MINI-MODE
AANHOUDENDE ONRUST
OP MONETAIRE FRONT
Ondanks hoge zilverprijs
NOG GEEN RIJKSDAALDERS VAN NIKKEL
pest]
PARIS
MAX HEYMANS:
weer beeldschoon
Een jaar cel
geëist tegen
brandstichter
Verzekering
van en voor
doktoren
Man beroofde
lijk van vriend
in braille geshowd
Dollar opnieuw
onder zeer
zware druk
Meer zilver dan
munt waard is
I VRIJDAG
VRIJDAG 15 MAART 1968
DE LEIDSE COURANT
GEVANGENIS IS
GEMAAKT OM ERUIT
TE ONTSNAPPEN
Partje
rrespondent)
t (Van
PARIJS De grote zaal
rijse rechtbank zat vorige week
rampvol, toen drie beklaagden binnen
werden gebracht, beschuldigd
muiterij op het eiland de Ré, voc
Oceaankust bij La Roebelle, In
rember van het vorige jaar. liet
ren Talbotier, Clément en Condé, alle
drie jongemannen in de leeftijd van 25
Jaar. En toen dat proces, in de och
tenduren gehouden, afgelopen was
kwamen nog vier beklaagden bin-
'|en. voor wie de middagzitting
was bestemd: een gevangene. luiste
rend naar dc naam van Vargas en
cipiers. Vargas werd er van ver
lacht, dat hij een medegevangene had
»ten ontsnappen, een zekere Claude
'enne en de drie cipiers kregen op hun
oterham, dat zij met het bewaken van
laude Tenne veel te nonchalant wa-
geweest. Waar wel wat van waar
)m te beginnen met Claude Tenne, die
lang voor de boeg had wegens
loord op een commissaris van politie
jdens de Algerijnse oorlog. Claude
en handige jongen, die mis-
:hien wel eens naar de film „La
rande Illusion" heeft geken, waarin,
i van de hoofdpersonen zegt, dat 'n
angenis gemaakt is om eruit te ont
luchten. Die woorden heeft hij goed
zich opgenomen en er naar gehan-
eld. Telkens als op het eiland de Ré
•angenen hun straftijd hadden uit-
?zeten, mochten ze naar huis. Ze pak-
hun spullen in een ijzeren kist, zij
de kist gingen op de boot naar het
aste land, begeleid door gendarmes en
wmaal vaste grond onder de voeten
ren ze vrij. Claude had al verschei-
malen gezien, dat zijn maats naar
s mochten, maar hij had tevens ge-
n. dat de ijzeren kisten waarin offi-
el de bagage van de gevangenen be
n-de te zitten, nooit door de gendar-
s of dooi- de cipiers werden gecon-
oleerd. Claudes besluit was toen
iel genomen. Een half jaar lang
le respect voor zulk een uithoudings-
irmogen oefende hij zich om in 'n
teren kist van een van zijn maats te
uipen en daarin een kwartier, een
uur en nog langer bewegenloos te
'en liggen. Na zes maanden oefe-
sliep Claude, opgebouwen in zijn
even best als languit in zijn ijze-
ledikant. En toen het eindelijk zo
was, dat Vargas naar huis mocht,
oop Claude Tenne in de kist van
is. de onnozele gendarmes en ci-
zetten de kist aan boord, Claude
linde op de golven naar de over-
toen hij aan de vaste wal was
ng de kist open en Claude koos het
npad. Al die tijd, tijdens zijn over-
:ht. had hij rftaar één angst: dat de
van dc* gevangenis zouden be-
Claude, achtervolgd door alles
ilin Frankrijk aan politie gemobili-
kon worden, kwam met valse
over de Belgische grens en
reisde hij naar Rome. waar
zijn intrek nam in een goed hotel
m sterveling deed hem meer wat,
mt uitlevering door de Italiaanse
titie hoorde er niet bij.
alles gebeurde op 3 november
irleden jaar. Vanzelfsprekend werd
gevangenisdirecteur van de Ré a la
(inute ontslagen en zijn opvolger kon
zijn fatsoen niets anders doen
in het gevangenisreglement naar de
Iter toepassen. Wat onder meer bete-
inde: de gevangenen moesten een
vroeger naar bed Dat kan men
kleine kinderen doen. maar niet
et grote mannen. Op 7 november,
Claude Tenne al hoog en breed in
ome zat, brak in de gevangenis uit.
at de kranten met een groot woord
luiterij" hebben genoemd. De recht-
nk moest in de ochtendzitting uitzoe-
vie met het vechten het eerst be-
n was Talbotier. in het gewone
elektriciën van zijn vak, kwam
rond voor uit dat hij uit zijn cel op
derde verdieping een tafel naar
neden had gesmeten, bijna op het
fd van een cipier. Maar, zei hij.
zijn door nieuwe bewakers, die wij
lemaal niet kenden, gejudast en ge-
ovoceerd. De vorige directeur was
braaf type, hij liet ons over-
rustig in ons tuintje werken, hij
greep ons en wij begrepen hem. Ziin
'olger was een bullebak, die ong de
snapping van Claude Tenne zou in
keren. Op die manier kwam het van-
f tot vechtpartijen. Clément en Con-
'erdedigden zich op dezelfde ma-
en begrepen niet goed, waarom
n de beklaagdenbank stonden. En
n hun kant hingen de cipiers een
:1 ander verhaal op. Niet zij. maar
levaneenen waren begonnen,
voorzitter van de rechtbank was
humaan man. Hij begreep best. dat
gevangenen geen koorknapen en de
'?rs geen missionarissen waren Hij
de beklaagden zonder boeien bin-
brengen en in de pauze mochten
in de wachtkamer rustig met hun
iwen en familieleden praten. Hij
'1de lichte straffen uit. Talbotier die
tafel naar beneden had gekeild.
eerlijk gezegd had, dat hij het
laan had, kreeg drie maanden. Con-
'n Clément werden veroordeeld tot
boete van 500 frank
de middag kwam Vargas voor de
'ene tafel. Hij bezwoer bij alle hei
dat hij eigenhandig al zijn spul-
de ijzeren kist had gpstoDf toen
in vrijheid werd gesteld. Hoe Clau-
Tenne in en uit de kist was geko-
wist hij niet, ook al sloeg men hem
3d. Bewijzen, dat hij het wel gedaan
1. waren er niet. dus wat moest de
hter? Hij sprak hem vrij Bleven
over de 3 bewakers, beschuldigd
onachtzaamheid. Een van hen
*g 250 frank boete en de twee an-
n profiteerden van de twijfel of hel
hun schuld was. Het publiek in de
applaudiseerde geestdriftig. Het
'dgeklap was tevens bedoeld voor de
JPPe advocaat die de rechter had
ten te vermurwen door te zeggen,
de politieke gevangenen uit de tijd
de Algerijnse oorlog al jaren lang
gemaakt waren met de dode mus
de amnestie.
ar«chijnlijk is Vargas na zijn in-
jheidsstelling onmiddellijk doorge-
■bd naar Claude Tenne in Rome. Wat
len die twee daar gelachen heb-
(Van c
moderedactrice)
iar Mas
voorjaar
AMSTERDAM—r In de oesterwitte duiventil.
Hegmans leeft en werkt en elk seizoen zijn »n
werpen onti<ouwt, toonde hij gisteren de collecti
1968. .Jlet wordt,beeldschoon!", had hij, nop met tekeningen
ii de hnnd en de schaar tri de stof, voorspelt. Er bleek geen
'etter van overdreven te zijn.
Vu alle materialen, tot zelfs oud-roest, kunnen dienen tot
kunstwerk, zijn de fraaie stoffen die Heynuins gebruikt
tonder andere van Spandon en van Van Heek) zeker niet
•e min. Maar het ia vooral om zijn originaliteit dat hjj
kunstenaar mag heiten. HU kopieert niet, maar volgt zijn
■igen „zin", en rnijdt daarbij elke zweem van vulgariteit.
Die eigenzinnigheid past to< h steeds in het modebeeld maar
blijft oorspronkelijk r-n duidelijk herkenbaar. Dat hij mo
menteel met lage taille en zwierige rokken zo volmaakt in
de pas loopt met veel Franse couturiers, ligt niet aan Max.
maar aan Parijs dat zich bezonnen heeft op een stijl die hem
al lang zeer e'gen ia.
In het „ensemble" culmineert zijn smaak df mantel in
verrassende tegenstelling tot het „Interieur" van voering en
japon, het tailleur tegenover voering en blouse. De favo
riete kleuren zijn ditmaal wit. marine en shocking pink, u
ziet: niet het Franse rod, wit. blauw dat als modedriekleur
over het hele westen wappert, inar eigenzinnig het cyclaam-
rood waarmee Schiaparelli destijds de wereld schokte. Ver
rukkelijk zijn dan ook zijn witte mantels, bijvoorbeeld ge
voerd met pinkwit geruite wollen stof waarvan ook de
japon is gemaakt met knap verwerkte, schuin tussen ge
zette seinuur en schuine binnenkant van stolpplooien.
Ongelooftijk gedistingeerd zün de wit wollen tailleurs met
afstaand jasje, de lage ceintuur losjes gehaald, soms een
Maoknaagje, soms diepe revers, en vaak met koperen kno
pen gegarneerd, daarbij licht klokkende, geplooide of rech
te rokken met een overslag, en daaronder de imprimé-
zijden verrassing. Blauw-wit excelleert in vensterruiten en
pied de cocqwefsels, het laatste voor een mantel over een
witte wollen japon van het zuiverste snit: plooirok en kleine
mouwtjes, lage marine leren ceintuur, pink rose sjaal ln
het décollecté.
GEDISTINGEERDE
VOORJAARSMODE
IN WIT-MARINE-
SHOCKING PINK
Geen show van Heymans is compleet zonder zeer fijn rib
fluweel van Van Heek Schuttersveld Ditmaal een twee
ledig wandeljurkje in monnlksbruln met bruin genopte witte
seraft en hoedje, een een brutaal roze rode tailleur met
lage revers, steekzakjes en straasbewerkle knopen. Naast
de drie kleuren van dit seizoen, speelt ook de tint van rok-
topaas een rol, het zachte beige dut glanst faille voor een
eocktailtallleur met gladde wikkelrok.
Een koninklijk onderwerp uit (leze collectie is de faille
avondmantel van het schokkendste roze. gedragen op een
japon waarvan het pink gedeeltelijk wordt verzacht mei
beige kant dit het boteroachttg hesje i gg gg
de zoom bedekt.
i brede rand
De essentie van Heymansmode is moeilijk onder woorden te
brengen en is ditmaal helaas met representatief gefotogra
feerd. Het is een schoonheid, die de muzen eraan aevm.
uant het zijn geen duiven maar muzen die deze til (tinnen-
zweven om inspiratie te brengen.
HAARLEM (ANP) Wegens diefstal
en tien brandstichtingen, in Haarlem ge
pleegd. eiste de officier van justitie bij
de Haarlemse rechtbank tegen de 20-ja-
rige glazenwasser W. W. van V. een ge-
waardelijkc terbeschikkingstelling van de
twee maanden voorwaardelijk en voor
waardelijke ter beschikking stelling van
regering.
Begin december werd de glazenwas
ser in Haarlem aangehouden na een in
braak in een warenhuis. Bij een onder
zoek kwam aan het licht, dat de jonge
man in de loop van het vorige jaar tien
maal betrokken was geweest bij brand
stichting waarbij mensenlevens op het
spel hebben gestaan.
(Van onze correspondent)
UTRECHT Na drie jaar van voor
bereiding is in Utrecht de NV levensver
zekeringsmaatschappij van de Neder
landse Vereniging van Artsen-automo
bilisten (LVAA) opgericht. De LVAA, de
vijfde dochteronderneming van de. NV
AA. zal met haar werkzaamheden be
ginnen. zodra de verzekeringskamer de
wettelijk verplichte vergunning heeft af
gegeven. Buiten het normale pakket van
verzekeringen geeft de nieuwe levens
verzekeringsmaatschappij nog twee mo
derne vormen van risicoverzekering: de
tijdelijke verzekering van kapitaal bij
overlijden tegen een jaarlijks stijgende
premie en de zelfstandige berg-rentever-
zekering.
De tarieven van de LVAA liggen aan
zienlijk onder die van de andere maat
schappijen op dit gebied, hetgeen onder
meer mogelijk is geworden, doordat de
LVAA zonder tussenpersonen werkt en
niet het winstoogmerk, doch de dienst
verlening primair is. Onder bepaalde
omstandigheden zal de LVAA krachtens
haar statuten ook aan niet-leden van
de NV AA contracten kunnen aanbieden.
Men denkt hierbij speciaal aan beoefe
naars van vergelijkbare vrije beroepen
als dat van een arts, onder meer in de
paramedische sector.
Geboortehuis van
bisschop Bekkers
bejaardentehuis
(Van onze correspondent)
SINT-OEDENRODE HET geboor
tehuis van mgr. W. Bekkers, de boerde
rij „Sluitappel" in Sint-Oedenrode. is
op verzoek van de familie Bekkers door
de gemeente Sint-Oedenrode aange
kocht.
De toestand van de oude boerderij
bleek niet langer geschikt voor de heng-
stenhouderij van Shetlandpony's. Het
ligt in de bedoeling om op de plaats van
de boerderij een bejaardenhuis te bou-
Burgemeester I Werner acht het niet
uitgesloten, dat dit bejaardentehuis naar
mgr Bekkers genoemd zal worden.
(ADVERTENTIE)
Een voorbeeld uit het grote
Mossel en Versleeye assor
timent.
DE ENIGE
ECHTE
HAMMOND
Het orgel dat reeds 30 jaar
aan de top staat. Beroemd,
bekend, ongeëvenaard.
Alleenverkoop voor Den
Haag, Leiden, Delft en
omstreken
MOSSELVERSTEEGE
Alle goede merken in één zaak
Den Haag Groningen - Heerlen
Zoutmanstraat 53d - 40c.
Tel,J)7G - 333970
VERDUISTERING
Schooldirecteur
voor rechter
GRONINGEN (ANP) Dc officier
van justitie bij de rechtbank te Gronin
gen heeft 10 maanden gevangenisstraf,
waarvan 2 maanden voorwaardelijk met
een proeftijd van drie jaar geëist tegen
de 50-jarige gewezen rijksreclasserings-
ambtenaar W. M. S. uit Groningen, die
verdacht wordt van verduistering rond
20.000 gulden als voormalige directeur
van de stichting Remedial Teaching te
Groningen, een school voor moeilijk op
voedbare kinderen.
S. werd verweten, dat hij er een eigen
administratie op na hield en een deel van
de leerlingen niet opgaf aan de secreta
ris-penningmeester van de stichting. De
bedragen, die hij van de ouders van de
kinderen inde, zou hij in eigen zak heb
ben gestoken
STADSKANAAL (ANP) De ge
meentepolitie van Stadskanaal heeft de
39-jarige J. L. uit Musselkanaal gear
resteerd wegens beroving van het lijk
van de 60-jarige heer S. van der Flag
uit Tweede Exloermond. De heer Van
der Flag was in de woning van J. L.
aan een hartverlamming overleden. L.
heeft het lijk met een tang de ringen
van de vingers geknepen en beroofde 't
ook van een horloge en een portemon-
(Van onze correspondent)
BU88UM. Terwijl door
het lokaal van het
Koninklijk Instituut tot
Onderwijs voor Blinden
aan de Amersfoortse-
straatweg in Bussum een
charmante stem klinkt,
die de kwaliteiten van een
minijurkje in bonte kleu
ren aanprijst, schrijdt een
mannequin bevallig over
dc houten vloer. Tussen
de rijen stoelen houdt zij
af en toe stil wanneer een
aarzelende hand over haar
jurk glijdt. Zorgvuldig
wordt de structuur van de
stof en de coupe bevoeld.
Nadat de modecreatie vol
doende in braille is „be
keken" en bekritiseerd,
gaat de mannequin verder.
Het meisje, waarvoor zij
zeëven stil stond, tikt haar
vriendinnetje aan: „Een
geweldige jurk, meid. De
stof voelde zo lekker aan,
echt iets om te hebben".
De mannequin heeft in
middels haar laatste ronde
gedaan en gaat door de
zijdeur af. Het wachten is
op de volgende kandidaat
in de modeshow. Een
modeshow, kijkspel bij uit
stek, voor blinden. Bizarre
hippe creaties van mode
ontwerper-mannequin So
phie van Kleef, stoere kos
tuums van Dick Holthaus.
flatteuze schoenen in ont
werp van Bata
JURK GOED ALS-
IE MAAR LEKKER RUIKT
Het doel van de mode
show was. zo vertelde de
leidster mejuffrouw Boot,
om de blinde tieners en
twens van het instituut
een indruk te geven van
wat er wordt gedragen
door hun leeftUdgenoten,
die kunnen zien, zodat ook
zij gemakkelijk komen tot
aanschaffen. De mode
show was gewoon een
speelse originele variant
in het proces van aan
passing in de maat
schappij. De show was
daarvoor een geschikte
vorm, omdat de tieners
van het instituut op nor
male wijze in contact ge
bracht kunnen worden
met leuke eigentUdse kle
ding. Bovendien werden
zij door de show in staat
gesteld met de kleren in
aanraking te komen en
ermee vertrouwd te raken.
Natuurlijk hebben de
blinden een andere waar
deringsnorm voor hun
uiterlijk. Kleuren tellen
niet zo zeer als de stof
zelf. Een bontjas kan mooi
zijn, omdat hij lekker
zacht en glad aanvoelt,
een mantel van ruwe stof
ls lelijk. Ook de reuk, die
een ding verspreidt, is be
langrijk. Dit geldt niet
alleen voor kleding, maar
ook voor make-up. Het be
hoort tot het revaluatie
proces om de blinden de
gewoonte aan te leren
zorg te hebben voor hun
uiterlyk. Aanvankelijk ge
ven zij daar zelf nauwe
lijks om, maar als hot
eenmaal gewoonte ls ge
worden dan is ook een
blmde tiener enthouai&st
voort hippe kleding.
Dat ondervond een lang
harige jongeman, die zelf
verzekerd de zaal in
stapte. Fel gekleurd over
hemd met opstaande
boord. brede stropdas,
nauwe pantalon met ex-
"hofbilant" vWjd uitstul
pende pUpen. witte sok- discussie over de wijdte
ken, glimmende schoenen, van de broekspijpen. Er
Getekend Dick Holthaus. wordt gemeten cn be-
Midden in zUn show voeld. En pas nadat alles
wordt hij staande ge- uitvoerig ln braille Is „be
houden door twee jongens, keken", kan de jongeman
Zij duiken op de grond cn zijn weg vervolgen,
bégtwneir -een nttvoerlde
r-
TILBURG Opnieuw staat de dollar
onder zware druk. Speculanten van
wie de meesten uit Frankrijk afkomstig
zijn hebben in de laagte dagen een
grote vraag mar goud uitgeoefend, die
er toe noopte dat de landen van de zo
genaamde goudpool voor de vierde keer
in het laatste half jaar een verklaring
moesten geven dat z(j bereid zijn tegen
de officiële goudprijs goud te verkopen.
Deze verklaring houdt ln, dat voorlopig
de goudpolitiek ongewijzigd zal worden
voortgezet en dat er geen embargo komt
op Amerikaanse goudafgiften.
De jongste golf van onrust hangt nauw
samen met het uitblijven van passende
maatregelen in de Verenigde Staten om
haar tekorten op de betalingsbalans te
keren. Deze zijn in het afgelopen jaar
opgelopen tot ruim 3.6 miljard dollar
Voorts verzet het Amerikaanse Congres
zich nog steeds tegen de doorvoering van
belastingmaatregelen die de binnenland
se economie van liet land in evenwicht
moeten houden.
In zeker opzicht bevindt de dollar zich
thans ln dezelfde situatie als het pond
sterling vóór de recente devaluatie. De
druv op de dollar om te devalueren neemt
hand over hand toe. vooral van de zijde
vna Frankrijk. De Fransen hebben er
nooit doekjes omgewonden dat zij een
einde willen zien aan de monetaire hege
monie van de Amerikaanse dollar. De
Fransen redeneren als volgt: het 16 niet
langer acceptabel dat de rijkste natie ter
wereld zijn buitenlandse investeringen fi
nanciert door middel van enorme jaar
lijkse tekorten op de betalingsbalans. De
bevoorrechte positie vande dollar heeft
het mogelijk gemaakt dat de Amerikaan
se onde:-nemingen een zeer groot deel
van de Europese industrie hebben kun
nen overnemen De Franse Industrie is
van dit economisch Imperialisme niet ln
de laatste plaats de dupe geworden.
De Fransen stellen onophoudelijk voor
terug te keren naar de gouden standaard.
Niet de dollar maar uitsluitend het goud
komt volgens deze standaard in aanmer
king asl basis voor de Internationale li
quiditeit.
Niet onjuist
In de Franse redenering zitten een
aantal punten die niet onjuist zijn. hoe
wel de verwerkelijking van haar plannen
geen oplossing geeft, voor de gerezen
moeilijkheden. f>? Verenigde Staten heb
ben in 1934 de goudprijs kunstmatig op
35 dollar per troy ounce vosigesteld. Deze
prijs is nogal willekeurig. ZIJ ls geen re
sultante vdn de vraag en aanbod op een
vrije markt bij een vrije prijsvorming.
Deze fictieve prijs kon dan ook alleen ge
handhaafd worden doordat de Amerika
nen zich keer op keer bereid verklaarden
het goud tegen die prijs aan te kopen en
te verkopen. Dus redeneren de Fransen:
ln wezen ls de dollar geen op goud ge
baseerde valuta, muar is het goud een
dollarvaluta geworden en aan dit mono
polie moet snel een einde komen omdat
zij nadelig is voor de landen die veel
goud hebben en weinig dollars. Frank
rijk is zo'n land. De Fransen hebben ln
de afgelopen zeven Jaren geen gelegen
heid voorbij laten gaan om verkregen
dollars tegen Amerikaans goud In te wis
selen hetgeen er mede toe heeft geleld
dat de goudvoorraad van de Verenigde
Staten ln tien Jaar tijd tot de helft Is
geslonken en nog slechts een waarde
heeft van dertien miljard dollar De In
vesteringen op korte termijn van de V.S.
ln het buitenland belopen een bedrag van
ruim dertig miljard dollar. De helft van
de waardepapieren ls echter ln handen
van buitenlandse centrale banken, die de
dollarwaarden zouden kunnen verzilveren
om vervolgens de dollars tegen goud om
te wisselen, nl een dergelijk geval blijft
er vande goudvoorraad van de Verenigde
Staten niets meer ovpr.
Wordt nu de goudprijs verdubbeld
hetgeen een devaluatie betekent dan
verdubbelt ook de waarde van het Ann-
rikaans goudbezit. De schulden aan het
bditenland zouden dan weer door goud
zijn gedekt. Tót zover heeft de Franse
redenering positieve kanten. De Verenig
de Staten kunnen weer met een schone
lel beginnen en zullen niet meer zo ge-
Van onze purlementaire redactie)
DEN HAAG Door de stijging van dc zilver-
prijs op de wereldmarkt zijn ook onze zilveren
guldens en rijksdaalders meer waard geworden.
Het is zelfs zo. dat dank zü een zilvergehalte van
72 procent de gulden voor ongeveer 1.20 gulden
aan zilver bevat. De z.ilverwaarde van een rijks-
daaldei bedraagt momenteel ongeveer 2.75 gulden
(de zilverprijs beweegt zich tussen 250 en 260
gulden per kilo).
Zo op het oog zou men dit als een aansporing
kunnen beschouwen om nu maar op grote schaal
zilveren guldens én rijksdaalders te gaan verza
melen en in de smeltoven te werpen om zo het
pure zilver te verkrijgen en daarmee winst te
maken. Niets is echter minder waar. Ten eerste
is het wettelijk verboden aan het publiek om mun
ten aan hun normale bestemming te onttrekken
Het zuiveringsbesluit van 1945 verbiedt ook met
name het omsmelten van munten. Dit omsmelten
is op zichzelf trouwens ook weer een zaak die geld
kost en die bepaald niet met behulp van het eerste
de beste potkacheltje kan worden uitgevoerd.
Het is wel zo dat bij een vrij hoge zilverprijs de
istei
we zilveren guldens en rijksdaalders aan te maken
De noodzaak daartoe doet zich pas voor wannen
hel aantal in omloop zijnde munten, door welkt
oorzaak ook, te weinig blijkt om aan de behoefte
van het publiek te voldoen. Op het ogenblik vindt
geen nieuwe aanmaak van zilveren munten plaats
Er zijn momenteel circa 168 miljoen zilveren
guldens in omloop en 44 miljoen rijksdaalders
Nikkel
Vorig jaar juli is overigens zoals men zich her
inneren zal een wetsontwerp door het parlement
aanvaard, dat de minister van Financiën bevoegd
heid geeft om nikkelen guldens en rijksdaalders
nikkelen munten te zijn aangemaakt door de rijks
te laten vervaardigen Er schijnen reeds van die
munt, maar minister Wittevcen (Financiën) vindt
hei nog niet nodig deze munten in de circulatie
te brengen Bevoegde instanties hebben ons des
gevraagd verklaard dal ook nog geen datum ge
noemd kan worden waarop dit zal gebeuren. Mei
het thans in circulatie zijnde aantal guldens en
rijksdaalders kan aan de vraag van het publiek
voldoende worden voldaan
De grote afnemers van zilver zijn behalve dc
muntmakers voorts de sieraden- en de foto-indus
trie Hoewel op vele plaatsen ter wereld zilver
gevonden wordt, heeft men moeite om de vraag
bij te houden. Ook speculanten dragen er hel
hunne toe bij om de zilverprijs van tijd tot tijd
op te jagen
Goudkoorts
Min of meer parallel niet de ontwikkeling op d«
zilvermarkt loopt de situatie op de international'
goudmarkt. Onzekerheid over de vraag of de dol
lar zijn waarde zal handhaven dc Vietnamese
oorlog werkt sterk deflatoir heeft de laatste
weken een goldrush doen ontstaan. Traditionele
goudkopen als de Arabische oliesjeiks en andere
Oosterse rijkaards bemerken dat ook vele vermo
gende particulieren, ondernemingen cn instellin
gen uit de rest van dc wereld een sterke neiging
vertonen om „in het goud te vluchten". Dit ver
mindert uiteraard het kapltaalaanbod voor het
verrichten van investeringen, die nodig zijn vooi
vergroting van het produkticupparaat en verbete
ring van de weerkgelegenheid.
Kaar goud
Het is overigens in Nederland verboden aan par-
ticulieien om „baar goud" t<- bezitten en/of te
verhandelen. Het gaat daarbij uitdrukkelijk om
baren goud met de daaraan officieel gestelde eisen
van gewicht en afmeting. Alleen een aantal goud-
verwerkende industrieën is van dit verbod uitge
zonderd. De handel in goud in de vorm van sie
raden, ringen etc. is vrij. Het is overigens niet zo
dat de goudkoorts ook de gewone man zou heb
ben aangestoken. Weliswaar hebben goud- en zll-
verzaken en juweliers de afgelopen jaren hun
omzetten niet onaanzienlijk zien stijgen, maar dit
kan worden toegeschreven aan de verruiming van
de welvaart en de toenemende neiging tot het
doen van luxe-uitgaven in het algemeen.
Ander aspect
Er ls echter een ander aspect aan deze
zaak die het voor de V. S onmogelijk
mankt de Franse wensen in te willigen.
Immers elke devaluatie betekent dat de
waarde van de schulden aan bet buiten
land ln waarde dalen. Een goudprijsver
hoging van honderd procent heeft tot
gevolg dat deze wordt gehalveerd; dat wil
zeggen van dertig miljard dollar wordt
teruggebracht op 15 miljard dollar.
Een dergelijke manoeuvre is hetzelfde
als confiscatie. De buitenlandse schuld
eisers van de V.S. zij de Amerikaanse
waardepapieren en dollartegoeden bezit
ten worden in één klap vijftig procent
armer r>mgekeerd wordt de V S er beter
van. Zij heeft haar schuld gehalveerd en
haar goudvoorraad in wnurde verdubbeld.
Een dergelijke situatie ls ondenkbaar:
de vrienden van de Verenigde Staten
die de goudpolitiek steeds hebben ge
steund zouden door devaluatie worden
gestraft terwijl de tegenstander
Frankrijk wordt beloond Immers ook
haar goudvoorraad stijgt ln waarde De
Fransen hebben er wel voor gezorgd geen
dollartegoeden aan te houden ZU wisse
len die steeds snel om tegen goud.
Ook een goudprijs biedt geen oplossing.
De «terke vraag zou er toe lelden dat de
prijs spoedig zou gnnn stitgen hetgeen
voor dollnrher|ttei\ soortgelijke nadelen
zou opleveren.
Met het oog op deze aspecten van een
eventuele devaluatie ls het te begrijpen
dat de belangrijkste industriële landen
met uitzondering van Frankrijk geen
hervorming van het internat tonaal mo
netair systeem wensen waarbij de goud
prijs wordt losgelatenDaarom hebben
deze landen op het einde van 1967 op een
vergadering van het Internationaal mo
netair fonds andere maatregelen geno
men, namelijk de Introductie van speci
ale trekkingsrechten op het fonds die het
karakter hebben van additionele mone
taire reserves Deze maatregel ls op zich
zelf ontoereikend om bet Amerikaanse be-
tallngsbalanstekort op te vangen. Een
betere oplossing voor dit probleem zou
zijn dat de eeo landen die overschotten
op hun betalingsbalansen hebben, deze
zouden wegwerken Revaluatie van de be
treffende valuta's is hiervoor noodzake
lijk. De Duitsers zijn hiertoe eventueel
wel bereid. Frankrijk onder geen voor
waarde. terwijl de Beneltixlanden en Tta-
11N een bedenkelijk gezicht trekken als
over dit Idee wordt gesproken.
Niets wijst er op dat de vijf van de
EEO buiten Frankrijk bereid zijn
een Europees monetair systeem te vor
men dat tegenwicht kan geven aan de
dolnlr Meer dan ooit zou Europa In
clusief de Fransen nu kunnen profite
ren van solidariteit op dit punt Aan de
monetaire hegemonie van de Verenigd#
Staten zou dan een einde kunnen wor
den gemaakt /onder dat de VS. of een
van de EEQ-landen. eventueel inclusief
Groot-Brlttannlë. enig nadeel muden on
dervinden.
