SPELERS KOMEN
ALS VRIENDEN
EN MET
GEZONDE RIVALITEIT
IN HET VELD
Feijenoord hoopt
op kanon Kindvall
Zeventig
jaar
geleden
haalde NVB het bekerprohleem in huis
ZATERDAG 9 MAART 1968
Ajax-voorzitter Jaap van Praag
DEN HAAG Voorzitter Jaap van Praag van Ajax is met
recht trots op zijn club. Sinds hij in juli 1964 als opvolger
van Jan Melchers op de voorzittersstoel terecht kwam, is
het met Ajax, dat toentertijd ternauwernood de degradatie
kon ontlopen, bergopwaarts gegaan en momenteel is Ajax
de best spelende voetbalclub in Nederland en kan het zich,
gezien de prestaties van de laatste twee jaren in het toernooi
om de Europa Cup, eveneens als een topclub beschouwen in
het Europese voetbal. De gewiekste zakenman Van Praag
heeft in die luttele jaren getoond ook een bijzondere neus
te hebben voor het ware voetbaltalent. Met Johan Cruyff en
Piet Keizer als de grote vondsten heeft Ajax voorts met het
contracteren van Henk Groot, Klaas Nuninga en Sjakie Swart
een aanval gecreëerd, die als de produktiefste, maar ook als
de best spelende voorhoede van het nationale voetbal geldt.
Daarbij kwam nog door het vrij onverwachte vertrek van
de Engelse trainer Buckingham in '64 de steun van Rinus
Michels (40), die Ajax door en door kende, omdat hij er elf
jaar (19461957) zelf in had gespeeld, meestal als midden
voor. In 1947 en 1957 hielp hij op die plaats mee aan het
behalen van twee kampioenstitels.
Ondanks het belang van de wedstrijd en de onmiskenbare rivaliteit be
hoeft de sportiviteit geen geweld te worden aangedaan.
Morgen staat voor de zoveelste maal het altijd be
langrijke treffen tegen de belangrijkste rivaal van de
Amsterdammers, het Rotterdamse Feijenoord, op het
programma. Het is een soort traditie geworden om
deze ontmoeting te betitelen met „de wedstrijd van
de waarheid". Het Feijenoord van vandaag is het
moet helaas gezegd worden niet meer de ploeg,
dip vóór de verrassende opmars van"Ajax de rol van
m „gouden team" in het voetbal vervulde met bet
fl mooiste, vernuftigste én succesvolste voetbal.
Zullen de gouden jaren terugkomen? Op het ogen
blik is de situatie voor het behalen van het kam-
I pioenschap in de topklasse van het betaalde voetbal
nog geheel ten gunste van de Rotterdamse club. Door
1 de misstap van Ajax (zondag tegen F.C. Twente) is
de voorsprong op de Amsterdammers uitgelopen tot
vier punten. Had Feijenoord de kracht van vier jaar
geleden, de club zou al op fluweel hebben gezeten.
Thans doet men de merkwaardige ontdekking, dat
Feijenoord zich met de toch koninklijke voorsprong
op de machtige Amsterdamse rivaal verre van kip
lekker voelt. Want ondanks de betere en zo op het
oog zeker lijkende leidende positie van Feijenoord,
is men er met alle Rotterdamse chauvinisme in de
Maasstad van overtuigd, dat Ajax nog de beste club
in het betaalde voetbal is.
Met zorg
Geen wonder dat Rotterdam de komende ontmoeting
tegen Ajax met bange voorgevoelens tegemoet ziet.
Het bestuur van Feijenoord verheelt die zorg ook
niet. „Onze aanval heeft nog niet de helft van de
stootkracht als die van Ajax, al mag Samardzic de
laatste tijd dan wat zijn losgekomen. Onze enige hoop
is dat Kindvall eindelijk weer eens tot doelpunten-
zal komen. Hoe onze verdediging het fcal houden
tegen Cruyff en zijn collega's? We moeten er maar
het beste van hopen".
Het is duidelijk dat Feijenoord niet met een lading
optimisme en met een opgewekt hart naar het Olym
pisch Stadion zal gaan. De énige troost is, dat bij een
nederlaag de voorsprong altijd nog twee punten be
draagt. Maar met nog negen wedstrijden voor de
boeg! Het zal dan moeilijk zijn Rotterdam weer terug
te brengen in het toernooi om de Europa Cup.
Over de vermoedelijke uitslag van deze „wedstrijd
van de waarheid" hult ook voorzitter Jaap van Praag
van Ajax zich in een sfinxachtige nietszeggendheid.
Hij haalde het stereotiepe zinnetje voor de dag: „Een
bal is rond en kan alle kanten heenrollen. Ik hoop
op een mooie en sportieve wedstrijd. Ik weet wel dat
onze jongens er echt zin in hebben".
Geen koude oorlog
Er is hier en daar weer e^ns opgemerkt dat de ver
houding tussen Ajax en Feijenoord nog altijd op
scherp staat. Jaap van Praag boort alle geruchten
hierover resoluut de grond in. „We hebben een hele
prettige verstandhouding, er is geen sprake van een
koude oorlog. Ik ben heel goede vrienden met mijn
collega van Feijenoord, Couwenberg. We hebben nooit
woorden gehad. Dat had ik trouwens ook nooit met
Kieboom, de vroegere voorzitter".
Er is natuurlijk wel eens wat geweest, de verhouding
tussen beide clubs is heus niet altijd om over te ju
belen geweest. Daarvan kan men lezen in het boekje
over Ajax, getiteld „Ajax een klasse apart". Er staan
JAAP VAN PRAAG
prettige verstandhouding
vele wetenswaardige dingen in. Begin 1966 speelde
Feijenoord thuis tegen Ajax. De situatie was toen
precies andersom als nu in 1968 Ajax had toen
vier punten voorsprong.
„Het was een fijne, maar toch een nare dag", her
innert zich Van Praag later. „Zoals we toen ontvan
gen zijn! Onvoorstelbaar. Er was niemand van het
Feijenoordbestuur. Een of andere terreinknecht wees
de jongens naar de kleedkamers. Ik begreep niet wat
er aan de hand was. Vroeger waren we altijd als
vrienden ontvangen, met koffie en zo. Dat is nor-
ij
DEN HAAG De inhaaldag in de vaderlandse voet
balwereld is typerend voor de verhouding tussen het
normale competitievoetbal en het bekervoetbal. Ener
zijds de topper AjaxFeijenoord en daarnaast wat
wedstrijden in de bekercompetitie, een terrein dat in
het Nederlandse voetbal tot de achtergebleven
gebieden moet worden gerekend. Terwijl in de belen
dende landen het bekervoetbal hoog staat aangeschre
ven en het veroveren van de beker in bijv. Engeland
en Duitsland een hoogtepunt in het bestaan van welke
vereniging ook is, sukkelt Nederland al sinds 15
januari 1898 dit jaar dus zeventig jaar geleden
met het probleem hoe de bekercompetitie moet worden
aangepakt en, vooral ook, uitgevoerd. Het bekervoetbal
is het „ondergeschoven kind", dat op moeizaam vrij
gemaakte data tussen een overladen competitie
programma moet worden gepast.
maal. Bij ons hangt ook een bordje in de bestuurs
kamer: „Kom binnen, wees welkom!" Bij Feijenoord
was die sfeer vorig seizoen helemaal weg. Het was
er net zo kil als buiten in de gure wind. Misschien
zat het niet lekker dat Ajax bovenaan stond".
Ondergedoken
In 1966 speelde Feijenoord in Amsterdam in het
Olympisch Stadion tegen Ajax en verloor gedecideerd
met 50. In het knap geschreven boekje over Ajax
staat het volgende zinnetje: „Slechts één plaats bleef
onbezet: de stoel, gereserveerd voor Feijenoordvoor-
zitter Kieboom, die verstek liet gaan en onderdook
bij de wedstrijd CWOvermaas om daar naar de
radio te luisteren". Voor het begin van de wedstrijd
had Jaap van Praag het publiek via de microfoon
verzocht de Feijenoorders met een warm applaus te
begroeten. „Zij staan buiten het conflict". Het ge
beurde, maar het was de enige keer dat de Rotter
dammers luid konden worden toegejuicht.
Het conflict was gerezen over het feit dat Feijenoord
wel op een door Ajax voorgestelde zaterdagavond
tegen Ajax wilde spelen (de wedstrijd zou dan ook
op de t.v. komen) maar onder de conditie dat voor de
spelers 10.000 gulden zou worden bei.ui u plus no
25.000 gulden voor een liefdadig doel. Daarover is
toen heel wat rumoer geweest.
Jaap van Praag zei: „Ik heb nooit woorden met Kie
boom gehad. Er is gelukkig een gezonde rivaliteit
tussen onze verenigingen en de spelers komen als
vrienden in het veld. Natuurlijk is er wel eens een
probleempje geweest. Maar dat is toch gewoon, je
hebt dat overal
Generlei contact
Ook ditmaal is er geharrewar geweest omtrent
de speeldatum. Onmiddellijk na de gestaakte „mist-
wedstrijd" op 21 januari is over een nieuwe datum
door beide clubs gesproken. Feijenoord heeft toen
alleen de datum 10 maart (de inhaaldag) genoemd,
waarmee de K.N.V B. akkoord ging. Nadien is er
géén contact meer geweest tussen beide verenigingen.
Het streven van Ajax om de wedstrijd op een woens
dag of een zaterdag te spelen, met daaraan verbon
den een eventuele rechtstreekse televisie-uitzending,
was dus louter een Amsterdamse aangelegenheid
evenals het (eenzijdige) aanbod om een deel van de
recette af te staan aan het instituut van spastische
kinderen in Rotterdam „De Ark". Hierover is met
Feijenoord aldus het bestuur van de Rotterdamse
club generlei contact geweest.
Zondag dan de zoveelste topper tussen Ajax en
Feijenoord. Het stadion is uitverkocht, de wed
strijd komt natuurlijk niet op de t.v,, tenminste
niet direct. Wel 's avonds en dan nog in kleuren!
Het is te hopen dat Jaap van Praag, kordaat en
kort in zijn antwoorden, volop gelijk krijgt: een
mooie en fijne wedstrijd en vooral geen narig
heden.
JAN LUTZ.
Op die vijftiende januari 1898 nam het
bestuur van de Nederlandse Voetbal
Bond welwillend (nogmaals) het voor
stel van de Amsterdamse heer H. M. C.
Holdert in overweging om een door
hem geschonken beker te bestemmen
voor het verspelen van een aparte com
petitie, de bekercompetitie. Vijf jaar
tevoren had de heer Holdert ook al een
beker ter beschikking willen stellen
maar het bestuur vond toen geen aan
leiding de schenking en de daaraan
noodzakelijkerwijs verbonden competitie
te aanvaarden. Dat gebeurde wel in
1898 en daarmee haalde de NVB een
probleem in huis, dat sindsdien als een
kwalijke erfenis de bondsbesturen voor
hoofdbrekens plaatste. Tot nu toe.
Er is jaren gesleuteld aan een aantrek
kelijke formule, er is van alles gepro
beerd, er zijn tijden geweest dat men in
het geheel geen kans zag een beker
competitie op poten te zetten. Het enige,
dat na die zeventig jaren, helaas, moet
worden geconcludeerd, is dat de beker
competitie in Nederland een armetierig
bestaan leidt en dat het publiek er niet
aan wil. Het waarom zie de omlig
gende landen is niet eens zo'n groot
raadsel. De oorzaken liggen aan twee
kanten aan de zijde van de clubs, aan
de kant van de „organisatie".
Wedstrijden inpassen
Er zijn verenigingen, die plichtmatig
omdat het nu eenmaal een „must" ls
de ronden voor het bekerprogramma
afwerken. Als op de laatste bekerdag
Fortuna '54 met nagenoeg het tweede
elftal aantreedt tegen Roda JC, is de
veronderstelling gewettigd dat Fortuna
zich op Europees topniveau bewegend
Ajax bezit een dergelijke Installatie niet.
Wat een bestuurder van een vereni
ging, die zeer veel prijs stelt op de
bekercompetitie, de verzuchting deed
slaken: wel tonnen voor voetballers,
geen geld voor een lichtinstallatie.
Daaraan gekoppeld de wens, dat de
KNVB elke eredivisieclub zou moeten
verplichten een lichtinstallatie te laten
aanbrengen. Men ziet zeer wel in dat
dit niet van de ene dag op de andere
kan maar als een termijn van vijf,
zes jaar zou worden gesteld, is men
tegen die tijd tenminste een stuk ver
der. Dan kunnen ook in Nederland
inhaalwedstrijden op weekdagen wor
den vastgesteld. Dan komt er ook
ruimte voor het bekervoetbal. Zonder
voldoende ruimte blijft het bekervoet
bal een aanhangsel, dat niet als vol
waardig kan worden bestempeld.
Het is sinds de gedenkwaardige datum
15 januari 1898 altijd sukkelen ge
weest. Er was, wegens gebrek aan be
langstelling, al eens een onderbreking
van 1921 tot 1924. Toen na de tweede
wereldoorlog eerst in 1947 de beker-
competitie weer op gang kwam, leek
het definitieve einde met het seizoen
Terugdenkend aan het vorige seizoen, moet Feijenoord de uitwedstrijd tegen Ajax zwaar op de maag liggen. De Amsterdammers
50 en Pieters Graafland stopte zelfs een strafschop van Piet Keizer (foto).
Bekervoetbal is voor verscheidene
bijpassen.
weinig belangstelling heeft voor de
beker. Als in de week voor de wedstrijd
van DOS tegen Elinkwijk in de gehele
Domstad bekend is, dat de eredivisie-
ploeg zonder Wery en Van Stijn twee
steunpilaren zal spelen, wordt de
belangstelling ernstig ondermijnd. Wat
niet wil zeggen, dat de gehele voetbal
gemeenschap de bekercompetitie aan de
laars lapt. Er zijn wel degelijk clubs,
die prijs stellen op deelneming en die
dolgraag de beker willen winnen. En
het zijn juist die clubs, die zich af
vragen of er niet een formule kan wor
den gevonden die het bekervoetbal net
zo aantrekkelijk maakt als in andere
landen. Het zijn ook die clubs, die
constateren dat het bekervoetbal er een
beetje bijhangt.
Dat kan ook moeilijk anders want de
wedstrijden moeten worden „ingepast"
en dan zijn slechts „vreemde dagen",
als dit seizoen. 31 december en nog wat
minder acceptabele data de dag van
het wereldkampioenschap schaatsen
beschikbaar. Een van de oorzaken
daarvan kan zijn, dat men er in Neder
land nog steeds niet in is geslaagd een
vast competitieschema op te stellen.
Lichtinstallatie
Weer kijkend naar andere landen: daar
begint de competitie op een bepaalde
dag en eindigt zij ook op de tevoren
vastgestelde datum. Daarvan wordt
niet afgeweken. Dat kan daar ook om
dat er niet behoeft te worden ingehaald
op zondagen. Afgelaste wedstrijden
worden op weekdagen gespeeld. Dat is
in Nederland grotendeels onmogelijk
omdat verscheidene clubs niet over een
lichtinstallatie beschikken. Zelfs het
- -
verenigingen een kwestie van geld
19491950 gekomen. Zes jaar bleef
de beker in de kast op het bondsbureau.
Inmiddels was het betaalde voetbal een
feit geworden, wilde men de beker
competitie nieuw leven Inblazen maar
zat men met de moeilijkheid om semi-
profs en amateurs die juist uit elkaar
waren gegaan in één programma
tezamen te brengen. Aan inventiviteit
bij de KNVB ontbrak het niet. Van die
zijde is inderdaad het nodige gedaan
om het bekervoetbal een „gezicht" te
geven. Er werd voor 19561957 beslo
ten dat de amateurs in de diverse dis
tricten om een beker zouden spelen en
de winnaars, mét de kampioenen van
de eerste klas. zouden worden inge
deeld bij de semlprofs in de beker-
competitie. Het werd geen succes.
Alleen semi-profs
De belangstelling werd ook niet groter
loen het toernooi om de Europa Cup II
werd ingesteld, terwijl dit (weer) in
andere landen juist een stimulans was
omdat er meermalen uiterst aantrekke
lijke duels aan het veroveren van de
landsbeker verbonden bleken. In Neder
land werden weer andere wegen bewan
deld. Aan de opzet om het programma
louter op zondagen te verwerken, kon
evenwel niet worden vastgehouden. In
het seizoen 19621963 gooide de lang
durige winter roet in het eten en kon
den alleen de eerste en tweede ronde
op zondag worden gespeeld. Dat was een
bekercompetitie mot zesenzestig semi-
profclubs en de vijf kampioenen van
de amateurklassen. Ook ul geen vondst,
die tot herhaling noopte. Het seizoen
erop werd besloten dat er geen amateur
verenigingen meer zouden deelnemen.
Het bekervoetbal was sinds het seizoen
19631964 een aangelegenheid voor de
semiprofs geworden. Het nieuwtje in
het seizoen 19651966 was dat er in
poules werd gespeeld met clubs uit
dezelfde streek. Dat moest de beker
strijd een derbysfeer geven maar het
publiek liep er nog steeds niet warm
voor. Er waren inderdaad in de meeste
poules enige „trekkers" maar dat voor
deel werd teniet gedaan door de minder
aanlokkelijke duels. Van dat systeem
werd ook weer afgestapt en in 1966
1967 speelden de ploegen uit de ere
divisie en de nummers een tot en met
veertien van de eerste divisie om de
beker. De tweede divisie had zulk een
omvangrijk programma te verwerken
dat aan bekervoetbal eenvoudig niet
kon worden gedacht. Er werd gespeeld
volgens het afvalsysteem, dat in Enge
land, waar bekervoetbal een „topper"
is. elk Jaar weer de befaamde beker-
koorts oproept. De mogelijkheid dat de
kleine club het ver schopt, is aanwezig
en vergroot het element spanning. En
daarvan moet een competitie, dus ook
die voor de beker, het hebben.
In een „pot"
Dit seizoen is weer teruggegrepen naar
het poulesysteem, met dezelfde indeling
als in 1965—1966. Dat het succes niet
overweldigend zal zijn, staat weder
om helaas al vast. De recettes wor
den in een „pot" gedaan en later ge
lijkelijk verdeeld. Om dicht bij huis te
blijven in de poule met ADO, Holland
Sport, Xerxes/DHC en Fortuna VI., niet
eens de beroerdste in het land, moet het
van enige wedstrijden komen, o.a.
ADOHolland Sport. Maar of daarmee
de mindere resultaten kunnen worden
goedgemaakt, blijft de vraag. Als
Xerxes/DHC tegen Fortuna VI. een
recette beurt van zevenhonderd gulden,
moet er dik geld bij. De belasting, de
premies en andere kosten overtreffen
dit bedrag verre. En dan krijgt de
Delfts-Rotterdamse combinatie ook nog
slechts eenvierde van die recette. Ter
wijl bekerduels in andere landen een
welkom extraatje betekenen, moet er
in Nederland voor sommige clubs getyl
bij. Vnndaar dat zeker die clubs weinig
heil zien in de bekercompetitie. Van
daar wellicht ook dat men dan maar
het tweede team stuurt, dat in elk ge
val minder aan premies kost.
Volwassen
Het bekervoetbal blijft een hachelijke
onderneming in ons land. Het zal vol
waardig gemaakt moeten worden, wil
het volwassen kunnen worden. Dat be
tekent een geplande competitie met vol
doende ruimte voor de bekercompetitie;
een systeem dat aanslaat, en daarvoor
komt het afvalsysteem het meest in
aanmerking; een vaste datum voor de
finale, zodat de bekereindstrijd een vaat
hoogtepunt in het voetbalseizoen kan
worden. Het zoeken naar „goede data"
zou vergemakkelijkt kunnen worden als
alle eredivisieclubs een lichtinstallatie
zouden bezitten. Wellicht kan daarop
meer druk worden uitgeoefend door te
stellen dat aan het vasto competitie-
schema niet wordt getornd en er wordt
ingehaald op weekdagen. De club zon
der lichtinstallatie zal dan elders on
derdak moeten vinden: Ajax bij DWS,
Sparta bij Feijenoord, NAC bij PSV.
Xerxes/DHC bij ADO, Telstar bij DOS
of in Amsterdam, MVV bij Fortuna '54,
Volendam in Amsterdam.
Het zou best kunnen dat de ge
meentebesturen, die in sommige
gevallen dertig procent vermake
lijkheidsbelasting naar een andere
stad zien vertrekken, bereid zullen
zijn de helpende hand toe te steken.
Het mes zou dan zowaar aan twee
kanten snijden
HERMAN VAN BERGEM
NOTEER BIJ DE RADIO
TOTOWEDSTRIJDEN
Go AheadFortuna '54
Sparta—DWS
Ajax—Feijenoord
FC Den Bosch—Elinkwük
HeraclesSVV
Eindhoven—IIVC
Blauw Wit—FC VVV
ADO—Holland Kporf
Roda JC—Llmbiir.'
Willem II—NOAD
VolendamZFC
DOSVclox
HannoverBorusula MG
AlemannioEintrarht Br.
Werder BremenF< Kflln
TWEEDE DIVISIE
EDO—Wagenlngen
BEKERWEDSTRIJDEN
Heerenveen8C Carabuur
Vecndam—GVAV
