vakantiehuis op wielen
lonkt u toe in zuidelijke sfeer
doe-het-zelf-caravan
i
KAMPEER
WAGEN
r
GEHEEL NAAR EIGEN WENS, VIJF, ZES OF ZEVEN METER LANG
ook met
lang(e)slaper
rekening
gehouden
v m
koekoeksei op eigen mini-RAI in Amsterdam
s»
ZAThJKDAG iw JANUAKI 1968
«p V:
■ÏÊËmSÊ
Blijheid straalt hier van het gezicht van deze vakantiegangster, die met haar gezin in de Sprite Alpine een plaats
heeft gezocht vlak langs de zonnige kust. De Sprite Alpine Is een van de wagens die door Caravans International worden
gemaakt en die de mogelijkheid bicden om de sporing van elkwiel door het ronddraaien van een excentrische bout snel
en gemakkelijk te verstellen.
NOG EVEN
EN ER IS
GEEN VRIJ PLEKJE
MEER
TE VINDEN
De dagen beginnen alweer te
lengen. De zon zendt af en toe
al weer wat extra-kracht naar de
aardbewoners en heel wat wezens
in de dierenwereld staan op het
punt om uit hun winterslaap te
ontwaken. Allemaal symptomen
die erop wijzen dat een nieuw
seizoen voor de deur staat.
De afgelopen weken zijn de reisfolders
met tientallen door de brievenbussen
gegleden en velen hebben hun plannen
voor de vakantie al klaar liggen of zijn
thans in het stadium aangekomen
waarin een uiteindelijke beslissing
moeilijk wordt. Voor een groot aantal
Nederlanders breekt er eind deze maand
ook een lastige periode aan: het al of
niet kopen van een nieuwe caravan of
vouwwagen en daarnaast natuurlijk
ook de vraag: kan ons vakantiehuis op
wielen dit jaar onze recreatiedrift wel
helemaal verwerken. Allemaal vragen
waarop men van zaterdag 27 januari
tot en met zondag 4 februari in de
nieuwe RAI te Amsterdam een ant
woord kan krijgen tijdens de Caravan
De verscheidenheid in caravantypcn is
bijzonder groot, vooral bij üc Duitse
merken. Zo be?;. t bijvoorbeeld de
volledige T..'^ertserie uit 33 modellen.
Bij de Engelse caravans is de model-
lenverschcidenheid belangrijk kleiner.
Toch is het 'n fet'l da' de Engelse cara
vans ondanks transportkosten en hoge
(niet EEG) invoerrechten in prijs met
de continentale wagens kunnen con-
Vele fabrikanten hebben hun series
ook uitgebreid met grotere modellen:
wagens van 5, 6 en 7 meter lengte,
waaronder verscheidene op een
tandem-as. Het zijn ondanks hun grote
afmetingen mobiele, toeristische cara
vans, waarmee snelheden van 60 tot
80 Icm'u zonder meer mogelijk zijn,
indien de trekauto tenminste voor het
te verplaatsen gewicht voldoende ver
mogen heeft.
Verreweg het grootste bestanddeel van
de geëxposeerde modellen wordt echter
gevormd door de kleine en middel
grote tourcaravans. De grootste vraag
naar caravans gaat uit van gezinnen
met kinderen, waarbij het er in di
perste plaats om gaat dat er zoveel
mogelijk woon- en slaapruimte aan
wezig is.
Een blik op de noviteiten van de
Caravan RAI leert ons o.a. dat het
Eerste Zeeuwse Caravanbedrijf met de
Engelse A-line wagens op de expositie
komt. Het type Super 12 heeft zelf:
INBOUW-KOELKAST
OP DE MARKT
Gas- en elektrische koelkasten voor
gebruik ln caravans zijn reeds lang
geen bijzonderheid meer. Nieuw is ech
ter de zogenaamde inbouwkoclkast, be
staande uit een koel aggregaat en bij
behorende onderdelen.
Met behulp van dit materiaal kun men
van een bestaande bergruimte een goed
werkende koelkast maken. Uiteraard
aullen wanden, bodem en zoldering van
d« bergruimte goed moeten worden ge
laveerd. terwijl ln de caravanwand een
vantUatlerooater zal moeten worden
aangebracht, teneinde de voor de wer
king noodzakelijke warmte af te voeren.
vijf slaapplaatsen. De Kip-caravans
hebben nu een verlichtingsschema ge
kregen dat volledig is aangepast aan
het internationaal aanvaard systeem.
Verder werd de vering onafhankelijk
en werden de wagens gecompleteerd
met schokbrekers. De L-typen kregen
verder een aluminium buitenwand, ter
wijl de luxe-modellen zijn uitgerust met
een roestvrij stalen aanrecht.
Lange bedden
De BIOD-Caravanfabrlek uit Oldenzaal
komt tegemoet aan de verlangens van
hen die een flink bed wense^. Het
type Extase 2L (een polyester caravan)
heeft namelijk bedden met een lengte
van 2.10 meter. De polyester Suleica-
caravans, die door de firma Schaf er
worden gefabriceerd, waren niet eerder
op de Caravan RAI te zien. Het zijn
caravans met een karakteristieke vorm
Zij kunnen met enkele speciale voor
zieningen ook als vaartuig worden
gebruikt. Een noviteit is verder de
mogelijkheid bij enkele Suleica-model-
len om interieurdelen naar wens te
rangschikken, Uit het omvangrijke
produktieprogramma van het Duitse
earavanmerk Weippert Boy introdu
ceert Hoka Caravanbedrijf zes nieuwe
typen, terwijl de nieuwe Nederlandse
caravanfabrikant Bron uit Heerlen mei
de Willy (in drie afmetingen) naar de
gunst van het koperspubliek gaat din
gen. Het type 330 van Meibro (Axel)
is voor de gezinnen weer een aantrek
kelijke aanbieding omdat deze primeur
voor de RAI de beschikking heeft over
een tweetafelmodel dat ook in luxe
uitvoering verkrijgbaar is.
Een combinatie van caravanhandela
ren, die onder de naam Conecar Han
delsonderneming Tegelen naar Amster
dam komt, gaat met zijn nieuwe,
eigen merk „Karaat" aan de weg tim
meren. De caravan heeft men door een
Duitse fabriek laten vervaardigen. Ver
der trekken van de zuidelijke inzendin
gen ook de Belgische WA-WA-caravans
1880 Sport en 200 Luxe de aandacht,
terwijl de Duitse Scheikert-caravanmo-
dellen 390 Bravour, 480 T en 550 Mon
Repos op tandem-as beslist ook de aan
dacht waard zijn.
Laag gewicht
Eurovaning De Bruyn N.V. Roermond
presenteert voor het eerst in Neder
land de gehele unieke Knaus-collectie.
Het Knaus-fabrikaat omvat negen mo
dellen in 18 uitvoeringen met 'n uitzon
derlijk laag gewicht (310 cm375 kg),
ondanks volledig dubbele en geïsoleer
de bouw. Het type Robijn is uitgerust
met dubbele ramen en het model Bril
jant werd vergroot tot 6 X 2,20 meter.
In de grote modellen werd een drie-
pitgaskomfoor met magneetontsteking
ingebouwd. De Duitse Dethleffs-serie
onderging een aantal wijzigingen. Het
v
-
f 'I
RAI '68. „Het is goed om er even bij
stil te staan dat er jaarlijks zo'n 1500
wagens aan het park worden toege
voegd. Deze wagens", aldus de heer B.
Erftemeijer, voorzitter van de tentoon
stellingscommissie Caravan RAI, „zijn
begrepen in de jaarlijkse aanwas, die
zich beweegt tussen de 10.000 en 12.000
stuks. We mogen er stellig van uitgaan,
dat het Nederlandse park in 1970 de
100.000 caravans zal hebben bereikt".
Een angstaanjagend getal voor hen, die
de tijd nog hebben gekend dat zij
overal terecht konden. Ook de organi
satoren hebben dit begrepen en hebben
op de tentoonstelling ruimte vrijge
maakt voor exploitanten van kampeer
terreinen, waar de aspirant-kopers zich
nu reeds kunnen verzekeren van een
plekje waarop zij het komende seizoen
hun wagen kunnen plaatsen.
Er is op de Caravan RAI '68 keuze uit
82 merken en uit bijna 400 modellen.
Dat is 20 meer dan een jaar geleden.
Produkten uit vijftien landen zullen de
komende week naar de gunst van de te
verwachten 70.000 bezoekers dingen.
Bijna 38 van de geëxposeerde toer
caravans komt uit West-Duitsland. Een
opmerkelijk verschijnsel, want tot twee
jaar geleden leverde Engeland het
grootste aandeel op de tentoonstelling.
Nederland komt met 22 op de
tweede plaats, terwijl Engeland dit keer
slechts voor 17 in de grote verschei
denheid in toerwagens bijdraagt. Men
mag hieruit niet concluderen, dat er
meer Duitse dan Engelse toercaravans
in Nederland worden verkocht. Van de
in 1967 naar schatting 7600 ingevo'erde
De Eifelland 310 N is de goedkoopste
caravan op de Caravan R.A.I. '68.
Voor 3095 gulden wordt deze hier
boven afgebeelde wagen, die tijdens
testritten op het bochtige circuit van
de Nürnbergring snelheden bereikte
van 150 km/uur zonder de geringste
neiging tot slingeren, in „ongeremde"
uitvoering aangeboden. De duurste
wagen in de Eifellandserie is de 450,
die een afleveringsgewicht heeft van
620 kg en een totale lengte van 559
cm. Deze tweetafelmodelcaravan kost
4995 gulden.
toercaravans leverde Engeland er niet
minder dan 62 zodat het zich als
verreweg de belangrijkste leverancier
handhaaft. België levert 23 van de
invoer, terwijl West-Duitsland, ondanks
het bijzonder grote aantal modellen,
toch slechts 12 ¥2 van de import ver
tegenwoordigt.
Matig gestegen
Dat de prijsverhogende factoren ook de
caravanbranche niet onberoerd hebben
gelaten zal niemand verwonderen. Toch
zijn de prijzen in vergelijking tot die
van tal van andere goederen slechts
matig gestegen en dan is die stijging
dikwijls nog uitsluitend het gevolg van
overheidsmaatregelen, zoals verhoging
van de omzetbelasting. De devaluatie
van het Engelse pond heeft voor de uit
Engeland afkomstige wagens een prijs
verlaging van omstreeks 4 opge
leverd.
Een opyallend verschijnsel op deze
Caravan RAI'68 is ongetwijfeld het
feit dat vele grote firma's een aantal
sober ingerichte wagens voor een rela
tief lage prijs in hun programma's
hebben opgenomen. Zij volgen hiermee
duidelijk de lijn die na de introductie
van de Sprite en de Eiffelland is inge
zet. Vooral in West-Duitsland ontstond
bij de populair geprijsde typen een felle
concurrentiestrijd, waaruit ook ver
klaard kan worden dat de Duitse Eiffel
land 310N, die in „ongeremde" uitvoe
ring 3.095 gulden kost, de laagst ge
prijsde toercaravan met vaste opbouw
van de Caravan RAI '68 is.
Meer ruimte
Behalve de trend naar goedkopere cara
vans is ook een duidelijke ontwikkeling
in de grote, luxe caravans merkbaar
naar meer ruimte en tandemassen. De
sortering sta- en wooncaravans is gro
ter dan ooit tevoren. Het aantal geëx
poseerde modellen bedraagt 57, terwijl
het totale aanbod van de RAI-exposan-
ten meer dan 100 modellen telt. De
belangrijkste producent van wooncara
vans is Engeland, maar de laatste jaren
is er toch in Nederland, Frankrijk en
Duitsland belangstelling ontstaan voor
deze caravanvorm. De Engelse industrie
heeft echter een belangrijke voor
sprong. Wel zijn de in Nederland ver
vaardigde wooncaravans uiteraard be
ter aangepast aan de vaderlandse op
vattingen inzake indeling en aankle
ding van het interieur. Ook zijn de
Nederlandse wooncaravans in het alge
meen wat steviger geconstrueerd. Het
Engelse aanbod bepaalt echter voorals
nog het prijsniveau. De helft van de
in Nederland verkrijgbare modellen
kosten compleet ingericht minder dan
9.000 gulden. Zes procent zelfs minder
dan 7.000 gulden.
Zuidelijke sfeer
De bezoekers van dp Caravan RAI zul
len ook dit jaar de pronkstukken uit
deze industrie een vriendelijke, zuide
lijke sfeer met een overdaad aan bloe
men en planten kunnen aantreffen. De
tentoonstelling is van 27 januari tot en
met 4 februari dagelijks geopend van
10.00 tot 17.00 uur en van 19.00 tot
22.00 uur en 's zondags van 10.00 tot
17.00 uur. De toegangsprijs bedraagt
3 gulden. i
Dick Wlssink heeft ervoor gezorgd dat ook Joego-Slavic in de expositieruimte
van de R.A.I. een behoorlijke ruimte heeft gekregen. Deze Adria 305 SI kost
•lechts 3295 gulden. Hel afleverlngagewicht ia laag: 345 kg, terwijl de totale
lengt* 305 cm bedraagt.
Voor 24.000 gulden Is men eigenaar
van deze bungalowcaravan (foto links)
met een leien puntdak. De foto rechts
toont een deel van het interieur van
deze Chalet die ruim tien meter lang
is en 8,5 meter breed.
model Pirat b.v. is nu in 3 uitvoeringen
leverbaar, waarvan een model met in
de hoogte verstelbare gootsteen. Op de
ze manier verkrijgt men een goede
werkhoogte aan de gootsteen.
De meest verkochte caravan ter wereld
de Sprite 400 de Luxe is bij Frans
de Witte te vinden. Deze 410 kg we
gende caravan is geschikt voor 4 per
sonen. Dank zij het lage gewicht van
deze toercaravan kan hij door vrijwel
alle auto's met een motorinhoud vanaf
800 cc of meer getrokken worden. De
goedkoopste Spritecaravan is de Colt.
Het is een wagen met dubbele wan
den. Ook deze caravan van ongeveer
400 kg kan door iedere auto met een
motorinhoud vanaf 800 cc voortbewo
gen worden. Noviteit bij Sprite is de
verstelbare wielstand. Door het ver
draaien van een excentrische bout kan
de stand van elk wiel afzondei-lijk snel
en eenvoudig worden bijgesteld.
Joego-Slavië
Door exporthonger en lage arbeidslonen
van Joego-Slavië brengt Dick Wissink
een zevental Adria-caravans voor het
eerst naar de Nederlandse markt. De
prijzen van deze wagens (die ook ge
schikt zijn voor de wintersport) varië
ren tussen de 3.295 en 6.595 gulden. De
nieuwe serie van de Franse Stercke-
man-earavans lijken uiterlijk wat op
de Flash-modellen, maar zijn beslist lu
xueuzer uitgevoerd, terwijl aan de iso
latie van deze» wagens, die door Heins
Wevo Camping worden geïntroduceerd,
•xtra veel aandacht is besteed.
En dan tenslotte de wooncaravans, die
door B. van Tergouw voor het eerst
op de RAI worden getoond. Het zijn
de typen Riant'700 en Chalet 1050, die
primeurs voor Nederland zijn. De Cha
let 1050, die 1050 cm lang is, 350 cm
breed en 215 cm hoog, heeft een ge
wicht van 4200 kg en acht slaapplaat
sen. Deze bungalowcaravan heeft een
leien puntdak en een prijs van 24.000
ulden. De goedkoopste aanbieding, de
Tiant 700, kost 7.950 gulden.
Accessoires
lij de accessoires vallen enkele attri
buten snel op. Voor het oppompen van
banden, luchtbedden, rubberboten en
.oor de verzorging van een doucheïn-
lallatie is nu een draagbare compres-
ormotor „Airmatic" geïntroduceerd.
Om bevriezing van het pomplichaam
bij gebruik tijdens de winter tegen
te gaan, is er nu een Whale-voetwater-
pomp gekomen, die horizontaal in een
kast kan worden ingebouwd.
Bij de interieurverlichting valt een toe
neming waar te nemen van het ge
bruik van TL-buizen. Zij vragen weinig
stroom en geven een hoge lichtop
brengst, maar zijn kostbaar. Er zijn
modellen, zoals door de technische han
delsonderneming Hobee gebracht, die
met behulp van enige hulpstukken als
looplamp én als schemerlamp kunnen
worden gebruikt.
De doe-het-zclf-
weerstaanbaar
stukje huisvlijt
llnkshandigen, zal
op de earavan-RAI
door afwezigheid
schitteren. Dit is
dan niet de schuld
van de bouwer de
heer P. van den
Bergh in Kerk-
Avezaath bij Tiel,
iM
de tentoonstellings-
dit levensgrote
koekoeksei een on
plezierige concur
rentie voor de be
staande caravans
Als typische va
derlandse doordou-
wer heeft de heer
v. d. Bergh het er
niet bij laten zit
ten: hij heeft ijlings
zijn eigén mini-RAI
georganiseerd, die
nu op de dagen, dal
de grote buurman
draait, bij het Eu
romotel bij de
brug van de weg
naar Utrecht) wordt gehouden. Wat de caravan zelf betreft: voor 1990 gulden krijgt
goedgekeurd onderstel en een uitgebreid pakket voor de opbouw. Alle delen zijn op
en verlichting kunnen voor 113 gulden extra worden bijgeleverd. De caravan is 3.30 lang, 1.83 meter breed en hoog.
Gewicht 360 kilo. Er zijn twee tafels met twee (slaap)banken voor vier personen. De praktijk heeft inmiddels uitgewe
zen, dat éen handige knutselaar de caravan in 75 uur bouwt. De linkshandige heeft er circa 160 uur voor nodig.
HÉ
nieuwe verschijning
met Nederlandse primeur
Een nieuw aspect op de Caravai
KAI '68 wordt gevormd door een ne
gental kampeerauto's dat voor de eer
ste keer in Amsterdam te zien is. De
ze voor Nederland nieuwe verschij
ning is overigens in Engeland al ge
ruime tijd een vertrouwd beeld, waar
meer dan veertig verschillende typen
aan de markt zijn.
Er zijn twee groepen van kampeerau
to's: als kampeerauto ingerichte bus
jes en bestelauto's die geheel als zoda
nig zijn ontworpen en gebouwd. De
eerste groep, waarbij gebruik ge
maakt wordt van een bestaand autoty
pe, is goedkoper in aanschaffing dan
een kampeerauto, die voor dit specia
le doel wordt vervaardigd. Tot de eer
ste groep behoren de volkswagenbus-
jes met uitneembaar kampinterieur.
Losse bouwelementen zijn in ver
scheidene uitvoeringen verkrijgbaar.
Ter verkrijging van stahoogte wordt
gewoonlijk een uitzetbaar of verhoogd
dak aangebracht.
Bij Frans de Witte vindt men in de ca
tegorie kampeerwagens zelfs vier pri
meurs voor Nederland: de Sprite Mo
torhome, Sprite Wayfarer, Bluebird
Highwayman en Bluebird Wanderer.
Een nadeel van de kampeerauto is dat
die Frans de Witte b(j de kam
men kamperend geen vervoermiddel
bezit. Als men buiten de campint
even een boodschap moet doen zal
men het met de meegenomen
fiets moeten doen of met de kampeer
wagen het terrein moeten verlaten
Ook de woon- en bergruimte is in een
kampeerauto gewoonlijk minder groot
dan in een caravan. Een voordeel
natuurlijk dat men in een kampeerau
to ook tijdens de rit mag verblijvea
