mt HET ZIT WEL GOED
BROEK
ik heb een camelia op mijn hoed;
I
Makarskariviera:
Total look met eeuwige plooi
ZON, ZEE EN ALTIJD ZOMER
VAKANTIENUMMER
Een slechte
garderobe
drukt de pret
Zes weken vakantie, dat is
royaal! De meesten moeten het
met minder doen en vinden veer
tien dagen al een geschenk uit
de hemel. Die veertien dagen zijn
dan ook zo uitzonderlijk dat ze,
op een weegschaal gelegd, precies
hetzelfde gewicht hebben als de
rest van het jaar. Neem nou de
garderobe!
Wat ik koop of apart houd en mee
neem op vakantie, is lang niet altijd
en dikwijls helemaal niet te gebruiken
op één van de 340 andere dagen. Maar
ik móét en zél ze hebben, de touw-
schoenen, het speelpak, het strand-
ensemble.
Waarom heb ik geen „boodschappen-
garderobe"? Boodschappen doe ik wél
het hele jaar door. Tijdens het bood
schappen doen kom ik massa's kennis
sen tegen, mijn modieuze image wordt
tijdens die bezigheden gevormd.
In het oord, waar ik met vakantie
heentrek, kent mij geen levende ziel.
Niemand weet of mijn spullen zojuist
gekocht dan wel van verleden jaar
zijn. Het interesseert ook niemand.
Mocht mijn uitrusting pover zijn, dan
ben ik daardoor zelfs menslievend: ik
stel anderen die nou ook geen Mary
Quant zijn, gerust. En ik heb een func
tie als onontbeerlijke negatieve tegen
stelling tegen de positief beeldschonen.
Toch streef ik ernaar voor mijn modi
euze uitmonstering het cijfer „ruim
voldoende" te krijgen, ook al blijft die
goedkeuring beperkt tot het vakantie
oord en heb ik er in mijn dagelijks
leven niet het minste nut meer van.
Zo is nu eenmaal (voor velen althans)
vakantie: een slechte garderobe drukt
de pret èn de napret een goede
krikt het zelfvertrouwen op dat nodig
is om boven de sleur te worden uitge-
Veroveren of consolideren
De jonge wezentjes gaan op vakantie
om te veroveren. Of om de verovering
die ze alreeds gemaakt hebben, te
boeien, te blijven boeien temidden van
een menigte volmaakt mooie schepsels.
Wel, met dit doel voor ogen, is een
koffer met compleet nieuwe, speelse
en verleidelijke kleren verantwoord,
7«lfs al zou de vakantie maar één dag
Maar indien de verovering al gedu
rende enige tijd wettelijk bezegeld is,
dan hoeven de kleren niet allemaal
splinternieuw en hip-hopsasa te zijn.
Nu is er talent nodig om een enkele
aankoop te doen waarmee de spijker
op de kop wordt geslagen met een slag
die hém doet zeggen (of denken, want
hij wordt wat kariger met zijn lof):
ze ziet er verdomd leuk uit. De slag
Koffer vol
strandensembles
speelpakken
touwschoenen
badlakens en
nimfensluiers
...en wat
denkt u van een
CARDIGAN
op een
BERMUDAPAK?
heeft dan geen fataal gat in het vakan
tiebudget geslagen.
Hoe staat het met haar die wij de
„rijpe vrouw" noemen (van 40 naar
boven toe)? Haar soort vormt een
bijzonder grote en financieel belang
rijke groep, hoeft niet meer te ver
overen en het boeien moet allang haar
tweede natuur zijn geworden.
Soms denkt zij, dat een welhaast ver
loren zaak heroverd kan worden door
een bliksemactie op modieus terrein.
Mochten de moeilijkheden op dit vlak
liggen, dan doet zij er beter aan haar
boodschappengarderobe te herzien,
haar huisjurk en pantoffels te ver
nieuwen en haar slobberpeignoir af te
danken. Meestal schuilt de ellende
dieper en is het een kwestie waarop
het ernstige woord past van een
schoonheidschirurg, die zei: ik heb nog
nooit meegemaakt dat een ontspoord
huwelijk weer in het gareel kwam
door een schoonheidsoperatie van de
De jonge wezentjes
Het jonge, schone schepsel gaat op
vakantie.
Er móét water in de buurt zijn, anders
kan zij haar ware schoonheid niet
tonen. De schoonheid waarvan B^rtus
Aafjes, in navolging van een Egyp
tische blinde harpenaar van zoveel
duizend jaar geleden, dichtte:
O, God, liefje,
Ik dompel me zo graag onder water,
Baad me zo graag voor je ogen,
Om je mijn schoonheid te tonen
Onder mijn kleed van lijnwaad,
Van zeer fijn koninklijk lijnwaad,
Als dat nat en bespat is.
Voor haar het badpak of de bikini,
nat en bespat, of droog. Aangezien
het voor de modemakers moeilijk
wordt nog variaties in het tweedelige
pak te bedenken, zjen we weer meer
ééndelige pakken.
Dat mooie baadstertje wisselt het pak
af met strandensembles, badlakens en
nimfensluiers; het zal haar steeds
boeiender maken' want ook bedekken
is zeer verleidelijk, dat wist de Egyp
tische met haar lijnwaad ook al.
Dit seizoen zijn bermuda-shorts be
palend voor de speelpakken: smalle
broekjes met knielange pijpjes waar
voor jé mooie benen en een mooie
achterkant moet hebben.
Ook minirokken, voorbestemd om in
te spelen, maar geadopteerd om in
te leven en te werken, eisen slanke
benen; broekrokken zijn heel wat
vriendelijker voor de draagster. Over
de rok in het algemeen, en de korte
in het bijzonder, zegt de psycholoog
Franz Kiener in zijn studie „Kleidung,
Mode und Mensch": de korte rok kan
erotisch prikkelen. Shorts mogen nog zo
kort of hoog opgesneden zijn, zij hebben
niet zo'n opwindende uitwerking als een
kort rokje.
Men hoeft Kiener niet gelezen te heb
ben om te weten dat de minirok sexy
is, zowel met mooie als met lelijke
benen. Maar wie behalve sexy óók
mooi wil zijn moet bij minirokken
spitse knietjes, slanke dijbenen en
soepele bewegingen kunnen laten zien.
Het jonge wezen kleedt zich een enkele
keer ook helemaal aan, bijvoorbeeld
op vakantieavonden. Een zijden im-
primé jurk met plooien is momenteel
wel het einde; maar de mouwloze licht
gegeerde, witte, zwarte of gekleurde
effen jurk mag er ook wezen en heeft
het voordeel afwisselend gemaakt te
kunnen worden met accessoires: nieuw
zijn de sjaals, driehoekig gevouwen,
de punt aan de voorkant, de knoop in
de nek; en de lange mousselinen, op
één schouder gestrikt of omgeslagen
en op de rug afhangend, of geknoopt
om het hoofd met wappereinden aan
de achterkant.
Bij het effen jurkje de hele lange
cardigan (bijna een uitgezakt vest!)
dat ook geweldig is op een bermuda-
pak. Of het korte jasje van vrolijk
gebloemde stof, door Dior uit 1930
opgediept en door Nederlandse coutu
riers overgenomen (een modesnufje dat
alle vrouwen van alle leeftijden flat
teert!).
De anderen
Mary Quant heeft gezegd dat in de
toekomst de vrouw geen kleren meer
zal dragen, ze zal slechts beschilderd
zijn. Mary is 30. Over 10 jaar praat ze
wel anders.
Een zwempak dient om in te zwem
men. Een grote groep vrouwen gebruikt
massa's andere leuke kleren om in
rond te lopen en dat is heel verstan
dig, niet in het minst ten opzichte van
de esthetische gevoelens van de mede-
Voor bermuda's moet je eruit zien
alsof je hoogstens 30 bent; voor broek
rokken mag je ouder zijn, maar je
hoort er wel netjes mee te zitten.
Bloeses, jurken en avondkleding zónder
mouwen zijn er elke zomer bij hopen.
Maar déze zomer is de lange mouw
hoogst modieus en wordt grif gemaakt
voor de beeldigste meisjes. Er is dus
geen excuus voor te dikke, te dunne
of flabberarmen om onbedekt te blij
ven. Denk eens aan een overhemd
mouw van doorschijnende mousseline!
Allemaal
Op het hoofd de alpinopet, rood of wit
of blauw; de genoemde lange sjaals,
maar ook de weergekeerde bandeau
van mooie zijden imprimé (gedrapeerd
over een stijve onderlaag, blijft hij
uitstekend in model). Het is heel ge
kleed (o.a. volgens onze couturier Dick
Holthaus) een reep stof van dezelfde
imprimé om het middel van dat effen
jurkje te draperen.
Schoenen, en liever nog de voeten,
spelen een grote rol in de vakantie.
Er zijn schattige sandaaltjes te krijgen,
maar ze lopen alleen gemakkelijk op
dikke tapijten want ze bestaan uit
louter zool en veterdunne bandjes.
Kijk dus maar uit naar charmante
instappers met touwzolen, moderne
veterschoenen en sandalettes voor
Jonkies en alle anderen dragen een
camelia, meestal een witte; hij is ge
stoken tegen de baret, piept uit een
zakje of is neergefladderd op een man
chetje. De camelia is het insigne dat
duidelijk zegt: heerlijk, wij zijn uit
vandaag!
A. Mac Gillavry
VfiPTt.ieT} delt>n ïmnr WO
Veertien delen voor de total
look, om zo te zeggen genoeg
voor een hele vakantie en
passend op elk uur van dag
en nacht. De total look biedt
bovendien het puzzelspel:
Hoeveel verschillende com
binaties kan ik maken?"
(Triumph International).
AMSTERDAM- De Europese esport van Levi Strauss
en Co., met een omzet van 280 miljoen dollar per jaar, de
grootste producent van werk- en vrijetijdskleding in de
Verenigde Staten, steeg vorig jaar met tweeënzestig
procent vergeleken met 1966. Een bewijs hoezeer de
vrijetijdskleding op ons continent in opmars is. Tot de
nieuwste Levimodellen, die in liet voorjaar en vroóge
zomer in twaalf Europese landen, waaronder Nederland,
verkrijgbaar zijn, behoort de corduroy Sta-Prestpantalou
van tweeënvijftig procent codel polyester en achtenveertig
procent katoen. De Europese primeur beleefde deze van
een messcherpe vouw voorziene, plooivaste pantalon tijdens
de in Amsterdam gehouden jaarlijkse herenmodebeurs-
presentatie van vrijetijdskleding. In ons land zal binnen
kort één van dc twee modellen, die momenteel in Amerika
furore nuikcn. op de markt icordrn gebracht en wel een
model met schuine heupzakken zonder jukstuk. De kleuren
zijn antilope, whiskey, navy en loden.
De winkelprijs zal 89,50 gaan bedragen, terwijl de
plooivastheid van de scherpe uouu' door de fabrikant
wordt gegarandeerd. Het materiaal laat zich zowel met
de hand als in de machine reinigen. Voor beide methoden
geldt echter het gebruik van handwarm sop. Na het
spoelen dient men de pantalon te laten uitdruipen, dus
niet wringen of centrifugeren. Op deze wijze behandeld,
zo luidt het wasvoorschrift, behoeft er geen strijkbout aan
te pas te komen, terwijl de pantalon er toch als „pas
geperst" uitziet.
Met ontembHre energie heeft
Joego-Slavlë tien jaar ge
leden de verbetering van
zyn deplorabel wegennet
aangepakt. Een van de
zichtbare resultaten la de
Adrlaweg, die als een zwar
te slang langs de zee kron
kelt, door rotsen kruipt,
stjjgt en daalt en pas in
Montenegro aan het einde
van zijn Latijn is. Wie over
deze weg zuidwaarts koerst
krijgt een reeks van pitto
reske dorpen en steden als
toegift: het rovershol SenJ,
terrasgewijs tegen de ber
gen geplakt, Zadar, dat tot
1945 een Italiaanse enclave
van de Dalniatische kust
was, Sibenlk, dat alleen be
reikbaar is per veerboot
over de Krka, Trogir, waar
in elke vorm van verkeer
onmogelijk Is, Spilt, de be
langrijkste havenplaats van
Dalmatië, met zijn eeuwen
oud ruïnepaleis van Dlocle-
tianus, en dan na honderden
stoffige kilometer* het uit
eindelijk reisdoel: de Ma-
karskarlvlëra.
DAGBOEK UIT
HET PARADIJS
WOENSDAG Aan de Makarska-
riviéro, die van Brela tot Mala Douba
loopt, worden de hotels met de haas
tige mokerslag van de welvaart uit de
grond gestampt. Dorpen, die vijf Jaar-
geleden nog volledig geïsoleerd lagen,
worden plotseling overspoeld met. men
sen in kakelbonte hemden, die met
rubberen zwemvliezen te water gaan.
En de vissers, die uit gewoonte altijd
naar zee keken, omdat alleen van die
kant vreemd volk kon komen, moeten
nu de invasie van bussen en privé-
wagens ook in hun nauwe straten to
lereren.
De hotels in Joego-Slavië zijn alle
staatse igendommen en ook planning en
nieuwbouw ressorteren onder een apart
ministerie in Belgrado. Het zichtbaar
gevolg is. dat niemand zich in de Joego
slavische hotelsector echt druk maakt.
Vergelijkingen met de Zwitserse. Duit
se en Nederlandse hotellerie vallen dan
ook onherroepelijk in het nadeel van
Joego-Slavië uit. Vele nieuwe hot«l6
dragen ongegeneerd de sporen van de
haastige spoed: wasbakken zijn half
van de muur gevallen, deuren klemmen,
liften zijn buiten gebruik en kranen
geven in ontroerende eensgezindheid
hetzelfde lauwe water. Maar de zon
schijnt en dan wil je wel gauw ver
geten.
De nieuwe hotels in Joego-Slavië zijn
modem, zoals nieuwe hotels overal in
de wereld. Functionele kleuren, kale
ruimten, veel glas. De oude hotels, ge
bouwd in een voorbije, feodale tijd.
dragen de sporen van verval. De
mtike-up is verdrietig doorgelopen en
in het statig masker van weleer zijn
barsten gesprongen. De service is be
scheiden. welwillend en volgens de
maatstaven van groot gastheerschap
enigszins onder de maat. De obers wil
len wel. maar de meesten spreken al
leen hun landstaal en wet ze aan
\Teemde talen in hun buidel hebben,
heeft het effect van een natte vuurpijl.
DONDERDAG (Vanmorgen een
Nederlander ontmoet, die zojuist te
ruggekeerd was van een tocht naar
Serajewo. Onderweg had hij een rond
trekkende zigeunertroep aangetroffen,
die net bezig was een bruiloft op poten
te zetten „Het was zo'n kleurig tafe
reel", zei hij. „dat ik spontaan mijn
camera pakte en mijn auto aan de
kant. zotte. Om het ijs te breken wenk
te lk de oudste zigeuner en hield hem
een pakje sigaretten voor. Wat daarna
gebeurde. ging zo bliksemsnel, dat het
me volkomen verraste Hij floot tussen
zijn tanden door en op hetzelfde mo
ment werd mijn auto van alle kanten
besprongen en geplunderd. Sigaretten,
kaarten, een pluid. alles wat in de auto
stond of lag. werd naar bulten gezogen,
nlsol er een wervelstorm woedde Toen
ik nu een kwartier eindelijk kans zag
weg te rijden, was lk alles kwijt.").
Igrane: een naam. die sinds vanmid
dag als koppige, bloedrr-de wijn ln ÓM
lichaam spookt. Het kleine vissersdorp
lag tot voor kort ongennakbaar achter
een keten van grijze bergen, maar de
weg. de onvemiijdelijke, heeft ook ln
dit veilig Isolement het breekijzer gezet
Gelukkig loopt de weg hoog langs het
dorp en de meeste auto's schieten er
als maanprojeotlelen voorbij. De kerk
het marktplein met de geurende mest
hoop en de huizen, die als gestolde lava
tot vlakbij de haven liggen, zijn tot nog
toe vrijwel onberoerd gebleven.
In éen van de donkere huizen woont
de oude, gerimpelde Parun met z(jn
i en onzichtbare dochters. Op het
erf loopt zijn moeder kirrend achter
vUf broodmagere kippen aan Haar
liohaara ln de dikke, zwarte Japon is
De wijn klokt
in de Bukara
op de eeuwige
vriendschap
- PROOST -
knoestig vraagteken omgebo
gen
Parun heeft het tevoren al gezegd Hij
vindt het een eer om de Nederlunderr
in zijn huls te ontvangen en voor hen
heeft hij de kostbare ruimte in ge
reedheid gebracht. Het ls de donkere
kelder, waarin hij de versgevangen vis
bewaart, de vaten olijfolie en de wijn,
die hij uit de minuscule druiven heeft
geperst. Rondom een houten blok staan
twee stoelen en zes boomstronken De
zonen en de moeder maken het donker
decor compleet. Een lach, een mand
met haastig afgebroken stokbrood Het
feest kan beginnen. Parun rekt zich en
tilt behoedzaam een prsut. een donker
bruine ham, van de zoldering, die hij
als een zuigeling tegen zijn borst
kleimt Dan pakt hij een mos en snijdt
de eerste plak af.
Op de plank liggen even later de plak
ken ham. dikgesneden. druipend van
het vet. In dc glazen, gebarsten schaal
de ml ad a kapula, de uitjes, die via de
huig de tranen udt de ogen persen
Panui opent een deur van een oud'
buffet, dat ln de hoek staat en pakt.
er een' houten nap uit.. Hij haalt de
bukara niet vaak te voorschijn; dit
familiestuk, dat van vadei op zoon
wordt overgedragen, is alleen voor de
vrienden van het huls. de mensen, met
wie je uit dezelfde beker rode wijn wil
drinken.
Met één klap slaat hij nu de houten
stop uil het wijnvat en gulzig klokt
een brede stroom In de bukara Hij
neeqit de eergte slok. downs gód i>u
de bukara door. van de één nuar de
ander, handen grijpen, tillen dc nap
naar de mond en schuiven hem dan
weer door. Er zijn ook surdlentjes. die
als leestekens tussen twee stukken
stokbrood worden geperst. De zoons
hebben hun longen vol gezogen en be
ginnen te /Jngen. Van de heuvel Min
jan Altijd Marjan. Vun het geluk, dat
echte vriendschap brengt Parun vult
ln, zelfs de moeder draagt donker bus-
send haar steentje bij.
De bukara onderhoudt Intussen een
vBste dienst tussen gasten en wtjnvai
Buiten klimt de zon hoger ln de hemel,
de hitte danst tussen de witte gevels
VRIJDAG (De Mokarskurlvlera ln
Joego-Slavië is een van de aantrekke
lijkste toeristenoorden in Europa. De
zee is op dit punt magnifiek: glashel
der water, een milde golfslag. Men
heeft de keuze uit goede hotels In alle
categorieën. In Brela, dat een zand
strand heeft, zijn enkele jaren geleden
enige luxe hotels ln gebruik genomen
In Tuoepl staat het formidabele hotel
J ad ran. te midden vun wijngaarden en
olijfbomen. Extra-at tractie: dineren op
het strand en dansen bij de branding
In de andere dorpen, die ln dit droom
gebied van toeristendirecteur Moreno
liggen, zijn de laatste twee Jaren nok
vele hotels gebouwd, die hypermodern
zyn en alle komfort bieden1
Mala Dubu vormt de zuidelijke grens
van de Makorskarivleru. Hel ls een
klein vissersdorp, weggefrommeld ln
een diepe, donkerblauwe baai. ln liet
enige grote huis woont de stokoude
Ingenieur Porie Nupala. die na een
werkzaam leven schuifelend ls terug
gekeerd naar de plaats waar bij tach
tig jaar geleden geboren werd Er ls in
die tijd veel veranderd In Mala Dubu
Vroeger werd een verdwaalde toerist
meegenomen naar het huls van burge
meester Ivan Ivlcevic, maar sinds kort
beeft zelfs dit dorp een heUB wit hotel,
dat volkomen detoneert by do rost van
deze stenen speldeknop. Die rest. dat
zijn negen loodgrijze hulzen, een lief
lijk kerkhof op een heuveltop en eert
kleine wildernis voor algemeen gebruik
Bij de aanlegsteiger heeft Ivlcevic het
geschenk voor zijn Nederlandse gasten
op een keukentafel gelegd. Twee enor
me glimmende vissen, die zijn vrouw
vanmorgen gevangen heeft op zee. De
glazige ogen staren de bewonderaar*
hautain aan. kinderen hebben groene
blaadjes rondom dit stilleyen gestrooid
Voordat er gegeten wordt, stelt de bur
gemeester tins eerst voor aan zijn In
gezetenen. We gaan van deur tot deur
van tuin naar tuin. waar de wijnflessen
al geopend zijn. Op de eeuwige vriend
schap Proost.
De vissen zijn inmiddels verhuisd naar
de tuin vun de burgemeester, waar de
kiokk.iul.l.T ,-n tl,, rirk:ruièn op em
hooiolvuur de tmaall|jd met in
dringende geuren reliëf geven. De
schroei lucht waalt loom tussen de hul
zen door. de hJtte trilt op het dek van
de boot
Als we terugkomen worden de vissen
plechtig de tuin binnengedragen: acit-
tor dc hekken kUki de «oltalllfe be
volking van Maia Duba ernstig en be
wonderend toe.
Even tevoren hebben we de burge-
nieesier verteld, dat wij Juist op deze
dag llen Jaar getrouwd zijn Ogen
schijnlijk heeft hij ons op dat. moment
alleen de hund geschud en uun de borst
gedrukt, maar In feite'heeft bij veel
meer gedaan: als de vis verdeeld ls en
de gla/rn worden geheven, komen de
kinderen In jy*n ordeloze processie naar
ons toe. Ze dragen handenvol bloemen,
die /r haastig hebben geplukt ln de
tuinen en langs de graven op het kerk
hof. Rode klaprozen, witte en purperen
vlolieren, minuscule rozen, onder de
zon verbleekt tot babyroze Ze maken
een reverence, leggen de bloemen op
tafel neer en laclicn. De burgemeester
klupt telkens ln zijn hunden Zijn ge
taand gezicht strualt
De boot is een bloemengoiidcl, als we
nu uren weer wegvaren. Langs de wal-
i taan de mamm, vrouwen ea
kind éren van Ma la Douba Ze zwaaien
en zingen Vaarwel vriend en neem ons
hart mee terug naar je verre land.
Steunend ploegt de boot door de gol-
venakker. het water spat schuimend
omhoog.
Wil blijven zwaaien, totdat het dorp
nog slecht* een groene streep aan de
horizon ls.
Vaarwel Mula Doubu. Lang vnor Ve
netië zullen de bloemen verwelkt zyn.
