Binnen tien jaar
kassier-„automaat
voor PTT-loket
Johnsons maatregelen
ECONOMISCHE SITUATIE V.S. IS MOEILIJK
f^FIFÏX
Bemiddelingskosten voor transactie
die men niet van plan is te sluiten
Aderlating
voor betalings
balansen van
Europa
Rantsoenering
van olie op
Cuba
Boeiend experiment met
democratie in de Kerk
WOENSDAG 8 JANUARI 1968
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
POCKET VAN
GOUDEN GIRO
pocket1
Ie girodien
kingsboek.
ekenring geopend, I
vijftigjarige geschiedenis.
Uit het aan de historie gewijde hoofd-
uk kunnen veel voorbeelden worden
ingehaald, die de evolutie van het giro-
>t aantal rekeninghou-
hetgeen blijkt uit de
IN UTRECHT
Felle gevechten
om kerstbomen
UTRECHT (ANP) De Utrechtse
ugd heeft de politie gisteren veel over-
st bezorgd. De politie moest liefst met
15 man uitrukken om bij kerstboomge-
?chten tussen jongelui
t 10 r
verlenen bij het bluss
:erd.
Deze ontiwlkkeldng wordt voor
groot deel toegeschreven aan de inv
ring van girale salaris- en pensioen
talingeri. Van"belang voür de huidige
toekomstige situatie was voorts de grote
automatisering die in april 1965 werd af
gesloten: dat leverde een personeelsbe-
sparing van 43 procent of veertig mil
joen gulden op.
Hoever zal de huidige tendens tot
neming van de girale geldsomloop
voortzetten? Vo<
halve de postchi
ssiers worden bini
>rden
nindei
Hoe versnipperd Eui
bied ook moge zijn, een plezierige eens
gezindheid valt te bespeuren bij de gs
zamenlijke poatgirodiensten. althans 01
het gebied van de automatisering. Or
der leiding van Nederland bestuderei
deze diensten samen de met de automa-
sl echts
agstukker
be-
hoeveelheid
indel zal wordei
TILBURG. De maatregelen
die president Johnson heeft afge
kondigd verraden de moeilijke
economische situatie van de Ver
enigde Staten op dit moment. Zij
komen echter niet onverwachts:
enige maanden geleden heeft de
president aangekondigd rigoureus
het brandende probleem van de
tekorten op de Amerikaanse beta
lingsbalans te zullen aanpakken,
wanneer het tekort over 1967
groot zou zijn. Wel, het bedraagt
drie miljard dollar, wat in septem
ber overigens reeds was te voor
zien.
Sedert het einde van de jaren vijftig
wordt de Verenigde Staten geplaagd
door betalingsbalanstekorten. De oor
zaak ligt niet zoals in Engeland in een
k i nadelige verandering kan
Amerikaanse bedrijfsleven verwacht
de importen van produkten uit de
EEG-landen zullen toenemen terwijl de
de afgelopen jaren het gevi
De druk van enkele Congresledei
protectionistische maatregelen te n<
Hulpprogramma
Toch is het niet de nieuw-
seerde handelspolitiek die
door de Johnsonadministratie
propageerd die het herstel van
wicht op de betalingsbalans
j worden veroorzaakt door de grote
militaire en economische hulpprogram
ma's aan het buitenland.
De recente maatregelen zijn erop ge
richt deze afvloeiing van dollars in te
dammen. Reeds in 1963 heeft de rege
ring Kennedy de eerste pogingen in de
ze richting gedaan door de z.g. interest
met 15 pet werden belast. Men hoopte
hiermede een einde te
export van het kapitaal naar de hoger
renderende Europese kapitaalmarkt.
itregel bleek spoedig
doende
zocht werd ha;
buitenland te beperken en
dollars, Europese valuta
voor de financiering van h
Dit betekende een extra
Europese kapitaalmarkten
gen niet bestand bleken.
Het gevolg was een snell
Irijfslei
besnoeid.
Zuid<
iitgaven zelfs
litieke redenen niet wordi
Azië hebb.
vergroot. De tekorten op de Amerikaan
se betalingsbalans betekenen afvloei
ing van dollars die door de houders kun
nen worden ingewisseld in goud.
Goud
Zowel Frankrijk als ook de ande
re EEG-landen hebben dit op grot*
schaal gedaan, waardoor in de afgelo
pen tien jaar de Amerikaanse goudvoor
raad met bijna de helft is verminderd:
zij bedroeg in 1958 ruim 24 miljard dol
lar tegenover ruim 13 miljard dollar op
dit
■erdei
afbrokkeling die
een tekort op de betalingsbalans
teweeggebracht, ondermijnt direi
positie van de dollar als internat
betaalmiddel. Het vertrouwen in de dol
lar is in de afgelopen maanden afgeno
men, omdat hier en daar een devaluatie
Devaluatie van de
verhoging van de geldpri
betekent
GROND EN
HUIZEN ALS
BELEGGING
MIDDELBURG. „Voor gi
belegging te koop gevras
boerderijen, zakenpanden, b
galows en huizen. Prijs g
bezwaar". Advertenties
deze aanlokkelijke inhoud i
Deze
„Wai
Deze
De
in de dagbladen
waarin bemiddela;
bieden voor verkoc
huizen, boomgaard
lUke. Alvorens op
tenties te reflecter
publiek in overwe
dat bemiddelingskosten i
rbitterde kou
die al maanden woedt
een stel Heerlense „zaken
lieden" en de politie. De „zaken
lieden" hebben nu hun werk
terrein verlegd van Noord-
Brabant (de omgeving Raams-
donksveer) naar Zeeland. Tal
loze pogingen, zowel van de
economische recherche als van
de plaatselijke politie om aan
de activiteiten van de Heer
lense „bemiddelaars" een einde
te maken, hebben gefaald.
„Met de wet in de hand kun
nen we niets tegen hen begin
nen", zegt de Middelburgse
recherche. „Het enige dat we
kunnen doen is het die bemid
delaars zo moeilijk mogelijk te
maken door het publiek voor
hun diensten te waarschuwen".
De eigenaar van een boom
gaard in de buurt van Middel
burg, die de veelbelovende
advertentie had gelezen, zocht
contact met de bemiddelaars.
Hij kreeg kort daarop twee
heren op bezoek, die hem ver
telden dat zij voor een Zwit
serse beleggingsmaatschappij
geschikte objecten in Neder
land zochten. De kandidaat
verkoper moest zijn prijs maar
elk bedrag.
De boomgaardbezitter liet een
proefballonnetje op. Hij vroeg
een hectareprijs die 80 procent
boven de normaal geldende
lag. De bemiddelaars verscho
ten nauwelijks van kleur. Dat
deden ze wel, toen de kandi
daat-verkoper zei, dat hij prijs
stelde op een koopcontract, te
geen gewone makelaars, wü
z(jn bemiddelaars". Ze legden
uit dat de verkoper geen per-
eentage van de prjjs aan hen
hoefde te betalen. Hun winst
berekenden zü wel door aan
de Zwitserse belegger
De verkoper werd alleen ver
zocht 600 gulden te fourneren.
Die 600 gulden waren de be
middelingskosten. Als de koop
onverhoopt niet door zou kun
nen gaan, dan kreeg de kandi
daat-verkoper zijn 600 gulden
terug, uiteraard met aftrek van
de kosten voor de bemiddeling.
De kandidaat-verkoper pleegde
overleg met zijn boekhouder,
die hem adviseerde de politie
te raadplegen.
De politie kon de man, nadat
hij zijn relaas was begonnen,
de rest van het verhaal uit het
blote hoofd vertellen. Het was
hetzelfde verhaal, dat op tal
van Nederlandse politiebureaus
is verteld door mensen die zich
„genomen" hadden gevoeld.
Zo'n verhaal werd bijvoorbeeld
opgetekend uit de mond van
i de bemiddelaars
250 gulden had betaald, zijnde
het bedrag dat zij vooruit
moest neertellen om haar huisje
aan de gulle Zwitserse belegger
te kunnen verkopen
Telefoonnummer
akte van optie heette. Zij werd
foonnummer, dat aan do be
middelaars zou behoren, geen
gehoor gaf. Zij schakelde
prompt de politie ln, die het
tweetal op het bureau^ Uet
het duo het buis ven de wedu-
we had verlaten en het ogen
blik waarop het bij de politie
binnenstapte, waren slechts
enkele uren verlopen. Maar de
250 gulden kreeg de weduwe
niet terug, want die waren al
opgegaan aan bcmlddellngs-
De politie kon niet andera doen
dan het tweetal laten gaan.
De wet verhindert nu eenmaal
niet dat een burger de dlenaten
van een bemiddelaar aanvaardt
en daar geld voor betaalt. Uil
soortgelijke ervaringen ln an
dere plaatsen blUkt hetzelfde!
de bemiddelaars leven van ds
bemiddelingskosten. die arge
loze kandidaat-verkopen be
talen. De heren werken in
twee ploegen van telkens twee
man en hun verhaal klopt altijd
ae laatste jaren gro-
hebben aangelegd,
Sovjet-
De landen die
zoals Frankrijk
n hiervan profijt trekken. Doch de
nder gefortuneerde onder de ontwik
kelingslanden zouden ernstig worden ge
dupeerd.
De jongste maatregelen van de Ame
rikaanse regering proberen een derge
lijke ontwikkeling te voorkomen
Toch zijn er een aantal consequenties
e minder prettig zijn voor de Europe-
I ADVERTENTIE)
ELKE DROGIST HEEFT HET!
Vraag i
doen op
In de eerste plaats zullen i
se ondernemingen in Europ;
financiering van hun in
de Europese kapitaalmarkt.
Dit betekent dat de vraag naar kapi
taal zal toenemen.
Nu de conjunctuur in de EEG weer
aantrekt kan dit op korte termijn lei
den tot spanningen op de kapitaalmarkt
waardoor het Europese bedrijfsleven
zich gehinderd kan voelen in zijn groei.
Het is dus van belang deze ontwikke
ling nauwlettend in het oog te houden.
Krapte op de kapitaalmarkt blokkeert
de economische groei hetgeen voor de
welvaartsontwikkeling in de EEG niet I langrijke positie
wenselijk is. nationale liquiditi
Wanneer de Amerikaanse dochteron
dernemingen gedwongen zullen worden
hun winsten over te boeken naar de
moedermaatschappij in de Verenigde
Staten dan zal deze krapte zich nog snel
ler voordoen.
Immers er zijn dan minder fondsen
ter beschikking voor zelf-financiering
zodat de vraag naar vreemd vermogen
men, hetgeen voor de betalingsbalans
in de Westeuropese landen een kleine
aderlating zal betekenen.
Dit is echter de prijs die wij moeten
betalen om de positie van de dollar te
versterken. En dit is een noodzakelijke
Acht maanden
voor bedreiging
moeder met mes
voorwaarde om de economische stabili
teit van het Westen te handhaven zo
lang nog gèen aanvaardbaar alternatief
is gevonden voor de strategische be
de dollar als inter-
Hai
■noedei
juli
dreigd met een broodi
,.Als je me het geld niet geeft, steek ik
je kapot". Hij had tijdens de rechtzit
ting ontkend zijn moeder te hebben wil
len doden. Hij zei dat hij slechts 25
guldeR had willen hebben om een schuld
te kunnen betalen, Volgen* de psychia
trische rapporten" werd Hans G. /.eer
verminderd toerekeningsvatbaar geacht.
De uitspraak is conform de eis.
HAVANNA (H
Castro heeft op
van de Cubaan;
brandstofprobleem zo
nodig was gebleken
de strijdkrachten aan
De Sovjet-Unie stelt veel ln het werk
om de olievoorziening voor Cuba op
gang te houden, „maai alles wijst er op
dat de mogelijkheden van dat land om
in onze behoeften te voorzien beperkt
zijn, waarbij komt dat door gebrek aan
harde valuta in andere landen niet kan
worden gekocht", aldus Castro.
Honderd ton melk
van Trijntje
DEVENTER (ANP) Trijntje uit Oens
in de gemeente Epe is do eerste stam
boekkoe van het roodbonte M.R.IJ.-vee
slag, die in haar leven een produktle
van honderdduizend kilo melk heelt
overschreden. Ze voltooide deze prestatie
op de leeftijd van 21 jaar en tien maan
den. Trijntje is eigendom van de heer
T. Lintei en bekleedt in de hiërarchie
van het Nederlands rundveestamboek d«
rang van preferente stammoeder.
Met haar nakomelingschap van twin
tig melkgevende en zestien nog niet
melkgevende koeien heeft ze een belang
rijke bijdrage geleverd in de verbetering
van de M.R.IJ.-veestapel.
Duitse jezuïet meent:
Herrie rond
Nieuwe Katechismus
opent perspectieven
Eerste plenaire concilievergadering
►EN' HAAG Vandaag wordt de eerste plenaire vergadering van het
astoraal concilie geopend. Hij wordt gehouden in het seminarie Leeuwen-
Noordwijkerhout en zal twee dagen duren. Deelnemers en waar-
lemers wachten met een zekere spanning af, hoe dit experiment want
o mag men het echt wel noemen zal gaan verlopen.
tekens Was zij representatief voor dat
gene. wat onder de Nederlandse katho
lieken leeft? Welke was haar bevoegd
heid? Kon zij eisen dat bepaalde punten
bijv. het celibaat op de agenda werden
geplaatst? En wat stond haar te doen
ln geval van meningsverschil met de
bisschoppen, in laatste instantie met
Rome? Allemaal vragen, waarop geen be
vredigend antwoord kon worden gegeven
Parlement
De organisatoren van het concilie heb
ben toen een nieuw statuut ontworpen
waarin als hoogste conciliaire instantie
was voorzien de plenaire vergadering, die
men zo iets als het parlement van de
Nederlandse kerkprovincie zou kunnen
noemen Strikt genomen is zij dat niet
maar zij ligt er wel dloht tegen aan.
En het te dit geheel nieuwe orgaan dat
over enkele dagen in Noord wij kerhout
voor het eerst in werking zal treden
De leden moeten wotden ingedeeld in
Gelovigen niet
onder maar naast
lun bisschoppen
Degenen die de zaak niet op de voet
bben gevolg, zullen zich wellicht met
lige verwondering afvragen, waarom
Be vergadering de eerste wordt ge-
>emd. Zij herinneren zich vagelijk, dat
pastoraal concilie op 19 Januari 1967
in Rotterdam bijeen is geweest. En
u-in hebben ze gelijk. Maar toen ging
niet om een plenaire vergadering, die
hele kerkprovincie vertegenwoordigt,
n ging het om een bijeenkomst van
- concilie-adviseurs. En dat to iets
wnlijk anders.
>i« vergadering van concilie -adviseurs
il meteen voor de nodige vraag-
twee grote groepen: de stemgerechtigde
en de niet-stemgerechtigde leden. Onder
de 109 stemgerechtigde leden tellen we
zeventig gekozen afgevaardigden uit de
bisdommen, tien afgevaardigden van
mannelijke en vrouwelijke religieuzen. 15
leden die door het episcopaat zijn aange
wezen. 9 bisschoppen en 5 leden van de
langs
bloeders.
De niet-stemgerechtigde leden zijn elf
personen, die niet-katholieke Kerken of
gemeenschappen vertegenwoordigen, drie
Europese bisschoppen-
dervoorzitters, tien leden van de conci-
lieraad. tien leden van de commissie, die
het rapport gezagsopvatt ing en gezags-
beleving" heeft samengesteld, drie spe
ciale genodigden (waaronder de nuntius)
en twintig man administratief personeel.
Wat komen al deoe mensen (vooral
de stemgerechtigde leden) ln Noerd-
wjjkerhout doen Hun voornaamste taak
is het, uit te maken, ln hoeverre het
rapport „Gezagsopvattiiig en geaaga-
beleving" een Juiste weergave la va
Op de Inhoud van
aande rapport hoeven we niet verder
i te gaan. zij weid reeds uitvoerig in
deze kolommen behandeld Merken wij
alleen op. dat aan dit rapport naderhand
nog twee stukken zijn toegevoegd: een
bij bels-theologisch aanhangsel, samen
gesteld door een commissie van zes theo
logen. en een resumé van de opvattingen,
die er in de gespreksgroepen over de ge
zagskwestie leven.
Procedure
De procedure is niet in details, alleen
ln grote lijnen vastgelegd, zij laat de
dat alles ordelijk en effectief verloopt, en
de vergadering, om ln deze eerste bijeen
komst de nodige ervaring op te doen
Nadat op woensdagavond kardinaal Al-
frink de vergadering tijdens een gebeds
dienst met een toespraak heel
geeft op donderdagmorgen een
commissie een korte inleiding
en strekking van het gezagsrappnrt
Daarna volgen de algemene beschouwin
gen over dit rapport, alsmede over de
beide toegevoegde stukken, die boven
werden genoemd. De vragen die ln deze
algemene beschouwingen zijn opgewor
pen. worden dan door een lid van de
commissie beantwoord
Hoewel leder lid recht van spreken
heeft, is de leden verzocht. In vooroverleg
elkaar te vinden, zodat het aantal spre
kers kan worden beperkt. De voorzitter
bepaalt aan het begin van elke bijeen
komst de spreektijd. Ieder spreker zal
slotte probeert de plenaire vergadering
het resultaat der besprekingen neer te
leggen in conclusies en aanbevelingen,
die aan een stemming worden ondei-wor
pen. Voor aanvaarding is een meerder
heid van tweederden der stemmen ver
eist. De bisschoppen. vooi*gongers in het
geloof brengen als eerste htm stem uit.
bijzondere plaats Innemen. Z|j vormen
het presidium van deze vergadering,
hoewel z(J de feitelijke leiding van de
besprekingen aan een voorzitter, prof.
J. G. Snijders uit Groningen, hebben
opgedragen. ZIJ zijn gerechtigd, tydens
de plenaire vergadering zich ook als
college uit te spreken, een einde te
maken aan de discussie, een atuk ter
zjj het woord
Of en hoe het zal u erken moet worden
afgewacht. In leder geval Is het eer
boeiend experiment. Het in een poging
om de hiërarchiaeli opgebouwde Kerk
meer democrat inch te doen functioneren
en daarmee heeft men nog maar zeei
beperkte ervaringen opgedaan. Noord-
wjjkerhoot zal on* veel kunnen leren
over de mogelijkheden en onmogelijk
heden die er op dit terrein liggen.
Enkele vrag
op. WU gevci
te beantwoord
vergadering e
ging noemen
kerkprovincie
invloed van j
bussen op d
n. Kan men de plen
an heel de Nederlandse
Welk is do effectiev.
beslissing.-;
opvatting
Is I
representativiteit
uogeiyk
Ivltelt
:ags-
n gezagsbelevlng" in twee
dagen iets zinnigs te zeggen, tot zin
nige besluiten te komen" Welke rechts
kracht moet aan dergeiyke besluiten I
worden toegekend? Zijn de bisschoppen j
gebonden aan een reglementair besluit
van de vergadering, wanneer zy zelf
boel vragen me
Maar laten
Laten we ons
En nog
slot
i rekening 1
i het
>rkt. Per
icllle niet ln
hopeiyk efficiënte wy;
besluiten produceert. Het ls vt
en ln de grond zeifs Iets heel
„Hat ooooUia*
een half Jaar gel eden door het secreta
riaat werd opgesteld', ls een opwekking
tot geesteiykc vernieuwing, waaraan
iedere gelovige In gebed en byzondere
activiteiten kan deelnemen". Welnu:
wat dit betreft durven we het er met
Noordwykerhout in leder geval op te
wagen. Het zal een gebeurtenis zijn,
waarin de Nederlandse Kerk zichzelf
op geheel nieuwe wijze ervaart. En als
die ervaring er ls, zal de rest statu
ten, besluiten, praktyken er waar
achtig wel komen.
Seibel herinnerde eraan, dat
ep Nederlandse katholieken, ver
iet het tijdschrift Confrontatie,
.schoppen openlijk van dwaling
>ofszaken hebben beschuldigd,
e stellen zij de vraag san de or-
het staat met het recht van de
Het merkwaardige wat zU alen ge-
jren", aldus pater Seibel. „is, dat
schoppen ln het buitenland zich aan
zijde van de oppositie ln Nederland
in ren. Daarmee zijn zij hun Neder-
idse collega's ontrouw maar tegelijk
ren zij daarmee de oude stelling op,
zij zelf het authentiek kerkelijk ge-
•rdlget
ardelijk
ter die ontwikkeling. Dit houdt echter
niet in. dat hij zich schaart aan de kunt
der Nederlandse opposanten. „De gelo
vigen willen meespreken over de Inhoud
van het geloof. Zij zijn niet langer be
reid zich eenvoudig te laten onderrichten.
Het gesprek moet door ds bisschoppen
niet voortijdig worden afgebroken. Wst
In het ene land tegenover het episcopaat
mogelijk is, moet ook in andere landen
mogelijk zijn".