AN RUTGERS-v. d. LOEFF: WEGVERVOER ERG BOOS OP LEBER OM FOUT KEYZER Universiteit Madrid na onlusten geslote n Nooit 1950 wagens in één keer op de weg Rentespaarbrieven 1968 f. 54.000.000r BARRICADEN TEGEN POLITIE Gagarin kwam niet meer uit duikvlucht ,Zo'n prijs geeft ons weer een beetje moed' 1 RUDAG 29 MAART 1968 DE LEIDSE COURANT PAGINA 17 SIT-DOWN VAN TWEE VROUWEN IN ZANDHAVEN (Van onze correspondent) OORN Twee Hoornse huisvrouwen ebben gisteren een uur lang het lossen an een schip met zand belet. Ze gingen de loswal aan de Binnenhaven onder zandtrechter zitten en bleven er tten. Mevrouw Van Scherpenberg, echt- ihtgenote van een jachtontwerper, pro- chtgene van een jachtontwerpen, pro- ■rsteerden met deze sit-downactic tegen et herplaatsen van een vele tonnen we- regende hijskraan, die praktisch dag in ag uit voor hun woning zand- en grind- ahepen lost. en aantal sommaties van de politie reg te gaan, werden de beide vrouwen iet geweld onder de zandtrechter uit- etrokken. Het schip kon toen gelost >orden. De losinstallatie, die hier al acht jaar laat, werd enkele weken terug ver- laatst wegens wegwerkzaamheden. De ewoners dachten, dat aan de constante e een einde was gekomen en hiel- ter gelegenheid daarvan zelfs een teel feest. Tot hun grote ergernis kwam installatie deze week weer op zijn ude plekje te staan. Mevrouw Van Scherpenzeel„Jaren :linkklaar bombardement. De baby ligt loor het gedreun van de kraan vaak in ijn wiegje te schudden". Mevrouw Van Scherpenzeel: „Jaren ïebben we al overlast. Aankloppen bij de autoriteiten helpt niets. Vandaar deze irotestactie". De gemeente zit met deze toestand ook haar maag. Zij wil niets liever dan Ie loswal verplaatsen naar een buiten- lijks industrieterrein. Daar zijn plan- or, al jaren. Monetair beraad in Stockholm STOCKHOLM (Reuter) De minis- rs van Financiën en de presidenten van de centrale banken van de „groep van ien" zijn in Stockholm bijeen voor een :onferentic over hervorming van het Internationale monetaire bestel. De vergadering van twee dagen s bedoeld om de bijzonderheden uit te verken van het plan voor de schepping ]n nieuwe wereldreservevaluta :ogenoemd papiergoud ten behoeve de financiering van de zich uitbrei- lende wereldhandel. Bijzondere trek- cingsrechten op dat „papiergoud" zullen jeschikbaar komen via 't 107 leden-lan- tellende internationale monetaire londs (I.M.F.). BEMMEL, (A.N.P.) Tijdens de in het Betuwse Bemmel gehouden spoedvergadering van de nationale organisatie beroepsgoederenvervoer is telle kritiek geuit op de maatregelen van de Westduitse minister Leber, die het aantal vergunningen voor de Nederlandse transportondernemers heeft teruggebracht van ruim 4600 tot 1950. Op 1 april zal het Leberplan in werking treden. Kritiek gold ook staatssecretaris M. J. Keyzer van Verkeer en Waterstaat, die met de Duitse minister tot dit akkoord is gekomen. Nadat drs. Rijnberg, hoofdambtenaar van het ministerie van Verkeer en Water staat, de vergunningen nieuwe stijl uit voerig had toegelicht, waaruit bleek, dat bij een goede aanpak het nieuwe systeem soms nog wel wat soelaas voor de onder nemers kan bieden, lanceerde de voor zitter van de organisatie, de heer E. van Donkelaar uit Ede, het door de KVP- Kamerfractie aan de staatssecretaris ge opperde voorstel om nog eens met minister Leber om de tafel te gaan zitten en hem voor te stellen een overgangsregeling toe te passen Tijdens die overgangsregeling, die opschorting van het bereikte akkoord betekent, zouden de Nederlandse vervoer ders enkele maanden in de gelegenheid moeten worden gesteld zich aan het nieu we systeem aan te passen. Volgens de nieuwe bepalingen gaat de Westduitse minister ervan uit, dat Nederland er met die 1950 vergunningen ook inderdaad 1950 voertuigen gelijktijdig op het Duitse wegennet kan brengen Dit eist een veel Intensiever gebruik van het totale aantal verleende vergunningen. Dat is in de praktijk echter niet moge lijk. De Nederlandse vervoerders menen, dat. wil men 1950 voertuigen gelijktijdig in Duitsland laten rijden, het aantal ver gunningen zeker het dubbele moet zijn. De vergadering kon zich met die ziens wijze verenigen. Voor het echter zover was, was ook een golf van kritiek gegaan over het hoofd van staatssecretaris Keyzer, De heer Van Staalduinen uit Rotterdam stelde voor een actiecomité in het leven te roepen. Dit comité dient het zo te organiseren, dat (ADVERTENTIE) alle Nederlandse vervoerders op 1 april naar de Duitse grens trekken om alle ver voer, ook het personenvervoer vast te zet ten. Op die manier vestigen wij de aan dacht op ons probleem, zo zei hij- De bijeenkomst kreeg een bijzonder rumoerig karakter. Er werd kritiek ge leverd op de regering en op de eigen or ganisatie. Er werden enkele resoluties in gediend. die tenslotte na langdurige dis cussies resulteerden in de volgende be sluiten: Er zal een dringend beroep op de rege ring worden gedaan om te trachten de datum van 1 april enkele maanden uit gesteld te krijgen. Indien dit niet moge lijk is zal 't verzoek van de KVP-Kamer- fractie tot het instellen van een over gangsperiode worden ondertekend. De cijfers, die bij het vaststellen van het aantal vergunningen zijn gehanteerd, zijn intussen verouderd. Men dient uit te gaan van vermoedelijke cijfers, die de toekomst zal geven. Tegelijkertijd zal de regering aandacht worden gevraagd voor de gedachte van een vrij handelsverkeer ln het kader van de EEG. De regering verzoeken meer grenspos ten dag en nacht geopend te houden. Aandringen op de grootst mogelijke soepelheid voorlopig ten 3anzien van het nieuwe vergunningenbeleid. Standbeeld voor Gerrit Jan v, d. Veen AMSTERDAM (ANP) Op het ter rein van het voormalige Panoramage bouw in de nabijheid van Artis, waar tijdens de oorlog het Amsterdamse be volkingsregister was ondergebracht, zal een beeld worden geplaatst vén de ver zetsman Gerrit Jan van der Veen, on der wiens leiding op 11 maart 1943 een aanslag op het bevolkingsregister werd gepleegd, waardoor aanzienlijke schade werd veroorzaakt en de deportatie van vele Amsterdammers kon worden voor komen. Gerrit Jan van der Veen en de zijnen vielen later in handen van de Duitse bezetters en werden gefusilleerd. N.V. BANK VOOR NEDËRLANDSCNE GEMEENTEN 's-GRAVEN HAGE Serie I en II reeds voor meer dan rs geplaatst De verkoop wordt voortgezet bfj alle banken en commissio nairs in effecten alsmede te onzen kantore te 's-Gravenhage. Lange Vijverberg 10. Een brochure met volledige inlichtingen wordt U op aanvraag gaarne toegezonden. 's-Gravenhage. 29 maart 1968. MADRID (AP) De universiteit van Madrid is voor onbepaalde tijd gesloten als gevolg van onlusten die zich eerder op de dag op het universiteitterrein had den voorgedaan. De onlusten begonnen aan het einde van de ochtend toen de politie de facul teiten van politieke- en economische we tenschappen, rechten en natuurweten schappen binnenging om biljetten tegen de Vietnamese oorlog, Amerika en de onderwijsbepalingen af te scheuren. De studenten boden tegenstand en er volg den vechtpartijen. Studenten van de rechtsfaculteit richtten barricaden op om de politic te verhinderen de facul teit binnen te gaan. Een onbekend aan tal studenten is gearresteerd. In Sevilla raakten ongeveer 400 stu denten slaags met politie-eenheden te Fihn over het leven van Paus Joannes paard in het centrum van de stad en voor de filosofische faculteit. De politie maakte gebruik van de wa penstok, hetgeen door de studenten met stenen werd beantwoord. Op de universiteit van Santiago de Compostella hebben de studenten voor de tiende achtereenvolgende dag de col leges geboycot. Binnenvaart mag containerboot niet mislopen (Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM De Rijn- en binnen vaartschippers mogen de containerboot niet missen. Dat Is de mening van twaalf particulieren die een „economische con centratie" wensen in de binnenvaart. De ze concentratie is nodig, vinden zij. om de binnenvaart een behoorlijk aandeel in het containertransport te bezorgen. Zij hebben een brief verspreid, waarin om adhesiebetuigingen wordt gevraagd. Volgens de woordvoerder van de initia tiefnemers, de Rotterdammer mr. D. J. Bolderman, zijn van diverse zijden al gunstige reacties ontvangen. De economische concentratie, die de initiatiefnemers voor ogen staat, zal public relations voor de binnenvaart moeten bedrijven, vervoer aanwerven, transporten kunnen overnemen, vervoer kunnen verdelen, vervoervoorwaarden en -tarieven opstellen, voorwaarden scheppen voor vernieuwing en moderni sering van de vloot enz. De Nederlandse binnenva'artvloot om vat circa 10.000 schepen- Als de prognose juist is, dat in 1975 in Rotterdam een container per minuut zal worden overgeslagen, zal een groot deel van die containers verder per bin nenschip vervoerd moeten worden, me nen de „twaalf". „Zo niet, dan staan er files vrachtwagens van Botlek tot aan Arnhem", voorspellen zij. WASHINTON (AP) De Amerikaanse astronauten hebben een boodschap van medeleven aan Moskou gezonden in ver band met de dood van de Russische kosmonaut Joeri Gagarin. Betuigingen van medeleven kwamen voorts nog van de NASA, president Johnson en presi dent Tito. Radio Vaticaan bracht hulde aan Gagarin, -die het licht en de voor post van de beschaving vertegenwoor digde". Van Sovjetzijde is meegedeeld dat Gagarin cn Serjogin een routinevlucht met een straaljager maakten zoals alle actieve piloten die periodiek maken om hun vliegbehendigheid te handhaven. Gagarin en Serjogin stegen op van het kosmonautenvliegveld bij Moskou in een toestel dat twintig jaar geleden ont worpen werd, de Mig 15 „dwerg", een toestel voor twee personen, eenmotorig oosten van Moskou viel en „emfwij dat in de Koreaanse oorlog gebruikt Ongeveer 500 km ten oosten van Moskou viel de motor uit. Aan de hand van de standaardprocedure gingen zij in duikvlucht om de snelheid te ver hogen en te broberen de motor weer aan de gang te krijgen. Dat lukte niet. Zij schoten omlaag naar de grond zon der tijd te hebben er met de schietstoel uit te springen. De stoffelijke resten van Gagarin en Serjogin zijn naar Moskou gebracht waar zij woensdagmiddag zijn gecremeerd. Hun as is in urnen geplaatst die morgen plechtig zullen worden bijgezet op het Rode Plein. De bevolking van Moskou is vanoch tend begonnen afscheid te nemen van Joerl Gagarin. Duizenden mensen trok ken langs het huis van het leger, waar de urnen met de as van Gagarin en zijn eveneens verongelukte collega Serjogin zijn neeigezet. Naast de urnen zaten wenende familieleden. Partijleider Brezj- nev en premier Kosvgin hielden de ere- An Rutgers-v. d. Loeff: „Ze vinden het jeugd boek nog eteeda een onbelangrijke taak". AMSTERDAM De feiten bewijzen het: als An Rutgers-Van der Loeff Basenau een boek schrijft, is het bijna altijd prijs. „De Kinderkaravaan", die een zegetocht maakte door dertien landen, kreeg een onderscheiding van de Amsterdamse Boekverkopers Vereniging en werd in Engeland uitverkoren tot het Elisabethan Book of the Month, „Lawines Razen", dan onder meer in Japan, Polen, Brazilië en Zuid- Nu heeft ook minister Marga Klompé een prijzenswaardige duit in de zak gedaan en het complete oeuvre van de schrijfster (ruim dertig boeken) be kroond met de Staatsprijs voor kinder en Jeugdliteratuur; tie uitreiking zal plaatsvinden op^ dinsdag 2 april. „Zo'n prijs", zegt mevrouw Van der Loeff, „is een enorme stimulans voor alle mensen, die boeken voor de jeugd schrijven. Het geeft ons gewoon weer een beetje moed, het is een bewijs, dat het Jeugdboek wel degelijk meetelt. Als je ziet, wat voor prut er op de markt komt onder het mom van „het is maar voor kinderen", dan springen de tra nen in je ogen. Vaders kopen wel knotsen van locomotieven en enorme poppen, waar je alles mee kunt doen, maar als het om een kinderboek van vijf gulden gaat, schrikken ze z.ich dood. Dan roepen ze gelijk: „Heeft u niet wat goedkopers, want het is voor een kind". Het is een mentaliteit, waar je gegarandeerd tegen te pletter loopt. En dat, terwijl je zelf uit ervaring weet, dat de goede lezers onder de jeugd, ongelooflijke wakkere lezers zijn, die zich echt geen knollen voor citroenen laten verkopen. Een kind kun je niet aan boord komen met flauwe kul en onzin. Het vraagt exacte infor matie, helder, begrijpelijk. Daarom doe ik ook zo lang over de voorbereidingen van elk boek. Als ik een verhaal schrijf, waar de waterhuishouding van Neder land een rol speelt, duik lk er com pleet ln. Ik lees, lk reis, ik klim in molens en praat met ingenieurs en op het laatst weet ik er alles van. Dan zit je met een hoop ballast, waar je uiteindelijk maar een fractie van kunt gebruiken. Al je moeizaam vergaarde kennis moet je immers ongemerkt do seren, het moet volledig in je boek geïntegreerd zijn, want anders accep teert een kind het niet meer. Het wil wel weten, wel geïnformeerd worden, maar daarnaast wil het ook nog eens een fijn, spannend boek. Afrika vlot over de toonbank ging, was goed voor de Deutseher Jugendbuchpreis en voor de Honor Book Award in het Amerikaanse Lente-Boekenfestival voor kinderen, „Gideons reizen" kreeg de A.N.W.B.-prijs en „Ze verdrinken ons dorp", „Vlucht Wassilis, vlucht" en „Amerikaans avontuur" vielen prompt na ver schijning bij onze oosterburen in de grote prijzenpul. Je kunt in een jeugdboek geen onzin verkopen of met losse flodders schieten Lawines tot hier Op een gegeven moment had mijn uit gever me zover, dat ik een boek over een lawine zou schrijven. Ik vond het een droevig onderwerp, ik heb het niet op lawines, maar toen ik er op mijn bekende wijze ingedoken was, begon het me toch te intrigeren. Ik heb ln Zürich alles gelezen, wat er mee te maken heeft en op het laatst zaten de lawines me tot hier. Daarna ben lk ook nog naar een gebied gegaan, waar lawines aan de orde van de dag zijn. Eerst ln Andermatt, maar daar wilden de mensen er niet over praten. Ze had den er zoveel mee te maken, dat ze het aan een vreemde niet kwijt wilden. Uiteindelijk ben lk ln een dorpje ver derop wel geslaagd. Daar hadden ze nog nooit een lawine gehad, maar ze wisten er wel allea van. Op het laatst had ik de linnenkast vol lectuur over dat ene onderwerp. Tijdschriften, arti kelen, noem maar op. Elke keer, als ik een schoon laken wilde pakken, zag lk die enorme stapel liggen en dan dacht lk: „Oh Ja, dat boek over lawines". Jaren later heo lk het verhaal nog eens nagelezen en toen dacht ik: „hé gaat dat zo met lawines". Ik was negentig procent alweer vergeten. Sprong in ongewisse Dat is het plezierige: lk kan een hoop verwerken, ik zout alle indrukken in mijn geheugen op en als lk ze nodig heb, komen ze weer haarscherp te voorschijn. Ik kan ook moeilijk schrij ven over landen waar ik nooit geweest ben. Ik moet het gezien hebben: de mensen, het landschap. Ik wil er ge woon krankzinnig veel over weten. Daarom was het schrijven van Gideons Reizen voor mij ook zo'n doodvermoei ende zaak. Ik was nooit in Australië geweest, nooit in Egypte, maar toch moest ik Gideon er doorheen laten trek ken. Ik heb alles gelezen, wat lk te pakken kon krijgen. Ik heb gestudeerd, totdat het woestijnzand in mijn neus zat. Op het laatst begon Ik zelf te twijfelen, of ik er toch niet geweest was. Zo emotioneel was ik er bij be trokken geraakt. Gideon Is voor mij gewoon een sprong ln het ongewisse geweest. Hele opluchting Datzelfde had lk ook met de Kinder karavaan. Toen la het schreef was Ik nog niet ln Amerika geweest, lk moest mijn kennis dus uit de boeken halen, uit de verslagen van de oude pioniers. Het waren naïeve, maar verrukkelijke journalen, waarin ze haarscherp be schreven, hoe het land er uit zag. Tot de vorm van de bergen toe. Ik heb ook alle Kamers van koophandel ln Ameri ka geschreven, want lk begon Immers met niks. Wist ik veel over Rocky Mountains, over de bomen, die er groei, den, de mensen, die er leefden? Jaren na de verschijning van de Kinderkara vaan heb lk een tocht door Amerika gemaakt. Ik stapte ln de Greyhound- bus in de overtuiging, dat mijn boek nergens klopte met de werkelijkheid. Achteraf bleek, dut lk alleen een klein bloemetje, de Black eyed Susan over het hoofd had gezien. Dat groeide overal, waar ik kwam en het stond niet in mijn boek. Het was een hele opluchting, dat het bij dat ene bloeme tje bleef". Uit haar eigen jeugd herinnert ze zich vooral de boeken ran Karl May. Man die heb lk achter elkaar verslonden. Ik ALS HET OM EEN KINDERBOEK VAN 5 GULDEN GAAT SCHRIKKEN DE OUDERS ZICH DOOD las voornamelijk jongensboeken Geen meisjesboeken, die verafschuwde ik üal miezerige kleine kringetje, waar die t er halen zich altijd in a/spelen. zei me niets. Ik was ook geen kind. dat met poppen speelde Ik hield i an paarden, ran schaatsen en fietsen. En van reizen. Daar ben ik nog steeds gek op". Na haar gymnasium jaren en een af gebroken .studie van de klassieke talen („duur heb Je het weer, dat puzzelen op Ingewikkelde zinnen") ging ze ver talen. aanvankelijk uit rle Scandinavi sche talen. Boeken van Slgrid Unset. „Ik had die voorkeur overgenomen van mijn moeder, die In Zweden ge- woond had. Ik ben er zelf ook veel ge weest. Als kind, later als puber. Het is een geweldig fascinerend land" In de jeugdliteratuur Is ze een typische laatbloeier: In 1949 verscheen pas haar eerste boek: „Zweden, droom en wer kelijkheid". „Dat Is dan ook nog de schuld van do uitgever. Die heeft me op de baan gezet, hij heeft me de be slissende duw gegeven. Er was blijk baar behoefte aan een boek over Zwe den en toen hebben ze gekeken, wie dat hiaat kon opvullen. Ik wist niet, wat lk hoorde. Ik dacht: „Ik een boek schrijven, hoe komen ze op dat vreem de idee." Ik had er zelf nooit over ge peinsd, Ik was meer dan tevreden met mijn vertaalwerk, lk vertaal trouwens nog steeds, gewoon voor de lol. Min stens een boek per jaar. Ik ben er met de bekende jeugdige overmoed aan be gonnen, Ik vond het een leuk spelletje, lk voelde me een nap ln de bijbel, fnaar dat deerde niet. Ik schreef dat eerste boek ln drie weken cn ik ben er zeker van, dat ik me al die tjjd nauwe lijks serieus heb genomen, Dat lef van die eerste Jaren heb ik niet meer. Het gaat nu allemaal moeilijker; ik herinner me nog. dat Lk met een tweedehands typemachine op mijn knleëën en door Zweden trok. Ik had niks te verliezen, hooguit wat te win nen. Ik werd door niks tegengehouden. Essentieel Inmiddels heb Je een naam gekregen, de mensen verwachten Iets van Je en die verantwoordelijkheid det je over moed wel smelten. Je bent trouwens zelf ook veranderd, ouder geworden. Je probeert Je lezers iets door te ge ven van de dingen, die Je zelf belang- voor Jou essentieel zijn. dat* jé Je eigen moeilijk heden van Je afschrijft, dat zou een kind trouwens nooit accepteren, maar je kunt wel proberen om het te wape nen voor deze samenleving. Dat kind zit ook ln eenwerebl, die steeds ge compliceerder en chaotischer wordt. En als Je dan alleen maar zoete koek en larie voert, schiet Je er samen niets mee op. Het kind zit ln diezelfde chaotische wereld als JU en leest ook ln de krant over rnsae-nonlusten en oorlog ln Vietnam. HU ziet de afschu- welUkste taferelen op de televisie en als het wil weten, waarom het gebeurt, Is het aangewezen op de vaak botte meningen van de ouderen. Ik heb nu een boekje geschreven over de verschrikkingen van de oorlog. Na- tuurlUk, Je neemt Vietnam en Arablë als voorbeelden, maar Ik noem die oor logen niet bU naam. Ik heb de kinde ren van een school ln Amsterdam het manuscript gegeven en gevraagd, of ze een titel wilden kiezen. Zelf hadden we het genoemd „Het kind van de re kening" mar het ls uiteindelijk „Met open ogen" geworden. Ze hebben ook het einde mogen bepalen. Ik had twee slotpassages: een tragische afloop en een enigszins gelukkige. Ze hebben allemaal de tragische gekozen. Zulke onderwerpen zijn tegenwoordig gelukkig ook voor kinderen mogelUk. Ofschoon Je Juist op scholen nog tegen allerlei taboes aan moet schoppen. Er zijn een heleboel zaken, die dagelijks gebeuren, maar waar Je m een school boekje niet over mag praten. „Dat kun Je niet doen", zeggen ze dan. Je kunt ze niet confronteren met rassenproble men en do wreedheid van de oorlog. Dan zeg lk: „waarom niet? Een schrij ver van Jeugdboeken heeft ook tot taak om een brok reëel leven door te geven. Een kind heeft er recht op om op een volwassen toan te worden aan gesproken Ze zUn zelf vaak kritischer dan de ouderen. Je kunt hun geen onzlen vertellen of met losse flodders gaan schieten". Machteloos Tussen de bedrijven door ls mevrouw Van der Loeff nu bezig aan een cur sus Russisch. „Ik wil dat land nog eens echt zien", zegt ze. „Ik wil met de mensen praten. Dat kun Je niet vla een tolk, dar moot je de taal voor kennen, lk heb het meegemaakt ln Grieken land. waar gevluchte vrouwen mo in tranen hun levensverhaal vertelden. Tk voelde de tragiek, mar de tolk had aan vijf, zes zinnen voldoende om hun ellende an me door te geven. Dan vroeg ik:: ..hebben ze niet mer gezegd?" cn dan halde hU zUn schouders op en roep: „de esaentle heb ik u verteld. De rest ls onbelangrUk". Dan sta Je daar machteloos tegenver die mensen. Ik vind dat verschrikkelijk". Weinig voorlichting Over haar boeken zegt ze nog: „Ik be schouw het niet als kunst. Ik heb al leen de gave meegekregen om dingen, die lk zelf meemaak cn voel door te geven Het Is geen gave, waar Je zelf ook weinig van snapt. Ik zou nu alleen nog willen, dat alle mensen, die met kinderen te maken hebben, ouders, op voeders. onderwUzers. noem ze maar op. wat meer begrip zouden opbren gen voor het goede kinderboek. Er zijn prachtige kinderboeken, die het niet doen, omdat ze worden doodgezwegen. Erla nog steeds te weinig voorlichting op de scholen, er wordt maar spora disch over geschreven ln de kranten. Men vindt het een onbelangrijke zaak. Ik beschouw dat niet al* een mie- kenning van mezelf, maar als een miskenning van het kind".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 17