Indonesië
Geduld van actiefronten raakt langzaam uitgeput
SPANJE HOUDT ARBEIDERS DOM
IS
ZIEK'
Kabinet
nog vol
onbekwame
figuren
DB LE3DSB COURANT
De scherpste critici zijn te vinden onder
Indoneslës „angry young men", de
250.000 studenten van het KAMI-
actiefront en de bijna een miljoen le-
middelbare scholen. Daarnaast zijn er
de KAPI-studenten van de colleges en
hogere burgerscholen en andere niet
weg te cijferen pressiegroepen, zoals
het KASI-actiefront van wetenschaps
mensen. Deze en een half dozijn an
dere actiefronten, die sedert oktober
1965 het spits afbijten in de strijd om
vernieuwing en verbetering, zijn niet
tevreden met het geruisloos aan de
dijk zetten van de volksmenner Soe-
karno. Zij voeren momenteel een hef
tige actie om generaal Soeharto te
bewegen de samenstelling van zijn ka
binet opnieuw te herzien. Dit kabinet,
dat nog pas in oktober werd gewijzigd
(zeven ontslagenen, drie nieuwe be
noemingen), moet volgens de actie
fronten worden vervangen door een
team van deskundigen, die niet aan
politieke partijen zijn gebonden.
zijdse hulp) parlement. Dit parlement,
zo meent men, kan niet langer als re
presentatief worden beschouwd. Minder
dan eenderde van zijn 300 leden zijn
indertijd door het volk in de enige
Indonesische verkiezingen (van 1955)
gekozen. De rest is aan het eind van
de vijftiger jaren benoemd door Soe-
karno. De ruim honderd communisten
en communistische sympathisanten, die
na de mislukte staatsgreep van oktober
1965 uit het parlement zijn ontslagen,
zijn door generaal Soeharto vervangen
door benoemde leden uit de klasse van
zijn „nieuwe orde".
Met zijn huidige samenstelling is het
parlement, zo vinden de actiefronten,
een aanfluiting als stem van het volk.
Het is niet berekend op zijn taak om
na een decennium van „geleide demo
cratie" onder de grote leider van de
revolutie (een inmiddels ter ziele ge-
gane eretitel voor Soekarno) ook maar
een schijn van parlementaire democra
tie op te houden.
Zeer voorzichtig
Generaal Soeharto, Soekarno's 46-ja-"
rige voorlopige opvolger, is het vol
strekte tegendeel van zijn voorganger.
De snelle opeenvolging van gebeurtenis
sen na de staatsgreep (die hij in 18 uur
de kop indrukte) heeft hem als het ware
tegen zijn zin in de functies opgedron
gen die hij nu heeft: waarnemend pre
sident, eerste minister van Defensie en
Veiligheid. Hij staat niet alleen bekend
als een zeer integer, maar tevens als
een zeer voorzichtig, vaak talmend, re-
DJAKARTA Terwijl In
donesië het tweede jaar van
de „na-Soekarno-periode"
binnentreedt, is er in rege
ringskringen in Djakarta een
toenemende sfeer van zorg
en onbehagen. De grote
vraag blijft of de waar
nemend president, generaal
Soeharto, in staat zal blijken
te zijn het evenwicht op
het strakgespannen koord
van de binnenlandse politiek
te bewaren. Geen sinecure
voor iemand, die aan het
hoofd staat van een rege
ring die momenteel van veel
kanten bekritiseerd wordt
vanwege een onaanvaard
baar hoog aantal incapabele
en corrupte figuren op sleu-
telposten.
geerder. Zijn denken en handelen wordt
bepaald door zijn afkomst, hij werd
geboren in een klein dorp in Midden-
Java. „Als hij uit Sumatra kwam zou
hij wel wat rechter op de man af zijn",
zeggen intellectuelen van buiten Java.
Onder de critici van het huidige regime
is de 45-jarige Sumatraanse journalist
Mochtar Loebis, die in totaal 9 jaar ge
vangenis en huisarrest achter de rug
heeft voor zijn vroegere kritiek op het
beleid van dr. Soekarno. Loebis vindt
het hoog tijd voor veranderingen in In
doneslës bestuur, van hoog tot laag. Het
huidige bestuur heeft alle slechte
eigenschappen van zijn voorgangers
overgenomen, vindt Loebis. Als voor
beeld noemt hij de enorm hoge meer
gelden, die nog steeds door havenamb
tenaren in Djakarta worden verlangd
en die zakenlieden de voorkeur aan
nauwelijks toereikend is voor een week
levensonderhoud, zullen ze elke inte
griteit die nog over is, verder kwijt
raken. De vroegere hoofdredacteur van
„Indonesia Raya" jaren geleden
door Soekarno verboden, maar waar
schijnlijk volgend jaar februari weer
verschijnend oefent ook scherpe
kritiek op het bankwezen, de burger
luchtvaart en ander transport.
„De hele Indonesische gemeenschap is
ziek. Het zijn de naweeën van de
periode-Soekarno", zegt Loebis. De
ontbinding van het huidige parlement
en van alle nu bestaande politieke par-
Loebis heeft onder de huidige om
standigheden een algemene verkie
zing in 1968 of in 1969 hoegenaamd
geen zin. De meerderheid van de stern-
ongetwijfeld
orthodoxe
donesië.
goederen bestemd
Oelama"-partij
Des te langer zulke toestanden getole
reerd worden, des te droeviger zal In-
donesiës toekomst worden, zegt Loebis.
Zolang Indonesische ambtenaren op
kwetsbare posities (douane en belas
tingen) een maandsalaris houden dat het vestigen
islamietische schriftgeleerden gaan.
van wie er velen nog steeds aan
hangers van Soekarno zijn. Een
treem-rechtse groepering binnen deze
partij meent dat zodra de partij als de
grote overwinnaar uit de verkiezingen
tevoorschijn komt, de tijd rijp is om
hun grote droom te verwezenlijken:
lamitische staat Indonesië, waarin
voor andere godsdiensten geen plaats
meer zou zijn.
Partijbelangen
Hoe vreemd het ook moge klinken:
Loebis' opvattingen worden wel degelijk
gedeeld door Soeharto en enigen van
zijn naaste militaire medewerkers. Het
is onder ingewijden bekend dat de
waarnemend president zich herhaalde
lijk ergert aan het dilettantistische op
treden van vele parlementariërs, die
mens het volk. Zij komen te vaak en
te duidelijk op voor hun eigen partij
belangen of wat daarvoor door heet te
gaan. Soeharto is, naar mij nog zeer
onlangs door een van zijn vertrouwens
mannen .in Djakarta is bevestigd, vast
voornemens de algemene verkiezingen
nog voor verscheidene jaren uit te
stellen, als dat de enige mogelijkheid
zou zijn om de „victoriekreten" van de
Nahdatoel Oelama in de kiem te smo
ren. Soeharto, zelf een toegewijd isla
miet, duldt geen ontwikkeling die ook
maar in de verste verte duidt op een
toeneming van kansen voor een theo
cratische staat Indonesië, met de koran
als enige leidraad.
Het lijdt geen twijfel of Soeharto
maakt momenteel een beslissende faze
door in zijn hoge ambt, omgeven door
problemen, die om een spoedige oplos
sing vragen. Evenmin lijdt het twijfel
(en hij is zich daarvan terdege bewust)
de generaals in
zijn kabinet absoluut ongeschikt voor
hun taak zijn. Dat is hem nog zeèr re
centelijk onder ogen gebracht door het
KASI-actiefront, geleid door de 32-
Jarige advocaat Adnan Boejoen Nasoe-
tion (geen familie van generaal Na-
soetion, ofschoon afkomstig uit de
zelfde streek in Sumatra). „Het huidige
kabinet treedt in de voetsporen van
dat van Soekarno en zijn leden zijn
geen deskundigen", zo heet het in een
door KASI's front van wetenschaps
beoefenaren afgelegde verklaring. Ook
dit actiefront heeft sterk aangedrongen
i de levensomstandigheden voor da
grote massa". Het is een feit, dat IS
van de 23 huidige ministers onder Soe
karno hebben gediend en op het „we
tenschappelijk enig juiste moment*
zijn omgezwaaid naar Soeharto'»
De militaire commandant van Djakar
ta (vier miljoen inwoners) heeft zojuist
zijn zoveelste verbod tot het houden
van demonstraties afgekondigd. Nu de
Chinese ambassade (het doelwit van
zes bestormingen in twee Jaar tijds)
voorgoed gesloten la, staan de studen
ten bij duizenden voor de deur van
generaal Soeharto's kantoor. In oktober
heeft him „straatparlemenf-actie ge
leid tot het annuleren van de import
van 150 belastingvrije royale personen
wagens uit Australië, die bestemd wa
ren om tegen zeer schappelijke leve
ringsvoorwaarden aan parlements
leden verkocht te worden. Het huidige
doelwit van de actiefronten ie de
enorm hoog gestegen prijs van rijs^
in Indonesiö nog steeds het volksvoed-
sel van de eerste orde. De gestegen
prijzen, zo zeggen de studenten, zijn
het gevolg van slecht kabinetsbeleid.
Neen, zegt Soeharto in een sussende
toespraak tot de studenten, het zijn de
Chinese handelaren die met de prijzen
manipuleren. Maar de studenten, dl»
zich als „het geweten van het volk*
zijn gaan beschouwen, laten zich met
dit kluitje niet in het riet sturen.
Lrbcidcrs in dc haven van Barcelona.
:rd door de Spa;
kritiek op het regime niet goed kunnei
buis van een politieke stroming die mc
noemt en die praktisch gelUk staat me
christen-democratische partUen van E
partijen mogen bestaan, gebruikt mei
groepering van senor Ruiz Jimenez aar
Ma afloop van het laatste Europese
:ongres van Pax Romana in het Ca
talaanse klooster van Montserrat, on-
ier voorzitterschap van senor Ruiz
limenez, schreven de tegenstanders
/an „Cuadernos": „In dit Pax Romana-
Cuadernosgi'oep deze gelegenheid wilde
aangrijpen om zijn politieke stellingen
openbaar te maken. Immers: ieder
ander congres op nationale schaal voor
hetzelfde doel zou logischerwijze dooi
de kerkelijke hoogwaardigheidsbekle
ders van Spanje verboden zijn. In
ieder geval bleek op dit congres wel
duidelijk dat de Spaanse groep kon re
kenen op de steun van buitenlandse
groeperingen van katholieke intellec
tuelen"
Ketters
De denkbeelden van „Cuadernos" zijn
voor Spanje haast ketters. Democratie.
schoonmaak" betekenen, die. op zijn
zachtst gezegd, onwaai-sehijnlijk is. De
aanvul op het nationalisme treft gene
raal Franco's politieke bouwwerk, de
„nationale beweging", die het politieke
monopolie heeft, midden in het hart
politiek tegenover de communistische
staten, ondanks de levendige handel
die Spanje direct of indirect met hen
drijft, onder de huidige omstandighe-
len totaal ondenkbaar.
Hoewel de Cuadernosgroep alle ken
.vkenen van een elite draagt, probeei i
■oij toch de oude klassenverschillen U
doorbreken en om de leidende perso
nen uit de lagere klassen aan te trek
ken houdt hij zich sterk bezig met d>
problemen van de arbeidersmassa's.
Onlangs lazen wij in een speciaal num
mer van Cuadernos, gewijd aan de he-
mond bü
heeft hei
zün hard
objectieve
dernos" is de spreek-
„de zwarte oppositie"
dendaagse cultuur
maatschappij", leverde de Barcelonese
ingenieur on socioloog Alfonso Comin
scherpe kritiek op de maatschappelijke
anden in de Spaanse arbeiders-
igeveer 56 procent.
Ver achteraan
De officiële werkloosheidscijfers zijn
grove onderschattingen. Het commis
sariaat voor het ontwikkelingsplan zegt
dat een procent van de arbeiders werk
loos is; volgens de berekeningen van
het onderzoek echter verkeren 18 pro
cent van de landarbeiders en 6 procent
van de industriearbeiders in deze
trieste situatie. Verder stelde men vast
dat respectievelijk 24 procent en 7
procent van deze groepen onvoldoende
De cijfers van senor Comin liegen er
niet om. Terwijl de kosten van het
levensonderhoud in de laatste zes ja-
ren met meer dan 50 pet gestegen zijn,
„is het minimumloon slechts met een
belachelijk bedrag vermeerderd. En dat
ondanks het feit dat het ontwikkelings
plan had aangekondigd dat het mini
mumloon „de levensbehoeften van de
arbeiders gegarandeerd zou dekken en
van tijd tot tijd herzien zou worden
naar gelang de stijging van de kosten
van het levensonderhoud en de ont
wikkeling van de Spaanse prodixktlv
De armoede van dc Spaanse arbeiders
houdt direct verband met hun cultu
rele poaitie. „Als mi de cultuur in de
arbeiderskringen bestuderen", schrUft
senor Comin, „dan blUkt dat hun po
sitie werkeiUk tragisch Is. Middelbaar
en hoger onderwijs zijn en blijven een
„luxe" voor hen. Op de universiteiten
zün slechts een percent van dc studen
ten kinderen uit arbeidersgezinnen.
Niettemin zjjn de eenvoudige gezinnen
kinderen offers te brengen die bulten
iedere verhouding staan. Meer dan 75
percent van de arbeiders neemt er
geen genoegen mee dat hun kinderen
slechts tot bet 14de jaar naar school
gaan. Deze ontwikkeling vindt echter
plaats op een moment dat de staats
subsidie voor het onderwas nog altUd
I is. De i
■rwUsl
De
produktiviteit en de kosten
onderhoud zijn inderdaad gestegen,
maar het minimumloon is ver achter
aan komen hinken en kan slechts de
grote afstanden met een klein stukje
de druk die
en de geringe Interesse voor leesstof
spelen een grote rol. Een recent onder
zoek wees uit dat de arbeiders in de
stud per jaar gemiddeld 2.6 boeken
kopen (vooral 5-stulverromannetJefc) en
op het plattelund niet een» uxui ëén
Ook de televisie doet in Spanje be
paald niet veel voor de cultuur. Cijfers
over kijkdichtheid en aantallen van Lv.-
apparaten zijn onbelangrijk w
Spaanse staatstelevisie zorgt vc
politieke en sociale in slaap wiegen
van de kijkers.
Vandaag de dag probeert het kapita
lisme in Spanje de arbeiders een mini
male beroepsopleiding te geven, juist
de
lelfde percentage
die
ingei
komen hebben dan 2500 pe
gulden). Volgens mijn hei
■Un dat praktisch 7 miljoen personi
voornamelijk in Zuid-Spanje
Galicië kan men 67 procent
Onwetendheid
landbouw- en lndustrieai
hullen. Terecht vraagt men zich af: al>
men officieel verklaart dat Spanje*
economische groei snellei verloopt dan
die van om het even welk Europee»
'and en het desondanks onmogelijk is
om het minimumloon op een reeel en
actueel peil te brengen, wat zal er dan
moeten gebeuren om het wel zover te
Lelt wil vaststellen.
Het artikel van acr
een belUdenis van
van de C'uadernosg
l boogtU vieren In een land dat
