...maakt u even twaalfduizend gulden over,
bij voorbaat onze hartelijke dank
AMSTERDAMS CONFECTIECENTRUM:
INSTITUUT VOOR MODEVOORSPELLING
Kilo's
aanvragen
om geld
of
giften
in natura
bereiken
dagelijks
het
bedrijfsleven
ZATERDAG 23 MAART 1968
(Van
verslaggevers)
AMSTERDAM In aanwezigheid van vertegenwoordigers
van alle facetten der Nederlandse textielindustrie zal prins
Bernhard woensdag in Amsterdam een wereldprimeur in
gebruik stellen: Het Confectiecentrum. Vanaf die dag zullen
in de twee torengebouwen (66 en 45 meter hoog) plus de
verbindende laagbouw (200 meter lang) alle verkoopactiviteiten
van de Nederlandse confectie-industrie gebundeld zijn. De
vijfde verdieping van de hoogste toren herbergt bovendien een
primeur in een primeur: het internationaal modeologisch
instituut, met als geestelijke vader Louis Thiessen, de mode
dokter van het Kronermanconcern. Zijn plan, dat over de hele
wereld in vakkringen de aandacht trekt, gaat uit van de
gedachte, dat mode voorspelbaar is geworden, omdat niet meer,
zoals vroeger, de creatieve inval.het beeld aangeeft, maar de
weerspiegelirg van het dagelijkse leven, bepaald door de
wensen en verlangens van de grote massa.
confectiecentrum elkaar als collega's,
tweehonderd bij elkaar, waarvan er
zestig niet eerder gevestigd waren in
Amsterdam. Het is een mentale door
braak, die vooralsnog een unicum in
Nederland is. Het zijn agenten en im
porteurs, inkoopcombinaties, fabrikan
ten en ontwerpers. Ze hebben allen
voor 100 gulden per gehuurde vierkan
te meter moeten deelnemen in het aan
delenkapitaal. In ruil daarvoor moeten
ze zich onderwerpen aan een strikt
huishoudelijk reglement. Het is bijvoor
beeld niet toegestaan, via de ramen
eigen lichtreclames te voeren, noch
mag men wilde dieren mee naar bin
nen nemen om die te laten fungeren
als suggestieve achtergrond voor een
of andere modeshow.
Op 1331 palen
Volgens Louis Thiessen kan men, bou
wend op dit grondbeginsel, prognoses
intwikkelen ten aanzien van zowel de
deuren alsook de aard en het karak-
in stoffen en zelfs van de be-
ijning van kledingstukken. Hij wil
laarom een internationaal bureau, ver
gelijkbaar met een meteorologisch in
stituut en dat aan de hand van een
eeks momentopnamen bepaalde wet-
natigheden opspoort. Hij stelt zich
n een groot aantal landen waar-
s te benoemen, die maandelijks
ragenlijsten invullen en opsturen naar
ie centrale in Amsterdam, waar de
esearchgroep zal trachten uit de
troom van informaties op wetenschap-
lelijke wijze de verlangens op het ge-
an de mode, die bij het publiek
even, te destilleren.
ouis Thiessen deelt daarbij de mode
laar leeftijd van kinderkleding
tieners en twens naar de ..Style
Trente", om via de „Bourgeoisie" te-
echt te komen bij de „Après-60". Als
loofdstromen onderkent hij „progres-
>n „behoudend". Dat het Neder-
andse initiatief internationaal belang-
ttelling trekt, is niet verwonderlijk, ge-
het feit, dat de textielindustrie
iroduktietechnisch al twee jaar voor-
moet werken, wil men de gewenste
irtikelen op tijd voor de consument
leschikbaar hebben.
betonnen accent
iet Confectiecentrum in Amsterdam
ictekent, behalve een enorm betonnen
iccent op de skyline van de stad. een
nentale doorbraak. Tot dusver was het
dat vrijwel alle confectiefabrikan-
langs de grachtengordels hun
howrooms hadden, niet alleen de
ïoofdstedelijke, maar ook de indus-
rieën uit de rest van het land.
Amsterdam was het nationale ver-
coopcentrum van de confectie. Niet in
minst groeide dit zo, omdat in de
>ranche de grossiersfunctie vrijwel
ontbreekt. Elke fabrikant is wat de af-
tetbevordering betreft op zichzelf aan
gewezen; zowel voor de binnenlandse
narkt als voor de export.
Voor de inkopers en detaillisten werd
het door de sterke groei van de be
drijfstak steeds moeilijker, het hele
aanbod in alle sectoren te overzien; de
confectie-industrie bestaat nog steeds
schijnselen leidde uiteindelijk tot een
verlangen naar centralisatie en wel
buiten de chaotische verkeersmallemo-
len van de Amsterdamse binnenstad.
Wat was vervolgens logischer, dan dat
men alle vastgeroeste ideeën over „een
eigen huis" op de schroothoop deed,
compleet met de (meestal onredelijke)
angst voor de concurrent....?
Aldus vonden de deelnemers in het
Een beknopt signalement tenslotte van
de industrie die collectief 's werelds
eerste confectiecentrum van deze al
lure op zijn 1331 palen heeft gezet. Zij
staat met een omzet van ruim ander
half miljard gulden op de vijfde plaats
van de ranglijst, slechts voorbijge
streefd door de topscorers metaal
nijverheid, voedings- en genotmidde
lenindustrie, chemische industrie en
textielindustrie. Er zijn 845 bedrijven
met in totaal 64.700 werknemers, waar-
DEN HAAG „Van alle kanten komen de vragers en de aanbieders, de bet
weters en de profiteurs, maar ook de idealisten en werkers, de bouwers aan
een betere samenleving. Mensen uit organisaties, verenigingen, stichtingen,
instituten en federaties. Wij ontkomen er niet aan, of we het nu prettig vinden
of niet. Zij vragen onze aandacht. En we moeten reageren, kleur bekennen.
Ook al is die kleur alleen maar het grijs van de prullenmand. Want „neen"
zeggen, of zelfs gewoon niet antwoorden, is even goed een daad die niet zal
nalaten op de duur effect te hebben."
Dit is in een notedop de omschrijving van een probleem,
waarmee het bedrijfsleven in Nederland langzamerhand In een
professionele worsteling is geraakt. De stroom aanvragen voor fi
nanciële steun of bijdragen in natura dreigt in Nederland onstuit
baar te worden. De heer A. Braakman, hoofd afdeling Informatie
van Unilever N.V. in Rotterdam is de vlechter van deze opmerking.
Half Nederland
schijnt in zijn vrije tijd
bedelaartje te spelen
Het bedrijfsleven ls In werkelijkheid
geen lief stel filantropen, al hebben
reeds tienduizenden niet tevergeefs bij
een bedrijf aangeklopt. Het aantal per
sonen dat er echter van uitgaat dat het
bedrijfsleven goedgeefs is. een reusach
tige organisatie van met geld smijtende
sinterklazen met een zevendaagse werk
week, blijkt ontstellend groot.
De giganten onder de Nederlandse in
dustrieën hebben zelfs een aparte post
voor deze bijdragen op hun begroting.
Beslist geen sluitpost. Onder het wat
eufemistische hoofd ..subsidie" heeft
een bedrijf als Unilever bijvoorbeeld
een bedrag staan dat het. miljoen te
boven gaat Een bedrag dat in feite
wordt ..weggegeven".
Unilever krijgt per Jaar circa 900 aan
vragen binnen om financiële bijdragen
of giften in natura. Bepaalde sigaret-
tenfabrieken en bedrijven als Verkade.
Albert Heijn. Boldoot, Hero, Heinekeru
Shell en Philips (om er een paar te
noemen) veel meer dan duizend. Mo
gelijke maar vooral onmogelijke en niet
sporadisch brutale verzoeken.
Behoedzaam
Vrijwel alle bedrijven tonen zich zeer
behoedzaam als we wat meer willen we
ten over hun subsidiebeleid. Met het
„geven" zijn uiteraard bedrijfsbelangen
gediend, maar bij het afwegen van de
belangen van de verschillende aanvra
gen speelt een heel penibele kwestie
mee: Niemand mag voor het hoofd
worden gestoten. Voor een overgrote
meerderheid van de bedrijven is het
spreekwoord „Laat uw linkerhand niet
weten, wat de rechter- doet" dan ook
een gulden stelregel.
Waar zoal om gevruagd wordt? .Je kunt
zoiets geks niet bedenken of er is wel
iemand die om een bijdrage komt plei
ten. De aanvragen variëren van een
kratje pils voor een veertigjarig huwe
lijksfeest tot bijstand voor een tehuis
voor paarden", zegt een public-rela-
tionsman van Heinekens bierbrouwerij
en in Amsterdam.
Bij Heineken komen gemiddeld vier tot
vijf aanvragen per dag binnen. De di
rectie daar heeft een commissie gefor
meerd die de niet eenvoudige taak heeft
maandelijks de vaak geestrijke aanvra
gen op hun merites te beschouwen. „We
moeten selecteren, selecteren, veel meer
dan we feitelijk kunnen. Dit verschijn
sel neemt hand over hand toe".
Een employé van de Herofabrieken in
Breda beaamt dit. „Het wondt een on
houdbare stroom verzoeken. Wij erge
ren ons nogal eens. Alle mogelijke ver
enigingen komen met verzoeken aan
dragen. Wanneer ze een nieuwe inte
rieurinrichting van een clubgebouw of
iets dergelijks vragen hebben ze fabel
achtige wensen. Niet te geloven! Nie
mand heeft een cent, maar er wordt
gerust gevraagd om clubfauteuils, ln
plaats van klapstoeltjes".
Al naar gelang de intensiteit van de
van 40.000 modinettes. De meeste on
dernemingen zijn gevestigd in Noord -
Holland, gevolgd door Noord-Brabant.
Overijssel en Zuid-Holland.
Jurk uit de computer
De confectie-industrie is nog steeds zeer
arbeidsintensief met veel handelin
gen, die niet door machines kunnen
worden overgenomen. Toch wordt het
geenszins uitgesloten geacht, dat in d'
toekomst met behulp van computers
programma's kunnen worden ontwik
keld, die het mogelijk maken, dat ja
ponnen en zelfs hele kostuums volauto
matisch worden gefabriceerd, van het
sn(jden af tot en met het aanzetten van
de knopen. Binnen de futuristische be
lijning van het congrescentrum wordt
bepaald aan dit soort futuristische za
ken gedacht.
In Amsterdam-West, aan de
Sloterplas, torent 's werelds eerste
Confectiecentrum hoog uit boven
de flats. Tweehonderd fabrikanten,
inkoopcombinaties, importeurs,
agenten en ontwerpers hebben er
a raison van 100 gulden per vier
kante meter onderdak gevonden.
binnenkomende stroom worden er bij
het schiften bepaalde maatstaven aan
gelegd. De meeste bedrijven geven leder
een Individueel antwoord ln een getypte
brief, mits het verzoek niet op een vijf-
""NttHMnnnvanp,,
- ("F
iiaanpHHnnuann-er
'ï&-
nrfllS**'1
niuftmrtli"
ifliniPi"1!
-»■ Mn BTT
ÜM1IMM"-
Wh mmmmmki
- pi» nnmrr
ÜI1MHM! I BBimr
N
:!-!* 'Iltiiraimnir,
Uit tamelijk veel bedri'v
ioen zich weinig voor.
Tegenover de omvangrüke
ontwikkelde zich bovendien et
meer genuanceerde vraag van
•ument. Dit hele complex
de of zesde doorslag stoat of niet voor
de concurrent ls bedoeld. Dit laatste
ondervinden slgarettenfabrikanten veel
vuldig. Brieven zonder fatsoenlijk brief
hoofd cr\'er een mistige actie en andere
particuliere „bedelpartijen" verdwijnen
zonder pardon in de prullenmand.
Het thema van de brieven ls vrij een
zijdig. Acht van de tien aanvragen zijn
voor een of ander goed doel. Ondanks
de vaak tragische en verdrietige achter
gronden die worden belloht zijn de be
drijven genoodzaakt zich voornamelijk
te blijven bezighouden met de vraag
„welk belang kan voor ons bedrijf met
deze aanvraag gemoeid zijn?" Er moet
meestal een duidelijk aanwijsbaar ver
band zijn tussen de aard van de aan
vraag en de geaardheid van het betrok
ken bedrijf. Bejaard ene lute die hun
Jaarlijks uitstapje maken moeten niet
bij een strokartonfabriek aankloppen
om verfrissende eau de cologne.
Zeker bij de landelijke bedrijven zal
men zich afvragen of de aanvragende
instantie representatief ls. De grote na
tionale verenigingen ter bestrijding van
astana. polio, reuma, enz. kunnen op
een Jaarlijks terugkerende subsidie re
kenen „Maar moeten we huisvrouwen
verenigingen. kaartclubs, sportvereni
gingen. sociëteiten, ed. die zich hoe
spontaan ook plotseling met een
eigen fancy-falr. bazaar. kaartavond,
tombola gaan bezighouden, iets geven?
Met de eindeloze waslijsten voor ogen
wordt, dat heel moeilijk", zeggen de
directies
De criteria liggen bij elk bedrijf andere.
Unilever o.m. tracht ook altijd de ur
gentie van het voorgedragen doel te
meten Sommige organisaties geven wel
eens de indruk dat hun enige reden van
voortbestaan moet worden gezocht ln
het feit dat zij Jaren geleden zijn op
gericht.
Kritisch
De vrijgevigheid van het bedrijfsleven
wordt de laatste twee jaar niet alleen
kritisch bekeken als gevolg van het
steeds wassend? aantal aunvrugen. maar
evenzeer door het teruglopen van de
conjunctuur Zolang de zaken floreren
kan men zioh de luxe van een zekere
filantropie wel veroorloven. Munr dat
verandert als de conjunctuur inslaat.
Een goede ondernemer zul hierdoor ech
ter niet ophouden met „geven". Hij kent
de ernstige nadelen maar al te goed.
Dat het publiek de industrieën veelal
onbewust tot het uiterste van hun
tolerantie drijft, horen we van de
chef6 public relations van twee con
currerende sigureltenbedrljven ln Den
Hang. Zij vertellen het bijna hlstori ch
geworden verhuul van de Invaliden
wagentjes. Ooit is op volslagen onbe
kende wijze het gerucht opgebloeid dat
men voor een x-aantal wikkels van
sigarettenmerken een invalidenwagentje
zou kunnen krijgen. Onderwijzers be
gonnen emiee ZIJ zetten de kinderen
nijver aan het sparen. Blijmoedig kwa
men zie met een slordige 75.000 wikkels
en met de vraag hoeveel wagentjes daar
tegenover stonden. Daarna kwamen de
wikkels bij honderdduizenden binnen
„Domme geruchten", noemt de heer De
Boer van Ed. Laurens liet. „Mensen
combineren liet. ene gerucht met liet.
andere en produceren op een gegeven
moment met zo-n grote hardnekkigheid
een verhaal dat we er niet onderuit
kunnen.
Teneinde raad hebben we in het onder
havige geval het Prinses Beatrixfonds
10.000 gulden gegeven, waar 20 wagen
tjes voor zijn gekocht". Een soortgelijke
pijnlijke gescltledenis heeft nidi met
blindengeleidehonden voorgedaan.
Bokkig gerucht
Dit ls één van de meest opmerkelijke
verschijnselen geweest rond de veron
derstelde goedgeefsheid van t bedrijfs
leven. Het bokkige gerucht ls stilaan
verdwenen. Toch mogen de dgaretten-
fabrieken het twijfelachtige genoegen
smaken de meeste belangstelling van
de „vragers" te hebben Volgens de
lieer De Boer van Ed Laurens komen
de aanvragen zelfs bij duizenden per
jaar binnen Soms ls er sprake van
kilo's per dag
Een groot misverstand bij velen is dat
zon bedrijf gemakkelijk een paar slof
fen sigaretten cadeau kan doen. „Als
we één pakje Oaballero schenken, lacht
de fiscus het hardst, we hebben liem
dan f 1.05 gegeven".
Een apart en voor de betrokkenen
minder vledend hoofdstuk vormt de
studentenwereld. Verschillende weten
schappelijke onderzoeken van studenten,
waarvoor een flrvancdële bijdrage werd
gevraagd, zijn ook voor bepaalde indus
trieën dubbel en dwars een gift waard
geweest. Maar een peeudo-studierels
van een koppeltje studenten uit Am
sterdam heeft bij superkruidenier A
Heijn toch de deur dicht gedaan Of
hij even ao goed wilde zijn f 12.000,
over te maken. Bij voorbaat hartelijke
dank. „Zoiets gaat ons te ver", zegt men
ln Zaandam zeer terecht.
De heer Braakman van Unilever drukt
het zo uit; „In kringen van het stu
dentenleven kent men wel heel weinig
sctiroom om plompverloren bij het be
drijfsleven het onderste uit de kan te
vragen" Unilever kan erover mee
praten. Aanbiedingen van knapen recla
me te voeren op him auto's als het
bedrijf de vakantietrip zou betalen, zijn
meer dan eens gedaan.
Taai-taai
Een groep studenten ls eens heel boos
geworden op Verkade. Ter gelegenheid
van een feestje wilde men uitzonderlijk
grote taaipoppen laten maken. Speciale
figuren. Een leuk grapje, maar als
Verkade op deze wens was Ingegaan
zou dit het bedrijf duizenden guldens
hebben gekost, alleen al voor het ver
vaardigen van de speciale mallen. Ver
kade gaat niet gebukt onder de aan
vragen, maar als men er alle artikelen,
die ln de loop van een jaar worden
gevraagd bij elkaar zou zetten, zou men
'n fraaie "Speciaalzaak kunnen inrichten
Bij Hero stelt men het misbruik dat
sommige studenten maken van de vrij
gevigheid eveneens aan de kaak. „De
kosten van Inrichting van nieuwe sozen.
alle mogelijke reizen en evenementen
moeten moor door het bedrijfsleven
worden gedragen. De mensen gaan er
wel erg gemakkelijk over denken".
Welke vormen dit kan gaan aannemen'1
„Onze uniformen zijn versleten, wilt u
nieuwe geven; ons gezelschap kon ln
Amerika optreden wanneer u de reis
koeten helpt betalen; we zouden nieuwe
Instrumenten moeten liebben; we zijn
f2000 te kort gekomen bij de organi
satie van een evenement; we vragen
een sponsornohap. Het lijkt wel dat
alleen wij het noodlijdende verenigings
leven op de been moeten houden".
Tegenhanger*
Deze wat negatieve zaken hebben ove
rigens voldoende prettige tegenhangers.
Onderwijsinstellingen. bejaardenzorg,
reclasseringnwerk, Leger des Hells, Rode
Kruis, reddlngmaatsohappljen. oharita-
tleve instellingen» noem maar op, zijn
dankbare objecten am iets aan te
..geven".
Schril ln tegenstelling hiermee staat
dan weer de In het Nederlandse be
drijfsleven berucht geworden klaagbrief
van een Haagse mevrouw. Netjes, bijna
onderdanig, vroeg zij een bedrijf om
een kleine bijdrage ln verband met de
vele ontberingen die zij zich moest ge
troosten door ziekte van haar man De
gemoedsbcspellng was iets te virtuoos
En het ging op oplichting lijken toen
bU toeval kwum vost te staan dat zij
eenzelfde brief aan verschelden* soort
gelijke firma's had gezonden
Eir werd geen ruchtbaarheid aan deze
zaak gegeven. Zoals de meeste bedrij
ven ook niet doen met ai het opbou
wende werk dat zc verrichten.
„Niet voor niets wordt ln het evangelie
gewaarschuwd tegen de gevers, die hun
g»ede daden op straat laten uitbazui
nen Hot K goed dat de llnkeriiand niet
weet, wat de rechter- doet", verklaarde
de heer Braakman van Unilever
Volgens hem mag het bedrijfsleven
echter toch wel een klein loftrompetje
steken, onder het motto; „Voor de
onderneming ais maatschappelijk insti
tuut ligt deze zaak andere dan voor het
individu. Een gepuste ruchtbaarheid
voor bepaalde schenkingen hoeven we
niet steeds te schuwen. Het Is voor
andere bedrijven een prikkel en voor
de samenleving een teken dat liet be
drijf „erbij hoort".
Wanneer we de oogst van een Jaar
bijeen zien. rijst niettemin de vraag
of half Nederland ln z'n vrije tijd
bedelaartje speelt. In hoeverre het be
drijfsleven daaruan zelf schuldig ls?
Het staat vut dut elkaar beconcurre
rende bedrijven In het verleden zwaar
tegen elkaar liebben opgeboden als het
om de gunst van een of andere club
of instelling ging. PjM
