HET WORDT DRINGEN
IN HET ZILTE NAT.....
18 oliereuzen
doen aanval
op zeebodem
DEN HAAG De for* gebouwds president ran de
British Petroleum Exploratie Maatschappij Nederland
(kortweg BP), de beer G. P. O'Meara. «egt bet dan wel
niet zo direct in zijn gebroken maar heel goed verstaan -
baar Nederlands, taU bedoelt toch sonder meer, dat de
Noordzee een „rottig ding" la. ZtJn niet» aan duidelijk
heid overlatende opmerking over de aloude „haring -
vijver" zal onbetwistbaar worden gedeeld door de
zeventien andere oliemagnaten, die op de historische
datum 7 maart 1968 van minister De Block van Econo
mische Zaken de vrije hand hebben gekregen op het
Nederlandse continentale plat van de Noordzee. Dat plat
ls onderverdeeld in 193 blokken en In 101 daarvan
mogen de achttien uitverkoren oliemaatschappijen en
-combinaties in de Noordzeebodem gaan woelen naar
olie of gas. Het resterend aantal blokken moet als niet
geologisch interessant worden beschouwd, m.a.w. daar
een zo snel mogelijke opmars naar Ie hun toegewezen
operatieterreinen. De Transocean II. een booreiland van
de Shell, la zelfs al op koers naar hit felbegeerde blok
K 17, even ten westen van Texel. Optost ogenbi
op het terrein van de Rotterdamse Droogdolcmaat-
M-happU (5000 man personeel, opgericht 1992 en dc
eerste werf die In Europa met een drijvend droogdok
op de proppen kwam) driftig gesleuteld aan de „Sea
Quest" van de BP. De grote bazen van de British
Petroleum MU. de heren O'Meara, Pox, dr. Joncs en
Stolk willen coüte que coüte dat het booreiland met
zijn door een winterstorm op de Noordzee knap ge
havende negen ankerkettingen over twee maanden s*w-
het hem toegewezen exploratiegebied lew westen «a
IJmuiden kan worden gesleept.
loordzee is en blijft „een rottig ding'
De heer O'Meara ontving ons in d«
uoge van de „Sea Quest", waaraan
lading verf bepaald niet verspild
zijn. De ontvangst was in de stijl
een booreiland, rauw en met niet
its veel handenschudden.. De lift was
keet, of deed het wel maar niet safe
Doeg naar de zin van de arbeidsinspec-
De ijzeren bak met vier staaldraad-
gekoppeld aan de haak van een
draalkraan was beslist ver onder de
maat van de hele santekraam veilig-
leldsmaatregelen. Maar wie daarover
het milieu van de harde ollejongens
gaan zeuren, kon meteen als een
worden gedoodverfd. Slinge-
ln een zachte Rotterdamse bries
aet een lich'e plof geaet op
platform van de „Sea Quest", zeven-
neter boven- de begane grond. Nou
meteen koffie met wat erbij
daarmee was alle hoogtevrees vrij
li vergeten.
'O» Nederlandse overheid heef t aan BP
blokken toegewezen, die ongeveer
5WI km2 bestrijken in twee gebieden.
zijn gelegen in het nooroosten en
atdelijk gedeelte van het continentale
jM De vier blokken B 13. B 15, B 16
0 16 (in het noordoostelijk areaal)
hebben bij de maatschappij grote ver
lichtingen verwekt. De heer O1 Mee ra
id ons: „We are satisfied". Dat weten
dus, de BP is tevreden met hetgeen
haar door minister De Bock werd ge
geven. „We gaan eerst een behoorlijk
selsmograflsch onderzoek doen" werd
verder meegedeeld. En tot slot de
wel wat merkwaardige opmerking: „We
geven meer voorkeur aan gas dan aan
olie". Het zit erin. een vrijwel rechte
lijn kan worden getrokken van die ka
pitale gasbel bij Slochteren naar het
vier-blokkengebied van de BP. Nog voor
deliger is de situatie voor de NAM
•Nederl. Aardolie Mij), dochter van
Esso (50%) en Shell (50%). De maat-
«chappij heeft een aantal bijzonder
Aantrekkelijke blokken toegewezen ge
kregen. Het blok K 17 wordt zelfs geo
logisch als het summum van olie- of
gaslekkernlj beschouwd. In de kringen
van de oliereuzen wordt nogal luidruch
tig gefluisterd dat Caltex „witheet" is.
De Amerikaanse maatschappij is, zoals
dat heet, ernaast gevallen en heeft zich
dan ook van de olierush op het Neder
landse continentale plat teruggetrokken.
Hetgeen weer een enorme strop voor
Harllngen is, dat door de Caltex min
of meer al was gecharterd als bevoor
radingshaven
Volop werk
De algemene prettige verwachting ls,
dat het hele oliespel de werkverruiming
in Nederland ernorm zal kunnen stimu
leren. Om te beginnen zeker een werk
verruiming voor de werven in Neder
land- Er ls en dat zal men begrij
pen -c- enrom veel nodig voor de uitrus
ting en regelmatige bevoorrading van
een booreiland. Nu ls om het helder te
stellen een booreiland in de inter
nationale wereld een „drilling unit"
een wel heel luxe geval. De markt er
voor is bepaald nog niet zo groot, ln
1967 waren er slechts 14 A 15 ln aan
bouw. Daarin begint echter verandering
te komen Binds men een heel gala tech
nische mogelijkheden en snufjes heeft
uitgedacht om onder het zeewater
oppervlak te kunnen gaan boren. Vóór
de oorlog werkte men met vaste plat
forms, die dus op een bepaalde en na
tuurlijk ondiepe plek bleven staan en
dus vanzelfsprekend heel wat minder
in de miljoenen vielen dan de tegen
woordige diepdrijvers of zelfdrljvende
platforms, waarmee op diepten van
60 A 70 meter kan worden gewerkt.
In ruime mate heeft de Rotterdamse
Droogdok Maatschappij ervaring met
booreilanden. Tot dusverre was de RDM
slechts de bouwer, niet de ontwerper.
„Wij bouwden gewoon de eilanden op
ontwerpen van andere mensen", ver
klaarde ons lr_ Hengst van de RDM.
Het Jaar 1964 ls gedenkwaardig omdat
daarin voor de eerste maal vier Neder
landse scheepswerven (Van der Giessen-
de Noord N.V.. de Nederl. Dok- en
Scheepsbouw Mij. Machinefabriek en
Scheepswerf van P Smit Jr. N.V. en de
Dok- en Werf Mij Wilton-Feijenoord)
gezamenlijk werkten aan de bouw van
het booreiland „Transworld Rig 58".
een opdracht van de Amerikaanse Com
pany Kerr McGee. De aflevering ge
schiedde ln 1966. De Rotterdamse Droog
dok Maatschappij kregen op 8 juni 1965
de opdracht de „Sedco 135-D" te bou
wen. Br werd ln een enorm tempo ge
werkt Een jaar later was de Sedco klaar
voor zijn bestemming Daarna volgde de
,Jle de France" voor de Franse boor-
maatschappij Foramer SA Het eiland
boort naar olie bij Senegal. Op 14 no
vember 1966 werd bij de Rotterdamse
Droogdok MIJ de kiel gelegd voor de
..Sedneth I", op 12 december 1967 was
het booreiland voltooid. De Rotterdam
se Droogdok M3J>: „We doen het net zo
snel als de Japanners. We bouwden de
Sedco ln recordtijd, we hebben dat ook
gedaan met de Sedneth I en we deden
dat ook met de tweede editie van de
Sedneth. die we ln 1967 afleverden".
De Sedneth I ls momenteel ln bedrijf ln
de Middellandse Zee voor de Spaanse
kust
Ervaring met booreilanden maar ook
ervaring met aanverwante schepen,
hu lp vaartuigen ln vaktermen. Daar ls
de „Atlas", een kraanponton met aan
vankelijk een hefvermogen van 1000 ton,
hetgeen bij nader Inzien niet economisch
verantwoord bleek en dus werd dat ver
mogen gehalveerd; voorts de pijpleg-
gers- en gravers „Hugh W. Gordon",
„BAR 279" en de „Capehell" Dan de
„Hercules", een kraanponton, bestemd
om Installaties ln zee te plaatsen en te
verplaatsen. Voorts reparaties aan de
booreilanden „Triton", de „Oriënt Ex
plorer', de „Neptune I". en orders voor
het bouwen van nieuwe constructies en
het doen van reparaties aan platvormen
van booreilanden en onderdelen daarvan.
Zoals dan nu aan de „Sea Quest". Bij
de Rotterdamse Droogdok Mij werd dan
ook terecht opgemerkt: We hebben op
dat gebied dus al een hele stomp werk
gedaan en laten zien".
De conclusie mag seker de volgende
zijn: De Nederlandse scheepswerven
hebben zeer vele mogelijkheden voor het
construeren van uitrustingen voor boor-
werkzaamheden op zee. Daarenboven
zijn de werven aan de Nieuwe Water
weg aan geen limiet gebonden omdat
op die uitgang naar de Noordzee brug
gen noch sluizen zijn.
„Tof dusverre zijn wij slechts bouwers
van eilanden geweest, geen ontwer
pers. Maar nu er steeds meer boor
eilanden nodig sullen zijn, willen toij-
te huur
voor
50.000
zélf ook meer gaan doen. We hebben
daarom zelf de rol van ontwerper op
ons genomen en een booreiland, zelf-
drijvend en met acht poten, op papter
gezet, dat een bijzonder grote veilig
heid heeft gekregen. Het sol onaf
hankelijk van wind en stroom eijn.
Volgens ons het beste type eiland voor
de Noordzee. Kijk, het heeft tot dus
verre zo gezeten. Iedere boor contrac
tor had zijn eigen eiland. Wij willen
daarin verandering brengen: ieder ge
bied heeft zijn eigen eilandtype nodig."
Zo uk zich de leiding van de Rotter
damse Droogdok Mij.
Het zou ln de bedoeling liggen dat
eiland, bouwkosten circa 35 miljoen gul
den, te verhuren Per dag 50.000 gulden!
Zullen er over acht maanden, de ter
mijn door minister De Bock gesteld
waarbinnen met boren een aanvang
moet worden genomen, achttien drijven
de eilanden ln het kleine stukje Neder
landse Noordzee zijn? Of nog meer.
Want de BP bijvoorbeeld wil met drie
booreilanden gaan werken. En zijn die
eilanden er. zullen er dan voldoende be
voorradingsschepen zijn om de werkers
op de platforms van alles te kunnen
voorzien?
Geen zorgen, zo vernamen wij Bevoor
radingsschepen zijn er voldoende, zeker
bij Smit Loyd. Voof de RDM ls het net.
aantrekkelijk genoeg die. schepen te
bouwen, ze zijn veel te klein, Maar het
zullen ook stellig geen parlevinkers zijn,
maar stevige voor hun doel berekende
schepen, de tegen een stootje kunnen
en niet voor de eerste de beste onstui
mige golf SOS beginnen te schreeuwen.
Goudkoorts
Er zal nog heel wat meer nodig zijn dan
een forse vloot bevoorradingsschepen.
Wordt er gas of olie gevonden dan zijn
er pijpleggers nodig om het gevondene
te kunnen transporteren, werkvaartul-
gen, draagvleugelschepen voor de snelle
passage van leiding, technici en beman
ning, helikopters.
„Links en rechts hebben wij de prijzen
gevraagd" merkte de achter een
facade van granietharde zakelijkheid
minzaam lachende president van de BP.
de heer O'Meara, op „Wie het goed
koopste ls, die pakken we". En zo zullen
alle andere big bosses van de oliemaat-
schappen wel redeneren-
Er wordt met miljoenen gekegeld, maar
heus niet lukraak, en men zal heus geen
ton te veel uitgeven op Iets. waarop men
anderhalve ton zou kunnen bezuinigen.
Met alle aanverwante bedrijven mag er
in de naaste toekomst (gelukkig) op een
arbeidshausse worden gerekend. Als
eventuele bevoorradingshavens staan
momenteel LJmulden en Beverwijk heel
hoog genoteerd. Zuidelijker alt er minder
perspectief voor de havens ln het vat
Een van de kunstmatige eilanden,
aantal op hoge stelten pal aal mo
van de Noordzee.
Een stijgende tgoudkoorts ls desalniette
min bespeurbaar ln talloze toeleverings
bedrijven
Zonder omwegen werd one door de lei
ding van de Rotterdamse Droogdok Sflj
gezegd: „Als er olie en/of gas wordt ge
vonden en voor hoeveel procent ver
wachten wtj dat niet dan aden wij
dat er veel werk mal loskomen".
De Noordzee is en blijft echter
een „rottig ding". „Geef mij maar
de Golf van Mexico", aldus de
heer O'Meara. „Als de orkaan Ur
sula of hoe lief je dat ding ook
mag noemen, op komst is, weet
je dat daar dagen en dagen te
voren. In de Noordzee kan het het
ene uur stralend weer zijn en
zestig minuten later word je door
de wind weggevaagd. Vooral in
de winter. En dan die afgrijse
lijk korte golfslag." Er is nog
meer naars op de Noordzee: de
bodem. Die bestaat uit schuivend
zand en dito rotsblokken. Een
precieus geologisch bodemonder
zoek is heel hard nodig vooraleer
te starten met het boren. En
waarom mikt de heer O'Meara
tenslotte liever op gas dan op
olie? Heel simpel: het is gemak
kelijker en goedkoper te trans
porteren. Of de Gasunie met zo'n
dikke zusterbel als die van Sloch
teren nu wel zo gelukkig zou zijn,
is een heel ander chapiter. Wat
ons betreft mag het ook best een
royale oliebel zijn!
/AN LUTZ
Wie rich een Indruk wil vormen ran
de enorme afmetingen van een boor
eiland moet zich noals de tekenaar
het gevaarte Indenken ln het hart
van een stad als Londen. Piccadilly
Circus geeft onvoldoende ruimte.
Dr. W. J. Schuijt
Steeds meer jonge
mensen leven met
gewetensconflict
tegen kernbewapening
verstarring soms een van de belang
rijkste bezigheden schijnt te zijn vai
de Jongeren.
Dr. W. J. Schuijt is lid van het Euro
pees parlement, Tweede-Kamerlid
vice-voorzitter van de vredesbeweginj
Pax Christl en voorzitter van het dage
lijks bestuur ervan. HU is geen pacifist
die dagelijks „weg met de NAVO"
schreeuwt, die met spandoeken protes
teert tegen bewapening en vóór ont
wapening. Wel blijft hij erop hameren,
dat ook een vredesbeweging als Pax
Christl met helpen meebouwen aan
de wereld van morgen, aan een wereld,
die eigenlijk in vrede kan leven. De
pauselijke zendbrief „De vrede in deze
wereld" iPacem ln terris) ls daarbij
zijn handleiding. Zoals het boekje van
Pax Christ!: „Met Pacem ln terris
onderweg", zijn programma geworden
is. He' boekje is intussen al in ver
schillende landen vertaald, enkele ver
talingen ervan staan op stapel.
„Het is geen wonder, dat steeds meer
jonge mensen ln gewetensconflicten
Pax Christi deed onder meer van zich
spreken met een vredesmars naar het
Binnenhof in Den Haag, waar aan de
Tweede Kamer een petitie werd aan
geboden, waarin de jongeren enkele
van hun denkbeelden (meer ontwikke
lingshulp, vredesleger, redelijker be
nadering dienstweigeraars) hadden
neergelegd. De petitie werd door drs.
Schmelzer als voorzitter van de Ka
mercommissie voor Buitenlandse Zaken
in ontvangst genomen.
terechtkomen, als ze denken aan de
wapenwedloop, aan de kernwapens,
aan de dreigende vernieling van een
wereld, waarop zij nog altijd hun hoop
gevestigd hebben. Jonge mensen wil
len leven, zi) verwachten alles van de
toekomst. Maar niet van een toekomst,
die bedreigd wordt door zoiets als een
kernbom. De Jonge mensen maken
geen onderscheid tussen hen, die zou
den willen aanvallen en tussen hen
die zich daartegen willen verdedigen.
Zij maken geen onderscheid tussen
duivels en engelen De een is niet beter
dan de ander. Met deze gedachte pro
beert de jonge man, het meisje, de we
reld bewoonbaar te maken"
Het aantal dienstweigeraars neemt
.sterk toe. Het grootste deel van deze
dienstweigeraars staat voor het levens
grote conflict: „Moet ik meewerken
aan de opbouw of aan de vernietiging".
Een ander groot deel van de Jongeren
aanvaardt de dienstplicht nog als een
bittere noodzaak, als een noodzakelijk
kwaad, omwille van de veiligheid en de
vrede.
Pax Christi houdt zich ermee bezig,
omdat het twee denkwerelden z(Jn
waarin vele ouderen, maar vooral de
jongeren van 1968 leven. Kardinaal
Af rink algemeen voorzitter van Pax
Christi ln Nederland heeft destQds
niet voor niets gepleit voor de om
vorming van het ministerie van
Defensie tot een ministerie van de
vrede. En niet voor niets Is dezelfde
Pax Christi thans begonnen aan een
briefwisseling met niet minder dan
de minister van Defensie.
„NAVO? Goed. aolung deze ln de tegen
woordige verhoudingen nodig is. Maar
dan ook een vredesleger van de Ver
enigde Naties", aldus deze vredesbe
weging. „De Jongeren moeten de mo
gelijkheid krijgen te kiezen voor een
NAVO, omdat deze ln de bestaande
denkwereld nog noodzakelijk ia. Maar
zij moeten ook kunnen kiezen voor
dienstneming ln het vredeakorps van
de Verenigde Naties, of voor het deel
nemen aan ontwikkelingswerk. Op ge
lijke voet met de dienstplicht
Aparte opleiding
Hiervan zegt de vice-voorzitter van
Pax Christi dr. W. Schuijt: „Het prin
cipe moet eerst aanvaard worden.
Daarom gaat het ons per slot van
zaken. Neem de hulpverlening aan
Bihar ln India. Het schijnt toch moge
lijk te zijn militairen ln te schakelen
voor dergelijke lnternatlonule mllltulren,
eventueel in samenwerking met de
militairen ln de ontwikkelingslanden.
Het eiland Ceylon bijvoorbeeld schakelt
zelf zijn militairen al ln voor de ont
wikkeling van' zijn land."
..Dit is de ene kant van de kwestie, mi
litairen Inschakelen voor dit werk.
Daarnaast ligt er het vraagstuk van
het V.N -vredeskorps als alternatief
van de dienstplicht, een korps, dat een
geheel andere taak, een totaal andere
gprlchtheld heeft dan de NAVO Daar
om ook pielt Pax Christi voor een
aparte opleiding van een dergelijk
korps, dat twee taken kan krijgen:
de eerste als een vredekorps by Inter
nationale conflicten, dc tweede als mede
werker bij ontwikkelingsprojecten
De NAVO is dienstplicht, de VN is
dienstverlening. Daarin ligt het wezen -
PAX CHRISTI
WIL MEEBOUWEN AAN
DE WERELD VAN MORGEN
lijke verschil. Dit verschil brengt ook
de noodzaak mee van afzonderlijke op
leidingen: technisch, maar vooral
psychisch. Per slot van zaken ls de
NAVO party maar de VN. niet.
Bindend element
De wereld van vandaag Is de denk
wereld, dat doelstellingen van de
NAVO en de Verenigde Naties volstrekt
overeenstemmen.
De wereld van morgen echter Is de
dienstverlening aan de vrede. De vrede
zelf." De politicus dr. W, Schuyt wQst
er op. dat de Internationale betrek
kingen van de wereld van vandaag
negatief zyn. ZIJ berusten op een fun
damenteel wantrouwen. Maar de vei
ligheid van de nationale burger heeft
zich verlegd naar de veiligheid van
de gehele wereld.
.De gedachte, aan wat alle landen met
elkaar bindt komt thans steeds meer
op de voorgrond. Dat wat ons In deze
wereld van elkaar scheldt, verdwijnt
hoe lunger hoe verder naar de achter
grond. Tenminste dat moet het z(jn.
wy mensen hebben alleen de taak het
leven ln stand te houden ln een tl)d
dat de techniek het leven op aarde
dreigt te vernietigen
TON VAN DEN HOUTEN
