonden", zegt voor
zitter Boonstra. „Daar is het wachten op.
Nu stellen wij de stemming uit tot no
vember of december, omdat de boeren
zich dan weer enige tijd vrij kunnen
maken van hun bedrijf".
Zaterdag 20 april wordt in Zaltbommel
een vergadering van het comité gehou
den, waar allereerst de plannen voor de
'op hande zijnde protestdenyjnstratie
worden besproken, alsmede de stem
ming. Tevens wil men de agrariërs op
roepen de gegevens voor de zg. mei
telling niet te verstrekken. „Het heeft
geen enkele zin, dat het bureau van het
landbouwschap alle resultaten van de be
drijven weet. Ze doen er toch niets mee.
De statistieken worden opgeborgen in
kasten en daar is de kous mee af".
Volgens S. Boonstra zal de oproep
waarschijnlijk niet overal weerklank vin
den, omdat de boeren te weinig op de
hoogte zijn van de hele werkwijze van
het landbouwschap.
Vele vooraanstaande leden van de Boe
renpartij en zelfs de griffie van de Twee
de Kamer weten weinig of niets van de
actie van het comité. De Boerenpartij
steunt het plan dan ook niet. Daar meent
men, dat een enquête of petitie hetzelfde
effect zou sorteren.
UTRECHT (ANP) De Utrechtse
rechtbank heeft onmiddellijk invrijheid
stelling gelast van de 28-jarige Marok
kaanse koopman H. M. Z., de 25-jarige
Algerijnse verpleger M. B. G. H. en
41-jarige Spanjaard R. C. R. die
Brussel woont. De 3 verdachten werden
wegens het in bezit hebben van e
recordpartij hennep veroordeeld tot e
gevangenisstraf van negen maanden
drie weken met aftrek, waarvan drie
maanden voorwaardelijk en een proef
tijd van drie jaar. Deze straf is gelijk
aan het voorarrest. Met de 31-jarige
Amersfoortse zakenman P. N., die werd
veroordeeld tot tien maanden gevange
nisstraf met aftrek, waarvan vier maan
den voorwaardelijk en eveneens drie
jaar proeftijd, stonden de buitenlanders
op 29 maart terecht.
Moederziel alleen („Mam* is al
vijfenzeventig, se reist niet meer zo
veel"), gehuld in een paars kostuum
met bossen paars flut aan de
manchetjes, kwam gisteren de
Amerikaanse pianist Liberace (1/7)
op Schiphol aan. Hij ging be
sprekingen voeren over de bouw van
(weer) een nieuwe concertvleugel.
(Hij heeft er zo'n 25
Manipulerend met een ijzig lange
sigaret vertelt hij, dat hij voor z'n
tournee, die hem onder meer naar
Italië, en Zuid-Afrika brengt, zo'n
honderd kostuums heeft mee
genomen. Plus vier sets kandela
bers. Want Liberace speelt altijd met
brandetide kaarsen op z'n witte
vleugel. Waar er ook om Liberace
wordt gezwijmeld, in Nederland
blijkbaar niet. Op Schiphol werd hij
alleen opgewacht door de pers.
Bewonderaarsters gaven niet thuis.
(Van o
n correspondent
BREDA Met veel enthousiasme
hebben honderden Turkse gastarbeiders
in Nederland en Duitsland een kapitaal
bijeengebracht voor de oprichting vai
een soort coöperatieve fabriek in Bali
keslr (Noord-West Turkije). Daar wen.
onlangs 20.000 vierkante meter grond ge
kocht voor de bouw van een grote in
dustrie, die zakken gaat fabriceren var
kunstvezels. Met de bouw, die vermoe
delijk 10 maanden in beslag zal nemen
wordt waarschijnlijk In mei reeds be
gonnen.
Volgens het thans opgezette werk
schema zullen er jaarlijks anderhalf
miljoen zakken worden geproduceerd.
Dit aantal is evenwel lang niet voldoen
de om aan de binnenlandse behoefte te
voldoen. De initiatiefnemers verwachten
dan ook, dat de produktie na enkele j
ren zal worden verdrievoudigd.
Het initiatief voor genoemd project
komt van de in Keulen woonachtige
Turkse technisch-lngenieur, dr. Medet S.
Akalin. Zijn plan zou de goedkeuring
hebben en onder toezicht staan vai
Turkse regering. Het is nochtans
volledig particuliere aangelegenheid.
Om het nodige investeringskapitaal bij
een te krijgen heeft dr. Akalin een be
roep gedaan op Turkse gastarbeiders.
De Turkse gastarbeiders kunnen voor
een bedrag van minimaal 1000 gulden
en maximaal 10.000 gulden deelnemen
in de coöperatieve onderneming. Een
voorlichtingsvergadering over het pro
ject, die zaterdag in Breda is gehouden,
werd door een 40-tal Turken bezocht.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het Nederlands ka
tholiek vakverbond vindt het blijkens
een publikatie in „Ruim Zicht" noodza
kelijk, dat de regering ernst maakt met
SPAAR UW KASSABONNEN VOOR EEN FIJNE PAASVERRASSING
een tweede Nederlands staalproject.
Plannen hiervoor bestonden al in dc vijf
tiger Jaren, maar sijn toen In de Ijskast
geiet.
Dat tweede project zou dan op de
Maasvlakte bij Rotterdam moeten ko
men. Dit zou volgens „Ruim Zicht" var
grote betekenis zijn voor de werkgele
genheid, niet alleen in het gebied zelf er
voor West-Brabant, maar voor heel Ne
derland. De staalindustrie verschaft
melijk bijzonder veel nevenwerk. Lim
burg zou in deze opzet volgens „Ruim
Zicht" door zijn ligging een ideaal dis
tributiecentrum voor de verwerkte
staalprodukten kunnen worden.
Een Amerikaans-Europese belangen
groepering is volgens „Ruim Zicht" be
reid meer dan één miljard gulden in dit
project te investeren. De Nederlandse
regering zou dan echter bereid moeten
zijn een deel van de op te nemen lenin
gen te garanderen. De risico's voor een
dergelijke lening acht het blad „miniem
tegen de achtergrond van de te schep-
Rech tba n k president
gelooft verlwal niet
(Van onze correspondent)
MAASTRICHT In de behandeling
van de valsemuntcrszaak te Kerkradr
waarmee de Maastrichtse rechtbank alch
de gehele dag tot In de late avonduren
heeft beziggehouden, heeft de officier van
justitie tegen de 37-Jarige vlashandelaar
A. C. uit Kerkrade vijl' jaar gevangenis
straf en voorwuardelUke terbeschikking
stelling van de regering geëist.
Tegen zijn vroeg hij vrijspraak voor
het ten laste gelegde mededaderschap,
omdat hij dit niet bewezen achtte en
9 maanden gevangenlstrnf, waarvan drie
voorwuardelijk voor de subsidiair ten
laste gelegde medeplichtigheid.
Ook voor de 49-jarlge koopman H. B
uit Den Haag vroeg hij vrijspraak voor
wat betreft het mededaderschap, maar
eiste hij een gevangenisstraf voor de tijd
van vijf jaar wegens ernstige mede
plichtigheid aan deze valsemunters-
affaire.
Het verzoek van de eerste verdachte
A. C. om deze zaak met gesloten deuren
te behandelen omdat „hierbij een vreem
de mogendheid was betrokken", werd
door de rechtbank afgewezen.
Deze vreemde mogendheid Indo
nesië speelde de hoofdrol in het ver
weer van deze verdachte. Hij was in
dienst van de Indonesische ambassade
in Den Haag en op aanraden hiervan
had hij in Kerkrade een ruime flat
gehuurd, waarvan hij de achterkamer
als werkkamer inrichtte. Drie mannen
van de ambassade kwamen regelmatig
bij hem aan huis werken. Hem was ge
zegd dat zij werkten aan het vervaar
digen en veranderen van documenten,
a.o. puspoorten. Alles gebeurde „ln
opdracht van de ambassade". Verleden
jaar, zo verklaarde verdachte, was hij
er pas achter gekomen, dat in zijn huis
in grote hoeveelheden bankbiljetten van
honderd gulden werden gefabriceerd.
„Maar toen zat ik erin en toen was het
te laat. Ik stond met mijn rug tegen de
muur en kon niet meer terug", verklaar
de hij.
„Die ambassade hebben we nu al lang
genoeg opgevoerd", zei de president.
„Dacht u nu werkelijk, dat u dit ver
haaltje aan een rechtbank in Nederland
kunt verkopen?".
In zijn requisitoir noemde de officier
dit een ongelooflijk verhaal. „Niemand
heeft die drie mannen gezien. Van deze
drie wijzen uit het oosten is geen spoor
gevonden, zei hij. Dat hele ambassade-
verhaal kunnen we ook rustig ver
geten".
De rechtbank doet op 22 april uit
spraak.
TEL AVIV AMMAN (Rtr) Israë
lische pantsereenheden, gesteund door
helikopter*, sijn gisteren ln een actie te
gen Palestijnse terroristen 30 kilometer
diep doorgedrongen op Jordaans ge
bied. Ook kwam het driemaal tot artil
lerieduels over de rivier de Jordaan.
De incidenten deden zich voor nadat
eerder op de dag een Israëlisch pa
trouillevoertuig ten noorden van Jeri
cho op een mijn was gelopen, waarbij
twee Israëlische militairen en een
Arabische verkenner in Israëlische
dienst om het leven waren gekomen.
Bijna twee uur na het ongeluk begon
de eerste artilleriebeschieting, even ten
noorden van de plaats van het Incident.
Vier uur later begaven pantsereenhe
den zich over de Jordaan en doodden
10 leden van een terroristengroep die na
een infilitratle ln bezet Jordaan* ge
bied zich over de rivier had terugge
trokken. Volgens een Israëlische woord
voerder werd een huis vernield dat als
basis voor terrorlstenacties diende en
werden belangrijke hoeveelheden wa
pens en documenten, waaronder plan
nen voor een operatie tegen de haven
stad Ellat, buitgemaakt. Het kwam tij
dens de achtervolgingsaptie niet tot
vuurcontact met Jordaunse troepen, al
dus de woordvoerder.
„Ruim Zicht" wijst erop, dat sinds de
jaren vijftig de staalproduktie in Euro
pa steeg van 50 miljoen ton per jaar.
Het leeuwedeel hiervan trok Italië naar
zich toe. In Frankrijk werd te Duinker
ken een groot staalbedrijf opgericht. In
België gebeurde hetzelfde aan het ka
naal Terneuzen-Gent.
Men noemt de vestiging in het Water
weggebied noodzakelijk, omdat juist dit
gebied met alleen olie- en petrochemie
zo kwetsbaar Is.
Een regeringsinitiatief voor de hier
boven genoemde garantielening vindt
„Ruim Zicht" beter dan miljoenen te
versnipperen over secundaire projecten
als sporthallen en rijwielpaden.
(ADVERTENTIE)
7e Nationale Kampeer
en Sporttentoonetelling
UW VAKANTIE SUPERMARKT
t/m 10 april - Houtniethallen Dan Haag
OPEN: dagalljka van 12.00 - 22.30 uur
tenten e caravans e boten kampaar-
en watersportartikelen sport- en vakantie-
kleding sportartikelen e zelfbouwartlkelen
vale voorlichtingsinstanties elke dag
volksdansen an modeshows
ELKE 2800e BEZOEKER GRATIS VLIEGTOCHT
ELKE CARAVAN-KOPER GRATIS CARAVAN-RIJLE8
