SCHEIDSRECHTER DERKS Antonin Magne: SPORTQLOBE lost op zijn m* eigen manier moeilijkheden op ...MAAR WIELERSPORT BLIJFT HET ZWAARST WEGEN... noteer bij de radio ZATERDAG 23 MAART 1968 BREDA Hij woont in een droom van een bungalow, hij heeft een hond (met respectabele stamboom), een knalrode antieke telefoon en twee sportauto's, een opgevoerde Austin Sprite Healy en een drie liter Austin Healy. Hij is geboren in Vaals („wanneer ben ik vergeten"), hij is een „diploma-ingenieur" (werktuigbouwkundige, in Zürich). Hij heeft ook nog een econo mische graad, is directeur van een grote onderneming en heeft als voornaamste hobby: voetbalscheidsrechter. De naam is Frans Derks, de jonge scheidsrechter die zondag ADOSittardia heeft gefloten. Hij heeft veel gereisd (Australië, Amerika, Afrika en het Verre Oosten) en daardoor heeft hij ook ruim leren denken en flink leren aanpakken. Zo kan ook verklaard worden, dat hij ooit na ai loop van een wedstrijd een voetballer uitnodigde in zijn scheidsrechterskleedkamer te komen om een robbertje te vechten. )at gebeurde in Het Heike, woonplaats de vroegere Tourhelden Willem [an Est en Woutje Wagtmans. Van Het jleike (St.-Willibrord) is bekend, dat nogal stevig gebouwde kornuiten ïen. Scheidsrechter Derks moest er wedstrijd Rood-Wit tegen Terneuzen |eiden en er was nogal wat publiek, /ant Het Heike houdt, behalve van (ietsen, ook van voetballen. Alleen een draad scheidde het publiek van de tweede helft begon het. Het joogtepunt van de onrustbarend groeiende onmin kwam toen een spe- Rood-Wit ('t Heike) een tegen stander natrapte. Scheidsrechter Derks ïrwijderde de zondaar van het veld. maakte aanstalten het veld verlaten, liep drie meter weg, draai- zich toen plotseling om, rende naar onthutste scheidsrechter en trapte m gemeen. Derks verbeet de pijn Het Heike keek ademloos toe. ïrks dacht na. De overmacht was èroot. Na ampele overwegingen be- Kloot hij daarom tot een listige zet. klij liet het spel hervatten en nodigde Nde zondaar uit na afloop in zijn kleed- I Ikamer te komen. Jasje uit lO^De man. Nauwelijks had hij de deur tchter zich dichtgetrokken of Derks deed zijn jasje uit, stroopte de mou- en op en toen begon een gevecht dat .tan onbepaald aantal ronden duurde, scheidsrechter had juist besloten zijn taak als beëindigd beschouwd ALLEMAAL MET EIGEN GELDINGSDRANG IN KNVB kon worden omdat de zondaar nogal in de kreukels lag, toen aan de deur werd geklopt. De politie. Ze wilden weten of hij een aanklacht tegen de voetballer wilde indienen. Derks zei: nee. Even daarna stond de scheidsrechter in de frisse lucht. Hij overwoog dat hij twee dingen zou kun nen doen: naar huis gaan of naar de stamkroeg van Rood-Wit. Hij besloot tot het laatste. Het werd een open baring. Hij had nauwelijks zijn gezicht getoond, of de mannen van Het Heike toonden zich berouwvol. „Wat modde ge drinken?" klonk het. „Een pilsje", 'zei Derks en hij kwam in de kleine uurtjes thuis. Uitstekend Fragmenten uit het jonge, maar veel bewogen leven van Frans Derks: 6 september 1967, GVAVFC Twen te. Derks presteerde het om het door gaans nuchtere Groningse publiek, 15.000 man sterk, op een kookpunt te brengen. Hij stuurde eerst Ole Fritsen van het veld en gaf ook nog een straf schop tegen GVAV. Niettemin liep het goed af. Hij hield er slechts vinnige commentaren van de plaatselijke pers en van de radio aan over. Het „Nieuws blad van het Noorden" schreef: „Triest debuut van Derks", Maar het blad schreef ook: ..F. P. Derks uit Breda heeft in het Groninger stadion een man getoond, die bepaald niet als lafaard gekwalificeerd kan worden". Het rap port van de deskundige van de bond luidde: uitstekend. De hond van scheidsrechter Derks, een grote boxer, die als hij zijn tanden ontbloot respect afdwingt, rende twee jaar geleden in Blerick bij de wedstrijd BlerickWilhelmina het veld op. „Niemand durfde hem te pak ken, maar ik greep hem bij de hals en bracht hem het veld af. De rechter i aulo. weg. ejj de hond zat. naast me. Toen ging ik natuurlijk af." Bij de wedstrijd Den Bosch maakte Derks zowaar een doelpunt. Een spe ler trapte de bal tegen hem aan, ter- dachten; wat een .flinke scheidsrec is. dat. Na afloop .reed ik met „Wat zal ik doen: naar huis gaan of een pilsje drinken?" wijl hij vlak naast het doel stond. Via zijn been caramboleerde het leer in het Van de KNVB kreeg hij een schor sing van een zondag, omdat hij voor de KRO-televisie (Brandpunt) zijn me ning had gegeven over het geval Kei zer. Dat mocht niet. Uitvlucht Hoe kwam Derks ertoe voetbalscheids rechter te worden. „Acht jaar geleden was ik handballer. Niet eens zo'n slech te, want ik speelde twee keer in het Nederlands elftal, tegen de Zwitsers en tegen Luxemburg. Op een zondag had den ze in Breda een scheidsrechter no dig want de slagers speelden tegen de kasteleins. Ik dacht: laat ik het maar doen. Nu staat er in de spelregels dat een keeper wel mag schreeuwen maar niet mag misleiden. Ik wist dergelijke details niet. En de keeper van de sla gers schreeuwde als een wild varken. Hij bleef maar aan de gang. Ik vond het zo vervelend, dat ik een strafschop gaf. De slagers konden me wel villen. Na afloop ging ik naar mijn kleed lokaal en inmiddels wist Ik dat ik fout was geweest. Komt de keeper, een vent waar ik twee keer uit kon, bin nen. De andere slagers stonden buiten voor de deur. Ik dacht: je moet toch een keer het hok uit en ik bedacht een uitvlucht. Ik zei tegen de keeper: dat je zo stond te schreeuwen vond ik niet erg, maar dat je een knie in de rug van een vent zette, kon ik niet door de vingers zien. De man keek me stom verbaasd aan, hij trapte erin". Een boek Men zou kunnen denken bij het horen van Frans Derks dut hij evenals een ander enfant terrible onder de scheids- De scheidsrechter met de hond, de bungalow en de twee sportauto's fiool zondag ADOSittardia. HU doet enigsiins denken aan Leo Horn, maar wat boven z(jn hoofd staat, heeft in het geheel nleta met hem te maken. rechters. Leo Hom op zal hebben met de heren van de voet balbond. Ze hebben hem tenslotte voor de televisie-affaire toch maar laten val len. Maar Derks blijkt niet rancuneus te zijn. Hij verdedigt de bond zelfs. ..De KNVB is erg kwetsbaar omdat hij zo groot is. Allemaal mensjes en lkjes. die een bepaalde geldingsdrang hebben. Maar ze hebben toch maar bereikt dat er in Nederland geen grotere commu niteit van mensen is. Als je de foute dingen van de bond opschrijft, kom je niet eens aan een hoofdstuk toe, maar over de goede dingen kun je een boek schrijven". De risico's die een scheidsrechter loopt, calculeert hij graag in zijn hobby. Het is een soort spel met tal van onzeker heden. Derks geeft een vergelijking. „Mijn broer is een pure lafaard. Toch springt hij van drieduizend meter hoog te uit een vliegmachine. Het is telkens weer overwinnen van je angst, want een parachutist heeft onzekere factoren die hij niet in de hand heeft. Gaat zijn parachute open? Hij weet het niet. Zo is het ook voor een scheidsrechter. Het publiek bijvoorbeeld vormt een onzeke re factor, je weet nooit hoe het rea geert". Snelle bal EEN tafeltennisbal, geslagen met de penhoudergreep, kan een snelheid bereiken van ongeveer 60 km per uur. Dit is gebleken bij onderzoekingen die in Brunswijk naar de gedragingen van de tweeëneenhalve gram „zware" bal letjes zijn ingesteld. Een woordvoerder zei, na het bekendmaken van de resul taten, dat de snelheid nog hoger lag dan aangenomen werd. Sorry Wat dat laatste betreft deed hij een aardige ervaring op bij de wedstrijd Roda .IC—ZFC. Derks floot voor bui tenspel en het was geen buitenspel. Hij Jm4 een tout gemaakt en zag het meteen in. nadat hij had gefloten. „TV --voelde dat het publiek wilde gaan joe len, maar op hetzelfde moment wendde ik me naar de tribunes, stak mijn ar men omhoog en zei „sorry". Het gekke was, dat niemand meer joelde". Maar drie VELE Oostenrijkse totoliefhebbers moeten tot de conclusie gekomen zijn, dat ook een computer geen uit komst kan brengen bij het voorspellen van toto-uitslagen. Bij vergelijking van de computervoorspelling met de weke lijkse uitslagen bleek dat de machine er maar drie goed had. Messetrekker beslissingen kracht bij im zetten door een mes te trekken. Een speler, die protesteerde tegen een arbitrale beslissing, zag zich geplaatst tegenover een levensgroot mes. Een snelle reactie voorkwam erger. In eigen netten DE trainer van de Spaanse voetbal club FC Malaga is in zijn eigen netten verstrikt geraakt. Naast een ijzeren discipline eiste Otto Brumel ook dat zijn spelers overal en altijd op tijd waren. Zo niet, dan zou dat wor den bestraft met 1000 peseta's. Tot Otto Brumel een keer de bus miste en te laat op de training verscheen. De kas van de FC Malaga kreeg er 1000 peseta's bij. Pechvogelcup IN Tsjecho-Slowakije is een nieuwe en zeer merkwaardige beker ingesteld De redactie van het Slowaakse blad „Antwoorden op vragen" verleent aan de speler, die het meest ln eigen doel geschoten heeft de Pechvogelcup. De organisatoren verwachten niet, dat het streven deze beker te bemachtigen een massale actie tegen het eigen doel zal verwekken. „Landeploegen in Tour de France funest voor merketeams" Antonin Magne (rechts) in actie i nog niet geplaveid was, dertig ,i 7,(jn ploegleidersauto. RAYMOND I (Van onz< PARIJS Jean Stablinsky, sinds jaar en dag vaste vriend cn trouwe met gezel van Tourvedelte Jacques Anque- til, trekt dit wiclerseizoen de purper- blauwe trui van „Mercier" aan, een overgang die heel wlelerminnend Frankrijk in beroering heeft gebracht, evenals de aankondiging dat Poulidor naar het kamp van Anquetil zou gaan. Het Is er niet van gekomen. Raymond Poulidor. „de eeuwige tweede", voelde er niets voor om ook nog tweede te z(jn in de ploeg van Anquetil. HU blijft liever „eerste" bU Mercier. waar hij hulp heeft gekregen van Stablinsky. Wat die hulp waard is. heeft hU reeds ondervonden tijdens de laatste etappe van de Tour van 1967, een tUdrit naar de eindstreep in Parüs, toen Stablinsky hem (met succes) de fUne kneepjes van de grote tUdritspecialist Anquetil had Op die wijze heeft Stablinsky zijn rol •1« ploeggenoot van Pingeon, Poulidor en de andere Franse nationalen zonder enige terughoudendheid en tot het ein de toe gespeeld. Dat heeft tot de breuk met Anquetil geleid, zijn vaste kop man van zijn merkeploeg. Over de houding van Antonin Magne. ploeglei der van Mercier, in deze zaak bestaat geen twijfel. Hij is in principe legen landeploegen in de Tour de France. Dal is hij al vanaf de oprichting van de Association Internationale des Di recteurs Sportifs Professionnels, waar van hij sinds 1966 ook voorzitter is. Magne is een oude rot in het wieler- vak. Hij droeg tweemaal de gele trui; in 1931 en in 1932. Ruim achttien jaar reed hij tussen de wielen, eerst als amateur en later als prof. Sinds 1945 is hij ploegleider van Mercier. Hij heeft grote kampioenen als Louison Bobet, Bernard Gauthier, Rik van Steenbergen en Fred de Bruyne bege leid, waarop hij bijzonder trots is. Zijn ervaringen met jonge Nederlanders zijn niet zo erg gelukkig. Jan Nolten, een ontdekking in de Tour uit de tijd van Fausto Coppi, was na een paar jaar verdwenen en Eddy Beugels, sinds Stablinsky is voor An tonin Magne een duidelijk bewijs van de gevaren van het tijdelijk „samen wonen" in nationale ploegen tijdens de Tour. Maar dat is niet de enige reden waarom hij tegen is. Zo'n Tour is even eens een onderbreking in het leven van de merketeams en 'dat komt de geest en de sfeer niet ten goede. De gehele opbouw van de wielersport is gebaseerd op de extra sportieve merken, waarvan de renners in etappekoersen de gele genheid vinden hun persoonlijkheid het best tot uitdrukking te laten komen. De Tour de France vormt het jaarlijkse hoogtepunt en het belangrijkste doel van de merken. „Slechts de publiciteit die van de Tour uitgaat, staat in ver houding tot de enorme uitgavert van de merkebazen", vindt Antonin Magne. „Het tijdelijk overgaan van de renners naar een andere ploeg en onder andere leiders voor een lange koers als de Tour brengt de coureurs in een uitzon derlijke situatie. Daar z(jn gevaren aan verbonden", zegt Antonin Magne. „De renners bevinden zich dan in een nieuw samenspel van belangen. De vraag is wat hij het zwaarst moet laten wegen. Hel belang van zijn merkeploeg, waarvan hij het hele jaar moet leven, of dat van zijn tijdelijke landcplo.-r. Die belangen kunnen elkaar doorkrui sen en bijgevolg een nadelige invloed hebben op de merketeams. Het geval Stablinsky is daarvan een duidelijk voorbeeld. De jaarlijkse onderbreking voor de Tour de France kan de kiem bevatten tot ontbinding van het hui dige ploegenstelsel. Op de lange duur kan zij ook de wortels van de hele structuur aantasten, waardoor de mer- keploegen, behalve om financiële re denen, ook om deze reden kunnen ver dwijnen. De op gematigde toon aan gevoerde argumenten roepen des te harder het tegenbeeld op van een plei dooi de wielersport te behoeden voor nieuwe ontwikkelingen". „Men kan het niet eens zijn met het stelsel van een merketeam, maar men zal niet kunnen ontkennen dat het in ieder geval een zaak ls, gegrondvest op geld. Iedereen, de renners en het publiek, weet hoe de kaarten op tafel liggen. Dank zij dit ploegenstelsel is er een eind gekomen aan de chaotische toestand van duistere combines tussen renners en de nare ruzies die daarvan o.m. een gevolg waren en waardoor de sport ontsierd werd 't Ploegenstel sel is een noodzakelijk iets geworden. Hel heeft ook zijn „uitspattingen" ge kend. De wetten van de sport moesten wel eens wijken voor andere belangen. Zoals ieder stelsel heeft het ook zijn nadelen. Maar te allen tijde weten publiek en renners waar ze aan toe zijn." Sint-beriiardshond Dat neemt niet weg dat Antonin Magne met de andere ploegleiders, de fabrikanten en hun deelgenoten er kennen dat de landeploegformule tijdens de laatste Tour nieuwe belang stelling heeft opgeroepen voro de wip lersport. De overwinning van een Fransman heeft de nationale trots da nig gestreeld terwijl de mensen opge togen waren over 't „bijverschijnsel" Raymond Poulidor („de man die wij betalen" zegt Antonin Magne) in de rol van modelploegmakker van Pingeon als de sint bernardshond op de Puy de Een dergelijke toeneming van popula riteit is natuurlijk altijd welkom, ln welke sport of beroep ook. Het heeft ertoe geleid dat in september opnieuw besloten werd de renners beschikbaar te stellen voor landeploegen. Het oor spronkelijke voorstel om per jaar de landeploegen af te wisselen met mer keteams, bleef echter gehandhaafd. „Dat biedt de mogelijkheid om regel matig met hun eigen mensen in de Tour voor het publick te verschijnen. En het stelt de ploegleiders in staat hun renners weer tijdig in de hand te hebben en de discipline en het ge zag te herstellen", aldus Magne. Hij heeft de strijd voor merketeams niet opgegeven, Evenmin als Gaston Plaud, de ploegleider van Peugeot, die toch de laatste Tourwinnaar heeft „ge- SINDS 1945 PLOEGLEIDER VAN MERCIER leverd". De volgende etappe om in stijl te blijven van deze strijd heeft plaats in september. Dan wordt in sa menwerking met de organisatoren de balans opgemaakt van de Tour de France 1968 en de Tour 1969 in grote lijnen vastgesteld. Daarvan is de for mule het belangrijkste. Tot dan blijft alles ongewijzigd. Vrij gelatvn Momenteel bereidt Magne zich voor op het nieuwe seizoen. Vorig jaar was hij de enige van de vijf Franse ploeg leiders die tijdens de Ronde thuis zat De andere vier waren verdeeld over de Franse ploege.. De bazen van die vier hadden het wenselijk geacht om een oogje in het zeil te houden. „Mijn baas had mij dat niet opgedragen Monsieur Emile Mercleur had mij vrU gelaten om zelf te beslissen", vertelt Antonin Magne Hij heeft gekozen en wenst zich er buiten te houden. Persoonlijk blijft hij van mening dat de beroepsploegleider niets in een Tour met landeploegen te zoeken heeft ..De sportgroepen hebben op het ogen blik gt\'n mogelijkheid om hun belan gen beter te verdedigen. Wij moeten ons neerleggen bij de besluiten van de organisatoren. Het enige, dat wij in het uiterste geval kunnen doen, is drei gen met de opheffing van onze ploegen." Zover zal het wel niet komen, want Antonin Magne is een standvastig en gematigd man. Zijn grootste zorg Is misschien wel het voortbestaan van de wielersport, waarin de belangen zo dikwijls en zo onverwachts van „kap" verwisselen. Daarom ook zal het voor de Ronde van Frankrijk wel altijd een strijd tussen landeploegen en mer keteams blijven. TOTOWEDSTRIJDEN 8C CambuurVrrndam Zwolse BoyaAGOVV Vitesse—NEC HVCWagenhuren VeloxElinkwUk ZFC—DW8 VolendamAZ '67 VolewUckeraSC' Gooiland EDO—RCH Telstar—Haarlem Holland Sport—Xcrxcv DIIC SVV—FC Den Bosch Willem II—NAC Excelsior—DFC Helmond SportEindhoven BEKERWEDSTRIJDEN Hecrenveen—GVAV FC TwenteDe Graafschap HeraclesSC Drente Go Ahead—PEC Hilversum—DOS Velox—ElinkwUk Fortuna VI.ADO RBCFeUenoord SpartaHermra DV8 De BaronieNOAD PSV—FC VVV Limburg iaMVV Sittardia—Roda JC AjaxBlauw Wit

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1968 | | pagina 13